Dr. Drees doet beroep op RIS strijd
tegen Ambon te staken
India bepleit compromis over Korea
De Hamburgse politie arresteert
talrijke communistische leiders
r
Kotl BtAteJfc.
De Zuidelijke voorhoede vordert
thans verrassend snel
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Koffie op bon 485
Woensdag 4 Oct. 1950
75e Jaargang No. 10916
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Teleg
ram verzonden aan de Minister
president Mohammed Natsir
Protestvergadering in
Kras te Amsterdam
Kwart millioen Moslems
moet Bulgarije verlaten
Montgomery in ons land
Lahour voor sterkere herbewapening
Attlee: Geen coalitie
De algemene staking in
Wenen begonnen
Ook een ex-senator
Geallieerden zullen een
mogelijke staatsgreep in
Wenen tegengaan
Weerbericht
ARUBA DOET BEROEP
OP DE KONINGIN
Generaal MacArthur is tevreden
Verzet tegen het overschrijden van
de acht-en-dertigste breedtegraad
Debat in de politieke
commissie der V N.
Amerika erkent schen
ding van Chinees gebied
„Wij gaan door iof aan de Mandsjoerijse grens"
Bevrijders worden hartelijk
ontvangen
Verklaring van Tsjoe en
Lai niet verontrustend
Prins Bernhard moet een
operatie ondergaan
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
mimm courant
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
MAAR aanleiding' van de actie van de republiek Indonesië tegen Ambon heeft
dr. Drees namens de regering in een telegram aan de minister-president van
de RIS, mr. Moh. Natsir, de grote verontrusting van de Nederlandse regering
uitgesproken over de aanval op het eiland. De teleurstelling, aldus dr. Drees in
dit telegram, over deze gang van zaken is des te groter, omdat tot het laatste
ogenblik de verwachting werd gekoesterd, dat het conflict zonder wapengeweld
tot oplossing zou worden gebracht.
Deze militaire actie heeft niet alleen de regering, maar het gehele Neder
landse volk diep geschokt. Het Nederlandse volk kan niet onverschillig staan
tegenover deze strijd. Niet alleen is Nederland nog steeds verantwoordelijk
voor een aantal nog niet gerepatrieerde Ambonnese militairen, bij wie nu grote
onrust kan ontstaan, maar vooral gevoelt ons volk zwaar de verantwoordelijk
heid voor het feit, dat het door overdracht van de souvereiniteit de zorg voor
het welzijn van de Ambonnese bevolking uit handen heeft gegeven.
Dr. Drees besluit met een openlijk persoonlijk beroep te doen op sh. Natsir
om er toe mede te werken, dat de strijd wordt gestaakt en langs vreedzame
weg naar een oplossing gestreefd wordt.
Intussen worden te Djakarta de berichten over de aanval op Ambon beves
tigd. Uitwijken der „opstandelingen" wordt uitgesloten geacht.
Voor en aleer in de gisteravond in
Krasnapolsky te Amsterdam gehouden
vergadering van de stichting Door
Eeuwen Trouw het telegram van dr.
Drees aan de Indonesische regering
werd voorgelezen, hebben de aanwe
zigen besloten, een telegram aan onze
premier en aan de voorzitters van
Eerste en Tweede Kamer te zenden.
Hierin werd grote verontwaardiging
uitgesproken over de aanval, die tegen
Ambon is ingezet met materiaal, dat
door de Nederlandse strijdkrachten
aan Indonesisie is overgedragen. Ver
zocht werd, stappen te doen om aan
dit bloedvergieten een eind te maken
en te ijveren voor het zelfbeschik
kingsrecht van een broedervolk, dat
door de eeuwen trouw is geweest aan
Nederland en Oranje.
Een der sprekers, vice-admiraal C.
E. L. Helfrich, achtte het nutteloos,
zich te richten tot de Nederlandse re
gering. die de republiek der Zuid-
Molukken zelfs niet heeft erkend. Hij
stelde voor, een beroep te doen op
Amerika en Australië.
De heer P. Lokollo, minister van
voedselvoorziening van de Republiek
Zuid-Molukken, dankte de vergade
ring voor haar steun in dit moeilijke
ogenblik.
ittlllllii
Volgens de correspondent van de
„Times" te Istanbul neemt het geschil
tussen Turkije en Bulgarije naar aan
leiding van de gedwongen emigratie
van 250.000 Mohamedanen uit Bulga
rije naar Turkije in scherpte toe. In
antwoord op de eerste Bulgaarse nota
over deze kwestie gaf de Turkse rege
ring als haar mening te kennen, dat
„het feit, dat zovele Mohammedanen
uit Bulgarije naar Turkije wensen te
emigreren bewijst, dat zij niet tevre
den zijn over hun behandeling in Bul
garije".
In een thans aan Turkije gezonden
dupliek trekt Bulgarije een voor Tur
kije ongunstige vergelijking tussen de
wijze waarop Bulgarije en waarop
Turkije in het verleden de respectie
ve minderheden behandeld hebben. De
heftige toon van deze laatste Bulgaar
se nota heeft verontwaardiging gewekt
in Turkije, waar men de nota niet in
overeenstemming met de diplomatie
ke gebruiken acht.
Het Bedrijfschap voor Granen, Zaden
en Peulvruchten te 's-Gravenhage heeft
bon 485 Al gemeen aangewezen voor het
kopen van 125 gram koffie. Deze bon
kan met ingang van Vrijdag 6 October
1050 worden gebruikt en blijft geldig
voor het kopen bij de detaillist tot en
met 21 October 1950.
Het rantsoen moet dienen voor zes
weken. De eerstvolgende bonaanwijzing
zal op 16 November 1950 plaats hebbep.
Veldmaarschalk Montgomery arri
veerde gisteren te 's-Gravenhage voor
een routine bezoek. Hij zal waarschijn
lijk vier of vijf dagen hier blijven en
besprekingen voeren met de Nederland
se minister van Oorlog en militaire
autoriteiten. Montgomery logeert ten
huize van de Britse ambassadeur.
Het bestuur van de Labourpartij, die
ep het ogenblik te Margate in jaarlijkse
conferentie bijeen is, heeft in een ver
klaring over de internationale politiek
gezegd, dat Korea heeft aangetoond, dat
de Ver. Naties niet voldoende macht ach
ter zich hebben om een krachtige waar
borg tegen oorlog te bieden.. Daarom
moeten de vredelievende landen meer
aan wapenen besteden om een wereld
brand, welke uit dergelijke incidenten
zou kunnen ontstaan, te voorkomen.
De conferentie nam voorts een reso
lutie aan, waarin wordt verklaard, dat
de Marshallhulp een onmetelijke steun
heeft betekend voor Engeland en Wést-
Europa.
Te middernacht, is in Wenen de sta
king begonnen, die Zaterdag door de
Oostenrijkse communisten is afgekon
digd ingeval de regering niet zou in
gaan aan de gestelde eisen inzake lonen
en prijzen. De communistische pers heeft
er voorts bij de bevolking op aange
drongen. aan een demonstratie deel te
nemen, die hedenmiddag zou worden
gehouden. Alle andere kranten hebben
op negatie ervan aangedrongen.
De politie is thans uitgerust met ka
rabijnen en stalen helmen. Zij bewaakte
vannacht alle belangrijke punten.
De N. V. Nederlandsche Ford
Automobiel Fabriek te Amsterdam
heeft in 1949 een winst behaald van
f 3.591.547.
De Hamburgse politie heeft onver
wacht een groot aantal communisti
sche leiders van de onder communisti
sche leiding staande „Vrije Duitse
Jeugd"..en het ..Comité van jonge strij
ders voor de vrede" gearresteerd. Vol
gens communistische gegevens werden
180 arrestaties verricht door de poli
tieke .afdeling der Hamburgse politie".
Het betrof hier bijna alle communis
tische leiders.
De politie weigerde het aantal be
kend te maken doch zeide, dat de ar
restaties in het kader van een „spe
ciale actie" waren verricht. Alle per
sonen, die Zondag in verband met de
•.vredesdemonstraties" in verzekerde
bewaring werden gesteld, waren op-
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse departement van Buitenlandse
Zaken heeft te Washington verklaard,
dat de Westelijke bezettingstroepen
•ventueel geweld zullen gebruiken, als
*e communisten vandaag tijdens de
*o°r hen uitgeroepen stakingen een
staatsgreep zouden proberen.
Verwachting tot hedenavond:
Vrij veel bewolking, maar geen
neerslag van betekenis. Matige
tot krachtige Zuidwestelijke
wind. Iets zachter.
Donderdag: Zon op 6.46, onder 18.10
Maan op 23.39, onder 16.13.
nieuw gearresteerd. Bovendien wer
den een aantal nieuwe arrestaties
verricht. Volgens een communistische
functionaris zouden de gearresteerden
te»echt staan „wegens het verstoren
der openbare orde". Maandagavond
werd ook de ex-senator Friedrich
Dettmann, communistisch fractielei
der in Hamburg gearresteerd. Hij is
bestuurslid van de communistische
partij.
Premier Attlee verklaarde op de
conferentie, dat zijn regering nooit aan
het compromis van een coalitie zal toe
geven. De socialistische politiek noemde
Attlee de enige hoop op vrede en soci
ale rechtvaardigheid. De volgende al
gemene verkiezingen, zo zeide hij, zul
len op het juiste tijdstip gehouden wor
den.
Onderwijzeres voorziiier
van de Labourpartij
Mejuffrouw Alice Bacon, on
derwijzeres en dochter van een
mijnwerker, is Dinsdag op het
partijcongres te Margate tot voor
zitter van de Britse Labourpartij
gekozen. Zij zal het voorzitter
schap een jaar bekleden.
De interim regeling
Vijf Arubaanse statenleden hebben in
verband met de aanneming van het
wetsontwerp-interimregeling Neder
landse Antillen een telegram gezonden
aan H.M. de Koningin, waarin wordt
verzocht de bekrachtiging van de wet
te willen opschorten in afwachting van
nader overleg met een door de Neder
landse regering eventueel uit te nodi
gen Arubaanse delegatie. Of de wet te
doen afkondigen met uitsluiting van de
bepaling betreffende de zetelverdeling.
De leider van de Arubaanse volks
partij en mede ondertekenaar van bo
vengemeld telegram Henny Eman, heeft
bevestigd, dat een Arubaanse delegatie
naar Venuzuela zal gaan om de rege
ring van dat land te verzoeken in de
hangende kwestie namens de Aruba
nen voorspraak bij de Nederlandse re
gering te doen. Wij stellen niet Neder
land. maar Curacao verantwoordelijk
voor het gebeurde, zo zeide hij. Wij
zullen ook de hulp van de pers van Ve
nuzuela inroepen. Slechts als wij geen
andere uitweg meer zien, zullen wij
aansluiting bij een andere natie zoeken.
GEEN HERWAARDERING VAN HET
POND STERLING.
Uit gewoonlijk betrouwbare bron te
Londen wordt vernomen, dat de
Engelse autoriteiten de mogelijkheid
van herwaardering van het Pond Ster
ling „niet in ernstige overweging heb
ben genomen". Volgens deze bron
zou het dwaasheid zijn het pond te
herwaarderen en de voordelen teniet
te doen van de devaluatie juist in de
tijd, dat deze het beoogde effect heeft.
Generaal Douglae MacArthur, opperbevelhebber van de strijdkrachten der
Verenigde Naties op Korea, omringd door leden van zijn staf, vaart aan
boord van de „McKinley" de haven van Intsjon binnen. Allen verkeren in
een zeer goede stemming. Van links naar rechtsVice-Admiraal Arthur
Struble, commandant van de 7de Amerikaanse vloot; Brig.-Gen. E. K.
Wright, adjunct stafchef, G.-3 commando Verre Oosten en G ener aal-
Majoor Edward Almond, commanderend generaal van het tiende legercorps.
Sir Benegal Rau, de afgevaardigde van India in de Algemene Vergadering der
V.N. heeft gisteren in de politieke commissie verzet aangetekend tegen de
resoluties, die door Rusland en door Engeland zijn voorgesteld ter oplossing van
de moeilijkheden in Korea. Rau wilde er niet van horen, dat de Zuidelijke troe
pen thans het Noordelijke gebied zouden mogen binnentrekken en daar dienden
te blijven, totdat de politieke rust in dit gebied zou zijn hersteld. Maar ook was
hij er tegen thans alle buitenlandse troepen uit het gebied terug te trekken. Het
zou de Zuidelijken opnieuw op genade of ongenade aan de Noordelijken over
leveren.
Wanneer de VN troepen zouden zen
den naar Noord-Korea. zou het verzet
van de Noordelijken alleen maar ster
ker worden en de spanning in het land
toenemen, zo meende Rau. Het vertrou
wen in de VN zou worden ondermijnd,
wanneer Korea door geweld tot een
heid zou worden gemaakt nadat een
poging van Noord-Korea hiertoe was
weerstaan.
Twee punten uit de Russische reso
lutie achtte Sir Benegal nog wel het
overwegen waard. Hij verklaarde voor
stander te zijn van een gemengde N.-
en Zuidkoreaanse bestuurscommissie
en van een commissie van toezicht der
Verenigde Naties, waarin ook Korea's
buurlanden zitting zouden moeten heb
ben.
Tevoren had de Australische minister
van buitenlandse zaken, Spender, aan
gedrongen op aanneming van een door
acht landen ingediende resolutie Deze
stelt de vorming van een krachtiger
commissie van de VN voor Korea voor.
die moet assisteren bij de vorming van
een onafhankelijk en verenigd Korea.
Kardelj, de Joegoslavische minister
Liet gaat de Meppeler huisvrouwen
naar den vleeze. Er is daar een
verwoede prijzenveldslag tussen de sla
gers ontstaan. Volgens de laatste front-
berichten zijn de runderlapjes er 80
cent en de varkenscarbonaden 40 cent
per kilo goedkoper geworden. Nu
we toch aan tafel zitten: In het kader
van de Salon Culinaire, die ter gele
genheid van de Horecaf-expositie in
het Amsterdamse R.A I.-gebouw wordt
gehouden, werden gisteren de werk
stukken patisserie ingeleverd. De ere
prijs ging naar een inzending, die be
stond uit polonaises van chocolade of
schuim met slagroom of ijs te verorbe
ren. Als u na al dit lekkers dorstig
geworden bent dan moge het volgende
bericht u verkwikken: Op dezelfde
tentoonstelling begon n.1. gisteren de
eerste nationale cocktailwedstrijd, ge
organiseerd door de Nederlandse Bar
tenderclub. Acht-en-veertig barkeepers
uit alle delen des lands nemen aan
dit festijn deel. Ze moeten een serie
van vier nog niet eerder bijeengebrou-
wen „hanestaarten" produceren. Elke
serie wordt door een willekeurige uit
het publiek gemixte jury op punten be
oordeeld. Mocht u na deze 192 cock
tails nog niet voldoende de hoogte
hebben: In het Zwitserse kanton Wal
lis is de bouw van een zweefspoor, dat
van Stalden naar het 400 meter hoger
gelegen Staldenried loopt, voltooid
Men is nu begonnen aan het tweede
gedeelte, dat u naar het nog eens 800
meter méér boven N.A.P. gelegen Gosp
mWMWINWmimtllIhHIliMIIIHIMmilimilltllHimeWttMHIIHHWHHMIHIIHIIIIHMHIliltMUHIW
zal zweven. Russische geleerden
zochten het nóg hoger: Ze hebben kort
geleden een radiografisch bestuurd
luchtschip voor de meting van kosmi
sche stralen 27 km hoog in de stratos
feer opgesloten.
Hat is anders nog niks vergeleken bij
de plannen, die hun collegae in Pa
rijs op een congres voor „interplane
tair onderzoek" uitbroeden. Deze ge
leerden zijn er van overtuigd, dat het
over enkele tientallen jaren mogelijk
zal zijn naar de maan te vliegen. De
Duitse professor Eugen Singer werd
tot voorzitter van de federatie geko
zen. De grootste bolleboos van alle-
Gehikkig toch nog „leut" ook
al it het dan op de Stm,
maal, professor Einstein, vindt anders
dat er in 't geheel geen reden tot zin
gen is: „Voor de wetenschapsmens ont
vouwt zich een tragisch lot", aldus
sprak hij tot een congres in Italië. „De
concentratie van economische en poli
tieke macht in handen van enkelen
leidt tot een bedreiging van zijn be
staan. Van nature tot het licht gedre
ven, heeft de wetenschapsmens zélf
het middel geschapen, waarmee hij tot
slavernij gebracht wordt". En omdat
we na deze hoogvliegerij na deze ern
stige vermaning toch weer met twee
benen op de grond staan, berichten
wij u-lieden, dat enkele Kamerleden
de minister van landbouw gevraagd
hebben of de coloradokevers m het
Oosten van ons land misschien ver
band houden met het door de Russen
aan Amerika verweten verspreiden van
deze insecten boven. Oost-Duitsland,
door middel van vliegtuigen! In
West-Duitsland komen anders ook ge
noeg gevaarlijke insecten voor: In Ham
burg werd een „Deutsche Sammlungs-
bewegung opgericht, die alle „rechts
georienteerde krachten" wil verenigen.
Na de vergadering werd een krans ge
legd op het graf van Bismarck, de
„IJzeren Kanselier" van de Duitse
Bond. Nee, geef ons maar de presi
dent van de Zwitserse Bondsraad. Die
werd door de „Vereniging van de Bui
tenlandse Pers in Zwitserland" tot
ere-lid benoemd. Theodoor kent geen
beter bewijs voor een hoogstaand ka-
rekte*.
van buitenlandse Zaken, steunde het
voorstel van Rau, om een sub-commis
sie te vormen, die de verschillende
ontwerp-resoluties zou moeten over
wegen. Hij zette voorts uiteen, op wel
ke basis naar zijn mening een oplos
sing van de Koreaanse oorlog moge
lijk is. Zij voorzien in onverwijlde sta
king der vijandelijkheden, verkie
zingen in geheel Korea en terugtrek
king van de vreemde troepen binnen
een tijd, die in de uiteindelijke over
eenkomst zal worden vastgesteld.
Het Britse plan werd gesteund door
Canada, de Philippijnen, Noorwegen en
nationalistisch China. Vandaag zou de
vergadering worden voortgezet.
De Ver. Staten hebben de Ver. Na
ties meegedeeld, dat op 27 Augustus
twee Amerikaanse bommenwerpers
„per vergissing" boven Chinees gebied
hebben gevlogen en een vliegveld ten
Zuidwesten van Antoeng te hebben
beschoten. Deze verklaring is een ant
woord op de Chinese beschuldiging,
dat Amerikaanse vliegtuigen bommen
hebben geworpen op Chinees gebieJ.
TELEFONEREN MET HOLLANDIA
NIET MOGELIJK.
De radio-telefoonverbinding Am
sterdamHollandia (Ned. Nieuw-Gui-
nea) is tot nader bericht in verband
met technische moeilijkheden gesloten.
De Zuidelijke voorhoede rolt in een verbazingwekkend snel tempo langs de
Oostkust van Korea in Noordelijke richting. „Wij gaan door tot de Mandsjoe
rijse grens, en denken daar vóór de winter te zijn", zo heeft generaal Joeng Re
Hiok, de commandant der Derde Zuidelijke divisie, verklaard. Reeds hadden zijn
mannen toen een punt op honderd kilometer ten Noorden van de 38ste breedte
graad bereikt. De Capitooldivisie, die meer in het centrum opereert, was reeds
vijftig kilometer gevorderd.
Tanks en infanterie van het zevende
regiment Amerikaanse mariniers heb
ben gisteren de buitenwijken van Oeid-
jongboe, de Noordelijke voorraad
schuur op vijftien kilometer ten Noor
den van Seoel, bereikt Het was zeer
moeilijk terrein te winnen. De mars
route der Ameriakanen liep door een
dal. dat van alle kanten door Noorde
lijke machinegeweernesten werd be
streken. De mariniers konden dan ook
slechts vijfhonderd meter terrein win
nen, hoewel zij krachtig werden ge
steund door Amerikaanse vliegtuigen.
Deze bestookten de hellingen met ra
ketten, bommen en mitrailleurvuur.
De Zuidelijken worden op hun tocht
door de Noordelijke bevolking hartelijk
ontvangen. De mensen juichen en zin
gen en hangen slingers bloemen aan de
legerwagens. In de straten werden por
tretten van Stalin en Kim Ir Sen, de
Noordelijke premier, kapotgeslagen en
verbrand. De soldaten zijn zeer ver
moeid, doch hun moreel en hun disci
pline zijn goed.
Zij hebben echter in ernstige mate te
kampen met gebrek aan vervoersmid
delen en medisch materiaal. Hierdoor
laat de verzorging veel te wensen over,
hetgeen reeds verscheidene gewonden
het leven heeft gekost. Grote operaties
moeten vaak bij gebrek aan verdo
vingsmiddelen zonder narcose worden
uitgevoerd.
De jongste verklaring van de com-
munistisch-Chinese minister van Bui
tenlandse Zaken, Tsjoe en Lai, voor
het nationale comité van de Volksraad
te Peking, wordt te Hongkong niet op
genomen als een dreigende waarschu
wing, aldus seint de correspondent van
de Times", doch meer beschouwd als
steun voor belangrijke diplomatieke
pogingen, welke op het ogenblik in
het werk zouden worden gesteld.
Waarnemers hechten méér belang aan
een bericht, dat bij de nationale her
denking van dit jaar het portret van
Soen Yat-Sen. de stichter van de Chi
nese republiek, in de plaats van dat
van Stalin naast de beeltenis van
Mao Tse-Toeng, het communistische
staatshoofd, was opgehangen. De wedu
we van Soen Yat-Sen was bij Mao te
gast geweest.
Z.K.H. Prins Bernhard zal heden
voor het ondergaan van een lichte
operatie in het Academisch Zieken
huis te Utrecht worden opgenomen.
Het verblijf in het ziekenhuis zal ver
moedelijk slechts kort* tijd duren.