Gromyko doet een concessie, doch
verwerpt Westers voorstel
Oefening „Crescendo" begonnen
Troepen van Tsjang Kai Sjek
naar China's vasteland?
Barcelona in rep en roer
Duits invoerplan Prof. Romme zoekt in semi-
heden bekend liberale richting
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Londen: Conferentie te Parijs
mag niet mislukken
Einde van oorlog bij breedtegraad
zou prachtige overwinning zijn
Treinverkeer naar Zaandam
de „kop" gestagneerd
en
Dinsdag 13 Maart 1951
76e Jaargang No. 11050
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
EEN STAP VOORWAARTS, MAAR TWEE ACHTERUIT
Spion kreeg van zijn
zwager gegevens over
atoombom
Ook volgende winter
nog piekuren
Davies pleegt overleg
met Herbert Morrison
MacArthur zou invasie
overwegen
GENERAAL RIDGWAY
120 bruggen vernield
in twee maanden
„AnderhalveV.VD.-er in kabinet?
De fractievoorzitters
komen heden bijeen
Spoorbaan bij Amsterdam verzakt
een Enkhuizer trein
All
kon vertrekken
Nederlandse strijdkrachten marcheren op de Vel uwe
„Oude Vale" ziet een getrouwe
nabootsing van echte oorlog
Troepenbewegingen op
de eerste dag
Weerbericht
KoAi B&iteJL
Wat er nodig is
Raad van Vakcentralen
protesteert bij regering
EXECUTIES IN CHINA
Driehonderdduizend arbeiders in staking
Bevolking ontevreden
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m
Kleine advertenties
(„Juffertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
TIJDENS de eerste vergadering in de tweede week van de conferentie van de
plaatsvervangers te Parijs heeft Oromyko het tweede punt van zijn agenda
veranderd om „tegemoet te komen aan de Westerse bezwaren met betrekking
tot een terugtrekken der bezettingstroepen uit Duitsland". Het gewijzigde agenda
punt luidt: „bespreking van het herstel der Duitse eenheid en het sluiten van
een vredesverdrag met Duitsland", terwijl het oorspronkelijk was: „bespreking
van het sluiten van een vredesverdrag met Duitsland en de daaruit voortvloeien
de terugtrekking der bezettingstroepen". Gromyko verwierp daarentegen de
door de Westerse plaatsvervangers voorgestelde wijzigingen in het eerste punt
van hun agenda. „Het nieuwe voorstel is nog slechter dan het oude", aldus de
Sowjetrussische afgevaardigde. Een Franse woordvoerder verklaarde, dat de
concessie een Russische manoeuvre is om de twee andere punten met meer
kracht naar voren te kunnen brengen. Algemeen waren de Westerse gedelegeer
den van oordeel, dat de bijeenkomst van Maandag een stap voorwaarts en twee
achteruit betekende.
III
David Greenglass, voormalig sergeant
van het Amerikaanse leger en voor
malig employé, bü de atoombomon
derzoekingen te Los Alamos in Nw.
Mexico, heeft verklaard, dat hij aan
zijn zwager, Julius Rosenburg, een
electro-technisch ingenieur, in Sep
tember 1945 de beschrijving had gege
ven van een atoombom van een later
type dan dat van de bom, die boven
Hirosjima werd neergelaten. Rosen-
berg staat met zijn vrouw en een ra-
dardeskundige, Morton Sobel, terecht,
beschuldigd van spionnage voor de
Sowjetunie tijdens de oorlog.
Naar de president-directeur van het
Provinciaal- en Gemeentelijk Utrechts
Stroomleveringsbedrijf, ir. A. J. Mijn-
Keff aan een A.N.P.-redacteur heeft
medegedeeld, zullen, ondanks het gaan
deweg tot stand komen der koppelingen
van de grote Nederlandse electriciteits-
productiebedrijven en de aansluitingen
met Duitsland en Belgie, ook in de vol
gende winter in het Westen nog piek
uren noodzakelijk zijn. Ir. Mijnlieff
sprak echter de hoop uit, dat wij, on
voorziene omstandigheden daargelaten,
in 19521953 van de piekuren verlost
zullen zijn.
QEDURENDE het week-end pleegden
de plaatsvervangers overleg met hun
regeringen. Davies vloog naar Londen
en Sprak met Bevin, Morrison en Ken-
neth Younger. Men is op het ogenblik
te Londen van oordeel, dat al het mo
gelijke dient te worden gedaan om een
mislukking van de conferentie te voor
komen. Deze zou koren op de molen
der Russische propaganda zijn. Ver
wacht wordt, dat de Britse delegatie
een nieuwe verzoeningspoging zal on
dernemen ten aanzien van de vraag of
de kwestie der Duitse herbewapening
al dan niet moet worden bespreken.
In studie.
^ADAT Gromyko Maandag de wijzi
ging van het tweede agendapunt had
ingediend. verzochten de westerse
plaatsvervangers tijd om het voorstel
te bestuderen. De Russische plaatsver
vanger drong er in zijn rede op aan het
vraagstuk der Duitse ontwapening als
een afzonderlijk agendapunt te vermel
den en ook de kwestie-Triest op de
agenda te plaatsen.
De Britse vertegenwoordiger Davies
uitte zijn teleurstelling dat de Russische
vertegenwoorigers de herziene geal
lieerde voorstellen, waarin de drie wes
terse mogendheden hadden gepoogd
rekening te houden met de Russische
critiek hadden verworpen. „Waar de vol
ken belang in stellen", vervolgde Da
vies. „is, of hun vrees voor een aanval
zal verdwijnen, of de bedreiging van
hun onafhankelijkheid wordt opgeheven
en of een einde zal komen aan de span
ning in Europa".
Volgens het Parijse blad „Le Monde"
heeft de Amerikaanse journalist Robert
Allen, die als officieuze woordvoerder
van generaal MacArthur wordt be
schouwd, de vorige maand in de En
gelse editie van het Japanse blad
Mainitsji geschreven, dat de strijd te
gen communistisch China zou worden
uitgebreid tot het Chinese vasteland
zelf. Uiteindelijk doel van deze uitbrei
ding zou zijn een algemene invasie in
China.
De nationalistische troepen op For-
mosa zouden gebruikt worden voor het
vestigen van een dergelijk tweede front.
Zij zouden steun krijgen van afdelingen
van de Amerikaanse vloot en lucht
macht, genaamd „strijdkrachten van de
straat van Formosa" en onder bevel
van admiraal Roscoe Hillenkoetter.
Er zouden voorbereidingen getroffen
Generaal Ridgway, bevelhebber van het achtste Amerikaanse leger in Korea
heeft verklaard, dat als de oorlog bjj de 38ste breedtegraad eindigt, dit een e-
weldige overwinning voor de Verenigde Naties zou betekenen. De mate waarin
aan China militaire verliezen worden toegebracht zal, aldus de mening van
generaal Ridgway, millioenen in Azie tot nadenken stemmen. „Wij hebben thans
het initiatief in handen. De communisten zullen niet in staat zijn om nog een
verrassend tegenoffensief te lanceren".
Duikbommenwerpers van de Ameri
kaanse vloot zijn er in geslaagd na
twee maanden het spoorwegverkeer
in Noord-Korea practisch lam te leg
gen. In die tijd werden 120 belangrij
ke bruggen vernield.
Amerikaanse mariniers zijn ten
noorden van Hoengsong 12 kilometer
°Pgerukt. De verbonden legers bevin
den zich op het ogenblik in de onmid
dellijke nabijheid van het spoorweg
knooppunt Hongtsjong, dat in de hui-
°'8e campagne een sleutelpositie in-
"eemt. De vorige maand leed het
echtste leger hier de bloedigste ver
hezen uit de gehele veldtocht, maar
es wijst er thans op. dat de Chine
zen de stad zonder strijd willen ach-
erlaten. De geallieerden zijn nu 38
hometer van de breedtegraad ver
wijderd.
worden voor het organiseren van een
aanvoerlijn over water voor het over
brengen van een strijdmacht van drie
honderdduizend man. Engeland, Frank
rijk en enkele andere landen zouden
van deze plannen op de hoogte gebracht
jijn.
Vermindering van 30 pCi
Een woordvoerder van de Westduitse
regering heeft medegedeeld, dat West-
Duitsland heden zijn nieuwe invoer
plan aan de OEES zal voorleggen. Wan
neer dit plan op de Woensdag begin
nende biieenkomsten van de OEES en
de Europese Betalings Unie wordt aan
vaard zal West Duitsland het verbod
van invoer van goederen uit de EBU-
landen kunnen opheffen.
De Westduitse regering zou een alge
raene vermindering van de invoer uit de
EBU-landen voorstellen van omstreeks
30 procent door het overbrengen van
goederen van de vrije lijst naar de
quotaliist en door vermindering van de
omvang der quota op de bestaande
quotalijsten.
ZOVER zijn we nog niet. De moei
lijkheid zit nog altijd in de bezetting
van de vier zetels, die oorspronkelijk
(Van een onzer redacteuren)
Gisteravond heeft zich op het traject
AmsterdamZaandam ter hoogte van
de nieuwbouw van het Amsterdams
Gemeentelijk Electriciteits Bedrijf in de
Oostelijke spoorbaan een verzakking
voorgedaan, welke tot gevolg had. dat
het treinverkeer AmsterdamZaandam
UitgeestAlkmaar omstreeks acht
uur gestagneerd werd.
Onmiddellijk nadat de verzakking
was geconstateerd, werd het electrisch
verkeer in de richting Zaandam stop
gezet, De treinen, welke om 19.46. 20.16
en 20.46 in Noordelijke richting moes
ten vertrekken. vielen uit en de reizi
gers voor Zaandam en verder gelegen
stations werden verzocht zich via Haar
lem naar hun reisdoel te begeven. De
stoomtrein, welke om 20.19 naar Enk-
(Van onze speciale verslaggever „te velde")
Vannacht is onder leiding van generaal-majoor Opsomer in de stromende
regen de oefening „Crescendo", waaraan door 6200 manschappen uit alle delen
van het land wordt deelgenomen, begonnen. „Crescendo" is Het sluitstuk van
de opleiding van de lichting 1949-II. De regiments-gevechtsgroep. die hiervan
het gevolg is, is de eerste bijdrage, welke Nederland kan leveren aan de
Westelijke defensie.
De sinds Zaterdag j.1. gespannen toe
stand tussen de oorlogsgrootmachten
het rode Westland en het blauwe Oost-
land, heeft zich gedurende de afgelo
pen dagen zo toegespitst, dat aan weers
zijden van de „grens", die van het
IJselmeer via Otterloo naar Oosterbeek
en verder langs de rivieren naar het
zuiden loopt, grootscheepse troepenbe
wegingen aan de gang zijn.
In beide landen, waarvan het rode
Westland uiterst aggressief is, is de mo
bilisatie in volle gang. Ieder ogenblik
kunnen het kan niet meer vermeden
worden de legers van beide partijen
op elkander stoten. Het gaat "er sterk op
lijken; hetgeen blijkt uit onze waarne
mingen, dat „blauw" om een „rood" of
fensief te voorkomen, tot een aanval op
de rode uitgangsstellingen zal over
gaan. Ais wij niet beter wisten, dan
Verwachting tot Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met plaat
selijk enkele buien. Matige tot
VrÜ krachtige wind tussen Zuid
en Zuid-Oost. Ongeveer dezelfde
'stnperaturen als gisteren.
Woensdag: Zon op 6.59, onder 18.41
"wan op 8.56 en onder 1.56.
Cngeland heeft als eerste land, dat zit-
ting heeft in de Raad van Europa,
de conventie op de menselijke rechten
geratificeerd. In dit verband doet het
wet ietwat vreemd aan, dat de Britse
minister van Bevoorrading in het La- aanhankelijk en
gerhuis verklaard heeft, dat Groot-Brit- lichte muiselijke
tannie nu over voldoende technische richten,
gegevens beschikt om zo nodig atoom
bommen te vervaardigen, vindt Theo-
door; want waar zo iets neerkomt blijft
er van die rechten z.i. nou niet zo èrg
veel over. p Met de bewapening in de
USA gaat het minder vlot: De Jones
and Laughlin Steel Corporation", op
drie na de grootste staalfabrikant in de
V.S., zal haar fabrieken te Pittsburgh.
waar momenteel pantserplaten voor
tanks vervaardigd worden, moeten slui
ten wegens een „langzaam-aan-staking"
van employé's van de fabrieksspoorweg.
p Over langzaam-aan gesproken: Een
vrouw in Calcutta heeft met een tus
sentijd van 45 dagen een tweeling ter
wereld gebracht. Nog een merkwaar
dige geboorte. Van een boekentitel: Te
New York deelde de Amerikaanse
schrijfster Anita Loos, u weet wel die
o.a. „Gentlemen Prefer Blondes" (Heren
prefereren Blondjes) pleegde dat zij de
titel van haar nieuwste boek, dat oor
spronkelijk „Liefde duurt nooit lang"
zou heten veranderd heeft in „Er wordt
een muis geboren". „Aangezien de
eerste titel niet op waarheid berust"
Nieuwe .,boy-friend", Anita? p Omdat
we het nu toch over muizen hebben: Op
een raam-advertentie in een New York-
se dierenwinkel werd het volgende me
degedeeld: Betrekking gezocht ge
zond poesje »oekt goed tebws SerUik
eenvoudig,
bezigheden
op die
Genegen
te ver
staal vervaardigd zijn, werd „Lammi-
se" gedoopt. Het zal op het „Festival of
Britain" tentoongesteld worden. P
Vlooientheaters zullen op dit Festival
ontbreken, want volgens een Brits vak
man op dit (springerige» gebied zijn
de Engelse vlooientheaters tot onder
gang gedoemd, daar op zijn adverten
ties. waarin hij levende have vroeg
voor het theater dat hij op het Festival
kermisterrein had willen exploiteren,
in 't- geheel niet werd gereageerd. P
nieuw-
Qm nog even op die woordspeling
door te gaan: Lichte huiselijke be
zigheden zijn nu nog lichter geworden. Als laatste .Festival of Britain
In Engeland werd een electrisch keu- Ue kunnen wij onze geachte cliëntele
kenhulpje gefabriceerd, dat kan eieren mededelen, dat buitenlandse bezoekers,
kloppen, deeg mengen en kneden, aard- die het met het Engels te kwaad heb-
appelen schillen, groenten fijnsnijden, den, zullen worden bijgestaan door
vlees malen, puree maken en vruchten speciale tolken, herkenbaar aan insig-
uitpersen. Het instrumentje, dat met nes- die voor elke taal een aparte kleur
een buitengewoon grote snelheid werkt hebben. Zo b.v. voor Frans lichtblauw,
en welks onderdelen alle van roestvrij voor Duits groen en voor Italiaans
licht-rose. p Dat die kleur voor Italië
nog zo gek niet is moge blijken uit een
artikel van de hand van de bekende
auteur Ignazio Silone dat dezer dagen
in de ..Giornale d'Italia" verscheen. Si
lone toont daarin aan, dat de rebellen
Magnani en Cucchi. een crisis van grote
afmetingen in de Italiaanse communis
tische partij veroorzaakt hebben". P
En omdat we dichter bij huis per slot
van rekening ook een crisis, zij het dan
van andere aard, hebben, besluiten we
vandaag met de mededeling, dat de
Amerikaanse luchtmacht op een drij
vende ijsberg in de Poolzee, ongeveer
300 km .ten Noorden van Alaska, een
basis voor een weerstation met een staf
van vijftien man heeft ingericht. Zo'n
bewegelijke hasis voor een vijftienmans-
kabinet lijkt Theodoor nu ook dè op
lossing voo« Neerland» regermflrciieis.
(Van onze parlementaire redacteur)
Y^ANNEER zich geen nieuwe complicaties voordoen, begint het er op te ge
lijken. dat prof. Romme zijn kaartenhnis. waaraan hij nu al enige weken
met een bewonderenswaardige volharding en met een voorbeeldig geduld heeft
gearbeid, afgebouwd krijgt. Het geringste politieke zuchtje kan het echter
«eer in elkaar doen storten, maar als de informateur kans ziet het daartegen
te beschermen, dan zal Nederland binnen niet te lange tijd weer een echte
regering rijk rijn.
aan de zogenaamde derde macht waren
ren toegedacht. Nu de anti-revolution-
naren niet meer voor twee daarvan in
aanmerking komen, schijnt prof. Rom
me ze te willen bestemmen voor de
CHU en de VVD en -wel twee voor de
CHU en twee voor de VVD. hoewel de
liberalen toch ook weer niet het volle
pond zullen krijgen. Wat dat laatste
betreft heeft n.1. de P.v.d.A haar spe
ciale wensen, die hierop neerkomen, dat
mr. Oud's actie in geen geval tot een
duidelijke politieke winst voor de VVD
mag leiden.
Van de CHU-leden, ir. C. Staf. die
voor Oorlog en Marine in aanmerking
komt en mr. H. Mulderije. die voorbe
stemd is voor Justitie, heeft prof. Rom
me nog geen afwijzend antwoord ont
vangen, doch deze heren hebben ook
nog niet definitief een portefeuille aan
vaard. Wanneer zij toestemmen en mr.
Stikker verklaart zich bereid weer lei
ding aan Buitenlandse Zaken te geven,
dan blijft de bezetting van Verkeer en
Waterstaat nog over. Het zal wel voor
deze functie zijn, dat de informateur
Maandagmorgen de heer H. H. Wem-
mers, tot 1 Januari 1949 directeur van
het Rijkskolenbureau en op het ogen
blik één van de directeuren van de
Staatsmijnen, gepolst heeft.
De heer Wemmers is partijloos en be
schouwt zich als een exponent van de
gedachte van de derde macht. Meer po
sitief gezegd, staat de heer Wemmers ten
opzichte van de VVD, zoals ongeveer
de demissionnaire minister van Oorlog
en Marine mr. 's Jacob tegenover de
CHU. Geen volbloed liberaal dus, maar
toch wel met sympathieën naar die
kant.
Ook de heer Wemmers heeft nog niet
medegedeeld, of hij aan ministeisporte-
feuille accepteert. En het zal nog moe
ten blijken, of de versterking van het
liberale element in de regering al is
deze candidaat niet bij de WD aange
sloten en wordt Verkeer en Waterstaat
niet als een departement met politieke
betekenis beschouwd de goedkeuring
van de P.v.d.A. en van de CHU kan
wegdragen en of de VVD zelf zich met
deze oplossing tevreden stelt. Er zitten
dus nog altijd haken en ogen aan de
formatie vast.
(Zie verder elders in dit blad.)
huizen moest vertrekken, vertrok met
ruim tien minuten vertraging. De trein
passeerde in zeer langzaam tempo de
plaats van de verzakking. Na drie
kwartier hadden werklieden van de NS
de spoorbaan weer zodanig versterkt,
dat het treinverkeer in de richting
Zaandam hervat kon worden. Even na
21 uur was de treinenloop weer nor
maal.
De treinen naar Amsterdam, die over
de Westelijke spoorbaan lopen, onder
vonden geen stagnatie, al had men door
het uitvallen van de treinstellen uit de
tegenovergestelde richting met enige
moeilijkheden te kampen.
AMERIKA CONTROLEERT
VERBRUIK VAN TIN
De Amerikaanse regering zal voort
aan bij uitsluiting optreden als impor
teur en verkoper van tin. Ter controle
van het verbruik zal een stelsel van
toewi.izigingen worden ingevoerd.
zouden wij werkelijk kunnen geloven,
dat onze mooie Veluwe gevechtsterrein
voor oorlogvoerende troepen geworden
was. Aan weerszijden van de denkbeel
dige grens vinden grote troepencon
centraties plaats. Aan deze grens heb
ben zich al denkbeeldige grensinciden
ten voorgedaan, waarbij „doden" en „ge
wonden" vielen.
(Zie verder elders m dit blad.)
EEN bijzonder waardevol onder
deel van „Crescendo" is de
oefening in de aan- en afvoer
van de vele zaken, die een soldaat
te velde nodig heeft. Om de 6200
deelnemende manschappen een.
dag te steunen en van al het
nodige te voorzien, is 5500 ton
aan munitie, kleding, voedsel,
benzine en transport nodig. Om
die troepen honderd kilometer
te verplaatsen, moet men beschik
ken over 55.000 liter benzine.
Deze week zullen de mannen
per dag 15.000 kg. levensmidde
len verorberen, die verpakt zijn
in echte oorlogspakketten van 50
en 100 kg.
De verhoogde suikerprijs
De Raad van Vakcentralen heeft een
telegram aan de ministerraad gezon
den, waarin gezegd wordt, dat de
suikerprijsverhoging toegeven van
speculanten ten koste van verbruikers
betekent. De verhoging geschiedde, zo
wordt gezegd, zonder overleg met het
georganiseerde bedrijfsleven. De vak
centralen maken daartegen ernstig be
zwaar en verzoeken spoedig overleg
over de sociale consequenties van de
prijsverhogende maatregelen.
Het pro-communistische blad „Koeng
Po", dat te Hongkong verschijnt, meldde
Maandag de executie van 51 „speciale
agenten in dienst van de nationalisten
en Amerika". De executie geschiedde
Zondag te Kanton, 't Blad meldt tevens
de executie van 22 personen te Ling-
ling in de provincie Hoenan.
Ik ben benieuwd hoelang de
prijzen hun oefening Crescendo
MiUas. aootlz-ette n.
In Barcelona hebben gisteren naai
schatting driehonderdduizend arbei
ders het werk neergelegd uit protest
tegen de hoge kosten van het levens
onderhoud. In de stad heerste grote
opwinding. Schreeuwende groepen be
stormden de trams en de taxi's. Waar
nemers noemden de toestand ernstig.
De staking begon in de fabrieken
doch sloeg spoedig over naar de an
dere takken van bedrijf. Taxichauf
feurs, die bleven rijden, werden als
stakingsbrekers behandeld de trams
leden geheel leeg. De winkels bleven
gesloten. Een week geleden zijn er
reeds demonstraties gehouden tegen de
verhoging van de tramtarieven. De
kosten van het levensonderhoud zijn
in de laatste tijd aanzienlijk gestegen
De autoriteiten te Barcelona schrij
ven de relletjes toe aan communisti
sche invloeden. Waarnemers geloven
echter, dat de gehele bevolking achter
de actie stond. Overigens zijn sinds de
actie in Korea toenemende communis
tische sympathieën merkbaar- in de
kringen der Spaanse universiteiten.
De algemene toestand is volgens la
tere berichten in de loop van de dag
aanzienlijk verbeterd. De officiële
vakbeweging heeft de arbeiders ge
last, het werk te hervatten. De sta
king zou zijn veroorzaakt door de ver
boden Verenigde Socialistische Partij
van Catalonie, die onder communis
tische controle staat. Zij zou steun
hebben ontvangen van plaatselijke in
dustriëlen.
Het Spaanse ministerie van binnen
landse zaken heeft Maandagavond laat
een communiqué uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat de algemene sta
king en demonstratie in Barcelona
„zonder succes" waren georganiseerd
door een lichaam buiten Spanje.
Volgens het officiële bericht zijn de
leiders gearresteerd. De regering deel
de verder mede, dat zü meer dan ge
noeg middelen heeft om alle pogingen
om de vrede en orde te verstoren, de
kop in te drukken"
Het communiqué werd uitgegeven
na een speciale zitting van het Spaan
se kabinet.
