Rekken verzorgt moeilijk op te
voeden kinderen
Explosie in fabriek
te Haarlem
Prijzen van de grondstoffen
kwamen tot rust
Australische walvisjagers hebben
het tamelijk gemakkelijk
BESCHERMDE JEUGD (3)
Veel ieleurstelling, maar ook succes
Stichting in 1912
Twee arbeiders kwamen
in de vlammen om
Invloed van prijsdalingen mag niet overschat worden
Talrijke factoren spelen
een belangrijke rol
Twee locomotieven uit
de rails gelopen
Zaanbrug verzakte 10 cM
Droog bij Oostenwind
Jacht op cachelotten vlak onder de kust
Ferme beloning voor vier
maanden hard werken
't Zand
Jan Koopman
wisseibeker
oor
Het lag voor het grijpen
Zijpe
BESOMMINGEN IJMUIDEN
DINSDAG 6 NOVEMBER 1951
(Van onze speciale verslaggever).
KIJK als een hypernerveuze jongen, met wie al oneindig veel is afgedok-
terd, op z\jn zeventiende jaar zijn één en twintigste inrichting binnenstapt
om daar verder opgevoed te worden, dan breekt het hart van ieder, die recht
op van lijf en rechtop van ziel door het leven kan gaan, om zoveel narigheid
en zoveel ellende in dit jonge leven. Maar als het de leiders van de Rekkense
inrichtingen bij Eibergen dan gelukt zij het na veel spanningen en hevige
conflicten zo n knaap onder hun invloed te krijgen, zijn geest bij te schaven
en hem tot sociaal verantwoordelijkheidsgevoel te brengen, zodat hij nu, op
zijn vier en twintigste jaar als een actief rayon-vertegenwoordiger van een
grote firma in een auto kan rondrijden, dan is er vreugde over de redding
van een mens, die dreigde ten onder te gaan. Temeer, daar er geen vrees be
hoeft te bestaan voor terugval in de oude verwarring.
ontslagen was, trouwde, nu drie kin
deren heeft, waarvan de oudste erg
lastig is en per brief raad aan de
directeur vroeg, omdat ze „zelf zo
veel geleerd had in Rekken".
QELOOF NIET, dat de paedagogen
in Rekken het gemakkelijk gehad
hebben. Zo min als zij het gemakke
lijk hebben met al die andere zeer
moeilijk opvoedbare jongens en meis
jes. die er verpleegd worden en met
de psychopatische volwassenen, die er
een onderdak gevonden hebben.
Veertig jaar geleden werd de Ver
eniging Rekkense inrichtingen met te
huizen voor volwassen zwakzinnigen
gesticht. Het was de eerste instelling
van die aard in ons land. De predikant
ds. Slot, die toen in Rekken stond en
behoefte had aan expansie, aan een
uitweg voor zijn overtollige energie,
kwam in het begin dezer eeuw met
liefdadige Nederlanders in aanraking,
die hem in staat stelden zich aan de
verzorging van zijn geesteszwakke
medemens te wijden. In de laatste tien
jaren heeft het karakter van de Rek
kense nrichtingen, waar wij een be
zoek gebracht hebben, waar wp het
leven konden aanschouwen en met de
directeur, de heer L. H. Fontein, ge
sproken hebben, zich gewijzigd. De
zwakzinnigen zijn nu in twee inrich
tingen te Eefde bij Zutphen onderge
bracht. In Rekken verblijven thans
,.zeer moeilijk opvoedbare" kinderen;
jongens en meisjes, die op grond van
hun persoonlijkheidsstructuur allerlei
afwijkende gedragingen tonen en
waarmede men nergens anders meer
raad weet. Een rechtstreekse aanra
king met normale kinderen is niet mo
gelijk.
Eerst moet bij deze kinderen heel
veel afgebroken worden; zij moeten
van hun bijzondere, meestal agressie
ve gewoonten afgeholpen worden. Pas
daarna kan weer worden opgebouwd.
Men staat daarbij niet zelden voor ho
peloze gevallen. Ook de opvoeders in
Rekken zinkt de moed soms in de
schoenen, doch men probeert telkens
weer opnieuw. Want anders wacht het
zwakzinnigengesticht en daar stuurt
men de kinderen niet graag naar toe.
Grenzeloze wederspannigheid.
yAN een meisje, dat door haar vader
altijd achteruit gezet en geslagen
werd, projecteerde de haat tegen deze
vader zich in wrok tegen hen, die met
gezag over haar bekleed waren; haar
verzorgsters en haar directeur. Haar
wederspannigheid kende soms geen
grenzen. Gelukkig werkte de groep,
waarin dit kind was ondergebracht,
mee. Alles wat zij deed, wekte geen
noemenswaardige reactie. Uiteraard
mochten ook haar opvoeders niet in
agressiviteit vervallen; onder alle
omstandigheden dienden zij hun kalm
te te bewaren. Een bovenmenselijke
taak!
Handhaving in Rekken bleek vrij
wel onmogelijk. Zij werd naar Amster
dam gestuurd, waar een psychiater een
gunstige verandering constateerde.
Hij vroeg het meisje terug te nemen.
Hoewel men daar weinig voor voelde,
ging men er toch toe over.
Zij is nu al twee maal weggelopen,
maar uit zich zelf teruggekeerd. ..Hier
word ik begrepen," zei ze. Haar groep
begon langzamerhand in te zien, dat
z(j normaler werd en accepteerde daar
om niet alles meer van haar. Doch dat
vergrootte de moeilijkheden van haar
opvoeders. Men plaatste haar in een
gezin. Dat mislukte, ook tot teleur
stelling van het meisje zelf. Zij is
daarna opnieuw naar de inrichting te
ruggekeerd en hield zich verder vrij
kalm. Waarschijnlijk is er van haar
nog wat terecht te brengen.
Men moet bewondering hebben voor
de leiders en leidsters in Rekken, die
met een zeldzaam geduld, enorme op
offeringen en veel decepties vaak op
vallende successen bereiken, zoals met
een heel moeilijk meisje, dat, nadat 't
Overerving en opvoeding.
Men bedenke, dat Rekken, behalve
de psychopatische volwassenen, een
paar honderd uiterst moeilijke kinde
ren onder zijn hoede heeft, meest kin
deren, die met de politierechter in
aanraking zijn geweest. Is hun psy
chopathie aangeboren of verkregen
tijdens het leven? Waarschijnlijk gaan
heriditaire factoren en een uitzonder
lijk slechte opvoeding samen. Niette
min kan de directeur gevallen aanwij
zen van totale genezing!
Heropvoeding van volwassen psy-
chopathen is uiterst lastig. Het is een
groeiproces; vandaar, dat men in Rek
ken begonnen is met de kinderen. Zij
leven daar bij Eibergen in een prach
tige omgeving in over een uitgestrekt
terrein verspreid liggende paviljoens.
Zij leren er werken in de tuin en in
werkplaatsen, zij doen aan sport en
krijgen onderwijs, zij het dat de gees
tesgesteldheid van de kinderen op deze
gebieden slechts beperkte mogelijk
heden biedt.
De zorg voor de jeugd, vooral voor
de misdeelde jeugd, staat in Nederland
op een hoog niveau. De Rekkense in
richtingen vormen daarvan een be
wijs. Het is goed, dat dit begrepen
wordt en dat alle krachten ingespan
nen worden om deze goede roep te be
waren. Het is waard er offers voor te
brengen.
In de Chemische fabriek „Rids" in de
Waarderpolder te Haarlem, bij de
spoorlijn naar Amsterdam, heeft zich
gistermorgen omstreeks halfacht een
ontploffing voorgedaan, tengevolge
waarvan twee personen zijn omgeko
men en twee werden gewond.
De explosie ontstond waarschijnlijk
ten gevolge van het uitstromen van
benzolgas uit een in reparatie zijnde
tank in de distilleerderij. Het gas
streek langs een andere tank, die ver
hit was en kwam daardoor tot ontplof
fing. Direct ontstond een felle brand.
In de distilleerderij waren op dat
genblik vier mensen aanwezig. Twee
van hen slaagden er in naar buiten te
komen. Van een van dezen waren de
kleren in brand geraakt. De man
sprong in het water van de Spaarne en
kon door toegeschoten voorbijgangers
gered worden. Hij is zwaar verwond
naar het Elisabeths gasthuis te Haar
lem overgebracht.
De tweede kreeg slechts lichte ver
wondingen. Beide anderen zijn in de
vlammen omgekomen.
De brandweer uit Haarlem slaagde er
in na ongeveer een uur de brand onder
de knie te krijgen.
Bij zijn aankomst op het vliegveld „Le Bourget" wordt Eden begroet door
Sir Oliver Harvey, de Britse ambassadeur in Parijs.
„Kom nog maar eens gauw langs
met de kinderen!"
(Van onze economische medewerker).
^I.S DE WOLPRIJZEN met bijv. 30% dalen, dan denkt bijna iedere Neder
lander, dat het costuum, dat hij koopt en de mantel, die zjjn vrouw nodig
heeft, ook met 30% in prijs dalen. Een confectiefabrikant, met wie wjj dezer
dagen praatten, vertelde het ons wel anders. In de prijs van een lap stof, die
de fabrikant voor verwerking tot een costuum koopt, zit nog maar voor ca.
55% aan wol; de rest is loon. kosten van machines, winst, enz. Verkoopt de
fabrikant het costuum aan de detaillist, dan spelen deze factoren andermaal
een rol, waardoor de lap wollen stof op haar beurt weer ea. 55% uitmaakt
van de verkoopprijs van het costuum aan de detaillist. Hangt het costuum
dus in de etalage, dan speelt de grondstof wol nog maar een beperkte rol in
de prijs, die op het kaartje staat. In het gegeven voorbeeld zal dat ongeveer
14 a 1/3 zijn, hetgeen in goed Nederlands wil zeggen, dat een prijsdaling op
de wolmarkten van Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika van b.v. 89%
in het gunstigste geval de eindprjjs 7 10% zou kunnen doen dalen.
van de prijsstijging, welke na het „con
flict" in Korea optrad, weer ongedaan
is gemaakt.
Het is zeer moeilijk over de toe
komst te spreken. In principe zal de
voorraadvorming in de Westerse lan
den prijsstijging in de hand werken,
vooral gezien het feit, dat de Verenig
de Staten nog maar 35 opgeslagen
hebben van wat zij aan grondstoffen
en materialen nodig hebben. Hier staat
weer tegenover, dat de Amerikanen
zeer voorzichtig inkopen en alles op
alles zullen zetten om opnieuw een
prijsverstoring te doen, ontstaan. Per
slot van rekening moeten zij zelf die
hogere prijzen betalen; zij' zijn dus
juist gebaat bij een rustige prijsont
wikkeling.
Wij zullen de toekomst dus maar de
toekomst laten. Het enige, dat wij met
recht (en voldoening) kunnen consta
teren, is dat onze groothandelsprijzen
sedert eind Mei heel geleidelijk ge
daald zijn en dat daardoor de prijsin
dexcijfers van het gezinsverbruik de
laatste maanden stabiel konden blijven.
Dit alleen al maakt, dat Nederland, te
midden van de onrust in Frankrijk,
België en Engeland, thans een eiland
van economische rust vormt.
mieT vergeten mag worden, dat het
maanden en maanden duurt, voor
dat de gekochte wol in Nederland ver
sponnen en geweven is, verwerkt is tot
een costuum en daarna terecht komt
in de etalage van een kledingwinkel. In
die tijd kunnen andere factoren: stij
ging of daling van loon, de zeevrach
ten, de kosten van de machines, enz.
een eventuele daling versterken of te
niet doen. Ook een extra aanbod van
fabrikanten en winkeliers (om aan
contanten te komen) kan een daling te
voorschijn roepen, die op zichzelf niets
te maken heeft met een daling van de
wolprijs. Het is dan ook mogelijk, dat,
terwijl de wolprijzen helemaal niet
meer dalen, door die andere oorzaken
de prijzen van een costuum naar be
neden gaan.
En het gevolg? Dat het publiek, dat
nog steeds denkt, dat die wolprijzen
volledig doorwerken op de prijs van
costuum, mantel enz. met gretige ogen
in de krant leest, dat de wolprijs met
10 op een veiling is gedaald. Dat die
prijs de volgende dag op een andere
veiling stijgt, ontgaat de lezer echter
vaak. Doch afgezien daarvan, men is
gevangen in een waan en stelt daardoor
de op zich zelf noodzakelijke aankopen
uit in de hoop later goedkoper terecht
te kunnen.
Onoverzichtelijke situatie
TN het algemeen gesproken is de situ
atie op grondstoffengebied thans
onduidelijk en onoverzichtelijk. Na de
sterke stijging, die in Juli 1950 begon,
trad er in Maart 1951 een daling in,
waarna wij sedert Juli 1951 min of
meer van een stabilisatie kunnen spre
ken, gepaard gaande met kleine stij
gingen en dalingen. Op grond van
Amerikaanse cijfers van 12 grondstof
fen kunnen wij zeggen, dat ca. 60
Gisteravond, ongeveer half zeven zijn
tussen Zaandam en Purmerend, even
over de Zaanbrug twee gekoppelde
locomotieven ontspooord. Het baanvak
ZaandamPurmerendHoorn werd
hierdoor versperd. De reizigers werden
op dit traject vervoerd met autobus
sen. De stagnatie ontstond, doordat de
Zaanbrug ten gevolge van het gewicht
van de twee zware jumbo's tien centi
meter verzakte. De gehele nacht heeft
het spoorwegpersoneel gewerkt om
het baanvak vrij te krijgen.
Een uitgebreid depressiegebied, waar
van het centrum tussen Ierland en
Portugal ligt, beukt nu al enkele dagen
met af en töe zware storm op de Britse
eilanden. Een der hierin aanwezige sto
ringen trekt met vrij veel regen over
West-Frankrijk naar Zuid-Engeland.
Het is een krachtig hoge-druk-gebied
met het centrum boven Finland, dat
het verdere doordringen van dit de
pressiegebied belet. Het blijft in ons
land dan ook vrijwel overal droog bij
een krachtige wind uit Oostelijke rich
tingen.
In Noord-Scandinavie heeft de win
ter zijn intrede gedaan. Overdag komt
de temperatuur al niet meer boven het
vriespunt, terwijl er o.a. in Lapland 's
nachts al temperaturen van —25 gr. C.
worden gemeten.
Ook vandaag en morgen zal ons land
nog in de vrij koude Oostelijke lucht
stroming blijven met slechts een zeer
kleine kans op enige regen.
SCHOOL TE UITGEEST WEGENS
DIPHTERIE GESLOTEN
Wegens het voorkomen van diphthe-
rie onder de leerlingen heeft het be
stuur van de R.K. Fröbelschool te Uit
geest op medisch advies besloten, de
school voor onbepaalde tijd te sluiten.
Bij stormachtige zeeën en onder
een herfstachtige wolkenlucht zijn
de enigen die een bad in zee
nemen de schelpenvissers.
(Van onze correspondent).
YyANNEF.R men over het beroep van walvisvaarder denkt, dan maakt me»
zich voorstellingen van stoere en geharde mannen, die dik In de klere»
de gevaren van het Poolijs trotseren en die met vele ontberingen betalen voor
de kostbare levertraan. Dan denkt men aan de „Willem Barendsz", die met
zijn geharde bemanning de halve wereld rond vaart om tussen het Poolije
van de Zuidelijke IJszee op walvissen te jagen. Maar het leven van de wal
visvaarder is niet altijd zoals wjj het ons, over schepen als de „Willem Ba«
rendsz" lezend, doorgaans nog voorstellen.
JN DE „boom"-stad Carnavon in het
tropische Noord-Westen van Aus
tralië bijvoorbeeld, wonen walvisvaar
ders, die geen poolnachten en ijsbergen
trotseren, maar die iedere avond lek
ker tussen de frisse lakens kruipen in
hun moderne barakken met warm en
koud stromend water.
Daar wonen walvisvaarders, die niet
angstig naar de voorraad rantsoenen
kijken en uitrekenen, wanneer de dag
komt, dat er alleen nog maar scheeps
beschuit en zout vlees zal zijn, maar
die 's morgens ontbijten met eieren
met spek, die dan even walvissen gaan
vangen en die dan in de tot elf uur
's avonds open zijnde kroegen met zo
veel bier kunnen kopen als zij maar
lusten. Of twee maal per week hun
potje bier mee kunnen nemen naar de
bioscoop.
De Noord-Westkust van Australië
verkeert namelijk in de gelukkige po
sitie dat men er niet duizenden mijlen
achter de walvis aan hoeft, doch dat
de walvis er tot 30 mijl onder de kust
komt om gevangen te worden. Het
mag ongelofelijk klinken, doch wij
hebben in die wateren met eigen ogen
hele „kudden" van die kleine walvis
sen voor het grootste deel „sperm
whales" of cachalotten vlak onder
de kust vrolijk hun fonteinen zien
spuiten.
T)E WALVISVAART in de Australische
wateren mag nog jong zijn Aus
tralië heeft pas één permanente walvis
vaart-inspecteur en de mannen van
de „Willem Barensz" mogen hun
schouders ophalen over die kleine
beestjes, er wordt in de vier maanden
van het seizoen bij Carnavon toch
reeds voor een kleine 20 millioen gul
den aan traan en andere walvisproduc
ten uit het water gehaald.
Gedurende het laatste seizoen ving
één der twee maatschappijen 650 wal
vissen en de andere 574. De eerstge
noemde maatschappij heeft bereids zijn
traan aan Nederland verkocht voor 187
pond of ongeveer 1600 gulden per ton.
Denk niet dat deze „luxe" walvis
vaarders nooit de zee opgaan! Ze zitten
heus niet met een lijntje in de hand
op de pier naar walvissen te hengelen.
Het maakt de zaak echter zeer een
voudig, dat ze niet verder dan 30 mijl
weg hoeven om de grootste zoogdieren
der zee op te speuren.
Carnavon vindt, komt ook niet hele
maal overeen met de voorstelling, die
de meeste mannnen zich uit boeken en
films gevormd zullen hebben. Geen
ruige, ongeschoren mannen in dikke
pelzen, doch mannen van allerlei slag
en ras in korte broekjes en met bloot,
gebruind bovenlijf.
J7CHTE walvisvaarders zitten er ook
onder: Noorse harpoenisten zowel
als Nederlanders en Polen met enige
ervaring van de walvisvangst. Verder
zijn het echter gewezen schoolmeesters,
bankbedienden of architecten, die het
„zachte" leven van de grote stad moe,
het avontuur en.... de behoorlijke be
loning zoeken!
Weliswaar duurt het seizoen maar
vier maanden. Doch de allerlaagst be
taalde kracht bij de Australische wal-
visvaarderij verdient in die tijd toch
nog altijd 30 pond oftewel ruim 250
gulden per week! En dat is de man
met het makkelijkste baantje, namelijk
de kracht, die met een reuzen-flitspuit
de vliegen van de karkassen moet ja
gen. De mannen met meer vakkennln
en zwaardere baantjes verdienen na
tuurlijk veel meer.
Australië is nog maar een baby io
de walvisvaarderij. Het heeft nog geen
moederschepen en geen walvisjagers,
die gebouwd zijn voor zware tochten
naar de Poolzee. Doch ook op dit ge
bied liggen hier nog enorme mogelijk
heden.
Arbeidskrachten, materiaal en uit
rustingen, dat zijn de hulpmiddelen,
waarom dit nog slechts gedeeltelijk
ontwikkelde werelddeel met zijn enor
me mogelijkheden steeds harder
schreeuwt. Er is hier nog heel. heej
wat werk aan de winkel voor hen, di®
het zeegat uitwillen om in de nieuwe
wereld mee te werken aan de opbouw
en de ontwikkeling van een jonge en
krachtige samenleving.
Jan Koopman, die al twee maal de
wisselbeker van de hengelsportver
eniging „De Snoekbaars" heeft ge
wonnen, moest hem in de nu gehou
den wedstrijd afstaan aan zijn club
genoot F. Veul, die de grootste vis
ving, n.1. 20.2 c.m.
Om twee uur gaf meester Wolters
het beginsignaal en was de jeugd met
worm, deeg en aardappel bezig de vis
sen een heerlijk maal voor te zetten.
De uitslag was: F. Veul, 10 stuks, 18
punten; J. Koopman, 8 stuks, 14 pun
ten; G. Slijkerman, 4 stuks, 6 punten;
A. Mak, idem; K. Visser, 2 stuks, 4
punten; D. de Groot, 1 stuks, 1 punt;
L. de Vries, idem.
Er werd met veel animo en op spor
tieve wijze om de hoogste onderschei
ding gestreden.
En het is niet teruggekomen, zouden
wij dit droevige relaas kunnen vervol
gen. En omdat het een gouden dames
armbandhorloge betrof, dat voor de
betrokken dame een herinnering was,
wordt degene die dit heeft gevonden,
verzocht zich alsnog in verbinding te
stellen met de Rijkspolitie in 't Zand.
VERZET TEGEN DE POLITIE
Jan S. uit Amsterdam en Klaas Q.
uit De Zijpe werden gisteren door de
politierechter te Alkmaar respectieve
lijk tot 80 subs. 16 dagen en 80,
subs. 16 dagen plus twee maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar veroordeeld,
omdat zij op 6 Augustus te Petten wel
wat al te uitbundig kermis hadden ge
vierd. Q. had na het sluiten van de
café's zijn dorst nog willen lessen en
had daardoor verschil van mening ge
kregen met een wachtmeester der
Rijkspolitie, die hem wilde overbren
gen. De dorstige kermisganger pleegde
echter verzet, hetgeen aanstekelijk
werkte op S., die hem wilde ontzetten.
Tegen beide verdachten eiste de Offi
cier van Justiie gisteren 100, subs. 40
dagen en tegen Q. daarenboven twee
maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar.
De besommingen van Maandag wa
ren: IJM 32 f 19000, 38 f 14200, 71
f 14600; loggers: RO 1 f 2560, IJM 204
f 2300, 74 f 3090, 75 f 4750, KW 89 f 3650,
17 f 8210, 104 f 3610, 108 f 2100, 59 f 1530,
107 f 2830, 169 f 2320, 24 f 2470, 114 f820,
166 f 2840, 26 f 2670, 69 f 2870, 16 f5588,
65 f 4400, 28 f 2770, 155 f 2770, 73 f 5460,
37 f 3300, 86 f 4000, 129 f 4800, 39 f 990,
6 f 2780; kotters: RO 33 f 3120, 29 f 1200.
IJM. 228 f 840, 277 f 500, 276 f 2150, KW
34 f 2850, 133 f 1270, 210 f 1610, 27 f 900.
30 f 1550, 94 f 1330, 53 f 1310, WR 33
f 3310.
