Noordelijk offensief houdt
aan
Kort Bestek
Waarom onder de wapenen?
Kwart millioen daklozen, 250
doden, 700 schepen vernield
75 JAAR WITTE KRUIS
Tegen de hogere omzetbelasting
De export van pootaardappelen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Zware aanvallen onder zeer slechte
weersomstandigheden
Dinsdag 5 Sept. 1950
75e Jaargang No. 10891
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulown*
Amerikanen lanceerden
slechts één tegenaanval
Atlantische Raad vraagt
nog meer opofferingen
Generaal Kruis richt zich
Westduitsers mogen weer
jachtgeweren hebben
Anti-Roemeens proces
in Belgrado
Weerbericht
tot lichting 1949-11
Nieuw-Guinea ook te
Londen besproken
Dodelijk ongeluk op
Rijksweg bij Abbekerk
Landing van Boitard in
Sowjetzone bevestigd
Aap, als hamsteraar
TAIFOEN TEISTERT WEST-JAPAN
Prolesl van de sigarettenindustrie
De sigareiien worden
tóch al duurder
DE SCHOENREPARATIES
WORDEN DUURDER
Proces-Bertha Herthog
hervat
Jehova's Getuigen in Oost-
Duitsland verboden
TWAALF DODEN BIJ EEN
VLIEGRAMP IN DE V.S.
Wérd er wel op de
autobus geschoten?
De waarborgsom is niet
meer verplicht
BUREAU:
Koningstraat '78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den ƒ1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
De Noordelijken hebben Maandagmorgen hun hevige offensief in Zuid-Korea
in alle sectoren van het front voortgezet, nadat het Zondagavond door zware
regens was onderbroken. Zij hebben daarbij enige niet onbelangrijke resultaten
geboekt. Zo slaagden zij er in, in het Oosten de belangrijke toegangsweg van
pohang naar Taegoe af te snijden. In het centrum bezetten zij een plaats op
minder dan 25 kilometer van Taegoe en drongen op naar de Noordelijke toe
gangen tot de stad. De Amerikanen hebben slechts een tegenaanval van be
tekenis gelanceerd. In de bocht van de Naktong drongen hun troepen m de
omgeving van Jongsan een tot anderhalve kilometer op. Het buitengewoon
slechte weer verhinderde in de nacht van Zondag op Maandag een tweede
tegenaanval.
De Noordelijken namen Maandag
ochtend het initiatief en rukten een
ommuurde plaats, vijf kilometer van
Taboedong binnen. Taboedong ligt op
nog geen 25 kilometer van Taegoe
verwijderd. Zondagmiddag hadden de
Noordelijken hier al een aanval ge
lanceerd, die hun behoorlijke terrein
winst opleverde. Een Amerikaanse te
genaanval werd door het slechte weer
onmogelijk gemaakt.
Langs de Oostkust drongen de Noor
delijken van Kigye uit verder op in
Zuidelijke richting. Zij veroverden
Angang-Ni, een spoorweg- en wegen
knooppunt ten Westen van Pohang en
sneden zo de weg van Pohang naar
Taegoe af. Daardoor werd de enige be-
voorradingsweg van Taegoe afgesne
den. De Noordelijken blijven tSans op
rukken naar Kyongdjoe.
De Zuidkoreaanse zesde divisie, die
deze frontsector verdedigt, staat on
der zware druk. Want de Noordelij-
De tot nu toe voorgestelde defen
siemaatregelen van de leden-staten
van het Noordatlantisch Pact zijn niet
voldoende. Verdere maatregelen en
opofferingen zijn noodzakelijk, aldus
het communiqué dat is uitgegeven
door de vergadering van de plaats
vervangers van de ministers van de
Noordatlantische Raad. De Raad
achtte echter de stappen, die de re
geringen thans nemen en de vastbe
slotenheid tot het verstevigen van de
verdediging van her. Westen, die
daaruit blijkt,' bemoedigend.
De Raad heeft plannen opgesteld
voor de uitvoering en financiering
van een voorrangsprogramma voor de
productie en heeft de regeringen aan
bevolen direct orders te plaatsen
voor uitrusting, die de strijdkrachten
het dringendst nodig hebben.
De plaatsvervangers zijn overge
gaan tot het bestuderen van de maat
regelen, die nodig zijn voor de ver
sterking der militaire organisatie van
het Pact en het doelmatigst en zui
nigst gebruik van de gezamenlijke
middelen der twaalf landen.
Op 13 September komen de plaats
vervangers weer te New-York bijeen
voor de opening van de Noordatlan
tische Raad.
ken hebben nu ook hun aanvallen op
de havens en het vliegterrein van Po
hang hervat.
Het zwaarst is de strijd echter in
het Zuiden. De 26ste Amerikaanse
divisie, die hier de toegangswegen tot
Masan en Poesan beschermt, wordt
op haar Zuidelijke flank door sterke
Noordkoreaanse strijdkrachten aan
gevallen. Geschat wordt, dat er 28.000
man in de strijd zijn geworpen. Reeds
is een deel achter de Amerikaanse li
nies doorgedrongen. Zondagavond lag
hier, volgens Amerikaanse correspon
denten, het front „helemaal door el
kaar" Vriend en vijand zochten el
kaar in stromende regen en volledige
duisternis.
De Amerikaanse tegenaanval richt
zich tegen het Noordelijke bruggen
hoofd over de Naktong. De Noorde
lijken zijn hier Maandagmorgen ander
halve kilometer teruggedrongen. De
Amerikaanse mariniers, die hier vech
ten, groeven zich Maandagmorgen
stevig in op drie met kreupelhout be
groeide heuvelkammen. Er werden
vorderingen gemaakt.
Dit een tafereeltje zoals er dage
lijks zijn te zien op Korea en
waarbij de ene Koreaan de andere
bewaakt.
De Westduitse autoriteiten mogen
vergunningen uitgeven voor 25 000 ge
weren en 50.000 jachtgeweren voor het.
komende seizoen. Dit is goed nieuws
voor de Westduitse boeren,, die reeds
maanden lang klagen over het toene
mend aantal dieren, dat hun aardappel-
Velden vernield.
De Westduitse autoriteiten moeten de
geallieerde militaireveiligheidsraad
rekenschap afleggen van de registratie
en van de controle op deze geweren, die.
geen groter kaliber mogen hebben dan
acht millimeter.
Twee voormalige afgevaardigden van
het Servische autonome parlement en
een vroegere functionaris van het Joego
slavische nieuwsbureau Tanjoeg hebben
voor een rechtbank te Belgrado de hun
ten laste gelegde activiteit tegen de
Joegoslavische republiek toegegeven.
Naar verklaard werd, voerden zij in
structies uit van.twee Roemeense diplo
maten.
In een hoofdbestuursvergadering
van de Stichting 19401945, in het
Amstelhotel te Amsterdam, is Z. K. H.
Prins Bernhard het erelidmaatschap
van het hoofdbestuur der Stichting aan
geboden.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond: Over het algemeen
veel bewolking met eerst later
op de dag plaatselijk enige regen
of motregen, Matige, tijdelijk vrij
krachtige wind tussen Zuid-West
en West. Weinig verandering m
temperatuur.
Wofensdag: Zon op 5.59, onder 19.07
Maan op 23.32, onder 17 05 uur.
Alle dienstplichtigen van de lichting
1949-11, die tegen 2 October opnieuw
onder de wapenen moeten komen even
als de dienstplichtigen van dezelfde
lichting, die na 1 October onder de
wapenen worden gehouden, ontvangen
(de eersten gelijk met hun oproeping)
een gedrukte brief getekend door de
chef van de generale staf, mr. H. J.
Kruis, waarin een nadere verklaring
wordt gegeven van de redenen voor de
te hunnen aanzien genomen maatregel.
Nadat is uiteengezet dat de regering
zich volkomen bewust is van het grote
persoonlijke offer van degenen, die op
2 October weer in dienst moeten ko
men, wordt nader ingegaan op het
waarom van een en ander.
Na de bevrijding werd de oefening
van de soldaten gericht v.n.1. op de bij
zondere taak in Indonesië. Toen die
taak wegviel moest worden overgescha
keld op de taak van ons land in het
kader van Atlantisch Pact en Verdrag
van Brussel. Daartoe moesten eerst
nieuwe instructeurs gevormd worden.
Toen wij u lieten gaan meenden wij u
niet meer direct nodig te zullen heb
ben. Deze hoop is door het Koreaanse
conflict en de gespannen toestand in
de wereld de bodem ingeslagen. Neder
land moet op korte termijn drie divisies
mobilisabel maken. Daarom is een
groot aantal volledig geoefende man
nen nodig. U kunt daartoe niet beho
ren als ge niet geheel bent opgeleid. En
een zwakke schakel, zoals die er nu
bestaat, is gevaarlijk.
U wordt opgeroepen ook omdaf het
niet billijk is jegens uw voorgangers,
die toch al zoveel langer en zwaarder
hebben gediend dan u, om hen in ge
val van nood alleen de strijd te doen
ingaan, omdat het niet rechtvaardig is
die voorgangers te verzwakken door uw
onvoldoende geoefendheid en onverant
woord jegens uzelf om u de zwakke
schakel te laten. Daarom moet uw op
leiding nu worden voltooid. Uw instruc
teurs zijn intussen omgeschakeld. Het
materiaal is er of is in aantocht.
De Australische minister- van Buiten
landse Zaken, Spender, heeft te Londen
verklaard, dat hij met Britse ministers
o.m. gesproken had over de verdediging
van Europa, een Stille-Oceaanpact, For-
mosa, het vredesverdrag met Japan en
Nieuw-Guinea.
„De Britse regering heeft begrip ge
toond in alle door mij ter sprake ge
brachte kwesties", aldus Spender.
Gistermiddag is op Rijksweg no. 7
bij Abbekerk een verkeersongeval ge
beurd, dat het leven heeft gekost aan
de drieenzestigjarige A. Rave uit Rot
terdam.
Rave reed in de richting Wierin-
germeer, toen bij de Bennemeer zijn
pad gekruist werd door een truck met
oplegger van houthandel Eecen uit
Oudkarspel., die in de richting Twisk
ging. R., die blijkbaar niet op verkeer
uit een zijweg verdacht was, is tegen
de wagen opgereden en was op slag
dood.
Door dit ongeval is weer duidelijk
gebleken hoe ontzettend gevaarlijk de
kruisingen met de Rijksweg zijn.
Deze kruispunten, bij Bobeldijk, Wog-
num en Abbekerk worden slechts
vijftig meter van tevoren door een
bordje aangeduid en de meeste auto
mobilisten en motorrijders hebben er
niet eens erg in.
Voorlopig zal van de geprojecteerde
viaducten wel niets komen wegens
gebrek aan financiën, maar laat men
dan toch in ieder geval op flinke af
stand van de kruispunten borden
aanbrengen om het verkeer te waar
schuwen.
Op een vraag van Reuter over de
Canadese .ballonvaarder Boitard, die
Zaterdag te Amsterdam opsteeg en
Zondag te Wo.lmerstedt bij Maagden
burg (Sowjetzone) landde, antwoorde
de burgemeester van Wolmerstedt: „Een
Canadese, ballonvaarder is hier geland.
Hij is dcior de politie naar Maagden
burg gebracht". De burgemeester wei
gerde verder vragen te beantwoorden
en legde de haak neer.
Maandagmorgen heerste er opschud
ding op de apenrots in diergaarde
Blijdorp te Rotterdam. Ofschoon de
sprong naar de muur,.'die de tuin van
de openbare weg scheidt en die al
enkele malen flink was yerhoogd, een
levensgevaarlijke onderneming scheen
was een Rhesusaap, een volwassen
mannetje, erin geslaagd de toer te
v( ''engen. Hij verdween zonder adres
achter te laten en men zag de broede
ren en zusteren op de rots al samen
scholen en de indruk wekken, alsof er
onder elkaar zwaar geroddeld werd
over wat de mensen een slippertje
noemen. Maar na enkele uren keerde
de vluchteling eigener beweging terug
zij het met iets ónder de arm. Wat het
was? Een pakje margarine, dat nu
vermoedelijk uit een of andere keuken
aan de Van Aerssenlaan wordt ver
mist. De apengemeente had ten on
rechte het ergste gedacht, want nu
bleek, dat de Rhesus doodgewoon aan
het hamsteren was geslagen Het gerod
del hield op en vol jaloezie keken de
rasgenoten toe, maar ze lieten geen
kans ongebruikt om, ook een lik mach
tig te worden. Intussen zit de directie
van de diergaarde met het probleem
wie er nu benadeeld is.Ze is
gaarne bereid de schade te vergoeden
(Ons aller Theodoor bericht ons,
met de hand op het hart te kunnen
verklaren niet bij deze zaak betrok
ken te zijn. Zijn uitlevering is niet
geëist. - Red.)
PEN TAIFOEN in West-Japan heeft minstens 250 personen het leven gekost en
meer dan 250.000 mensen dakloos gemaakt. Dit is de eerste wervelstorm, die
Japan in zestien jaar heeft getroffen. Vooral de dichtbevolkte streken van
Osaka, Kobe en Kioto werden geteisterd. Op sommige plaatsen had de wind
een snelheid van 175 kilometer per uur. Bijna 12.000 huizen werden totaal ver
nield, 22.000 gedeeltelijk en meer dan 170.000 overstroomd. 700 schepen werden
vernield of liepen schade op. De Amerikaanse lange-afstand-bommenwerpers
konden niet opstijgen voor Korea.
LIET HUWELIJK is een schone zaak.
Twee flinke zonen en twee schat
tige dochters van de heer Kleyntjes
'uit Afferden CL.) stapten tegelijk in
het bekende bootje. Het commentaar
van vader Kleyntjes? „De een heeft de
ander aangestoken, ze moeten het zelf
maar -weten". De 50-jarige Duitse
pianist Heinz Arntz beweert zijn we
reldrecord non-stop-pianospel van 130
op 150 uur gebracht te hebben. In
April speelde hij 122 Yt uur en in Maart
1949 120 uur. Over het nut van deze
idioterie zullen we maar zwijgen. U
In de staat Perak pleegden lieden een
overval op een school, waar zij een on
derwijzer, die gymnastiekles gaf, dood
schoten. De moordenaars lopen bin
nenkort een lékkere kans niet aan de
ringen maar aan de galg te hangen. L)
Het Hengelose gemeenteraadslid Her
der is uit de CPN getreden, waarover
de „schaapkens" zeer ontstemd zijn. LI
De Ned. Ver., van Kunstschilders is
boos over de wijze waarop de verkoop
van de nagelaten schilderijen van Han
van Meegeren plaats vindt. Zij achten
de.eer van hun vak geschaad door de
IIMHWHNHIIIHIIIHIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllHlllllimillllMIHIIIIIIHIHnHtHI
daden van de overleden schilder.
Waarvan acte.
UET doet ons deugd, dat ook de dui
venmelkers de lendenen omgord
hebben voor de strijd tegen de kanker.
Bijna 3000 postduiven vlogen met soe
pele wiekslag f 1100.bijeen voor het
En voor het Witte Kruis
nog eenmaal éroetolö.
Ned. Kanker Instituut. In 1949
meerden 3891 schepen met een geza
menlijke bruto inhoud van 20.406.451
m3 te Amsterdam. In 1938 waren de
cijfers 3494 met 22:107.592 m3. Mokum
Ahoy! Nog meer getallen: De Ame
rikaanse auto-industrie leverde in 1949
zes millioen personen- en vrachtauto's
af. In 1899 was dit aantal nog slechts
2400. In hetzelfde land werden het
vorige jaar 1.500.000 huwelijken geslo
ten. Van de hak op de tak, dus van
New York naar Moskou, waar de 70ste
verjaardag van de electrische tram
werd gevierd. Wie de uitvinder is? De
Rus Pirotsky. Heb ik nooit aan getwij
feld. Drie apen van Strassburger
verkozen in Rotterdam de vrijheid. Zij
staken de Kruiskade over en slinger
den aan de bomen van het plantsoen
aan de Diergaardesingel. Duizenden
hebben zich een aap gelachen voordat
de apen weer gepakt waren. En
voor het geval u het nog niet mocht
weten: IJsland heeft negen nieuwe
vismeelfabrieken gebouwd, waarbij ik
wil aantekenen, dat mijn reukorgaan
blij is, dat zijn baas niet op IJsland
woont.
Vandaag mag Noord-Holland in vreugde gedenken
Hoe zóveel jaar t'rug 't Witte Kruis werd gesticht,
Dat in de verschillende dorpen en steden
Zijn zegenrijk werk voor het volk heeft verricht.
DRIEkwart eeuw van toewijding, liefde en offer,
DRIEkwart eeuw bereidheid tot hulp in de nood.
DRIEkwart eeuw van zorg voor des mensen gezondheid....
Mijn kleine Noord-Holland, jouw deugden zijn groot!
Waar rampspoed of ziekten de mensen bezochten
Werd nooit te vergeefs een beroep nog gedaan
Op deze vereen'rir - maar werd er met daden
Of materialen terzijde gestaan.
Een ligstoel, een windring, een koortsthermometer,
Een rugsteun, een bed, ja het hindert niet wat,
Een ieder, die één dezer dingen moest hebben,
Die heeft ze, soms jaren, in bruikleen gehad.
En als er verpleegd moet in huizen of hoven,
Dan trekken de zusters er moedig op uit
Door polders en velden, bij nacht en bij ontij,
Geen regen of storm die deez' dapperen stuit.
Zij zijn niet beroemd als Us Abe en Fanny,
Staan niet in het licht van de publiciteit.
Hun weg is in stilte, hun arbeid in eenvoud,
Hun leven: een leven aan 't dienen gewijd.
Maar thans brengt Noord-Holland hun allen zijn hulde,
Wanneer zij daar gaan langs het Alkmaars stadhuis,
Met nog zoveel and'ren, die gaven en krachten
Besteedden in dienst van ons pracht Witte Kruis.
Hun gang wordt de kroon op hun moeizame arbeid,
De glorie van DRIEkwart eeuw toegewijd werk.....
Aan óns nu de taak hen ook vérder te steunen,
De handen ineen, want slechts eendracht maakt sterk!
JABSON
De vakgroep sigarettenindustrie
heeft zich in verband met het inge
diende wetsontwerp, waarbij de omzet
belasting wordt gewijzigd ten voordele
van de sigarenindustrie met een krach
tig protest gericht tot de léden van de
Staten Generaal. Volgens het ontwerp
zal de daardoor verminderde belas
tingopbrengst gecompenseerd worden
door een verhoging van de omzetbelas
ting met 6 pet. op sigaretten, duurder
dan 0.70 per 20 stuks.
Men wijst er op dat een zeer grote
De gezamenlijke Nederlandse schoen
makerspatroonsbonden, n.1. de Neder
landse Bond van Schoenmakerspa
troons, de Ned. Bond van Chr. Schoen
makerspatroons, de Ned. Katholieke
Schoenmakerspatroonsbond en de Ned.
Bond van Gemechaniseerde Schoenre
paratiebedrijven hebben op een Maan
dag te 's-Hertogenbosch gehouden ver
gadering besloten de schoenreparatie-
prijzen te verhogen. Dit besluit is ge
nomen in verband met de zeer ver
hoogde prijzen van alle grondstoffen.
Een verhoging van 15 pet. op alle
schoenreparaties achtten de bonden als
noodzakelijk.
Bertha Hertogh, haar pleegmoeder en
haar echtgenoot zijn gister voor het
hooggerechtshof te Singapore versche
nen. De Nederlandse consul-generaal
eist dat haar huwelijk wordt ontbon
den.
Er werd een besloten zitting gehou
den* waarna beide partijen overeenkwa
men, dat Bertha onder de rechtsbe
voegdheid van het Hof zou blijven. De
zaak werd tot een nader te bepalen da
tum, waarop een openbare zitting zal
worden gehouden, verdaagd.
De Oostduitse regering heeft de gods
dienstige secte Jehova's getuigen ver
boden, nadat reeds meer dan 500 Oost
duitse leiders van de secte gearresteerd
werden. Het verbod wordt gemotiveerd
met de beschuldiging, dat de secte
haar godsdienstige privileges hééft mis
bruikt voor tegen de staat gerichte ac
tiviteit.
stijging van de prijzen der grondstoffen
In ons land al een verhoging van de
detailprijs over een maand of drie on
vermijdelijk zou maken. De aanvaar
ding van dit wetsontwerp betekent, dat
de gemiddelde sigarettenprjjs dan op
0.75 tot 1.05 zou komen, waarbij ver
schillende andere prijsverhogende fac
toren nog buiten beschouwing zijn ge
laten. Indien' van het wetsontwerp
wordt afgezien zal de gemiddelde prijs
stijgen tot ca. 0.90.
Men vestigt er voorts de aandacht
óp, dat. door dé verhoging van de
grondstoffenprijzen en de daaruit vol
gende verhoging der artikelen reeds
een grotere opbrengst van accijns van
naar schatting 30 millioen zou mee
brengen. Dit bedrag is al groter dan
het compensatiebedrag, dat vereist zou
zijn bij de verminderde omzetbelasting
voor de sigaren.
De sigarettenindustrie acht het daar
om ook in het belang van de consu
ment gewenst, dat van een verhoging
van de omzetbelasting op sigaretten
wordt afgezien.
Twaalf vacantiegangers kwamen om
het leven toen bij Utica in de staat New
York een particulier vliegtuig (Dakota)
kort na het opstijgen neerstortte en in
brand vloog. De overige elf inzittenden
werden gewond, van wie één ernstig
De districtscommissaris van de rijks
politie in Friesland deelde ons,.in ver
band met de beschieting nabij Breezand
van een autobus, waarin bezoekers ge
zeten waren van het „Waarheid-zomer
feest", mede, dat de linker voorruit
van de autobus in haar geheel uit de
sponningen is gevlogen. Dit valt, aldus
de districtscommissaris, moeilijk te rij
men met een beschieting. Eerder wordt
dan ook de mogelijkheid aangenomen,
dat een technische oorzaak hieraan
niet vreemd is.
Daar het ene gerucht echter wil, dat
aan dit geval een politiek karakter ten
grondslag ligt en het andere, dat er
valse aangifte is gedaan, stelt de rijks
politie een streng onderzoek in. Enige
getuigen zijn reeds gehoord. Een des
kundige heeft de autobus onderzocht.
De vernielde ruit wordt op het labora
torium bekeken.
Jean de Matha, de laatste Franse
R.K. geestelijke in Moskou, die de
Sowjetunie binnen 48 uur verlaten
moest, is in Parijs aangekomen. Hjj
verklaarde, dat hij in Moskou steeds
bespionneerd werd.
(Van onze Haagse redacteur)
Bij de export van pootaardappelen
van de buitenlandse afnemers werd tot
nu toe het stellen van accreditief ge-
eist, een zekere waarborgsom dus waar
door de verkoper garantie had. dat
het afgenomen goed betaald zou wor
den, met name door de Nationale Groe
pering van aardappelhandelaars van
Belgie. Daar de argumenten van Belgie
redelijk waren, was er alles voor te
zeggen ten opzichte van dit land deze
eis te laten vallen.
Dit zou er echter toe leiden, dat de
zelfde houding zou moeten aangenomen
worden tegenover andere buitenlandse
afnemers. Hiervoor was temeer reden,
omdat verschillende transacties dreig
den af te springen wegens deze eis tot
het stellen van accreditief.
Het Bedrijfschap voor zaaizaad en
pootgoed heeft daarom besloten de eis
tot het stellen van accreditief voor alle
landen op te heffen. Incidenteel kan het
weer worden ingevoerd indien een be
talend land zich niet zou houden aan
de betalingsvoorwaarden. Het spreekt
vanzelf dat ook de exporteur vrij is ten
opzichte van zijn buitenlandse relaties
deze eis wel of niet te handhaven; de
verplichting ie opgeheven.