De Japanse „invasie met bom-ballonnen
Ponten over het Noordzeekanaal
verwerken een druk verkeer
Hoe zwijgzaamheid in Amerika groof j
onheil afwendde
Haak-in-acfie bracht reeds half miHioën (gulden) op
Wind dreef nieuw wapen
over Oceaan
DRIE HEEN-EN-WEERTJES PER UUR
Zelfdiscipline kon we
beter zijn
Opnieuw communistisch
complot op Midden-Java
Suriname heeft nieuwe
regeringsraad
Prinses Marijke aan boord van de „Holland'
Autorijlessen duurder
Kleine landen willen een
regelingmet W-D uitsland
Brandstoffenhandel krijgt
lagere kolentoewijzing
INGEZONDEN STUKKEN
Het verzet
pE oud-Chef Staf van het Westen» Defense Command. de Brigadier General
Va° L6*er' W' H Wi,bur- een der weinige mannen die vol
komen op de hoogte zijn van die merkwaardige wijze van aanvallen die de Ja
panners in de>«*1#^KtoePasten en waarvan wij hier, in het bezette Europa maar
keel ver en vaag bij geruchten iets vernamen: Het betreft de ballonaanvallen
«e vanuit Japan gelanceerd werden op het vaste land van Amerika en die een
ir^W^epern7akinKv,,'Mlden d3n erkennen Het
wa8 stellig geen bagatel! De Amenkanen hebben uit de aard der zaak getracht
T en dat was het misschien £k wel,
■U,ar„h^ d,e aanval,en toch een vooruitgang van betekenis
^'1 Jn a T'^8- Vo°r het eerst in de geschiedenis
Z ^diartmgen over zee te zenden en de dreiging
dezer projectielen was wel zeer groot. In Amerika is men er van overtuigd, dat
men het tedanken had aan de sneeuwrijke winter dat niet geweldige bosbran
den rijn uitgebroken alsgevoig van deze aanvallen. Brigadier Generaal Wilbur
beeft m „Readers Digest een en ander over dit Japanse wapen verteld: aan zijn
artikel ontlenen wij hier het volgende^
•TOEN Generaal Doolittle op de 18de
April 1948 Tokio bombardeerde, trof
hg Japan daarmede ln 't hart, ook wat
de geest betreft: de Japanners voelden
zich in hun eer aangetast De reactie op
deze aantijging was 1 tot ontwikkeling
brengen van de nieuwe aanvalsmethode.
Twee jaar duurde het voor men ermee
gereed was, maar een half jaar lang, te
beginnen op de eerste November 1944.
lieten zij 9000 ingenieus ontworpen bal
lonnen op met de bedoeling de daaraan
bevestigde ladingen brandbommen en
jcherfbommen te laten neerkomen op
bossen, dorpen en steden in Amerika.
Deze ballonnen die een diameter hadden
van ongeveer 10 meter, vlogen over de
Stille Oceaan in Oostelijke richting
op een hoogte van 10 tot 15 kilometer
maakten daarbij gebruik van de
luchtstromingen die op die hoogte met
een snelheid van 175 tot 350 wilometer
per uur in Oostelijke richting stuwen.
OfSchoon z{j op geen enkele wijze be
stuurd werden, noch door radio, noch
anderszins, wordt toch wel aangenomen
dat zeker er 900 tot 1000 het Ameri
kaanse vasteland bereikten.
Overal, van Alaska in het Noorden
tot Mexico in het Zuiden, werden
zij gesignaleerd; bijna 200 meer of min
der volledige ballonnen werden in de
Oceaan gevonden Noorwestelijk en
Westelijk van Canada. Fragmenten van
nog 75 anderen werden ergens op "t land
gevonden of langs de kust uit zee op
gevist. Lichtflitsen in de lucht maakten
het de waarnemers duidelijk, dat er ze
ker een 100 in de lucht tot ontploffing
kwamen.
Ramp was mogelijk.
Het ïs een geluk, dat de aanvallen alle
plaatsvonden in het natte winterseizoen:
als de ballonnen ook in de zomer waren
neergekomen, wanneer de Amerikaanse
wouden kurkdroog zijn dan zoo grote
schade zijn aangericht. En., er waren nog
andere mogelijkheden voor de vijand.
Als de Japanners door waren gegaan met
de hoeveelheid van bijvoorbeeld Maart
1945 en zij hadden dan gebrnik gemaakt
van grotere hoeveelheden kleine brand
bommen inplaats van één grote lading
envan bacteriën, dan zou het een
ramp zijn geworden voor Amerika.
De eerste aanval vond plaats in Juni
1944; de Japanners lieten 200 stuks naar
Amerika zweven: er kwam er niet één
van aan. Pas op 4 November van dit
Jaar ontving men de eerste meldingen;
het betrof hier de „zending" van de
lste November. Op die dag ontdekte een
patrouillevaartuig van de marine een
groot stuk stof drijvend op zee. Een ma
troos probeerde de stof aan boord te
trekken, maar hij bemerkte dat er een
zwaar gewicht aan hing.
Niet in staat t geheel binnen te halen,
sneed hij met zijn mes het gewicht los;
hiermede liet hij, zonder het te weten,
de gevaarlijke lading zinken. Alles wat
Br over bleef was het omhulsel; er ston
den Japanse lettertekens op en alles bij
elkaar was het wel duidelijk, dat er een
nieuw geheimzinnig element in de oor
logshandelingen was gekomen.
Onmiddellijk begon met, eenmaal be
seffend welk een gevaarlijke mogelijk
heden hier scholen, alle openbare auto
riteiten te mobiliseren; de marine kreeg
Bxtra opdracht, houtvesters en politie
diensten werden gealarmeerd. Twee we
ken na die eerste vondst op zee werd,
weer op zee, een nieuwe vondst gedaan.
Even daarna fladderde een' ballon, half
vernield en verbrand, neer in Montana.
Tegen het midden van de maand Decem
ber hadden technici en tekenaars 'n vol
ledige blauwdruk weten samen te stellen
Tan het wapen en het bleek naderhand
zij ten aanzien van de belangrijkste
Onderdelen zeer juist hadden gecombi
neerd en gededuceerd. Men ontdekte, dat
het omhulsel was vervaardigd van ver
schillende lagen zwaar perkament welke
aaneengelijmd waren met een plant
aardige lijmsoort endat dit veel en
Vee' beter de waterstof in de ballon wist
"ast te houden dan de beste Amerikaan-
ja met rubbersoorten gefabriceerde om
hulsels.
Nauwkeurig werk.
Roe grondig men in een oorlog wel te
w erk gaat, kan uit het volgende duide
lijk worden: aan het zand dat de ballons
als ballast meevoerden, konden experts
zien waar vandaan de ballons werden
opgelaten; de namen van vijf Japanse
plaatsen werden hier genoemd. Het lag
toen voor de hand de luchtmacht op
dracht te geven eens op de bewuste
plaatsen te gaan letten en weldra kwa
men er rapporten binnen en foto's van
een der ballonfabrieken. Duidelijk kon
men daarop parelgrijze bollen waarne
men; ballonnen die werden opgeblazen
alvorens op reis te gaan naar Amerika.
Een vlieger van de R.A.F. kreeg toen
een merkwaardige opdracht: toen een
dier grijze bollen boven een stad in het
westelijke deel van de U.S. werd gesig
naleerd, ging hij er op af, waarna hij
de ballon door middel van windstoten
van zijn propeller naar het open veld
wist te stuwen. Door het slingeren van
de gevaarlijke lading werd de waterstof-
klep geopend en ten gevolge daarvan
zonk de ballon onbeschadigd naar de
grond. Ook toen had men geluk: de auto
matische ontsteking van de bommen
werkte toevallig niet en men vond alles
volledig intact.
De ballons, heeft men later ontdekt,
werden vervaardigd voor een bedrag van
ongeveer f 2500 per stuk. Elke ballon
droeg ongeveer 30 zandzakken met een
gewicht van ieder zes pond; deze werden
successievelijk losgelaten door middel
van een apparatuur, die reageerde op de
standen van "n barometer. Zodra de bal
lon lager kwam dan 10 kilometer hoogte,
viel automatisch de nodige ballast los.
Elke ballon vervoerde drie of vier bom
men, waarvan er ten minste één brand
bom was. De andere waren bommen
met scherfwerking. Deze beide soorten
bommen stonden in contact met een los-
werpmechanisme, dat in werking kwam
als alle zandzakken waren afgeworpen.
De Japanners meenden, dat de ballon
zich op dat tijdstip wel boven Amerika
zou bevinden. Bovendien was er een ap
paraat. dat er voor zorgen moest dat,
wanneer alle bommen waren losgelaten,
de ballon-zelf zou exploderen.
Groot brandgevaar.
jQIT APPARAAT werkte niet al te goed;
daardoor zijn de Amerikanen in staat
geweest ten minste tien procent der ge
lande ballonnen ongeschonden in handen
tekrijgen. Met elke zwerm ballonnen
ging er een mee welke radiosignalen af
gaf, zodat de Japanners op de hoogte
konden blijven van de vorderingen van
hun „zending". Omdat zij zeker wilden
zijn van de aankomst daar, gebruikten
zij voor deze radioballonnen met rubber-
versterkte zijde vervaardigde omhulsels;
zij meenden (evenals trouwens de Ame
rikanen) dat deze zijde duurzamer was
dan de perkamentstof. waarvan de an
dere ballonnen waren gemaakt. Het
tegengestelde bleek waar: slechts drie
zijden ballons bereikten Amerika.
Nadat men enkele ballons had gevon
den, zag men wel in dat men van ex
plosie gevaar maar weinig te duchten had;
de mogelijkheid door middel van dit wa
pen grote branden te stichten in het
droge seizoen, was echter een bijzonder
dreigende mogelijkheid. Men trachtte dit
alvast op te vangen door het samenstel
len van parachute-eenheden die op be
dreigde punten ingezet zouden worden
tegen het vuur. Men besefte desondanks
dat deze maatregelen bij een werkelijk
grootse aanval geheel onvoldoende zou
den zijn en daar men 't hout zeer nodig
had, was men ten aanzien van een voort
gaan van de aanvallen met grote bezorgd
heid vervuld. Ook begreep men heel goed
dat men door middel van de ballons
allerlei ander gevaarlijks kon -neerlaten;
plantenziekten, dierenplagen en zelfs bac
teriën welke de mens zouden kunnen*
aantasten. Het is nimmer bekend gewor
den op welk een ingrijpende wijze het
Amerikaanse zolk zich trachtte te wape
nen tegen deze grote gevaarlijke bedrei
ging: doktoren en veeartsen, landbouw
kundige experts en allerlei andere auto
riteiten werden opgeroepen; ontsmet
tingsstations werden op verschillende
plaatsen ingericht, chemicaliën voor be
strijding van ziekten werden beschikbaar
gesteld evenals maskers en speciale pak
ken. Boeren etc. moesten onmiddellijk
melding maken van vreemde verschijn
selen etc.
Zwijgen!
Om te voorkomen dat de Japanners
zouden bemerken welk een effect hun
wapens hadden, kwamen de Canadezen
en Amerikanen overeen in pers noeh
radio melding te maken van een en an
der; deze vrijwillige censuur werd een
der opmerkelijkste dingen van de oorlog
Aan de andere kant had deze geheim
houding nadelen.
Zo vond 'n groep kinderen tijdens een
picnic in Oregon een ballon; waar
schijnlijk hebben zij eraan getrokken,
waardoor de lading tot explosie kwam.
Vijf kinderen en een vrouw vonden de
dood. Hoe moest men de millioenen
ouders en kinderen op de hoogte brengen
zonder dat er iets van doorlekte na?
de Japanners? Met behulp van de ^sof-
den van scholen en hun onderwijzers
slaagde men er ln onopvallend te waar
schuwen; boeren en houthakkers etc.,
politieautoriteiten en houtvesters werden
op de hoogte gebracht. Plotseling, dat
was tegen eind April, hield de ballon
bedreiging op. Waarom? Waarom waren
de Japanners er mee opgehouden? Meen
den zij dat het geen effect had? Of was
het maar een pauze voor de echte grote
aanval?
Dit mysterie werd eerst drie jaar later
opgelost. Toen bezocht Brigadier-Gene-
ral Wilbur Japan en ondervroeg hij
Generaal Kusaba, die de leiding van
deze ballonacties had gehad. Deze ver
telde allerlei; ook dat de Japanners
hadden verwacht, dat een tiende der
balonnen Amerika en Canada zou be
reiken.
Bericht over de landing van de eerste
ballon in Montana had Japan bereikt.
Daarna echter had Amerika zo volledig
gezwegen over het onderwerp, dat de
Japanse Generale Staf Generaal Kusaba
verwijten begon te maken, dat geen der
ballonnen aankwam. Telkens weer ver
telde men hem dat hij de snel afnemen
de voorraden van de de natie nog meer
uitputte met zijn ballonwapen. Ten
slotte verbood men tegen het einde van
April alle verdere actie op dit terrein.
De Staf motiveerde dit verbod met de
volgende opmerking: „Indien uw bal
lonnen Amerika zouden bereiken, wat
men niet kan aannemen, dan zonden de
Amerikanen er niet zo volkomen over
zwijgen. Amerikanen kunnen hun mon
den niet zo lang dichthouden". Waaruit
kan blijken van welk een belang het is
in oorlogstijd (en trouwens ook in an
dere tijden) te zwijgen over staats-
aangelegenheden.
(Van onze speciale verslaggever).
QOK zonder cijfers te noemen, kan met reden worden vastgesteld, dat de
ponten over het Noordzeekanaal alle dagen een dikke verkeersstroom te
verwerken hebben. Honderden en nog eens honderden auto's trekken dage
lijks Noord-Holland in, of gaan van onze provincie naar Zuidelijker streken.
Maar vrijwel immer hoort men van ernstige stagnaties, of onprettige strub
belingen bjj de vier overzetveren, die tussen Amsterdam en IJmuiden te vin
den zijn. Zeker, de wachttijden zijn wel eens wat lang. Maar dat kan men
het op volle toeren werkende pontpersoneel niet kwalijk nemen. Het vaart
zonder verwijl zijn gemiddeld drie heen-en-weertjes per uur. Met drie ponten
in de vaart wordt dan dus negen heen-en-weertjes. Wanneer men weet, dat
doorgaans zo'n vijftien k zestien wagens per vaart kunnen worden meegeno
men, kan men gemakkelijk zelf uitrekenen, hoe lang men heeft te wachten
voor men aan de beurt van overzetten is, wanneer men zo omstreeks de hon-
derste wachter is ln de lange file van auto's voor Hembrugpont, Buiten
huizen of Velsen,
In Oost-Ja va zijn dezer dagen in
verschillende plaatsen personen ge
arresteerd, die deel zouden uitmaken
van een tweede Madiuncomplot. Het
had vertakkingen over geheel Java.
Het centrum lag in Midden-Java, maar
het complot onderhield contact met de
Darul Islam op West-Java en een
guerrilla-organisatie op Oost-Java. Zo
als men weet heeft een groep commu
nisten enige jaren geleden een staats
greep ondernomen met Madiun als
centrum, die na een harde strijd van
een paar weken werd onderdrukt.
Daarbij kwam o.m. oud-minister Sja-
rifuddin om het leven.
De heren J. Drielsma, A. Curria, A.
Smit, A. Alberga, F. Oliviera en W
"'uglall, die dezer dagen werden voor-
Sedragen voor benoeming in de nieu-
regeringsraad van Suriname, zijn
gisteren beëdigd als lid van dit col
tege. De heer Drielsma is waarne
mend premier. De heren Lim A Po en
R- Bergen zijn benoemd tot voorzitte
9b onder voorzitter van da Staten van
^«narna.
Van de vele geschenken, die ons jongste prinsesje, H.K.H. Prinses Marijke,
heeft gekregen, speelt zy het liefst met haar speelboot „Holland". Wij zien
haar hier in haar boot temidden van ander speelgoed m de speelkamer van
m Paleis Soestdijk.
MEN kan er over mopperen, zoveel
men wil, zolang Den Haag niet het
sein heeft gegeven, dat er onverwijld
met tunnelbouw moet worden begon
nen, helpt het geen zier.
Wij hebben zo de indruk, dat de
de meeste automobilisten oor dit alles
een duidelijk begrip hebben. Op wie ze
dan misschien al mopperen, doorgaans
niet op het pontpersoneel, dat men nog
al eens graag met een sigaretje of
sigaar bedenkt en dus stellig geen
kwaad hart toedraagt. Dat sigaretje of
die (meer schaarse) sigaar is een bewijs
van erkentelijkheid. Men waardeert de
vlotheid, waarmee men naar de over
kant gebracht wordt, en zijn reis weer
kan vervolgen. Men waardeert de nauw
lettende zorg, die in acht genomen
wordt, om bij ,alle passen en meten op
het pontdek, beschadigingen der glim
mende limousines te voorkomen. Men
waardeert de vlotheid van laden en los
sen.
Het is deze voelbare waardering, die
het werk licht doet zijn. Men merkt het
aan de mensen Altijd zijn ze luimig,
zelden bokkig. Het moet dan ook al
erg bont gemaakt worden, wanneer zij
uit hun slof schieten. Dat gebeurt pas,
wanneer er een of andere onhebbelijke
automobilist merkwaardig genoeg
zijn die er!! denkt regels te kunnen
gaan stellen aan de mannen van de
pont. „Als je nou die wagen er eens
af liet komen, zou mijn wagen er nog
net bij kunnenKijk, zoiets ver
draagt een pontwachter niet. Zomin als
een ander sterveling.
Uit zulke kleinigheidjes kan soms
wei eens wat bekvechterij groeien
Het is nimmer van ernstige aard. Het
pontpersoneel bezit voldoende gezag in
Tijdens de steravond, welke giste
ren in de N.C.R.V.-studio gehou
den werd, bood de voorzitter
van het bloembollenvak, de bur
gemeester van Hillegom Van
Nispen tot Pannerden, een be
drag aan van f 25.000.Hier
mede werd het half millioen, dat
de „Haak-in actie1" tot op heden
bijeenbracht ruim overschreden.
De omroeper van de N.C.R.V.. de
heer J. Bodegraven (links), be
dankt burgemeester Van Nispen
tot Pannerden.
zichzelf, om gedaan te krijgen wat het
goed denkt.
Het jarenlange werken heeft dat ge
zag verstevigd. Men denke er niet te ge
ring over. Automobilisten zijn over het
algemeen levenslustige typen, die zich
niet gemakkelijk de kaas van de boter
ham laten eten en meestal 'n verschrik
kelijke haast hebben.
Er zijn ar zelfs bij, die niet schro
men voor hun beurt een pont op te slip
pen, wanneer ze menen, dat hun kf s
schoon is. Zelden lukt dat. Het rechts
gevoel van de voorbijgeschoten auto
mobilisten is te groot om dit te gedo
gen. Met vereende kracht wordt zulke
snoodaards meestal snel aan het ver
stand gebracht, dat ze hun beurt heb
ben af te wachten. In negen van de
tien gevallen is onoplettendheid de
oorzaak an zulk kwaad. „Ik had niet
op mijn voorganger gelet....", heet het
dan.
Zelf-discipline.
Ja, ja, zoiets komt nog al eens voor.
Vandaar dat er bijvoorbeeld bij Velsen
practisch doorlopend een politie-agent
het verkeer, zeker aan de Zuidzij, moet
regelen. Daar vormen de wachten
de auto's geen file. Ze komen zes. zeven
rijen dik op het pontplein te staan. Zo'n
tachtig k negentig wagens kunnen op
dat plein geplaatst worden, zonder dat
het aankomend verkeer gehinderd
wordt. Het is een kwestie van zelf
discipline van de automobilisten deze
orde te handhaven. En daaraan ont
breekt het nog wel eens.
Dit wat de automobilisten betreft.
Behalve auto's gaan er ook fietsen met
de pont over. „Wielrijders afstappen!"
is het clemente verzoek, dat met borden
op de pont staat aangejeven. Het wordt
door tientallen vergeten. Voornamelijk
door de jeugd. De jongelui van am
bachtsschool of HBS. Niet zelden pro
beren ze wegrijdend aan de overzij het
pontpersoneel nog in de maling te ne
men ook. Een onhebbelijkheid, waaraan
blijkbaar moeilijk iets te veranderen
valt. Tenzij misschien met processen-
verbaal. En daar wordt sterk aan ge
dacht in pontwachterskringen. Men
heeft er de bevoegdheid toe. Wie dus
doorgaat met te zondigen tegen het ge
bod, dat het niet geoorloofd is op de
ponten te fietsen, kan er van op aan
dezer dagen eens tegen de lamp te lo
pen. Men zij gewaarschuwd.
Met ingang van Maandag a.s. zullen
de minimum-tarieven van autorij-les-
sen verhoogd worden van f 6 tot f 7
per uur. met dien verstande, dat auto
rijschoolhouders, die les geven buiten
de plaats hunner inwoning daarenboven
nog minimum 10 procent extra in reke
ning mogen brengen. Alle bij de sectie
autorijscholen van de F.N.O.P. aange
sloten leden zijn verplicht de verhoog
de tarieven berekenen.
Een 06-jarige Leeuwarder vrouw,
lie bijna zestien jaar geleden haar
■erste man vermoordde en daarvoor
!oor de rechtbank aldaar tot acht jaar
'svangenisstraf werd veroordeeld,
i hoorde voor het Leeuwarder Gerechts
hof bevestiging twsen.
Enkele kleine Westeuropese landen,
die ernstig getroffen zijn door de be
talingsmoeilijkheden van West-Duits-
land, dreigen terug te zullen keren tot
een tweezijdige regeling van hun han
dels- en betalingsverkeer met dat land,
Zwitserland eist een voorkeursbehan
deling bij elk plan, dat wordt uitge
voerd om de Duitse betalingsbalans
te verbeteren. Nederland heeft in
rechtstreekse onderhandelingen te
Bonn voorgesteld, dat West-Duitsland
een invoer uit ons land ter waard#
van dertig millioen dollar zal toestaan.
Daar zou een Nederlandse compensa
tie tegenover worden gesteld. Wor
den bij de besprekingen van de Euro
pese Betalingsunie te Parijs de be
staande moeilijkheden niet opgelost,
dan zal ook Nederland te Bonn verder
onderhandelen over een tweezijdige
regeling. Denemarken overweegt
soortgelijke maatregelen.
De brandstoffenhandelaren krijgen
het komende seizoen slechts zeventig
procent van de hoeveelheid brandstof
fen die zij over het afgelopen stook-
seizoen hebben gehad, aldus meldt
H.V.V.
De helft hiervan zal in de periode
van 1 April tot 1 October worden
afgeleverd. De andere helft zal van
October tot 1 April 1952 volgen. Als
de kolenpositie na 1 October iets gun
stiger is, zal de toewijzing enigezins
worden verhoogd.
ATOOMPROEVEN OP ENIWETOK?
Naar men verwacht zal de grootste
atoomproef in de serie van thans op
Eniwetok genomen worden en wel tus
sen vier en negen Mei.
(Buiten verantwoordelijkheid van de
Redactie)
Na zes jaar bevrijding krijgen wij
dan toch eigenlijk te horen, dat jongens
van 17 a 18 jaar volkomen op eigen
houtje strijdorganisaties konden op
richten om o.a. mensen, die toevallig
voor bewaking van gemeentehuizen of
distributiekantoren waren aangesteld
zonder pardon neer te knallen. De he
ren haalden daarmee stunts uit, die an
deren het leven hebben gekost.
Hoe durft iemand zichzelf nog door
middel van een dagblad naar voren te
schuiven als hij zijn medemens zonder
noodzaak heeft doodgeschoten? Als
voorbeeld noem ik o.m. de drie land-
wachters te Zwaag. Nee, heren, ik hield
me maar stil en ging mij schamen. Met
dank voor de plaatsing,
W. WATERVAL Jr„ Heiloo.
Naschrift: De schrijver is wel bijzon
der eenzijdig. Stunts, die anderen het
leven hebben gekost? Inderdaad: als
het nodig was en als het niet anders
kon. En soms ook wel uit overmoed.
Maai- de schrijver vergeet de .stunts",
die duizenden het leven hebben gered,
de „stunts" die „jongens van 17 18
jaar" met inzet van eigen leven hebben
uitgehaald om Joden, piloten, vervolg
den en opgejaagden te redden uit d«
klauwen van Rauter, Lages en Schreia-
der. Waren hun levens niet minstens
zoveel waard als die van de Jan-Hagei-
lieden der landwacht? Redactie.
