Engeland verkeert in crisisstemming
I
Nieuwe verkiezingen zijn onvermijdelijk
Wederom stakingen in Spanje
Dulles effende de weg voor het
verdrag tussen V.S. en Japan
Geallieerden werden gedwongen
nieuwe posities in te nemen
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
NU OOK WILSON AFGETREDEN
Spoedbijeenkomst
van Labourfractie
De eerste reacties
JAN PRONK,
JCcfAi Ï3<&4tek
Chinese doorbraak
Trygve Lie in
Athene
Dinsdag 24 April 1951
76e Taarpanq No. 11086
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Bevan doei een scherpe
aanval op Gaitskill
Gesteund door antifascistische groepen
Regering dreigt met
maatregelen
Weerbericht
Geen hogere prijzen
voor textielwaren
Nederlands stayerkampioen vol lof over de
Ronde van N.W.-Nederland
Peking mag niet meespreken over vredesverdrag
Amerikaanse soldaten blijven
in Japan
Jontsjon bezet
Moet een vrouw haar
man ook illegaal volgen?
Atoombom 1951 weegt
plm. 4500 kilo
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
llirectie:
J BTJLSMA en C KRAK
1IELDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
f 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
eNGELAND LEEFT op het ogenblik in een crisisstemming. Deze is een gevolg
van het aftreden van de minister van Arbeid, Bevan. dat gevolgd is door het
Iieengaan, gistermiddag, van de minister van Handel, Wilson. Zij is nog versterkt
door de scherpe aanval, die Bevan Maandagmiddag in het Lagerhuis heeft ge
daan op zijn partijgenoot en oud-collega, de minister van Financiën Hugh Gait-
skill. Bevan beschuldigde deze er namelijk van, honderd millioen pond sterling
per jaar voor de financiering van de bewapening te hebben „gestolen" uit het
Nationale Verzekeringsfonds, waaraan de arbeiders hebben bijgedragen. De
feidruk, die deze mededeling in brede kringen van het Engelse volk heeft ge
maakt, laat zich moeilijk overschatten. Iedereen is er van overtuigd, dat aan
een aftreden van de regering en aan nieuwe algemene verkiezingen niet meer
te ontkomen valt.
Aneurin Bevan heeft Maandagmid
dag in het Lagerhuis betoogd, dat in
flatie en prijsstijgingen in de gehele
wereld waren veroorzaakt, doordat de
Verenigde Staten niet geleidelijk ge
noeg waren begonnen met de uitvoe
ring van hun bewapeningsprogramma.
Dit programma kan nog meer schade
aanrichten dan de landen, die ermee in
toom moeten worden gehouden. Enge
land kan zijn bewapeningsprogramma
niet uitvoeren zonder zijn economie en
die van de gehele wereld te benadelen.
Bevan wees er voorts op, dat de Ame
rikanen trachten, hun aandeel in de
bewapening te verkrijgen door verho
ging van de productie. Het percentage
hiervan zou eerlang gelijk zijn aan dat
van de gehele consumptie in Engeland.
Daardoor zou een zodanige schaarste
aan materialen in de gehele wereld
ontstaan, dat de burgerlijke economie
van alle andere landen zou worden
ondermijnd. De levensstandaard en de
sociale diensten moeten, zo betoogde
de afgetreden minister, gelijke tred
houden met de bewapening. Hij was
afgetreden, omdat de regering hiermee
geen rekening wilde houden.
Uit de begroting bleek naar zijn me
ning duidelijk, dat de minister van fi-
GAITSKILL
helaas econoom
Mi de grote staking in Barcelona,
vorige maand, waarbij 300.000 arbeiders
het werk neerlegden, worden nu we
derom omvangrijke stakingen gemeld
Uit de steden Bilbao en San Sebastian.
De oorzaak ervan noemt men de enor
me stijging van de kosten voor levens
onderhoud in Spanje. De gretigheid
waarmee overal de stakingskreet wordt
beantwoord, doet het vermoeden rijzen,
dat het in Spanje niet zo uitstekend
gaat als men weieens pleegt voor te
stellen. De gebeurtenissen in Bilbao
schijnen in verband te staan met een
belofte van de in 1939 ontbonden vak-
Dodelijke klap
Huiselijk ruzietje met
tragische afloop
Een ruzietje om niemendal heeft Zon
dagmiddag ten huize van de familie
Van D. in de Jacob Gatsstraat te Den
Haag de dood van een der huisgenoten
ten gevolge gehad.
Toen er tegen vijf uur een boterham
metje gegeten zou worden, kreeg de
13-jarige Kees van D. ruzie met de 27-
jarige A. van T., kostganger bij de fa
milie Van D., omdat hij geen zin had
het brood te snijden. Van T., die ver
loofd was met een zuster van Kees,
Werd wat korzelig door deze weigering.
„Ach joh, schiet op", riep hij en hij
gaf zijn aanstaand zwagertje een klap.
Deze klap kwam zo ongelukkig aan, dat
de jongen ter p aatse overleed.
De politie heeft Van T. in bewaring
gesteld. Op het in beslag genomen stof
felijk overschot zal sectie worden ver
richt.
havenarbeider gedood
Een arbeider in de Rotterdamse ha-
ven raakte gisteren aan boord van het
®;S. „Arkeldijk" bekneld tussen een
"'ja en een ladder. Met een schedel-
hasisfractuur werd hij naar het zie
kenhuis vervoerd. Bij aankomst bleek
te zijn overleden
Verwachting tot hedenavond:
Licht tot half bewolkt. Droog
Weer. Zwakke tot matige wind
tit Zuidelijke richtingen. Iets
hogere temperaturen dan gisteren.
WOENSDAG: Zon op 05.24, onder
19.53; maan op 00.24. onder 06.53
verenigingen, die verklaarden nog in
het geheim werkzaam te zijn en te
zullen trachten een conflict in Bilbao
uit te lokken.
Deze stad is het centrum van de Bas-
kische beweging voor autonomie, wel
ke Pranco's regime niet gunstig ge
zind is. Waarnemers menen, dat de
vakverenigingen slechts zullen slagen
als ze gesteund worden door de be
staande nationale vakverenigingen, die
verantwoordelijk zijn voor de onregel
matigheden in Baircelona.
Evenals in Bilbao heeft het meren
deel van de fabrieksarbeiders in San
Sebastian het werk neergelegd. Hier
breidde de stakjng zich over de gehele
provincie uit. Incidenten werden tot
dusverre niet gemeld. De Spaanse rege
ring heeft de stakers in beide steden
een ultimatum gesteld onmiddellijk
weer aan het werk te gaan, op straffe
van ontslag of andere maatregelen.
Niettemin hebben vissers aan de At
lantische kust van Spanje zich Maan
dag bij de stakingsbeweging aangeslo
ten. Zij weigerden naar zee te gaan uit
solidariteit met de stakende fabrieks
arbeiders. Waarnemers hadden voorts
gisteravond laat de indruk, dat de sta
kende arbeiders, in totaal ongeveer
tienduizend man in de gehele provincie
San Sebastian, heden het werk niet zou
den hervatten, in weerwil van het ulti
matum van de regering.
nanciën de hoop had laten varen, de
inflatie te kunnen tegenhouden. De
begroting had de zakenwereld verenigd,
de conservatieve oppositie tevreden
gesteld en de eenheid in de Labour-
partij verbroken, aldus Bevan, die ver
volgens zijn reeds gememoreerde be
schuldiging tegen Gaitskill lanceerde,
van wie hij voorts nog zei, dat het
jammer was, dat hij econoom was.
De leden van het Lagerhuis, die in
groten getale waren opgekomen, be
groetten Bevans rede noch met applaus
noch met enige andere betuiging van
instemming of afkeuring. Dadelijk ech
ter nadat hij was uitgesproken, ver
hief zich een geroezemoes van stem
men. Op de vraag van het conserva
tieve lid Sir Walron Smithers, of het
niet de plicht van de regering was, de
datum voor de algemene verkiezingen
bekend te maken, werd van regerings
zijde geen antwoord gegeven.
Hedenmiddag zou de minister van
Handel, Wilson, in het Lagerhuis moti
veren, waarom hij zijn ontslag heeft
gevraagd. Weliswaar is dit voor Attlee
aanvaard, maar hij heeft geen motive
ring opgegeven voor het heengaan van
Wilson. Deze had n.1. verzocht, hier
mee te wachten, omdat hij zelf zijn
standpunt in het Lagerhuis wilde uit
eenzetten.
BEVAN
verwekte opschudding
Op een vergadering van katholieke
textieldetaillisten in Rotterdam, uit
gaande van „St. Willibrordus", is be
sloten, dat de detailhandelaren hun
prijzen van textielgoederen zullen
stabiliseren op het peil van 1. April j.1.
Zij willen op deze wijze bijdragen tot
het voorkomen van verdere prijsstij
gingen.
Volgt Robens Bevan op?
Hedenmorgen wordt een speciale
spoedbijeenkomst van de Engelse La
bourfractie gehouden om de kabinets
crisis te bespreken. Men verwacht, dat
Bevan zal worden opgevolgd door Al-
fred Robens, parlementair secretaris
van het ministerie van brandstof en
energie.
Als minister van Handel wordt Sir
Hartley Shawcross thans procureur-
generaal, genoemd procureur-generaal
zou Frank Soskice, thans advocaat-
generaal, worden.
Engelse ministers, die geschokt wa
ren door Bevans rede in het Lagerhuis
hebben verklaard, dat Bevan niet ver
van politieke zelfmoord af was. Eén
hunner zei: „Zijn rede zal de Labour-
partij veel kwaad doen, maar zij zal
hemzelf nog meer nadeel berokkenen".
Een andere minister vond, dat Bevan
de fatale fout maakte, te menen dat één
man groter is dan de partij.
Overigens is voor een belangrijk
deel van de Labourpartij het aftreden
van Bevan een grote opluchting. En
kele leden verklaarden echter, dat het
hun speet, dat Attlee een ongetwijfeld
bekwaam collega moet missen. Het af
treden van Wilson wordt door velen
als dwaas betiteld. Tekenen voor een
nieuwe beweging van de linkervleugel
zijn er nog niet.
Amerikaanse zakenlieden en ambte
naren hebben verontwaardigd Bevans
beschuldiging verworpen, dat het
Amerikaanse bewapeningsprogramma
de Westeuropese economie heeft on
tmijnd door tekorten aan grondsto*
fen te veroorzaken. Integendeel doet
Amerika al het mogelijke, de prijzen
laag te houden, zo verklaarde men in
Washington.
J_|ET vorig jaar had ik de gelegenheid om met een
dokter per auto de Ronde van Noord West-Ne
derland te volgen. Jullie hadden een schitterend
parcours uitgezet en de organisatie was perfect. Wat
dat betreft kan deze 230 km. lange ronde door de
provincie de vergelijking met grote buitenlandse wed
strijden glansrijk doorstaan. Het belangrijkste vind
ik echter, dat de Verenigde Noordhollandse Dagbladen
het initiatief om een dergelijke course te houden
financieel hebben mogelijk gemaakt. Het is voor
wielerverenigingen beslist onmogelijk een wedstrijd
van dit formaat zonder krachtige steun te organiseren".
Dit zijn de woorden van onze nationale stayerkampioen
Jan Pronk, een van de pretendenten voor de wereld
titel achter de motor, toen wij hem vroegen naar zijn
mening over de Ronde van Noord West-Nederland, die op Donderdag 3 Mei
(Hemelsvaartsdag) voor de derde maal gereden zal worden. Zijn waarderend
oordeel heeft ons in de overtuiging gesterkt, dat met de organisatie van deze
grote wedstrijd voor amateurs een belangrijk sportevenement in het leven
geroepen is, een gebeuren, dat dit jaar nog aan belangrijkheid heeft ge
wonnen. Dat Pronk er ook zo over denkt, bewees zijn vraag bij het afscheid:
„Zeg, weet je nog een „gaatje" voor me? Ik zou de wedstrijd weer dolgraag
willen volgen".
JAN PRONK
.waardering.
De speciale afgezant van president
Truman, John Foster Dulles, is Maan
dag uit Tokio, waar hjj besprekingen
heeft gevoerd, naar de V.S. vertrok
ken. Naar verluidt hebben zijn confe
renties de weg tot het sluiten van een
veiligheidsovereenkomst tussen Ame
rika en Japan geëffend.
Dulles heeft in een te Tokio gehou
den toespraak verklaard, dat naar de
mening van Amerika aan Japan geen
economische beperkingen moeten wor
den opgelegd, wil het een bolwerk
De Chinezen, die Zondag met sterke strijdkrachten een hevig, door tegen
aanvallen ingeleid contra-offensief ontketenden op de Westelijke helft van het
centrale front in Korea, zijn Maandag tot staan gebracht, nadat zij enige terrein
winst hadden kunnen behalen. De verbondenen waren genoodzaakt, zich op nieu
we defensielinies terug te trekken. De aanvallers waren in de stellingen der
geallieerden doorgedrongen.
De communistische strijdkrachten
slaagden er in Jontsjon, dertien kilo
meter ten Noorden van de 38ste breed
tegraad in te nemen. De stad is door
haar ligging aan de weg tussen Seoel
en Wonsan van strategische betekenis.
De gevechten duurden de ganse
nacht. De communisten wierpen in
het heldere maanlicht golf na golf in
THEODOOR VINDT cijfers leuke din
gen. Niet alleen op loonzakjes, maar
ook die uit de smokkel-statistieken. In
19. werd voor zes-en-een-half mil
lioen gulden smokkelwaar in beslag ge
nomen, die van de Sowjet-unie op weg
was naar het Westen. In diezelfde
periode werd voor bijna hetzelfde be
drag aan goederen in beslag genomen,
die in omgekeerde richting valselijk
vervoerd werden. Als ze er nu toch een
ruilhandel van maken, waarom dan nog
smokkelen? We snuiven van genoe
gen bij dat bericht uit Engeland, waar
in gemeld wordt, dat meer Britten ta
bak gaan snuiven. De Londense snuif-
handelaren (te herkennen aan hun
reukorganen) beweren nu gauw, dat
snuiven zo lekker is en bovendien drie
maal zo goedkoop als het „toeback suy-
gen". Een hevige Snuiver (we zullen
hem maar „Schnorkel" noemen) snuift
voor zes shilling per week zijn neus
gaten binnen Het schuiven (van
opium) is duurder. In Honduras arres
teerde men een meneer, die in verre
gaande staat van „slaapschap" (hoe
heet het anders in kringen van opium
rokers?) langs de weg lag. Hij was
smokkelaar van het verdovende goedje
en had stiekum van de lading geproefd.
Leuk voor zijn opdrachtgever.
IlIHHIIIIilllllilWIIIIIIIUIlMltllHllillllllHIlHIIIIIIIIIHIjllWIIHijlllltUllillUlttllll
yRIJDAG arriveerden zes professoren
van de Oostberlijnse universiteit in
de West-sector, met de mededeling, dat
ae gevlucht waren, omdat de commu
nistische druk wetenschappelijk werk
Waar bMjft de wegenwacht op die
weg van DuUesT
onmogelijk maakt. Ze vroegen plaatsing
op de Vrije Universiteit. Ze behoorden
tot de veeartsenij kundige faculteit. O
Nog een vluchtige vluchtnotitie. In
Wenen begaf de 13-jarige tuchtschool
bewoner Marvin Daniels zich via een
luchtkoker naar buiten, om uit een
vooruitgeschoven automaat in de omge
ving chocolade, kaumgom en sigaret
ten te gaan stelen, voor zich en de
smachtende maatjes in het instituut.
In Amerika deelt men medailles uit aan
weggebruikers, die werkelijk weten
hoi. het op de weg hoort. De Sheriff in
het plaatsje Columbus hield zodoende
de automobilist John Dyer aan. die om
zichtig als een eendenmoeder een rech-
terbochtje maakte. Toen het ere-metaal
op de borst var John zou worden ge
speld rook dt sheriff jenever. Ook had
John geen rijbewijs. In plaats van d-
coratie kreeg hij een (kostbaar) proces
verbaal. q Er zijn veel pechvogels in
de U.S. In Walla Walk. (waar het ook
geen Walhalla is) bezocht de heer Roy
Weldon een vriend, die wegens t n
conflict met Justitie in de kerker
zuchtte. Tijdens hr bezoekuur werd
Roy gearresteerd wegens een vergrijp,
dat hij e«h maand geleden had ge
pleegd.
een frontale aanval in de strijd en trot
seerden daarbij het moordende afweer-
vuur der verbondenen. Tegen het aan
breken van de dag werd het geallieer
de spervuur nog versterkt door de aan
vallen va: de luchtmacht. Er ontstond
een bewegelijke situatie waarbij de
verbondenen zich ten Zuiden van
Hwatsjon moesten terugtrekken. De
sterkte van de Noordelijke strijdmacnt
in dit gebied wordt thans geschat op
400.000 man.
De grootste druk werd uitgeoefend in
de omgeving van Koemhwa, het Noor
delijkste punt, dat de geallieerden be
reikt hebben. De verbondenen houden
thans stand langs de Imdjin.
In diplomatieke kringen te Lake
Success is men er van overtuigd, dat
Peking niet bereid zal zijn te onder
handelen over een vreedzame oplos
sing van het geschil, voordat de uit
slag van dit voorjaarsoffensief be
kend is.
Vanmorgen is nit Tokio gemeld, dat
de Chinezen een grote doorbraak aan
het centrale front in Korea hebben
geforceerd. Zij stromen door een bres
in de geallieerde linies en bevinden
zich al vele kilometers ten Zuiden van
de 38ste breedtegraad.
worden tegen het communisme in Azië.
Hij heeft voorts aan de Japanse pro-
mier, Josjida medegedeeld, dat Pe
king niet zal worden uitgenodigd tot
deelneming aan de besprekingen over
het vredesverdrag. Ook zal in des sta
tus van Formosa geen verandering ko
men
De voorgestelde veiligheidsover
eenkomst zal naar het heet voorzien
in de legering van vier Amerikaans*
divisies met sterke lucht- en vloot-
eenheden in Japan. Amerika zou deze
macht onderhouden en Japan zou
grond beschikbaar stellen voor de le
gering en waarschijnlijk de kosten
van enige diensten dragen.
In Australië, zo heeft Dulles in een
te Washington gepubliceerd inter
view verklaard, zullen evenmin als in
Nieuw-Zeeland Amerikaanse soldaten
worden gelegerd. De verdragen met
Japan, Australië, Nieuw-Zeeland en de
Philippijnen zullen op elkaar aanslui
ten en later tot een geheel kunnen
worden gemaakt. Aldus zal een door
Amerika verdedigde keten worden ge
vormd. die loopt van de Aleoeten vla
Japan, de Rioe-Kioe-eilanden, de Phil-
lippijnen en Australië tot Nieuw-Zee
land.
De Amsterdamse Rechtbank consta
teerde gisteren hoe de huwelijkswet in
conflict kan komen met de strafwet
Er werd namelijk een Duitse vrouw
voorgeleid, die vorig jaar illegaal de
grens had overschreden, teneinde haar
man, die zich naar Nederland had be
geven, te volgen. Het Amsterdamse
Kantongerecht had haar deswege tot
1 maand veroordeeld. De officier van
Justitie noemde het optreden van de
vrouw niet bevreemdend, en „velen
zouden hetzelfde hebben gedaan".
Volgens ons recht is ze bovendien
verpligt met de man zamen te wonen
en hem overal te volgen waar hij dien
stig oordeelt zijn verblijf te houden"
Het illegaal overschrijden van de grens
bleef echter bestaan. Toch werd de
•frf'or opgelegde straf te hoog geacht
np officier eiste twintig gulden boete
of tien dagen.
Trygvie Lie, de secretaris van
Verenigde Naties, bezocht de
roemde Acropolis tijdens zijn
zoek aan Griekenland.
de
be-
be-
Lookover .hef ding
Volgens een artikel in het Ameri
kaanse tijdschrift „Look" heeft de
atoombom van 1951, bekend ais „het
ding", een lengte van ongeveer 6 me
ter, een middellijn van drie meter en
een gewicht van 450(1 kg. De bom kan
zodanig worden afgesteld, dat zij
veertig seconden na het loslaten uit
bet vliegtuig ontploft.