Brits-Egyptisch verdrag zal
worden opgezegd
Laffe overval op drie oude mensen
Het voorstel van Sjvernik is slechts
een propagandamanoeuvre
Zwitserse rivieren zijn buiten de
oevers getreden
Auster op Vlieland neergestort
De export van groenten naar de
Bondsrepubliek heden hervat
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Nachtelijk drama
in de Purmer
Bestuursleden op
vrije voeten
Donderdag 9 'A'ug. 1951
76e Jaaraanc No. 11176
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
CAIRO HAKT POLITIEKE KNOOP DOOR
■»iitiiiiiHii;,..iiiiiiiiiiiiiaiiiintiiMiiiiininfliiHiiiHHiiiinniHMti«HmiainiiiiaiMniHmin
Gevaarlijk spel
Engelse soldaten blijven tot 1956 in
de Suezkanaalzone in garnizoen
WatzalEgyptedandoen?
Nieuwe regeling voor de
heffing van schoolgeld
Bijna tachtigjarige boer en zijn twee
zusters werden neergeslagen
Handvest der VN is een goed vredespact
Weerbericht
Rusland heeft alle werk voor
de vrede belemmerd
De rouletie-affaire
Een nieuw atoomstation
in Enge'and
Nederlandse bus honderden meters meegesleurd
Vele bruggen werden
weggespoeld
Twee inzittenden gedood
Kohi B&tbek
Interpellatie over de prijs
van de kolen
Bonn stelt opnieuw dollars beschikbaar
BUREAU:
Koningstraat 78—80
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTE IN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 et p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 5.15, per maand
f 1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
■■icmuihiiiii' iiiiiiiiiiiiiiiiiHniiiKm(iiimiiiimiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiii(iiuiniil....n.
TIET NIEUWS uit Egypte ie slecht.
n Slecht voor Engeland en slecht voor
de vrije wereld van het Westen. Egypte
zal het verdrag van samenwerking, dat
het in 1936 met Engeland sloot, binnen
kort eenzijdig opzeggen, vijf jaar vóór
het verstrijken van zijn geldigheids
duur. Egypte geeft daarmede te ken
nen, dat het geen Britse garnizoenen
meer in de zone van het Suez-kanaal
duldt; dat de Engelse soldaten moeten
verdwijnen- dat Egypte heer en meester
wenst te zijn op eigen territoir en
op de daaraan grenzende vaarwateren.
De desbetreffende mededeling van de
Egyptische minister van Buitenlandse
Zaken moet in Londen ontvangen zijn
als: „Alweer een ramptijding" en als
„Alweer een teken aan de wand". De
historie van de laatste kwarteeuw is
voor Groot Brittannie immers de his
torie van het „Mene Tekel", van de
aangekondigde verbrokkeling van macht.
De slagen, die het eens zo machtige
Albion worden toegebracht volgen el
kaar op met zeldzame regelmaat. Noem
slechts de namen India, Pakistan, Perzie
en Egypte en ge hebt voor uw gees
tesoog de tragedie opgeroepen, die zich
in korte spanne tijds als een historisch
noodlot aan Engeland voltrok.
Dat Egypte, gesterkt door het voor
beeld der vrijwording van India en
Pakistan, zich zelfbewust jegens Londen
zal gaan gedragen, was gemakkelijk te
voorspellen. Maar de houding van
Cairo jegens de scheepvaart op Israël
(die het wenst te controleren) en het
aanhouden van Britse schepen op de
Rode Zee, waren toch wel zeer vérgaan
de verschijnselen van een ontwikke
ling, die in zeker opzicht meer anti-
Brits dan nationalistisch Egyptisch
moet worden geacht
Dan kondigt de Egyptische minister
van Buitenlandse Zaken bovendien
nog de opzegging van het verdrag van
1936 aan. Het verdrag luidde een nieu
we fase in de verhouding tussen beide
landen in: als bondgenoten zouden zij
gezamenlijk het Suez-kanaal verdedi
gen. De Engelse troepen in deze zeer
vitale zone van het kanaal, waren niet
langer bezettingstroepen, zij waren de
soldaten van .een bevriende mogend
heid geworden.
Welnu: die vriendschap is niet duur
zaam geweest. Nog vóór de twintig
verdragsjaren verstreken zijn, wil Egyp
te Engeland dwingen, zijn soldaten naar
huis te halen. Egypte is van mening,
dat het zichzelf wel verdedigen kan en
dat de Britten op zijn grondgebied
niets meer te zoeken hebben. Daarte
genover stelt Londen zich op het
standpunt, dat de Engelse troepen in
ieder geval tot 1956 (dus tot het ein
de van de oorspronkelijk vastgestelde
verdragstijd) in Egypte zullen blijven,
omdat ze daar behóren te zijn, niet
alleen in het Engelse belang, maar
vooral ook in dat van de gehele vrije
wereld.
Met name sinds de ongelukkige ont
wikkeling in Perzie is de situatie in 't
Nabije Oosten explosiever dan ooit. De
moord op de koning van Jordanië
heeft zulks opnieuw bewezen en het
feit, dat er op het ogenblik in zekere
kringen zeven namen genoemd worden
van nieuwe „moordcandidaten", is niet
bepaald geruststellend te noemen.
Daarom is het trotse politieke spel
van de minister van Buitenlandse Za
ken van Egypte een hazardspel met
hoge inzet. Koning Faroek, die de laat
ste maanden in de luxe badplaatsen
aan de Middellandse Zee met zulk een
opvallend succes aan de speeltafels zit,
zal er goed aan doen zijn ministers té
verstaan te geven, dat niet iedere partij
poker kan worden gewonnen.
Het risico, dat deze partij verloren
wordt, mag noch Egypte noch Engeland
nemen. Want er is een „Wachtende
Derde", die het grootste belang heeft
bij het Suez-kanaal en bij het gehele
Midden-Oosten: Josef Stalin. Wordt hij
straks' „Lachende Derde", dan zal de
nationale trots van Egypte aan de vrije
wereld van het Westen de slechtste
dienst bewezen hebben, die men zich
denken kan.
Daarom moét er voor dit Egyptisch-
Britse geschil een oplossing worden ge
vonden. voor de fatale derde week van
November aanbreekt.
|)E Egyptische minister van buitenlandse zaken, Salah El Din Pasja, heeft te
Cairo verklaard, dat het Brits-Egyptische verdrag van 1936 nog vóór de troon
rede zal worden opgezegd. Deze opzegging, die vergezeld zal gaan van een bij
zondere verklaring, zou op zijn laatst in de derde week van November geschie
den. Mocht de Egyptische regering besluiten het verdrag eenzijdig op te zeggen,
dan zou Groot-Brittannie, naar in Londen verluidt, zijn strijdkrachten tot 1956
(het jaar, waarin het verdrag afloopt) in de zone van het Suez-kanaal laten. Als
de politiek van Salah El Din Pasja volledig zou worden uitgevoerd, dan zou naar
de mening van Britse politieke kringen, hieruit voor Egypte de verplichting
voortvloeien om de Britten te dwingen hun garnizoenen te verlaten.
J-JET handhaven van Britse troepen in
de Suezkanaalzone zou in een nota
ter kennis van de Egyptische regering
gebracht worden als antwoord op de
rede van de minister van buitenlandse
zaken. Op het ogenblik zouden des
kundigen aan deze nota werken.
In Engeland hoopt men, dat de Egyp
tische minister-president, Nahas Pasja,
die in 1936 de onderhandelingen over
het verdrag gevoerd heeft, een meer
verzoenende houding zal aannemen dan
Salah El Din Pasja. Ook koning Fa-
roek zou voorstander zijn van een meer
soepele politiek.
Minister Rutten heeft gistermiddag
ia de Eerste Kamer medegedeeld, dat
er met terugwerkende kracht tot 1
September 1949 een nieuwe regeling
voor de heffing van het schoolgeld zal
worden afgekondigd. Krachtens deze
regeling zal het verschuldigde bedrag
worden verminderd met een kwart,
wanneer twee of drie kinderen, en met
de helft, wanneer vier of meer kinde
ren uit hetzelfde gezin bij de aanvang
van het tijdvak, waarover het school
geld verschuldigd is, leerling zijn van
een school voor Lager (ook kweek
school), Middelbaar, Voorbereidend
Hoger, Hoger en Nijverheidsonderwijs
in Nederland, voorzover dit onderwijs
buiten de avonduren wordt gegeven.
De boerderij „De Karsseboom" aan de Oosterweg in de Purmer is in de
nacht van Dinsdag op Woensdag de plaats geweest van een laffe roof
overval op de 77-jarige Pieter Laan en diens zusters, de 73-jarige Suzanr.a
Laan en de 79-jarige Neeltje Laan.
Acheson verklaart officieel
Verwachting tot hedenavond.
Overwegend zwaar bewolkt mei
op de meeste plaatsen tijdelijk
regen. Aanvankelijk nog zwakke
Oostelijke wind, later matige en
af en toe krachtige wind uit Noor
delijke richtingen. Dezelfde of iets
lagere temperaturen.
VRIJDAG: Zon op 5.14, onder
20.16. Maan op 14.27, onder 22.26
--
De brief van Sjvernik, waarin hij het
Russische voorstel voor een vljfmogend
hedenverdrag had neergelegd, is een
onderdeel van een Russisch vredesof
fensief, heeft minister Acheson giste
ren op een persconferentie verklaard.
Dergelijke manoeuvres kunnen ook in
September worden verwacht, met het
doel, verwarring te stichten op de con
ferentie over het Japanse vredesverdrag
te San Fransisco.
Acheson wees er op, dat de Verenig
de Naties al sinds het eind van de
tweede wereldoorlog pogen, doeleinden
als het handhaven van de vrede, het
beperken der bewapening en het uit-
(Van onze speciale verslaggever)
VOOR de tweede maal in twee jaar tyds hebben duistere lieden een ongewenst
bezoek gebracht aan de boerderij van de familie Laan aan de landelijke Oos
terweg, die als langs een lineaal getrokken de Purmer snijdt. In 1949 poogden
dieven aan de zijkant van de hoeve, die in de gemeente Monnikendam is gelegen,
een ruit in te snijden, doch werden bij hun werkzaamheden door de wakker
geworden bewoners gestoord. Zij namen toen Ijlings de benen en werden nimmer
achterhaald. Rond het middernachtelijk uur in de nacht van Dinsdag en Woens
dag heeft echter op de „Karsseboom" een laffe roofoverval op de drie oude men
sen plaats gehad, waarover de bevolking van de Purmer, ja van geheel
Nederland terecht haar afschuw en verontwaardiging uit! Een of meer on
verlaten over het aantal bestaat bij de Rijkspolitie nog geen zekerheid
heeft (hebben) de „euvele" moed gehad de 77-jarige boer Pieter Laan, alsmede
zijn zusters de 79-jarige Neeltje en de 73-jarige Suzanna met een hard voorwerp
neer te slaan om vervolgens te kijken wat er te roven viel. De mishandeling was
van dien aard, dat voor het leven van de man gevreesd moet worden, de toe
stand van zijn oudste zuster zeer ernstig is en Suzanna Laan met lichtere ver
wondingen in het Stadsziekenhuis te Purmerend is opgenomen.
de voordeur opende, zag hij tot zijn
grote schrik zijn buurvrouw Suzanna
Laan, die met een broer en zuster de
ongeveer vijfhonderd meter verder ge
legen boerderij „De Karsseboom" be
woont. De vrouw verkeerde in deern i-
wekkende toestand. Zij bloedde uit
hoofdwonden en was geheel overstuur.
Uit haar verward verhaal begreep de
heer Hoogetoorn, dat in zijn onmiddel
lijke omgeving een overval was ge
pleegd. Terstond stelde hij de
Rijkspolitie te Purmerend van het ge
beurde in kennis en belde tevens de
Purmerender arts, de heer W. J. L. Ro-
senkranz op. Met de naaste buurman
van Laan, de heer L. Visser, begaf -lij
zich daarna naar het perceel Ooster
weg 39, alwaar zij in de woonkamer een
ware ravage vonden. Temidden van het
omvergeworpen meubilair zat de 77-
jarige Pieter Laan, ernstig aan het
hoofd gewond, op een stoel, terwijl men
in de bedstede de eveneens zwaar ge
wonde Neeltje Laan aantrof. Beiden
DINSDAGNACHT te half één werd de
caféhouder-kruidenier-poststation
houder V. Hoogetoorn op de driesprong
van de Oosterweg en de Purmerender-
weg gewekt door belgerinkel. Toen hij
vaardigen van een verbod op de atoom
wapenen te verwerkelijken. Rusland
heeft dit echter steeds vruchteloos ge
maakt. Concrete overeenkomsten kun
nen binnen het kader der VN worden
gesloten.
Een vijf-mogendhedenverdrag achtte
Acheson overbodig. Er is een vredes
pact, nogwel voor zestig naties, name
lijk het handvest der VN. Het Krem-
lin kan zijn vredeswil daadwerkelijk
tonen, door zich te scharen achter de
drie resoluties van 1949 en 1950, waar
in is uiteengezet, op welke wijze de
wereldvrede kan worden verzekerd.
De Russische pers en de voornaamste
bladen in de andere Oosteuropese lan
den hebben de resolutie van het Ame
rikaanse Congres en de brief van
Sjvernik aan Truman gepubliceerd.
waren niet in staat iets te vertellen.
Ook Suzanna Laan was zo mishandeld
en door de schrik bevangen, dat zij geen
verklaring kon geven. Met behulp van
een spons trachtte zij slechts haar
broer en zuster te helpen.
Dokter Rosenkranz liet de drie oud
jes onmiddellijk naar het Stadszieken
huis te Purmerend vervoeren. De dis
trictsrecherche van de Rijkspolitie te
Amsterdam, onder leiding van majoor
Van Steenis en geassisteerd door ad
judant Verbaan en de politiegroep van
Monnikendam, heeft met grote voort
varendheid een nauwgezet onderzoek
ingesteld, doch staat vooralsnog voor
vele vraagtekens.
(Zie vervolg pagina 4)
Gistermiddag te twaalf uur zijn de
bestuursleden van de amusement^ er-
enigingen „Aristo" en Mondial" te Den
Haag en de clubs „Eureka" en „Derby"
te Amsterdam in totaal veertig per
sonen op vrije voeten gesteld.
Het onderzoek in de zaak der speet-
gelegenheden is afgesloten en de justi
tie moet nu uitmaken of het resultaat
van dat onderzoek al dan niet een
strafbaar feit oplevert. De justitie wil
de nadruk leggen op „het deel uitma
ken van een verboden vereniging".
Het bestuur van „Eureka" te Amster
dam heeft inmiddels besloten zijn loka
liteiten geopend te houden, daar het
van mening is, dat de club zich geens
zins aan enige strafbare handeling
schuldig maakt.
Britse geleerden bestuderen momen
teel plannen om tot de bouw van een
zonder steenkolen werkend proefsta
tion voor atoomenergie te komen te
Harwell in Berkshire. De kosten zou
den 9 millioen gulden bedragen. Bin
nen twee jaar zouden de werkzaam
heden voltooid kunnen zijn.
Een functionaris van het Engelse mi
nisterie van bevoorrading 'verklaarde
in verband hiermee, dat het zeker bij
deze ontwikkelingsgang nog wel tien
jaar zal duren, alvorens Kernenergie
voor het gehele land kan worden aan
gewend. Onder de huidige omstandig
heden zou de bouw van een kracht
station voor een middelgrote stad zeker
65 millioen gulden kosten. Uit de bij
de atoomoven vrijgekomen warmte
denkt men stoom te kunnen produceren
waarmede turbines en generatoren zul
len worden aangedreven.
Geweldige regens hebben Dinsdag
avond enkele rivieren in Oost- en Zuid
Zwitserland dermate doen zwellen, dat
er grote overstromingen en aardver
schuivingen ontstonden. De rivieren
Maggia, Lovere, Magliansina en de Inn
zijn buiten haar oevers getreden. In de
kantons Tessino en Lugano worden hui
zen, bruggen en te velde staande ge
wassen bedreigd. Vele spoorlijnen en
wegen zijn versperd. Volgens tot dus
verre ontvangen berichten eiste de ramp
twee slachtoffers. Het kanton Lugano
werd door een onweer gistermiddag
bijna geheel geïsoleerd van de rest van
Zwitserland. Water, gas en stroom zijn
Vliegtuig geraakte in onweersbui
Een Auster-vliegtuig van de lucht
macht is Woensdag boven Vlieland neer
gestort. De beide inzittenden, de 25-
jarige eerste luitenant-vlieger W. A. M.
Jansen uit Eindhoven en de 22-jarige
mej. S. Fiedeldij, dochter van de com
mandant van het vliegveld Leeuwarden,
kwamen hierbij om het leven.
nE BEMANNING van een Japans vts-
sersvaartuig heeft een plantage op
een eenzaam eiland bij Nieuw Gumea
geplunderd. De dieven toonden de
planter een volmacht „van een Amen-
Lm. generaal op
1940 minder best dan de bierbottela
rijen. Dit jaar heeft men voor het eerst
winst geboekt: 400.000 gulden.
MHliiil!iirri!Hi!Ht)iiiHi!iiiiiii!iiiiiiiiii!miiUiiniiiiiwnmil!l!MI A*neri'ca is plotseling ca. vierduizend
onderdanen armer geworden. Het be-
bierverbruik in België per trof voormalige Italianen, die het
1950 het
eetbare weekdieren tot hoofd 135 liter. De Duitsers, die toch staatsburgerschap van de V.S. hadden
1611 h°d e van tienduizend Australi- de naam hebben, dronken per man niet aangenomen. Daar ze deelgenomen
een hedrag planter kon de rovers meer dan veertig liter bier per jaar. O hadden aan de verkiezingen in Italië
sche Pon en. hiermede aan- Het ging de „Britisch Overseas Air- heeft Amerika hen het staatsburger-
niet tegen aitijd voorzichtig ways", de Engelse regeringsluchtvaart- schap ontnomen. Dergelijke maat-
getoond, voleende geval verdient maatschappij sedert haar oprichting in regelen worden moeilijk, als een land
evenzeer'aandacht. Vrijdag werd bij reeds een betrekkelijk kleine bevol-
Wolfskehlen (in Hessen) naar olie ge
boord Toen men op 900 meter diepte
was. ontstond er plotseling een ont-
nloffing, waarna een vlam van hon
derd meter hoogte de lucht in schoo
en tot Maandag bleef branden Thans
wordt allerlei vuil fcot op twintig me
ter hoogte uitgebraakt. De grote hitte
tiidens de brand verschroeide de ha
ren van de olieboorders. De hitte
in Texas, tijdens het afgelopen week
einde eiste maar liefst het leven van
„egen personen. De ternperatuur steeg
op sommige plaatsen tot 43 gaden Cel-
cii.s n Bii zulk een wamte looft zelfs
Theodoor he* bier als bijster best. Het
tfeheelonth'Hidersbureau in Geneve ziet
'-«t anders. Volgens dit bureau was in
Su-ez(els) en veel gedonder;
Albion toordt Albi-onder.
reeds een betrekkelijk kleine bevol
king heeft, zoals Oostenrijk, dat slechts
6.918.959 inwoners bezit, volgens de
laatst gehouden volkstelling. Vraagt
men een Pers naar de bevolking van
zijn land, dan zal hij zeggen, dat de
grootste (en hinderlijkste) bevolkings
groep die der malariamuggen is. Het
land van olie en tapijten krijgt nu
250 ton D.D.T. en vijftien jeeps, ter be
strijding van dit ongedierte. Amerika
is weer de schenker. De kerkelijke
geneeskundige raad te Lourdes schenk!
graag klare wijn. Toen verleden jaar
een blinde op onbegrijpelijke wiize he'
gezichtsvermogen herkreeg, deelde de
Raad mede, dat het geval pas volgen''
jaar als „wonderbaarlijke genezing" ir
worden geboekstaafd.
Het toestel was van het vliegveld
Leeuwarden opgestegen en de piloot
wilde omstreeks één uur op de air-strip
op Vlieland landen. Op dat moment
hingen boven het eiland zware regen
buien en er woedde een onweer. Bij
de landing is 't toestel in een opwaart
se luchtstroming geraakt, die zo sterk
was, dat een vleugel van het vliegtuig
afknapte. De Auster stortte daarop
naar beneden en beide inzittenden kwa
men om het leven.
Luitenant „Bill" Jansen kwam in 1945
als oorlogsvrijwilliger bij de luchtmacht.
Hij kreeg zijn vliegopleiding in Enge
land en vertrok daarna als militair naar
Indonesië, waar hij een voortgezette
training op Mitchells op het eiland
Biak kreeg.
Na zijn terugkeer in Nederland kreeg
hij een opleiding op straaljagers en
werd daarna gestationneerd op het
vliegveld Leeuwarden. Hij stond bekend
als een bekwaam jachtvlieger.
In het betrokken gebied gerantsoeneerd.
De verbindingen zijn nagenoeg geheel
verbroken. Telefoonlijnen zijn vernield
en een aantal treinen tussen Lugano en
Chiasso kunnen wegens gebrek aan
stroom niet meer rijden.
Een autobus van de Nederlandse
reisvereniging, met 30 inzittenden, die
op weg was van St. Moritz naar Chia-
venna werd door een overstroming van
de Lovere verrast. De bus werd over
een afstand van 400 meter meegesleurd
en kwam in een diepe poel tot stil
stand. Geen der reizigers werd gewond
Met een Italiaanse bus is het gezelschap
naar Lugano doorgereisd.
Een negentienjarige jongen, die in de
buurt van Navaggio aan het vissen was.
is door het water van de overstroomde
Magliansina meegevoerd en verdron
ken. Een zuigeling, die zich bevond in
een Italiaanse auto, die tegelijk met de
Nederlandse bus werd weggesleurd, is
eveneens om het leven gekomen. Men
vond slechts de lege reiswieg.
Evacuaties
Overal zijn brandweerlieden koorts
achtig bezig om de overstroming het
hoofd te bieden. Op sommige plaatsen
staat het water echter twee meer hoog.
Tal van spoor, en verkeersbruggen
worden ernstig bedreigd, of zijn reeds
weggespoeld. De brandweren van de
plaatsen in het geteiterde gebied zijn
gereed om personen, die in hun huizen
door het water bedreigd worden, te
evacueren.
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Woensdagmiddag gehouden ver
gadering van de Eerste Kamer heeft
het communistische lid Brandenburg
verlof gevraagd tot het houden van een
interpellatie over de verhoging van de
kolenprijzen en de gevolgen, die daar
uit vooral voor de arbeiders voort
vloeien. Over deze aanvrage zal de
Kamer Donderdagmiddag beslissen.
Gisteren zijn te Bonn besprekingen gehouden over de Nederlandse groenten-
export naar Duitsland tussen Nederlandse vertegenwoordigers onder leiding van
mr. S. T. J. Tippema en Duitse vertegenwoordigers. Daarbij is een regeling ge
troffen op grond waarvan de uitvoer van groenten met ingang van 9 Augustus
1951 kan worden hervat. Voor de eerstkomende tijd is voor dit doel een bedrag
van 2,9 millioen dollar beschikbaar. Een deel van dit bedrag zal moeten worden
rebrulkt om reeds geleverde hoeveelheden te betalen. De sfo-nettlng van de
export was een gevolg van overschrijding van het beschikbare bedrag.