Stalin en Mao versnellen hun tijdschema voor de ontwikkeling in Azie Een proefoorlog in Azie? Bollenkwekers hadden best jaar Professor Koopmans ontwikkelt een lumineus investeringsplan Schiphol in de sneeuw Westerse politiek van uitstel wordt met doorkruising bedreigd De Ambonnese militairen niet naar Ambon terug? Minister Mansholt heeft Stichting niet overtuigd NA VELE SLECHTE JAREN Krelagehuis in Haarlem wordt verbouwd Contributie-verhoging aanvaard Per jaar 700.000 ton olie uit Drentse bodem treinbotsing te praag Eerste contingent mari niers naar de West De parade der Duitse schoentjes 1947 1948 Industrie en verzekerden worden geholpen Onpersoonlijke reclame kerkelijk nieuws Moge de vrij zware sneeuwval al stagnatie veroorzaakt hebben in het verkeer op de weg, het lucht verkeer ondervindt er niet zoveel hinder van. Vrij geregeld starten en landen de vliegtuigen op de luchthaven. Zou de sneeuwval te erg worden, dan is er nog altijd de moderne „sneeuw-blazer", die de startbanen weer in prima conditie brengt. (Van onze diplomatieke medewerker) TYE AANVAARDING van de wapenstilstandsmotie der dertien Aziatische en Arabische landen door de Verenigde Naties betekent niet, dat er een gunstige kentering in de internationale situatie gekomen is in het bijzonder niet, omdat het Russische blok tegenstemde. Bestond er in Peking werkelijk een bereidheid tot onderhandelen, dan zouden de Sowjets en hun aanhang zich waarschijnlijk van stemming onthouden hebben. Moskou is natuurlijk volkomen op de hoogte van China's bedoelingen. Het Rode China is geen satellietstaat, zoals de Oost- europese landen, maar het voelt zich .wel bondgenoot van de Sowjetunie en het handelt daarnaar. Tegenoves het Westen gedraagt het zich op zijn ais een sfinx, wiens zwijgen met de dag onheilspellender wordt. hoop. dat Peking wellicht door dit verschrikkelijke wapen tot betere in zichten kan worden gebracht. TERWIJL men in Flushing Meadov/s met spanning en ongeduld op een antwoord van Peking wacht, blijft Mao Tse-toeng voortgaan versterkingen naar Korea te zenden in een omvang, die zich niet meer laat verklaren uit de wens, zich een zo krachtig mogelij ke onderhandelingsbasis te scheppen. In Nanning, in Zuid-China, wordt een Chinees .,bevrijdings"-le.oe'- voor Indo- China uitgerust. Een Russische gene raal is daar aangekomen, om de super visie over de militaire organisatie op zich te nemen. Nog deze winter, zo vrezen de Fransen op grond van hun inlichtingen, zullen zij in Indo-China tegenover het Chinese geweld komen te staan. Zij zijn er van overtuigd, dat zij het met de 150.000 man troepen, die zij er nu hebben, niet keren kun nen. Deze dingen wijzen niet op een ver langen naar overleg. Men zal natuur lijk in Peking wel bereid zijn. de troe pen der Verenigde Naties ongehinderd uit Korea te laten wegtrekken, indien China daardoor zonder slag of stoot Korea en Formosa in handen kan krij gen. Maar tot zo'n „oplossing" is zeker Amerika niet te krijgen. Het wil, ter vermijding van een grote oorlog met China, onderhandelen over Korea en dan later, wanneer men tot een bevre digend vergelijk geraakt zou zijn, na gaan in hoeverre men China in de kwestie van Formosa en het lidmaat schap der Verenigde Naties tegemoet kan komen. De Amerikaanse openbar-1 opinie duldt geen beloning van agres sie meer. Amerika wil tijd winnen. Voor de Amerikaanse regering gaat het op het -nblik om het winnen van tijd in de 'igst mogelijke posities zoals de gehele Westerse politiek h gericht op het uitstellen van een oor log, in de hoop, dat men intussen zo veel kracht kan ontwikkelen, dat het communisme op zekere dag de lu^t om naar het middel van oorlog te grijpen, zal vergaan. Het ziet er echter naar uit, dat Stalin en Mao Tse-toeng be sloten zjjn, deze politiek te doorkrui sen en daarom het tijdschema van hun Aziatisch veroveringsplan, dat juist een jaar geleden op de communistische conferentie in Peking werd opgesteld, versneld hebben. De bemiddelingspo gingen in de Verenigde Naties dienen daarom met scepticisme beschouwd te worden. De kans op oorlog in Azie is nu ongetwijfeld groter dan de kans op vrede. President Truman en premier Attlee hebben tijdens hun recente bespre kingen in Washington vanzelfsprekend de mogelijkheid van een voortzetting en uitbreiding der Chinese agressie on der ogen gezien. Uit hun slotcommuni qué heeft men vernomen, dat zij niet bereid zijn deze te dulden. Over de middelen echter, waarmede de Wes terse wereld zich in Azië te weer moet stellen, is gezwegen. Groot kan de keuze niet geweest zijn. Een volledig" oorlog komt niet in aanmerking die zou het Westen maar uitputten, zonde kans op een definitieve overwinning op het communisme. Het is zelfs de vraag, of het handhaven van verdedi gingslinies in Korea en Indo-China en vooral in dat laatste land is het no dig, indien het Westen ten minste eni ge posities in Azië wil behouden niet zoveel kracht zal vergen, dat er gevaren dreigen voor de opbouw der defensie van West-Europa. Er blijven dus slechts over een blok kade van de Chinese kusten door de gealheerde oorlogsschepen luchtbom bardementen waarbij misschien de atoombom zou worden gebruikt, in de Stalin heeft geduld. J^ET WERPEN van atoombommen op China behoeft de Sowjet-Unie niet automatisch in de oorlog te betrekken. Men is er in Westerse diplomatieke kringen nog altijd van overtuigd, dat het Kremlin het Russische Rode Le ger zal laten oprukken, op het ogen blik dat het daarvoor rijp acht, maar ook geen dag eerder. Wel houden de militaire experts rekening met een an der gevaar. Er zijn aanwijzingen, dat Moskou de Chinezen voor het geval van een openlijke oorlog met Amerika aanzienlijke steun in de lucht heeft toege'zegd. Dat betekent, dat de Chi nezen zich met straaljagers tegen de strategische luchtmacht der Amerika nen zouden kunnen verdedigen en bo vendien in staat zouden zijn. de Ame rikaanse luchtvlootbases in Japan eti op Okinawa te bombarderen. Dat zou de oorlog in Azië tot een soort gene rale repetitie maken, waaruit de Rus sen kunnen ervaren, tot welke hoogte verdediging tegen atoomaanvallen mo gelijk is. Er zijn in het Westen diplomaten en militairen, die geloven, dat de Rus sen, indien een dergelijke proef van het standpunt van het Kremlin uit gunstig zou verlopen en bovendien de strijd der Chinese legers te land suc ces zou hebben, reeds in het volgend voorjaar tot de stoot naar het Westen zouden overgaan. Deze suggesties zijn ongetwijfeld voorbarig, maar het feit, dat ernstige vakmensen met dergelij ke mogelijkheden rekening houden, toont eens te meer, dat de vrije we reld van nu af geen offer meer te zwaar mag zijn, om haar defensie met de grootste spoed te verzekeren. Kori geding voor Haagse rechtbank Voor de president van de Haagse rechtbank heeft Zaterdag het kort geding gediend, dat door een delega tie van Ambonese militairen van het KNIL is aanhangig gemaakt tegen de Staat der Nederlanden. Hierin werd de eis gesteld, dat Ambonese militairen, met hun gezinnen, die thans op Java verblijf houden, niet naar Ambon zullen worden terugge zonden, doch de vrijheid zullen krij gen, af te vloeien naar gebieden bui ten de Republiek Indonesia. De pre sident heeft bevolen, dat de status quo gehandhaafd zal blijven in af wachting van zijn uitspraak, die op 21 December bepaalde. Tot lang moeten deze militairen dus ieder geval blijven waar zij zijn. terugzending zou gisteren een vang nemen. De verlaagde melkprijs Bij de behandeling van de begro ting van Landbouw in de Tweede Ka mer heeft de Minister van Land bouw de motieven meegedeeld op grond waarvan de regering zegt ge komen te zijn tot het verlagen van de basisprijs voor de melk tot 17% cent. Bij het onderhoud met de minister president en de ministers van Econo mische zaken, van Financiën en van Landbouw, heeft de Stichting voor dn Landbouw deze gelegenheid aange grepen om de motieven, in de Kamer genoemd, aan een onderzoek te on derwerpen. Zij zijn toen weliswaar niet tot in alle details behandeld, doch de minister van Landbouw heeft de Stichting niet ervan kunnen over tuigen, dat zijn motieven juist zijn. Integendeel, de Stichting voor de Landbouw is nog steeds van oordeel, dat haar mening niet weerlegd is. (Ven onze speciale verslaggever) In de 210e algemene vergadering Tl'. Imltene^uUuur d.e gister m jn m „peningsrede bijzondere woorden gewlld aan de nagedachtenis o.a. van de in April overleden heer Jacob Stellin* te ÈnkhuTzen -lie büna veertig jaar een centrale plaats ,n de organ.satw mna®. de lieer P I. van der Ploeg, die secretaris was van de afdeling Heemskerk, en de heer Jan Valkering, die juist deze dag zijn 35-jarig voorzitterschap van de afdeling Limmen-Heiloo zou hebben herdacht, maar eind vorige week kwam te overlijden. hij zo in De aan- Twee Junckers neergestort Dertig militairen, nagenoeg allen Franse officieren, zijn gedood bij een botsing in de lucht tussen twee Jun kertoestellen in de buurt van Tourane (Indo China). De olie-productie van het veld, dat de Bataafse in samenwerking met de Standard Oil in exploitatie heeft in Schoonebeek (Z.O. Drente) bedraagt 700.000 ton. In 1947 was de productie slechts 200.000 ton. De thans bereikte jaarlijkse productie is voorlopig onge veer de rendabele maximum-productie, welke in de eerstkomende jaren ver wacht kan worden. Kwantitatief dekt deze hoeveelheid ongeveer dertig pro cent van de Nederlandse behoefte maar dit geldt niet in kwalitatief opzient door de vele olie-soorten. Bij een botsing tussen een goederen trein en een sneltrein in de buiten wijken van Praag zijn drie personen om het leven gekomen en werden 35 gewond, van wie 17 ernstig. De treinen reden in volle vaart op elkaar, omdat de machinist van de goe derentrein wegens een defect aan de remmen geen vaart kon minderen. Beide machinisten zijn gearresteerd. Gistermiddag is het eerste contin gent mariniers, die de militairen in de West zullen vervangen, met het s.s. „Boskoop" van de KNSM uit Amster dam naar Curagao vertrokken, iet contingent bestaat uit 161 man en staat onder commando van kapitein J. Dcurlein. De commandant der mariniers, ge- neraal-majoor M. R. de Bruyne, deed de vertrekkende mannen uitgeleide. De marinierskapel luisterde de embar- katie met muziek op. Ten aanzien van laatstgenoemde memoreerde de voorzitter, dat hij vele malen lid van het hoofdbestuur was, telkens in moeilijke tijden, en steeds weer geroepen werd ondervoorzitter te zijn. Tijdens de grote tentoonstelling van 1925 en tijdens de stichting van 'het eigen gebouw van de Algemene Vereniging, was de heer Valkering een der stuwende figuren in de ver eniging. In diezelfde tijd werkte hij mee aan de oprichting van de groep ,,De Tulp", waarvan hij later de lei ding op zich nam. Vele jaren heeft hij ook in het Veilingwezen een belang rijke rol vervuld en in het bestuur van het Gewest Noord-Holland en de Ka mer van Koophandel in Alkmaar heeft hij de belangen van het bloembollen vak in niet mindere mate gediend. In de Tuinbouw Onderlinge en Centraal Beheer was hij eveneens een zeer ge ziene figuur. Staande heeft de vergadering deze gedachtenisrede aangehoord. Naast deze weemoedige woorden kon Jhr. Van Nispen tot Pannerden ook opgewekte geluiden laten horen. HU memoreerde, dat 1950 voor het bloem bollenvak een bijzonder jaar is ge weest. De export heeft het geweldige bedrag van honderd millioen over schreden. Het totaal gewicht-cijfer van de ex port liep met 5000 ton omhoog. Voor het eerst na jaren is er geen surplus, is er een einde gekomen aan de ver nietiging der goede en kostbare pro ducten door ze tot veevoeder te ver malen, voor het eerst ook na vele jaren ontkwamen vele kwekers aan de surplus-kortingen. En omdat ook in het binnenland uit stekende prijzen gemaakt konden wor den. kan zonder twijfel over een zeer goed jaar worden gesproken. Enige schaduw hierover wordt geworpen door het buitengewoon natte weer van de laatste maanden, dat reeds thans waterschade heeft opgeleverd aan de te velde staande bollen. De agenda De agenda vermeldde twee punten, waarover nogal wat gediscussieerd werd. In de eerste plaats de verbou wing van het Krelagehuis in Haarlem, waarmee een bedrag van 350.000 gulden gemoeid is. De gemeente Haarlem draagt 70 mille bij in de kosten. Met de verbouwing zal bereikt worden, dat de kantoren der vereniging erin onder gebracht kunnen worden, en het doel n.1. beurs- en tentoonstellings gebouw te zijn, beter tot zijn recht kan komen. Rente en afschrijving van het benodigde kapitaal zullen grotendeels gewonnen worden uit de exploitatie van het gebouw op de andere dagen als de Beurs-Maandag. Dit argument gaf ten slotte de doroslag om het be stuursvoorstel met 236 stemmen voor en 110 stemmen tegen te aanvaarden De loontrekker, die de prijzen ziet stijgen, zal via zijn vakbond een loonsverhoging proberen te bereiken. Driemaal is hem dit na 1945 gelukt. Maar al die anderen, zij die van een pensioen of een lijfrente leven, zij die een verzekeringssom hebben ge ïnd, vissen achter het net. Het be drag, waarvoor zjj zich indertijd ver zekerd hebben, krijgen zij in guldens precies uitgekeerd, maar in guldens die door de prijsstijging steeds meer in waarde gaan dalen, 10.000 in 19381 hebben thans een reëele waarde van minder dan 5000. Dit is pro bleem nummer 1, dat uit sociale over wegingen om oplossing roept. Wij hebben al vele malen verteld, dat industrialisatie, uitbreiding en vernieuwing van industrieën, geld veel geld eisen. Waar moet dit kapi taal vandaan komen? Gedeeltelijk van de ondernemingen zelf, die een deel van haar winst niet uitkeren en zo was het ten minste vroeger van de enkeling, die geld had ge spaard en dit door het kopen van aan delen in de industrie belegde. Deze belegger wist, dat er aan die beleg ging risico's verbonden warera de zaak kon goed gaan en dan kreeg hjj veel dividend en er konden tegensla gen zijn en dan kwam er weinig of geen dividend. Deze stroom van kapitalen van particulieren is thans nagenoeg op gedroogd. De zware belastingen en (Van onze economische medewerker) de zucht om op de oude voet te kun nen blijven leven, heeft van het sparen op enigszins grote schaal weinig over gelaten. Daarentegen zijn er voor al na 1945 veel gelden térecht ge komen bij de verzekeringsmaatschap pijen en pensioenfondsen, de z.g. in stitutionele beleggers, omdat de oudedagsvoorziening een steeds groter plaats ging innemen. Deze moeten dus de hun toever trouwde gelden voor het kweken van renten beleggen (het totaal verzekerde bedrag bij de levensverzekeringsmaat schappijen wordt op f 14.000.000.000 ge schat!). Zij wensen hierbij geen risico te lopen; zij beleggen deze kapitalen dus nagenoeg niet in de industrieën, omdat die geen volledige terugbetaling noch een vaste rente kunnen garande ren. Er is dus wel een overvloed van kapitaal, maar dit komt niet daar waar men het kan gebruiken. Dit is pro bleem nummer 2, dat van economische aard is. Prof. Koopmans, voortbouwende op een gedachte van prof. Ten Doesschate in een prae advies voor de Vereniging voor de Staathuishoudkunde heeft nu voor beide problemen een oplossing trachten te vinden, waardoor toch de verzekerde kapitalen naar de onderne mingen stromen en anderzijds de ver zekerde een betere waarborg kijgt te gen de ontwaarding van het geld. Hij erkent, dat deelneming in onder nemingen risico's meebrengt en dat men deze dan ook zeker moet durven nemen, doch desondanks kan men trachten die risico's zo klein mogelijk te maken. Zo zal elke belegger zijn geld nooit op één paard zetten, doch zijn risico verdelen door het kopen van verschillende soorten aandelen. Het meest ideale is uiteraard een be legging iri machineindustrieën, grond- stoffenindustrieën, consumptiemidde- lenbedrijven, scheepvaartonderneming en enz., zowel in Nederland als in het buitenland. Een tegenslag in de ene bedrijfstak wordt dan veelal wel op geheven door goede resultaten elders. Men moet natuurlijk wel erg rijk zijn om op die manier te kunnen be leggen. Geen nood. Er bestaan z.g. investmenttrusts, die deze taak over nemen. Zij kopen al die soorten aan delen, maken daar een pakket of de pot van en geven dan aan het publiek, depotfractiebewijzèn uit, die b.v. 1/1000 waard zijn van dit depot. De werkelijke waarde schommelt natuur lijk steeds, omdat die originele aande len steeds van koers veranderen, Zo n aepotfractie kost daarom ter beurze ook van dag tot dag een verschillend bedrag. Prof. Koopmans wil nu van deze depotfractiebewijzen gebruik maken en daarbij van uitgaande, dat, als de waarde van het geld daalt, zo'n depot in waarde zal stijgen, omdat het In feite fabrieken en goederen vertegen woordigt. Elke polis moet daarom z.i. niet meer luiden in guldens maar ui een aantal depotfracties. De premie of <le koopsom moet bij het aangaan van de veizkeiing voorts worden berekend naar de koers van het depot op de dag van betalen. Is de datum van uitkering aange broken, dan krijgt men dus geen vast bedrag zoals thans, doch de tegen waarde van de depotfracties op dat ogenblik. Hoewel er dus voor de ver zekerde een zeker risico bestaat, wijkt daarentegen de koopkracht van bet uitgekeerde bedrag niet af in elk val minder af van het bedrag, waet mede men begon dan bij de huidig methode het geval is. Het tweede voo- deel is, dan, dat de verzekeringsmaat schappijen via die i n vest men trusN haar geld in de industrie pompen. Het idee is goed bedacht. Wij zuller nu moeten afwachten, of de verzeke ringsmaatschappijen er iets voor voe len. Wat geen enkele sector van het economische leven in Nederland voor elkaar heeft kunnen bren gen door gebrek aan eenheid, be staat al vijf-en-twintig jaar in de bloembollenhandel. Telers, en handelaars werken daar innig sa men om voor gezamenlijke reke ning in het buitenland reclame te maken voor de Nederlandse bloembollen. Geen reclame voor de fa. Jansen, of de fa. Pietersen. Nee, reclame voor onze bloem bollen. Men noemt dit een onper soonlijke reclame. Alle betrokke nen leveren er hun bijdrage aan. Dit jaar maar liefst 2 a 214 mil lioen Nederlandse guldens. Het Centraal Bloembollencomité is het uitvoerend orgaan. Het maakt reclame in practisch alle lan den van het Westelijk halfrond. En duidelijk met succes. Dit jaar exporteerde Nederland ongeveer voor 103 millioen gulden aan bol len, en in kilo's 5000 ton meer dan vorig jaar, Het is een record export geweest, waarmee men zelfs de stoutste verwachtingen heeft overtroffen. Men schrijft het goede effect, behalve aan de grote activiteit van de exporteurs, in niet geringe mate toe aan de ge voerde reclame. Behalve voor deze reclame, of feren de samenwerkende belang hebbenden ook voor wetenschap pelijk onderzoek. Afgelopen jaar was daar een bedrag van 350.000 gld. mee gemoeid. Goede samen werking men ziet het al weer is de grondslag van een ge zonde organisatie. De hier samen werkende organisaties zijn zo ge zond als de tulpen en hyacinten van Nederlandse bodem. Tweede voorstel, dat nogal stof deed opwaaien, was de contributieverhoging per 1 Januari. Sedert lang wordt de gewone contributie der leden berekend r.aar hun met bloembollen beplant op pervlak. Voorgesteld werd een contri butietabel, waarbij dit principe ge handhaafd bleef, maar waarbij ook de kleinere bedrijven ten minste de di recte kosten zouden betalen, die voor hen als lid worden gemaakt. De afdeling Langedijk wees erop, dat deze afdeling tal van leden telt, die de bloembolencultuur als nevenbedrijf uitoefenen op minder dan 25 Are grond. Deze afgevaardigde diende daar om een amendement in om de contri butie op 6 gulden te bepalen voor die leden, die geen blóembollen telen of 1525 aren. Het hoofdbestuur nam dit voorstel niet over. In stemming gebracht werd het met 27347 stemmen verworpen. De afdeling Grootebroek verklaarde zich vierkant voor de contributiever hoging, sinds het ervaren had van hoeveel betekenis het werk van de Vereniging is. Anderhalf jaar had men hier gebokst om nieuwe schuren voor bollenkwekers te krijgen. Ten einde raad had men de organisatie in de arm genomen. Binnen heel korte tijd kreeg Grootebroek een extra-bouwvolume voor schuren voor zeven mensen. In stemming gebracht werd de con tributieverhoging ten slotte aanvaard met 241 stemmen voor en 102 tegen. En zo verging het ook de andere bestuursvoorstellen. Intussen had nog een bestuursver kiezing plaats gehad voor twee af tredende leden. Na enkele stemmingen werden in het hoofdbestuur gekozen de heren Joz. Bot uit Lutjebroek en J. G. Timmer Pzn uit Breezand. Ned. Hervormde Kerk. Beroepen te Houten: W. L. Mulder te Maartensdijk; te Leeuwarden, vacature dr. C. G. Wagenaar: J. Hoogenkamp te Meppel; te Sneek: W. Brinkman te As- peren. Gereformeerde Kerken. Aangenomen naar ZuidhornE. Baerends te Marrum. Gercform. Kerken (onderh. art 31 K.O.) Beroepen te Kapellc a.d. IJsel: A. H. Algra te Waardhuizen; te Haulerwijk: J. van Benthem, candidaat te Vollenhove. Gereformeerde Gemeenten. Bedankt voor Amsterdam-Centrum F. J. Dieleman te Borssele. Ds. J. M. E. Stcenbeek overleden. In de ouderdom van 89 jaar is in het Ned. Herv. Rusthuis te Zeist overleden ds J. E. M. Steenbeek, emeritus-predikant der Ned. Herv. Kerk. De overledene werd in 1861 geboren en in 1891 candidaat te Overijsel, om 30 Augustus van dat jaar te Wijnjeterp het predikambt te aanvaarden. Hij diende de gemeenten van Steenderen. Mijdrecht en Hummelo, waar hij in -932 met emeritaat ging. om zich metterwoon te Zeist te vestigen. Ds Stcenbeek was o.m- sec. lid van het classikaal bestuur van Zutfen. Gistermiddag is zijn stoffelijk overschot op de Nieuwe Algemene Be graafplaats te Zeist ter aarde besteld. Giften cn legaten. Voor het tekort der kerk cn de bouw van een nieuwe kerk bij de Gereformeer de kerk van Apeldoorn werd voor elk een gift van 500 ontvangen. Voor de studiekas van de Ver. van VHr zinnig Hervormden in Nederland werd een gift van 500 ontvangen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1950 | | pagina 4