Onze Koningin bracht licht in donker Eastend
Bril loze projectie te Delft
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Zesdaagse in RAI
te Amsterdam
Aantal doden te New York thans 78
Vrijdag 24 Nov. 1950
75e Jaargang No. 10960
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna w
BUURTBEWONERS BESTORMDEN DE AUTO
Ook de onivangst in Londens armste
wijk was spontaan en hartelijk
De kinderen dansten
rongen en vertelden
EB VIEL gistermiddag een lichtstraal
Twee Koninginnen
amuseerden zich
r~
Televisiebeelden uit Guild Hall
Prins op London Airport
VERLIEZEN IN INDONESIË
In totaal 4751 personen
Koningin ontvangt correspondenten
van Nederlandse dagbladen
„Wij hebben een schai
van een Koningin!"
Leve de Koningin"
Stereofilm en televisie
Ook treinrampen in Spanje en Brazilië
JCoAt B,eAte&
Tweede Kamer voor
nieuwe Loterijwet
Locomotief
greep auto
Directeur Javasche Bank
in vrijheid gesteld
Weerbericht
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
ïèlefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BÏJLSMA en C. KRAK
ËLDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
m het grauwe trieste Eastend, waar
kieine nauwe straatjes tussen zwartbe-
rookte kantoren en fabrieksgebouwen
de armste wijk van Londen vormen.
Reeds op zonnige dagen is deze buurt
grijs en mistroostig, laat staan bij het
donkere weer van gisteren toen iedere
regendruppel „geladen" was met rook-
en roetdeeltjes en al om twaalf uur de
lantaarns moesten worden opgestoken.
Maar één ogenblik vergat met hoe smal
Rermondsey Street is en hoe vies de
fabrieken en haveloos de huizen. Dat
was het moment, waarop Koningin
Jniiana en Koningin Elizabeth van En
geland tussen honderden opgetogen
buurtbewoners de straat inreden om
halt te houden voor het jeugdcentrum,
dat hier de naam „Time and Talents"
draagt.
JN de nauwe straat waren 6e buurt
bewoners reeds zeer vroeg op de
«malle trottoirs saamg'epakt. Vrouwen,
met in de ene hand haar boodschappen
tas en in de andere een in dekens ge
wikkeld kind, wachtten met de gebrui
kelijke Engelse kalmte op de komst
van onze Koningin.
Het was kwart over drie precies,
toen de hofauto's de met rood-wit-
fclauwe ballonnetjes en vlaggen gesier
de straat binnenreden. Een complete
politiemacht, bestaande uit mannelijke
en vrouwelijke agenten, was niet in
staat de Eastend-Londenaren in be
dwang te houden. Dwars door het po-
litiecorddh heen, stormden zij naar vo
ren en sloten dg auto, waarin Koningin
Juliana en Koningin Elizabeth waren
gezeten, geheel in, zodat dezen slechts
met moeite uit de wagen konden ko
men.
Het blitzlicht der fotografen door
sneed voor een ogenblik de wel zeer'
diepe middagduisternis. En temidden
van de menigte stonden daar de beide
vorstinnen, luide toegejuicht Koningin
Juliana was gekleed in een donker
groene japon met een hoed van dezelf
de kleur en een donker, kort bont jasje.
Koningin Elizabeth was in donker tur-
qoise. Haar mantel was afgezet met
blauwvos.
(Telefonisch van onze correspon
dente te Londen.)
j£ONINGIN Juliana en Koningin
Elizabeth hebben zich buiten
gewoon geamuseerd bij een klom
pendans, die zeventien Engelse
meisjes Donderdagmiddag uit
voerden tijdens een bezoek, dat
de hoge gasten aan een Londens
jeugdcentrum brachten. De Engel
se meisjes hadden de befaamde
„zevensprong" deze zomer in Ne
derland geleerd.
Ik zag, hoe Koningin Elizabeth,
schaterend van het lachen, zich
naar onze Vorstin overboog. „Ik
heb in geen maanden zó gelachen",
zei de Engelse Koningin en Ko
ningin Juliana antwoordde vrolijk:
„Ik óók niet, ik amuseer me kos
telijk. En dan moet u weten, dat
ik vroeger die klompendans zélf
ook gedanst heb!"
Deze mededeling was voor de
Engelse Koningin zó verrassend,
dat ze opnieuw hartelijk en onge
dwongen lachte. Het waren ogen
blikken van eenvoudig menselijk
plezier.
Een paar uur later zeide Ko
ningin Juliana in een kleine kring
van Nederlanders: „Dit bezoek is
heerlijk. Ik geniet van iedere mi
nuut en ik ben verrukt over de
warme vriendschap, die ons overal
getoond wordt".
Onder voortdurende toejuichingen
van de omstanders begaven de beide
koninginnen zich naar het verenigings
lokaal van Time and Talents, dat van
zulke geringe afmetingen is, dat slechts
een zeer klein gedeelte van de hofhou
ding het bezoek kon meemaken...
Terwijl buiten de menigte geduldig
stond te wachten in de steeds donker
wordende straat, dansten zeventien En
gelse meisjes in het zaaltje de „Zeven
sprong" voor de koninginnen. Ze zon
gen de woorden van dit vaderlandse
wijsje in opmerkelijk goed Nederlands.
Mrs. Graig, die reeds jaren in Londen
sociaal werk doet, leidde de dansjes die
de kinderen uitvoerden. Op haar rode
truitje prijkte de gouden medaille van
de Orde van Oranje-Nassau, die Dins
dagochtend in Bermondsey Street was
bezorgd. Zij had ook de tekst geschre
ven van het welkomstlied, dat de ze-
Hoe groot de belangstelling in Enge
land voor het bezoek van H.M. Konin
gin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
aan Londen was, blijkt wel uit het feit,
dat een groot gedeelte van het pro
gramma door de BBC ook via de tele
visie is uitgezonden. Philips had in En
geland speciale bijeenkomsten belegd
om de leden van de Nederlandse Kolo
nie en Engelse belangstellenden in staat
te stellen ook als zjj niet in het bezit
waren van een televisie-ontvanger de
gebeurtenissen te volgen. In het bij
zonder slaagde de uitzending van de
gebeurtenissen in de Guild Hall.
Wjj geven hier een viertal beelden,
van de uitzending uit Guild Hall.
Van boven naar beneden: H.M. Ko
ningin Juliana, Z.K.H. Prins Bernhard,
H.M. in gesprek met de Lord Mayor
van Londen, Z.K.H. Prins Bernhard in
gesprek met de Lord Mayor.
Terwijl Koningin Juliana in Ber
mondsey Street was, bracht Prins
Bernhard, in gezelschap van generaal
Sir Miles Dempsey, een bezoek aan
London Airport.
De koninklijke auto kon zich snel van
de stad naar de luchthaven bewegen,
doordat de verkeerslichten langs de
route voor deze gelegenheid met de
hand werden bediend door de speciaal
geïnstrueerde politie.
In de controletoren van het vlieg
veld werd de Prins uitleg gegeven, in
het bijzonder van de werking van de
ground control approach. Daarna werd
de radar-contróle gedemonstreerd,
waarvoor een vliegtuig speciaal „in
kwam" van 100 km afstand. De Prins
sloeg de bewegingen van dit vliegtuig
en van andere toestellen op het radar-
■cherm gade en beluisterde door een
koptelefoon het gesprek tussen piloot
en controletoren.
Een der amtenaren van het vlieg
veld zeide na afloop: ,.De Prins toon
de voor alle onderdelen zeer veel be
langstelling. Het is duidelijk gebleken,
dat hij veel kennis van de luchtvaart
heef
ventien kinderen Koningin Juliana toe
zongen
Geen vermicellisoep.
JJE KONINGIN, die ruim een half uur
in „Time and Talents" bleef, sprak
met verscheidene der meisjes, voor het
merendeel kinderen van haven- en fa
brieksarbeiders. Zij vroeg wat de kin
deren in Holland het meest had beval
len. Het antwoord werd prompt gege
ven: de schone straten, de molens, en
ook het lekkere eten, maar de 12-jarige
donkerharige Iris Hullet, die niet in het
minst verlegen bleek te zijn in de aan
wezigheid van de beide koninklijke
gasten, voegde daar meteen aan toe, dat
er één ding m Holland was, dat ze ver
schrikkelijk vond: de vermicellisoep, en
haar 14-jarig zusje Maureen viel haar
bij.
Na dit informele gesprek dansten de
kinderen een Idianendans rondom een
geïmproviseerd kampvuur. Een neger
meisje begeleidde deze dans op een
tamboerijn.
Om vier uur verlieten de koningin
nen, omstuwd door de meisjes die voor
haar hadden gedanst, het clubhuis en
reden, uitbundig toegejuicht door de
honderden, die nog steeds buiten wacht
ten, en door de velen, die een plaats
aan de fabrieksramen hadden gevon
den, terug in de richting van Bucking-
ham Palace.
Op de laatste avond van hun bezoek
f
H.M. Koningin Ju Hoi ut en Z.K.H.
Prins Bernhard gedurende een rijtoer
door de Engelse hoofdstad. Langs de
gehele route juichten duizenden
Londenaren het Koninklijk Paar
geestdriftig toe.
Van 5—11 Januari
De eerste na-oorlogse Nederlands»
Zesdaagse zal van 5 tot en met 11 Ja
nuari 1951 worden gehouden in het
RAÏ-gebouw te Amsterdam, aldus
heeft het comité Zesdaagsen in Ne
derland Donderdagavond op een ver
gadering in Amsterdam besloten. On
derhandelingen over het rennersveld
zijn gaande.
In een bijlage van de memorie van
antwoord op de voorlopige verslagen
van Oorlog en Marine, fs een over
zicht gegeven van de verliezen die de
strijdkrachten leden in Indonesië.
Aan dit overzicht ontlenen wij, dat
gesneuveld of aan bekomen verwon
dingen overleden zijn:
Kon. landmacht 1602; voorm. KNIL
722 en Kon. Marine 202.
Overleden ten' gevolge van ziekte or
ongevallen: Kon. landmacht 987; voor
malige KNIL 1098 en Kon. Marine
140. In totaal bedroegen de verliezen
4751 personen.
aan Londen hebben Koningin Juliana
en Prins Bernhard in kleine kring het
avondmaal gebruikt op Buckingham
Palace met Koning George, Koningin
Elizabeth en andere leden van het Ko
ninklijk Huis. Na het diner werd in de
balzaal gedanst.
H. M. Koningin Juliana en Prins
Bernhard hebben gistermiddag op de
Nederlandse ambassade te Londen, be
halve 150 kopstukken van de Neder
landse kolonie, ook de veertien Lon-
dense correspondenten van Nederland
se Dagbladen ontvangen.
Tot die veertien persmensen be
hoorde als enige vrouw onze
Londense correspondenten mejuffrouw
Londense correspondente mejuffrouw
se hoofdstad woont.
Drie vrouwen riepen
(Telefonisch van onze correspon
dente te Londen)
Honderden bij honderden En
gelsen riepen luidkeels „hurra!",
toen onze Koningin en Koningin
Elizabeth een bezoek brachten
aan een jeugdcentrum in Lon
den. De mensen verbraken de
politieafzetting en omstuwden de
hofauto.
Maar boven alles uit klonken
de stemmen van drie vrouwen,
die luidkeels „Leve de Koningin"
riepen. Koningin wuifde hen
verrast lachend, vriendelijk toe.
Het waren mevr. Anna Marston-
de Groot, afkomstig uit Harlin-
gen, mevr. Lena TylerDubbel
dam, afkomstig uit Rotterdam
en mevr. Betty Charlesworth
de Klerck uit Den Haag. Zij zijn
alle drie met Engelse militairen
getrouwd en wonen reeds vier
jaren in Londen,
De ontvangst was ongedwongen.
Koningin en Prins hadden voor ieder
der persmensen, die het in deze dagen
bijzonder druk hebben, een waarde
rend woord en de Koningin sprak voor
al haar bewondering uit voor een ar
tikel. dat onze correspondente deze
week heeft gepubliceerd in 't Engelse
blad „Everbody".
Op verzoek van Prins Bernhard
werd er van het gezelschap een foto
gewaakt. Daarbij kreeg onze. corres-
portdente een plaatsje tussen de Ko
ningin en minister Stikker. En daar
op was ze. toen we haar Donderdag
avond aan de" telefoon kregen, bijzon
der trots.
„Vertel eens, Ina zo vroegen we
haar wat heb jij. die nooit om een
woordje verlegen zit. allemaal tegen
de Koningin gezegd?"
Haar antwoord kwam een beetje ha
perend. „Ik heb eigenlijk alleen maar
..Majesteit" gezegd en toen was ik ver
der te ontroerd. Maar zetten jullie
vooral in de krant, dat wij een schat
van een Koningin hebben en dat wij.
Nederlanders in Londen, trotser op
Koningin Juliana zijn dan ooit".
(Van onze Haagse redacteur)
Na de opzienbarende demonstraties
van het Veri-Vision sterro-opname-
systeem in liet voorjaar 1949 was het
geruime tijd schijnbaar stil geworden
rondom de stereofilm. In werkelijkheid
echter werd er achter de schermen ijve
rig verder gewerkt, om Nederland bij
de „film en televisie der toekomst" een
vooraanstaande plaats te bezorgen.
In Eindhoven vonden( naar wij ver
nemen, onlangs besprekingen plaats
tussen ir. F. J. Philips, de Australische
ingenieur E. G. Beard en dr. F. H.
Reijnders. Zoals men weet, is dr. Reijn-
ders de uitvinder van het fundamentele
natuurgetrouwe stereo-opname-systeem,
dat zowel voor film en foto als voor
televisie geschikt is.
Ingenieur Beard, in dienst bij Philips
in Australië, is de uitvinder van een
goed brukbaar brilloos stereo projectie-
systeem, waarmede men de „diepte"—
film en -televisie kan waarnemen zon
der door een bril of ander hulpmiddel
belemmerd te worden.
Men heeft echter ook in Delft, dat
meer en meer het optisch centrum van
Nederland wordt, intussen niet stilgeze
ten. Ir. F. A. Weber, constructeur der Ve
ri-Vision opnamecamera's, had, ook naar
aanleiding van in 1949 in een der bio
scopen van het Cineac-concern genomen
proeven, al spoedig ingezien, dat de
toekomst der stereo-film niet op smal
film.-, maar op normaalfilmgebied ligt.
Terwijl dr. Reijnders zich aan de
universiteit te Utrecht ging bezig hou
den met de wetenschappelijke stereo
smalfilm, begon ir. Weber te Delft, in
samenwerking met ir. F. B. A. Prinsen,
die reeds een 25-tal jaren aan het pro
bleem van de brilloze stereoprojectie
werkt, de stereoprojectie systematisch
voor bioscoopdoeleinden geschikt te
maken.
Met het resultaat, dat dezer dagen
voor het eerst in Nederland, door mid
del van een „Delfts" systeem, dat in
samenwerking met buitenlandse des
kundigen tot stand kwam, in kleine
krng een zeer goede brilloze stereopro
jectie vertoond kon worden.
De treinramp te New York, die naar de laatste berichten meldden, aan 78
mensen het leven heeft gekost en waarbij 333 gewonden vielen, is Donderdag
gevolgd door treinongelukken in Spanje en Brazilië. In Spanje ontspoorde de
posttrein Madrid-Corunna in de provincie Corunna. Vier rijtuigen vielen uit de
rails, waarbij 22 personen werden gewond van wie twee ernstig. Te Novaiguassu
bij Rio de Paneiro ontspoorde de nachtexpres van Sao Paulo. Volgens de eerste
berichten zijn er drie doden te betreuren en ruim vijftig gewonden, van wie vele
ernstig.
Te New York verwacht men, dat nog verschillende van de 333 gewonden zullen
overlijden. De remmer van de trein, Betram Wiggam, verklaarde tegenover de
politie dat hij uit de achterste wagon van de trein was gestapt, toen deze tot stil
stand was gekomen. Hij zag daarop de andere trein in razende vaart aanstormen
en stapte vlug weer in om de passagiers te waarschuwen. Voor zijn kreten konden
worden gehoord, vond de botsing plaats.
Teneinde de levensomstandigheden
van de naturellen te verbeteren zal
de landbouwkundige afdeling van het
Z.-Afrikaanse departement voor natu-
rellenzaken gereorganiseerd worden. In
de reservaten zijn reeds tachtig aan
koopstations en achttien coöperaties
opgericht. De boeren in Oost-Duits-
land gaan ook meer samenwerken:
Door fusie van twee boerenorganisaties
kwam daar een meer dan drie millioen
leden tellende „Vereniging voor weder
zijdse boerenhulp" tot stand. In de
Amerikaanse stad Nashville wonen an
ders lieden, die het alleen wel af kun
nen: een brutale insluiper stal er op
klaarlichte dag een radio uit het poli
tiebureau. O In Baltimore zijn ze nog
brutaler: Daar werden twee „heren", de
één 'n lid van de commissie voor toe
zicht op de viswateren, de ander de
voorzitter van de vereniging tot behoud
van natuurmonumenten, elk met 25
dollar beboet, omdat ze samen aan 'net
stropen waren geweest. Nu we toch
aan het vissen zijn delen we U lieden
meteen even mede, dat het speciaal
voor de vangst van haaien en tonijnen
gebouwde schip „African Queen" uit
Grimsby naar Afrika zal vertrekken.
Aan boord is een volledige fabriek voor
het schoonmaken en inblikken van vis
aanwezig. Over inblikken gesproken:
Dr. Ricardo Balbin, voormalig leider
van het radicale blok in de Argentijnse
Kamer van Afgevaardigden moet v*f
jaar brommen wegens veertienvoudige
belediging van president Peron. De
(ook al) voormalige burgemeester van
het Oost-Duitse iorp Werder is er nog
slechter aan toe, want die gaat voor
vijftien jaar achter de tralies. Hij werd
schuldig bevonden aan „economische
sabotage", omdat hij levensmiddelen
naar West-Berlijn had gezonden.
Mog meer sabotage: Nadat Theodoor U
kort geleden reeds een soortgelijk
akkevietje uit de doeken deed, is een
Amerikaanse Senaatscommissie er nu
weer achter gekomen, dat een farmer,
die in 1946 een partijtje surplus „lucht-
Als u>e gestereofilmd worden, kunt
W er bij komen zitten.
macht-rekenmachines" overnam voor 5
dollarcent per stuk, en toen hij be
merkte dat WJ 168 electrische vuurlei
dingen voor afweergeschut, waarop hij
nog vierduizend dollar vracht betalen
moest ook, verdacht veel gelijkenis
met de bekende lachende kiespijn-boer
vertoonde, achteraf toch nog in z'n
vuistje kon lachen. Want het leger
kocht ze voor een dikke zeventig dui
zend dollar terug, omdat ze nieuw een
millioen gekost zouden hebben. Enfin
nu weten de Amerikaanse burgers ten
minste waarom do uitgaven voor de
fensie zo hoog (de afgelopen vier
maanden 8092 millioen dollar) zijn.
Canada kan trouwens ook best meeko
men: per persoon wordt daar momen
teel vijftig dollar voor de landsverdedi
ging uitgegeven; d.i. 30 van het be
grotingstotaal. Gelukkig blijft er
hier en daar op deze wereld ook nog
wel eens wat geld voor opvoeding en
zo over: Na het grote succes van de
door de BBC-verzorgde school-radio-
uitzendingen zal in Engeland nu ook
een televisieprogramma ten behoeve
van het schoolonderwijs samengesteld
worden. En omdat we vandaag in
Zuid-Afrika gestart zijn ten slotte een
bericht dat aantoont, dat de omroep in
dat land ook niet stil zit: Een mede
werker *ian deze maatschappij heeft
wereldpatent aangevraagd op 'n nieuw
soort precisie-draaischjjf voor grammo
foonplaten.
(Van onze parlementaire redacteur)
Met tevreden gezichten en opge
lucht verlieten Donderdagmiddag eni
ge collecteurs en collectrices van de
Staatsloterij de publieke tribune van
de Tweede Kamer in de Ridderzaal,
nadat de beslissing over het wetsont
werp tot wijziging van de Loterijwet
1905 gevallen was.
Tevreden waren zij vooral om de
verwerping van een amendement van
mr. J. Terpstra (AR), dat het aantal
loterijen per jaar tot drie en het aan
tal series loten per loterij eveneens tot
drie wilde beperken. Ervóór verklaar
den zich de AR. de CH, de St. Ger.,
de CPN en van de P. v. d. A. de heren
Stufkens, v. d. Burg, De Loor en
Scheps. Zij brachten 28 stemmen bijeen
tegen 38 stemmen van de tegenstan
ders. In de toekomst zal het dus mo
gelijk zijn vier loterijen per jaar te
houden met elk vier series loten.
Het wetsontwerp in zijn geheel
werd aangenomen met 46 tegen 21
stemmen (tegen AR, CH en St. Ger.).
ChauHeur sprong er uit
Gisteravond om omstreeks half acht
werd een vrachtauto, bestuurd dooi
de chauffeur C. Hennen uit Beek, op
de bewaakte overweg te Katzop-Beek
gegrepen door een uit de richting
Elsloo komende dienstlocomotief. De
chauffeur bemerkte, toen hij met de
auto op de rails was, de naderende
locomotief en had nog de tegenwoor
digheid van geest om uit de vracht
auto te springen, waardoor hij aan een
wisse dood ontsnapte. De locomotief
sleurde de vrachtauto, die geladen was
met meel, tientallen meters mede. De
auto werd totaal verbrijzeld. De loco
motief had slechts geringe schade. Het
is nog een twistpunt of de slagbomen
al dan niet gedeeltelijk neergelaten
waren, toen de auto passeerde.
Naar Aneta verneemt, is de heer P.
Spies, een van de directeuren der
Javasche Bank, die Zondag te Dja-
karta gearresteerd werd, Donderdag
middag in vrijheid gesteld.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Zwaar tot half bewolkt met voor
al in de kustprovincies nog een
enkele bul. Zwakke tot matige
wind voornamelijk tussen West
en Noord. Ongeveer dezelfde
temperatuur als gisteren
Zaterdag: Zon op 8.16, onder
16.38. Maan op 16.26, onder 9.38.