Devèze krijgt formatie-opdracht
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
De uienoogst 1949 uitverkocht
Unie moet op
gang gebracht
Kort Bestek
Schuman:Te vroeg gesproken over
economische samenwerking
Maandag 27 Maart 1950
75e Jaargang No. 10848
Dagblad voor Den Helder. Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
NAAR BESLISSING IN BELGISCHE CRISIS?
Hij wil „nationale oplossing'' zoeken
Toenemende kans op
Kamer-ontbinding
Amerika publiceert oude
vredesplannen
Was de foto van Stalin
een montage
Overgrote deel werd
uitgevoerd
Vierhonderd doden bij
luchtaanval op Sjanghai
Vijftien doden bij vliegramp
in Turkije
Koningin Juliana zond
haar goede wensen
Koninklijk gezin twee
weken naar Frankrijk
Weerbericht
Frankrijk en Duitsland
Eerst politiek begrip en
dan economische Unie
Engeland eerlang weer
ter stembus?
Is de waterstofbom geen
bruikbaar wapen?
Socialistische deskundigen
te Witten bijeen
Communistisch complot
in Bolivia verijdeld
Hansa koopt Nederlands
schip
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
telefoon 2345
postgironiimmer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Directie:
j BIJLSMA eD C. KRAK
nu mm
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per min
Kleine advertenties
Juttertjes' tot 15 woor-
len t Lelk woord meer
5 rent
Abonnementen per kwar
taal 1 4— vooruitbe
taling. plus incassokosten
De politieke crisis in Belgie heeft Zaterdag 'n volkomen nieuw aspect gekre
un, doordat de prins-regent de liberale minister Devèze heeft belast met de
vorming van een nieuwe regering. Devèze heeft deze opdracht aangenomen,
baar hij mededeelde, staat hem de vorming van een coalitie van katholieken,
liberalen en socialisten voor ogen, die een „nationale oplossing" zal moeten
zoeken voor de koningskwestie. Wijst de volksvertegenwoordiging de voorstel
en dienaangaande van de hand, dan zal ontbinding van de Kamer van Afge
vaardigden, gevolgd door nieuwe verkiezingen, niet uit kunnen blijven.
prins Boudewijn aftreedt. Er zal der
halve alleen een liberaal-socialistische
regering tot stand kunnen komen, die
in de Senaat geen meerderheid zal
kunnen verkrijgen. Er zal dan ontbin
ding van de Kamer van Afgevaardig
den moeten volgen en veertig dagen
daarna moeten nieuwe verkiezingen
worden gehouden. Krijgen socialisten
en liberalen daarbij samen een meer
derheid, dan zal de wet op het regent
schap niet worden opgeheven.
Devèze is Zondag nog niet met zijn
eigenlijke besprekingen begonnen.
Daarmee zou hij vandaag een aan
vang maken. Gisteren heeft hij alleen
een bezoek gebracht aan Gaston Eys-
kens en aan de voorzitters van Kamer
en Senaat. In een persconferentie heeft
hij de oplossing, die de CVP voorstaat,
gekarakteriseerd als een „vreselijk
avontuur" en zijn voorkeur voor Ka
merontbinding en nieuwe verkie
zingen uitgesproken.
Hiertegenover noemt men in CVP-
kringen het optreden van Devèze als
formateur een „staatsgreep" en men
beschuldigt er de prins-regent zelfs
De politieke spanning in Belgie
„eemt hand over hand toe. De CVP-
fracties van Kamer en Senaat hebben
Zaterdag uitgebreid vergaderd, tenein
de hun standpunt nader te bepalen. Na
afloop werd medegedeeld, dat er geen
enkele wijziging in de katholieke op
vattingen was gekomen. De algemene
raad van de CVP sprak zich nadruk
kelijk uit vóór de vorming van een
homogeen-katholieke regering, die, in
dien zij geen meerderheid zou kunnen
krijgen voor haar plan, de koning zon
der meer te laten terugkeren, zou stre
ven naar Kamerontbinding en nieuwe
verkiezingen.
Die opvatting werd Zondag nog eens
herhaald na afloop van een vergade
ring van het nationale comité der
CVP, bijeengeroepen om te beraadsla
gen over de opdracht, aan Devèze
verleend. Deze opdracht heeft aller
minst de instemming der katholieken,
aangezien de minister van defensie
hekend staat als allesbehalve Leopold-
distisch.
Men zal dan ook stellig geen steun
verlenen aan zijn voornemen, een coa
litie van drie partijen te grondvesten
op een oplossing van de koningskwes
tie. die neerkomt op terugroeping van
Leopold III op voorwaarde dat hij over
enkele maanden ten gunste vankroon-
Indien de Amerikaanse plannen, die
in de oorlog zijn overwogen, werkelijk
heid waren geworden, dan zou de or
ganisatie der V.N. er anders hebben
uitgezien dan zij nu doet. De vijf grote
mogendheden zouden dan een execu
tieve commissie hebben gevormd, waar
in zij een beperkt veto-recht zouden
hebben bezeten. Inplaats van een alge
mene vergadering zou er een algemene
conferentie zijn geweest.
Op deze wijze dacht men tijdens de
oorlog een goede samenwerking met
Rusland in vredestijd te kunnen garan
deren. Overigens zijn deze plannen ont
werp gebleven. Zij zijn nooit definitief
aanvaard. Tot de ontwerpers ervan be
hoorden Alger Hiss en Henry Wadleigh,
twee ambtenaren van het departement
van Buitenlandse Zaken, die later we
gens het verstrekken van regeringsdo
cumenten aan Sovjet-spionnen zijn ver
guisd.
Tegelijk met deze plannen is een rap
port van een Amerikaanse departe
mentscommissie gepubliceerd, waarin
wordt stelling genomen tegen een ver
deling van Duitsland.
van, zijn broeder, een dolkstoot in de
rug te hebben toegediend.
Bij alle spanning is overigens de
rust in het land weergekeerd. Zater
dag is overal normaal gewerkt. Slechts
is Zondag in Charleroi een buitenge
wone bijeenkomst van het Waalse Con
gres gehouden, waar in zeer felle taal
een absoluut afwijzend oordeel is uit
gesproken over de politiek van de
CVP. Met grote nadruk wordt de eis
van een federaal Belgie herhaald.
Newsweek meldt, dat de foto, waar
op Stalin afgebeeld staat terwijl hij op
12 Maart zijn stem uitbracht tijdens de
algemene verkiezingen, een montage
is geweest. Het blad berichtte, dat het
gezicht van Stalin op de foto 's ge
plakt en in werkelijkheid afkomstig is
van een foto die ettelijke jaren ge
leden is gemaakt Newsweek vroeg
zich af of Stalin misschien in het ge
heel niet heeft gestemd. Het blad
merkte op, dat de montagetruc duide
lijk te zien is, omdat de belichting van
het opgeplakte gezicht geheel anders
is dan die van de rest van de foto.
De voorraad uien van de oogst 1949
is thans uitgeput. Er zijn in het afgelo
pen jaar 4700 ha. bouw- en tuingrond
met uien beplant en daarvan zijn 150
millioen kg geoogst. Van deze voor
raad is 125 millioen kg. uitgevoerd, de
laatste maanden tegen zeer hoge prijzen.
Eind Januari werd nog 50 ct. per kg.
betaald, maar toen Frankrijk de invoer
van uien stopzette, daalde de prijs tot
veertig cent. Duitsland werd toen de
voornaamste afnemer. Engeland wilde
niet meer dan vijf en dertig cent be
talen, als gevolg van de invoer van
goedkope uien uit andere landen. Daar
de Nederlandse voorraden volkomen
geruimd zijn, profiteren deze concur
renten. Deze week zouden de eerste
Conferentie in Djakarfa
Volgens een bericht uit Taipeh (Fcrr-
mosa), waarin het hoofdkwartier van
de Chinese nationalistische luchtmacht
wordt aangehaald, hebben nationalis
tische vliegtuigen bij de aanval op het
vliegveld Loenghwa te Sjanghai, op
22 Maart, vier honderd ledeü van de
Chinese communistische luchtmacht
gedood. Volgens het bericht werden
acht gevechtsvliegtuigen van een Sow-
jetrussisch type door de nationalisti
sche vlieg'tuigen vernietigd.
Een vliegtuig van de Turkse lucht
vaartmaatschappij is bij het vliegveld
van Ankara neergestort en' verbrand.
Vijftien personen kwamen om het
leven.
Koningin Juliana heeft in een bood
schap de delegaties ter Unieconferen
tie in Djakarta sterkte toegewenst en
een vastberaden wil, de goede oplos
singen te vinden in 't belang van bei
de volkeren en in het bijzonder ten
aanzien van de moeilijkheden van de
groeiende Indonesische staat. De moei
lijkheden voor het ogenblik zijn onge
twijfeld groot en er is veel, dat tijd
zal vragen, alvorens het zich langs
goede banen ontwikkeld zal hebben.
Toch zie ik, zo besluit de boodschap,
talrijke mogelijkheden voor een be
vredigende gang van zaken. Moge het
de gezamenlijke delegaties gegeven
zijn, door wijsheid de goede wegen aan
te geven.
Deze boodschap leidde als het ware
de Unieconferentie in, die Zaterdag
morgen in Djakarta is begonnen. De
legaties van Nederland en Indonesië
zullen een aan.al kwesties regelen, die
bekeken moeten worden, wil de Unie
op gang komen. Zo zal blijkens de
agenda worden gesproken over een in
structie voor het Unie-secretariaat,
over de werkwijze en de rechtsgang
van het Unie-hof, dè kwestie Nieuw-
Guinea, de samenwerking op financi-
eel-economisch gebied, over een han-
delsaccoord tussen beide Uniestaten en
nog een aantal andere vraagstukken.
De conferentie is in vriendschappe
lijke sfeer begonnen. Mohammed Hat
ta, de Indonesische premier, werd tot
voorzitter, minister Van Maarseveen
tot vice-voorzitter gekozen. Drs. Hatta
verklaarde, dat deze conferentie de
Unie op gang moest brengen. Overi
gens achtte hij alleen een duurzame
samenwerking mogelijk, indien zij bei
de landen voordeel brengt. Minister
Van Maarseveen heeft in antwoord op
deze openingsrede gezegd, dat het
misschien niet steeds mogelijk zal zijn
aanstonds een oplossing te vinden voor
de behandelde vraagstukken. Er zal
echter reeds reden voor tevreden
heid zijn, wanneer in beginsel 'n zeke
re oplossing wordt gevonden, die voor
beide partijen bevredigend is.
partijen Egyptische uien aan de markt
komen. Er zou anderhalf millioen kg.
worden aangevoerd, die tegen dertig of
vijf en dertig cent per kg. van de hand
zou gaan. Dat is een zeer hoge prijs.
Van de nieuwe oogst valt nog weinig
te zeggen. Wel wordt gevreesd, dat de
met uien beplante oppervlakte sterk zal
worden uitgebreid en dat dus een her
haling van de gebeurtenissen van 1948-
1949 zal optreden. Toen werd achter
de markt aangezaaid en moesten grote
hoeveelheden uien worden vernietigd,
omdat er geen lonende prijs kon wor
den gehaald.
Het ligt in het voornemen van H.M.
de Koningin haar vacantie, onderbro
ken om Z.K.H. de Prins der Nederlan
den bij zjjn terugkeer uit Amerika te
ontvangen, voort te zetten met de Prins,
die daardoor gelegenheid krijgt geheel
uit te rusten van de vermoeienissen
van zijn lange reis, en met de twee
oudste Prinsesjes, wier Paasvacantie in
die tijd valt. De plaats van bestemming
zal waarschijnlijk Val d'Isère in Frank
rijk zijn.
Voor de vijfde maal werd, Zondag
de „Ronde van Noord-Holland"
verreden. Winnaar werd de ama
teur kampioen op de voeg 1949,
Wout Wagmans uit Breda. Luide
toegejuicht door de talrijke toe
schouwers passeert de winnaar
de eindstreep te Zaandam.
(Voor het verslag zie men pag. 5)
ASTORIA-CHALET TE BAARN
VERDWIJNT
Het Astoria-chalet te Baarn, het grote
k-tel dat bekendheid heeft verworven
door het verblijf van binnen- en bui
tenlandse journalisten tijdens heuge
lijke feiten in ons volksbestaan, zal als
zodanig ophouden te bestaan. Het Rijk
zal het gaan exploiteren als verblijf
voor bejaarde oorlogsslachtoffers en er
voorts groepen oorlogsinvaliden her
bergen, die het gebruik van kunstlede
maten moeten leren.
PROTEST VAN POOLSE
BISSCHOPPEN
pe aartsbisschop van Krakau en de
Primaat van Polen hebben president
Bierut een schrijven gezonden waarin
0rn- verklaren, dat de vrede in Po
en niet mogelijk is, zolang de staat de
godsdienstvrijheid niet eerbiedigt.
Verwachting geldig tot heden
avond. Droog en tamelijk zonnig
weer met zwakke tot matige
Oostelijke wind. Ongevaar dezelf
de temperatuur als gisteren.
DINSDAG: Zon op 6.26, onder
19-06. Maan op 11.44, onder 4.39.
n Modena, in Italië kregen twee kap
pers, die bezig waren, hun klanten te
scheren, ruzie. Ze lieten de baarden de
baarden en begonnen het geschil met
hun scheerkwasten te beslechten. Dit
kwam één hunner toch niet afdoend»
voor en hij smeet zijn kwast van zich
en stortte zich op zijn vijand. Of hij
hem met het mes bewerkte? Neen,
vrienden, hij beet hem de neus af!
Niet zo hevig, maar toch wel hardhan
dig schijnt het in Hoorn te zijn toe
gegaan. Daar werd namelijk in de ves
tibule van het belastingkantoor een
ambtenaar van die dienst op z'n neus
geslagen door de weduwe B. en haar
jongere broer. Op deze wijze uitten de
lieden hun ontevredenheid over de
aanslag, waaraan de ambtenaar toch zo
onschuldig als een pasgeboren kind
was. Het volgende bedrijf zal voor de
rechtbank spelen. Twee vliegende
schotels zijn op 2000 meter hoogte over
de Straat van Messina gevlogen. De
manschappen van de Italiaanse marine
hebben ze zelf gezien. De Parijse
Métro bestaat vijftig jaar. Dit feit zal
feestelijk worden gevierd. Misschien
met een extra-opgewekte staking?
VJ/ilhelm Pieck, de president van Oost-
Duitsland, heeft de wereld kond ge
daan van zijn voornemen om de strijd
«llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllilillllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
barbarisme der Amerikanen". Dat na
melijk, zo orakelde „der Wilhelm", is
geleidelijk in de plaats gekomen van
het fascistische ;dem-dito. De Westber-
lijnse orkesten .verjazzen" zelfs Bach.
O De 97-jarige Daniël Ferrera uit
Bloemfontein is in het huwelijk getre
den met de 69-jarige zuster van zijn
schoondochter. Daan is nu dus de zwa
ger van zijn zoon en de oom van zijn
kleinkinderen. Als u het niet gelooft,
rekent u het maar na. Luise Re-
aan te gaan binden tegen het „culturele Waar zijn die vliegende schotelnoumunitie.
bensdorf uit Berlijn is veroordeeld tot
twee jaar gevangenisstraf omdat ze zes
straatnaambordjes van de Boulevard
Stalin had verwijderd. En in Cha-
teaudun hebben vuige dieven de maar
schalkstaven van Napoleons maarschal
ken Soutel en Ney gestolen. Deze ap
paraten zijn namelijk van goud. Het
gaat dus niet om de historische waar
de.
Qmdat ge gisteren, vrienden, toch zo
verkwikt uit de voorjaarsachtige
Zondag zijt te voorschijn gekomen, waag
ik het, u nog enkele griezelbibbers en
zenuwflodders voor te schotelen.
Welaan dan: Een B-25 van de Ameri
kaanse luchtvaartmaatschappij „Los
Angeles" is in de lucht uit elkaar ge
vlogen. De zeven inzittenden kwamen
om het leven. Twee vrouwen, moe
der en dochter zijn slachtoffer gewor
den van de zgn. „dodenmuur" aan de
Oostenrijks-Hongaarse grens. Hongaar
se wachtposten namen hen onder vuur,
toen ze voor familiebezoek Hongarije
wilden binnenkomen. De dochter is aan
haar verwondingen bezweken. Eerst
thans wordt bekend, dat in 1943 een
vliegtuigongeluk in Australië het leven
kostte aan 127 personen. Een met bom
men geladen Liberator stortte neer op
vijf vrachtauto's met soldaten en am-
Voor de lilde maal werd Zaterdagmiddag op de Aintree-baan bij Liverpool
de Grand National Steeplechase, de gevaarlijkste hindemisren ter wereld,
gehouden. De race, die over een afstand van ruim 9 K.M., met 30 hindernis
sen, ging en waarin 49 paarden meeliepen, werd gewonnen door een der
favorieten, Freebootermet een voorsprong van IS lengtes op „Wotnosum".
De wedstrijd werd bijgewoond door het record aantal toeschouwers van
300.000, onder wie zich de Engelse Koninklijke Familie bevond. „Freebooter"
passeert de eindstreep.
Er is nog te vroeg gesproken over een Frans-Duitse economische unie, zo heeft
Robert Schuman, de Franse minister van buitenlandse zaken, Zaterdag op een
vergadering van het nationale comité van de MRP verklaard. Hij achtte een eco
nomische unie onmogelijk voordat een zekere mate van politiek begrip was ge
groeid. Het politieke vraagstuk kan men niet ontlopen, door alleen over econo
mische kwesties te spreken, zei hij.
Ten aanzien van de Raad van Euro
pa verklaarde Schuman, dat Frankrijk
er nog niet toe kon besluiten, afstand
te doen van zijn souvereiniteit. In de
eerste plaats zou de Assemblee het ge
zag moeten krijgen dat zij behoefde,
in de tweede plaats zouden de betrek
kingen tussen de Assemblee en het co
mité van ministers moeten worden ver
beterd.
Als het meest noodzakelijk voor de
toekomst noemde Schuman, behalve
een oplossing van het Frans-Duitse
vraagstuk een Franse unie van landen
en ten slotte misschien een Atlantische
gemeenschap, die het Atlantische Pact
zijn al te eenzijdig-militair karakter
zou ontnemen.
Duitsland in de Raad?
De Hoge Commissarissen hebben
doen weten, dat zij bereid zijn, het
Duitse verzoek om een vertegenwoor
diging in de Raad van Europa te heb
ben, aan hun regeringen door te zen
den. Twee van de drie voorwaarden
hieraan verbonden zullen worden in
gewilligd. Duitsland zal schriftelijk tot
toetreding worden uitgenodigd en de
garantie zal worden gegeven, dat het
lidmaatschap van de Saar slechts voor
lopig is en afhankelijk van het vre
desverdrag. Tot inwilliging van deze
voorwaarden zijn de hoge commis
sarissen genegen. Over de inwilliging
van de derde voorwaarde zal de Raad
van Europa moeten beslissen. Deze be
helst. dat Duitsland een waarnemer in
het comité van ministers krijgt; daar
door zou het boven de Saar komen te
staan.
Weliswaar heeft de Franse politiek
tegenover Duitsland in de laatste an
derhalf jaar een snelle ontwikkeling
doorgemaakt, zo betoogde hij verder,
maar toch kan men in deze groei geen
enkel stadium overslaan. Een van de
voornaamste voorwaarden voor een
goede verstandhouding tussen Frank
rijk en Duitsland noemde hij de toe
treding van Duitsland tot de Raad van
Europa. De Saarkwestie was geen be
lemmering, maar zou met de gehele
Duitse kwestie opnieuw in beschou
wing worden genomen, wanneer de on
derhandelingen over het vredesverdrag
waren hervat
Politieke kringen te Londen zijn van
mening, dat Attlee en zijn medestan
ders in de komende zes maanden op
ieder gewenst ogenblik nieuwe verkie
zingen zullen kunnen uitschrijven.
Sommige waarnemers verwachten zelfs,
dat de nieuwe stembusstrijd reeds in
Juni, zes weken na het indiénen van
de begroting, zal beginnen. De conser
vatieven zouden gaarne zien, dat La-
bour lang genoeg aan het bewind bleef,
om te worden belast met de blaam van
het „socialistische wanbeheer" van de
afgelopen vijf jaar. Labour heeft ech
ter het voordeel, zelf te kunnen bepa
len, wanneer nieuwe verkiezingen zul
len worden gehouden.
De Amerikanen behoeven niet bang
te zijn voor 'ie vtfaterstofbom, aangezien
het onmogelijk is, dit wapen met een
vliegtuig te vervoeren, zo heeft John
Hancock, een der opstellers van het
plan-Baruch voor internationale con
trole op de atoomenergie, verklaard.
Het ontstekingsmechanisme, dat voor
deze bommen nodig is, sluit het gebruik
in een bombardement, zoals wij dit
kennen, te enen male uit, voegde Han
cock ^hieraan toe.
Deskundigen van de socialistische
partijen in West-Europa zijn Zondag
in Witten (Westfalen) bijeengekomen
ter bespreking van vraagstukken, die
samenhangen met een nauwere samen
werking op economisch gebied in
Europa. De Duitse socialisten zullen
voorstellen indienen tot socialisatie
van van alle centra van zware in
dustrie in Europa .Voorts zal worden
gesproken over de mogelijkheid het
thans bestaande internationale con-
trólestelsel voor de Ruhr uit te brei
den tot de zware industrie van geheel
Europa.
De Boliviaanse regering heeft een
communistisch revolutlonnair complot
verijdeld, dat volgens de plannen a.s.
Dinsdag zou worden uitgevoerd.
De leiders van de samenzwering wa
ren een hoge Russische militaire leider
en Franse communistische agenten. Zij
werden, tezamen met een aantal ande
ren Zaterdagavond gearresteerd toen
zij een vergadermg hielden waarop da
laatste hand gelegd werd aan de voor
bereidingen van het complot, aldus de
Boliviaanse verklaring.
De revolutie zou op verschillende
punten in het gehele land gelijktijdig
moeten uitbreken, terwijl de president
een congres van onderwijzers te Sucre,
425 km. van de hoofdstal La Paz, zou
bijwonen.
Volgens het communiqué is het in het
hele land rustig.
De Deutsche Dampfschiffahrt-Ge-
sellschaft „Hansa" te Bremen heeft
van de Hollandsche Stoombootmaat
schappij de in 1920 gebouwde 15187
bruto registerton metende Zaanstroom
gekocht.
In Amsterdam is een zevenjarig
meisje bij het tollen met het linkeroog
in het stokje van haar zweepje geval
len. Zij is aan haar letsel besweken.
