Koninklijk Paar op weg naar Dover
De VS.siellen voorwaarden
Dr. Drees opentde Unieconferentie
Assemblée aanvaardt Lie's plan
Proces-Bertha Hertogh begonnen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Plan Schuman in
kannen en kruiken
Prins eind Maart
naar Zuid-Amerika
Vijf arbeiders om het leven gekomen
Dinsdag 21 Nov. 1950
75e Jaargang No. 10957
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Zilver maanlicht bescheen het vertrek
van Hr. Ms Jacob van Heemskerck"
Engelse loods ontving
Koninkl. onderscheiding
Voor conferentie van de
Grote Vier
„JÜH
Fatale botsing te Harderwijk
De zesde inzittende
werd zwaar gewond
De verhouding tussen Nederland en
Indonesië is op zware proef gesteld
Weerbericht
Ko-hi Bsiieü
K-ik
Truman op receptie in
brandend huis
Accoord over de Duitse
herbewapening is nabij
Landbouw tegen regeling
van aardappelprijzen
Moeder en dochter
spreken elkaar tegen
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
J^JAAND AG AVOND om tien minuten voor negen scheepten Koningin Juliana
en Prins Bernhard zich te Rotterdam In aan boord van de luchtverdedigings
kruiser Hr. Ms. „Jacob van Heemskerck", die, geëscorteerd door de torpedoboot-
jagers Hr. Ms. „Marnix" en Hr. Ms. „Tjerk Hiddes", het Koninklijk Paar voor
hun officieel bezoek aan Engeland naar Dover brengt.
Stikker, minister van Buitenlandse
Zaken.
Om half tien lichtte de „Jacob van
Heemskerck" de ankers en langzaam
voer het schip in de richting van de
Nieuwe Waterweg. De toeloop van de
mensen was inmiddels nog groter ge
worden. De torpedobootjagers Hr. Ms.
„Marnix" en Hr. Ms. „Tjerk Hiddes"
lagen aan de ingang van de Parkhaven
en toen de „Jacob van Heemskerck" de
rivier opging in de richting van Hoek
van Holland, kwamen zij het schip ach
terna.
De reis van Koningin Juliana en
Prins Bernhard was begonnen.
Loods onderscheiden
'S jyjIDDAGS had aan boord van de
„Jacob van Heemskerck" een korte
J^EEDS voor half acht hadden velen
een plaatsje gezocht langs de Park
haven. De kou kon hen niet deren. Ach
ter de hekken kortten zij de tijd met een
praatje over de „Jacob van Heems
kerck". Onder de zonnetent op het
achterdek van het schip was men, onder
het geluid van een gillende sirene, die
een proeve van bekwaamheid scheen af
te leggen, nog bezig met enkele toebe
reidselen voor de komst van het Ko
ninklijk Paar. Af en toe glimlachte een
zacht maantje door en achter de wolken,
doch de wind op de kade was aller
minst zacht.
QMSTREEKS kwart over acht kwamen
reeds verschillende leden van het
gevolg aan de Parkhaven aan, even later
gevolgd door mr. P. J. Oud, burge
meester van Rotterdam. Om tien mi
nuten voor negen arriveerden Koningin
Juliana en Prins Bernhard. De Koningin
droeg een turquoise robe, een toque van
dezelfde kleur met een veer en een
korte bontmantel. De Prins was in ad
miraalsuniform. De eerste officier van
Hr. Ms. „Jacob van Heemskerck", ka
pitein-luitenant ter zee H. Isbrucker
ontving het Koninklijk Paar op de kade.
Bij het aan boord gaan werden geen bij
zondere eerbafwijzen gebracht. Vier lui
tenants ter zee der tweede klasse fun
geerden als valreepgasten. De comman
dant van de oorlogsbodem, kapitein ter
zee C. J. W. van Waning stelde de offi
cieren aan H.M. de Koningin voor.
Overste Isbrucker stelde de officieren
aan de Prins voor. Vervólgens begaven
de koninklijke gasten zich naar de voor
hen in gereedheid gebrachte hutten,
waar de leden van het gevolg hun op
wachting maakten. Het Koninklijk Paar
wordt o.a. vergezeld door mr. D. U.
plechtigheid plaats. Vice-admiraal N. A.
Rost van Tonningen, chef van het Mili
taire Huis van de Koningin, reikte aan
de „cinque ports senior pilot" D. Man-
guy, de Engelse loods, die het schip de
haven van Dover zal binnenloodsen, de
versierselen verbonden aan de Officiers
orde van Oranje Nassau uit.
Het Koninklijk Paar heeft hedenmor
gen het ontbijt aan boord gebruikt. De
„Jacob van Heemskerck" wordt 12.15
uur Engelse tijd binnen de pieren van
Dover verwacht et» zal te 12.45 uur aan
de kade meren, waar de Hertog van
Gloucester aan boord zal komen om
Koningin en Prins als eerste in Enge
land te begroeten.
Drieduizend bloemen
TNMIDDELS heeft een Nederlands
vliegtuig Maandag drieduizend ro
zen, seringen en anjers uit Aalsmeer
naar Londen gebracht, voor opfleuring
van het banket, dat Koningin Juliana
Woensdag in Claridges Hotel aan het
Engelse Koningspaar zal aanbieden.
Onder de zestig genodigden voor het
banket zijn de Britse minister-president^
Clement Attlee en de leider van de op71
positie Winston Churchill. Het menu
blijft tot Woensdagavond „staatsgeheim".
Volgens de correspondent van het
Londense blad „Daily Mirror" te New
Vork zouden de Verenigde Staten langs
diplomatieke weg en door bemiddeling
van de V.N. geantwoord hebben op de
Sowjetnota strekkende tot de bijeen
roeping van een conferentie der Grote
Vier over Duitsland. Volgens het blad
zouden de Verenigde Staten de volgen
de voorwaarden hebben gesteld:
1) Een zodanige conferentie moet be
legd worden om een accoord te sluiten
om de vrede in de wereld te herstel
len en niet om over het lot van Duits
land te beslissen;
2) De besprekingen zouden ook moe
ten gaan over Korea, Formosa, Oos
tenrijk en Japan;
3) De Verenigde Staten zullen aan
„geen enkele nieuwe propagandaconfe-
De algemene vergadering der V. N. heeft het 20-jarenplan van Trygve Lie
voor het verkrijgen van vrede via de V. N. aanvaard, nadat de secretaris-generaal
de van Russische zijde geuite beschuldiging, dat het was ingegeven door het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, had tegengesproken.
Het plan van Lie wil o.m. speciale
bijeenkomsten van de Veiligheidsraad,
die door de ministers van Buitenlandse
Zaken der grote mogendheden worden
bijgewoond, nieuwe pogingen om een
internationale politiemacht op te rich
ten en de impasse der V.N. ten aanzien
van de controle op de atoomenergie te
beëindigen en meer steun voor het
hulpprogram voor in technisch opzicht
onvoldoende ontwikkelde gebieden.
Voorts werd met algemene stemmen
besloten een beroep te doen op de eco
nomische en sociale raad om verslag uit
te brengen over de noodzakelijke maat
regelen voor landhervorming in econo
misch minder ontwikkelde landen. Ook
besloot men met algemene stemmen een
onderzoek in te stellen naar de belas-
tingpolitiek van minder ontwikkelde
landen ten einde „de last van pachters
en kleine en middelgrote boeren" te
verlichten.
De onderhandelingen over het plan-
Schuman hebben thans op alle belang
rijke punten tot overeenstemming ge
leid.
Het ontwerp-verdrag, waarin de taak
en bevoegdheden van het supra-natio-
nale gezagslichaam zullen worden vast
gelegd, zal vermoedelijk binnen tien
dagen door de hoofden der delegaties
worden gesloten. Naar verwachting
zullen de ministers van Buitenlandse
Zaken van Frankrijk, West-Duitsland,
Italië, Belgie, Nederland en Luxem
burg de volgende maand te Parijs bij
eenkomen om het verdrag definitief
goed te keuren, alvorens het kan wor
den getekend. De ministers zullen
voorts bespreken, wie moeten worden
«angesteld tot leden van het supra-na-
tionale hoge gezagslichaam. Zij zullen
zich bij hun keuze laten leiden door de
capaciteit en niet door de nationaliteit
der candidaten.
rentie ten bate van Rusland" deelnemen
en dit land moet bewijzen leveren voor
zijn oprechtheid.
„Indien Stalin deze voorstellen van
de hand wijst", zo zegt de correspondent,
„zal president Truman het congres ver
zoeken een program voor herbewape
ning goed te keuren, dat uitgebreider is
dan het thans bestaande".
SöjipSs
.Bovenstaande foto werd kort na
het ongeval genomen: Links de
omgevallen vrachtwagen, met daar
achter de tweede vrachtauto; ge
heel rechts de verwoeste personen
wagen.
Officieel wordt medegedeeld, dat
Z.K.H. Prins Bernhard op verzoek van
de regering omstreeks eind Maart een
bezoek zal brengen aan Argentinië,
Chili en Uruguay. Het ligt in de bedoe
ling van de prins de reis per vliegtuig
te maken. Omtrent de duur en het pro
gramma van de reis zullen te zijner
tijd nadere bijzonderheden worden be
kend gemaakt.
De 53-jarige H. J. van Bekkum uit
Amersfoort, zijn gehuwde zoon de 30-
jarige A. W. van Bekkum uit Amers
foort, de 24-jarige A. J. van Bekkum
uit Hoogland, de I6-jarige N. G. van
Velzen uit Hoogland en de 45-jarige
R. Overhorst uit Amersfoort, allen
werkzaam in het bouwbedrijf, zijn om
het leven gekomen, toen gistermorgen
om 7.15 uur een Chevrolet-personen-
auto op de verkeersweg te Harderwijk
in botsing kwam met twee uit de rich
ting Zwolle komende vrachtauto's. De
zesde inzittende van de personenauto,
de 56-jarige J. Burgers uit Hoogland
werd zwaar gewond.
Gistermiddag is de tweede conferentie van ministers der Nederlands Indone
sische Unie plechtig door minisier-préwt&iii Drees geopend. Aanwezig waren
de voltallige delegaties van Nederland en Indonesië, de Indonesische vertegen
woordigers te Parijs, Brussel, Stockholm en de plaatsvervangend Hoge Commis
saris in Nederland. Voorts enige leden van het corps diplomatique, vele leden van
de ministerraad en leden van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal.
De bijeenkomst werd geopend met de rede van Dr. Drees, waarna de voorzitter
van de Indonesische delegatie, mr. Moh, Roem, sprak.
Na afloop van de redevoeringen werd minister Van Maarseveen op voorstel
van de Indonesische delegatie benoemd tot voorzitter van de conferentie, terwijl
Mr. Roem tot vice-voorzitter werd benoemd. Hierna werd de vergadering ge
sloten. Vandaag zal de eerste werkvergadering worden gehouden, waarin de
agenda definitief zal worden vastgesteld.
nan de hoojdtafel van links naa-i recntsi'jaj madin Prawvranegara. Sumitro Djojohadik'usomo; ir. DjU-
anda; mr. A. R. Pringgodigdo; mr. Mohammed Roem; dr. W. Drees; mr. J H. van Maarseveen; dr. P. J. A.
Idenburg; prof. P. Lieftinck; prof dr. J. R. M. van den Brink; L. Götzen; mr. N. S. Blom en mr. Th. H. Bot.
Verwachting, tot Dinsdagavond:
Meest zwaar bewolkt met nu en
dan regen. Krachtige tot storm
achtige wind, aanvankelijk Zuid-
Oostelijk, later ruimend naar Zuid
of Zuid-West. Weinig verandering
in temperatuur.
Woensdag: Zon op 8.11, onder
16.41. Maan op: 15.20. onder 5.58.
Japans oudste spoorwegstation, dat te
Kyoto stond is door een felle brand
geheel verwoest. O En nu we het toch
over oude gebouwen hebben vertellen
we u meteen even, dat Sowjetrussische
oudheidkundigen in de buurt van Char-
kof de resten ontdekt hebben van een
Scytische stad uit 600 vóór Christus. D
Westberlijnse arbeiders die bezig waren
een kanaal uit te baggeren, deden on-
van de vijf en tachtig artsen die in En-
gelands reuzen-Zandvoort, Blackpool,
hun praktijk uitoefenen zijn de admini
stratieve rompslomp ook beu, weshalve
dankT hun gebrek" aan kunde op het z« besloten gezamenlijk uit de staatsge-
terrein van de oudheid een nog oudere zondheidsdienst te treden,
vondst. Ze ontdekten n.1. al baggerende
enige praehistorische beenderen, waar
onder de kaak van een mammoeth en
een schouderblad plus enkele wervels
van een neushoorn, waarvan de onder-
dom door wel ter zake kundigen op
50.000 jaar wordt geschat. In Zuid-
Afrika hebben ze het daarentegen met
de tegenwoordige dieren te kwaad: In
Oranje Vrijstaat en de Kaapprovincie
is de grootste zwerm sprinkhanen neer
gestreken, die de laatste 25 jaar werd
waargenomen, ft Onze Nederlandse
bouwnijverheid wordt ook door een
kwaadaardig insect bedreigd en wel
door de z.g. „duizendpoters", een poë
tische benaming door de Raad van Ar
beid gebezigd voor kleine aannemers,
die niet kunnen voldoen aan hun ver
plichtingen tot premiebetaling, daar na
oplevering van het werk dikwijls de
gehele „aannemingssom" is opgebruikt.
Veelal missen deze lieden bovendien
elke administratieve scholing, zodat er
voor de overheidsinstanties geen uitzoe
ken meel' aan is. Twee en tachtig
J)e Oostenrijkse „gentleman-inbreker",
die na jarenlang speuren door de
recherche eindelijk in Graz te grazen
werd genomen, verklaarde daarentegen
bij zijn arrestatie, dat hij bij voorkeur
met staatswerktuigen kraken zette. Al
vorens een safe open te breken ging
deze „heer" altijd eerst in de boeken
Eindsprint van het plan-Sehuman
na of de inhoud van de kas de moeite
wel zou lonen. Zagen de cijfers er veel
belovend uit, dan scheurde hij de
brandkast altijd open met inbrekers
werktuigen uit het criminologisch insti
tuut van de politie. „Omdat dit de beste
waren en bovendien ongebruikt lagen".
Doetinchem werd de laatste tijd ook
door een serie, zij het minder vakkun
dig opgezette, raadselachtige inbraken
verontrust. Doordat bij de trekking van
een loterij op een gestolen lot een koe
beest viel, kreeg de politie de daders,
een dertienjarige schooljongen en diens
achtjarige vriendje, die het bewuste lot
aan een derde hadden verkocht, te pak
ken. Ook de smokkelaars aan de Bel
gisch-Duitse grens is het lot de laatste
tijd niet bijster goed gezind: In de
tweede helft van October werden daar
942 smokkelaars gearresteerd en yier
ton koffie, dertigduizend sigaretten en
negen auto's in beslag genomen. Hoe
wel de heer Schiffelaar uit Sittard, dus
ook uit de grensstreek, afkomstig is,
wist hij op vreedzamer wijze beslag te
leggen. Op een grimeerconcours in het
gebouw „De Brakke Grond" te Amster
dam gehouden, legde hij beslag op de
titel „Landskampioen grimeren 1950".
Wie grime zegt, zegt clown, en om
dat we vandaag de reis op een station
begonnen, eindigen we ook op een
station. De bekende clown Gabriel Ge-
retti, die werkloos was geworden, heeft
zich in Parijs van het leven beroofd
door zich van het perron voor een weg
rijdende trein te werpen.
De Nederlandse minister-president,
dr. W. Drees, memoreerde na een
woord van welkom tot de Indonesische
delegatie, de totstandkoming van de
Unie. Deze is een vorm van samen
gaan, welke beide landen ter R.T.C.
hebben geprojecteerd en daarna heb
ben aanvaard.
Daarbij staan grote belangen op het
spel. Ten eerste zijn beide landen het
er over eens, dat een ernstige overeen
komst tussen hen beter is dan dwang
en geweld. Ten tweede hebben wij ge
kozen voor een verhouding, waarin
voortaan alle meningsverschillen zou
den worden opgelost langs de weg van
arbitrage of overleg. Ten derde is er
kend, dat de nieuwe verhouding alleen
zou kunnen bestaan door erkenning
van het wezenlijk waardevolle, dat in
het verleden is gegroeid. Maar ook is
afstand gedaan van alles, wat in de
weg zou kunnen staan aan de idealen
van volkeren, die streven naar een
vrij volksbestaan.
Deze beginselen zijn in onze wereld
van groot belang. Daarom aanvaardt
Nederland de gesloten accoorden. Dat
velen in ons land gaarne een andere
basis voor deze verhouding hadden ge
zien ,is voor de Nederlandse regering
geen reden om aan te sturen op afwij
king van de aangegane overeenkom
sten.
(Zie verder elders in dit blad).
De Chevrolet, waarin een stucadoor
en vijf metselaars op weg naar bouw
werken in Nunspeet en Hulshorst ge
zeten waren, kwam op de Rondweg te
Harderwijk in botsing met het linker
voorwiel van een D. A. F.-truck met
oplegger, die uit de tegen overgestelde
richting naderde. Door deze aanrijding
raakte de bestuurder van de personen
auto de macht over het stuur kwijten
kwam teveel rechts op de weg terecht.
Toen de chauffeur het stuur omgooide
kwam de wagen op het linker wegdeel
en reed met volle vaart op de vracht
wagen met aanhangwagen van de
„Drenthina Blik en Emballagefabriek"
te Hoogeveen, die achter de D. A. F.-
truck reed. De cabine van de vracht
auto werd geheel vernield. De twee
inzittenden, de chauffeur F. Knegt en
L. Blomberg beiden uit Hoogeveen,
kregen een kniewond en een lichte
shock. Door de botsing kantwd? de
vrachtwagen. Een juist passeren a» ie'i-
rijder werd van de weg geslingerd,
maar kreeg geen verwondingen. Twee
inzittenden van de personenauto kwa
men onder de vrachtwagen. De Che
vrolet zelf vloog in de heg. De motor
werd eruit geslingerd en kwam vijftig
meter verder in de greppel terecht.
Vier personen waren op slag dood.
De vijfde, de heer A. J. van Bekkum
werd met de heer J. Burger naar het
ziekenhuis Salem te Ermelo overge
bracht. waar eerstgenoemde kort na
aankomst overleed. De heer Burgers
liep een linkerbekkenfractuur, een len
denfractuur, een beenbreuk en hoofd
wonden op.
President Truman bezocht een re
ceptie van de „Womens National De
mocratie Club". Terwijl de gasten aan
hem werden voorgesteld, renden brand
weerlieden het huis uit en wierpen
brandende stukken van de betimme
ring op straat. Het huis bleek aan de
achterkant in brand te staan, zonder
dat men dit aan de voorzijde had ge
merkt.
Frankrijk en Amerika zijn niet meer
ver af van een overeenstemming ovér
de herbewapening van Duitsland, al
dus is op het Franse ministerie van
Buitenlandse Zaken verklaard.
De deskundigen van het militaire
comité van de Atlantische Raad zou
den het er over eens zijn, dat de Duit
se militaire eenheid, die in het Euro
pese leger zou worden opgenomen, de
omvang zou moeten hebben van een
„gevechtsgroep" en niet van een „di
visie", zoals oorspronkelijk in het
Amerikaanse voorstel werd geopperd".
Een divisie telt 10.000 of 12.000 man,
de gevechtsgroep 6.000 man, onder wie
ongeveer 4.000 man infanterie met
tanks, verkenningsvliegtuigen, artille
rie en luchtafweergeschut.
De hoofdafdeling Akkerbouw van de
Stichting voor de Landbouw heeft vol
gens het Handelsblad ernstig bezwaar
gemaakt tegen het stellen van vasts
handelsmarges voor consumptie-aard
appelen. Deze maatregel betekent vol
gens de Stichting het stellen van
maximumprijzen voor de teler.
De behandeling van de zaak-Bertha
Hertogh is gister voor het hoge ge
rechtshof te Singapore geopend. Mr. E.
D. Shearn, de advocaat van de ouders
van het meisje zeide: „Het is niet de
vraag of het kind door haar ouders aan
Aminah is gegeven, de kwestie is, dat
een kinderloze Maleise vrouw het kind
van haar ouders heeft weggenomen".
Mr .Shearn zeide, .dat de vraag of het
natuurlijk was voor een moeder om
haar kind weg te geven, hier niets ter
zake doet, daar Aminah niet de wette
lijke rechten van de moeder kan ver
krijgen.
Mevrouw Hertogh heeft in een
schriftelijke verklaring ontkend, dat zij
Bertha aan Aminah zou hebben afge
staan. Slechts had zij haar drie dagen
laten meegaan. Toen het meisje niet te
rugkeerde, wilde zij het gaan halen,
doch werd door de Japannei'6 gearres
teerd en geïnterneerd. Zij had het kind
van jongs af iedere Zondag mee naar
de R.K. kerk genomen.
Bertha ontkent ISatste op haar
beurt. Zij heeft, volgens haar schrifte
lijke verklaring haar moeder gedu
rende de bezetting verschillende malen
gezien en toen de raad gekregen, maar
Mohammedaans te worden. Indien dit
waar was zou mevrouw Hertogh niet
geïnterneerd zijn geweest.
Mr. Shearn heeft te kennen gegeven,
dat dit verhaal het meisje in de mond
is gelegd en als onwaar moet wor
den beschouwd. Haar huwelijk was
een list om iedere wettelijke poging,
om haar terug te krijgen, te verijdelen.
Hij betoogde, dat Bertha geen Mo
hammedaanse is en nooit in over
eenstemming met de Christelijke of
de Mohammedaanse wetten is ge
trouwd.
Bertha was ter zitting aanwezig, doch
peegde niet, het proces te volgen. Zij
verstaat vrijwel geen Engels.