Bij Wondjoe dreigt een doorbraak
Nederland krijgt nog twee maanden
Wreszinsky voor het Hof
Westerse wereld heeft het recht
om in veiligheid en rust te leven
Ben Ali Isidor, de man achter
de schermen
VERENIGDE NOORD HOLLANDSE DAGBLADEN
200.000 mart communisten in
de aanval op V.N.-front
Amerika zal China
niet bombarderen
Russische troepen
in China?
Irene en Margriet
thuis
zijn weer
Vrijdag 5 Jan. 1951
76e Jaargang No. 10993
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Eisenhower voor zijn vertrek naar Europa
Tachtig arbeiders gedood
Weerbericht
NS. staakt 20 Mei
tramdienst Alkmaar-
Bergen aan Zee
Bankier vriend van Churchill, millionnair,
ere-burger, onderduiker, consul en geheim agent
Een zeer ingewikkelde
oplichtingszaak
Motie in het Indonesische parlement
P. v. d. A. wil de onderhandelingen
opnieuw op gang brengen
Masjumi ziet geen heil
in opzegging
KcPit B&jleJL
Jachtopziener schoot
hem neer
Smokkel van vals geld
voor de rechtbank
BUREAU:
Koningstraat 78—30
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Seoel was een brandende mierenhoop gelijk, toen het gisteren door de ver
bonden troepen en door zijn bewoners werd verlaten. De burgerbevolking ont
vluchtte het oorlogsgeweld in de in puin geslagen stad in alle richtingen, zelfs
naar het Noorden. De militairen trekken terug op de havenstad Intsjon, die op
dezelfde breedte ligt als Seoel en gingen daar scheep onder dekking van het
artillerievuur van de vloot der Verenigde Naties. Duizenden vluchtelingen be
gaven zich met hen aan boord van de schepen. De soldaten zullen elders in
Korea opnieuw in de strijd worden geworpen. Intussen rukt in het centrum een
„roep van 200.000 communisten op naar de belangrijke stad Wondjoe en dreigen
zowel het front der V.N. in tweeën te delen als een belangrijke terugtochtsweg
naar Poesan in handen te krijgen.
Generaal Dwight D. Eisenhower, de opperbevelhebber der troepen van het
Atlantische Pact in Europa, heeft aan de vooravond van zijn vertrek uit Ame
rika op een persconferentie gezegd: „De Westerse wereld is van oordeel, dat zij
het recht heeft niet slechts in veiligheid zonder meer te leven doch in een vei
ligheid, die aan de volken het vertrouwen geeft, dat zjj onder rustige omstan
digheden kunnen leven. Dit te bereiken is alles wat wü pogen. De Westerse
wereld heeft in deze ook verplichtingen tegenover zichzelf".
„Indien ieder door Amerika gebracht
offer niet door de Westeuropese lan
den beantwoord wordt met even grote
offers en een even grote mate van
oprechtheid kunnen wij het niet klaar
spelen", aldus Ike.
Op de vraag of de Atlantische de
fensie-organisatie in twee jaar tijds
opgebouwd kon worden antwoordde hij
hierover nog met niemand gesproken
te hebben. „Ik weet niet of de Sowjet-
unie een derde wereldoorlog wenst. Ik
geloof niet. dat enig land de grote ver
antwoordelijkheid op zich zou nemen
te verklaren, dat het opzettelijk een
wereldoorlog zou ontketenen. Dit is een
verschrikkelijke beslissing".
Zonder toestemming der V.N.
President Truman heeft Donderdag
op een persconferentie verklaard, dat
de Amerikaanse strijdkrachten China
niet zullen bombarderen zonder mach
tiging van de VN. De president sprak
opnieuw de hoop uit, dat een derde
wereldoorlog dit jaar zou kunnen wor
den vermeden.
De president deelde de journalisten
mede, dat de Amerikaanse regering
geen verzoek aan de VN om commu
nistisch China te bombarderen in over
weging had. Toen hem gevraagd werd
of hij van mening was, dat de VS zich
thans formeel in oorlog bevonden, zei-
de Truman. dat dit niet het geval was
en dat de VS hun verplichtingen te
genover de VN naleefden.
De president weigerde zich uit te la
ten over de notawisseling met de Sow-
jetunie over een eventuele samen
komst van de vier ministers van bui
tenlandse zaken. Hij verwees de ver
slaggevers naar de Woensdag afgelegde
verklaring.
Dynamiet ontp lof te
Rij een dynamiet-ontploffing in de
vallei van de Santa, een rivier in
i oord-Peru, werden tachtig arbeiders
gedood en evenveel gewond, aldus lui
den de eerste berichten.
pe arbeiders waren bezig met dyna
miet rotsblokken op te ruimen, die in
ctober j.l. in grote hoeveelheden om-
aag waren gestort en waardoor de
öanta werd versperd.
Verwachting tot Vrijdagavond
Zwaar bewolkt met nu en dan
enige regen of motregen en hier
en daar tijdelijk nevel of mist
atige, af en toe Jachtige wind
tussen Zuid en Zuid-West. Iets
°geie temperaturen dan gisteren
Maan op 8.07, onder 14.31.
Zaterdag: Zon op 8.48, onder 16.44
Op een vraag betrefende veldmaar
schalk Montgomery antwoordde Eisen
hower, dat de eerste hem vaak „geest
driftig zijn diensten" had aangeboden,
,,wjj zijn reeds lang vrienden".
Over het gebruik van Duitse troe
pen in de strijdmacht van het pact
wenste Eisenhower slechts te zeggen,
dat de bijdrage van een land, dat de
ze niet geheel van harte deed, „niet al
te doeltreffend" zou zijn. Eisenhower
zeide mogelijk naar Duitsland te gaan
„om belangrijke personen, wier inzicht
van groot nut kan zijn te spreken".
Eisenhouwer, de opperbevelhebber
der strijdkrachten van de bij het
Noord Atlantisch Pact aangesloten
landen.
Overigens is er nog weinig bekend
gemaakt over de plannen van Mac-
Arthur en zijn staf. Hun nieuwe ver
dedigingsplan is een streng bewaakt
militair geheim. Echter doen alerlei
gissingen de ronde. Sommige waar
nemers te Tokio spreken over een
nieuwe verdedigingslinie op dertig
kilometer ten Zuiden van Seoel. Ande
ren achten het mogelijk, dat deze nog
vijftien kilometer verder naar het Zui
den. ter hoogte van Osan, ligt.
De ontruiming van Seoel werd gis
teren gedekt door de 29ste Britse bri
gade. Deze viel. toen zij zich ten slotte
door de Noordwestelijke buitenwijken
terugtrok, in een hinderlaag. Na een
zwaar gevecht, waaraan zelfs de bajo
net te pas kwam, wisten de mannen
zich uit de omsingeling te bevrijden
en de hoofdmacht te bereiken. Tevoren
hadden zij de laatste bruggen over de
Han opgeblazen. De communisten trok
ken echter in snel tempo over de rivier
en zaten de Amerikanen en Britten op
de hielen, in een poging, om hun de
aftocht naar Intsjon te beletten. Ze
werden echter door de Amerikaanse
luchtmacht zwaar met bommen en
boordwapenen bestookt.
Terwijl de aanval op Intsjon nog aan
de gang was, troffen de communisten
alweer voorbereidingen, om een storm
loop tegen Wondjoe te ondernemen.
200.000 man rukten in de richting van
deze stad op in een beweging, welke
het front der V.N. in twee delen moest
splijten voordat de verbonden troepen
de gelegenheid zouden hebben gehad,
om hun stellingen in gereedheid te
brengen. Zou deze operatie gelukken,
dan zouden de geallieerden in het
Noorden en Westen kunnen worden
omsingeld. Ook zou dan een der twee
grote wegen naar Poesan voor de vij
and open komen te liggen.
Marshall, de Amerikaanse minister
van Defensie, heeft Donderdag ver
klaard, dat de situatie in Korea zich
juist zo ontwikkelt, als verwacht werd.
De verbonden troepen zullen op een
zodanige wijze in de strijd worden ge
bracht, dat aan de ontwikkling van de
toestand het hoofd kan worden ge
boden.
MAAR wjj uit de meest gezag
hebbende bron vernemen, zullen
de Nederlandse Spoorwegen de
tramlijn Alkmaar-Bergen-Bergen
aan Zee met ingang van 20 Mei
(951 opheffen. In het op dat tijd
stip uit te geven spoorboekje zal
de tramdienst niet meer gepubli
ceerd worden. De N.S. is de me
ning toegedaan, dat exploitatie
van deze lijn niet rendabel is en
dat een verzorging van de dienst
door de Nederlandse Spoorwegen
strijdig zou zijn met het finan
cieel beleid. De Nederlandse
Spoorwegen heeft kennis geno
men van het rapport, dat door het
Nederlands Economisch Instituut
te Rotterdam op verzoek van 't ge
meentebestuur van Bergen is uit
gebracht. doch men is van oordeel,
dat tegen dit rapport vele argu
menten zijn aan te voeren en dat
het vervoer met behulp van auto-
husen zeer wel mogelijk is. Ten
einde tegemoet te komen aan de
wensen van het gemeentebestuur
heeft men de opheffing een jaar
uitgesteld, doch thans zal met in
gang van de a.s. zomerdienstrege
ling definitief een streep worden
gezet onder de exploitatie van
deze tramdienst.
Tot zover de zegsman der N.S.
Zoals bekend heeft de gemeente
Bergen zich ten sterkste tegen
opheffing verzet en wordt daar
bij gesteund door Ged. Staten van
Noord-Holland. De uiteindelijke
beslissing berust bij de minister
van Verkeer en Waterstaat, doch
wij menen ernstig te moeten be
twijfelen of de gezaghebbende
stem bij de Nederlandse Spoor
wegen zich zo positief zou heb
ben uitgelaten, indien niet over
leg was gepleegd met het ministe
rie en hun het standpunt van de
Minister van Verkeer en Water
staat bekend was.
Het Gerechtshof te Amsterdam, gepresideerd door mr. F. E. Nepperus, heer»
gistermorgen een begin gemaakt met de behandeling in tweede instantie van de
zaak tegen de thans ruim 60-jarige Siegfried Wreszinsky, zich noemende bankier.
Wreszinsky is voortgezette oplichting ten laste gelegd en hij is daarvoor door
de rechtbank bijna een jaar geleden veroordeeld tot totaal vier jaar gevangenis
straf met een jaar aftrek van het voorarrest. Het is een zeer ingewikkelde zaak.
berustend op vier dagvaardigingen, die gevoegd zijn, maar gescheiden worden
behandeld.
Toen in 1940 de Duitseers ons land
binnenvielen, bevond Wreszinky zich
in de gevangenis, waar hij een vonnis
uitzat hem opgelegd in verband met
oplichting van een Weens meisje, dat
hij f 4000 afhandig had gemaakt onder
belofte haar familie aan paspoorten
voor Zuid-Amerika te helpen en van
een Zeeuwse koopman van f6000, die
hij aan een uitvinding zou helpen.
Wreszinky, die Jood is, raakte in
Westerbork, maar wist daaruit te ont
snappen en dook onder in Amsterdam.
Voor hij naar Westerbork ging, had
hij contact gehad met een Duitse poli
tiebeambte, Wenski, die een „oude
schoolvriend" zou zijn geweest.
Volgens onlangs in Hongkong uit
China gearriveerde reizigers zouden
eenheden van het Russische leger in
China zijn aangekomen en in Sjanghai
en Tsjing Tae (een haven aan de Gele
Zee) alsmede in Charbin (Mandsjoe-
rije) gelegerd zijn. Russische soldaten
met volledige uitrusting waaronder
pantservoertuigen zouden volgens ge
noemde zegslieden in de tweede helft
van November via Peking naar Tsjing
Tao vervoerd zijn. Een reiziger schatte
de Russische troepenmacht in Charbin
op 10.000 man.
gIJ het secretariaat van het Indonesische parlement is Donderdagmiddag een
ontwerp-motie ingediend, ondertekend door de fracties van de Partai Indo-
nesia Rakjat, de Partai Indonesia Raja, de katholieke fractie en de democrati
sche fractie, welke motie in behandeling zal worden genomen na het regerings-
antwoord op de algemene beschouwingen. In deze motie wordt er op aangedron
gen, ten eerste, dat de regering slechts bereid zal zijn, de onderhandelingen over
Nieuw Guinea te hervatten op basis van de overdracht der souvereiniteit over
West Irian aan Indonesië, ten tweede dat aan Nederland uiterlijk twee maan
den tijd zal worden gegeven om deze eis van Indonesië te beantwoorden en ten
derde dat, indien het antwoord binnen de vastgestelde tijd onbevredigend mocht
zijn, het uniestatuut zal worden geannuleerd en de overeenkomsten van de
R.T.C. en andere met Nederland gesloten verdragen, die nadelig zijn voor Indo
nesië, in beschouwing zullen worden genomen met het doel om tot annulering
ervan te komen.
Unie-ministers te Djakarta, de laatste
in Unie-verband zal zijn indien Ne
derland zich niet alsnog bereid ver
klaart. de souvereiniteit over West
Irian over te dragen.
Masjumi ziet geen heil
Jn het parlement heeft bij de debatten
over de regeringsverklaring de
woordvoerder van de Masjumi, mr. Ju-
suf Wibisono, verklaard er niet van
overtuigd te zijn, dat een opzegging
TN kringen van de Masjumi werd aan
Aneta medegedeeld, dat de Masju
mi deze motie kan steunen.
In regeringskringen werd aan Aneta
medegedeeld dat, naar men verwacht,
de in Maart te houden conferentie van
y^an het jaarverslag van de Britse Ad
miraliteit dat o.m. een betrekkelijk
gunstig oordeel geeft over de gecom
bineerde vlootoefeningen der NATO-
landen, ontleent Theodoor het bericht
dat Engelse marinedeskundigen na ge
degen onderzoek van in Koreaanse wa
teren aangetroffen Russische mijnen,
geconstateerd hebben dat deze op de
zelfde wijze als de reeds bekende typen
geveegd kunnen worden. Daar de
propagandamijnen die de Sowjets rond
strooien niet zo gemakkelijk onschade
lijk gemaakt kunnen worden, heeft de
Franse regering de verkoop van vijf
Sowjetrussische tijdschriften w.o. de
„Litteraire Gazet" en „Krokodil" ver
boden. Q De Fransen zelf schijnen het
daarmee niet geheel eens te zijn, want
het hoofd van het instituut voor Oos
terse Talen te Parijs heeft medegedeeld
dat de Russische klassen van zijn in
richting thans 395 leerlingen tellen.
Vóór de oorlog waren het er gemid
deld 30. Terwijl de mensen blijven
harrewarren krijgt de techniek een
steeds grotere voorsprong op ons aller
morele ontwikkeling: Vlak bij datzelf
de Parijs werd een eeuwenoude droom
van de mensheid verwerkelijkt toen de
piloot Jean Boyer een geslaagde proef
vlucht maakte met een door de Franse
ingenieur Frangois Rey geconstrueerd
vliegtuig met beweegbare vleuegels. Dit
„fladdertoestel" (of „fladdertuig" zo ge
wilt) kan een snelheid van 320 km. per
uur bereiken. Sinds zij in April '49
te Zutfen haar eerste veiling hield
heeft de ENAVO (Eerste Nederlandse
Autoveilings Organisatie) haar vleugels
ook terdege uitgeslagen. Woensdag veil
de zij in het Amsterdamse Stadion haar
tienduizendste exemplaar, een Simca
'48, die voor f 2625 van de hand ging.
De koper kreeg een schijnwerper ca
deau.
J7n omdat alle aardse zaken, hoevele
malen ook geveild, uiteindelijk toch
op de vuilnisbelt terecht komen, richt
Theodoor de schijnwerper nu even op
de stad Oakwood in Ohio, welks vroe
de vaderen tevergeefs getracht hebben
een bedrag van 7.220 dollar voor enkele
Duo voor Isidor en Wrezinsky
„Geld bezorgt jte niets don last"
vuilnislieden op de plaatselijke belt ge
vonden, langs gerechtelijke weg in han
den te krijgen door er op te wijzen, dat
alle stadsvuil tot eigendom der stede
lijke overheid behoorde. Onze bankbil
jetten vallen niet onder de categorie
„oud papier" besliste de rechter. In
Potchefstroom (Transvaal) werd slechts
één bankbiljet gevonden, maar dat was
dan ook een heel bijzonder, n.1. een bil
jet van een pond van 24 Juli 1872 met
de handtekening van D. J. Erasmus,
die slechts zo'n korte tijd als waarne
mend president van de Zuidafrikaanse
republiek optrad, dat er slechts één
exemplaar met zijn handtekening be
staat. q Belgiës Hermandad is daaren
tegen ijverig aan het speuren naar de
.stempelmachine, waarmede een onbe
kende snoodaard de in de oorlog uitge
geven één franc-stukken die de insig-
niën van Leopold III dragen van een
extra opdruk, een hakenkruis, voor
ziet. q Nu we het toch over dat gehate
symbool hebben: De Britse Hoge com
missaris in Duitsland heeft de vrijlating
gelaat van Martha Haake, voormalig
verpleegster" in het concentratiekamp
ilavensbrück, die wegens oorlogsmis
daden tot tien jaar gevangenisstraf werd
eroordeeld. Zij is thans ernstig ziek.
En daar Theodoor en zelfs Alida, die
toch de „gastvrijheid" van Ravensbrück
aan den lijve ondervond, niet haatdra
gend willen zijn, besluiten zij vandaag
met de wens dat zij een betere ver
pleegster mag treffen dan ze zelf ge
weest is. Het is de enige manier vrien
den.
van de overeenkomsten der R.T.C. een
verbetering zou betekenen van de In
donesische positie in de strijd om
Irian. Volgens mr. Wibisono is de Ne
derlandse weigering om de souvereini
teit over te dragen, nog geen reden om
de Unie op te zeggen. Een eenzijdige
opzegging van een internationaal ver
drag als de R.T.C. zou, zo waarschuw
de deze woordvoerder van de Masju
mi, de goede naam van Indonesië be
zoedelen.
Standpunt van de P. v. d. A.
..yOOR de Partij van de Arbeid is de
kwestie Nieuw-Guinea nog niet
afgedaan. Zij zal indien enigszins mo
gelijk trachten de onderhandelingen
opnieuw op gang te brengen na de be
handeling van de binnenkort te ver
wachten regeringsnota over het ver
loop van de conferentie in de Tweede
Kamer", aldus verklaarde de fractie
voorzitter van de P. v. d. A„ mr. M.
van der Goes van Naters.
„Wij zijn in beginsel niet afkerig van
hernieuwde onderhandelingen op basis
van souvereiniteitsoverdracht over
Nieuw-Guinea aan Indonesië. Als voor
waarden moeten wij echter stellen een
voortzetting van het Nederlandse be
heer voor de eerstkomende dertig ja
ren, een behoorlijk financiële regeling
tussen de beide landen en een regeling
ter waarborging van orde en veilig
heid in Nieuw-Guinea. Wij stellen deze
voorwaarden echter niet zo absoluut,
dat bij eventuele nieuwe onderhande
lingen niet zeu kunnen blijken, dat
andere oplossingen of andere uitwer
kingen beter zouden zijn. Hoofdzaak is
voor ons, dat een oplossing gevonden
wordt, omdat immers de samenwer
king met Indonesië voor ons nog steeds
veel belangrijker is dan een eventueel
behoud van de Nederlandse souverei
niteit over Nieuw-Guinea".
Eenmaal ondergedoken in Amster
dam gaf Wreszinsky zich uit voor ban
kier, consul, vriend van Churchill,
millionnair, ere-burger van Dantzig,
en medewerker van de Secret Service.
Hij spiegelde o.m. de koopman Ver
heul voor „zwart" geld tot „wit" geld
te kunnen maken na de bevrijding. Hij
trad voorts op als contactman bü
Duitse relaties in gevallen waarin hulp
voor gearresteerde Nederlandse ille
gale werkers nodig was. Grote som
men gelds werden hem ter hand ge
steld. De rechtbank kwalificeerde het
allemaal als oplichting.
Zeven zittingen.
Niet minder dan zeven zit in jen
werden in de maanden Januari, Fe
bruari en Maart van het vorige jaar
aan dit proces gewijd en ook de behan
deling in twee instantie voor het Hof.
die thans begonnen is, belooft een
langdurige te worden. Er zyn ten min
ste reeds vier dagen voor uitgetrokken.
De verdachte wordt evenals voor de
rechtbank, verdedigd door drie advo
caten, te weten mr. Th. Muller Mas-
sis, mr. F. Mannheimer en mr. G. N.
Hovius.
Tijdens de zitting van gistermorgen
werden talrüke getuigen gehoord, die
ook reeds voor de rechtbank als zo
danig waren opgetreden. De och' end
zitting werd vervolgens geschorst om
's middags de Amsterdamse industrieel
J. F. Duyvis te horen, die door ver
dachte de toekomstige burgemeester
van Amsterdam was genoemd. Later
zou de heer Duyvis aan verdachte een
bedrag van f 95.000 hebben gegeven,
dat na de bevrijding in vreemde valu
ta zou worden terugbetaald. Door ziek
te kon de heer Duyvis niet verscho
nen. zodat de middag-zitting kort na
de opening werd gesloten. De volgende
zitting is op 8 Januari. Daar het Hof
alsnog prijs stelt op het verhoor van
de Duitse politie-beambte Wenski
wordt op 25 Januari een extra-zittings
dag ingelast.
Gisteravond zün de prinsessen Irene
en Margriet uit Oostenrijk terugge
keerd. De Koningin en de Prins zul
len met hun oudste dochter nog korte
tijd in Sankt Anton blijven.
Siroper irok zijn mes
De particuliere jachtopziener Suylen
uit Susteren ontdekte Donderdag op
zijn inspectietocht een drietal stropers
in het veld ten zuiden van Susteren
bij de grens van Nieuwstadt.
Hij sommeerde het drietal te blUven
staan. Twee liepen weg. De derde trok
een mes en keerde zich tegen de jacht
opziener. Deze laatste maakte van zijn
vuurwapen gebruik en trof deze stro
per, zekere E. uit Sittard, aan de hals.
E. werd levensgevaarlijk gewond naar
het ziekenhuis te Sittard vervoerd.
Zijn toestand was Donderdagavond nog
zorgwekkend. De beide andere stro
pers werden gearresteerd.
DE SITUATIE VAN HET KRANTEN
PAPIER ZEER SLECHT
De Canadese Dagbladbond voorspelt
voor 1951 „schaarste in de wereldvoor
raad van krantenpapier en mogelijk
een tekort", indien het verbruik in
Amerika blijft toenemen. De V.S. ver
bruiken 60% van de totale wereldvoor
raad (vóór de oorlog 44%), aldus deze
bond.
Ben Ali Isidor was de grote man, die
in de eerste maanden van het afgelo
pen jaar achter een uitgebreide handel
in valse biljetten van duizend Belgische
francs zat. Hy had ze zowel naar Ne
derland als naar Duitsland gesmokkeld.
Hier te lande was het o.m. een com
plet in Rotterdam, dat tot zün geregel
de afnemers behoorde.
Een der deelnemers aan deze smok
kel is met twee Nederlandse politie
mannen, die de zaak moesten uitzoe
ken, naar Parijs gegaan, waai- ajj van
de Sureté Nationale een flink bedrag
aan echte francs kregen, om er valse
biljetten mee te kopen en onderwijl de
daders in te rekenen. De Franse politie
heeft naderhand het gehele complot op
gerold.
De Nederlandse deelnemers aan het
complot zijn later gearresteerd. Zy
hadden zich gisteren voor de Rotter
damse rechtbank te verantwoorden.
Het waren een speelgoedfabrikant, een
loswerkman en een instrumentmaker.
Zy hadden de biljetten naar Nederland
en Duitsland gesmokkeld.
Er werden tegen de heren zware
straffen geëist: tegen de speelgoed
fabrikant twee en een half jaar, tegen
de loswerkman anderhalf jaar en tegen
de derde man een jaar, alles met af-
trek van voorarrest.