Het gist in het Midden-Oosten
v.s.
Vier kinderen en man door
ontploffende mijn gedood
Werd de Rotterdamse architect
Aart Nugteren vermoord?
Tweede staatssecretaris aan het
departement van Oorlog
richten waarschuwina
de Arabische landen
tot
Politieke commissie aanvaardt de
boycot van communistisch China
Chinese troepen slaan bres ten
Zuidoosten van Indje
Hevig offensief op alle fronien
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Schoenfabrikanten
willen sluiten
Gromyko geeft toe
Vrijdag 18 Mei 1951
76e Jaargang No. 11105
Dagblad voor Den HelderKoegras, TexelWieringen en Anna Paulowna
De Perzische oliekwestie een gevaar
voor de wereldvrede
Actie van para-troepen
kan oorlog betekenen
Winstmarges te laag
Zuid-Afrika beschermt
zijn Noorderburen
NIEUWE CONFERENTIE
OVER PLAN-SCHUMAN
Het mysterie op de Britse tanker
Maandag uitspraak te
Strooibiljetten in Madrid
Woonwagenbewoner sloeg met hamer op projectiel
Drama in de Betuwe
Dover
Gaat Israël mobiliseren?
Mr F. J. Kranenburg te
Rotterdam zal worden
benoemd
Weerbericht
Oost-Europeanen hulden zich in stilzwijgen
Tienduizend mannen
jagen op krankzinnige
Belangrijk geschilpunt
uit de weg geruimd
Auto in de Keizersgracht
Weer twee Amerikaanse
divisies naar Europa
Grote meerderheid voor
resolutie
KoM fë-eJteli
Aanval over de lijken
van gesneuvelden
Record in Rotterdam
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. mjn
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
f 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Wi» Clayton, gewezen onderminister van buitenlandse zaken in de Verenigde
Staten, heeft in een rede gezegd: „Het bijeenbrengen van onder Russisch toe
zicht staande ..bevrijdingstroepen" aan de Noordgrens van Perzie en het in
gereedheid brengen van Britse parachutisten om een door de Russen geïnspireer
de actie in dat deel van de wereld af te slaan, toont ons hoe dicht wij zijn bij
een explosie in het midden-Oosten. Een overgang van Perzie naar de Russische
machtssfeer zou het machtsevenwicht in de wereld verstoren. De vrije landen
zouden dit niet kunnen toestaan. Het zou oorlog betekenen. Dit zou deze zomer
nog kunnen gebeuren".
Een zelfde geluid liet de afgevaar
digde Zadeh Donderdag in de Perzische
Kamer horen. Hij zeide: „Engeland kan
ons met wat parachutisten niet bang
maken, het vergist zich als het denkt
van Perzie een tweede Korea te kun
nen maken." Hij waarschuwde, dat, als
parachutisten zouden worden ingezet
een derde wereldoorlog niet te vermij
den zou zijn.
Enige Nederlandse schoenfabrikanten
hebben aangekondigd, dat zij binnen
kort een belangrijke korting van werk
tijd zullen invoeren. Zij zijn voorne
mens de lopende orders af te werken
en daarna hun fabrieken te gaan slui
ten, wanneer er geen wijziging komt in
de huidige situatie in de schoenndustrie.
Deze maatregelen zijn een gevolg van
bet feit, dat een groot deel van de
tchoenwinkeliers weigert nieuwe voor
raden schoenen in te kopen. Deze ach
ten namelijk de door het directoraal-
generaal voor de prijzen vastgestelde
winstmarges te gering om een lonen
de bedrijfsvoering mogelijk te kunnen
maken. Het is wel waarschijnlijk, dat
de vaste kern van net fabrieksperso-
tteel zal aanblijven. De schoenfabrikan
ten hebben een schrijven aan de minis
ter van Economische Zaken gericht,
waarin zij de aandacht vestigen op het
gevaar voor werkloosheid in de schoen
industrie, door de huidige winstmarge
regeling.
De premier van Zuid-Afrika, dr. Da
niël Malan, heeft gisteravond verklaard,
dat de Unie haar Noordelijke buren in
geval van een oorlog tegen het commu
nistische gevaar zal beschermen.
Dr. Malan zeide verder, dat Zuid-Afri
ka overeenstemming had bereikt met
andere mogendheden, die belang heb
ben bij de bescherming van het Mid
den-Oosten, mi vermeldde in het bijzon
der de goede betrekkingen met Egypte
en Israël. Ten slotte verklaarde dr. Ma
lan, dat Zuid Afrika een uitnodiging
om deel te nemen aan de besprekingen
van de Raad van Europa zou verwel
komen, daar zijn land de belangen van
de Westelijke beschaving deelde.
Daarentegen zei de nieuwe directeur-
generaal van de politieke afdeling van
het Perzische ministerie van buitenland
se zaken, Bagher Varesteh. te New
York „zeer hoopvol te zijn, dat het En
gelsPerzische olievraagstuk spoedig
zal worden opgelost".
Volgens Varsteh is Perzie niet van
plan enige wijziging te brengen in zijn
huidige verplichtingen op oliegebied.
„De Westelijke landen zullen nog steeds
voorrang krijgen. Onze plannen met
betrekking tot ons nationalisatiepro
gramma zijn goed en wij wensen vrien
den te blijven met Engeland en alle
landen, in het bijzonder onze byren.
Hoofd van politie afgetreden
De directeur-generaal van de Perzi
sche politie, generaal Abdoel Hoessein
Hedjazi, is om nog onbekende reden
afgetreden. De ministerraad heeft de
minister van binnenlandse zaken, gene
raal Fazlollah, voorlopig met de leiding
van de politie belast.
Het ontslag wordt in verband ge
bracht met de door premier Mossadeq
in de Kamer afgelegde verklaring, dat
er onveiligheid in het land en in het
bijzonder in Teheran heerste.
W. L. CLAYTON
oorlogsgevaar
Donderdag heeft de Duitse staatsse
cretaris voor buitenlandse zaken, prof.
dr. Walter Hallstein, te Unkel bij Bonn
een driedaagse conferentie geopend,
waarop de zes landen, die aan het plan-
Schuman deelnemen, de nog hangende
kwesties van het verdrag zullen be
spreken. Er moet werden beslist over
de zetel van de in het plan bedoelde
organen, over hun officiële taal en
over de samenstelling van de advise
rende vergadering. Hieromtrent moeten
nieuwe voorstellen voor een slot-con-
ferentie worden uitgewerkt.
Opwekking tot protest
In de Spaanse hoofdstad zijn door
een „kettingsysteem" strooibiljetten
verspreid, waarin de inwoners van Ma
drid er toe aangezet worden op 22 Mei
te protesteren tegen de duurte van het
leven. Voorts wordt de hi»->-oUring ver
zocht op die dag geen gebruik te ma
ken van openbare transportdiensten,
niet naar café's of vermakelijkheden te
gaan en geen aankopen te doen.
Het blad van de Phalanx „Arriba"
waarschuwt zijn lezers, dat degene die
strooibiljetten verspreidt, waarin tot
staking wordt aangespoord, een vijand
van Spanje is en als dusdanig moet
worden behandeld".
Gisteravond om zes uur heeft een
ontploffende mijn in de uiterwaarden
onder Ochten in de Betuwe het leven
gekost van vier kinderen van elf tot
vijftien jaar en een drie en dertig-jarige
Kinderen uit een woonwagenkamp
bij het veer over de Waal tussen Och
ten en Druten hadden gistermiddag t
nE MINISTER van Oorlog heelt aan H.M. de Koningin ter benoeming tot
staatssecretaris van oorlog met ingang van 1 Juni 1951 voorgedragen mr. F. J.
Kranenburg te Rotterdam. Het ligt in de bedoeling, bjj het ministerie van
Oorlog twee staatssecretarissen in te stellen, zodat ook de huidige staatssecretaris
van oorlog, vice-admiraal H. C. W. Moorman als zodanig zal blijven optreden.
De taakomschrijving der beide staatssecretarissen zal inhouden een werkverde
ling, welke betrekking heeft op de personele en materiële sector. De staats
secretaris Moorman zal zich in het bijzonder belasten met de personele aange
legenheden, terwijl mr. Kranenburg de materiaalvoorziening zal behartigen.
(Van onze correspondent te Londen)
OP Maandag 21 Mei zal de politie
rechter te Dover een uitspraak doen,
die vermoedelijk enige opheldering zal
geven van het mysterie betreffende de
52-jarige Rotterdamse architect, de
heer Aart Nugteren, die Zaterdag j.1.
dood werd aangetroffen in het achter
ruim van een Britse olietanker. Het
medisch onderzoek heeft uitgewezen
dat de dood veroorzaakt werd door een
schedelfractuur en veelvuldige ver
wondingen.
Op de Dinsdag te Dover gehouden
lijkschouwing werd het stoffelijk over
schot geidentificerd door de 24-jarige
zoon van het slachtoffer, de heer Arie
Nugteren, die uit Nederland was over
gevlogen. Deze deelde de Engelse poli
tie mede, dat zijn vader zich Vrijdag
avond volgens zijn gewoonte op weg
had begeven naar zijn schaakclub in
De V.S. hebben de Arabische rege
ringen gisteren medegedeeld, dat de
Arabische militaire hulp aan Syrië een
„schending van de wapenstilstandsover
eenkomst van Rhodos is en Israël wel
licht opnieuw zal provoceren".
Van gewoonlijk betrouwbare zijde is
gisteravond te Tel Aviv vernomen, dat
Israël overweegt tot een gedeeltelijke
mobilisatie over te gaan. Dit zou een
gevolg zijn van het aankomen van
Iraakse militaire versterkingen in Sy
rië.
Een woordvoerder van het Egyptische
ministerie van buitenlandse zaken ver
klaarde, dat de Arabieren van hun
kant de Amerikaanse financiële steun
aan Israël als „een vijandige daad" be
schouwden. „aangezien Israël hierdoor
wapens zou kunnen kopen en dit tot
een hervatting van de aggressie tegen
de Arabische staten zou leiden"
De Israëlische minister van buiten
landse zaken Sjaret heeft in verband
hiermede verklaard, dat, indien de Sy
rië binnengekomen Iraakse strijdkrach
ten daar zijn samengetrokken i.v.m. een
voorgenomen aanval op Israël, „Israël
verplicht zal zijn alle wettige maatre
gelen te nemen om aan een dergelijke
toestand het hoofd te bieden, waarbij
het niet langer nodig zal zijn thans gel
dende beperkingen in acht te nemen".
Rotterdam. Onderweg moest hij echter
van plan veranderd zijn en naar een
café in het havenkwartier zijn gegaan.
Hij had toen ongeveer 700 gulden op
zak. (Zie verder elders in dit blad)
HE AANSTAANDE nieuwe staats
secretaris is een zoon van de voor
zitter der Eerste Kamer, prof. mr. R.
Kranenburg en thans advocaat en pro
cureur te Rotterdam. In een kort on
derhoud, dat het A.N.P. met hem had,
zei mr. Kranenburg, dat zijn functie
zowel de landmacht ais de Luchtmacht
dekt en hij die zal moeten uitoefenen
in volledig „teamwork" met de mi
nister en de heer Moorman. Verder
vertelde mr. Kranenburg, dat hij over
tuigd is van de noodzaak ener zo snel
mogelijke materiaalvoorziening. Hij is
reserve-ritmeester der cavalerie en
commandeerde in 1947 de tactische
school der cavalerie.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Wisselende bewolking en droog
weer. Matige of vrij krachtige O.
wind. Iets hogere temperaturen
dan gisteren.
Zaterdag: Zon op 4.42, onder 20.32
Maan op 18.44 .onder 3.20.
De politieke commissie der V.N. heeft gisteravond met wel 45 stemmen vóór,
nul tegen en negen onthoudingen (Afghanistan, Birma, Ecuador, Egypte, India,
Indonesië, Pakistan, Zweden en Syrië) de resolutie inzake een embargo op stra
tegische materialen naar communistisch China en Noord-Korea aangenomen.
Tijdens het voorafgaande debat over deze resolutie kondigde de Sowjetrussische
afgevaardigde, Jacob Malik, aan, dat de Sowjetunie elk debat over deze kwestie
zou boycotten. Volgens Malik heeft de politieke commissie niet het recht een
embargo op te leggen, daar alleen de Veiligheidsraad bevoegd is kwesties van
blokkade en embargo te behandelen. Soortgelijke verklaringen werden afgelegd
door de afgevaardigden van Polen, Wit-Rusland, de Oekraïne en Tsjechoslowa-
kjje. Toen het debat desondanks werd voortgezet, bleven de Oost-Europeanen
zitten, doch hulden zich in stilzwijgen. Zij namen niet aan de stemming deel.
I
wilde laten gaan. Het communistische
lente-offensief had echter alle illusies te
niet gedaan. Sir Gladwyn Jebb (Enge
land) was van mening, dat er niets ver
loren was, door enige tijd te wachten
met een instellen van een embargo
Daar de resolutie een „eervolle rege
ling" bemoeilijkt, onthield Sir. Benegal
Rau (India) zich van stemming.
De Nederlandse afgevaardigde, Von
Balluseck, steunde de resolutie. Hij zei
de, dat eenheid in deze kwestie in het
belang van een rechtvaardige vrede was.
Nederland hield nauwkeurig het oog
op de handel met zekere delen van de
wereld, zo voegde hij hieraan toe.
Mr. Kranenburg is voorzitter van
een der Rotterdamse afdeling der Par
tij van de Arbeid lid van de Rotter
damse gemeenteraad en secretaris van
de militaire commissie van de Partij
van de Arbeid. Voorts is hij nog voor
zitter der plaatselijke commissie in
Rotterdam-Noord en Lid van de ge
westelijke commissie van „Steun Wet
tig Gezag" en ook voorzitter van de
afdeling Rotterdam van „Het Groene
Kruis".
Hij is 40 jaar.
Reeds zeven slachtoffers
De Franse autoriteiten te Rabat, u
Marokko, hebben gisteren een gebied
nabij de plaats Azilal, in het Atlas
gebergte, tot „gevaarlijke zóne" ver
klaard. In dit gebied opereert een
krankzinnige Moor, die in de afgelo
pen vijf dagen zeven personen heeft
doodgeschoten. Tienduizend gewapen
de politiemannen en burgers jagen,
geholpen door een vliegtuig en politie
honden, op de krankzinnige. Niemand
mag in de „gevaarlijke zóne" reizen
zonder een speciale pas. Heeft men
die, dan wordt men door een gewapen
de wacht vergezeld. Alleenwonende
bewoners van de streek zijn naar el
ders overgebracht. Auto's en vracht
auto's rijden slechts in convooien door
het gebied, waarbij de bestuurders be
wapend zijn.
de uiterwaard onder Dodewaard een
projectiel gevonden, vermoedelijk e^n
landmijn. De 33-jarige ongehuwd*
woonwagenbewoner v. d. Ven, die het
projectiel waarschijnlijk heeft will-tu
demonteren, heeft er, voor zover valt
na te gaan, in het bijzijn van de kin le
ren met een hamer op geslagen. D#
mijn ontplofte. Vier kinderen, twee
broers, respectievelijk vijftien en der
tien jaar van het gezin Sembere en een
broer en zuster, respectievelijk dertien
en elf jaar van het gezin Clemens, wer
den op slag gedood. De drie en dertig
jarige v. d. Ven werd zwaar gewond
en is nog hedennacht in het ziekenhuis
te Tiel overleden.
Volgens een Westerse woordvoerder
heeft Gromyko op de bijeenkomst van
de plaatsvervangers van Donderdag in
beginsel zijn goedkeuring er aan ge
hecht, dat de ministers van buitenland
se zaken zullen beslissen over de plaats,
die de Duitse demilitarisatie op de
agenda zal innemen.
De bestuurder verdronken
Gistermiddag is de 38-jarige Amster
damse bontwerker W. H. Klöters met
zijn auto, een grijze kleine vierpersoons
Hillman in de Keizersgracht te Amster
dam gereden en hierbij om het leven
gekomen. De bontwerker poogde met
zijn auto, die aan de grachtkant stond
geparkeerd, tussen een boom en de
walkant door te rijden. De wagen gleed
af, dook met de neus naar voren het
water in en kantelde hierbij. Onmid
dellijk sprongen twee personen, de 19-
jarige J. de Vries, die juist voorbij
kwam en een collega van het slachtof
fer, Frits van Doorn, de wagen na. Zij
slaagden er wel in een portier te ope
nen, doch het gelukte hun niet de be
stuurder uit de wagen te krijgen. Het
slachtoffer was gehuwd en had drie
kinderen.
Het Amerikaanse leger heeft Donder
dag medegedeeld, dat eind Juni en be
gin Juli de tweede pantserdivisie naar
Europa zal vertrekken.
Eerder op de dag heeft het leger be
kend gemaakt, dat de vierde infanterie
divisie dit weekeinde uit New-York
naar Europa zal reizen.
De Amerikaan Ernest Gross verklaar
de, dat voor het geval de aggressie zou
voortduren, de commissie voor sancties
uitgebreidere economische maatregelen
zou kunnen aanbevelen. De Verenigde
Staten hechtten echter grote waarde
aan het voortzetten van de vredespogin
gen door de Commissie van Goede
Diensten
De Fransman Lacoste deelde mede,
dat zijn land aanvankelijk geen voor
stander van een embargo was geweest,
omdat het geen enkele kans om tot een
vreedzame regeling te komen voorbij
r\e filmsterren van de „20th Century
Fox Filmeorporation" zullen binnen
kort worden verzocht vrijwillig aan
het bezuinigingsprogram mede te wer
ken, door een vrijwillige loonsverlaging
van 2550 procent te aanvaarden. Voor de echtscheiding is aile6
Meneer Fitzherbert in Melbourne hoeft geregeld,
nog niet te bezuinigen. Zijn vrouw liet
lllllllllIHHIlillllllllllllllttllllllllPIIIIIIIIIIWIHIWIIIIIHH
antwoord geven op de vraag: .Waarom
houdt u niet van kale mannen, zelfs
als ze rijk en beminnelijk zijn?" De
PrÜs kwam terecht bij de achttien
jarige Yvonne Ringlait, die antwoord-
reeds de: „Om hun kale hoofden!" q Trou
wens, in Kingsbury heeft men nu een
remedie tegen kaalhoofdigheid bedacht
hem 10.000 pond Sterling na, op voor- r\e parijse club van kaalhoofdigen De ontdekker behandelt zijn schedel
waarde, dat hij tweemaal per week een heeft een prijsvraag uitgeschreven, echter met een zeemleren lap.
etentje zou hebben met een andere Een groot aantal vrouwen moet een dat bericht uit Zwitserland ver
meneer, waarmee mevrouw Fitzherbert
een geheime verhouding had (gehad).
De samenkomsten moesten plaats vin
den in het restaurant waar mevrouw
haar vriend placht te ontmoeten.
Wat een wonder, dat de heer Hendrik
Brown in Kimberley, die de leeftijd van
107 jaren heeft bereikt, zijn ouderdom
aldus verklaarde: „Ik dank mijn hoge
leeftijd aan het feit, dat ik nimmer een
vrouw heb gehad, die me vroeg in mijn
graf kon treiteren". Luistert slechts
naar wat Sancio Pancia uit het Italiaan
se plaatsje Amalfi is wedervaren. Na
een gezellig zwempartijtje trok Sancia
per ongeluk de pantalon van een an
dere badgast aan en vond daarin een
liefdesbrief, geschreven door zijn vrouw.
De Pol. Commissie dacht:
„Wie sSiijgt stemt toe"
trouwt Theodoor ook al niet. Daar zou
een chemicus er in geslaagd zijn uit
koeienbotten parfum te bereiden. Een
Amerikaanse maatschappij zou al een
order hebben geplaatst. Een nieuw
boek. dat te Kent is uitgekomen, in
het kader van een actie „ter bevorde
ring van de vriendschap in het huwe
lijk". gaat wel vlot van de hand. Het
heet „De eerste hulp in huis" Men
mag wel een exemplaar van dat boek
sturen aan de heer Vandessel ii. Chica-
go, wiens vrouw hem er op betrapte,
dat hij elke avond het bed verliet en in
zijn plaats een pop onder de dekens
neervlijde. Bij de ontdekking zei me
vrouw Vandessel: ..Ik dacht al. wat zeg
j« weinig!"
pONDEKDAG kort vóór middernacht hebben de Chinese communistische troe
pen hun tweede grote voorjaarsoffensief ingezet. De aanval werd met grote
hevigheid in de Westelijke frontsector ten Noordoosten van Seoel uitgevoerd,
waar Turkse troepen verbeten de geallieerde stellingen verdedigen. Honderdtien
kilometer verder in Oostelijke richting, ten Zuidoosten van Indje, trachtten
Amerikaanse en Zuidkoreaanse troepen de bres te dichten, die hier in dc Unie
is geslagen. De Zuidkoreaanse troepen moesten echter terugtrekken, toen de
Chinezen meer troepen inzetten om te pogen de breuk te vergroten. De Noor
delijken slaagden er hier in tot beneden de 38ste breedtegraad door te dringen.
Zuidkoreaanse troepen aan de Oost
kust moesten voor de vastberaden aan
vallen van Noordkoreanen terugwijken.
Uit dit gebied wordt echter geen door
braak gemeld. Aan het centrale front
trokken de Amerikanen terug naar te
voren gereed gemaakte stellingen ten
Zuidwesten van Tsjanggong
Het Chinese offensief verbreidde zich
snel langs het gehele front en in de
richting van Seoel werden krachtige
proef aan vallen ondernomen, waarbij
evenals in de andere sectoren van het
front honderden aanvallers sneuvelden.
Het hoofdkwartier van het achtste
leger heeft bekend gemaakt, dat Britse
en Australische troepen de noordelijke
aanval ten Zuiden van Tsjoentsjon aan
het centrale front tot staan hebben ge
bracht Verder naar het Westen slaag
den Turkse troepen er in Chinese in
fanteristen. die de linies der verbon
denen ten noorden van Seoel trachtten
binnen te dringen, terug te slaan.
Meer naar het Westen, in het gebied
van Tsjoentsjon, trekken de Chinezen
een strijdmacht van 25.000 man samen
Twee regimenten stoottroepen vielen
hier. ondanks het geconcentreerde af-
weervuur, de stellingen van het Ame
rikaanse achtste leger aan, waardoor
de Amerikanen gedwongen werden over
een beperkte afstand terug te trekken.
De eerste frontale aanval van de Chi
nezen in de Westelijke frontsector wis
ten de Turken, die werden gesteund
door een zwaar artillerievuur en ge
vechtswagens, na drie kwartier van
verwoede strijd af te slaan. Een tweede
golf van Chinese aanvallers stormde
echter over de lijken der gesneuvelden
voorwaarts in een poging om de Turkse
stellingen te omtrekken.
Op 12 Mei is in de Rotterdamse ha
ven een na-oorlogse recordprestatie ge
leverd. Op die dag werd het s.s Mal
den", dat 10.250 ton kolen als lading
had in zeven uur en veertig minuten
gelost, hetgeen neerkomt op 1338 ton
per uur
In 1937 werden de 4855 ton kolen aan
boord van het s.s „Wallsend" in drie
uur en vijf en twintig minuten gelost,
dit is 1350 ton per uur.