Gustaaf V van Zweden overleden
Ambon moet worden gered
Chinezen vallen Tibet binnen
Huidige strijdmacht is te zwak
Een dode en een gewonde bij
treinongeval bij Bergen (B.)
Nieuwe landingen in N.O.-Korea
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Graaf
v. Schwerin
ontslagen
Maandag 30 Oct. 1950
75e Jaargang No. 10938
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
De oudste regerende Vorst ter wereld
Nieuwe Koning Gustaaf
VI vandaag ingehuldigd
Wysjinsky zal informaties
verstrekken
Erfgenamen van de Zweedse troon
Tekort moet in snel tempo worden opgeheven
Beroep op Koningin en
Regering
Man verwondt buurvrouw
en pleegt zelfmoord
Vijf
door
gezinnen dakloos
brand in barakken
Minister Mansholt sprak
met Pfimlin
Lhasa roept de bemiddeling van India in
„Volkstroepen" reeds
160 Km. gevorderd?
Locomotief van sneltrein
naar Parijs ontspoord
Vergiftiging na feestmaal
Weerbericht
KoM B&iiefc
Eisenhower is bereid
elke taak te aanvaarden
De stroom van Radio-Berlijn
werd afgesneden
Couden standaard in Polen
Staking bij Antwerpse tram
Zuidelijke troepen leveren harde strijd bij Onjong
[ware verliezen
beide zijden
aan
Amerikaanse veiligheidswet
hindert de V.N.
Meisje door trein gegrepen
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
(DllRlT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
Koning Gustaaf V van Zweden is gistermorgen na een kort ziekbed vreaig
ontslapen. Hy bereikte de hoge leeftijd van twee en negentig jaar en was daar
door de oudste regerende vorst ter wereld. Zijn opvolger is de 68-jarige kroon
prins Gustaaf Adolf, die als Gustaaf VI de troon zal bestijgen. Tegen hedenmid
dag is een kabinetszitting bijeengeroepen, tijdens welke hij als koning van
Zweden zal worden erkend. Koning Gustaaf V overleed Zondagmorgen te 8 42
op het koninklijk slot Drottingholm nabij Stockholm.
De koning had Vrijdag na afloop
van een kabinetszitting een inzinking,
waarbij hij het bewustzijn verloor.
Aanvankelijk leek zijn toestand iets
beter te zullen worden; Zaterdag was
hij volkomen helder en hij schertste
zelfs met de artsen, die hem behan
delden. Echter werd tegen het eind
van de dag zijn toestand voortdurend
minder. Gedurende de nacht verminder
den zijn krachten zienderogen.
Steeds meer verloor de vorst het be
wustzijn en in de morgenstond ontsliep
hij vredig, zonder enig teken van
doodsstrijd.
Kroonprins Gustaaf Adolf werd per
telefoon op de hoogte gesteld van het
overlijden van zijn vader. Enkele mi
nuten -latjr arriveerde hij op Drottning-
holm. Spoedig daarop kwamen ook de
prinsen Wilhelm en Bertil naar het
koninklijk Paleis. De kroonprins had
de overleden vorst Zaterdag nog twee
maal bezocht, de laatste maal tegen
middernacht.
Het nieuws van het overlijden des
konings verspreidde zich snel over de
gehele wereld. Van alle zijden stroom
den de betuigingen van deelneming
naar Stockholm. Minister Stikker
bracht Zondagmiddag uit naam van de
Nederlandse regering een condolean-
tiebezoek aan de Zweedse gezant in
Den Haag. Koningin Juliana en Prins
Bernhard zonden rouwtelegrammen
aan de Zweedse kroonprins. Tal van
andere regeringen gaven van hun me
deleven en deelneming blijk.
De nieuwe Zweedse koning is thans
«8 jaar. Hij is de eerste vorst, die op
Bij overeenstemming inzake
ontwapening
De Sowjetrussische minister van
buitenlandse zaken, André Wisjinsky,
heeft de politieke commissie der V.N.
beloofd, dat, indien de grote mogend
heden overeenstemming bereiken over
ontwapening met een derde, de Sov;-
jet-Unie „volledige geverifieerde gege
vens" over haar eigen strijdkrachten
zal verstrekken en alle gelegenheid zal
geven, deze na te gaan.
zulk een gevorderde leeftijd de troon
bestijgt. Echter is hij reeds herhaalde
malen als regent opgetreden. In zijn
vrije tijd is hij een vurig oudheidkun
dige. Koningin Louise, geboren Mount-
batten, is de tweede gemalin van de
Zweedse vorst. Dit huwelijk werd in
1923 gesloten. Het bleef kinderloos.
Echter huwde de toenmalige Zweed
se kroonprins in 1905 met prinses Mar-
garet van Groot-Britannie en Ierland,
dochter van de hertog van Connaught.
Uit dit huwelijk werden vijf kinderen
geboren. Prinses Margaret overleed in
1920. De teraardebestelling van Koning
Gustaaf zal vóór 12 November plaats
hebben.
Grens zijner bevoegdheid
overschreden
De adviseur van Adenauer voor vei
ligheidsaangelegenheden, Gerhard graaf
von Schwerin. is door de Westduitse
bondskanselier ontslagen, omdat hij de
grenzen van zijn bevoegdheden heeft
overschreden. Hij zou een aantal in
discreties hebben begaan, waarvan er
enkele ook tot de pers zijn doorge
drongen. Zo is van hem het bericht af
komstig, dat de Westduitse regering een
dienstplichtwet in studie heeft, volgens
welke voldoende manschappen voor
tien divisies zouden kunnen worden
opgeroepen.
Von Schwerin was tijdens de oorlog
bevelhebber van een pantser-divisie.
KONING GUSTAAF VI
KONINGIN LOUISE
Marshall opent Atlantische conferentie
De Amerikaanse minister van defen
sie, generaal Marshall, heeft bij de
opening van de conferentie van minis
ters van defensie van de landen van
het Atlatische Pact gezegd, dat de po
tentiële macht van de Verenigde Na-
Door de Eeuwen Trouw" getuigt:
„Gij zjjt hier gekomen, om te getui
gen, dat al het mogelijke moet worden
gedaan om Ambon te redden uit de
poel van Javaanse terreur", aldus om
schreef de voorzitter der stichting
„Door de eeuwen trouw", de heer H.
Coenradi, Zaterdagmiddag het doel
van de door deze stichting in de Apol-
lohal heiegde vergadering.
Deze getuigenis vond zijn vertolking
in het woord van een negental spre
kers, onder wie generaal Winkelman,
luitenant-admiraal Helfrich en de heer
Lokollo, minister van de republiek
Zuid-Molukken. Het werd ten slotte
hog eens kort en scherp samengevat in
een resolutie, waarin de vergadering
kaar scherpe afkeuring uitsprak over
het feit, dat de KPM steun verleent
aan de aanval van de Republiek Indo-
nesia tegen Ambon en de eis werd ge
steld, dat aan deze steun een eind zou
komen.
Voorts zijn er telegrammen gezonden
aan de Koningin en aan de Raad van
Ministers. In het eerste werd om hulp
gesmeekt voor het edele volk van
Ambon, dat thans door een gruwelijke
fin mensonterende blokkade met de
hongerdood wordt bedreigd in het
tweede werd het verzoek gedaan, al
het mogelijke te doen, teneinde de Vei
ligheidsraad tot ingrijpen te brengen,
de V.N. te bewegen, de zaak van Am
bon onmiddellijk te behandelen en zelf
de verantwoordelijkheid voor de Am-
bonnese militairen op Java te aan
vaarden, door hen naar een veiliger
plaats te laten brengen.
Er waren naar schatting 3500 perso
nen bijeengekomen.
ties niet groot genoeg was geweest om
de aanvallers in Korea af te schrikken.
De bestaande strijdmacht van de At
lantische Staten zou wel eens onvol
doende. kunnen blijken te zijn om een
aanvaller te weerhouden en is abso
luut onvoldoende om een aanvaller te
weerstaan zonder gevaarlijke verlie
zen. Dit tekort moet zo spoedig moge
lijk worden opgeheven. De tijd is thans
gekomen om een plan te maken, dat
aan alle volkeren duidelijk maakt, dat
wij een strijdmacht opbouwen, die elke
aanval met succes kan keren.
De parlementen moeten ervan wor
den overtuigd, dat de millioenen, die
aan bewapening zijn besteed en nog
moeten worden besteed, noodzakelijk
zijn.
Polen heeft het in Juli getekende
verdrag met Duitsland, waarin de
Oder-Neisse-linie als grens tussen bei
de landen is vastgesteld, Zaterdag ge
ratificeerd.
Drama te Jutphaas
Zaterdagmorgen heeft te Jutphaas de
47-jarige T. in overspannen toestand
een revolverschot gelost op de 49-ja-
rige mevrouw Z. Deze werd ernstig
aan de borst gewond. De man richtte
vervolgens het wapen op zichzelf en
pleegde zelfmoord. Mevrouw Z. een
buurvrouw van de dader, is naar een
ziekenhuis te Utrecht overgebracht.
Zondagmiddag is door onbekende
oorzaak brand uitgebroken in een aan
tal barakken achter de openbare lage
re school te Puttershoek, bewoond door
een vijftal gezinnen.
De brandweer kon niet verhinderen,
dat het gehele complex tot de grond
toe afbrandde, een begin van brand in
de school kon tijdig worden bezworen.
De inboedels konden slechts ten de
le worden gered. De gezinnen zijn bij
familie ondergebracht.
De minister van landbouw, visserij
en voedselvoorziening, de heer S.
L. Mansholt, heeft te Parijs met zijn
Franse collega van landbouw, de heer
Pfimlin, oriënterende besprekingen
gevoerd over de West-Europese samen
werking in de landbouw. De bespre
kingen hebben geleid tot een grote
mate van overeenstemming over de
algemene uitgangspunten inzake de
integratie van de landbouw in West-
Europa.
De inval van communistische Chinese troepen in Oostelijk Tibet is thans be
gonnen. Zaterdag werd reeds door de ambassadeur van India te Peking, Sardar
Panikkar, bevestigd, dat het bevel tot de opmars was gegeven. De regering van
Tibet riep toen voorts de hulp van India tegen de dreigende aanval in. Enkele
uren later werd echter bekend, dat de Chinezen reeds een dag of drie geleden
met hun opmars waren begonnen. Omtrent de sterkte hunner troepen waren
echter geen gegevens voorhanden. De Tibetaanse regering vreest, dat de In
vallers in drie of vier weken Lhasa zullen hebben bereikt.
over de toestand. Begin November zal
een Tibetaanse delegatie naar Peking
trachten te reizen.
In 1912 is een verdrag gesloten,
waarin Engeland de souvereiniteit van
China over Tibet erkende, met dien
verstande, dat dit land zelfbestuur zou
krijgën.
Volgens te Singapore ontvangen be
richten uit Peking organiseert de com
munistische regering van China thans
een volksleger van 5.5 millioen man.
Volgens een handelaar, die uit Lha
sa te Kalimpong is aangekomen, zijn
Tibetaanse „volkstroepen" onder com
mando van Chinese officieren en ver
gezeld van Chinese communistische ad
viseurs, reeds 160 km op Tibetaans
gebied doorgedrongen. De troepen
volgden de weg van Naktsjoeka naar
Lhasa. Ook zouden er troepen zijn op
gerukt naar Riwotsje aan de rivier de
Detsjoe. waarbij zij het Zuidwestelijke
fort van Tsando passeerden en inslo
ten. De handelaar verwachtte, dat de
„volkstroepen" weinig tegenstand zou
den ondervinden, aangezien zij opruk
ken in naam van de Pantsjan Lama,
die over het algemeen in hoge achting
staat.
De Tibetaanse regering heeft India
verzocht, de zaak bij de Veiligheids
raad aanhangig te willen maken. Dit
verzoek is in overweging genomen.
Verwacht wordt echter, dat India
niets zal doen, voordat het antwoord
heeft ontvangen op de nota dienaan
gaande, die Vrijdag in Peking is over
handigd. Hierin heeft de Indiase re
gering haar verwondering en haar spijt
uitgesproken over het Chinese voorne
men, om Tibet te bezetten. Engeland
en India hebben overleg gepleegd
Zaterdagmiddag even over half zes
is dc sneltrein van Amsterdam naar
Parijs, die om half één uit de hoofd
stad was vertrokken, nabij Bergen in
Belgie ontspoord. De locomotief liep
uit de rails, de tender werd vernield
en enige rijtuigen liepen schade op. De
stoker verongelukte, de machinist is
met een gebroken been opgenomen. De
reizigers zijn er met de schrik afgeko
men en liepen slechts blauwe plekken
op.
Het ongeluk gebeurde even voordat
de trein een wissel moest passeren.
Omtrent de oorzaak werd gisteravond
bericht, dat een wielband was losgesla
gen. Het parket te Bergen stelde da
delijk, nadat het bericht van 't onge
val bekend was geworden, een onder
zoek in. Waarschijnlijk heeft de trein
Na een feestmaal, gegeven ter ge
legenheid van de terugkeer van een
missionnaris bij een familie te Meers-
sen, zijn acht personen onwel gewor
den, zeer waarschijn li.iK ten gevolge
van het gebruik van ondeugdelijke vis.
De dochter van de familie C. was er
aanvankelijk zeer ernstig aan toe. Zij
moest naai- een ziekenhuis worden
overgebracht. De anderen waren min
of meer ernstig ziek maar bij hen wa
ren de nadelige gevolgen spoedig ver
dwenen.
Verwachting geldig tot heden
avond. In de vroege ochtend
plaatselijk mist, later brekende
bewolking en overwegend droog
weer. Zwakke tot matige wind
uit Oostelijke richtingen en op
de meeste plaatsen iets lagere
temperaturen.
Dinsdag: Zon op 7.32, onder 17.15,
Maan op 20.10, onder 13.37.
vliegers van de R.A.F. moeten natuur
lijk ook met radar vertrouwd zijn.
„Dlauwe Vogels vliegen uit", zo heet
de film, die resultaten toont, die
het Padvindersgilde met de Blauwe
Vogels (lichamelijk misdeelde padvind-
sters van 8—23 jaar) heeft bereikt. De
in kleuren opgenomen film, die iaat
zien, dat het mogelijk is met deze meis
jes een echt kamp te houden, waar
ieder naar vermogen meedoet aan
speurtochten, corvee en kamiïspelen,
werd dezer dagen voor het eerst in nieuwste instrumenten op "dit "gebied wein'g mogelijk kliederen, heeft
vogeis uitgeruste Valetta T 3, die als vliegend Britse fabrikant een borstel vervaar-
klaslokaal dienst zal doen. digd met een bol handvat dat met elke
gewenste verf of andere vloeibare stof
gevuld kan worden. Door een knopje
Zullen ze trouwens hard nodig hebben in het handvat in te drukken loopt de
e kennis, want het Zweedse leger vloeistof langs de borstelharen naar
ter. En de Unesco, die reeds voor demonstreerde dezer dagen een volko- buiten. Nog meer vuile handen: De
een millioen dollar boeken naar door men automatische versie van het „Bo
oorlogshandelingen achterop geraakte fors" 40 mm geschut, waarvan de vuur
universiteiten in 29 landen heeft ge-
Amsterdam vertoont.
gesproken: Onze landgenoot dr. C. W.
de Kiewiet zal dr. A. Valentine (door
Truman tot hoofd van de economische
stabilisatie benoemd) opvolgen als pre
sident van de universiteit van Roches-
snelheid tot 240 granaten per minuut is
opgevoerd. Het kanon wordt door lange
afstands-contróle bediend en kan (ook
al weer met radar) met grote nauw
keurigheid tegen aanvallende vliegtui
gen gebruikt worden. Ook op vrede
lievend gebied staat de techniek ge-
Daarom zullen de lessen op de grond lukkig niet stil. Voor lieden, die bij het
nu vervangen worden door een „rea- schilderen, ondanks het slechte voor-
listisch" radar-college in een met de beeld van Adolf en Ouborg, liefst zo
egn
met zeer gróte snelheid gereden.' Hij
had Brussel met 23 minuten vertraging
verlaten.
Toën.ae locomotief uit de rails liep,
hëeft 'de tender als stootkussen ge
diend tussen deze en de rijtuigen. Hij
werd dan ook geheel in elkander ge
drukt. Door de plotselinge vertraging
kwam de trein snel tot stilstand. De
locomotief was toen een halve slag
omgedraaid en lag met de neus in de
richting van Bergen.
De passagiers van de verongelukte
trein zijn Zaterdagavond met een an
dere trein naar Parijs doorgegaan. Zij
hadden uiteraard een aanzienlijke ver
traging. Het lijk van de stoker is Za
terdagavond laat onder de locomotief
vandaan gehaald.
Dwight Eisenhower heeft president
Truman de verzekering gegeven, dat
hij elke militaire post aie hem zal
worden aangeboden zal aanvaarden.
De generaal weigerde mede te delen,
of hem de functie van opperbevelheb
ber vah de strijdkrachten van de
Noordatlantische mogendheden, welke
voor West-Europa worden georganiseerd
was aangeboden.
West-Berlijn zal de levering van
electrische stroom voor Radio-Berlijn,
welke onder Sowjetrussische contróle
werkt, op één November staken. Radio
Berlijn ontvangt een groot deel van
zijn stroom uit West-Berlijn, doch ver
wacht van de staking der stroomleve-
ring geen ernstige gevolgen.
In Polen is vandaag de gouden munt-
standaard ingevoerd. De nieuwe door
goud gedekte zloty zal dezelfde waarde
hebben als de Russische roebel, n.L
0.222168 gram zuiver goud.
Lonen en prijzen zullen herzien wor
den op basis van 100 oude zlotys tegen
3 nieuwe. Voor de koersomwisseling
zal echter gelden: een nieuwe zloty
voor 100 oude.
Het trampersoneel van de Antwerp
se trammaatschappij heeft het werk
neergelegd. Het tramverkeer in de
stad lag Zondag stil. Het technisch
personeel heeft een staking tegen van
daag aangezegd doch het tramverkeer
zal doör deze staking niet onderbroken
worden.
Aan de Noordoostkust van Korea zyn Zondag twee landingsoperaties uit
gevoerd. Beide hadden ten doel troepen aan land te zetten, die van daar naar de
Mandsjoeryse grens zullen oprukken. De Amerikaanse zevende divisie, in totaal
27.000 man sterk, zetten nabij Iwon, op 280 km ten Noorden van Wonsan, voet
aan wal. Zy waren in vyftig schepen aangevoerd. Een Zuidkoreaans cavalerie
regiment viel de haven van Songdjoen binnen, zestig kilometer ten Noorden van
Iwon. Intussen wordt er hevig gestreden door die troepen, die de streek in de
omgeving van de Jaloe hebben bereikt. Zy stuiten hier op zware Noordeiyke
tegenstand.
men automatische versie van het „Bo- plannen om het toneelstuk van Jean
Paul Sartre „Les mains sales" (Vuile
zonden, heeft besloten dit hulpprogram
ma nog een jaar te verlengen. De
V.N. hebben trouwens nog meer op het
programma staan. Trygve Lie heeft
een plan ingediend, dat voorziet in de
bouw van twee 50-wattzenders in
Noord-Afrika en een 200-wattzender bij
New York Met de bouw van deze V.N.-
radiostations zou twee millioen dollai
gemoeid zijn. Stelt u voor: Wysjinsky
als Peter Pech. Van radio naar ra
dar: Op aandringen van het Noorse
Poolinstituut zal bij Isofjorden 's we
relds meest Noordelijke radarstation
gebouwd worden. Het station zal ijs-
rapporten verstrekken en schepen hun
juiste positie opgeven. De leerling-
Al hebben pantsergeneraals dan
een dikke huid, Von Schwerin zal
er toch wel schwer de....
in hebben.
handen) te verfilmen zullen nu einde
lijk door de regisseur Fernand Rivers
verwezenlijkt worden. Otto Otten-
bacher, een germaanse generaal, die er
van beschuldigd werd in Juli 1944 in
Frankrijk een reeks oorlogsmisdaden te
hebben bedj-even, kan daarentegen op
onbezoedelde handen bogen. Na een
onderzoek van vijf jaar werd hij door
het militaire gerechtshof te Parijs vrij
gesproken. De graveur, die dezer
dagen door de Parijse politie naar het
bero getransporteerd werd, zal er wel
niet zo goed afkomen. Hy bekende n.1.
een aantal valse munters, die onechte
dollarbiljetten. Belgische francs en
Markbiljetten vervaardigd hadden, ty
pografisch materiaal te hebben bezorgd.
De Zuidkoreaanse zesde divisie be
zette op haar mars naar de Jaloe de
stad Tsjosan. Amerikaanse vliegtuigen
hebben hier Zondag levensmiddelen en
benzine uitgeworpen. Deze manoeuvre
werd noodzakelijk, omdat Noordelijke
troepen de achterwaartse verbindingen
van deze divisie door de bezetting van
Onjong, 96 km meer naar het Zuiden,
hadden afgesneden. Onjong wisselde
enige malen van bezetter in de afge
lopen vier dagen. De Noordelijken
hebben zelfs de commandopost van een
Zuidkoreaans regiment onder de voet
kunnen lopen en artilleriestellingen
bezet. Aan beide kanten zijn zware
verliezen geleden.
De Noordelyke tegenstand wordt
thans systematischer. De Noordkorea-
nen steunen hierbij op een in de ber
gen gebouwd bolwerk, dat dient ter
beveiliging van de stuwdam in de Ja
loe en van de huidige Noordelijke
hoofdstad Sinoeidjoe aan de Noordko-
reaanse grens.
De brigade van het Britse gemene
best is thans gevorderd tot vlak by
Als de vos de passie preekt.
De leider van het Oostduitse vak
verbond,, Warnke, heeft een beroep op
de Westduitse arbeiders gedaan om
zich los te maken van hun leiders en
met communistische arbeiders in co-
mité's van actie samen te werken voor
de Duitse eenheid. Dit is het derde be
roep van deze aard, dat sinds de con
ferentie van Praag op de Westduitse
arbeiders wordt gedaan.
Tsjongdoe, ongeveer 88 km. van de
Mandsjoerijse grens.
De activiteit van Noordkoreaanse
guerillabenden is thans ten Zuiden van
de 38ste breedtegraad zo groot, dat 'n
Amerikaans en een speciaal georgani
seerd Zuidelijk legercorps zijn inge
schakeld voor hun bestrijding. De ver
bonden troepen zijn daartoe verdeeld
in kleine eenheden, ter sterkte van
ten hoogste een bataljon, die zeer
hard toeslaan.
De economische en sociale raad der
V. N. heeft op voorstel van Frankrijk,
Polen en Mexico besloten zijn juridi
sche afdeling te vragen naar haar me
ning over de nieuwe Amerikaanse be
palingen betreffende het toelaten van
vreemdelingen en hun invloed op de
toelating van vertegenwoordigers op
de bijeenkomsten der V. N.
Amerika had een visum geweigerd
aan een communist, die de zitting van
de Raad zou bijwonen.
Zaterdagavond is op de onbewaakte
overweg tussen Heeze en Sterksel een
meisje van 21 jaar, die per rijwiel ge
noemde overweg wilde oversteken, ge
grepen door een D-trein. Het meisje
was op weg naar een danspartytje.
MINISTER TEULINGS NAAR ROME
Mr. F. G. C. J. M. Teulings, minister
van binnenlandse zaken is Zaterdag
middag per vliegtuig in Rome aange
komen voor een bezoek van enige da
gen. De minister wordt in het midden
van de week in Nederland terugver
wacht. Hij is Zondag door de Paue m
audiëntie ontvangen.