Amerika
overweegt, gebruik van atoombom
f
1
Amerikaanse divisie en Turkse
brigade in Korea
omsingeld
Voorkom oorlog met China
Eerst overleg
Zes mogendheden-resolutie door
Russisch veto verworpen
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
De Wereld wacht met ingehouden adem
Truman wenst samenstelling van opperbevel
voor de West-Europese strijdkrachten
Clement Attlee gaat naar Washington
Daar komt de Chinese delegatie
KoaI R&óJteJü
.Wijdag I Dec. 1950 75e Jaargang No. 10966
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Verenigde Naties geven
Korea niet op
CHURCHILL IN LAGERHUISDEBAT.
Hoop op vergelijk met de Sowjetunie
Bezorgdheid over de
verklaring van Truman
Voorstellen van Moskou
en Peking kansloos
Amerika organiseert
burgerlijke verdediging
Weerbericht
Clement Attlee:
Tsjiang Kai Sjek hand
haaft zijn aanbod
Chinezen wachten op nieuwe aanvoer
Zware verliezen aan
beide zijden
Britse chefs van staven
in kabinetszitting
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m,
Kleine advertenties
(„Juffertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.50, per maand
1.50 bij vooruitbetaling,
plus incassokosten
£R IS DONDERDAGMIDDAG EEN SCHOK DOOR DE WERELD GEGAAN,
TOEN BEKEND WERD DAT PRESIDENT TRUMAN TEGENOVER JOUR
NALISTEN HAD VERKLAARD, DAT HET GEBRUIK VAN DE ATOOMBOM
IN DE KOREAANSE OORLOG IN ACTIEVE OVERWEGING WAS GENOMEN.
MINDER OPZIENBAREND, MAAR EVEN BELANGRIJK WAS 'S PRESIDEN
TEN VERKLARING, DAT ER VOOR DE GEZAMENLIJKE WESTEUROPESE
STRIJDKRACHTEN THANS ONMIDDELLIJK EEN OPPERBEVEL MOET
WORDEN GEVORMD BEIDE VERKLARINGEN HEBBEN DE ERNST VAN
DE HUIDIGE WERELDSITUATIE KLAARDER DAN OOIT IN HET LICHT
GESTELD.
Truman legde zijn gewichtige verklaringen af op zijn wekelijkse persconferen
tie. Hij zeide, dat het gebruiken van de atoombom een kwestie is, die de
Amerikaanse militaire leiders te velde aangaat. Persoonlijk hoopte hij, dat het
wapen niet behoefde te worden gebruikt. Enige uren later verklaarde het Witte
Huis. dat niet uit de verklaring mocht worden gelezen, dat het al dan niet bom
barderen met atoombommen aan het inzicht van MacArthur werd overgelaten:
wettelijk kan slechts de president deze zware beslissing nemen. Sommige
Amerikaanse senatoren hebben reeds opgemerkt, dat het gebruik van de bom
door Amerika wel eens een verrassende aanval op Amerikaanse steden met de
krachtigste wapens zou kunnen ontketenen.
BERICHT over Trumans verklaring veroorzaakte opwinding in het
Britse parlement, waar juist Churchill aan het woord was. Zo gauiv hij
zijn rede beëindigd had, verlieten Bevin en Attlee het Lagerhuis; Churchill
v.'.rtrok kort na hen. Attlee deelde later mede, dat hij had aangeboden, om ze li
naar Washington te vliegen teneinde de Koreaanse crisis te bespreken. Tru
man heeft dit aanbod aanvaard.
"JTtUMAN begon zijn persconferentie
met te zeggen, dat de strijdkrach
ten van de Verenigde Naties niet voor
nemens zijn hun zending in Korea op
te geven. Zij pogen de aggressie in
Korea te onderdrukken. De president
waarschuwde: „Als de aggressie in Ko
rea succes oogst, kunnen wij verwach
ten, dat zij zich door Azie en Europa
zal verspreiden tot in ons halfrond".
De president zeide, dat er geen te
kenen waren, dat de vertegenwoordi
gers vaft communistisch China te Lake
Success vreedzame onderhandelingen
zouden aangaan. Hij drong aan op ver
snelling van de Amerikaanse herbewa
pening. De Verenigde Staten zullen al
het mogelijke doen om een derde we
reldoorlog te voorkomen.
Het beleid van generaal MacArthur
werd door Truman energiek verdedigd.
Toen een journalist vroeg, of MacAr-
:T=
De Sowjetunie heeft Donderdag in de Veiligheidsrad!! haar veto uitgesproken
over de door zes mogendheden ingediende resolutie, waarin terugtrekking van
de Chinezen uit Korea wordt geëist. De stemming was: negen voor, één tegen.
India nam niet aan de stemming deel. Met dezelfde stemmenverhouding ver
wierp de Veiligheidsraad een Sowjetrussische resolutie, welke voorzag in het
terugtrekken van alle Amerikaanse strijdkrachten uit Formosa en uit alle andere
Chinese gebieden. Ten slotte onderging een door de Chinese communistische
afgevaardigde ingediende resolutie, die handelde over „de Amerikaanse aanval
len" op Formosa en Korea en waarin de raad verzocht werd de onmiddellijke
terugtrekking der Amerikaanse strijdkrachten uit Korea te eisen, een soort
gelijk lot.
De Joegoslavische afgevaardigde, dr.
Alex Bebler, oefende critiek uit op de
„aanstotelijke houding" van Woe Hsioe-
Tsjoean, die weigerde de Koreaanse
oorlog te bespreken. Hij deelde mede
dat Joeg'o-Slavie de zes-mogendheder>-
resolutie zou steunen.
De Sowjetrussische afgevaardigde.
Jacob Malik, noemde de Britse verte
genwoordiger een „schoonprater" en
een propagandist van het impei-ialisme
Whoe Hsioe-Tsjoean weigerde de
door de Amerikaanse vertegenwoordi
ger Warren Austin gestelde vragen
over het aandeel der Chinese commu
nisten in de Koreaanse oorlog te be
antwoorden.
Onmiddellijk na de stemming der
zes-mogendheden-resolutie deelde Ma-
lik mede dat zijn tegen stemmen als
een veto moest worden opgevat.
thur zijn bevoegdheden overschreden
ihad. verklaarde Truman beslist, dat
dit geenszins het/geval is. De generaal
had goed werk geleverd en leverde
nog steeds goed werk.
Een, vraag, of de beslissing over het
gebruiken van de atoombom aan de
Verenigde Naties zou worden over
gelaten. beantwoordde Truman ont
kennend. De atoombom is een van
Amerika's vele wapens en de Verenig
de Staten zijn vrij om van hun wapens
gebruik te maken.
Of tot actie tegen China zou worden
overgegaan was wèl een beslissing die
door de Verenigde Naties zou moeten
worden genomen.
Desgevraagd antwoordde Truman,
dat* een algemene mobilisatie van het
thuisfront met prijs- en looncontróle
altijd in constante overweging is. Op
een andere vraag antwoordde hij, dat
hij al lange tijd bereid is een opper
bevelhebber voor de samenwerkende
Westeuropese strijdkrachten te benoe
men. Hij wachtte slechts op een be
slissing met betrekking tot de strijd
macht door de organen van het At
lantische Pact.
De president zeide ten slotte, dat hij
binnen enkele dagen het Congres zaï
verzoeken om grote aanvullende be
dragen voor de strijdkrachten en voor
de commissie voor atoomenergie.
Overigens sprak Churchill de hoop
uit, dat de Westelijke landen met de
Sowjetunie tot een vergelijk zouden
'kunnen komen, voordat deze een voor
raad atoombommen zou hebben ge
vorxnd. voldoende om de vrije wereld
te terroriseren, zo niet te vernietigen.
Een eventuele nieuwe oorlog zou ko
men op een door Moskou te bepalen
moment. Het was nü zeker niet in het
belang van Rusland, een oorlog te be
ginnen.
De nog steeds geweldige voorsprong
van de Ver. Staten op het gebied van
de atoombom stelde 't Westen in staat,
op vriendschappelijke en waardige wij
ze en als gelijken met de Sowjetunie te
Omtrent de bewering der Chinesc-
communistische regering inzake een
Amerikaanse „aanval" op Formosa ver
klaarde de Britse vertegenwoordiger
Sir Gladwyn Jebb. nog dat de autori
teiten te Peking er niet in waren ge
slaagd ook maar het geringste bewijs
aan te voeren voor hun beschuldiging,
volgens welke de Verenigde Staten
Formosa beheersen en bezig zijn er een
Amerikaanse basis van te maken.
De Amerikaanse regering 'heeft het
Congres een wetsontwerp toegezonden,
houdende de aanstelling van een direc
teur-generaal voor de burgerlijke ver
dediging met vérstrekkende bevoegd
heden in geval van een vijandelijke
luchtaanval. James Wadsworth, waar
nemende leider van de burgerlijke
verdediging in de Verenigde Staten,
heeft vei'klaard, dat elk strategisch
doel en elke gemeente in Amerika tot
het uiterste zal worden vei'dedigd in
geval van een bombardement.
WEER SPAANSE SINAASAPPELEN
Gisteren werden te Rotterdam voor
het eerst in dit seizoen 100.000 kisten
Spaanse sinaasappelen geveild. Zater
dag a.s. zullen de sinaasappels in de
winkels verkrijgbaar zijn.
Verwachting, geldig tot heden
avond: Matige tot krachtige, in de
kustprovincies meest harde en
langs de Waddeneilanden tijdelijk
stormachtige wind tussen West en
Zuidwest. Meest zwaar bewolkt
met enkele buien. Later iets kou
der.
Zaterdag: Zon op 8.26. onder 16.31.
Maan op 0.00, onder 13.29 (L.K.)
In het kader van het Lagerhuisdebat over de buitenlandse politiek van
Engeland heeft Winston Churchill gisteren als woordvoerder van de conserva
tieve oppositie betoogd, dat de Verenigde Naties al het mogelijke moeten doen
om te voorkomen, dat zij in een oorlog met China worden gewikkeld. Hij ver
klaarde voorts, dat de wereld in gevaar is, doch dat dit gevaar reeds zichtbaar
was van het ogenblik af dat de democratische legers uiteengingen en die van
de Russische oligarchie op reusachtige sterkte gehandhaafd bleven.
onderhandelen, aldus verder Churchill.
Zulk een conferentie zou in het diepste
geheim en op het hoogste niveau moe
ten'worden gevoerd.
Mocht er een Russich-Chinese sa
menzwering bestaan, dan zou deze ten
doel hebben, de strijdkrachten van de
VN en de VS zo v(?el mogelijk bij China
te binden, teneinde de versterking van
Europa te beletten.
Het Labourlid Ton Driberg drong er
op aan. communistisch China zo spoe
dig mogelijk lid van de VN te maken,
teneinde te voorkomen, dat het hele
maal in de armen van Moskou zou wor
den gedreven. Ook dienden de troepen
der VN zich teryg te trekken tot aan
de „taille" van Korea. Voorts pleitte
Driberg voor vredesonderhandelingen
met China.
Nadat Ernest Davies, de onderminis
ter van buitenlandse zaken, had uiteen
gezet, dat China ook naar de mening
van de Britse regering lid van de VN
moet worden, heeft Attlee betoogd, dat
het Britse voorstel van een gedemili-
taix-iseerde zone in Korea misschien on
derwerp van bespreking met de Chine
zen zou kunnen zijn. Engeland wilde de
kwestie-Korea en de betrekkingen
met China geregeld zien. Voorts moest
er een vergelijk met de Sowjetunie
worden gevonden. Voor een conferentie
werd thans een agenda uitgewerkt. Een
essentiele factor voor zulk een bespre
king was, dat het Westen stei-k genoeg
was om op basis van gelijkheid te kun
nen onderhandelen. Het behoud van
een vrije wereld was afhankelijk van
nauwe samenwerking tussen het Ge
menebest en Amerika.
De verklaring van Truman wekte
grote bezorgdheid in het Huis, die door
de nadere toelichting niet werd wegge
nomen. Meer dan honderd Labourledcn
presenteerden de premier een brief',
waarin werd verzocht, dat de Britse
troepen uit Korea worden teruggetrok
ken, wanneer MacArthur mag beslissen
over het gebruik van de atoombom.
Attlee verklaarde nog, in te stemmen
met de vorming van een opperbevel
voor Europa.
Minaeapolls Tribune
iii u,ep gepeins verzonken wan. zit
ae Britse Minister van Buiten
landse Zaken, Ernest Bevin, na
de bijeenkomst van het Kabinet in
Downingstreet 10 te Londen te
hebben bijgewoond, naar het
Foreign Office.
De Britse premier, Clement Attiee
heeft in het Lagerhuis verklaard, dat,
naar de mening van de Britse rege
ring, een besluit van dergelijk ernstig
belang als het gebruik van de atoom
bom, niet kon worden genomen zonder
volledig overleg met de leden van de
Verenigde Naties, die deelnemen aan
de huidige politie-actie in Korea.
Regeringsfunctionarissen te Washing
ton verklaarden Donderdagavond dat
het bezoek van premier Attlee aan
Washington om met president Truman
te beraadslagen over de wereldcrisis,
„zeer spoedig"' zal geschieden. Zij voeg
den hieraan toe dat geen agenda voor
de bijeenkomst is opgesteld.
Het wordt waarschijnlijk geacht dat
Attlee niet slechts over Korea en het
Verre Oosten zal spreken, doch dat ook
vele andere vraagstukken zullen wor
den aangesneden. Zo verwacht men dat
gesproken zal worden over de betrek
kingen tussen Oost en West en de alk
gemene verdedigingspolitiek, en moge
lijk over het aanleggen van voorraden
van bepaalde grondstoffen, die in een
oorlog grote waarde zouden hebben.
In niet-officiële kringen te Ottawa
wordt voorspeld dat de Canadese mi
nister-president St. Laurent zal worden
uitgenodigd de besprekingen te
Washington tussen Truman en Attlee
bij te wonen.
Troepen voor Korea
De Chinese ambassadeur te Washing
ton, dr. Wellington Koo, heeft na een
bespreking met de Amerikaanse onder
minister van buitenlandse zaken, Dean
Rusk, verklaard, dat het Chinese natio
nalistische aanbod om 33.000 manschap
pen aan de V.N. ter beschikking te stel
len voor de stx-ijd in Korea voor zover
hem bekend nog van kracht is.
Prinses Wilhelmina heeft gisteren
een kox't particulier bezoek aan de
studio van de Wereldomroep te Hilver
sum gebracht.
BE tweede Amerikaanse divisie en de Turkse brigade in Korea zijn ten Zuid
oosten van Koenoeri omsingeld, nadat zij honderden aan doden en gewonden
badden verloren toen vijftienhonderd man aan de Chinese omsingeling poogden
te ontsnappen. Het Amerikaanse achtste leger in het Westen is geheel afgesne
den van het tiende corps, dat in het Oosten vecht. Het totaal aantal Chinese
manschappen in Noord-Korea wordt thans op 250.000 man geschat. De Ameri
kaanse luchtmacht voerde gisteren vierhonderd aanvalsvluchten üit.
Qp de „Ansaldo"-scheepswerf in Genua,
waarvan de leiding zich reeds acht
weken geleden terugtrok omdat een
groot aantal ontslagen arbeiders ge
woon doorging met werken, hebben de
arbeiders aangetoond, dat zij die lei
ding best kunnen missen. Dezer dagen
werd daar de kiel gelegd voor een
nieuw oceaanschip van 25.000 ton.
Het Britse scheepstonnage, dat tijdens
de oorlog een verlies leed van 11% mil-
lioen ton is eveneens weer behoorlijk
gegroeid. Lord Addison heeft verklaard
dat het vooroorlogse peil van 17 mil-
lioen ton weer bereikt is. Van
oceaanreuzen tot kinderspeelgoed, de
Bx-itse industrie speelt het klaar: Een
Engelse firma vervaardigde een speel-
goed-filmprojectieapparaat dat gedre
ven wordt door een zaklantaarnbatterij.
Met dit miniatuurapparaat kunnen films
van zes'minuten vertoond worden. U
Nog meer filmnieuws: De Noordwest-
Duitse radio is begonnen met regelma
tige televisieproefuitzeri dingen van
films. En de Egyptenaar Anis Ebexd
heeft een methode gevonden om ook op
16 mm smalfilms teksten aan te bren
gen. Dat de film ook in andere ge
bieden van het donkere werelddeel een
rol gaat spelen blijkt aan de Britse
Goudkust, waar een groot aantal film
en luidspreker auto's er op uit zal trek
ken om de inheemsen op de hoogte te
brengen van de betekenis der nieuwe
ümii
grondwet, die na Januari 1951 van
kracht zal worden.
£n aan die andere „goudkust"- (waar
zelfs de kussen met goud betaald
worden) in Hollywood, legde de ex-
wereldkampioen zwaargewicht boksen
Jack Dempsey met goed gevolg zijn
makelaarsexamen af. Over sterke
mannen gesproken: De „Daily Express"
en de „Daily Graphic" hebben in ver
band met het feit dat Churchill giste
ren 76 jaar werd een hoofdartikel aan
- -Ê
i
Als je mij vraagt, is „ontwakend"
Azie met z'n linkerbeen uit bed
gestapt.
Engelands oorlogsleider gewijd: „In
1945. aldus de „Daily Express", „dacn
ten de mensen hem niet meer nodig te
hebben. Zij weten nu betex-". De „Daily
Graphic" meent, dat andere landen, die
niet zo dicht met hun neuzen op de
strijd der Britse partijen staan, de
unieke kwaliteiten van deze „wereld
burger nummer, één" sonxs beter waar
deren dan zijn' eigen landgenoten.
De synode van de Hessische protes
tantse kerk eerde daarentegen groot
heid van een geheel andere aard. Zij
keurde de ho lding van ds. Niemoeller
goed, als die van „een onkreukbaar
pex-soon met een eex-lijke overtuiging".
De bekende Amerikaanse journalist,
Elmer Davis, stak ook al de loftrompet:
„Hij was van een grote waardigheid,
opmerkelijk moedig en soms zeer te
rughoudend", maar dat ging over zijn
Perzische kater „Generaal Gray", die
vorige week op 19-jarige leeftijd dood'
ging. Ook de vrouwelijke senator
journaliste Margaret Chase is een grote
dierenvriendin. Over de hertenjacht
schreef zij: „Ik kan me niet begrijpen
boe een jager z'n geweer kan richten
op de droeve zachte ogen van een hert.
Wat voor sportiefs zit daar nu in? Wat
die laatste vraag betreft: Dat weet
Theodoor ook niet. Die jager begrijpt
hij echter best; de mensen doen elkaar
nog heel andere dingen aan. Zie de
voorpagina van vandaag.
De communisten vallen aan met een
aex-gelijke onvex-schilligheid voor ver
liezen, dat sommige verdedigers van
achter opgestapelde lijken van de te
genstander schieten. In de. afgelopen
dagen is het equivalent van een Chi
nees regiment gedood. De Amerikaanse
mariniers doodden meer dan 300 man.
Ook de vex-liezen van de verbonden
troepen zijn zeer zwaar. De totale Ame
rikaanse verliezen in de Koreaanse
oox-log zijn Donderdag tot 31.028 geste
gen, w.o. 5307 doden oh' 3954 vermisten.
In de afgelopen week verloren de
Amerikanen 1032 man.
Ongeveer 20 Turken en een Ameri
kaans bataljon, dat de Turkse brigade
te hulp gekomen was, maar eveneens
omsingeld werd, slaagden er in zich
uit de omsingeling te bevrijden. De
luchtmacht der V.N. beleefde een van
de haar gi-ootste dagen boven het Ko
reaanse front. Ruim 1200 man commu
nistische troepen werden gedood of
gewond, de brug over de Jaloe bij
Tsjongsonjin met 64 bommen van 1800
kilo vernield en 275 gebouwen, waarin
troepen waren gehuisvest en voorra
den, opgslagen, met de grond gelijk ge
maakt.
De snel vorderingen makende com
munistische strijdkrachten hebben gis-
teren in Noord-West-Korea de druk
van hun aanvallen verminderd, blijk
baar in afwachting van aanvoer.
De toestand aan de fronten is thans
als volgt:
Westkust: de communisten trekken
Zuidwaarts op in de richting van Si-
nandjoe, in samenwerking' met hun
ti-oepen in het centi-um, teneinde te
trachten het Amerikaanse achtste leger
in te sluiten.
Centrum: De Amerikanen trekken
terug op eon nieuwe verdedigingslinie
in het gebied van Soentsjon, 50 km ten
noorden van Pjongjang.
Oostelijke flank: de communistische
druk is tijdelijk verminderd en de po
gingen om achter het achtste leger om
naar het Westen door te stoten, worden
niet doorgezet.
Noord-Oost: Britse commando's en
Amerikaanse mariniers leveren ver
bitterde gevechten ten Zuiden van het
Tsjosinbekken om te voorkomen, dat zij
worden omsingeld. De Amerikaanse
mai-iniers verder noox-dwaarts te
Tsjangdjin, trachten contact met de
hoofdmacht te krijgen.
Oostkust: de Zuidkoreaanse kapi-
tooidivisie maakt nog steeds vordaria-
gen in de richting van de Siberische
grens.
De Britse minister-president, Clement
Attlee, heeft gisteren de chefs van
taven opgeroepen, om de kabinetszit
ting bij te wonen.
Admiraal Lord Fx-aser van de vloot,
veldmaarschalk Sir William Slim van
de landmacht en maarschalk Sir John
Slessor van de Royal Air Force bespra
ken met het kabinet de laatste berichten
uit Washington en Korea over de Chi
nese invasie.
