West-Duitsland wil d
een Europees leger
eelnemen in
Westerling verblijft in Brussel
Kort Bestek
Onze jagers deden goed werk
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Drie jongens en oude man slachtoffers
van onbewaakte overwegen te Dordt
Vijftien jaar oude moord opgehelderd
Zaterdag 26 Aug. 1950
75e Jaargang No. 10883
Dagblad voor Den Helder. Koegras, Texel. Wieringen en Anna Paufowns
Onder een gemeenschappelijk gezag
Communisten bijeen in
Oost-Berlijn
Opnieuw tien milliard
voor Amerika's defensie
Onderzoek van kwestie-
Formosa is ons welkom
Zesjarig knaapje werd
aangerand
Knapen zagen de trein
niet komen
Ruimer credietvoor land
en tuinbouw
Weerbericht
Minister van Molukken
doorbrak R. I. S. - blokkade
Truman vordert de spoorwegen
Vijandelijke vliegende forten kregen geen kans
Ex-kapitein verlangt naar rust
Aanbod van Radio
afgeslagen
Sir James Robb kwam
inspecteren
Proces-Bertha Hertogh
4 Sept, in kort geding
Parachute met verstand
Meningsverschil tussen
M U.Z. en arbeiders
OORLOGSMISDADIGERS
VRIJ GELATEN
Vrouw vergiftigde in
1935 haar echtgenoot
BUREAU:
Koningstraat 7$S80
Den Helder
N Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p m.m
Kleine advertenties
U.Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
f 1.50 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Dr. Heinrich von Brentano, het hoofd van de Duitse delegatie by de Europese
Assemblee, heeft te Straatsburg verklaard, dat West-Duitsland bereid is deel
te nemen in een Europees leger onder gemeenschappelijk politiek gezag. Op een
persconferentie zei Von Brentano, dat de Westduitse republiek tegen herbewa
pening is maar het als haar recht en haar plicht ziet deel te nemen aan de
defensie van Europa. „Wy kwamen naar Straatsburg, zei hy, om nationale denk
beelden door Europese te vervangen. Van de vorming van een Duits leger onder
Duits bevel kan geen sprake zyn. Wij zouden niet weten, wat wy er mee zou
den moeten doen. Maar wy zyn bereid onze economische krachten en zonodig
ook onze mankracht ter beschikking te stellen van een Europees leger onder
een gezamenlijk politiek gezag".
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden is Vrijdag ervan in ken
nis gesteld, dat president Truman het
Congres misschien opnieuw 10 milliard
dollar voor de Amerikaanse defensie
zal vragen.
De Amerikaansa begroting voor
defensie van dit jaar zou daarmee tot
ongeveer 35 miliard dollar stijgen.
De Oostduitse premier Otto Grote-
wohl verklaarde Vrijdag by de opening
van het congres van het „Duitse Natio
nale Front", dat het „nationale verzet"
tegen de westelijke geallieerden in
West-Duitsland „van dag tot dag en van
uur tot wur groeit". In zijn toespraak
tot ongeveer 7000 personen, onder wie
meer dan 1000 communisten uit West-
Duitsland, in Oost-Berlijn, zeide Gro-
tewohl dat „de beste Duitse patriotten
hun vastbeslotenheid zullen tonen door
de oorlog van het nationale verzet te
beginnen en dit verzet te leiden". Hij
sprak de hoop uit, dat „dit nationale
congres er in zal slagen het passende
antwoord aan de Anglo-imperialistische
oorlogsstokers te geven".
„De propaganda van de Westerse mo
gendheden, dat wij een invasie van
West-Duitsland in de zin hebben, is een
leugen", aldus GrotewohL „Wij hebben
vrede nodig om ons economisch vijfja
renplan te volvoeren, maar dit is niet
naar de zin van de Amerikaanse oor
logshitsers". De roep „Ami (Yankee ga
naar huis)" zou in West-Duitsland zo
luid worden, dat de Amerikanen ge
dwongen zouden worden naar „hun
gouden westen" terug te keren.
Vóór de openingsvergadering van het
congres werd een parade gehouden van
twee uur langs de „Under den Linden"
Austirt tot V.N.
De voornaamste Amerikaanse afge
vaardigde bij de V.N., Warren Austin,
heeft in een brief aan Trygve Lie
secretaris-generaal der V.N., verklaard
dat de V.S. een onderzoek ter plaatse
naar de kwestie-Formosa door de V.N
zouden toejuichen, „opdat de beschul
digingen van aggressie tegen een in
tegraal deel van Chinees grondgebied
geuit door communistisch China, zou
w-orden weerlegd".
Austin ontkende in zyii brief, dat
Formosa Chinees grondgebied is en
zei, dat het Amerikaanse optreden ten
aanzien van Foromosa een „onpartij
dige neutraliserende actie" is en dat
er vrede op Formosa zou zijn, „tenzij
iemand zijn toevlucht tot de wapens
zoekt".
Donderdagmiddag omstreeks vier uur
is het zesjarige zoontje van de familie
W. Rook te Vollenhove door een tot nu
toe onbekende man aangerand. Het
jongetje werd meegelokt toen de man
hem vroeg „even met de fiets te hel
pen". Het knaapje kwam later geheel
ontdaan thuis. De politie heeft een uit
gebreid onderzoek ingesteld, maar heeft
nog geen resultaten bereikt.
De operaiie-Cupola
Drie jongens en een oude man zyn
gistermiddag het slachtoffer gewor
den van twee onbewaakte overwegen
te Dordrecht. Te twee uur werden de
13-jarige Jacobus Lelieveld, de 12-
jarige Anton Lagerwey en de 12-jarige
Jacobus Wilhelmus Eckhardt, allen uit
Dordrecht, op de onbewaakte overweg
in de Oudendijk door een diesel-
electrische trein gegrepen en hoogst
ernstig gewond. Drie uur later werd
een 70-jarige man op de onbewaakte
overweg over de Buitendijk door een
trein gedood.
De drie knapen reden per fiets uit
de richting Dubbeldam toen de juist
uit Dordrecht naar Eindhoven ver
trokken trein de overweg naderde.
Waarborgfonds van 25
millioen
Naar wij vernemen, zal met instem
ming van de E.C.A. f 25 millioen be
schikbaar worden gesteld uit de Mar
shallhulp ter oprichting van een waar
borgfonds voor boeren, en land- en
tuinbouwbedrijven.
In een dezer dagen gehouden be
spreking met de directeuren-afgevaar
digden van de Boerenleenbanken is
besloten dit waarborgfonds te splitsen
in f 20 millioen voor de landbouw en
f 5 millioen voor de tuinbouw. De
Boerenleenbanken hebben zich daar
tegenover verplicht de credietverle-
ning aan de land- en tuinbouwers op
gemakkelijker voorwaarden dan ge
bruikelijk is te regelen. De bedoeling
is, dat op deze wijze aan boeren en
tuinders de gelegenheid wordt gebo
den over credieten te beschikken, die
voor hun bedrijfsvoering nodig zijn en
die anders niet op normale wijze
door de Boerenleenbanken zouden
kunnen worden verleend, omdat de
credietnemers niet in staat zijn daar
voor de nodige waarborgen te: ver
strekken.
Verwachting, geldig tot Zaterdag
avond: In de loop van de dag weer
toenemende bewolking met later
kans op regen. Zwakke tot matige
wind uit Zuidelijke richtingen.
Iets hogere temperatuur dan gis
teren.
Zondag: Zon op 5.42, onder 19.40.
Maan op 20.03, ondei 6.27.
Maandag: Zon op 5.44. onder 19.38.
Maan op 19.52, onder 5.06 (v.m.)
Vermoedelijk hebben de jongens door
een vlak bij de overgang staand
schuurtje de trein niet zien naderen.
De wagenvoerder bracht de trein zo
snel mogelijk tot stilstand, doch kon
niet verhinderen, dat de fietsen van
de knapen over een groot aantal me
ters werden meegesleurd. Zij werden
totaal vernield. De jongens zijn zwaar
gewond naar het ziekenhuis overge
bracht.
Nog een ongeluk
Amper drie uur na dit ongeluk
werd op de onbewaakte overweg op
de grens van de Dordtse Biesbos de
70-jarige landbouwer A. in 't Veld
door een trein gegrepen en gedood. De
oude man stond met zijn zoon voor
de onbewaakte overweg te wachten
tot een goederentrein zou zijn gepas
seerd. Toen de trein voorbij was, stap
te de zoon op de fiets en reed alvast
de overweg over. In de verte zag hij
de trein uit Breda aankomen. Hij
waarschuwde zijn vader, doch deze
bevond zich al vlak voor de rails. De
oude man kon zich helaas niet meer
in veiligheid brengen. De trein greep
hem en slingerde hem circa 30 meter
weg.
De minister van Voedselvoorziening
en Bevoorrading van de republiek
Zuid-Molukken, de heer Lokollo, is er
in geslaagd de blokkade van de R.I.S.
rond Ambon te doorbreken. Na een
avontuurlijke tocht door de Indische
archipel heeft hij Singapore weten te
bereiken, vanwaar hij naar Nederland
is doorgevlogen. De heer Lokollo, die
thans in Den Haag vertoeft, is naar
Nederland gekomen om namens de
republiek Zuid-Molukken toelichting
te geven op het voorstel tot het doen
houden van een driehoeksconferentie
tussen Nederland, de R.I.S. en de repu
bliek Zuid-Molukken.
President Truman heeft Vrijdag de vordering, op Zondag a.s., bevolen van de
spoorwegen in de V.S., teneinde een spoorwegstaking in het gehele land af te
wenden. De staking, die voor Maandag was uitgeroepen, zou het gehele spoor
wegverkeer hebben stilgelegd. De minister voor het leger is van Zondag 22.00
uur (Ned. tijd) af belast met het beheer der spoorwegen. In aansluiting op Tru-
mans vordering hebben de vakbonden van spoorwegmannen, die de staking
hadden uitgeroepen, deze afgelast. De vakbonden verklaarden, dat zy „gaarne"
voor de regering zouden werken. Zij hebben steeds op vordering aangedrongen,
omdat zij met de eigenaren niet tot een accoord konden komen.
Drie vliegende forten, die een aanval op Leeuwarden wilden inzetten, waren
gistermiddag even na twaalf uur, het begin van de operatie Cupola, de eerste
eenheden, die probeerden, Nederlands grondgebied binnen te vliegen. In oorlogs-
tyd zouden ze dit waarschijnlyk niet eens hebben bereikt, want op een radar
scherm ergens in Nederland waren ze al opgepikt toen ze nog boven Duitsland
zaten. Zo kon het gebeuren, dat er zich ergens in de buurt van Hamburg een
vuurgevecht ontwikkelde tussen de forten en enige Meteors uit Leeuwarden.
verwekten „scramble" op Gilze Rijen,
waar Engelse Vampire-jagers stonden
te popelen van ongeduld. Bij Eindho
ven was het te derden male raak. De
film zal wel moeten uitmaken, wat
er zoal is gebeurd.
Het radarnet heeft by deze oefe
ning zijn nut en zijn kwaliteit bewe
zen. Helemaal afdoende is het uiter
aard niet. Vliegers, die de kunst van
het „huisje-beestje-boompje-vliegen"
verstaan, kunnen zich vrij aardig aan
de tastende golven van de radar ont
trekken en zo bij verrassing ergens
komen binnenvallen. Wanneer een toe
stel niet hoger zit dan pl.m. 100 meter,
wordt het pas zichtbaar, wanneer het
een dertig kilometer van het radar
station verwijderd is.
De oefening is de eerste dag voor
treffelijk en zonder incidenten verlo
pen Bijna was er een ongeluk gebeurd,
toen een Sea-otter van de MLD tegen
alle bevelen en verboden in op Valken
burg landde op het moment dat vier
Spitfires opstegen, maar de bestuur
ders van de Spits slaagden er in, de
tegenligger te vermijden.
De oefening staat onder leiding
van Sir James Robb, de Britse „Air-
chiefmarshall", die gisteren allerlei on
derdelen heeft bezocht en onderwyl
met grote tevredenheid de prestaties
van zijn mannen volgde. Ook Fontaine-
bleau, het Westeuropese hoofdkwartier,
was tevreden.
Westerling heeft zyn verblyfplaats in Belgie niet lang geheim kunnen hou
den. In de loop van gisteren werd de journalisten door een indiscretie van de
Veiligheidsdienst bekend, dat hij in een hotel by het Noordstation te Brussel
logeerde en van dat ogenblik af was het met de rust van Westerling, die naar
hy beweerde sedert Dinsdag niet heeft geslapen, gedaan. Gedurende de gehele
middag was het een gaan en komen van Belgische en buitenlandse journalisten
in het kleine kamertje van hotel Royal Nord, waar Westerling hen in pyama
ontving. Naar Westerling aan de correspondent van het ANP verklaarde, zal hij
naar een ander hotel vertrekken en zal hij er ditmaal beter voor waken, dat zijn
adres niet bekend wordt.
Westerling verwacht, dat zijn vrouw
dezer dagen naar Brussel zal komen en
hij sprak tegenover de pers de wens
uit, hem voorlopig met rust te laten.
„Ik heb in geen tien jaar rust gehad",
zo zeide hij, „en ik heb die thans hard
nodig. De rust in de gevangenis te Sin-
igapore was een andere dan ik wenste".
Westerling verklaarde, dat radio Hil
versum hem verschillende keren heeft
Verzocht voor de radio te spreken. Hij
heeft dit aanbod echter niet geaccep
teerd, omdat hij meent dat dit onder
de gegeven omstandigheden ongewenst
is en hij zich in Belgie niet met poli
tiek mag bemoeien.
Westerling verklaarde Vrijdag bereid
te zijn, te strijden met de troepen van
de V.N. op Korea. Hij zeide verder te
verwachten, binnenkort naar de V.S.
te gaan.
In antwoord op vragen zeide Wester
ling: „Op het ogenblik is de wereld
verdeeld, de democratieën aan de ene
kant en de communisten aan de andere.
Als de democratieën haar deuren slui
ten voor iemand, wat moet hij dan
doen? Hy zal. instinctief een toevlucht
zoeken bij de communisten".
Westerling zeide verder, dat Indonesië
een strategisch centrum was, dat het
zuidelijk gebied van de Stille Oceaan
beheerste. „Als daar Sowjetrussische
lucht-, land- en zeebases gevestigd zou
den zijn, zou de Zuid-pacific verloren
zijn. Daar gaat het naar toe. Korea is
slechts een afleidingsmanoeuvre".
SIR JAMES ROBB
.tevreden leider.
Aangezien er niet echt geschoten
werd, doch hoogstens met de filmca
mera, konden de reuzen rustig door
vliegen en zelfs een verrassende aanval
op het Leeuwarder vliegveld doen. Een
van hen kwam met de snelheid van
een langzaam verkeerstoestel boven
het terrein hij had de remkleppen
uitstaan en kon zo de radarman mis
leiden maar ontpopte zich toen in
zijn ware gedaante. De anderen deden
evenzo.
Zij vlogen rustig door in de rich
ting van Arnhem, maar waren intus
sen gesignaleerd. Daardoor kregen ze
nabij Deelen hun tweede proefje van
de vuurkracht van een Nederlands es
kader, ditmaal van een groep Spitfires
van Valkenburg. Ze trokken door en
JN het Amerikaanse plaatsje Green-
field vond onlangs 'n (onvrijwillige)
reprise van „Suzanna in het bad"
"plaats. Een wel geproportioneerde
huisvrouw die pas in een nieuwe flat
was getrokken werd namelijk door een
buurvrouw gewaarschuwd voor het feit
dat een aantal mannelijke overburen
haai reeds enige dagen bij het nemen
van een bad had gadegeslagen. Een
onderzoek naar de oorzaak van dit
euvel wees uit dat alle badkamerramen
van het flatgebouw van z.g. one-way-
glas (glas dat slechts in één richting
doorzichtig is) waren voorzien. Bij het
bouwen was het glas er (per ongeluk?)
verkeerd ingezet Over bouwen ge
sproken: De bekende Scheve toren van
Pisa wordt alsmaar schever en wel
twee en driekwart duim per jaar. Men
heeft getracht deze neigingen tegen te
gaan door cement in de fundamenten
te spuiten doch dit heeft weinig effect
gehad. En nu we het toch ovet to
rens hebben: Wist u, dat Nederland
thans weer 65 bespeelbare carillons rijk
is, terwyl er op de gehele overige we
reld slechts 40 van deze muziekinstru
menten bestaan? We zijn dus met recht
het land van de „zingende torens!"
Voor hen, die menen dat er hier toch
niet genoeg muziek in zit, zij nog ge
meld, dat de vroegere „Monarch of
Bermuda", een schip dat luxe-reizen
tussen New-York en Bermuda maakte,
thans tot emigrantenschip is omge
bouwd en door de Britse en Australi
sche regeringen gemeenschappelijk ge
ëxploiteerd zal worden. Het schip dat
nu „New Australia" geheten is kan
o.m. °P e6n zwembad, een kin-
minipuil
derspeelkamer, een dansvloer en een
bioscoop bogen.
Y^e blijven nog even in de muzikale
sfeer om u te berichten, dat een
stationskruier in Stirling (Schotland)
bijzander verguld is met een pond
biljet, dat twee handtekeningen draagt,
n.1 van de hoofdkassier van de Bank
van Engeland en van Bing Crosby, die
zijn krabbel er op zette als dank voor
de zorg waarmede zijn golfsticks en
z'n bagage waren behandeld. Wij per
soonlijk hadden liever twéé biljetten
met èèn handtekening, maar tja, sma
ken verschillen. Dezelfde verzuch
ting zal ongetwijfeld door velen onder
onze geachte cliëntèle geslaakt worden
als zij vernemen, dat in Engeland than'
de tekst van 't Mattheus-Evangelie in
de vorm van 'n geïllustreerd dagblad
tegen sixpence (25 cent) per exempliar
Ook ik werd eens uit Landsberg
vrijgelaten.
in de verkoop gebracht wordt Als
derde bericht van de overkant van de
Noordzee vertellen wij u dat een Engel
se geestelijke aan de „National Trust"
(wy zouden zeggen „Vereniging tot
behoud van natuurschoon") een groot
stuk land in het beroemde merendis-
trict cadeau heeft gedaan. Dit gebied,
met de huizen die er op staan, zal door
de vereniging voor het publiek worden
opengesteld.
yan het festivalfront: Op de Farnbo-
rough-show, waarover wij u onlangs
berichtten, zal een nieuw Brits vlieg
tuigtype, dat speciaal voor de jacht op
onderzeeërs is gebouwd, voor het eerst
in het openbaar getoond worden.
Een staalbouw-ondernemer uit Rotter
dam kreeg als 160.000ste bezoeker op
een radio-tentoonstelling te Dusseldorf
een radio cadeau. Een firma in
Aalsmeer heeft een nieuwe dahlia, die
reeds met getuigenschriften van ver
dienste is beloond, met toestemming
van de grote Rotterdamse tentoonstel
ling Ahoy' gedoopt. Dat het werk in
de Rotterdamse haven ondanks expo
sitie en stakingen alles behalve stil
staat, moge blijken uit het feit, dat het
8000ste schip de Rotterdamse haven dit
jaar reeds is binnengelopen. Vorig jaar
was het pas op 7 September zo ver.
En ten slotte geven wy u de laatste
verklaring van het „vliegende schotel"-
fenomeen, zoals wij die in het „KLM-
nieuws" aantroffen: Een KLM-s+eward
wiens voorraadstaat niet klopte heeft
toegegeven, dat hy wel eens uit woede
een plastic schoteltje naar buiten heeft
gesmeten.
De nieuwe zaak met betrekking tot
Bertha Hertogh zal op 4 September die
nen in kort geding en wel met gesloten
deuren, tenzij de rechter anders be
paalt. Daarna kan de zaak nog in een
gewone zitting voorkomen.
De luchtmacht van het Amerikaan
se leger beschikt thans over een pa
rachute ,met ingebouwde hersens".
De parachute gaat automatisch op een
veilige hoogte open, indien vliegeniers
een gevaarlijke sprong verrichten van
grote hoogte of uit zeer snel vliegen
de straalvliegtuigen.
Over het werkschema voor
de Z. O. -polder
Tussen de directie van de Maatschap
pij tot Uitvoering van Zuiderzeewerken
en het voor deze maatschappij in de
Oosterpolder werkende baggerperso-
neel is verschil van mening ontstaan
over de uitvoering van een speciaal ar-
beidsschema voor de Zuiderzeewerken.
Indertijd is overeengekomen, dat het
personeel daar tijdens de zomer twee
weken lang 72 uur per week tegen nor
maal weekloon werkt en de derde week
met doorbetaling van 48 uur naar huis
gaat.
De MUZ acht dit systeem niet pas
send in haar programma, weshalve zij
55 uur per week wil laten werken. Dit
is echter door personeel en vakbonden
niet aanvaard. In plaats van 55 uur wil
len de arbeiders slechts 48 uur per
week werken. Dit zou het programma
van de maatschappij eveneens in de
war brengen.
Het geschil zal aan rijksbemiddelaars
worden voorgelegd.
In stromende regen gingen heden
morgen om 7 uur plaatselyke tijd de
zware deuren van de gevangenis te
Landsberg (Beieren) open en werden
negentien voormalige Duitse oorlogs
misdadigers vrijgelaten.
Friedrich Flick, de 67-jarige voorma
lige Duitse staalkoning ging regelrecht
af op een grote rode Mercedes, die op
hem wachtte, en riep tot de verslag
gevers: „Maakt dat je wegkomt, ik wil
niets met jullie te doen hebben". Otto
Dietrich, de voormalige perschef van
Hitier, ontvluchtte de journalisten
door hard naar een nabijgelegen park
te lopen. Fritz ter Meer, ex-directeur
van de I.G. Farbenfabriek, zei alleen
verachtelijk: „U had de waarheid over
ons gevangenen beter eerder kunnen
vertellen. U krijgt geen woord uit mij".
Geen der andere vrijgelatenen zei enig
woord tegen de journalisten, die hen
overstroomden met vragen.
Vyftien jaar na het plegen van een
moord is deze door nauwkeurig speuren
van de Leeuwarder recherche tot op
lossing gekomen.
Op 15 Juli 1935 overleed te Leeuwar
den zekere J W in zyn woning achter
de Hoven. Daar de huisdokter afwezig
was, werd door diens plaatsvervanger
het vereiste attest betreffende de doods
oorzaak afgegeven. Het stoffelijk over
schot werd daarna op normale wjjze be
graven. Zes kinderen uit het gezin zijn
thans nog in leven. Een van deze kinde
ren, een meisje, is gehuwd met zekere
L., die toentertyd gedetineerd was.
Tegen deze L. had de weduwe van J.
W. wel eens losgelaten, dat de over
ledene „naar de andere wereld gehol
pen was", maar L. hield dit steeds onder
zich. De recherche liet evenwel niet los
en toen zy langzamerhand een draad in
handen kreeg, werd de weduwe terdege
aan de tand gevoeld met het gevolg, d»t
zü ten slotte bekende haar man te neb
ben vergiftigd. De vrouw is ter n«-
schikking van de justitie gesteld en in
gesloten in het Huis van Bewaring te
Leeuwarden.