Engeland telt bijna 300.000 „televisten"
Boter van de ontbijttafel verdwenen
Nieuw Guinea geen land van belofte
Televisie verovert de wereld (2)
Eerlang televisienet over geheel
Groot-Brittannie en Ierland
Bioscoop aan huis:
besparing van kosten
v
LENTE
Het
nieuwe
boek
Het voorjaar in de kleine tuin
Ze brengt ons goede deviezen op
Verenigingen stichten veel kwaad
Toestanden erger dan
in Jappen-tijd
Vergelen mensen
(Van onze correspondente te Londen).
"Mr,N KONINKRIJK voor een televisietoestel", is een wens, die sinds eind
1946 voor ettelijke honderdduizenden Engelse families een werkelijk
heid is geworden. De populariteit van de televisie is enorm. De grootste
aanwas van televisiebezitters is echter gedurende het laatste half jaar pas
tot stand gekomen, daar de prijzen der toestellen sterk gedaald zijn en zij
nu bovendien overal voor enkele shillingen per week op afbealing te ver
krijgen zijn. Eind Februari had het aantal „televisten" de 285.000 overschre
den en het neemt wekelijks nog met duizenden toe. Van deze enthousiasten
wonen ruim tweehonderd duizend in Londen en omstreken, de overigen in
midden-Engeland, dat pas sedert December j.1. via de nieuwe zender te Sut-
ton Coldfield is aangesloten op de grote Londen se zender van Alexandra
Falace, vanwaar alle programma's worden uitgezonden.
schoolbord, dat achter de televisie
camera stond opgesteld en vanwaar
het slachtoffer zijn tekst kon aflezen.
Op het televisiebeeld veroorzaakte
dit echter een starende blik en men
moest dit hulpmiddel laten varen.
Het beste geheugen bezit de popu
laire omroepster en „commère" Syl-
via Peters, een 24-jarige Londense
actrice. Ongeveer tien minuten vóór
de nieuws- of andere uitzending krijgt
zij haar tekst in handen om hem uit
het hoofd te leren en tot nu toe is zij
nog nooit blijven steken.
Alle omroepers(sters) en anderen,
IN BIJNA ELKE Londense straat,
van het dokland in de East End
af tot het dure Mayfair in de West
End toe, ziet men een aantal „hooi
vorken" op de daken. Het zijn de te-
levisiemasten, die eruit zien als een
reusachtige H op een vlaggestok.
Langzaam maar zeker brengt de te
levisie een sociale omwenteling te
weeg. Bioscopen en theaters zien met
angst en zorgen hun klandizie afne
men, want de televisie-bezitter en
zijn gezin zijn bijna niet meer uit hun
huis te krijgen. Op zijn toestel kan
hij alle BBC-toneelstukken, cabarets,
opera's, nieuwsfilms, paardenrennen
en voetbalwedstrijden zien, waar hij
maar zin in heeft. Als er een bijzon
der interessant programma is, nodigt
hg zijn buren en vrienden uit op een
televisie-avondje en men zit dan ge
zellig in een halve cirkel in het don
ker om het toestel, als in een eigen
miniatuur geluidsbioscoop. En met een
vergenoegde grijns laat de gastheer
dan meestal zijn „amusementsbegro
ting" zien en toont aan, dat zijn tele
visietoestel de jubel-onkosten van zijn
gezin veelal met tweederde vermin
derd heeft.
Populaire uitvindingen
Het populairst zijn de dagelijkse
nieuwsfilms, met als tweede de studio-
toneelstukken. Een geslaagde
attractie is ook de Café Con
tinental, een veertiendaags cabaret in
Franse stfll, waarin bekende artisten
van alle nationaliteiten optreden. Ook
de practische mogelijkheden zijn niet
vergeten. Zo zendt de BBC bijv. ge
regeld aanschouwelijke kooklessen
uit, waarin de kok Philip Harben de
sterrol vervult. Voorts zijn er televi-
sielessen in muziek, houtsnijwerk,
mode-ontwerpen, loodgieterij enz.
Daar de Britse bioscoopbond zich
heeft verzet tegen het uitzenden van
nieuwe Engelse films, worden er be
halve oude Engelse en Amerikaanse
films, veel nieuwe continentale films
uitgezonden, met name Franse, Itali
aanse en Zweedse.
De spannendste televisie-uitzending
was echter die op de avond van 23
Februari, toen de uitslagen der En
gelse kiesdistricten binnenkwamen.
Het was de eerste Europese verkie
zing, die over de televisie werd uit
gezonden.
Het „verkiezingsprogramma" be
gon om elf uur 's avonds op de stem
dag.
Eerst kreeg men in een nieuwsfilm
te zien, hoe Engeland die dag ter
stembus trok en daarna, tot drie uur
's nachts, werden de binnenkomende
uitslagen geteleviseerd.
Normaal worden de televisiepro
gramma's uitgezonden als volgt: een
ochtenduitzending van twee uur, n.1.
een demonstratiefilm van een uur
(koken veelal) en een uur lang een
vast plaatbeeld, waar het publiek zijn
toestellen op kan afstemmen. De mid-
krijgen een lichtbruine make-up op
gezicht en handen, iets lichter dan
in de gewone filmstudio's gebruikt
wordt. De kleuren zwart en wit wor
den zoveel mogelijk vermeden. Man
nelijke omroepers en orkestleden dra
gen gele in plaats van witte over
hemden, terwijl de dames gevraagd
wordt zich in pasteltinten te hullen.
Binnenkort zal de BBC, voor wie
de twee televisiestudio's te Alexandra
Palace te klein geworden zijn, de
voormalige Gaumont-British filmstu
dio's te Shepherds Bush in West-
Londen in gebruik nemen, die vijf
studio's bevatten. De BBC zal zijn
televisieprogramma's dan aanmerke
lijk kunnen uitbreiden en langere
zendtijden invoeren. Ook de plannen
voor nieuwe zenders vorderen snel.
Deze zomer nog hoopt men een
nieuwe, zeer sterke zender te Hud-
dersfield, in Noord-Engeland, in ge
bruik te kunnen nemen en in 1951 een
zender te Bristol voor West-Engeland
en een Schotse zender. Tenslotte zal
men dan nog een zender bouwen bij
Belfast (Ulster). Dan zullen heel
Groot-Brittannie en Noord-Ierland
onder het bereik der televisie vallen.
Inmiddels experimenteert de BBC
reeds met kleurentelevisie. De uitzen
dingen zullen echter niet beginnen
voordat het hele land op de zwart-
die voor de televisielenzen optreden witte- televisie is aangesloten.
Bezoek aan Londense dierentuin met televisiecamera's,
roeper Richard Dimbleby introduceert een orang oetan
televisiepubliek.
De om-
aan bet
De Lente, de Lente js weer in het
land,
Je proeft het, je ruikt het, je ziet
het.
Komt, vlucht uit uw huis. zet de
zorgen aan de kant,
Het voorjaar is daar, dus geniet het.
Telang heeft de winter ons n« al
geplaagd,
Met tegenzin dat wij het namen,
Maar nu heeft de Lente de winter
verjaagd,
Zet open de deuren en ramen!
Het kleurt weer van ribes en
crocussen bont,
Het leeft weer aan heesters en
bomen,
De lammeren dart'len en springen
weer rond,
Hei mensen, de Lent' is gekomen!
De Lente, de Lente is weer in het
land,
We zien het langs velden en wegen
De vogelen kwett'ren en spetteren
luid,
De voorjaarswind wappert je tegen.
Straks staan weer de velden met
bollen getooid
Als laaiende vuren te branden,
En hoog in de lucht scheren
blinkend als sneeuw,
De meeuwen langs duinen en
stranden.
De Lente, de Lente is weer in het
land,
Het jubelt, het schalt en het zingt 'r,
Het geurt en het kleurt en het
fleurt overal,
Het schatert en klatert en klinkt er.
't Is Lente't is Lente, het leven
breekt uit,
Uit duizendmaal duizenden harten,
Het leven dat lokt en de mens
weer vernieuwt,
Trots daag'lijks zorgen en smarten,
't Is Lente, 't is Lente, natuur
weer herleeft
Trots oorlogsgerucht en gewemel,
En wij, ja wij zien dóór die
duisternis heen,
Want boven, daar staat toch de
hemel.
JABSON
Er is nu volop werk in de tuin, im
mers hij moet zo spoedig mogelijk in
orde gebracht worden; het voorjaar is
op komst en straks tegen Pasen moet
alles netjes zijn.
Wie nu nog vaste planten wenst te
poten, zal niet te lang meer moeten
wachten, anders hebben ze te veel te
lijden van het verzetten. Rotsplantjes
zijn in dit opzicht weer iets gemakke
lijker. Die worden vrijwel steeds door
de bloemisten in potjes gekweekt en
zullen dus bij het verplanten weinig
of niets te lijden hebben, zodat som
mige soorten zelfs wel in volle bloei
verzet kunnen worden.
Nu de tulpen en hyacinthen bijna
bloeien, is het verstandig de grond tus
sen de bollen nog eens netjes schoon
te maken en los te krabben, dat komt
een gezonde ontwikkeling zeer van
pas. De crocussen kunnen nu volop
bloeien en u zult ervaren, dat geel-
bloeiende soorten bij voorkeur niet in
stadstuintjes moeten v/orden aange
plant. De mussen blijken een enorme
voorkeur voor deze soorten te Jiebben,
ze plukken ze geheel uit elkaar.
Uw gazonnetje zal nu ook in orde
gebracht moeten worden, lege plekken
kunnen nu eventueel worden bijge-
dag- en avonduitzendingen duren elk Zaaid, dat is de goedkoopste methode.
twee uur dagelijks.
Ook de kinderen worden niet ver
geten. Elke Zondagmiddag zendt de
BBC een speciaal televisieprogramma
voor hen uit. De kinderen hebben hun
eigen omroepster, Jennifer Gay, een
14-jarig Londens schoolmeisje.
Aan de omroepers voor televisie
worden hoge eisen gesteld. Niet al
leen moet hij of zij fotogeniek zijn,
maar hij of zij moet bovendien over
een uitstekend geheugen beschikken,
daar het aflezen van een tekst bij te
levisie uit den boze is. Alles moet van
buiten geleerd worden, door omroe
pers zowel als acteurs. In het begin
experimenteerde men nog met een
Twee kilogram zaad per honderd vier
kante meter is voldoende. Graszaad
mag niet te diep onder gewerkt wor
den, het is al genoeg als het zich juist
even onder de grond bevindt. Na het
zaaien zal dan met een zware rol de
grond aangedrukt moeten worden, het
geen men trouwens ook vóór het zaai
en een paar maal doen moet. Bezit u
geen rol, dan kan het ook op klompen
gebeuren doch met schoenen aan de
voeten maakt u te veel gaten.
Wilt u direct een groen gazon heb
ben dan kan gebruik gemaakt worden
van graszoden. Thans is de tijd om die
te leggen. Leg ze zo vlak mogelijk en
Café Continental met Russel Daville, de bekende negerzanger, een
veertiendaags cabaret in Franse stijl, waarvoor het Engelse televisie
publiek veel belangstelling toont.
aansluitend, slechts met een tussen
ruimte van een halve centimeter.
Ligustrumhagen kunnen nu nog ge
poot worden. Zorg dan eerst voor een
goede grondbewerking, want als ze
eenmaal op de voor hen bestemde
plaats staan, komt u er niet zo ge
makkelijk meer bij. U heeft er onge
veer vier tot vijf per strekkende meter
nodig. Een groenblijvende haag van
coniferen kan nu eveneens gepoot wor
den. Daarvoor leent zich speciaal de
Taxus baccata, andere soorten zijn vrij
wel allemaal te gevoelig en worden
van onderen nogal eens kaal.
De Zonnereeks (voor oudere
meisjes). - Uitg. West-Fries
land, Hoorn.
De uitgever zendt ons een in fleurig
omslag gestoken boek van Guus
Betlem: „De verjongingskuur", als
eerstverschijnend deel van de serie van
vier, die onder de titel „De Zonne
reeks'' het licht zal zien. Wij begroeten
hier een sympathieke, breed opgezette
poging om goede boeken voor oudere
meisjes, door serie-uitgave, tegen een
zó lage prijs aan te bieden, dat de leek
zich afvraagt hoe dat kan. Er is in
ieder geval op generlei wijze bezuinigd
op de typografische verzorging. Behalve
het boek van Betlem zullen dit jaar in
de Zonnereeks verschijnen: „Eindspurt"
door Gré de Reus, „Het lied van de
Kokila" door Jo van der Wal en „Juups
wilde haren" door Netty KoenConrad.
Voor meisjes en jonge vrouwen, die
zich op gemakkelijke wijze een eigen
bibliotheekje willen verwerven, ligt
hier een goede kans. Moge dit initiatief
dat voor f 2.90 een goed boek onder
ieders bereik brengt door andere uit
gevers worden gevolgd!
(Van onze Haagse redacteur).
Van elke honderd Nederlanders eten er
slechts 18 boter. Dat zal niemand verwonderen. Detpd van vlak.na de
log, toen menigeen ruim in zijn contanten za 'e Wordt
(hans twee maai omgekeerd, vóór het één keer vvor 8 ter kost
1.85 per pakje van een half pond en margarine r halt
pond. In veel gevallen kan men de margarine zelfs goedkoper betrekke^
Over deze gulden verschil stapt men in de gezinnen niet zo h<*I gemakkel(jk
heen en dat des te minder, omdat men met een half pond per week lang n)et
Kan volstaan. Bovendien is men er langzamerhand van overtuigd geraakt,
dat de voedingswaarde van margarine zeker met minder is dan van bote»,
Wel bevat het natuurlijke melkproduct meer vitaminen A, doch deze kunnen
aan margarine worden toegevoegd. Dit geschiedde reeds vóór de oorlog en
op het ogenblik gebeurt het weer.
Er heeft wel een zeer aanzienlijke
verschuiving plaats gehad. Want in
1938 en 1939 gebruikte de Nederlandse
bevolking ongeveer 57 pet. margarine
tegen 43 pet. boter. Toen werd de con
sumptie van margarine dan ook bewust
geremd, want doordat de export van
boter slechts een matig deel van onze
productie opeiste, moest ze zoveel mo
gelijk op de binnenlandse markt wor
den afgezet. Dat kon alleen, als het
prijsverschil niet te groot was. De mar.
garine was belast met een heffing van
13 a 15 cent en kostte in die tijd ge
middeld 29 cent tegen boter 45 cent
per pakje.
Door twee oorzaken is de uitbreiding
van het margarineverbruik hier te
lande in het verleden tegengehouden.
In de eerste plaats door tegen dit pro
duct gerichte overheidsmaatregelen en
in de tweede plaats door de algemeen
verbreide opvatting, dat margarine
tegenover boter een minderwaardig
artikel is.
Beschermde boter.
Vroeger is ter bescherming van de
boter een tijdlang voorgeschreven
geweest, dat 25 pet. boter door de mar
garine moest worden gemengd. Toen
bleek, dat desondanks voor een deel
van de boter nog geen afzet gevonden
kon wordên, liep dit percentage zelfs
op tot 40 pet.
Thans zijn de bordjes verhangen. Het
boterverbruik zou n.L alleen gestimu
leerd kunnen worden, als een lagere
winkelprijs kon worden vastgesteld.
Dit is uitgesloten, tenzij de regering
een subsidie op de boter zou gaan ver
lenen. Dit is echter niet te verwach
ten, aangezien de overheid ernaar
streeft van de subsidies op de levens
middelen af te komen.
En waarom zou minister Mansholt
het boterverbruik aanmoedigen, nu
ons land gemakkellijk tegen behoor
lijke prijzen boter in het buitenland
kan verlopenBoter brengt deviezen
op. Wij Nederlanders eten nu mar
garine. Per hoofd der bevolking be
droeg het boterverbruik in Nederland
in 1949: 3.2 kg tegen het margarine-
verbruik 13 kg.
In het gunstigste geval zop de boter-
prijs op basis van de melkprijs
kunnen dalen tot f 1.15 p. half pond. De
margarineprijs zou, wanneer de over
heid geen subsidie meer zou verlenen,
waarschijnlijk stijgen tot f 0.40 per
half pond, doch ook dan nog is het
verschil zo groot, dot margarine ge
makkelijk haar voorsprong zou behou
den.
De bescherming van de boter kwam
ook tot uiting in de volgende bepalin
gen. In 1889 werd de Boterwet uitge
vaardigd, die bepaalde, dat de ver
koop van margarine verboden was,
wanneer de aanduiding „margarine"
niet uitdrukkelijk op de verpakking
was vermeld. In 1898 verscherpte men
„glAK is een zeer warm en vochtig, regenachtig plaatsje, maar de K.L.M.-
mess ligt vlak aan zee. De mess bestaat uit een aantal Quonsethutten,
daar door de Amerikanen achtergelaten. Het was alles zeer primitief en het
eten was over het algemeen genomen slecht, daar er niets te krijgen is op
het gebied van groenten en voor de rijsttafel geen enkele boemboe (specerij).
Dat was dus al een voorproefje van wat Mis hier te wachten stond."
vertellen, dat ze tot nu toe hier niets,
maar dan ook niets gepresteerd heb
ben. De meeste bestaan immers reeds
zo lang, dat ze hier toch wel iemand
heen hadden kunnen dirigeren (direct
na de afloop van de R.T.C.) met ma
teriaal om loodsen en huizen te bouwen
en met voorraden levensmiddelen en
lampen en brandstof en wat men nog
meer aan eerste levensbehoeften no-
heeft. De lui, die je spreekt, hebben
toch hun contributies betaald en ook
meermalen bedragen van enkele hon
derden guldens bij collecten na een ver
gadering. Neen, ze hebben de stakkers
lelijk bedrogen, ook met hun voor
lichting. De meesten zeggen: „Wij had
den onsi nderdaad geen mooie voorstel
ling gemaakt, we verwachtten niets,
maar dit is nog minder dan niets".
Een groot deel van hun barang (ba
gage) is in Batavia en andere Java-ha-
vens blijven liggen wegens ruimtege
brek. Omdat alles pas zo laat geregeld
blijkt te zijn, is er natuurlijk niets
vooruit gestuurd en moeten ze nu maar
zien, dat hun zaakje nakomt en wan
neer en wat er dan allemaal van ge
gapt is. Want stelen doen ze (zowel in
de opslagplaatsen als aan boord) als de
raven. Bij aankomst hier hebben ze de
winkels zowat leeggekocht. Kun je je
voorstellen: Drie tokotjes (winkeltjes)
met zó weinig voorraad. Tot nu toe
woonden hier immers enkele tiental
len mensen. En dan ineens die invasie
van vijfhonderd! Intussen is het aan
tal met de eerstvolgende lijnboot aan
gegroeid tot over de zeshonderd en mor
gen of overmorgen wordt weer een hon
derdtal of meer verwacht. Gevolg van
al dit gebrek aan initiatief bij de ver
schillende verenigingen: Noodtoestand.
Voedsel zeer schaars of helemaal niet
te krijgen, geen petroleum, zodat men
buiten de kotta (stad) met de kippen op
stok moet, vervoer tida ada (is er niet)
wegens benzinegebrek, huisjes kunnen
niet gebouwd worden wegens gebrek
aan dakbedekking, om atap (een bla
derdak) te gaan halen stuit men weer
„Wij mogen in elk geval bljj zijn, een
dak boven ons hoofd te hebben". Wij
verhuisden naar een huisje, dat nog he
lemaal schoongemaakt moest worden en
dat geheel leegstond, zodat we het eerst
meubileerden met geleende veldbed
den, een geleende grote houten eet-
cigenlijk keukentafel, een paar ge
leende stoeltjes en een primitief hou
ten bankje zonder leuning. Net had
den wij gegeten, toen tot overmaat van
ramp de „Waibalong" binnenkwam,
(een schip, dat gecharterd was door de
kolonistenverenigingen) met 530 kolo
nisten aan boord, mannen, vrouwen,
kinderen en ouden van dagen zelfs er
hij.
Ik zeg „tot overmaat van ramp" om
dat die vermaledijde verenigingen hier
voor niets hadden gezorgd, geen be
hoorlijk onderdak (wat ze te bieden
hadden, daar waren de Jappenkampen
nog heilig bij), geen voedselopslag, geen
transportmiddelen. Er stonden enige
open loodsen, die ook noata bene niet
waren opgezet en daarin werden de
mensen ontvangen en ondergebracht.
Wat er bij aankomst voor deze mensen
gedaan is, heeft B. gedaan. Een deel
van de mensen is gelukkig aan boord
gebleven en debarkeerde de volgende
dag. Een heel stel heeft bij gebrek
aan vervoer in de ontvangstloodsen op
het strand overnacht en die vinden dit
verre te verkiezen boven Mango-api, dat
en kilometer of zes hier vandaan ligt
en dat wel iets gerieflijker is, maar zó
ver af en langs zó'n rotweg, dat ze zich
geinstalleerd hebben met hun koffers
en kisten om zich heen en er nu zes
weken later nOg liggen... De toestanden
zijn ten hemel schreiend en ik heb er
op Nieuwjaarsmorgen foto's van ge
maakt. Als de hele serie klaar is, zul
len we ze naar Nederland sturen. Je
kunt de mensen, die geïnteresseerd zijn
in de Nieuw-Guinea-verenigingen erbij
ginds het beëindigen van
Ronde Tafel Conferentie
de
en
het ingaan van de nieuwe status
in Indonesie, is het uitgestrekte
gebied van Nederlands Nieuw-
Guinea een toevluchtsoord ge
worden voor velen, die om welke
redenen dan ook niet langer in
de V.S.I. wilden blijven. Het ver
langen te emigreren had tot ge
volg, dat voor Nieuw Guinea
grote belangstelling ontstond en
dat zeer velen zich daar een
nieuw bestaan wilden gaan schep
pen. Van de zijde van Sociale
Zaken is opgemerkt, dat Nieuw
Guinea geen land is, waar hele ge
zinnen een onbekommerd tehuis
zouden kunnen vinden. Driehon
derd werkers, dat was het kwan
tum, dat men wilde toelaten,
mannen, die niet opzagen tegen
harde arbeid en een leven zonder
comfort en ver van hun gezin.
De overheid heeft dus emigratie
zeker niet geëntameerd. Echter
werken er enkele verenigingen,
die voor gegadigden verhuizing
naar Nieuw Guinea regelen en
organiseren. Deze verenigingen
treden hoogst onverantwoordelijk
op. Wij kregen inzage van een
uit Manokwari verzonden brief,
die op de toestanden op Nieuw
Guinea een schril licht werpt.
op het gebrek aan vervoer, werkkrach
ten onder de bevolking zeer slecht en
sloom, waarschijnlijk, omdat ze zo
moeilijk aan voedsel kunnij komen en
zo ga je maar door. Alles, waar je hier
in prikt, is even voos. En dat in 'n land,
dat al driehonderd jaar van ons is. We
verdienen het niet!
Nu heeft de regering wel gezegd, dat
hier alleen driehonderd werkers moch
ten komen van Java, jonge mensen en
geen vrouwen en kinderen, maar ja,
nu men toch gekomen is, dank zij de
voorlichting van die mooie verenigingen
(je hebt er, geloof ik, wel een stuk of
vier) hoop ik toch, dat er spoedig wat
gedaan wordt om deze mensen tegemoet
te komen".
Tot zover deze brief, die wij, om het
beeld, dat hij geeft van de toestanden
in een verafgelegen gebied, waarheen
de mensen met honderden een toe
vluchtsoord zoeken, u niet meenden te
mogen onthouden.
de maatregelen ter bescherming Van
de goede kwaliteit van de boter (met
het oog op de export was dit onge.
twijfeld toe te juichen); in 1901 stelde
men de Rijkszuivelinspectie in en in
1904 werd het Rijksbotermerk inga»
voerd.
De bijzondere aandacht, die van re.
geringswege steeds aan de boter is ge»
schonken, heeft bij de bevolking de
mening doen postvatten, dat margarine
maar een slecht surrogaat is. Ret
prijsverschil accentueerde bij velen
deze diskwalificatie en de vroeger
stellig lang niet altijd lekkere smaak
deed menigeen de margarine als iets
minderwaardigs beschouwen.
Natuurlijk: men zou wensen, dat het
mogelijk was, dat elke Nederlander
steeds het natuurproduct kon consume.
ren, doch men behoeft zich tegenwoor.
dig zeker niet te schamen, nis er goede
margarine met een minstens even hoge
voedingswaarde als van boter, op tafel
komt.
URANsOIS HAVERSCHMIDT ver
haalt in een zijner schetsen, hoe hij
als kleine jongen verbijsterd is gewor-
den door hetgeen hij bij zijn grootva
der beleefde, die dominee was. Groot
vaders kerkje was bevloerd met graf
zerken, waarvan de opschriften meestal
onleesbaar waren geworden. Eens ver
telde de tuinman hem, dat er onder één
van die zerken een dapper krijgsman
lag, maar meer had de geleerde man,
die het nog half te ontcijferen graf
schrift voor de tuinman vertaald had,
er niet van kunnen zeggen. Ook groot
vader wist er niet meer van. En het
jongetje raakte hierover aan het mij
meren. Hij kwam er niet overheen.dat
men zo in het vergeetboek kan geraken
zelfs als men eens
een beroemd held
is geweest. Entoen
grootvader hem
duidelijk maakte,
dat ook hijzelf eens
vergeten zou zijn,
protesteerde de
kleinzoon door te verklaren, dat hij
toch altijd aan grootvader zou blijven
denken. Waarop grootvader antwoord
de, dat dit niet veel zou helpen. Als
zijn kleinzoon er niet meer zou zijn,
zou niemand zich meer grootvader her
inneren.
De weemoed, die ons kan overval
len, wanneer wij aan de vergetelheid
na de dood denken, schrijnt niet zozeer
als de gedachte aan mensen, die reeds
tijdens hun leven worden vergeten Dit
kan voor die mensen heel erg zijn.
Kunstenaars, die in hun jeugd popu
lariteit hebben genoten, kunnen zich
er moeilijk bij neerleggen, dat nie
mand meer over hen spreekt. Er zijn
zakenmannen, die een bedrijf hebben
gesticht en opgebouwd, waarvan de
naam klinkt als een klok. Toen hun
zoon volwassen was geworden, hebben
zij hem tot opvolger aangesteld en
ieder ziet in deze Junior de zaak be
lichaamd. Maar hoe weinigen weten,
dat de Senior nog leeft! Hij loopt als
een vergeten burger over de straat. Er
zijn politici, aan wier naam een op
zienbarende hervorming verbonden is;
ingenieurs, die een uitvinding hebben
gedaan; dokters, die in hun jeugd de
loop hadden; militairen, aan wie het
vaderland een schitterend wapenfeit
dankt. Wij leven zo snel, en de ge
beurtenissen volgen elkaar op als de
taferelen van een film. Een naam, een
feit, hoe spoedig is het vergeten! De
sterren, die een hoofdrol hebben ge
speld op het wereldtoneel, moeten zich
onder het grauwe leger der figuranten
voegen Zij, wier naam eens op ieders
lippen was, zijn naamlozen, anonymi
geworden. Als een enkele oude van da-
dagen hun naam nog eens met eerbied
noemt, haalt het jongste geslacht de
schouders op; het heeft nooit van de
man gehoord.
Het is te begrijpen, dat zulk een de
gradatie tijdens 't leven vaak van in
grijpende invloed is op de gesteldheid
van de betrokkene. De mensen zijn
verschillend van aard, en zo zal de
een op deze gang van zaken anders re
ageren dan de ander. Ook is de min
dere of meerdere levensrijpheid in de
zen een factor van betekenis. De even
wichtig aangelegde en door levenser
varing en gemoedsbeschaving gerijpte
zal zich bij dit onvermijdelijk lot neer
leggen. Maar het zijn vooral de in hun
jeugd door toevallige en tijdelijke ga-
ven verwenden, die van de wijs ra
ken, zodra zij tot de vergeten mensen
gaan behoren. Een voetbal-kampioen
of recordhouder op de schaats ver"
kropt als onopgemerkt sigarenwinke-
liertje soms moeilijk het verlies van
zijn vroege populariteit. En onder de
voormalige schoonheidskoninginnen 15
zelfmoord uit spijt door het vergaan
van de roem geen uitzondering.
Vergeten mensen vormen een trieste
groep in onze samenleving. Het is
niet
ieder gegeven, de wisseling van het
lot gelaten te dragen Wij kunnen u»
het grauwe bestaan, waarin het hen
der sterren is uitgeblust, vaak nog
straaltje vreugde ontsteken door toe
eerbiedige aandacht te luisteren naa
de herinnering aan wat eenmaal
kern van zulk'een leven gevormd hee
H. G. CANNEGlETEf!