Een algemene oorlog kan voorkomen worden
ing van de Arbeid heeft
nog geen accoord bereikt
Verbitterde strijd in Korea
Kort Bestek
VERENIGDE t'OORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Bede tot God om
moed en sterkte
Geen oorlogsmateriaal meer naar
Oost-Europa
Banden tussen Indonesië en
Australië van historische aard
Zaterdag 2 Sept. 1930
/5e Jaargang No. 1ÜÖÖ9
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulownü
TRUMANS ACHT PUNTEN VOOR DE WERELDVREDE
„Men vergisse zich niet in onze kracht
Westelijken overwegen
staking der leveringen
DJAKARTA ANTWOORDT SPENDER
Geen volkenkundige of sociale overwegingen
Ki
lezen
of d
elen
Hamsterwoede in Belgie
Regering zal Woensdag beslissing nemen
Werkgevers wallen
overbrugging
Haman heroverd, Jongsan prijsgegeven
Amerikanen bij Naktong
16 k ,m. teruggetrokken
Spender heeft bezwaren
tegen Britse houding
T
Engeland toch bii het
plan-Schuman
Nederlands bataljon
naar Korea?
Militairen lichting '4911
komen 2 October op
Weerbericht
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den i.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bfj vooruitbetaling,
plus incassokosten
IN EEN RADIOREDE in de toon van een „praatje bij de haard" heeft president
Truman nog eens in een achttal punten de richtlijnen van de Amerikaanse
buitenlandse politiek duidelijk kenbaar gemaakt. Deze zijn achtereenvolgens:
Men dient te trachten vrede en veiligheid te bereiken door middel van de Ver.
Naties. Korea dient een vrij, onafhankelijk land te worden. Voorkomen moet
worden, dat de gevechten in Korea zich tot een „algemene oorlog" uitbreiden.
Op het Chinese volk dient een beroep te worden gedaan zich niet in de
Koreaanse oorlog te mengen en te strijden tegen de strijdkrachten van de V.N.
Oplossing van de kwestie Formosa op vredelievende wijze door een internatio
nale regeling. Vrijheid voor alle landen van het Verre Oosten. Verwerping van
alle aggressieve en preventieve oorlogen en ten slotte mobilisatie van alle hulp
bronnen teneinde de kracht te scheppen, welke de vrede stabiel zal maken.
Truman nodigde alle landen van de wereld uit zich „in dit grote werk" bij
Amerika te voegen.
r\E PRESIDENT verklaarde, dat de ge-
vechten in Korea niet tot een alge
mene oorlog zullen leiden „tenzij de
communisten andere legers en andere
regeringen in de strijd mochten wer
pen". Hij zeide met klem, dat de com
munistische inyasie in Korea zijn hoog
tepunt had bereikt. Het enige, dat ons
te doen staat, is deze invasie vernieti
gend af te slaan. Truman sprak op
nieuw de hoop uit, dat het Chinese
volk niet misleid of gedwongen zou
worden aan de strijd tegen de Ver. Na
ties deel te nemen. Daarbij zou slechts
het communistische imperialisme baat
vinden.
Amerika's kracht.
Het Amerikaanse staatshoofd waar
schuwde de Sowjetunie, dat zij geen
te kleine dunk moet hebben van de
economische kracht van Amerika, wan
neer het genoodzaakt wordt zich te
verdedigen en de vrede te bewerkstel
ligen. Hitier en de Japanse generaals
hebben zich tien jaar geleden deerlijk
misrekend, zo zei hij, toen zjj meenden,
dat wij niet bekwaam waren onze
économische kracht te gebruiken om de
aggressie te overwinnen. Laat mogelij
ke aanvallers deze heden niet maken!
Amerikanen strijden met mannen van
vele landen in Korea om orde en wet
in de wereld te handhaven. Geschiedde
dit niet dan zou men zich tegenover
de verschrikkingen van een nieuwe
wereldoorlog geplaatst zien „en wij
voor ons deel hebben niet het plan dit
te laten gebeuren. Amerika heeft het
Handvest der Ver. Naties getekend en
daarmede plechtig beloofd te streven
naar vrede en veiligheid door middel
van deze organisatie. Wij hebben ons
woord gestand gedaan en zijn daarom
Korea te hulp gesneld. „Wij zullen
nooit van deze belofte terugkomen".
Amerika, zo zeide Truman, heeft geen
ander doel in Korea dan het land tot
'en verenigde vrije en onafhankelijke
natie te maken.
Vrijheid voor allen.
Amerika wenst Formosa noch enig
deel van Azie voor zich zelf. De op
dracht van de zevende vloot is For
mosa buiten het conflict te houden.
Ons doel is niet verovering doch vre
de .Wij zijn voor vrijheid in het Verre
Oosten. Daarom strijden wij in Korea
en daarom heeft Amerika de Philip-
pijnen geholpen een onafhankelijk land
te worden en ook andere Aziatische
landen had Amerika hierin gesteund.
Rusland heeft nooit vrijwillig een ver
worven gebied in het Verre Oosten op
gegeven en het heeft nog nooit onaf
hankelijkheid geschonken aan een land,
dat onder haar overheersing is geval
len. Truman kondigde aan, volgende
week een toespraak over 't „thuisfront"
te zullen houden. Hij zal dan verkla
ren wat de regering van plan is en „hoe
ieder burger zijn aandeel op zich kan
nemen in het kader van de inspannin
gen van de natie".
De president sloot zijn grote rede
met de woorden: „De taak, die ons ge
liefd land is toegevallen is een belang
rijke. Bij de uitvoering hiervan vra
gen wij God ons te reinigen van alle
zelfzucht en laagheid en ons kracht
en moed te geven voor de komende
tijd".
Verwacht wordt, dat de Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken,
Dean Acheson, weldra met Engeland
en Frankrijk besprekingen zal voeren
over maatregelen, die kunnen worden
genomen, teneinde de achterdeurtjes,
waardoor oorlogsmateriaal de Russi
sche invloedssfeer zou kunnen bin-
De Indonesische regering is Percy Spender, de Australische minister van bui
tenlandse zaken het antwoord op zijn vei klaringen inzake Nieuw-Guinea niet
schuldig gebleven. Zij heeft nogmaals een uiteenzetting van de motieven voor
haar eisen gegeven. Daarbij baseert zij zich vooral op de historische verbonden
heid tussen Westelijk Nieuw Guinea en Indonesië op het gebied van bestuur,
economie, handel en scheepvaart. Maar ook worden de overeenkomsten der
RTC nog eens weer aangehaald. Daarin wordt gezegd, dat de status van dit
gebied binnen een jaar zal worden vastgesteld. Indien Nederland het mocht
overdragen, dan zal het dit alleen aan Indonesië doen
Wij baseren, zo heet het verder, onze
aanspraak niet op ethnologische en
rassiale gronden, zoals minister Spen
der naar voren bracht. Indien wij dat
zouden doen, kunnen wij op dezelfde
gronden ook op de onder Britse con
trole staande gebieden, zoals Noord-
Borneo en Malakka, aanspraken laten
gelden; wij zijn dit echter niet van
plan.
Voorts wordt gezegd, dat Australië
geen recht heeft Indonesië te dwars
bomen in zijn aanspraken ten aanzien
van Irian. evenmin als het Australië
dwarsboomt in het handhaven van zijn
positie in Oost-Irian.
Ten aanzien van de kwestie-Irian san
het Nederlandse volk kiezen of net
steun wil verlenen aan Australië btj
zijn verzet tegen de aanspraken van
Indonesië of dat het versterking wil
van de Nederlands-Indonesische Unie.
waarmee dan het vooruitzicht gescha
pen wordt van de bevestiging e"P!
blijvende vriendschap tussen het Indo
nesische en het Nederlandse volk.
Het Australische volk dient zich er
van bewust te zijn, dat een goed oe-
grip van de Indonesische aanspranen
een blijvende vriendschap zou vestigen
tussen de volken van Indonesië en
Australië als buurlanden.
nenkomen, af te sluiten. De zaak zal
waarschijnlijk op de conferentie van
New York ter sprake komen.
De geallieerde hoge commissie voor
West-Duitsland overweegt een verbod
van handel in strategisch belangrijke
goederen tussen de Westduitse repu
bliek en de landen van het Oostelijk
blok. Dergelijke maatregelen werden
door de gehele Westelijke wereld ver
wacht, doch voorshands worden ze
alleen voor Duitsland overwogen. Er
zal zorg voor worden gedragen, dat er
niets meer over de zonegrens gaat,
dat bruikbaar is voor de Russische
oorlogsindustrie.
Volgens een bericht uit Londen
overwegen de geallieerden veel ver
der gaande maatregelen. Men acht
het dwaas, de betrekkelijk beperkte
handel van Duitsland met het Oosten
te verbieden, zolang de veel omvang
rijkere handel van de andere weste
lijke staten niet gestaakt wordt.
Frankrijk en Engeland hebben b.v.
omvangrijke orders lopen.
Geruchten over een ophanden zijn
de invoering van de rantsoenering van
diverse levensbehoeften hebben geleid
tot een ware hamsterwoede bij onze
Zuiderburen. Vooral lucifers, zeep en
suiker worden ingeslagen, hoewel lu
cifers een bekend Belgisch exportarti
kel zijn en de suikerbietenoogst dit
jaar zo groot is, dat een gedeelte hier
van uitgevoerd kan worden. In de
meeste Belgische bladen wordt de
huisvrouw aangespoord redelijk te
zijn en het Belgische distributieappa
raat niet in gevaar te brengen, omdat
er geen enkele reden voor zorg is.
De Belgische regering is bezig een
voorraad aan te leggen en voorzorgs
maatregelen te nemen om een hausse
in zekere producten te ondervangen.
Veiligheidsraad
Vertegenwoordiger van
Z.-Korea wordt gehoord
De Veiligheidsraad kwam gister
avond opnieuw bijeen, thans onder
voorzitterschap van de Britse gedele
geerde Sir Gladwyn Jebb. De voorzit
ter verzocht de Zuidkoreaanse verte
genwoordiger plaats te nemen, daar
het Koreaanse vraagstuk als nummer
één op de agenda stond. Jacob Malik
(Sowjetunie), die aanwezig was, viel
de voorzitter direct aan over dit be
sluit.
Malik herinnerde er aan, dat Rus
land in Augustus een voorstel had in
gediend vertegenwoordigers der beide
Koreaanse partijen in verband met de
kwestie uit te nodigen. Ook bij de be
handeling van de problemen over In
donesië, Kasjmir en Palestina waren
twee partijen gehoord. Er was volgens
Malik geen reden om van deze ge
woonte af te wijken. Met negen stem
men tegen één werd besloten de Zuid
koreaanse afgevaardigde toch te ho
ren. Rusland stemde tegen, Engeland
onthield ?ich. De Raad komt Dinsdag
avond weer bijeen.
LONEN EN PRIJZEN
Naar wij vernemen heeft het overleg in de Stichting van de Arbeid tussen
de vertegenwoordigers van de ondernemers- en werknemersorganisaties en
de regering over de lonen en prijzen, dat gister werd voortgezet, niet tot over
eenstemming geleid. Maandag zullen in de Stichting van de Arbeid opnieuw
besprekingen tussen de ondernemers- en werknemersorganisaties worden ge
houden. Het ligt in de bedoeling, dat door de regering Woensdag een beslissing
zal worden genomen met betrekking tot het vraagstuk van lonen en prijzen.
tiek eerst met de arbeidersvertegen-
Uit mededelingen, verstrekt door de
werkgeversorganisaties en de Raad
van Vakcentralén, blijkt, dat er Don
derdag in de vergadering van de
Stichting van de Arbeid geen over
eenstemming kon worden bereikt. Gis
teren heeft de interdepartementale
commissie voor de loon- en prijspoli-
De Zimer.kaanse soldaten, die ten Noorden van Taegoe vechten, mak-n
van een korte pauze in de strijd gebruik om zich bij de rivier op te frissen,
hetgeen na het heen en weer trekken over de stoffige wegen en door de
bergen geen overbodige luxe is.
De hevige Noordelijke aanvallen aan het front bij de Naktong en in het
Zuiden, die Donderdag een aanvang namen, worden nog steeds voortgezet, al
stuit de vijand op vele plaatsen op hardnekkige tegenstand van de strijdkrachten
der Ver. Naties. Hoe heen en weer golvend de strijd wel is bewijst wel, dat
Haman, het belangrijke bastion in het Zuiden, dat door Noordelijke stoottroepen
was veroverd, Vrijdagavond na een dag van bloedige gevechten door eenheden
van de 24ste Amerikaanse infanteriedivisie werd heroverd. De stad Jongsan
32 km ten Noorden van Masan, is in handen van de vijand gevallen. De Ameri
kaanse Naktonglinie is thans zo goed als uitgewist. De troepen hebben zich
op nieuwe stellingen, meer dan 16 km ten Oosten van de Naktong, teruggetrok
ken. Twee Amerikaanse bataljons zijn deels geïsoleerd op de Oostelijke oever
van de rivier.
toppen. De gevechten van Vrijdag
worden beschreven als de bitterste van
de gehele oorlog.
Soldaten, die geen munitie meer had
den, vochten verder met bajonetten,
messen en geweerkolven. Een Noor
delijk soldaat, die met een Amerikaans
korporaal in een tweegevecht was ge
wikkeld in een eenmansgat op een heu
veltop, werd gewurgd. Elk beschikbaar
vliegtuig kreeg Vrijdagmorgen op
dracht in te grijpen in de strijd aan
het front. Zwartbeschilderde Noorde
lijke vliegtuigen hebben Vrijdag een
ongewapend verkenningsvliegtuig van
het „Amerikaanse leger neergeschoten.
Zij wierpen vlugschriften uit en be
schoten Zuidkoreaanse troepen.
Vanmorgen enkele uren voor het
aanbreken van de dag hebben de
Noordkoreanen hun offensief langs de
Zuidkust hernieuwd met een tankaan-
val op de Amerikaanse 25ste divisie,
die de toegangswegen tot de haven
Poesan verdedigt Het front is hiel*
nog 88 km breed De hervatting van de
aanval werd weer voorafgegaan door
zwaar mortier- en artillerievuur. Twee
honderd Engelse en Amerikaanse ma
rinevliegtuigen zijn de grondstrijd
krachten te hulp gekomen. Enkele
uren na het begin van de aanval had
den de verdedigers nog geen terrein
prijsgegeven
Aan het Oostelijke front hebben de
Noordelijken Kigje heroverd en de
Zuidkoreanen 1 km teruggedreven Een
Amerikaanse strijdgroep vertrok uit
Pohang om een tegenaanval te onder
nemer!
Over de strijd bij Haman wordt nog
gemeld, dat het Amerikaanse regi
ment dat de stad heroverde, ruim drie
km voorbij de plaats trok en zich weer
in het bezit stelde van twee heuvel-
Nederland en Nieuw-Guinea
De Australische minister van Bui
tenlandse Zaken, de heer P Spendei
zou bij zijn bezoek aan zijn Britsi
ambtgenoot Bevin bezwaar
hebben
gemaakt tegen uitblijven van
Britse-
steun aan het Nederlandse standpunt
in dekwestie Nieuw-Guinea. Spendei
zcu bij Bevin hebben aangedrongen
op krachtige ondersteuning van de
Nederlandse aanspraken
Volgens de Britse opvatting zou he
niet opportuun zijn. zich te mengen ir
de komende onderhandelingen tusser
Nederland en Indonesië over Nieuw
Guinea. Aan de uitslag daarvan be
•toeft men, volgens het Engelse in
zicht, in het huidige stadium nog niet
te wanhopen.
pjAT journalisten toch maar een
gevaarlijk beroep hebben, moge
blijken uit de wederwaardigheden van
de collegae, die gisteren met een
Utrechts comité, speciaal opgericht schikte (en lucratieve)
om de binnen- en buitenlandse bezoe- helpen, maakt ze toch
kers van de komende jaarbeurs het
verblijf in de Domstad zo veel mo
gelijk te veraangenamen, bij wijze van
voorproefje een bezoek aan de stads
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiihi
bezigheid te
het Ministerie van Binnenlandse
Zaken. O Als laatste arbeids-bericht
delen wij onze geachte clientèle mede,
dat de 68-jarige Pablo Picasso, leider
van de abstracte school der moderne
in Amerika schilderkunst, thans een bundel ge
want het aantal werk- dichten gefabriceerd heeft.
de beste kans,
nemers in de V.S. is in Augustus met
een dikke millioen tot het record
aantal van 62.367.000 gestegen.
nkelder van Feinje aan de Oude- Nog. een bericht over werkverschaf- we toch de zes kruisjes gepas-
-racht brachten. Of het aan de ste- fing dat we gemakshalve in dezelfde seerd zijn: De heer William Macky
delijke alcoholica te wijten geweest is ambelijke taal laten waarin het ons uit het Engelse plaatsje Penicuik die er
dan wel ais een nuchter geval van gewerd: de Minister-President, Mi- in z'n jonge jaren behagen in schiep
nister van Algemene Zaken, het zijn hoepel hoog in een boom te gooien
wenselijk achtende over te gaan tot totdat dit speeltuig op een kwade dag
overbelasting beschouwd moet wor
den zullen we wijselijk in het midden
laten doch toen een vijftiental leden coördinatie van dè bij de diverse in de takken bleef hangen, kreeg dezer
van het gezelschap met een op maxi- rijksinstanties benodigde installaties dagen (65 jaar na het treurige voorval)
maal zes personen berekend pontje de voor de uitvoering van de specifieke toen de bewuste boom wegens straat-
wilde oversteken, leed dit ponskaartenwerkzaamheden en een- verbreding werd omgehakt, zijn hoe
overtocht tralisatie van alle verder nog voor- Pf1 weer terug. Hij was er als een
komende werkzaamheden op pons- kind zo blij mee. Nog een happy
gracht
vaartuigje halverwege de
srhinbreuk, zodat allen in het drab- r--- -
nitrp water terecht kwamen. De enige kaarten-gebied, heeft bepaald dat end: De vader van de Kretense „Julia
nutt-on met ingang van 1 October 1950 een en „Romeo's" broeder hebben een klim
„Rijks-centrale voor Mechanische
wordt in
gesteld, welke zal ressorteren onder
die er nog voordeel uit wist te putten
was een mede-schipbreukeling-foto-
„raaf die fluks naar de wal zwom en Administratie (R.M.A,
met 'n droog gebleven camera het besteld welke zal r»»
plaatje van de dag schoot. Over
laantjes gesproken: De koningin
moeder van Egypte, die zich de woede
van zoonlief Faroek op de hals ge-
naald heeft, omdat zij het. huwelijk
tussen haar dochter en een met-
mohammedaan goedkeurde weshalve
de koning haar alle bezit ontnam,
heeft haai suite in een CaU ornisch
hotel (ad 61 dollar per dag) moe
;en opgeven en verkl rde .egen-
over een aantal journalisten: „Mis
schien kan ik wel ergens een baantje
krijgen".
UOEWEL het niet mee zal vallen
N rtim .mnpdpr
koningin-moeder Narli aan een ge-
Is het nu Nieuw Gui-nee-ja of
Nieuw Gui-ja-nee?
tocht in de bergen ondernomen naar
de plaats waar men meent dat de jon-
gelieden verborgen zijn om te pogen
de ontvoeringskwestie in der minne te
schikken. Indien het meisje uit eigen
beweging met haar aanbidder wil trou
wen, zal Pa zich er (ter voorkoming
vm een burgeroorlog) in vredesnaam
maar bij neerleggen. Ten slotte nog
een verhaal over liefde en neerleggen:
Een dame uit San José in Cakfornie
kwam de rechter vertellen, dat haar
liefhebbende echtgenoot de vaste ge
woonte had des avonds een geladen
pistool op het nachtkastje te leggen
waarbij manlief dan met zware stem
de dreigende woorden placht uit te
J spreken: „Vandaag of morgen gebeurt
hier nog es een moord!" Het verzoek
tot echtscheiding werd ingewilligd.
woordigers gesproken en vervolgens
een conferentie gehouden met de af
gevaardigden van de werkgevers en
ten slotte beide groepen gedelegeer
den ontmoet. Deze gemeenschappelij
ke bespreking zal Maandag a.s. wor
den voortgezet.
De drie vakcentralen blijven van
oordeel, dat behalve de invoering van
maatregelen ter beheersing van de
prijzen een algemene loonsverhoging
van vijf procent op korte termijn
noodzakelijk is. Van deze zijde stamt
ook de mededeling, dat de regering
voornemens is, Woensdag een beslis
sing te nemen.
De werkgevers, die het zeer betreu
ren, dat de vakcentralen mededeling
hebben gedaan van de inhoud hunner
voorstellen, staan overigens op het
standpunt, dat er wel degelijk maat
regelen moeten worden genomen
Men kan niet onmiddellijk tot het ne
men van maatregelen overgaan. Eerst
moet de gehele zaak gedurende enige
maanden in een sfeer van rust wor
den bestudeerd. Intussen menen de
werkgevers wel, dat er reeds thans
bepaalde overbruggingsmaatregelen
moeten worden genomen, totdat men
over enige maanden een definitieve
oplossing heeft bereikt. Deze maatre
gel zou moeten zijn een uitkering in
eens of in termijnen. Gedacht wordt
aan een bepaalde loontoeslag.
De moeilijkheden, die een onver
wijlde oplossing van het probleem
verhinderen, lopen voor de verschil
lende bedrijfstakken zeer uiteen.
Overigens zullen de werkgevers
organisaties zich onthouden van uit
eenzettingen over de opvattingen, die
hunnerzijds ter kennis van de vakor
ganisaties zijn gebracht.
Engeland zal zich waarschijnlijk op
de een of andere bijzondere wijze bij
het plan-Schuman aansluiten, wanneer
de besprekingen, die thans in Parijs
worden gehouden, meer licht werpen op
de economische, dan op de zuiver
grondwettige aspecten van de werking
van het plan. De onderhandelingen
worden in Londen met grote belang
stelling gevolgd. v
Stellig gaan twee compagnieën
Het staat thans wel vast, dat in elk
geval 2 compagnieën van de K.L. voor
uitzending naar Korea zullen worden
gevormd. De regering streeft er naar,
een groter contingent, zo mogelijk ter
sterkte van een bataljon uit te zenden.
Hoewel de officiële aanmeldingster
mijn thans verstreken is, bestaat de in
druk dat aanmeldingen die na deze da
tum binnen kbmon of zijn binnengeko
men, nog wel in behandeling worden
genomen.
Werd onlangs medegedeeld, dat de
dienstplichtigen van de lichting 1949-11,
die dit voorjaar met groot verlof wer
den gezonden, opnieuw in werkelijke
dienst zouden worden geroepen, thans
is bij K. B. bepaald, dat deze oproe
ping zal geschieden tegen 2 October a.s.
Verwachting, geldig tot heden
avond: Geleidelijk toenemende be
wolking met tijdens het einde van
de middag van het Westen uit
plaatselijk enige regen. Zwakke
tot matige Zuidwestelijke wind en
ongeveer dezelfde temperaturen
als gisteren.
bondag: Zon op 5.54, onder 19.24.
Maan op 21.21, onder 13.57.
Maandag: Zon op 5.55, onder 19.22.
Maan op 21.51, onder 15.09. (LK).