Het leven in Hamburgs vrouwengevangenis
W.-Europa kan verdedigd worden
Kieine, goedbewapende troepenmacht
massale aanva' weerstaan
Een open brief van
Niels Bohr
Goedkope vacantie in Auvergne
r.
Frans-Duits overleg over plan-Schuman
Eentonigheid het zwaarst te dragen
Amerikaanse deskundigen
zijn vol vertrouwen
DE uitlatingen van Dean Acheson
Frankrijks natuurschoon lokt
Engeland eerste op het
tournooi te Brighton
5' I0e'tmd
Rivièra in Augustus eivol
Xw. 0 1""" "w
Citherbouwers krijgen
vele opdrachten
Britse houding stuit op verzet
Moment voor toenadering
thans gunstig
VROUWEN ACHTER TRALIES
„Gevangenen zijn óók
mensen
«EEDS enige maanden achtereen heeft ^ev"^rk)-
uitlatingen kunnen opvangen, rii» t AI"enkaani
DINSDAG 18 JTNT 1950
Van onze correspondent te New-York)
'den achtereen heeft me
uitlatingen kunnen opvangen, die nog al mi,ita^e kringen
een massale invasie van IVest-Europa tijdig te kiinrJ'" °mtrent de mogelijkheid
nog herinnert en niet is vergeten, dat - om emmen' Wie zich 1940
#nie inundaties het tempo van de Nazis nauweinw t vo°rbeeld te noemen -
„eigd zijn dergelijke officiële uitlatingen met een korrem V"trsa^ te-
gelijke optimistische uitlatingen zyn echter in dV,1?0"1 te nemen. Soort-
en wel door Dean Acheson en de Amerikaanse leé„ n *en °Pnieuw gedaan
Beiden leggen er de nadruk op, dat „een gebalanreerH ïff Generaal Collins.
,van de 12 landen van het Atlantisch Pact) van a!" .collectieve strydkracht
tionnaire betekenis" zou blijken. Om die reden alleen «a, "lfs van revolu-
nérieux nemen dan men eerst had vermoed. men ze meer au
DE VRAAG is in welke zin men het
begrip „revolutionnaire betekenis"
moet uitleggen. Het betekent niet: de
strijdkrachten van de twaalf landen in
vredestijd onder bevel stellen van één
opperbevelhebber. De Amerikanen heb
ben aan de frictie om het Oommando
van Montgomery in de Westelijke Unie-
groep reeds gemerkt, dat de opperbe
velhebber van de Atlantische Gemeen
schap het beste benoemd kan worden,
wanneer een gewapend conflict onver
mijdelijk voor de deur staat.
Het begrip „revolutionnair" is al
evenmin van toepassing op de inter
pretatie van hen, die menen dat een
ideaal collectief strijdapparaat bestaat
uit een Amerikaanse „strategische
luchtmacht" 'lange-afstandsbommen-
werpers), een Britse vloot en „tactische
luchtmacht" (die tot taak heeft de land
strijdkrachten te steunen) en een infan
terie onder Franse leiding, waartoe de
andere Westelijke bondgenoten hun di
visies bijdragen. Als theorie is deze re
denering perfect, maar in de practijk
van de Europese samenleving is zij on
bruikbaar. Zij houdt geen rekening met
de Scandinavische landen en hun geo
grafische ligging ten aanzien van het
hart van West-Europa. Zij vergeet, dat
er tegenstellingen tussen buurlanden
als bijv. Belgie en Nederland bestaan,
die men niet weg kan cijferen; om
twee frappante tegenstellingen te noe
men: Nederland en zijn overzeese ge
bieden zijn sterk gebonden door de za
kelijke betrekkingen, waarbij de koop
vaardij en de Marine een rol van bete
kenis spelen. Belgie is in de loop der
geschiedenis nooit een nautische mo
gendheid geweest. Gevolgen hiervan
zijn, dat de mentaliteit van het Neder
landse volk eerder gericht is op de zee,
terwijl gebleken is. dat de gemiddelde
Eelg zich gemakkelijker aanpast aan
het leger-leven dan de Nederlander.
Bewapening.
[\E „revolutionnaire betekenis" van
een gemeenschappelijke inter-Atlan-
tische strijdmacht zal men dus minder
moeten zoeken in kunstmatige groepe
ringen van troepeneenheden dan wel in
de bewapening. Eén facet, waarop de
militaire geschiedvorsers, die de cam
pagnes van 19391945 hebben bestu
deerd, thans reeds wijzen, is, dat een
militaire overrompeling als die door de
Duitsers in 1940 in de laatste jaren van
de laatste oorlog niet meer mogelijk
was geweest. Hun gedachtengang is de
volgende: moderne defensiemiddelen,
van landmijnen tot atoomprojectielen en
raketten kunnen een groot aantal divi
sies een lange tijd tegenhouden. Om
deze defensieve maatregelen te nemen,
alvqens een conflict is uitgebroken,
kan men volstaan met een betrekkelijk
beperkte, zij hpt uitmuntend uitgeruste
troepenmacht; daarnaast wordt van het
ogenblik, dat de gevechtshandelingen
hjn begonnen, hoge activiteit verwacht
van de tactische luchtmacht, die op korte
termijn op alle critieke punten kan in
grijpen, terwijl de verdedigende land
strijdkrachten gemakkelijk een aanvals-
st*ot van troepen, die numeriek ette
lijke malen sterker zijn, kunnen afslaan.
Met andere woorden de tendenz zou
bestaan, dat ten aanzien van een oorlog
te velde, de verdedigers een voorsprong
hebben op de aanvallers. Deze theorie
is uiteraard gebouwd op een atomisch
evenwicht tussen beide partijen, c.q.
bet besef, dat een atoombom door één
der beide partijen in de linies dan wel
kelitk Tn Sted?n ,geworPen inblik-
KenjK een soortgelijke actie van de
genpartij ten gevolge zou hebben.
en
zijn
OEFENING NODIG
generaal Collins in deze zin
met bestemd geweest om de goe-ge-
meente in Europa in een valse s?md te
sussen Zij bewijzen veeleer, dat men de
erhoudmg tussen Russen en Westelij-
ken niet louter in divisies behoeft weer
te geven. Wij weten allen, dat de parate
divisies achter het IJzeren Gordijn een
/1Jn Van die der Westelijke
mogendheden. Vast staat al evenzeer,
dat de Westelijke mogendheden geen
verlangens koesteren om Pools, Tsje
chisch of Russisch grondgebied te an
nexeren. Wfj zijn slechts defensief bij
de koude oorlog betrokken. Zonder onze
economie grondig te ruïneren, kunnen
wij, zelfs gezamenlijk, nooit tegenover
elke Russische divisie een geallieerde
divisie stellen. Maar wel kunnen wij
iedere poging van Russische aggressie
vertragen en een eventuele aanval a
priori tot een potentiële Pyrrhus-over-
winning doemen, indien onze strijd
krachten gegroepeerd naar de diversi
teit der deelnemende landen, geoefend
worden in het vak der moderne sol
daterij.
Daarvoor is tevens nodig, dat de Wes
telijke mogendheden in Amerika's ver
trouwen worden genomen ten aanzien
van essentiële nieuwe wapens, die voor
een aanzienlijk deel nog op Amerika's
geheime lijst staan.
Dit laatste is een probleem, dat reeds
naar voren is gekomen bij het overne
men van Amerikaanse korvetten door
onze Marine, toen essentiële documen
ten, deze schepen betreffende, moesten
worden overhandigd. Het is een pro
bleem. waarover de Amerikanen zich
in het kader van een levende Atlanti
sche gemeenschap principieel te bera
den zullen hebben. Doch de in de aan
hef genoemde uitlatingen behelzen te
vens de grondgedachte, dat het delen
van essentiële militaire geheimen met
de Atlantische bondgenoten niet kan
uitblijven.
Niels Bohr, de beroemde Deense
atoomgeleerde, die reeds jaren lang elk
interview van de hand wijst, heeft de
tekst van een open brief aan de V.N.
gepubliceerd, waarin hy opwekt tot
internationale samenwerking bij het
gebruik van de atoom-energie.
Hij verklaarde met nadruk, dat een
verenigde poging om de „onheilspel
lende dreiging van atoomwapens voor
de beschaving" af te wenden „zeer
unieke kansen zou kunnen bieden voor
het overbruggen van internationale ge
schillen". Alleen wederzijdse volledige
openhartigheid kan met goed succes
het vertrouwen bevorderen en de ge
meenschappelijke veiligheid waarbor
gen. Bohr wist tijdens de oorlog uit
Denemarken te ontsnappen en heeft
met Engelse en Amerikaanse geleerden
aan de atoombom gewerkt, die op Hi-
rosjima is geworpen. Hij is winnaar
van de Nobelprys voor physica.
Professor dr. C. H. Best uit Toronto
Canada)mede-uitvinder van het in
suline, zal in September naar Neder
land komen.
bridge-kam pioen schappen
In de afgelopen week is te Brij?hton; aan
Zuidkust van £ng'eland gelegen, door de
8evaardigde viertallen van elf landen, ge-
®P®8ld om het bridgc-kampicenschap van
i UJ0W* Zoals men weet behoorde Neder-
and ook tot de deelnemers. De volgende
p1' p8^ers Waren afgevaardigd: Mrs. E. C.
F. W. Goudsmit, H. W. Filarski, J. Cats eD
van Bemmel Suyck.
Ierhf .^ee^llemencIe landen waren: Engeland,
Non Zweden» Belgie, Frankrijk, Zweden,
k^Wegen, Denemarken, Finland en Neder-
lan(* tegen elk der overige dcel-
metCrs een wedstrijd van 32 spellen duplicate
öati *°ekenning van matchpunten volgens inter-
matr.k Puntentelling. Een verschil van
En 1*°ten was **Ujk spel.
(metg-and' dat met een zeei kleine nederlaag
toch t m'P'; tegen Nederland begon is er
te l ,er' dotte in geslaagd het kampioenschap
^inni Gn en we* met 14 punten (elke over-
gee^ winstj>unte). Zweden behaalde
verl maar omdat Zweden van Engeland
8et *omt Zweden op de tweede plaats
rijk ni wef^®n: Italië, IJsland en Frank-
We P<' waarna als 6e en 7c Belgie cn
Zoals kwamen 'nel 12 p*
aU0ta\A men z'et was het verschil tussen de
We!!, t0t
met 2 Noorw<
1 tot en met 7 wel heel gering.
met 8 p. 9e Denemarken
'egen met 4 en 11e Finland
(9 h®t kampjoenstournooi voor dames
J2?Bendo tanden) bezette Engeland in
Heiige S]a"(' *ta eerste plaats met Frankrijk en
en re8P- me' l2' en
(Van onze correspondent te Parijs)
JJOEVEEL NEDERLANDERS het vo
rig jaar hun vacantie in Frankryk
doorgebracht hebben, is niet precies
bekend, maar het moeten er zo om de
200.000 geweest zyn. En het ziet er naar
Uit, dat ook deze zomermaanden de
„Hollandais" weer bij tienduizenden
over de Franse grenzen zullen stro
men. Het is daarom wellicht goed eens
na te gaan, welke vacantie mogelijkhe
den er in Frankryk zijn, wat de meest
geschikte streken zijn en wat de prij
zen zijn, die er gevraagd worden.
De Rivièra.
De meest bezochte vacantiestreek is
de Rivièra. dus de Middellandse Zee
kust van Marseille tot Menton.
Maar wie naar de Franse Rivièra wil
gaan. dient er rekening mee te houden,
dat in de maand Augustus alle hotels
vol zijn. Daarom is het aan te bevelen
om in Juni, in Juli of in September te
gaan, aangezien het dan niet alleen
minder druk is, maar de prijzen ook
lager zyn. Wil men toch in Augustus
gaan, dan moet men van te voren een
kamer bespreken. Ook al kent men
niemand, dan is het toch gemakkelijk
om te bespreken. U moet nameiyk
weten, dat er in iedere Franse plaats
een zogenaamd Syndicat d'Initiative
bestaat, dat te vergelijken is met onze
v.v.v. Wilt u inlichtingen hebben over
een bepaalde plaats, dan schryft u aan
Monsieur ie Président du Syndicat
d'Initiative de... en de naam van de
plaats, met het verzoek u te willen in
lichten over de prijzen, hotels, enz.
Het goedkoopste aan de Rivièra zijn
de grote steden, Niee, Menton en zelfs
ook Cannes. Daar vindt u voor een
rijksdaalder reeds een behoorlijk ka
mertje, dat dan wel niet op zee uit
ziet want daar kosten de kamers
vijf maal meer maar waar u toch
vlak bij zee bent. Het goedkoopste
kunt u in zo'n hotelletje een kamer hu
ren. daar bijv. uw ontbyt en uw dé
jeuner met veel vruchten zelf klaar
maken en één keer per dag in een van
die beslist niet dure restaurannetjes
gaan eten, die men in Nice bij dozij
nen vindt. De kleine badplaatsen aan
de Rivièra zijn over het algemeen erg
duur. De Baskische kust (van Biarritz
tot de Spaanse grens) is ook zeer in
trek, maar de prijzen zün er gepeperd
en u zult er toch zeker vijftien gul
den per dag uitgeven.
Normandie en Bretagne.
MORMANDIE en Bretagne zyn duur-
der dan men over het algemeen
denkt, vooral in Augustus. In Juni, en
in Juli vindt men echter in Bretagne
nog vissersdorpjes, waar men voor tien
gulden per dag een prettige vacantie
kan hebben.
Maar wie van een rustige en met al
te dure vacantie houdt, kan het beste
naar het centrum van Frankryk gaan
Naar Auvergne. naar de Creuse. Dit
S pichtige, vaak nog volkomen
waar het leven heel
woeste streken
goedkoop is
en waar men uren kan
zwerven' zonder iemand tegen te ko
men Voor 600 of 700 francs per dag
Zin men er als God in Frankrijk. Het-
lfd[, kan gezegd worden van de Voge
zen de Pyreneeën (die byzonder goed-
de Middellandse Zeekust
kaartje in Nederlands geld betalen en
u kunt zelfs uw maaltijden in de trein
reeds in Nederland verrekenen. Men is
wel verplicht in de trein te eten, aan
gezien de Parijse trein er bijv. 17 uur
over doet om naar Menton te gaan. In
de meeste Franse treinen is men ver
plicht een plaats te bespreken.
De ideale vacantie in Frankrijk is
voor de bezitters van auto's wegge
legd. Men heeft dan niets met volle
treinen te maken en men kan plaatsjes
bereiken, waar de treinen niet kunnen
komen. De benzine is echter duur (50
cent per liter).
Toch kan men over het algemeen
zeggen, dat een vacantie in Frankryk
niet duurder behoeft te zijn dan een
vanoantie in Nederland, tenminste
wanneer we de reiskosten even buiten
beschouwing mogen laten. Vooral wan
neer men niet voor gewoonte neemt
om het eerste het beste hotel maar bin
nen te lopen. Zoals gezegd, men kan
overal in Frankrijk voor 300 francs een
zeer behoorlyke kamer vinden en men
kan ook overal behoorlyk eten voor
300 francs. Maar het is niet moeilijk
om het vyfvoudige uit te geven voor
een kamer of een maaltijd, die maar
nauweiyks beter zyn. Voor ieder restau
rant moet de spyskaart met alle pryzen
erop buiten hangen, zodat u precies
kunt zien, wat u uit zult geven. Hangt
er geen kaart, dan kunt u er van over
tuigd zijn, dat het een duur restaurant
moet zijn.
Harry Lime blijfi populair
(Van onze speciale correspondent)
^1ET ALLEEN de kleding is onder
hevig aan de mode, ook de muziek
instrumenten vallen eronder. In de
laatste jaren trad vooral de accordeon
op de voorgrond. De mode heeft lui
men en vaak onverwachte omstandig
heden brengen er verandering in. Een
Oud Beiers en Oostenrijks muziekin
strument de cither dreigde in de
vergetelheid te geraken, maar is plot
seling weer in de algemene belangstel-
ling gekomen door het „Harry Lime-
theme" uit de in vele landen met
geestdrift ontvangen film „De derde
man". Anton Karas, de door deze film
beroemd geworden citherspeler uit
Wenen, werd in Engeland bij de an
ders zo koele Britten met een ware
hartstocht ontvangen. En niet weinig
Engelsen gingen naar een muziekhan
del en vroegen: „Hebt u een cither?"
Reeds enkele maanden geleden
stroomden de brieven met bestellingen
uit Engeland het vioolbouwersdorp
Mittenwald binnen. De heer Huber,
eigenaar van een muziekzaak in Mit
tenwald vertelde: „Vele Engelse win
kels voor muziekinstrumenten hebben
aan ons gevraagd, of wij cithers kun
nen leveren. De meeste gaven tegelij
kertijd bestellingen op, maar wij moes
ten 90 procent van de aanvragers te
leurstellen. Hier in Mittenwald is alles
geconcentreerd op de vioolbouw, er
zijn nog maar vijf citherbouwers in
het dorp. Deze zijn natuurlijk niet in
staat op korte termijn en tegen bil
lijke prijzen honderden cithers te leve
ren. Want daar zijn de Engelsen het
over eens het moet vlug gebeuren,
vóór de „hartstocht" voor dit nieuwe
instrument gaat luwen".
Tè goede cithers.
Per maand verlaten maar een paar
cithers de werkplaats van de 60-jarige
citherbouwer Hornsteiner. De goed
koopste kost toch altijd nog 80 mark
Aan een zeer goed instrument werkt
hij ongeveer drie weken en de prijs
ligt dan tussen de 300 en 400 mark.
De enkele citherbouwers, die het
dorp Mittenwald rijk is, maken goede
cithers tè goede cithers. De mensen
in het buitenland hebben weinig geld
en zij willen daarom goedkope instru
menten. In Saksen worden de cithers
aan de lopende band gemaakt, doch
zij zijn veel slechter van geluid en af
werking. In Mittenwald worden ze
vervaardigd uit palisanderhout met
ingelegd ivoor. „Al 40 jaar bouw ik
nu cithers, maar het wordt steeds
slechtes met de afzet", klaag de heer
Fürst, een andere citherbouwer uit
het dorp. „Ik heb nu zelfs mijn zoon
die ook zijn diploma als citherbouwer
heeft, moeten ontslaan, omdat er veel
te weinig opdrachten binnenkomen".
IN HET rustige bergdorpje Farchant
bij Garmisch-Partenkirchen vertelt
ons een citherbouwer: „Wij zijn niet
ontevreden, de opdrachten komen lang
zaam binnen. Aanvragen hebben we
genoeg gekregen, voornamelijk uit
Oostenrijk en Zwitserland, doch de
voorwaarden voor de export leveren
moeilijkheden op. Onlangs hebben we
een proefzending naar Frankrijk ge
stuurd".
Daze citherbouwer staat voortdu
rend in contact met vele Beierse
citherverenigingen, aan wie hij zo nu
en dan de grote 42-snarige solo-instru
menten levert. Een dergelijke cither
wordt meestal in de vorm van een
harp uit het beste hout van overzee
vervaardigd, want dat speciale hout
kan een snarenspanning van300
kilogram weerstaan.
„Ik hoop, dat er voor de citherbou
wers een goede tijd gaat aanbreken.
Zo te zien zijn de voortekenen gun
stig", zegt hij.
- -w-
i f
In het Engelse plaatsje Lauwrence Weston Estate ben Bristol, wordt een
kerk gebouwd, naar een ultra-modern ontwerp. De bouwkosten van deze
kerk, die zijn voltooiing nadert, bedragen f 60.000.
(Van onze correpsondent in Berlijn).
JJET WREVEL EN TELEURSTELLING heeft Bonn gereageerd op het besluit
der Britse regering, voorlopig niet deel te nemen aan de besprekingen over
het plan-Schuman, die zoals bekend, tussen de Benelux-landen, Frankryk, Italië
en Duitsland gehouden zullen worden. Hoewel men er zich, gezien de politieke
status van de Bondsrepubliek, uiteraard wel voor gewacht heeft deze gevoelen*
openlijk tot uitdrukking te brengen, verheelt men van de andere kant in West-
Duitse regeringskringen toch niet, dat de aarzelende, afwachtende houding van
Engeland een pijnlijke teleurstelling is geworden.
NOG ONGUNSTIGER Iaat men zich
over de officiële motivering van het
Britse beleid in deze kwestie uit. Met
alle begrip voor Engeland's positie
jegens de overige landen van het
Britse gemenebest vraagt men te Bonn
aandacht voor de merkwaardige om
standigheid, dat Londen nu beweert
souvereniteitsrechten slechts met ge-
lijktijdige betrachting van de uiterste
voorzichtigheid te kunnen opgeven,
terwyi het inzake de internationale
controle op de industrie in het Ruhr-
gebied de mening vertegenwoordigde,
dat dit het begin vormde van een weg,
die ook de andere West-Europese lan
den zouden moeten opgaan.
Het aanvaarden van deze controle
door de West-Duitse Bondsrepubliek
was in feite niet meer dan een uiting
van Britse zijde, dat men bereid was
souvereniteitsrechten op te geven )m
de eenwording van Europa te bevor
deren. Dit was destijds inderdaad het
standpunt van de Britse regering en
in deze zin heeft Bondskanselier Ade-
nauer deze controle ook aanvaard.
De aarzeling van Londen om souve-
reiniteitsrechten op te geven, nu Brit-
!se industrieën hierby betrokken zijn,
Istelt, zo betoogt men in West-Duitse
regeringskringen, eigenlijk de West-
Duitse sociaal-democraten in het ge
lijk, die zich tegen het opgeven van
enig souverniteitsrecht hadden uitge
sproken, zolang een dergelijke stap
niet gelijktijdig door andere landen
werd gevolgd. Dr. Schumacher's ziens-
wyze was, dat West-Duitsland bepaalde
souvereniteitsrechten kon opgeven,
wanneer het hiervoor andere rechten
in ruil ontving, terwyl dr. Adenauér
in de Bondsdag betoogde, dat het ver
slagen Duitsland de plicht had zijn
goede wil te tonen en de internationa
le controle op het Ruhrgebied onvoor-
waardelyk moest aanvaarden. De
Bondsdag heeft toen in meerderheid de
opvatting van de Bondskanselier ge
volgd, doch tekenend voor de gewij
zigde stemming is, dat men een der
gelijk succes voor Adenauer niet voor
mogelijk houdt, indien de kwestie van
de internationale controle op het Ruhr
gebied nu opnieuw in stemming zou
worden gebracht.
£)E AARZELENDE HOUDING van
Engeland is daarenboven nog om
andere redenen voor de Bondskanse
lier teleurstellend geweest. Het is hier
bekend, dat Adenauer reeds geruime
tijd naar wegen zoekt om met de Brit
se regering in nauwer contact te tre
den. Het zuiver correcte karakter der
Brits-Duitse betrekkingen zou hij een
meer persoonlijk tintje willen ver
lenen.
Hij zou een hartelijker sfeer willen
scheppen, hetgeen het behandelen van
delicate kwesties in de toekomst moet
vergemakkelijken. De wat stugge hou
ding van het Foreign Office ligt de
meer Frans geschoolde diplomaat Ade
nauer niet. Tot nu toe heeft de Bonds
kanselier op deze weg echter weinig
vorderingen gemaakt. Bevin heeft n
tegenstelling met zijn Franse collega
Schuman weinig initiatief getoond om
de Duitsers de weg naar Europese
samenwerking te openen, terwijl zijn
buitenlands beleid onder een voor jn-
ze tijden te nauwe horizont gevoerd
wordt.
In West-Duitse regeringskringen
is dit alles niet onopgemerkt geble
ven. Des te meer heeft men het daar
om ook betreurd, dat Engeland de
nieuwe gelegenheid, die het door het
plan-Schuman geboden werd om de
Bondsrepubliek doelbewuster de hand
te reiken, niet onmiddellijk heeft aan
gegrepen.
Dit zou een zuivering der Brits-Duilse
betrekkingen hebben vergemakkelijkt,
een zuivering die toch zal moeten
plaats hebben, wil het ideaal der
Europese samenwerking zyn geschikt
ste verwezenlijking vinden. En het
ogenblik hiertoe is momenteel beter
dan ooit tevoren, in ieder geval gun
stiger dan het naar alle waarschijn-
lykheid in de toekomst ooit zal wor
den.
(Van onze correspondent te Hamburg).
rjE RECHTERS verheften zich van hun zetels. Het publiek in de rechtszaal
houdt de adem in. „En daarom veroordeel ik u in naam der wet wegens mede
plichtigheid aan moord op uw echtgenoot tot vyftien jaar tuchthuisstraf". De
veroordeelde slaat een ogenblik de ogen neer en grijpt zich krampachtig vast
aan het houten hekje voor haar. Dan pakt de verdediger zijn papieren bij elkaar.
Het publiek stroomt de zaal uit. En nu? Wat gebeurt er nu? Het proces is afge
lopen. De algemene belangstelling bevredigd. Is alles nu voorby? Voor de ver
oordeelde begint het nu pas. De boetedoening, vyftien jaar tuchthuisstraf-
Meer dan 3 meter is de muur hoog, die om de vrouwengevangenis in Ham
burg lopt. Slechts eenmaal in haar 24- jarige praktijk is de directrice mevr.
Drude getuige geweest van een poging tot ontvluchting. Zij gebeurde met
hulp van buiten af en het gebruik van een touwladder. Alleen kan niemand het
klaar spelen. En voor de ontvluchte was de vryheid maar van zeer korte duur.
handdoeken en vaatdoeken. Drie kleer
haken in de cel zyn voldoende om de
ze kleren op te hangen.
De eenpersoonscel, waarin de gevan
gene wordt ondergebracht, is nauwe
iyks zes vierkante meter groot. Door
een klein getralied venster valt het
daglicht op het schamele meubilair: een
ijzeren krib, twee stoelen, een bankje
met het etensblik en de stoel met een
wasbak. Langs de muur lopen de bui
zen van de centrale verwarming, in de
hoek is een waterkraan, waarnaast een
W.C. met waterspoeling, aan het pla
fond een groeilamp. Dat is alles.
Het enige persoonlijke element in de
ze kale cel is een foto van de man. van
vriend en/of van kinderen. Andere pri-
vé-bezittingen mag geen gevangene
meenemen in de cel.
Eentonig bestaan.
J)E EENTONIGHEID naast het afge
sloten en uitgesloten zijn van de
wereld is wellicht het zwaarste van
yssren
deuren,
LIOOG EN ZWAAR zyn de
door de politie bewaakte
waardoor de veroordeelde binnenkomt
en waarachter ze afgesloten van al het
leven de straf moeten uitzitten. Dit ge
bouw met zyn dikke muren is zelfs
in de zomer koud en kil. In de kleed
kamer worden alle privé bezittingen en
kleren achtergelaten. Daar staan de
koffers met de persoonlijke eigendom
men, die velen meebrengen in de ver
onderstelling, dat zy ze tydens hun ge
vangenschap bij zich mogen houden,
of omdat ze geen andere plaats hebben
om ze op te bergen.
De gevangeniskleding neemt niet
veel plaats in. Een groflinnen donker
blauwe jurk, blauw gestreepte sjaal,
schort, lederen werkschoenen, wollen
kousen en ondergoed en tenslotte
de straf. Deze voortdurende regelmaat:
's ochtends om zes uur opstaan, de cel
schoonmaken, ochtendkoffie, werken,
de pauze tussen de middag, half uur
vry wandelen op de binnenplaats van
de gevangenis, werken, het avondeten,
opsluiten in de cel en het uitgaan van
het licht, maken het leven voor de
gevangene zeer zwaar. Iedere dag
weer, week na week, maand na maand.
Natuurlyk grijpen de gevangenen ie
dere gelegenheid aan om enige afwis
seling in de sleur te brengen. Zij doen
graag mee aan de sport of aan het uur
onderwijs, dat de onderwijzeres van de
gevangenis eenmaal per week voor be
langstellenden geeft. Zij verzuimen
niet, tweemaal in de week boeken te
gaan ruilen, daarby zoeken ze liever
dikke boeken uit dan werken van be
paalde auteurs, om de uren tussen het
beëindigen van het werk en het afslui
ten van het licht (van 6 tot 9 uur) zo
goed mogelijk op te vullen. Ongetwijfeld
is ook de grote deelneming aan de
godsdienstoefeningen op Zondag in de
kapel van de gevangenis voor velen
meer een middel om de eentonige ge
vangenschap te onderbreken, dan dat
men er werkelijk behoefte aan heeft.
Inkopen.
De prettigste onderbreking is de dag
waarop de ,nkopen gedaan worden.
Dan kunnen de gevangenen kopen
wat ze willen. Voor hun werk ont
vangen zij naar gelang van hun vlij
en capaciteit per dag 20 tot 3S pfennig.
Niet als verdienste daarop fcunren
straftijd uitbetaald. Veertig procent
mogen ze zelf behouden, de rest is
voor porto en het ondersteuningsfonds
waaruit armlastige gevangenen bij
hun vertrek kleren en ondergoed
kunnen kopen. Van de 40 procent, die
de gevangenen l ehouden, worden, type
rend voor deze tijd, in hoofdzaak siga
retten, koffie, chocolade of zeep ge
kocht. Parjum, pralines, nageltak uf
haarverf krijgt de gevangen* niet.
Naar de bezoekdagen kyken alle ge
vangenen met spanning -uK. Jeugdige
personen krijgen iedere maand, ande
ren eens in de twee maanden en dege
nen aan wie tuchthuisstraf is opgelegd,
eens in de drie maanden bezoek. Ook
het schrijven van brieven is aan haar,
die tuchthuisstraf heeft, minder toe
gestaan dan aan de veroordeelde met
gevangenisstraf of aan de jeugdige
personen. De termijnen zijn zes, vier en
twee weken.
Zy, die tuchthuisstraf heeft, onder
scheidt zich van de andere gevangenen
doordat ze in een eenpersoonscel is
ondergebracht. Zij heeft dezelfde dag
indeling, krijgt hetzelfde eten en werkt
tezamen met de anderen in de barak
ken of in de tuin, achter weefstoelen,
naaimachines of in de wasserij van de
gevangenis. Van haar wordt het hoofd
niet kaalgeschoren, noch wordt ze tot
een „nummer" gedegradeerd.
„De gevangenen zijn ook mensen",
zegt mevrouw Drude. „Het is niet al
leen ónze verdienste, dat wij geen
straf moeten uitzitten. Afkomst, op
voeding en de omgeving maken zeer
veel uit". Dat betekent niet, dat het
uitzitten van de straf tot een soort va
cantie wordt gemaakt. Er heerst stren
ge discipline. Er worden straffen gege
ven van water brood voor diegenen,
die zich niet aan de voorschriften hou
den. Maar er is ook begrijpen, mede-
de gevangenen geen aanspraak ma- leven en ff„ede raac voor de anderen,
en doch als beloning De helft van dje eenmaal gestruikeld zijn en die nu
het uit te betalen bedrag wordt achter inzien, wat zij gedaan hel ben en dit
gehouden en bij het beëindigen van de weer willen goedmaken.