KOFFER
SCHRIJFMACHINES
P0A N.V. ALKMAAR
E
ELS
EiLS
r
Gerrit Kouwenaar: ,,19-Nu
dlteAJl
Uo-aJideEig,
Mededeling van de Rijkslandbouw
voorlichtingsdienst te Schagen
NUTSSPAARBANK
LETTERKUNDIGE
VERSCHIJNINGEN
(EEN JONG BOEK)
Suikerbieiencampagne in Groningen
Komf Hof voor Rechten vari
de Mens in Den Haag?
Hefinrichting voor patiënten
LAATSTE NIEUWS
Shaw laat vijf millioen
gulden na
Stoffelijk overschot van
Shaw wordt gecremeerd
Willem de Zwijgerprijs voor
Daniël Schorr
De Schager Markt
IN DIVERSE MODELLEN
PAYGLOP TEL 3892
In October
W^HariUt^
pjooditr
1 DE ZAAK VAN VERTROUWEN j
Koopt bij onze
adverteerders
lUctAtri
76
62"
59
9275
147
QeAtfi#*1
Koopi bij
500 Winterjassen
500 Herenjekkers
500 Jongens Winterjassen
1000 Costuums
KEIZERSTRAAT
DEN HELDER
DE
RECLAME
VRIJDAG S NOVEMBER 1950
Gerrit Kouwenaar: „1 9N tJ".
Uitgeverij De Bezige Bij, Am
sterdam.
is de mens sinds de laatste ander
halve eeuw voorgehouden, dat hij
^oed was, geneigd tot het goede en
daarop werden ideologieën gegrond
De kunst heeft er kracht en levens
vreugde uit geput en het hare bijge
dragen tot bereiking ener zekere mate
van sociale rechtvaardigheid. Naar
gelang die vervuld werd, bleek ze al
lerminst te leiden tot de toestand van
innerlijke en uiterlijke vrede die er
van verwacht werd en door de cata
strophe van de tweede wereldoorlog
verscherpt, rees het besef, dat de
mens van nature in het geheel niet
goed is.
£je tegenwoordige mens is bang voor
zichzelf en begint te ontdekken wat de
Eijbel en de klassieken hem overigens
steeds voorhielden, dat hij geneigd is
tot alle kwaad en dat hij, als Goethes
Zauberlehrling, de krachten, die hij
oproept, niet baas kan blijven. Zodoen
de werd hij slaaf van de door hem
geschapen techniek en siddert hij van
angst voor de uitwerking van het
grootste „wonder" dat hij volbracht: de
vrijmaking der atoom-energie.
Voorzover de literatuur er op ge
richt is, en dat is haar roeping even
als die van de kunst in het algemeen
de mens aan zichzelf te ontdekken,
moet zij in de gegeven omstandigheden
wel donker getint zijn. De moderne lite
rator is een ontdekkingsreiziger in het
spelonkenrijke landschap van de men
selijke ziel, dat hij in kaart wil bren
gen. Op Shakespeare en Dostojewski
die het ook waren, heeft hij de ver
worvenheden der psycho-analyse voor.
Ofmisschien toch tegen. Sha
kespeare en Dostojewski schiepen uit
de volheid van hun genie, „intuïtief",
verweven, dat men de gebeurtenissen I maar heel weinig. Stephan mag door
en de beide mannen dan door het oog zijn gedrag hem de gruwelijke conse-
van de een, dan door dat van de ander quenties van de zelf-fucht voor ogen
ziet. Railowsky was rijke fabrikanten- hebben gesteld, doch bij blijft dan toch
zoon, stichter van een tijdschrift, waar- al die jaren, in- en na de oorlog, door
in de proletariërszoon Stephan verzen
publiceerde. Beiden waren verliefd
op hetzelfde meisje, dat eqrst de een:
dan de ander haar gunsten schenkt
Railowsky wil dan zijn vriendin doden
maar het is Stephan, die het doet. Bei
den zoeken alleen zichzelf, en zijn zich
daarvan bewust, maar Railowsky is
meer egocentrisch, Stephan daarenbo
ven meedogenloos egoïst, en volkomen
amoreel. Zo iemand is voorbestemd
om nazi te worden. En na de moord
zijn het zijn nazi-vrinden die verklaren
dat eigenlijk de jood Railowsky de
moordenaar is, hoewel deze in feite er
part noch deel aan had.
Men kent deze nazi-drogredenen,
maar het gekke is, dat Railowsky be
seft dat déze in de diepste door de
nazi's natuurlijk niet begrepen zin
toch juist is. Als het Railowsky in
Duitsland te heet wordt, emigreert hij.
blijkbaar naar Nederland, immers:
„wiskundig land met verticale ethiek
en horizontale moraal" (voorbeeld van
een bondige definitie). En na de oor
log wijkt de nazi Stephan uit naar een
Zuid-Amerikaanse republiek. Rai
lowsky voelt alle ellende uit het ver
leden weer opdoemen als hij hoort dat
Stephan nog leeft. Deze intussen blijft
zichzelf getrouw; wanneer er in de
republiek waar hij toevlucht zocht, een
revolutie uitbreekt, verraadt hij beide
partijen aan elkaar, maar dan einde
lijk pakt de walging voor zijn leven
hem toch: eindelijk besluit hij, na een
revolutionnair het leven te hebben ge
red (zijn eerste onzelfzuchtige daad),
de dingen dan maar te laten komen
zoals ze willen en wanneer hij van zijn
hotelbalcon naar de straatgevechten
kijkt( wetende dat dit levensgevaar
lijk is) doodt hem een verdwaalde
kogel. Even te voren heeft Railowsky
ergens in een Zuid-Limburgs hotel een
mislukte zèlfmoordpoging gedaan. Bij
het ontwaken uit zijn verdoving be
seft hij, aan de ban van zijn zelfzucht
ontkomen te zijn. En men brengt hem
een brief, waarin hem de dood van
Stephan wordt gemeld.
vegeteren, zoals hij het, vóór hij Ste
phan ontmoette, deed. Eerst als rijk
fabrikantenzoontje, later als betrekke
lijk arm handelsreiziger in textiel. De
vrouwen blijven voor hem tijdpasse
ring, terwijl ze voor Stephan, die in
de vorige wereldoorlog als deserteur
achter het Franse front onder zeer
eigenaardige omstandigheden de liefde
leerde kennen, toch ook nog iets meer
waren.
De ontdekkingsreis van Gerrit Kou
wenaar heeft nog niet zo heel veel op
geleverd. Hij heeft nog niet twee men
sen zo „ten voeten uit" kunnen teke
nen dat we in hen geloven, al geloven
we in bepaalde kanten van hen en
ontstellen we ons daarover. Aan Kou-
wenaars analyse ontbreekt nog veel: er
zijn gewrongenheden, onwaarschijnlij
ke situaties, kennelijk alleen op effect
bejag, uit een zucht om te epateren,
geschreven passages in het boek. Doch
het is dan ook het boek van een jon
ge schrijver. Het heeft alle kenmerken
van de jeugd, zelfs van een jeugd die
de puberteit nog niet te boven is.
WITSEN ELIAS
Tengevolge van de suikerbietencampagne is het in de Groningse grachten
een drukte van belang. Onophoudelijk varen schepen, volgeladen met sui
kerbieten. naar de suikerfabrieken. Speciaal de schippers uit de provincie
Groningen nemen de weg door het W ester havensluisje, dat echter slechts
twee schepen tegelijk kan schutten. Dientengevolge ligt er in de Sluiskade
steeds een groot aantal schepen, die wachten, tot zij geschut kunnen worden.
van melkmachines
zoals dat heet, geweldige kunstwerken.
De moderne literator romantiseert een
psycho-analytisch rapport, en soms,
zoals in het geval van Gerrit Kouwe
naar, giet hij er een existentialistisch
sausje overheen, wanneer een der
hoofdpersonen gaat peinzen over het
feit dat het leven uit een reeks onher
roepelijke beslissingen bestaat. Men
krijgt al lezende toch het gevoel, dat
het allemaal wel knap zal zijn, maar
toch niet houdbaar is. Er is te veel
mode bij.
Qerard Kouwenaar werd in 1923 ge
boren en heeft dus niet veel fraais
meegemaakt. De crisis en de tweede
wereldoorlog. Hij kan geen persoon
lijke herinneringen hebben aan een
verleden dat nog aan zichzelf geloof
de en meende dat er best wat van
de wereld te maken wag. Als kind van
zijn tijd heeft hij de invloed van de
film sterk ondergaan. En toen hij een
roman schreef, werd dat in zekere zin
een film (geen scénario, dat is heel wat
anders). De techniek van „19NU" is
knap, direct, „nieuw zakelijk" in de
laatste perfectie. Een reeks beelden,
verleden en heden, herinnering en
actualiteit telkens weer tegenover
elkaar. Dezelfde omgeving, maar plots
met andere mensen er in. Dezelfde
omstandigheden, maar met een ver
schillend effect op die mensen. Een
duidelijk streven om geen woord te-
Veel te schrijven; de beelden zijn als
het ware tussen de regels gehangen.
Er zijn twee hoofdpersonen, de Jood
se emigrant Joseph Railowsky en de
Duitse dichter Karl Stephan. Het
eerste deel is aan Railowsky, het twee
de aan Stephan gewijd. Dat is te zeg
gen, beider levens zijn zo met elkaar
poor deze merkwaardige happy
ending krijgt men toch het gevoel
dat het boele tekort schiet. Zelfs met
de metafysische verklaring, dat Ste
phan de „Schaduwmens" van Railows
ky was komt men niet uit bij deze wat
weeïge „bekering". Want R. verandert
van het begin tot het slot eigenlijk
Een delegatie van de Nederlandse
Raad der Europese Beweging en van
de Beweging der Europese Federalis
ten heeft aan de burgemeester van
Den Haag, mr. F. M. A. Schokking, een
verzoekschrift aangeboden, waarin hem
wordt verzocht te bevorderen, dat de
Raad van Europa in haar aanbeveling
de gemeente Den Haag als zetel voor
het Internationale Hof voor de rech
ten van de mens aanwijst.
Reiniging
Het blijkt ons in de practijk nog steeds,
dat aan de dagelijkse reiniging van melk
machines onvoldoende aandacht wordt be
steed. Dat deze onachtzaamheid zeer na
delige gevolgen kan hebben, zal een ie
der, die iets weet van levensvoorwaarden
en voortplanting van bacteriën (o.a. strep-
tococcen) volkomen duidelijk zijn. Der
halve kan niet genoeg worden aangedron
gen op het nakomen van het hier vol
gende reinigingsschema
1. Zet vóór het melken voldoende koud
water klaar (leidingwater of water van
de fabrieken, dus geen slootwater of re
genwater). Voor drie apparaten is een
hoeveelheid water van 40 liter nodig.
2. Verwijder direct na het melken het
vuil van de buitenkant van de tepelhou
ders en slangen in een aparte teil of em
mer. Zuig daarna per apparaat een halve
emmer schoon koud water door om de
melkresten te verwijderen. Laat de tepel
houders afwisselend water en lucht zui
gen; zorg echter, dat het vacuum op peil
blijft, zolang nog koeien gemolken wor
den. Het is bovendien zeer aan te bevelen
om van een apparaat dat z.g. „klaar" is
direct de tepelhouder alvast in een emmer
water te hangen, opdat geen melkresten
kunnen vastkleven. Bij het gebruik van
een borsteltje om melkresten uit tepel
voeringen, klauw, enz. te verwijderen,
moet men er aan denken onder wa
ter te borstelen.
3. Spoel de emmer met het ingezogen
water om. Denk ook om het deksel.
Na deze handelingen, welke dus alle
dienen om te voorkomen dat zich ergens
in het apparaat melkresten vastzetten
volgt dan de desinfectie. Deze bestaat uit:
1. Indien geen sterilisatierek aanwezig
is, zuig dan een verse oplossing van na
tronloog of chloorbleekloog door en spoel
hiermede ook de emmer goed om.
Door een Haagse firma is patent
aangevraagd op een hefinrichting voor
bedlegerige patiënten en gewonden,
waarmee een patiënt stoot- en schok
vrij kan worden opgetild. Door middel
van deze inrichting kan een patiënt
thans in horizontale stand worden op
getild door één persoon (door een
katrol rond te draaien), zonder dat de
patiënt hiervan enige hinder onder
vindt. De geneesheer of verpleegster
kan dan iedere plaats van de rugzijde
van het lichaam bereiken.
NIET-VOLGEBOEKTE
TOERISTEN-DEVIE ZENBOEKJE S
Het ligt in het voornemen om de
in 1950 uitgereikte niet-volgeboekte
toeristen-deviezenboekjes, voor zover
zij nog plaatsruimte bieden, ook voor
de in 1951 te verstrekken reisdeviezen
te doen gebruiken. In verband daar
mede behoeven de houders van een
boekje er niet toe over te gaan dit in
te leveren, tenzij het geheel is volge
boekt.
Dinsdag zouden te Londen de
plaatsvervangers van de Raad van het I
Atlantische Pact bijeenkomen, teneinde
de verdeling van de financiële lasten,
verbonden aan de herbewapening van
de landen van het pact, onder de ogen
te zien. Deze vergadering is thans uitge
steld tót Donderdag wègens de impasse
betrekkelijk de herbewapening van
Duitsland in de defensiecommissie.
2. In feite zou bij elke staande machine
een sterilisatierek nooit mogen ontbreken
Men kan zeer geschikt een sterilisatierek
zelf maken. Hang de tepelhouders en
melkslangen gevuld met een oplossing
I van natronloog of chloorbleekloog in het
sterilisatierek.
3. Neem bij een apparaat van het
hangende type de tepelhouders uit elkaar
en leg de tepelvoeringen in een chloor
bleekoplossing. Haal deze tepelvoeringen
ongeveer 10 minuten voor dat gemolken
wordt uit deze oplossing, zodat de voerin'
gen aan de buitenkant droog zijn, bij het
gebruiksklaar maken van de machine.
Voor natronloogoplossing gebruiken: 33
procentig natronloog in de verhouding 150
cm3 op 10 liter water. Voor chloorbleek
loogoplossing gebruiken: 1 eetlepel chloor
bleekloog op 10 liter water.
Men mag nu niet denken, dat men er
met deze goede dagelijkse reiniging af is.
Dit is geenszins het geval; eenmaal per
week dient men de z.g. wekelijkse reini
ging toe te passen en wel als volgt
1. Zet een teil met heet (70 gr. C.) so
dawater (5 eetlepels soda op elke 10 liter
water) klaar.
2. Neem de apparaten uit elkaar. Leg
alle onderdelen (behalve de pulsator) in
de teil met sodawater en wel eerst de me'
talen en daarna de rubber onderdelen.
3. Zorg, dat alles gedurende 15 minu
ten ondergedompeld blijft.
4. Reinig alles grondig met behulp van
de daartoe bstemde borstels, welke in
goede staat moeten zijn.
5. Spoel met schoon water af.
S. Ontsmet met een ontsmettingsmiddel
zoals hiervoor is aangegeven in de punten
1, 2 en 3 van de desinfectie.
T. Gebruik water, dat niet warmer is
I dan 70 graden C. Kokend water heeft een
zeer nadelige invloed op de hoedanigheid
I van de rubber.
Nadat aldus eens per week het apparaat
grondig is gereinigd, dient men ook de
vacumslang en de stalleiding te reinigen.
Dikwijls hoort men de mening, dat deze
I gedeelten van de melkmachine niet of
zeer weinig doorgespoeld behoeven te
worden, omdat daar geen melk in komt.
Dat dit volkomen onjuist is blijkt, wan
neer we alleen even denken aan de melk
I dampen, welke tijdens het melken boven
de melk in de emmer ontstaan. Deze wor
den immers via vacuumslang en leiding
afgezogen en zetten zich daar als vuil
vast. Dit vuil vormt een goede voedings
bodem voor bacteriën! Het doorspoelen
"an vacuumslang en stalleiding moet ge-
De gedode aanvaller, die werd ge-
identificeerd als Griselio Tor-
resola, op de trappen van Blair
House. (Radio-telefoto)
beuren met heet water met een sodaop-
lossing. De juiste oplossing is 4 of 5 eet
lepels soda op een emmer water. Er dient
vooral op gelet te worden, dat niet meer
wordt doorgespoeld dan de inhoud van de
vochtvanger is. Na het doorspoelen met
sodawater spoelt men nog schoon water
door, nadat eerst de vochtvanger weer ge
leegd is.
Sommigen zal bij het lezen van deze
reinigingsaanwijzingen de schrik om het
hsrt slaan. En toch zal het u in de
practijk heel erj| meevallen. Het is één
van de voornaamste voorwaarden voor f
slagen van de melkmachine.
Grote kaarten met bovengenoemde aan
wijzingen, welke men in de stal kan op
hangen, zijn verkrijgbaar bij de Centrale
Melkmachine Commissie van de Stichting
voor de Landbouw, Raamweg 25, Den
Haag. Bestelt deze nog vandaag,
E. STROOKER.
(Ongecorrigeerd)
G. B. Shaws nalatenschap wordt op
500.000 pond Sterling geschat. Hij was
dus een der rijkste Britten. In dit be
drag is echter niet begrepen het be
loop van de auteursrechten, welke
krachtens de internationale conventie
van Chicago tot het jaar 2000 aan zijn
erfgenamen' zal worden uitgekeerd. De
omvang van het bedrag dezer auteurs
rechten is niet te bepalen. Dit zal af
hangen van de populariteit, die de wer
ken van de overledene in de komende
jaren zullen genieten.
Het stoffelijk overschot van Shaw
zal Maandagmiddag te Londen gecre
meerd worden. „Alle graven worden
vroeg of laat verwaarloosd. Daarom la
crematie zo'n goed ding. Mijn as zal
onscheidbaar vermengd worden met
die van Charlotte (zijn in 1943 over
leden echtgenote). Als dat gebeurd is,
zal geen van ons beiden er zich meer
om bekommeren, wat daarna geschiedt.
Vermoedelijk zal de gezamenlijke as
in de tuin uitgestrooid worden.
De Willem de Zwijgerprijs voor jour
nalistiek (2500 dollar is toegekend aan
Daniël L. Schorr, correspondent in Ne
derland van de „Christian Science Mo
nitor". Het artikel, dat hem de prijs
bezorgde, luidde: „De bevolking van
het kleine Borculo staat de handen
ineen om Arkansas te helpen" en be
schrijft, hoe Borculo de hulp voor War
ren in Arkansas organiseerde, toen
deze stad twee jaar geleden door een
wervelstorm geteisterd werd.
„Zo, dat snoer heb ik weer voor je
in orde gemaakt".
SCHAGEN, 2 Nov. 1950. 8 paarden
500—1050 43 tijdkoeien 550—750; 53 gelde-
koeien (mag.) 450—675; 91 idem (vette)
7001050; 4 kalfkoeien 800900 8 pinken
300500 8 graskalveren 160250 27
nuchtere kalveren 2577,50; 18 schapen
(mager) 90—105; 40 idem (vette) 100—130;
108 overhouders 7095; 20 varkens (mage
re) 40—60; 119 biggen 20—40; 5 konijnen
2—4.
WARME
PANTOFFELS
Rubberzooi
LUXE
PANTOFFELS
zeer mooi
HEREN
PANTOFFELS
KINDER
PANTOFFELS
Dit zijn
momenteel de
gevraagde arti
kelen tegen
St. Nicolaas
Komt U zien
en U slaagt
bij
ALLEEN 1e klas FABRIKAAT
MET SCHRIFTELIJKE GARANTIE
IN PRIJZEN VANAF I 242.50
198 „nieuwe"
spaarders
ROYALE WINTERJASSEN, diverse
modellen, zuiver wollen stoffen,
geheel gevoerd, vanaf
MOOIE TWEEDJASSEN met raglan-
mouwen, prachtige tinten, prima
coupe vanaf
00
SPORTIEVE, EGYPTISCH KATOE
NEN JASSEN, o.m. eigen import uit
Engeland. Geheel met dezelfde stof
gevoerd. Waterafstotend vanaf
PRIMA KAMGAREN COSTUUMS,
vlotte, moderne modellen, met en
zonder vest. Prima afwerking vanaf
MAATKLEDING, op eigen ateliers
vervaardigd, sterke moderne stoffen,
fraaie dessins, nu nog vanaf
75
00
Stil*10
zaak v°or
tlediög
SPOORSTRAAT, hoek
Koningstraat.
GROOTSTE SPECIAALZAAK VAN DEN
HELDER EN OMSTREKEN.
Wij hebben slechts 2 ETALAGES:
MAAR
5 ZALEN van ieder 16 meter lang!
Prettig kopen onder de 3 lichtkappen van ieder
8 meter lengte!
STEEDS hebben wij voorradig meer dan
Ook voor extra zware personen ln 16
maten voorradig.
voor alle leeftijden.
ENORM groot is onze collectie
JONGENSJOPPERS
HEREN BUSHJACKS (windbrekers)
RIBFLUWELEN
JONGENS- en MEISJESJACKETS.
Zo even ontvangen een
GROTE ZENDING jjzersterke Manchester
JONGENS RIJBROEKEN,
leeftijd 614 jaar.
De meeste grote bedrijven hebben hun op
komst te danken aap de juiste wijze waarop
zij hun reclame gevoerd hebben. In bijna alle
gevallen Is dit DAGBLAD-RECLAME ge
weest Schakelt (J voor Uw bedrijt ot artikel dit
dagblad tn en U bereikt koopkrachtige lezers!