Mr. Oud heeft geen vertrouwen in regering
Krachtige strijd tegen T.B.C.
Verkiezingen in heel Duitsland
Westerling wordt
uitgewezen
Duikbootaanvallen hadden succes
„Heden goedkoop
rundvlees"
Lie optimistisch
Zaterdag 27 Me! 1950
VERENIG DE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
75e Jaargang No. 108Ö7
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Indonesie-debat in Tweede Kamer ontketent verzei
Motie van afkeuring werd verworpen
Kabinet bereid gevolgen
te aanvaarden
Zal crematie worden
toegestaan?
Clementis in ongenade
Vos ontnam Evers
de leiderstrui
Rode agitatie rondom
Watenstedt-Salzgitter
Operatie-Activity
Thans veel meer zieken
dan in 1939
Westelijke Drie stellen voor:
Sowjetunie uitgenodigd
voor besprekingen
Engeland uitgenodigd
tot onderhandelen
Koelhuisvlees vliegt
de winkels uit
Berlijn verwacht een
rustig weekend
Boek over „vliegende
schotels" verboden
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefpon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Directie:
j BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p m.m.
Kleine advertenties
:„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
Be heer Oud (WD) heeft gisteren in de loop van het debat over de gang
zaken in Indonesië in de Tweede Kamer voor een verrassing gezorgd,
door een motie van afkeuring In te dienen. Minister van Maarseveen deelde
o.m. in ®Ön antwoordrede mede, dat de regering zich zou beperken tot een
optreden, gericht op een zo goed mogelijke verwezenlijking van het zelfbe
schikkingsrecht binnen het kader van een Indonesische eenheidsstaat. Hiervan
uitgaande heeft de heer Oud een motie opgesteld, waarin werd uitgesproken,
dat de regering dan in gebreke zou blijven artikel 2 van de wet op de sou-
vereiniteitsoverdracht op de juiste wijze uit te voeren, over welk feit de
Kamer „haar ernstige teleurstelling" uitsprak. De minister heeft ontkend, d l
0o regering was tekortgeschoten en stelde bij aanneming het aftreden van
het kabinet in het uitzicht.
Tevoren had de heer Van Maarse
veen uiteengezet dat er ten aanzien
van de ontwikkeling in Indonesië niets
t« voorspellen valt. Hij weigerde in te
gaan op een bespreking van de interne
verhoudingen in de RIS en meende, dat
men oog moet hebben voor de moei
lijkheden, waarmee de Uniepartner
heeft te worstelen. Spreker herhaalde,
dat Nieuw-Guinea onder Nederlands
gezag moet blijven en gaf voorts te
kennen, dat de Nederlandse regering
teleurgesteld is ten aanzien van het
geen met de federale structuur van In
donesië is gebeurd. De deelstaat Pa-
sundan was echter niet te redden, om
dat moest worden aangenomen, dat
deze niet vreemd was aan de actie-
Westerling. Nederland heeft al het
mogelijke gedaan om de strijd te voor
komen, die heeft geleid tot opheffing
van de deelstaat Oost-Indonesie.
Nadat de staatssecretarissen Blom.
Moorman en Fockema Andreae ver
schillende detailkwesties hadden be
handeld. brak het dramatische moment
aan, waarop de heer Oud zijn reeds ge
noemde motie indiende. Hij betoogde
dat voor hem het kardinale punt is het
zelfbeschikkingsrecht. Wat zich op dit
stuk heeft afgespeeld is in strijd met
de voorlopige constitutie en die zaak
gaat ook de Nederlandse regering aan
In dezen gaat het dezelfde kant op als
in het verleden, toen de regering ook
steeds verder ging dan aanvankelijk
de bedoeling was.
Minister Van Maarseveen gaf ten
antwoord, dat men de regering niet
kan verwijten, onvoldoende acht op de
federale structuur te hebben geslagen.
De regering heeft haar misnoegen over
de gang van zaken niet onder stoelen
of banken gestoken. Men kan echter
een staat niet dwingen, een bepaalde
structuur te volgen. De regering zal
krachtig blijven aandringen op hand
having van het zelfbeschikkingsrecot.
Na een half uur van beraad werd 't
debat over de motie-Oud geopend. De
heer Romme (KVP) vond de motie
evenmin als het door de heer Oud ge
citeerde art. 2 dat van deze afkom
stig is— erg gelukkig Hij gaf dan ook
'n wijziging van de motie in overweging
waarbij de Kamer zou uitspreken dat
zij van oordeel is, dat het bepaalde in
artikel 2 voortgang behoort te vinden
en de regering met alle geëigende mid
delen dit zal bevorderen.
De heer Burger (Arb.) had eveneens
grote bezwaren tegen de motie-Oud,
De heer Schouten (AR) daarentegen
was het er volkomen mee eens. Hij
achtte het de vriendelijkste methode
om de teleurstelling der Kamer over 't
regeringsbeleid tot uitdrukking te
brengen.
De vergadering werd hierna ge
schorst tot 8.15 uur.
De heer Til anus (CH) bleek al
evenmin enthousiast over de motie.
Wel woog het zelfbeschikkingsrecht
hem zwaar, maar hij voelde er niets
voor, een kabinetscrisis te forceren. Hij
prefereerde de suggestie van de heer
Romme.
De heer Wel ter (KNP) had voor
het regeringsbeleid geen goed woord
over.
De heer Oud zei in de verdediging
van zijn motie, dat hij eerder dank
baarheid dan critiek had verwacht. Hoe
men de motie ook verandert, het blijft
zo, dat de minister het vertrouwen
wordt ontzegd. Als de regering haar
beleid hierdoor aangetast acht. heeft de
Kamer ermee rekening te houden. Voor
een dreigement met een kabinetscrisis
meende spr. niet uit de weg te kunnen
gaan daar wat in December is aan
vaard naar zijn mening het uiterste
was. Aan een motie Romme hechtte hij
niet de minste waarde.
De heer De Groot (CPN) diende
een motie in, waarin het beleid van de
regering in strijd werd geacht met het
volksbelang en hierover afkeuring werd
uitgesproken. Daarop volgde de reeds
aangekondgde motie van de heer
Romme.
Men weet nog niet waarheen
Westerling zal binnenkort uit Singa
pore worden uitgewezen. De straf van
veertig dagen wegens mishandeling
van een celgenoot is uitgezeten en
sindsdien is hij krachtens de defen
sieregulaties vastgehouden als een ge
vaarlijk persoon. Volgens sommige be
richten zal hij naar Nederland worden
gezonden, waar hij onmiddellijk na
aankomst wordt gearresteerd, volgens
andere zou het gerechtshof te Singa
pore beslissen, of hij aan Nederland
dan wel aan Indonesië zal worden uit
gezonden De verhoren zullen waar
schijnlijk volgende week beginnen.
Aangenomen wordt, dat de Neder
landse regering reeds enige tijd de ju
ridische kant bestudeert, om na te
gaan welke beschuldigingen van cri-
minel aard eventueel tegen Wester-
Ung zouden kunnen worden inge
bracht.
Voorstel tot herziening van
de Begrafeniswet
De commissie van advies inzake
herziening van de Begrafeniswet heeft
in een rapport aan de minister van
Binnenlandse Zaken voorgesteld, cre
matie toe te laten, indien de overle
dene de wens daartoe uitdrukkelijk te
kennen heeft gegeven, hetzij bij schrif
telijke wilsbeschikking, hetzij, in be
paalde gevallen, bij mondelinge ver
klaring ten overstaan van twee vol
wassen getuigen. De oprichting van
crematoria dient naar het oordeel van
de commissie te worden gebonden aan
de goedkeuring van de Kroon. Zij
moet worden overgelaten aan vereni
gingen en -iet door de overheid ter
hand worden genomen.
Dr. Clementis is na zijn terugkeer
uit Lake Success niet uit eigen bewe
ging heengegaan als minister van Bui
tenlandse Zaken van Tsjerhoslowa-
kije. Hij is, blijkens mededelingen van
zijn opvolger dr. Siroky, afgezet we
gens het bevorderen van Slowaaks se
paratisme en het saboteren van beslis
singen. die ten behoeve van het ge
hele land door Praag waren genomen.
Clementis' zelfcritiek bevatte vele fou
ten en is niet aanvaard, aldus de Time»
in een bericht uit Wenen.
Nadat de mnister president dr Drees
en minister van Maarseveen de spre
kers hadden beantwoord, werd tot
stemming overgegaan.
De motie De Groot werd verworpen
met 78 tegen 5 stanmen, die der CPN.
De heren Weiter en Gerbrandy waren
niet in de zaal. De motie -Oud werd ver
worpen met 57 tegen 26 stemmen (KVP,
Arb., CPN, jkvr. Wttewaall van Stoet
wegen en de heer Tilanus, beiden CH).
De heren Kikkert. Van de Wetering en
Ruiter (CH) waren niet in de zaal.
De motie-Romme is ten slotte aange
nomen met 52 tegen 31 stemmen. Voor
KVP, Arb., jkvr. Wttewaall van Stoet
wegen en de heer Tilanus, beiden CH).
Ook bij deze stemming waren de heren
Kikkert, Van de Wetering en Ruiter
niet aanwezig.
De vergadering is hierna gesloten.
Ronde van Nederland
De derde etappe van de Ronde van
Nederland, het 288 kilometer lange tra
ject vanApeldoorn naar Geleen, is
door de Nederlander Vos, in de tijd
van 7 uur 48 min. en 15 sec. gewon
nen. Vos, die deel uitmaakt van de
Nederlandse B-ploeg, is door deze
etappe-overwinning in het bezit van
de Oranje-trui gekomen. Met twee se
conden achterstand op de winnaar
kwam de Belg Accou binnen, die op
zijn beurt met drie seconden voor
sprong op zijn landgenoot Gallens
door de finish kwam. Lambrichs, van
de Brabants-Limburgse ploeg, en Re-
née Jansens, van de Belgische B-ploeg,
werden in dezelfde tijd op de vierde
en vijfde plaats geklasseerd. 6. Leenen
(België B); 7. Mertens (idem); 8.
Schotte (Belgie A); 9. Middelkamp
(Nat. ploeg); 10. Van Est (Nederland
B); 11. Van Gelderen (Nederland A)
12. Savelberg (Ned. Nat.); 13. Lakeman
(Ned. Nat.); 14. Cor Bakker (Ned. B);
15. Voorting (Ned. A); 16. Harm Smit
(Ned. B); 17 tot en met 36 ex aequo:
Van der Zande (Ned. A); Verpoorten
(Belgie B); De Poorter (Belgie B);
Loes (Ned. B); Koot (Ned. Nat.); Ro
giers (Belgie A); Rondele (Belgie B);
Blankenauw (Zwits.-Ned. ploeg); Van
Beek (Ned. A); Maelbrankcke (Beigie
A); Faanhof (Ned. B); Vanderveken
(Belgie A); Bednar (gem. Ned.- pl.);
De Cock (Belgie B); De Korver (Ned.
A) Schellingerhoudt (Ned. Nat.);
Schoemakers (Brab.-Limb.); Meermans
(Belgie A); Evers (Ned. A); Jef Jans
sen (Ned. Nat.).
Zie voor het verslag elders in dit
nummer. J
Langs een ere-haag van de Franse
marine begaf het Koninklijk paar
zich, in gezelschap van president
Aurlol, minister Raymond Laurent,
e.a. bij de Pont d'lena naar de
motorsloepen, die hen langs de
Seine naar het „Hotel de Ville"
voerden. Voor het verslag zie pag. S
Naar verluidt, bereidt de Oostduitse
regering een volksstemming over de
aansluiting van Watenstedt-Salzgitter
bij Oost-Duitsland voor. Er zijn thans
in dit tot West-Duitsland behorende
gebied nog al wat werklozen, tendele
als gevolg van de ontmanteling van de
Hermann-Goeringwerke. Oost-Duits
land zou de propaganda in dit gebied
willen baseren „p de belofte van werk
voor de werklozen. Duizenden kinde
ren in dit gebied zouden voorts wor
den uitgenodigd, om hun vacantie in
de Oostelijke zone door te grengen.
Dr. Fricke, de minister van econo
mische zaken in Neder-Saksen, heeft
een beroep op de Amerikanen gedaan
om de ontmanteling van de Renn-fa-
brieken in Watenstedt-Salzgitter tegen
te gaan. Daardoor zou de communisti
sche agitatie in dit gebied kunnen
worden verlamd.
Spannende momenten om
twee vliegtuigen
De Westelijke vloot heeft van Don
derdagmiddag vier uur tot Vrijdag
middag één uur door allergevaarlijkst
gebied gevaren. Er zijn herhaaldelijk
duikbootaanvallen ondernomen. Daar
bij schijnen de O 27 en de Aurochs
succes te hebben gehad. Zjj zouden er
niet alleen in zijn geslaagd, binnen de
beschermende ring van kleine vaar
tuigen te komen en de grote schepen
te bereiken, maar zelfs hebben zij de
gehele vloot verkend en berichten
naar het centrale commando kunnen
seinen.
Weerbericht
Verwachting, geldig tot heden
avond. Bijna overal droog weei
•het aanvankelijk nog veel be
wolking en hier en daar neve
°f mist. Later enkele verspreid:
opklaringen. Zwakke tot matigi
wind hoofdzakelijk tussen Noorc
en West Weinig verandering ii
temperatuur
Zondag: Zon op 4.30, onder 20.4c
Maan op 16.57. onder 2.41. Maan
lag: Zon op 4.29, onder 20.46
Maan op 18.32. onder 2.55 Dins-
lag: Zon op 4.28, onder 20.47
Maan op 20.10, onder 3.14.
(Van onze Haagse redacteur)
De tuberculose blijft in Nederland
een ernstig vraagstuk vormen. Hoewel
he aantal sterfgevallen ten gevoiige
var tuberculose sinds 1945 wonderlijk
sne .erugüep, zelfs tot beneden het peil
van 1939. blijven de ziektecijfers hoog.
Jaarlijks werden voor de oorlog 8500
a 9000 nieuwe lijders bekend. Thans
is dat aantal nog 17 a 18 duizend. Deze
schrikbarende getallen zullen echter
eveneens moeten Jalen De mogelijkheid
daartoe is groot, wani de bestrijding
van de gevreesde ziekte wordt met
kracht ter hand genomen Het is even
wel nodig dat het gehele medische ap
paraat, dal zich op dit terrein beweegt,
zo snel mogelijk op een goed peil wordt
gebracht. Controle van vele groepen
van personen, die met de jeugd in aan
raking komen, dient consequent te
worden uitgevoerd.
Op grote schaal is men momenteel
bezig met vaccinatie mot B C G-
inentingstr van bepaalde groepen der
bevolking 'erpleegsters en studenten
hebben deze inenting, die vijf a zes jaar
van kracht blijft, ondergaan. Daarna
volgen de kinderen en militairen in
het. bijzonder de jeugdige dienstplich
tigen. Deze mededelingen deed de ge
neeskundige hoofdinspecteur van de
volksgezondheid dr. C. Banning, tij
dens een persconferentie in de ver
gaderzaal van het ministerie van So
ciale Zaken.
Hij legde de nadruk op de nood
zakelijke uitbreiding van het aantal
bedden in de Sanatoria. Tussen de ja
ren 1950 en 1954 stelt men zich voor
het aantal bedden met 2000 uit te orei-
sn Bovendien zal op 2 Juni in Delft
een grote uitbreiding plaats vinden
dooi de opening van het Groene Kruis
Sanatorium, waarna over enkele we
ken de ingebruikneming van een sana
torium te Zandvoort tegemoet kan
worden gezien Dit sanatorium. ..De
Clarastichting" genaamd, is onderge-
S'acht in he4 "ëorm„1i„ T„-4« Wnder
sanatorium. Er zijn nog meer plan
nen voor de bouw van nieuwe sana
toria, waaruit wel blijkt, dat het
vraagstuk der T.b.c.-bestrijding met
ernst wordt aangepakt. Merkwaardig
is. dat het «ro^-'e aant: tub-'-""
Hiders zov 'uj mannen als vrouwe
voorkomt, in de leeftijdsgroepen tus-
■en de 20 en 29 jaar.
De Britse, Franse en Amerikaanse
Hoge Commissarissen voor West-Duits
land hebben aan generaal Tsjoeikof,
de Russische bevelhebber in Oost-
Duitsland drie afzonderli'ke, gelijklui
dende nota's doen toekomen, waarin de
Westerse Grote Drie de Sowjetunie uit
nodigen, deel te nemen aan besprekin
gen, welke ten doel hebben, in geheel
Duitsland vrije verkiezingen uit te
schrijven als eerste stap op weg naar
een eenheidsstaat.
Een Lancaster en een Firefly hebben
de samenwerkende strijdkrachten en
kele spannende momenten bezorgd
Op zeker moment viel hun radiozen
der uit als gevolg van een storing.
Enige uren hoorde men niets van hen,
zodat reeds een ongeluk werd ge
vreesd en de nodige maatregelen voor
het reddingwerk werden genomen,
Gelukkig werden de storingen opge
heven en bleken de verloren gewaan
de schapen veilig in de lucht te zijn.
Waren de vliegtuigen reeds actief
bij de bescherming van de vloot te
gen duikbootaanvallen, in de loop
van de middag hebben zij een oefe
ning gehad in het bestrijden van een
vlooteenheid. Alle beschikbare afweer
kwam in werking Van de Karei
Doorman startten de vliegtuigen met
katapulten en raketten. Dat het lan
den op een vliegdeksfihip een gevaar
lijke zaak is, bleek tot twee maal toe
op de Implacable, waar telkens een
toestel in het vangnet terecht kwam.
Beide malen bleef de vlieger onge
deerd.
Admiraal Willinge is tot dusverre
zeer tevreden over het verloop. De
verbindingen blijken uitstekend te
kloppen. Hoewel de voertaal En
gels moeilijkheden zou kunnen op
leveren, is toch het nationaliteitsver
schil geen handicap voor een goede
samenwerking.
Het plan-Schumann
Frankrijk heeft Engeland uitgenodigd,
deel te nemen aan de onderhandelin
gen over een Westeuropese staal- en
steenkolenpool. Deze uitnodiging heeft
het Britse aanbod, om waarnemers
naar de onderhandelingen te zenden,
gekruist. De invitatie was eerder aan
Italië, Belgie, Nederland en Luxem
burg gezonden Men hoopt dat de Britse
regering na de bestudering van de
Franse uitnodiging nog een stap verder
zal gaan. In dat geval zouden de on
derhandelingen half Juni kunnen be
ginnen.
Wie in de afgelopen dagen heeft ge
let op de vleeswinkels, zal het zqn op
gevallen, dat plotseling een ware ma
nie schijnt te zijn ontstaan om de ko
pers te voorzien van het goedkope
koelhuisvlees. Aanplakbiljetten met
het opschrift „Heden goedkoop rund
vlees" zijn schering en inslag en met
grote letters wordt daarbij vermeld:
Koelhuisvlees! Degenen, die er van
hebben gekocht, zullen erkennen, dat
het vlees uitstekend is en achteraf
moet men wel tot de conclusie komen,
dat de aanvankelijk slechte gang van
zaken voornamelijk het gevolg was
van onwetendheid van het publiek.
Het wist niet, dat er gelegenheid be
stond ander goed vlees dan het verse
te betrekken.
Toen hier en daar naar koelhuis
vlees werd gevraagd, ontstond van
zelfsprekend belangstelling bij de sla
gers en het resultaat mag bijna ver
bluffend worden genoemd. Op Vrij
dagmorgen was van de bijna 5000 ton,
waarover de regering oorspronkelijk
de beschikking had, nog slechts 1000
ton over. In de daaraan voorafgaan
de dagen werd een grote partij over
genomen door de slagersvereniging,
wellicht uit vrees, dat anders de gros
siers er de hand op zouden leggen.
Over het restant van 1.000 ton maakt
men zich thans geen zorgen meer,
naar alle waarschijnlijkheid zal ook
dit in de komende dagen wel worden
verkocht.
Het resultaat van deze hele gang
van zaken is, dat gedurende de maand
Juni overal goed en goedkoop vlees
zal kunnen worden gekocht. Als on
middellijk gevolg daarvan zullen vele
duizenden runderen niet voortijdig
worden geslacht, wat de vleesprijs in
het najaar ten goede moet komen.
We menen hieraan nog een goede
raad voor het publiek te mogen ver
binden. De kwaliteit van het koel
huisvlees is uitstekend, maar het
heeft de eigenschap om sneller dan
vers vlees vocht te verliezen. Dit
vocht bevat de beste bestanddelen
van het vlees en men doet er
daarom goed aan het zo spoedig mo
gelijk te braden. Doet men dit en
in deze tijd van het jaar is dit ten
slotte ook voor vers vlees de beste
wijze van handelen dan zal men
dit koelhuisvlees stellig ten zeerste
leren waarderen.
Gistermorgen is een 54-jarige Rot
terdamse havenarbeider aan boord ^an
het S.S. .Axeldijk" in een 12 m diep
ruim gevallen. Hij is aan zijn verwon
dingen overleden.
De ministers van Amerika, Engeland
en Frankrijk verklaren in deze nota's
dat de vorming van een regering voor
geheel Duitsland de weg zou bereiden
voor het sluiten van een vredesver
drag. Zij willen geen afzonderlijke
vrede met West-Duitsland sluiten, om
dat dit de aanvaarding van de verde
ling van Duitsland zou inhouden,
Koude oorlog moet eindigen
Trygve Lie heeft gisteren, in de lang
ste persconferentie, die ooit in Lake
Success is gehouden, gezegd te geloven,
dat de Sowjetunie nog vertrouwen
heeft in de Verenigde Naties en dat zij
wil, dat deze organisatie naar behoren
werkt. Hjj zeide gesterkt te zijn in de
overtuiging, dat geen enkele regering
oorlog wenst.
Overigens moet dit jaar een poging
worden gedaan om een eind te maken
aan de koude oorlog, daar wij ons an
ders geplaatst zullen zien voor het
grote gevaar dat de wereld de weg op
gaat naar de weg die voert naar een
derde wereldoorlog.
Lie wenste echter niets te vertellen
over de besprekingen, die hij met de
verschillende regeringsleiders had ge
had. Wel vertelde hij, dat hij geen en
kele boodschap van Truman aan Stalin
of omgekeerd had meegenomen, en dat
hij bij de verschillende regeringen een
aantal memoranda had achter gelaten,
die waarschijnlijk twee tot drie maan
den tijd voor overweging zouden eisen.
In Oost-Berlijn worden thans de
laatste voorbereidselen getroffen voor
de grote Pinksterdemonstratie van de
Vrije Duitse Jeugd. De dertien grote
toegangswegen naar de stad zijn af
gesloten, om de auto's door te laten,
die de jonge betogers naar de stad
brengen. De centrale commissie van
de VDJ heeft alle demonstranten
aangespoord, de uiterste discipline te
bewaren. Hun is verboden, in West-
Berlijn te komen.
Generaal Bourne, de Britse com
mandant in Berlijn verwacht een rus
tig weekend. Ongeregeldheden zullen
zich niet voordoen. Samenscholingen
van Westberlijners langs de grens
van de Russische sector zullen worden
tegengegaan. Desnoods zal het Britse
garnizoen de politie helpen bij het
handhaven van de orde. De demon
stranten zullen de sectorgrens mogen
passeren, mits zij geen propaganda
maken.
Het schijnt dat het Amerikaanse
ministerie van defensie bezwaren heeft
tegen een boek over vliegende scho
tels, aldus de Daily Telegraph. Het
ministerie zou de uitgever hebben te
kennen gegeven, dat het boek gege
vens bevat, die voor de defensie yan
groot belang zijn. De exemplaren, die
reeds naar de boekhandel waren ver
zonden, moeten naar de uitgever wor
den teruggestuurd.
De Haagse recherche heeft in het
vorige etmaal niet minder dan acht in
brekers in Den Haag gear esteerd. Door
deze aanhouding zullen verschillend*
inbraken van formaat worden opge
lost.