Stalin zou het voorstel aanvaarden
als Grote Vijf later bijeenkomen
Geen enthousiasme in de Ver. Staten
Beria sprak in Stalins plaats
Eerste rede van Churchill a's
premier in het Lagerhuis
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Vrede door krachi?
Kwestie-lrian moet
eerst opgelost
INDONESIË WENST INLICHTINGEN
Organisatie zal worden voortgezet
zeggen zeven landen
Lordc imondslasde
Troonrede voor
.Woensdag 7 Nov. 1951
76e Jaargang No. 11253
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
VINCENl AURIOLSCONFERENTIEPLAN VOOR DE GROTE VIER
,,Wij zouden hen met
vreugde begroeten''
Prof Supomo:
Stappen bij de Hoge
Commissaris
Scherpe aanvallen op Westelijke landen
Verzoenend gebaar
bleef achterwege
m rasx-11111
Gemeenschappelijke verklaring op komst
Financiële toestand zeer ernstig
Vermindering van spanning der koude oorlog
Geheime zitting voor
bespreking defensie
Maatschappelijk werk
in Noord-Holland
DE kacheltjes branden al weer volop
ook al huiveren de huisvrouwen al
bij voorbaat bij de gedachte aan de ko
mende maanden, waarin we weer met
kolenschaarste te maken zullen krij
gen. Maar denk eens aan Amerika, waar
88 personen om het leven zijn geko
men tengevolge van de hevige koude,
die daar reeds enkele dagen heerst. In
Winsconsin en Noord Dakota werden
temperaturen gemeten van 40 graden
onder nul. De gladde wegen eisten ook
veel slachtoffers. Theodoor denkt
liever aan het zonnige Zuiden, bijvoor
beeld in Italië, waar een heerlijke tem
peratuur heerst. Toch is het daar ook
niet alles, vooral niet als u bijgeval een
met edelstenen bezette kroon op het
hoofd pleegt te dragen. Nu doen wij dat
niet allemaal, maar „de madonna van
het gewelf" een kostbaar beeld in een
in de omgeving van Napels gelegen
heligdom, doet dat wel. En zij werd dan
ook prompt van haar kroon, die bezet
was met kostbare stenen, beroofd. De
schade beloopt verscheidene millioenen
lire. In Amerika heeft men een ge
weldig vliegtuig gebouwd, de „Globe-
master II" Men kan deze machine met
een gewicht van ruim 25 ton belasten.
Kakt E-eAteJk
lUeefiAeACcdt
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELDER8E COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
ilflilillllllllllllllllliliW
/-vNLANGS verraste de democratische
senator Brien MacMahon, voorzit
ter van de commissie voor atoomener
gie van het Amerikaanse Congres, zijn
collega's met een rede, waarin hij uit
riep, dat de tijd is gekomen om de zo
genaamde conventionele wapens door
atoomwapens te vervangen. Zijn uitla
tingen baarden groot opzien, in het bij
zonder omdat MacMahon bekend staat
als een man, dat weet wat hij zegt en
in alle atoomzaken goed thuis is.
Niet slechts in het Congres, ook in
het Pentagon, het ministerie van defen
sie, was de sensatie enorm. Een samen
hang met een eerder afgelegde verkla
ring van president Truman, waarin over
„fantastische nieuwe wapens" werd ge
sproken, lag immers voor de hand.
Maar wat later maakte Lovett, die gene
raal Marshall als minister van Defenisie
was opgevolgd, duidelijk dat het woord
„fantastisch" niet geheel correct was,
omdat de president waarschijnlijk doel
de op de „atoomgranaten" en „baby
atoombommen", die het experimentele
stadium reeds lang te boven waren en
op het ogenblik voor levering gereed
zijn.
In ieder geval echter begreep ook de
leek onmiddellijk, dat het bestaan van
dergelijke „lichte" atoomwapens de ge
hele oorlogvoering der toekomst zal be-
invloeden. Want wanneer er naast de
steeds gevaarlijker en ook steeds kost
baarder wordende super-atoombommen
nu ook kleine atoomwapens komen, be
tekent zulks, dat de atoomwetenschap
de tot dusver bestaande factor van de
„kritieke grootte" heeft overwonnen.
Deze maakte het nodig, zo zware atoom
bommen te maken, dat slechts de mach
tigste bommenwerpers ze konden .ver
voeren. Bovendien moeten er nieuwe
materialen gevonden zijn, waaruit
atoomwapens in zo grote hoeveelheden
kunnen worden vervaardigd, dat zij aan
de totale defensiebehoefte van de Ver
enigde Staten kunnen voldoen. Dit nu
is Vrijdag 1.1. bevestigd door de minis
ter van Luchtvaart, Finletter, een man
met grote kennis van atoomkwesties.
Bovendien is bekend, dat de marine
opdracht tot de bouw van een door
atoomenergie gedreven duikboot en de
luchtmacht opdracht tot de constructie
van een dito vliegtuig hebben gegeven.
De derde strijdkracht, het leger, is dag
en nacht bezig met de verbetering van
de „atoomkoppen" voor artilleriegrana
ten en raketten.
LIET gehele Amerikaanse atoompro
gramma, dat onder leiding van de
„Atomic Energy Commission" staat en
een regeringsmonopolie is, werd in de
laatste jaren in een adembenemend tem
po uitgevoerd en uitgebreid. In tegen
stelling met de lange termijnen van
vroeger, worden atoombommen nu om
de twee of drie weken in het kader der
proefnemingen tot ontploffing gebracht
en kleine atoomwapens worden in de
laatste tijd met steeds kortere tussen
pozen beproefd.
In feite is de ontwikkeling nau
welijks meer bij te houden. De door
MacMahon in zijn bovenvermelde rede
uitgesproken mening, dat met de uit
gave van 5 milliard dollar voor kleine
atoomwapens 30 milliard op de uitgave
voor conventionele wapens kan worden
bespaard, wordt nu door alle deskundi
gen gedeeld en door de leden van het
Cor.gres als juist aanvaard. Evenzo is
men het er in New York over eens, dat
het bezit van tactische atoomwapens een
revolutionnaire verandering in de oor
logvoering betekent En vrijwel alge
meen gelooft men, dat deze technische
vooruitgang eerder een reden tot hoop
dan tot vertwijfeling biedt, namelijk
hoop voor de millioenen mensen, die
tot nog toe vreesden, dat er slechts één
alternatief was: een langzame onderwer
ping der mensheid aan een voortdure 'd
gloeiende communistische heerschappij,
of een totale vernietiging door atoom
bommen Nu opent zich een derde mo
gelijkheid, namelijk om de vijand op
de plaats van de aggressie zelf tegemoet
te treden en hem uit het veld te slaan
met een vuurkracht, die elke eventuele
overmacht aan mankracht van de te
genstander teniet zal doen.
Wellicht moet men er zich voor hoe
den, aan deze ontwikkeling een al te
grote betekenis toe te kannen Maar aan
de andere kant behoeft men niet over
het hoofd te zien, dat deskundigen, zo
als de leider van Atomic Energy Com
mission, Gordon Dean, ernstig menen,
dat de mogelijkheid van vermijding
van een wereldomvattende oorlog thans
is gekomen. Het plan, om tot een con
ferentie van vier op het allerhoogste
niveau te komen, krijgt door de achter
grond van deze feiten een zeer bijzon
der relief Misschien mag de mensheid
om vijf minuten voor twaalf tóch nog
hoop op vrede koesteren?
MEN verwacht te Parijs dat de Sowjetunie het voorstel van president Auriol
van Frankrijk voor een viermogendhedenbespreking te Parijs zal verwel
komen, mits er later een bijeenkomst der vijf grote mogendheden, met inbegrip
van Peking-China, wordt gehouden. Britse en Amerikaanse woordvoerders ver
klaarden, dat hun regeringen Auriols voorstel eerst zorgvuldig moeten bestuderen,
alvorens haar houding te bepalen, daar zij vooraf niet op de hoogte waren
gesteld van het voorstel.
Het is in Amerikaanse kringen een publiek geheim, dat de Amerikaanse
regering thans geen warm voorstander is van dergelijke bijeenkomsten der grote
mogendheden. In kringen, die in nauw contact met president Truman staan, werd
Dinsdag verklaard, dat de president niet zal afstappen van zijn reeds meermalen
verkondigd standpunt, dat een bijeenkomst met Stalin zou moeten worden
gehouden in de V.S. Terzelfdertijd met het voorstel van Auriol hebben de
westelijke mogendheden een voorstel aangekondigd tot het houden van een
wapentelling over de gehele linie. Hieronder zouden ook de atoomwapenen
moeten vallen.
^URIOL zei in zijn rede o.m.: „Als de
illustere mannen, op wie zo vele be
zorgde blikken zijn gevestigd, gedu
rende deze zitting hier zouden komen
om onderling als mensen contact op te
nemen, om van man tot man hun in
zichten uit te wisselen, om zonder ge
nade of openbaar debat hun menings
verschillen te vergelijken en om te
trachten, in overeenstemming met de
grondbeginselen der V.N. hun menings
verschillen te verminderen, dan zou
den wij hen met een vreugde begroe
ten, die, daar ben ik zeker van, zich
over de gehele wereld zou versprei
den".
De Franse president drong voorts aan
op een blijvende en gelijktijdige con-
tróle op alle wapenen, conventionele
en atomische in alle landen, alsmede
op vorming van een internationaal le
ger. Hij zeide, dat Frankrijk voor een
verenigd Europa werkt, doch alle re
gionale overeenkomsten binnen de VN
slechts als tijdelijk noodzakelijke mid
delen ter gemeenschappelijke verdedi
ging beschouwt.
gLIJVENDE controle op de bewape
ning is ook een der uitgangspunten
van het voorstel der Westelijke mo
gendheden, dat naar verluidt aan Tryg-
ve Lie zal worden toegezonden met het
verzoek, het in de Algemene Vergade
ring te brengen. Het verschilt in zo
verre van de oudere Russische voor
stellen inzake de controle op de bewa
pening, dat Moskou steeds overeen
stemming over de ontwapening aan de
vorming van een controlestelsel heeft
willen laten voorafgaan, De Westelijke
landen daarentegen willen een telling
de vermindering der bewapening la
ten inleiden.
Auriols rede is door de Algemene
Vergadering geestdriftig toegejuicht.
Voorzitter voor deze zitting is de
Mexicaan dr. Padilla Nervo.
De kwestie-lrian moet worden opge
lost, vóórdat de Nederlandse wetsont
werpen betreffende deze kwestie wor
den goedgekeurd, zo heeft de voorzit
ter van de commissie tot het ontwer
pen van verdragen ter vervanging der
R.T.C.-overeenkomsten, prof. Supomo,
aan de pers medegedeeld.
Prof. Supomo meende, dat, wanneer
de voorgestelde wetten van kracht ge
worden zijn, waardoor West-Irian
wordt opgenomen in de Nederlandse
grondwet, de oplossing van het vraag
stuk zo niet onmogelijk, dan toch wel
zeer moeilijk zal worden. Hij verklaar
de, dat de terugkeer van West-Irian
tot het Indonesisch grondgebied nodig
is voor het bereiken van politieke sta
biliteit in Indonesië, welke dringend
gewenst is voor het herstel van de vei
ligheid.
Prof. Supomo noemde desgevraagd
de deelneming van een vertegenwoor
diger van de republiek Zuid-Molukken
aan de besprekingen over herziening
van de R.T.C.-overeenkomsten „onmo
gelijk".
Nieuw-Guinea in de Grondwet
De Indonesische minister-president,
dr. Sukiman, zal aan de Nederlandse
hoge commissaris te Djakarta inlich-
Ociober-revolutie herdacht
Bij de grote plechtigheid ter herden
king van de Octoberrevolutie in het
Bolsjoi-theater te Moskou heeft niet,
zoals werd verwacht, Stalin het woord
gevoerd. In zijn plaats hield Laurentie
Beria, het hoofd van de geheime poli
tie en evenals Stalin een Georgier van
geboorte, de feestrede. Het was de eer
ste maal, dat hij bij een gelegenheid
als deze het woord voerde.
Beria deelde mede, dat het tweede
vijf-jarenplan met goed gevolg was
uitgevoerd en betoogde verder, dat er
twee aantrekkingspunten in de wereld
zijn: het kamp voor vrede en demo
cratie onder leiding van Rusland en
het imperialistische kamp onder Ame
rika. Elke aggressor zou vernietigend
worden verslagen. Het hoge aanziefi
van de Sowjet-Unie in de wereld leid
de Beria af uit de herbewapening van
West-Duitsland en Japan. Hij beschul
digde verder Amerika ervan, dat het
de besprekingen in Korea op alle mo
gelijke' manieren vertraagt. Voorts gaf
hij een opsomming van de zwakheden
in het imperialistische kamp, en be
schuldigde Truman ervan, op een oor
log aan te sturen.
Zijn betoog bevatte derhalve geen
enkel verzoenend woord en bewijst
niet onwaarschijnlijk een negatieve
Russische houding t.o.v. de Westelijke
suggesties.
tingen vragen over de juistheid van
de berichten aangaande het bij het Ne
derlandse parlement ingediende ont
werp van wet inzake de grondwets
herziening. Volgens dit ontwerp zal
Westelijk Nieuw Guinea als „Neder
lands Nieuw-Guinea" worden opgeno
men in het grondgebied van het Ko
ninkrijk der Nederlanden.
Tot deze stap werd besloten op de
Dinsdag gehouden zitting van het In
donesische kabinet, die ruim 4 uren
heeft gediend.
Het standpunt van de Indonesische
regering in deze kwestie zal afhangen
van het antwoord van de Nederlandse
hoge commissaris.
Heden zou een officiële verklaring
worden gegeven.
IH 1 ssii iw||BBMiaii||Ma
Ter gelegenheid van het 85-jarig bestaan van de Leidse Studentenver. tot
vrijwillige oefening in de Wapenhandel „Pro Patria" werd in Leiden een
parade gehouden. Prins Bernhard brengt tijdens zijn inspectie een groet
aan het vaandel.
De verdediging van het Midden-Oosten
Naar te Parijs verluidt, kan binnenkort een gezamenlijke verklaring van
Engeland, Frankrijk, de Verenigde Staten, Turkije, Zuid-Afrika, Australië en
Nieuw-Zeeland worden verwacht. In deze verklaring zullen de zeven mogend
heden gewag maken van haar voornemen, om voort te gaan met de oprichting
van een verdedigingsorganisatie voor het Midden-Oosten. Voorts zal opnieuw
verklaard worden, dat deze landen de Britse politiek ten aanzien van Egypte
en de Soedan steunen. De verklaring zal worden uitgegeven, zodra de regerin
gen van Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland er officieel haar goedkeuring
aan hebben gehecht.
Winston Churchill heeft gisteren in het Britse Lagerhuis zijn eerste rede als
premier uitgesproken. In deze rede ontzenuwde hij eerst de socialistische bewe
ring als zou hij een oorlogsophitser zijn. „Mogelijk zal de beschuldiging, te gele
gener tjjd op de hoofden van diegenen, die hem hebben geuit met samengestelde
interest terug slaan", aldus de premier, die vervolgens verklaarde dat hij zich
voorstelde het Huis in een geheime zitting te doen bijeenkomen, ter bespreking
van de landsverdediging. Churchill zeide verder, dat schattingen gebaseerd
op de huidige stand van zaken het tekort van het Verenigd Koninkrijk in zijn
algemene balans van verschuldigde betalingen aan overzeese gebieden in 1952
op ruim een half milliard pond sterling stellen.
het land en in het Lagerhuis beschikt
om de door de socialistische regering
afgekondigde nationalisatie der staal
industrie, ongedaan te maken. De eer
ste, daartoe strekkende maatregelen,
zullen echter niet voor Kerstmis wor
den genomen.
Sprekend over de problemen betref
fende Perzië en Egypte, verklaarde cle
premier: „Mijn regering zal immer be
reid zijn te onderhandelen op basis
van een eerlijk deelgenootschap met
Perzië. Men heeft ons tot nog toe een
groot onrecht aangedaan". Omtrent
Egypte zei hij: „Wij zijn vastbesloten
onze wettige positie in de Suez-kanaai-
zone te handhaven".
Toespraak van Attlee
Overeenkomstig de traditie had de
leider der socialistische oppositie,
Attlee, vóór premier Churchill gespro
ken. Sprekend over de regeringsver
klaring zei Attlee, dat deze volgens
hem één van de meest inhoudloze was,
die hij ooit had gehoord „Afbraak
domineert", aldus de oppositieleider,
die verder zeide, dat de voornaamste
punten der regeringsverklaring neer
kwamen op een poging het werk van
vorige parlementen ongedaan te ma
ken.
„De financiële crisis, veroorzaakt
door het tekort op de Britse betalings
balans, is erger dan in 1949 en in vele
opzichten zelfs ernstiger dan in 1947"
aldus Churchill. Omtrent de buiten
landse politiek zeide hij: „Wij hopen
in ons buitenlandse beleid in de eer
ste plaats een vermindering van de
door de koude oorlog teweeggebrachte
spanning te bereiken. Dit zou moeten
geschieden door onderhandelingen op
het hoogste plan, die gebaseerd zijn
op kracht en niet op zwakheid. Wij
moeten nimmer toegeven, dat éen
derde wereldoorlog onvermijdelijk is
Ik geloof nog steeds in het nut van
een uiterste krachtsinspanning om de
kloof tussen Oost en West te overbrug
gen!"
De nationalisatie
Churchill verklaarde verder, dat zijn
regering over voldoende aanhang in
BERIA
..hoofd geheime politie
Behoudens goedkeuring van de Pro
vinciale Staten van Noord-Holland zal
aan de op te richten stichting voor
maatschappelijk werk in Noord-Hol
land voor 1952 een subsidie van ten
hoogste f 25.000,— worden verleend,
met dien verstande, dat van dit bedrag
niet meer zal worden uitgekeerd dan
de stichting aan rijkssubsidie zal ont
vangen.
De „Maipu" vergaan, de „Kari"
lekgeslagen, de „Meerkerk" in
brand.... Zou de goede Sint nog
- komen, dit jaar?
Toch staat Theodoor er dagelijks van
versteld in welke mate mensen zichzelf
kunnen belasten. Neem nu eens het vol
gende geval: In een mijn in Japan wer
den 25 staven dynamiet vermist. De
politie zocht dagenlang tevergeefs naar
de dief, tot die eindelijk kortgeleden
werd gevonden. Een achttienjarige jon
gen bekende zich van de staven te heb
ben meester gemaakt. Hij had ze
opgegeten, denkend, dat het een soort
gezoet en uit bonen bereid deeg was.
We hopen voor de knaap, dat hij de
eerste maanden niet rooktO De
toestand in een Haagse woning leek
ook explosief, toen een familie gister
avond in het donker thuiskwam. Me
vrouw ging in het donker de trap op,
toen zij plotseling kermend naar be
neden stortte. Zij verklaarde, dat
toen ze boven aan de trap was aange
komen zich plotseling twee handen
om haar hoofd hadden gelegd. Van
schrik was ze daarop naar bbneden ge
vallen. De politie heeft de woning
doorzocht, doch vond niets verdachts.
Voor alle zekerheid: het gebeurde in
de Wateringse straat, dus blijf uit de
buurt.
Drastische maatregelen legen
inflatie aangekondigd
In de gisteren bij de opening van het
Britse parlement door de Lord-Chan-
ceilor, Lord Simonds, namens de
koning uitgesproken rede heeft de re
gering Churchill „drastische maatrege
len" beloofd om de groeiende inflatie
te bestrijden. De inflatie-bestrijding
acht de regering het belangrijkste bin
nenlandse probleem. Waar mogelijk zul
len de regeringsuitgaven worden ver
minderd.
Churchill kondigde aan, dat Enge
land samen met het Gemenebest, de
Ver. Staten en de Europese bondgeno
ten een uiterste poging zal doen om
een rustiger en welvarender wereld op
te bouwen.
Ongedaanmaking van de nationalisa
tie van de staalindustrie en het weg
vervoer werd in het vooruitzicht ge
steld. Voorts zal een reorganisatie van
de industrie plaats vinden „als vrije
onderneming met een bepaalde mate
van toezicht". Ten slotte verklaarde de
regering er naar te zullen streven het
bouwen van huizen aan te moedigen.
Verwachting tot hedenavond.
In de ochtend plaatselijk mist,
overigens wisselende bewolking
en droog weer. Zwakke tot ma
tige wind tussen Zuid en Zuid
oost. Weinig verandering in tem
peratuur.