Gustaaf VI Adolf legt de eed af Ue niet
r
Yamin eist overdracht van
Nieuw-Guineaaan Indonesië
In Djakarta werd geschoten
Rusland erkent
Chinezen nog 300 Km. van Lhasa
Voorwaardelijke steun aan de
herbewapening van Duitsland
Duitsland zegt geen geld meer te
hebben voor Nederlandse kool
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Poncet sprak met
Adenauer
Dmackg 31 Ocï. 1950
•75e Jaargang No. 10939
Dagblad voor Den Helder, Koegras, iexel, Wieringen en Anna Paulov/na
De koning is dood, leve de koning!
Zweedse volk juicht nieuwe vorst toe
Devies: Plicht boven alles
LIEFDESDRAMA TE WEERT
Politieke commissie wijst
Russische vredesplan af
Of Nederlandse belangen worden niet gewaarborgd
Djakarta bereid tot
concessies
Tibetanen
Geen slachtoffers
gevallen
Conferentie van kerkelijke en socialistische leiders
Speculatie op
verwerping
door het volk?
Weerbericht
Organiseren
hun tegenstand?
Geen Butlinkamp in
Zandvoort
Ko-\t BjtiJbeJk
liiiniiiiiiiiiiiiiHiiiiwiMiiniiiiiitHM
Zeventien personen
gedood op Porto Rico
De export van groenvëê in gevaar
Slechts 780.000 dollar van contingent van
21\7 millioen verbruikt
Frankrijk was vorig jaar
onze beste klant
Paus Pius XII kondigt
nieuw dogma af
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELM COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 18 et p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
De Sowietunip hppft in PAn hpstln-
De nieuwe Zweedse koning, Gustaaf de Zesde Adolf, is Maandag voor zijn
ministers en de volksvertegenwoordiging verschenen en heeft de eed op de
grondwet afgelegd. De plechtigheid vond plaats in het Koninklijk paleis te
Stockholm. Zjj werd bijgewoond door de broer van de koning. Prins Wilhelm
en door zijn zoon, Prins Bertil.
De premier, Tage Eilander, las, na
daartoe toestemming van de koning te
hebben ontvangen, de acte van over
lijden van koning Gustaaf de Vijfde
voor, waarna hij koning Gustaaf de
Zesde Adolf, verzocht, de eed af te
leggen. Nadat de koning de eed had
uitgesproken, die hem zin voor zin
door minister-president Erlander werd
voorgezegd, zette hij zijn handtekening
onder de acte, die de beëdiging vast
legt. Daarna legden de prinsen Wil
helm en Bertil de eed af; zij zworen
de koning „met hun leven en bloed ge
trouw te zullen -zijn".
Na de eedsaflegging verschenen ko
ning Gustaaf de Zesde Adolf en ko
ningin Louise op het balkon van het
koninklijk paleis; zij werden door dui
zenden toegejuicht. Drie maal poogde
de koninklijke familie terug te treden
van het balkon, doch de menigte bleef
roepen en juichen. Ten slotte begaf de
gehele Zweedse koninklijke familie
zich op het balkon.
Later begonnen kinderen onder het
publiek te zingen: „Wij willen de klei
ne prins zien". Daarop verscheen de
kleine kroonprins Karei Gustaaf, op de
armen van zijn grootvader.
De nieuwe koning heeft volksverte
genwoordigers in het paleis ontvangen.
Zijn devies is: „Plicht boven alles".
Na de plechtige eed op de Zweedse
grondwet wuift Koning Gustaaf
VI Adolf de menigte, die hem
hulde bracht, toe. Naast hem op
het balcon zijn gemalin, Koningin
Louise.
Het plan Pleven
André Frangois-Poncet, de Franse
hoge commissaris in Duitsland, heeft
gisteren met bondskanselier Adenauer
een bespreking gevoerd en deze op
zijn bezwaren tégen het Franse plan
voor een Europees leger geantwoord.
De bespreking vond plaats „in een at
mosfeer van wederzijds begrip".
In Weert heeft de 21-jarige Van D.
uit Eindhoven een 24-jarig meisje, dat
kort te voren haar verloving met hem
had verbroken, met een dolkmes tal
van steken in het lichaam toegebracht.
Hij had haar naar Weert ontboden en
heeft haar toen in een stille straat met
het mes aangevallen. Zij werd levens
gevaarlijk gewond.
De Sowjetunie heeft in een beslo
ten zitting van de Veiligheidsraad me-
degedeel dat zij. Trygve Lie, in geval
hij als secretaris-generaal der Verenig
de Naties wordt herkozen, niet zal er
kennen. Amerika verklaarde, zijn veto
te zullen uitbrengen tegen elke ande
re candidaat. Overigens heeft geen an
der het vereiste aantal stemmen kun
nen halen.
Ruslands grieven tegen Lie zijn: Lie
steunde de vorming van de „Kleine As
semblee", de commissies voor de Bal
kan en voor Korea; het Noordatlan-
tisch pact, dat „een van de grootste
bedreigingen van de V.N." is en de
..Amerikaanse militaire aggressie in
Korea Voorts was. Lie's zogenaamde
vredesplan, dat hij mee naar Moskou
nam. niets anders gebleken dan een
„uiting van de geest van de Ameri
kaanse. militaire politiek".
De politieke commissie heeft het uit
vier punten bestaande Sowjetrussi-
sche vrgdesprogram, dat o.m. verbod
van de atoombom en vermindering van
de strijdkrachten met een derde en een
vredesverdrag tussen de vijf grote mo
gendheden inhield, verworpen.
Wanneer Nederland vóór 27 December a.s. Nieuw Guinea nog niet aan Indo
nesië zou hebben overgedragen, zou het wel eens moeilijk kunnen worden, de
veiligheid der Nederlandse belangen in Indonesië te waarborgen. Het is de wil
van het Indonesische volk, dat Irian aan de Republiek wordt toegevoegd. Wan
neer hieraan geen gevolg wordt gegeven, is er een uitlaat nodig. Aldus sprak
Moh. Yamin, een der leden van de Indonesiche parlementaire delegatie, die
gisteren op Schiphol arriveerde.
Yamin meende, dat het volk van
Nieuw-Guinea met de status van auto
nome provincie tot Indonesië wil toe
treden. Een trusteeship van de V.N.
waarbij Nederland wordt aangewezen
als beheerder over dit gebied achtte hij
onaanvaardbaar. Irian is een onderdeel
van Indonesië, zo stelde hij; voorts
verwierp hij de gedachte dat een derde
partij zich zou bemoeien met de onder
handelingen tussen Nederland en In
donesië over deze kwestie.
Hij liet voorts doorschemeren, dat
Indonesië bereid zou kunnen zijn tot
concessies op cultureel en economisch
terrein, wanneer Nederland de Indone
sische wensen zou inwilligen.
Het is, zo zei Yamin ten slotte, zeer
wel mogelijk dat Nederland en Indone-
In Djakarta zijn gedurende het
weekend op velschillende punten
schietpartijen voorgevallen, die
voorzover valt na te gaan geen slacht-
ofers hebben geëist. Zondagavond om
negen uur loste een wielrijder in het
voorbijgaan een pistoolschot op de
Niemoeller en Schumacher
De Westduitse socialistische leider
dr. Kurt Schumacher, en het hoofd van
de Evangelische Kerk in Hessen, dr.
Martin Niemoeller, hebben Maandag
na een bespreking van zeven uur be
kend gemaakt, dat zij bereid zullen
zijn, zich niet tegen herbewapening
van Duitsland te verzetten, indien de
bewoners van de Westelijke zones
hieraan in nieuwe verkiezingen hun
goedkeuring geven.
Dr. Niemoeller wordt allerwege als
een heftig voorvechter van de vrede
beschouwd. Men is van oordeel, dat hij
rekent op een verwerping van de her
bewapening van West-Duitsland door
het Duitse volk. Zijn bespreking met
Schumacher was de tweede in een
reeks conferenties tussen socialistische
voormannen en kerkelijke leiders in
West Duitsland over het vraagstuk der
'herbewapening. De eerste werd enige
weken geleden te Bonn gehouden. Die
van gisteren werd mede bijgewoond
door de socialistische vice-voorzitter
van de Bondsdag, dr. Carlo Schmidt,
en door een tiental andere leiders van
Verwachting, geldig tot heden
avond: Half tot zwaar bewolkt, met
voornamelijk in het Westen van
het land plaatselijk enige lichte
regen. Matige, en langs de kust
vrij krachtige Zuidoostelijke wind.
Koude ochtend, vooral in het Oos
ten van het land, in de middag on
geveer dezelfde temperaturen als
gisteren.
Woensdag: Zon op 7.34, onder 17.13
Maan op 21.21, onder 14.13*
de soc. partij en de protestantse ker
ken.
Men is het daarbij wel eens gewor
den over de noodzaak van nieuwe
verkiezingen, doch niet over het tijd
stip, waarop deze zouden moeten wor
den gehouden, en evenmin over de wij
ze waarop. Echter heeft prof. Schmidt
aan de verslagever van Reuter mede
gedeeld, dat er stellig binnenkort
nieuwe verkiezingen zullen worden ge
houden.
wacht van het geniekamp aan de
weg naar Meester Cornelis. Vervolgens
wierp hij een handgranaat in dezelfde
richting. De wacht antwoordde met
vuur uit geweren en mitrailleurs. Ne
derlandse en Indonesische militairen
herstelden gezamenlijk de rust. De be
schuldiging, dat Ambonnese militairen
aan dit incident hadden deelgenomen,
is ftqor majoor Scheffelaar nadrukke
lijk tegengesproken.
Maandagmorgen even na twee uur
begon een tweede schietpartij in de be
nedenstad van Djakarta. Ook hier
werd een schot gelost op de wacht van
een Indonesisch detachement, dat in
een gebouw is gelegerd. De wachtpos
ten schoten terug en kregen steun van
de troepen der ringbewaking. Indone
sische militaire politie slaagde er, het
vuren tot zwijgen te brengen, maar toen
viel er plotseling weer een schot en
begon het vuren opnieuw. Na afloop
hiervan werden dertig Nederlandse mi
litairen weggevoerd,, naar later is me
degedeeld om der wille van hun eigen
veiligheid. Ten derden male brak er
een vuurgevecht los, dat echter slechts
twintig minuten duurde. Tegen half
tien kon het normale leven zijn aan
vang nemen. De Nederlandse soldaten
zijn later vrijgelaten.
Voor het eerst sinds de bevrijding
zullen de Belgische regeringsgebou
wen Vrijdag a.s. op de verjaardag van
koning Leopold de vlag uitsteken.
De Chinese strijdkrachten, die Tibet
zijn binnengetrokken, bevinden zich
volgens de laatste berichten op onge
veer driehonderd kilometer van Lhasa,
de hoofdstad van het land. Naar ver
luidt zijn de Tibetaanse troepen bezig
wet een hergroepering, met de bedoe
ling zich krachtiger tegen de invallers
te verzetten.
Volgens een bericht uit Hongkong
hebben de Chinese commdnistiscjie
irö'épen zich in twee colonnes gesplitst.
De ene is op weg naar Lhasa, de ande
re naar Sjigatse, op één na de grootste
stad van Tibet en de zetel van de
Pantsjen-Lama. Ongeveer een week ge
leden zouden vijftigduizend manschap
pen van het communistische leger on
der commando van de één-ogige gene
raal Lioe Po-Tsjeng Tibet van de pro
vincie Sikiang uit zijn binnengetrok
ken. Men verwacht, dat de Tibetanen de
strijd spoedig zullen moeten staken, in
dien geen hulp van buiten af komt op
dagen.
Pandit Nehroe, de premier van India,
heeft verklaard, dat Peking zijn be
leid vooral baseert op inlichtingen uit
Russische bron. Men is er b.v. zeer be-
In 1946 heeft de hotelexploitant N.
W. Bouwes het initiatief genomen tot
de stichting van een Butlinkamp in
Zandvoort. De plannen maakten aan
vankelijk een goede kans op verwe
zenlijking, aangezien van allerlei zij
den steun werd verleend. Toen echter
de Britse regering het toerisme naar
het buitenland sterk ging beperken en
tal van bedrijven in Nederland zelf
recreatieoorden voor hun personeel
gingen inrichten, verminderden de
kansen op verwezenlijking der plan
nen zodanig, dat de heer Bouwes er
thans geheel van heeft afgezien.
Delgie heeft Zondag zijn eerste portie
sneeuw gehad, 't Was meteen raak
ook: Het verkeer in het Oosten van
het land raakte geheel in de war en
verblinde chauffeurs maakten vele
brokken. Nog meer brokken: De Bel
gische postdienst per heliocopter, die
enkele maanden geleden werd inge
steld, ligt stil daar nu ook het tweede
en laatste toestel (het andere stortte in
October bij Luik in de Maas) tijdens
een noodlanding bij Antwerpen aan
diggelen is gegaan. De post in New
York heeft daarentegen een malheur
weer goedgemaakt door een aantal op
8 Januari 1914 geposte brieven, die de
zer dagen op het spoorwegstation van
Long Island gevonden werden, alsnog
te bezorgen. In New York zullen die
avond wel veel herinneringen opgehaalr
zijn. O Overigens gevaarlijk werk: D
hertog van Windsor, die o.a. in „Life
zijn memoires publiceerde, heeft daar
bij blijkbaar heel wat weggelaten. He
New Yorkse tijdschrift „Park East
heeft tenminste aangekondigd, dat hc
in het Novembernummer eens een wer
kelijk „ongeretoucheerde" en verba
zing wekkend openhartige serie zal be
ginnen over de affaire met mrs. Simp
son en andere daaraan voorafgaande
tsverwikkelingen van Edward VIII
L Dan hebben de Italiaanse fascisten
een beter geheugen: Die lieten Zaterdag
ter gelegenheid van de verjaardag van
Mussolini's mars naar Rome op het
plein voor de Sint Pieter een grote
met een zwarte vlag en fascistische em
blemen versierde ballon op. Een proef
ballonnetje?
Qver propaganda gesproken: Twee van
de vier Londense dubbeldekkers, die
voor het „Festival of Britain" een pro-
pagandatocht door Europa hebben ge
maakt, zijn Zaterdag teruggekeerd. De
bussen bezochten acht landen en leg-
SO
Dc Duitsers willen de tuinders om de
tmn lelden. Geen geid meert Apehoot'
den 6400 km. af. De tentoonstelling
werd door 122.000 personen bezocht.
De Londense autotentoonstelling heeft
ook niet over gebrek aan belangstelling
te klagen gehad: bijna een half mil-
lioen bezoekers. En wat nog mooier is:
er werden voor 25 millioen pond ster
ling orders ontvangen. O Frankrijk
mag trouwens ook niet mopperen. De
ruim honderdduizend Algerijnen, die
dit jaar in Frankrijk hun vacantie door
brachten hebben 5 millioen francs in
het laatje gebracht. En omdat we nu
toch met grote getallen aan het gooche
len zijn vertellen we h meteen even,
dat Turkije thans bijna 21 millioen in
woners telt. Dat is 2 millioen meer dan
in 1945. Zuid-Afrika's zielental is
ook snel stijgende: van 12.112.000 in
1949 tot 12.320.000 in dit jaar. Het Euro
pese gedeelte wordt op 2.620.000 (iets
meer dan een vijfde) geraamd. „Alles
vir die witmense", vindt u ook niet?
De naturellen zijn overigens ook
niet allemaal engelen: In Pietersburg
zullen 126 inheemsen, allen aanhangers
van een vrouwelijk opperhoofd, dat
niet door de regering is erkend, te
recht staan omdat ze een mannelijke
concurrent van deze dame gestenigd
hebben. Neen geef Th endoor dan
liever de eenenvijftigjarige Franqaise
Marthe Pineau. Die heeft in haar werk
zame verpleegstersbestaan nu reeds 355
patiënten van nieuw Moed voorzien.
vreesd, dat Amerika het communisti
sche China wil vernietigen en Tibet in
een anti-communistisch blok wil bren
gen. Deze vrees is gebaseerd op de
voortdurende Amerikaanse steun aan
Tsjang Kai-Sjek.
sie in Unieverband samenwerken, maar
dan moet Nederland zich uit Zuidoost-
Azie terugtrekken. Overigens was hij
niet pessimistisch over de resultaten
van de komende Unieconferentie over
Nieuw-Guinea.
De Indonesische parlementsmissie zal
tot taak hebben het. Nederlandse volk
voor te lichten over het Indonesische
standpunt inzake Nieuw-Guinea. In de
eerste plaats zal men zich richten tot
de partijen, maar ook via deze tot het
Nederlandse volk. Beslissingen zullen
echter slechts kunnen worden genomen
door de officiële delegatie der Indone
sische regering. De missie bestaat uit
leden van alle in het parlement der
R.I. vertegenwoordigd?" partijen.
Gouverneur onder vuur
Bij onlusten op Porto Rico zijn elf
nationalisten en zes politiemannen ge
dood. Ongeveer 1000 nationalisten be
gonnen te San Juan, Penuelas en andere
plaatsen een opstand. Tegen de middag
stopte een auto met opstandelingen
voor het paleis van gouverneur Monoz
Marin, die onder vuur genomen werd.
De gouverneur bleef ongedeerd, doch
vier nationalisten werden gedood. In
de bergplaatsen Utuado en Jayuya ge
bruikten de opstandelingen brand
bommen tegen openbare gebouwen. Er
werden vele arrestaties verricht.
Gouverneur Marin verklaard dat
de regering de toestand meester en
dat de strijd hoofdzak k gevoerd
wordt tussen nationalisten, „een fana
tieke organisatie van ten hoogste 1.000
personen", en de politie.
METAALSTAKING IN FINLAND
WOENSDAG TEN EINDE.
Woensdag zal het werk in de Finse
metaalindustrie worden hervat. De ar
beiders, die sedert twee maanden sta
ken hebben zich uitgesproken voor het
door de vakverenigingsleiders aan
vaarde compromis.
pEEDS VORIGE WEEK HADDEN de exporteurs van groenten in de gaten,
dat er iets gaande was met de export naar Duitsland. Er werd hun mee
gedeeld, dat uitvoer alleen nog maar mogelijk was voor eigen risico. Het
Centraal Bureau voor de Veilingen, eerder een grote mate van bereidheid
tonend, om het risico te dragen, aanvaardde geen verantwoordelijkheid meer.
Het kende het probleem precies, waarvoor de regering geplaatst was. De
Duitse autoriteiten zeggen, dat ze geen geld meer hebben, in feite voor een
faillissement staan. De moeilijkheden betreffen dan ook niet alleen de groen
ten, maar het gehele gecontingenteerde handelsverkeer. Het geliberaliseerde
handelsverkeer vindt normaal voortgang. Vrij zijn o.a. peren en druiven. In
Bonn werden laatstelijk besprekingen gevoerd over vernieuwing van het
handelsverdrag. Ze zijn tot nog toe zonder resultaat gehieven.
eigen schade ook bespeurd aan z'n ex
port naar Frankrijk. Nederland heeft
deze klant vorig jaar de grootste
zelfs van het gehele jaar nog ge
heel niet op de markt gezien. 1949
was een bar droog jaar. Toen was dit
land ais het ware onverzadigbaar.
Nederland is dus op het ogenblik wel
bijzonder afhankelijk van zijn natuur
lijk achterland: Duitsland.
Zie vervolg pagina 3.
In feite pleegt Duitsland contract
breuk. In September 1949 werd een
handelsverdrag afgesloten, waarbij de
mogelijkheid open kwam voor 15 mil
lioen dollar aan groenten te exporte
ren. In September van dit jaar liep
het contract af, maar na onderhande
lingen werd het met twee maanden
tot 1 November dus verlengd
met een contingent van 2% millioen
dollar. Van deze 2% millioen is tot
nogtoe slechts 780.000 dollar ver
bruikt. Niettemin verbreken de Duit
sers de overeenkomst. Hun motto is
blijkbaar: Waar niet is, verliest zelfs
de keizer zijn recht.
In vakkringen aanvaardt men dit
verhaal echter niet helemaal. Daar
weet men namelijk, dat het, in tegen
stelling met vorig jaar, een zeer
vruchtbaar jaar geweest is. Niet alleen
een vruchtbaar bouwjaar voor Neder
landse tuinders, maar voor alle tuin
ders in West- en Centraal-Europa.
Men heeft de koopman Nederland dus
niet direct nodig. Misschien straks
weer, wanneer de eigen voorraden uit
geput zijn. Maar nu nog niet. Wel
licht krijgt Duitsland hierdoor enige
gelegenheid de grote schuld, die het
reeds aan Nederland heeft op de be
talingsbalans, iets in te korten.
Dat het een goed oogstjaar geweest
Is voor de tuinders van West- en Cen
traal-Europa, heeft Nederland tot
Paus Pius XII heeft gisteren het
dogma van Maria-ten-Hemelopneming
plechtig afgekondigd. Hiertoe was een
consistorie belegd, waaraan niet alleen
vijf en dertig kardinalen hebben deel
genomen, 'maar waarbij, tegen de ge
woonte in, ook vijfhonderd aartsbis
schoppen en bisschoppen tegenwoordig
waren.
Na het consistorie boden leden van
de Italiaanse beweging voor Kath. Ac
tie de Paus een gouden inktstel aan.
Dit zal morgen worden gebruikt bij de
ondertekening van de bul, waarin het
dogma wordt vastgelegd.
ONDERSTEUNINGSCOMPAGNIE
COMMANDO NIEUW-GUINEA.
De minister van oorlog heeft met
ingang van 1 November opgericht de
ondersteuningscompagnie van het ♦n-
mando Nieuw-Guinea. Deze wordt ter
beschikking gesteld van de commandant
legerstrjjdkrachten Nederlands Nieuw-
Guinea.
