Opschuiving naar het midden voortgezet
Molukken maken zich los van RIS
Winst voor VVD en CHU; gering verlies
van Communisten vergeleken met 1949
In Noord-Holland zetelwinst
voor V.V.D., A.R. en C.H.U.
Antwerpse gangsters braken door
grensbewaking heen
Een kleine overwinning voor de
Britse regering
VERENIGDE NOORD HOLLANDSE DAGBLADEN
Regeringspartijen handhaven zich
De gekozenen
Zware straffen in bloembollensmokkel
Socialisten wijzen
Leopolds brief af
Donderdag 27 April 1950
75e Jaargang No. 10784
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Zie voor verdere
verkiezingsuitslagen
de pagina 's 2 en 5
Ten koste van vijf Communisten
TWEE DOODSTRAFFEN
IN PROCES TE PRAAG
Bergen hield twee
stemmingen
Hongaarse president is
afgetreden
Europese soldaten oefenen
met Amerikaanse wapens
Zeventig Chinezen bij
aanvaring verdronken
Vele smokkeltochten van
IJmuiden naar Lowestoft
KNIL-troepen achter de
onafhankelijke beweging
Roemenen bekennen
,,Oost-lndonesie kan zich niet handhaven''
Mc Cloy ontving geen
nieuwe instructies
Honderd schepen wachten
in Antwerpse dokken
Tsjechen willen vrede
tussen grote mogendheden
Meerderheid van vijf
stemmen in Lagerhuis
BRITS VLIEGTUIG VIEL OP
ARBEIDERSWONING
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
.OV. STATEN '50
FROV. 8TATEN
'46
GEM. R.
'49
TWEEDE KAMER
'48
ST.
ST.
ST.
ST.
1243654
25,7
1206267
25,8
1204068
25,2
1261864
25.6
1529483
31,6
1468847
31,4
1016632
21,3
1529938
31,0
329365
6,8
533096
1L4
331725
6,9
381206
7,7
599.038
12,4
585336
12,5
388963
8,1
650368
13.2
411936
8,5
297524
6.4
360853
7,6
391738
8,0
507176
10,5
452803
9,7
316354
6,6
452717
9,2
32024
0,7
62350
1.3
110143
2,3
100916
8.2
65279
1.4
116792
2.4
27214
0,6
mmm
22124
0,4
32179
0,5
29340
O.fi
11917fi0
22,9
80641
1,6
4844329
100
4674129
100
4775634
100
4927614
100
p.v.d-A.
K.V.P.
CP-N-
A.R.
V.V.D.
C.H.U.
K.N.P.
S.G.P.
G.P.V.
Middenst.
Div. part.
Totaal
f\e uitslagen van de Statenverkiezingen vertonen in 't algemeen 'n voortzetting
van de tendenz, die zich reeds bjj de Kamerverkiezingen in 1948 en de Raads-
van de tendenz, die zich reeds bij de Kamerverkiezingen in 1948 en de Raads
verkiezingen in 1949 openbaarde. De verschuiving naar het midden hield, zfl
het in geringer mate dan vorig jaar, aan en daarvan profiteerde in de eerste
plaats de V.V.D. Ook de C.H.U. had de wind weer in de zeilen en de A.R. partij,
boewei lichte verliezen lijdend, heeft eveneens niet te klagen. Dat heeft ook
de P.v.d.A. niet; zij heeft haar positie geconsolideerd. De K.V.P. handhaafde
zich eveneens. De communisten, hoewel zij bewaard bleven* voor de catastro
fale afbrokkeling van 1948, vinden in het verkiezingsresultaat van gisteren stel
lig weinig reden tot voldoening. Hun aanhang is opnieuw teruggelopen.
Het Nederlandse volk, dat gisteren ondanks het slechte weer druk naar de
stembus kwam, heeft zich in versterkte mate van de uitersten afgekeerd en ls
verder opgerukt naar het midden. Men kan niet zeggen, dat hierin een duide
lijke afkeuring van het regeringsbeleid tot uitdrukking kwam, doch wel, dat
de regering in de uitslag een vingerwijzing kan zien van het verlangen naar
meer economische vrijheid, van nog beslister afwijzing van het extremisme en
van de grote begeerte die er in ons volk leeft naar een rustige en gematigde
koers in het regeringsbeleid. Voor wat dat verlangen naar gematigdheid be
treft moge met name de heer Lieftinck de oren geopend houden. Ook al heeft,
zoals in de verkiezingsstrijd min of meer terecht werd gezegd, minister Lief
tinck zijn politieke leven niet afhankelijk te achten van de Provinciale Staten
de stem des volks kan toch geen regering veronachtzamen zonder in beleid
tekort te schieten.
De nieuwe zetelverdeling in de Prov. Staten is in vergelijking met 1946 alfl
volgt: K.V.P. 189 (in 1946 188); P.v.d.A. 156 (157); A.R. 77 (78); C.H.U. 70 (62);
C.P.N. 31 (56); V.V.D. 49 (37); S.G.P. 11 (10); overige partjjen 7 (2). De zeven
zetels van de overige partijen bestaan uit: 1 K.N.P., 1 Geref. Politiek Verbond,
2 Middenstandspartij, 1 Kath. Onafh. Groep, 1 Kath. Democraten en Socialisti
sche Unie.
Indien deze verkiezing had gegolden voor de Tweede Kamer dan zou de
zetelverdeling in de Tweede Kamer als volgt geeweest zijn: KVP 33 (thans 32
zetels); Pv.d.A. 26 (27); AR 13 (13); CHU 11 (9); WD 8 (8) CPN 7 (8), SGP 2 (2).
PROV. STATEN '50 PROV. STATEN '46 TWEEDE KAMER'48
ST.
z
Z
ST.
ST.
P.v.d.A.
286232
30,2
24
24
283581
31,2
276494
29.2
KVP.
226733
24,0
19
19
215836
23.8
222247
23.5
C.P.N.
154862
16.4
13
18
204436
22.5
164257
17.4
AA
101045
10.7
8
7
83403
9 2
104969
11.1
V.V.D.
105064
11.1
8
5
58251
6.4
92869
9.8
C.H.U.
59747
6.3
5
4
49854
5.5
50618
5.4
RC.P.
1468
-2
K.N.P.
5026
-.5
10600
1.1
S.G.P.
3206
-.3
4919
0.5
4986
0.5
Gei. Pol. Verb
3064
-.3
Ov. part.
7631
0.9
19042
2-
Totaal
946447
100
77
77
907911
100
946082
100
De namen der gekozenen in Noord-
Holland zijn:
P. vd A.: ,A. de Roos, E. Ribbius
Peletier, A. B. J. Prakken, B. de Vries.
H. Westerman, B. H. Sajet, N. Korff,
geb. Zernike, E. H. Buter, T. J.
Günther, H. G. Th. Keune, H. J. vd
Born, F. C. Faber, P. S. van der
Vaart, J. G. Addens, A. Sietsma, dr
H. G. Scholten, J. de Boer, P. J. KaD-
teijn, S. P. Doek, W Mensink, W. F
Visser, A. J. van Leusen, L. Bouma,
J. Roelse.
KVP: drs W. A. van der Donk, H.
H. Vulik, L. Th. F. Peters, L. J. P N
A. Bouwman, M. W. Wiewei, Th F
de Groot, J. A. A. Luijckx, geb Sleij-
fer, Jac. Groen, J Braakman, W Run
derkamp, J, de Boer Wz., E. P. ClijncK
N J. Hooijschuur, A. van der Veldt,
J A Schippers. P. J van Groeningen
J- G. van der Lans. Th. C. Gribling.
J- H. M. Angenent.
CPN. H. Gortzak, E. Teeboom
geb. van West, W Hartog, M. D. Pro-
Per. J, Hettinga, M. Harmsen, H. L
Quint, j, Lips, geb. Odinot Warmer
dam Verder nog 4 zetels zullen later
bij loting tussen verschillende candi-
daten verdeeld worden
AR: Mr. M. van Vugt. C. C. P. Ing-
"ersen, G. Baas Kzn., Y. Wagenaar.
Weerbericht
Verwachting geldig tot Donder
dagavond Meest matige wind ui;
Westelijke richtingen. Enkelf
buien met plaatselijk opklarin
gen. Koud voor de tijd van het
jaar.
VRIJDAG: Zon op 5,17, onder
19.59. Maan op 14.59, onder 4.00.
mr. A. Bruch, G. H. Hoijtink, F. P.
Vermeulen, J. de Jong Czn.
WD: mr. J. S. baron v. Harinxma
Thoe Slooten, Joh. G. H. Cornelissen,
mr. W. H. L. Haitink, P. Blaauboer,
G. A. A. Holsmtiller, gebr. Teengs, mr.
R. C. Bakhuizen van den Brink, H. J.
J Slingenberg, L. J. J. Caron.
CH: F. J. E. van Lennep, Jac. Rusti
ge, Joh. Dorjee Johzn., mr. dr. J.
van Bruggen, A. W. Mul.
De Eerste Kamer.
De provincies Gelderland, Overijssel,
Groningen, Drenthe, en Zuid-Holland
zullen in 1951 25 Eerste Kamerleden
kiezen. De verdeling over de verschil
lende partijen zal zijn als volgt:
Party vd Arbeid 8, KVP 5, AR 4,
CPN 2, CH 3, WD 2 en SGP 1. In
dien de KNP (Weiter) op de KVP zal
stemmen, dan zal de KVP zes zetels
verkrijgen ten koste van de SGP. Het
aantal zetels van SGP wordt dan 0.
De tegenwoordige formatie van de
Eerste Kamer zou dan geen enkele
wijziging ondergaan,
De Staatsrechtbank van Praag hééft
uitspraak gedaan in het proces tegen
17 personen, beschuldigd van hoogver
raad en spionnage.
De twee voornaamste beklaagden, de
gebroeders Antonin en Karei Danek,
zijn ter dood veroordeeld. De derde be
klaagde, Jozef Navratil, is veroordeeld
tot levenslange dwangarbeid terwijl
13 andere beklaagden straffen opliepen
van 10 tot 22 jaar dwangarbeid. Eén
persoon is vrijgesproken.
Men zal zich herinneren dat deze
beklaagden in de acte van beschuldi
ging verweten werd deel te hebben uit
gemaakt van de onwettige organisatie
„Svetlana", wapens te hebben opgesla
gen en anti-nationale vlugschriften te
hebben verspreid.
4346 inwoners van Bergen heb
ben gisteren ook nog gestemd
voor of tegen het behoud van de
tramlijn AlkmaarBergenBer
gen aan Zee. 106 spraken zich uit
vóór het verdwijnen van de tram,
terwijl 4175 de tram wilden be
houden. Dit referendum was ge
organiseerd door de V.V.V. in
samenwerking met het gemeente
bestuur.
Wegens gezondheidsredenen
President Arpad Szakasits van Hon
garije is Dinsdag wegens gezondheids
redenen afgetreden, zo wordt in Bu-
dapest officieel bekend gemaakt. Sza
kasits, die 62 jaar oud is en sinds
1948 zijn functie bekleedde, wordt
vervangen door Sandor Ronai, voor
malig constructie-arbeider en minister
van handel.
Ronai is evenals Szakasits een der
oudste leden der soéiaal-democrati-
rche partij. Hij heeft vanmorgen zijn
functie officieel aanvaard. Szakasits,
de afgetreden president, was voorzit
ter van de Verenigde Arbeiderspartij.
Hij is een zoon van arme ouders en
verdiende vanaf zijn dertiende jaar
zijn brood als houtsnijwerker. Hij
heeft deelgenomen aan de revolutie
van 1918'19 en werd toen tot ver
scheidene jaren gevangenisstraf ver
oordeeld.
Meer dan zestienhonderd officieren
en manschappen van de strijdkrachten
van zeven Europese landen, waaronder
Nederland, zullen door het Amerikaan
se leger in Europa geoefend worden in
het gebruik en het onderhoud van
Amerikaanse uitrusting. De zes andere
landen zijn Belgie, Denemarken, Lu
xemburg, Frankrijk, Italië en Noorwe
gen.
Het beeld van Mr. P. J. Troelstra,
dat hedenmiddag aan de president
van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal ter plaatsing in het
Kamergebouw is aangeboden.
Sedert enige weken heeft een bende
van acht jonge mannen de oudste
was 22 jaar sensationele overvallen
gepleegd te Antwerpen en omliggende
plaatsen. De politie kreeg eindelijk een
spoor, toen de bandieten een postkan
toor te Mechelen overvielen. Zij na
men ruim een half millioen francs
mee, maar Ueten een spoor na in de
vorm van de voornaam Walter. De
Antwerpse politie heeft daarop syste
matisch alle Walters In de stad nage
gaan, waarbij zij ontdekte, dat de 22-
jarige Walter van Rooy een vrijgevige
klant van nachtclubs was. Hij werd
spoedig ontmaskerd als hoofd van de
bende en verried de namen van zijn
collega's, van wie er vijf terstond kon
den worden gearresteerd.
De drie overigen ontsnapten en ver
dwenen uit de Sinjorenstad met een
gehuurde auto. Toen zij de Franse
grens naderden bij Kortrjjk trokken
de drie bandieten hun pistolen en bon
den een vuurgevecht aan met de man
nen van de grensbewaking.
Zij slaagden erin de grens te pas
seren, maar werden later op de dag
door de Franse politie ontdekt in de
trein naar Parijs. Twee hunner wisten
opnieuw al schietende aan hun achter
volgers te ontkomen zy sprongen op
het stationsplein te Berck in een taxi
Zeventig opvarenden van het 1600 ton
metende Chinese schip „Hsinan" zijn
verdronken, nadat het schip bij mist tus
sen Dairen en Tsjefoe in aanvaring was
gekomen met het Amerikaanse koop
vaardijschip „California Bear" (8000 ton)
Een vijftal Nederlanders, allen woon
achtig in de kuststreek, werd begin '48
door de Bijzondere Politierechter te
Amsterdam wegens het smokkelen van
bloembollen naar Engeland en de frau
duleuze invoer van rijwielbanden en
sigaretten in ons land, op grond van
overtreding van het deviezenbesluit
veroordeeld tot straffen, die varieerden
tussen zes maanden voorwaardelijk en
drie maanden onvoorwaardelijk met 'n
geldboete van 3000.
Gistermorgen is deze zaak in hoger
beroep door het Amsterdams Gerechts
hof behandeld. Van de vijf verdachten,
die in Nederland terecht stonden wa
ren er twee niet verschenen. De drie
aanwezigen waren de eigenaar van de
trawler „Vios", waarmede tot drie
maal toe van IJmuiden uit, de bloem
bollen, verstopt in de olietanks, naar
Engeland werden verscheept om in
Lowestoft te worden gelost, de stuur
man van dit bootje, en een schilder.
die zich als rechterhand van de auctor
intellectualis van deze handel, Leloux,
had ingelaten met de verkoop van de
ingevoerde banden. De sigaretten kon
den niet verkocht worden, omdat ze
door de olie bedorven waren,
De procureur-generaal, mr. J. Zaayer,
eiste tegen de eigenaar van de „Vios"
vier maanden gevangenisstraf, omdat
deze had gezegd, dat hij geen inkom
sten had. Deze verdachte was n.1. door
de politierechter drie maanden met een
boete van f 3000.— opgelegd. Tegen de
stuurman eiste hij bevestiging van het
vorige vonnis: 2 maanden en teg«i de
schilder negen maanden, waarvan vier
voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar. De laatste was veroordeeld
tot zes maanden voorwaardelijk, tegen
welk vonnis de officier hoger beroep
had aangetekend.
Mr. Zaayer vroeg voorts bevestiging
van de vonnissen van de twee afwezige
verdachten: 3 maanden tegen de broer
van de scheepseigenaar, die eveneens
een of meer tochten naar Engeland had
meegemaakt en 1 maand tegen de man,
die voor de aankoop van de bloembol
len had gezorgd.
Het Hof zal in al deze zaken op 10
Mei a.s. uitspraak doen.
Er is daar een regering gevormd
waarin o.m. de heren J H. Manuhutu
en A Wairisal zitting hebben. De troe
pen van het KNIL, die op Ambon ge
legerd zijn, hebben zich achter de on
afhankelijkheidsverklaring geschaard.
Het is de chef-staf van het KNIL, gen.-
majoor Van Langen, niet gelukt, de
troepen onder militaire tucht te hou
den. Troepen van de APRIS zullen
binnenkort op de Molukken landen. De
troepen van het KNIL op Ambon zijn
zwaar bewapend met automatische wa
penen. Zij hebben hun distinctieven
van hun uniform verwijderd De ie-
volking van Ambon is naar het heu
velland gevlucht uit vrees voor ge
vechten.
Intussen heeft Sukawati, nadat bij
het ontslag van de regering-Diapara
had aanvaard, de heer Pupella als ka
binetsformateur aangewezen. Reeds
zijn de partijen het eens geworden over
het regeringsprogram. Als premier is
aangezocht de minister van gezondheid
in de federale regering, dr. Leimena.
Pupella aal geen deel uitmaken van
het nieuwe kabinet Hy verklaarde, dat
er op Ambon geen volkswil bestaat,
aangezien de vrije meningsuiting er
wordt onderdrukt.
De Zuidelijke Molukken, waarvan
Ambon, Banda, Seram, Aroe en de Kei
eilanden de voornaamste zijn, tellen in
totaal 400.000 inwoners.
In Djakarta verwacht men, dat de
opstand zich zal uitbreiden tot Ceie-
bes en met name tot de Minahassa.
Hier bevinden zich vele leden en oud
leden van het KNIL, waaronder door
Westerling opgeleide commandotroe
pen, die gemakkelijk zouden kunnen
worden aangeworven voor de verdedi
ging van de nieuwe republiek. Trans
porten federale troepen zouden reeds
op weg zijn' naar Ambon.
Het verhoor van de vijf Roemenen
van wie vier voormalige employé's van
de Engelse en Amerikaanse pers- en
voorlichtingsdiensten, die beschuldigd
zijn van hoogvoorraad en spionnage en
duns door de militaire rechtbank te
Boekarest berecht worden, is Dinsdag
avond beëindigd. Alle beklaagden heb
ben de hun ten laste gelegde feiten be
kend.
"GEVOLG GEVENDE aan het vaste voornemen en de drang van de bevolking
der Molukken, proclameert de Raad der Molukken hierbij de vrijheid van
de Molukken, de facto en de Jure, in de vorm van een republiek los van de
deelstaat Oost-Indonesie en los van de RIS. Dit besluit is genomen op grond
van het feit, dat de deelstaat Oost-Indonesie niet in staat is, haar positie als
deelstaat der RIS te handhaven en de handelingen van de RIS indruisen tegen
de overeenkomsten der Ronde-Tafelconferentie en tegen de voorlopige grond
wet." Aldus een telegram, dat gistermiddag is ontvangen door de president van
Oost-Indonesie, Sukawati, en de voorzitter van het parlement van die deel
staat is ontvangen uit Ambon.
De Amerikaanse Hoge Commissaris
John MacCloy heeft de spanning, ver
oorzaakt door persberichten uit Washing
ton als zou de Amerikaanse regering
gekant zijn tegen een vermindering van
de inkomsten-belasting in West-Duits-
land, weggenomen door vierkant te ver
klaren, dat hy geen nieuwe instructies
van zijn regering ontvangen had over
de kwestie en ze ook niet verwachtte.
en dwongen de bestuurder onder be
dreiging van hun revolvers hen bui
ten de stad te brengen. Daar zetten zij
de chauffeur aan de kant van de weg
en verdwenen in pijlsnelle vaart. De
gangsters ontkwamen doordat de hen
achtervolgende politiemannen mo-
torpech kregen. Het derde bendelid
werd in de trein gearresteerd.
De beide revolverhelden, Beeckmans
en Mulder, wie het klimaat in Frank
rijk blijkbaar niet beviel, ondernamen
gisteren met evenveel sensatie de te
rugreis naar Belgie. Zij zegevierden
opnieuw in een vurgevecht met de
Franse en Belgische grensbewaking bij
La Panne.
In het antwoord, dat de socialistische
partij in Belgie gisteren heeft gepubli
ceerd naar aanleiding van het stand
punt, dat de koning Dinsdag door Van
Zeeland heeft laten bekendmaken,
wordt gezegd, dat het haar volkomen
onmogelijk is een oplossing te aanvaar
den zonder formele waarborgen te
ontvangen omtrent 's konings verblijf
plaats na de overdracht.
De socialistische leiders noemen het
volkomen essentieel, dat gedurende de
eerste periode de koning zich uit Bel
gie dient te verwijderen en dat hij na
dien in geen enkel geval in Brussel zal
verblijven. De senaatsfractie van de
Belgische christelijke volkspartij heeft
gisteren de voorzitter van de senaat
verzocht om terstond de verenigde
kamers bijeen te roepen. Zij zullen
moeten beraadslagen over de mogelijk
heid voor de koning om te regeren. De
voorziter van de Katholieke Volks
partij verklaarde, dat zijn partij zelf
standig met de oplossing van de crisis
zal voortgaan als de liberalen hun hou
ding niet definitief bepalen.
De liberalen hebben intussen aan
Van Zeeland medegedeeld, dat zij be
reid zijn het protocol over de wijze
van overdracht der koninklijke be
voegdheden over te dragen onder
voorbehoud van goedkeuring door de
nationale partijraad, die Vrijdag bijeen
komt. Van Zeelarli is bereid de be
slissing over de formatie van zijn re
gering tot dat tijdstip aan te houden.
Meer dan honderd zeeschepen, waar
van sommige met bederfelijke lading,
worden in de Antwerpse dokken op
gehouden door de niet-officiële ha
venstaking, die ook gisteren nog voort
duurde. Er zijn geen nieuwe inciden
ten gemeld en in de ochtenduren was
het betrekkelijk rustig. De communis
tische partij heeft alle arbeiders aan
gespoord tot een volledige en daad
werkelijke solidariteit met de Ant
werpse havenarbeiders.
Het aantal stakers in de Londense
havens, die sedert vorige week Woens
dag het werk hebben neergelegd, is nog
toegenomen en bedraagt thans 14.500.
Terwijl nieuwe versterkingen militai
ren in de haven aankwamen, hielden
honderden stakers een optocht door de
straten in de havenwijk.
De Tsjechoslowaakse ambassade te
Londen heeft het Britse ministerie van
buitenlandse zaken verzacht een op
roep, tot het sluiten van een vredesver
drag tussen de grote mogendheden, in
te dienen bij het Britse parlement.
Ook de ambassades in andere landen
zullen een dergelijke stap ondernemen.
De oproep is gedaan in de vorm van
een resolutie van de Tsjechische na
tionale vergadering, waarin o.a. ge
zegd wordt, dat slechts de Sowjetunie
een vredespolitiek voert.
had gewonnen met een meerderheid
van ruim 293 stemmen op de conserva
tieve candidaat. De meerderheid van
Labour in het Lagerhuis bedraagt thans
zes zetels. Het verschil was bij de eer
ste telling zo klein, dat een hertelling
werd bevolen. Bij de algemene ver
kiezingen had Labour een meerderheid
van 613 stemmen.
De Britse regering heeft gisteren de
beide stemmingen in het Lagerhais,
waaraan de vertrouwenskwestie was
verbonden, gewonnen. Zowel de con
servatieve motie, waarin het regerings
voorstel tot verhoging van de benzine
prijs wordt afgekeurd, als die over de
door de regering voorgestelde verho
ging van de belasting op vrachtauto's
werd verworpen met 304 tegen 299
stemmen.
Vlak vóór da stemming werd bekend
gemaakt, dat Labour de tussentijdse
verkiezing in Weet-Dwmbartonshire
Een Brits vliegtuig is gistermiddag
boven de Belgische stad Bergen neerge
stort en terechtgekomen op een arbei
derswoning.
Het vliegtuigongeluk heeft geen
slachtoffers geëist. De beide piloten van
het toestel werden gewond en naar het
ziekenhuis overgebracht. Een hunner
heeft een beenbreuk opgelopen, de an
dere brak enkele ribben.
