„Geketende" mr. Romme verklaart
zich
voor credietcontröle
Vlijt
gepaard aan grote zuinigheid
Sport in 't kort
Hoge Commissaris Lamping had
onderhoud met dr. Sukiman
Ce
Prof. Lieftinek:
Geen staatssocialisme
me
en uitvoerders werken
onder hoogspanning
Regeringsprogram bindt
gehele coalitie
Een leraar beledigde de
rechterlijke macht
ROOKKATER
Je eigen schuld/
Dan moetje maar
ja Boston roken;
J daar heb je vast
geen last van.
Betekenis Grondwetsherziening uiteengezet
LEO PRINS BLIJFT IN
NEDERLAND
Ontploffende landmijn
eiste een gewonde
Communistisch voorste!
verworpen
Werkloosheidscijfer met
een sprong omhoog
Treinramp bij München
Snelle uitbreiding nodig
van luchtmacht der VS
Het inhaal-programma
Het lener bouwt in ijltempo (II)
Boekhoudster verduisterde
vijftien mille
Mensheid verlangt naar
vreedzame samenleving
Effici ency opgevoerd tot
grens van volmaaktheid
KERKELIJK NIEUWS
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1951
(Van onze parlementaire redacteur)
nROF. ROMME, de voorzitter van de fractie van de K.V.P., heeft er Donderdag
middag in de Tweede Kamer geen twijfel aan laten bestaan: hü zal en met
hem zijn politieke vrienden vóór het wetsontwerp betreffende het toezicht
op het credietwezen stemmen. Vooral nu een tijdelijk karakter aan de wet *s
verleend en de kans bestaat, dat by aanneming van een amendement van zy i
partijgenoot, de heer Janssen, de werkingsduur tot 1955 beperkt zal blijven.
i:ig met socialisme te maken als een
koe met nylons zei hij. Over zijl
stem liet hij zich nog niet uit. Hij wil
de n.1. eerst van de minister weten, in
hoeverre het wetsontwerp gevaren In
houdt voor de kleine middenstand, ds
boeren en de ambachtslieden.
Hij verklaarde dit reeds aanstonds in
zijn lange redevoering, die tot een gro
te steun werd voor de minister van
financiën, prof. Lieftinck, die dit keer
met zijn ambtgenoot van Economische
Zaken, prof. v. d. Brink, achter de re
geringstafel zat. Het wetsontwerp is de
uitwerking van een bedrijfseconomische
controle op het credietwezen, maar
ook van een sociaal-economische, zo
2eide hij. Wat dat laatste betreft, lag
iplj „aan vier kettingen vast": aan het
regeringsprogram, aan de Bankwet van
1948, aan het program van de partij,
waarvoor hij naar de Tweede Kamer
is afgevaardigd en aan de herinnering
aan het lidmaatschap van de voormali
ge Katholieke Staatspartij.
,In het program van laatstgenoemde
partij, zo verduidelijkte hij, kwam
reeds een passage over het toezicht op
het credietwezen voor. Ook in het pro
gram van de KVP wordt gewag ge
maakt van toezicht op het bankwezen,
zulks met het oog op de algemene
welvaart. Uitvoerig betoogde professor
Romme, dat in de Bankwet van 1948 in
artikel 9 vermeld staat, dat de Neder
landse Bank toezicht op het crediet
wezen zal uitoefenen en dat daarvoor
een afzonderlijke wet moet worden
uitgevaardigd.
Gebondenheid
MIJ waarschuwde verder, dat wie zich
gebonden heeft aan het regerings
program, zich ook verbonden heeft tot
beperking van de investeringen me
de in de particuliere sector en aan
het indirecte middel van de credietbe-
perking. Prof. Romme noemde het een
fout van de regering, dat zij aanvan
kelijk een duurzaam toezicht aan de
Nederlandse Bank wilde toekennen.
Dat kan in overeenstemming zijn met
artikel 9 van de Bankwet, maar het
is het stellig niet met het regerings
program. Van vrijwillige credietbeper-
king door de banken, waarop door de
bankwereld was aangedrongen, ver
wachtte hij niets.
Over het al of niet staatssocialistisch
karakter van het wetsontwerp is gedu
rende het debat breedvoerig gedebat
teerd. De heer Hoogcarspel van de
CPN gaf zijn standpunt al heel duide
lijk weer. „Deze wet heeft net zo wel
Zeventien verzoeken om
revisie van oud vonnis
De 62-jarige leraar, E., stond giste
ren voor de Groningse rechtbank te
recht wegens belediging van de rechter
lijke macht. In 1948 had hij twee bro
chures verzonden naar alle mogelijke
instanties, waarvan de inhoud beledi
gend was voor de Rechtbank, het Ge
rechtshof en de Hoge Raad. In zijn
circulaires schreef E., dat hij het
slachtoffer was geworden van een op
zettelijke rechtsverkrachting. In 1935
werd hij namelijk veroordeeld wegens
oplichting bij arrest van de Hoge
Raad. De beschuldiging luidde destijds,
dat hij als hoofd van de Uloschool
te Medemblik naar Den Haag was
gereisd om subsidie te vragen voor
een school in Alkmaar. De heer E. had
f 50 van het schoolbestuur meegekre
gen, om dit aan de ambtenaar te over
handigen, als de subsidie los kwam
De ambtenaar weigerde het bedrag aan
te nemen, waarna de heer E. het tien
dagen onder zijn berusting heeft ge
houden. Men vervolgde hem destijds,
omdat hij zich gedurende die tien da
gen aan oplichting van de vijftig gul
den heeft schuldig gemaakt. Hoewel
de rechtbank te Alkmaar hem aanvan
kelijk vrij sprak, werd hij later we
derom gedaagd en veroordeeld. Na in
hoger beroep te zijn geweest, moest hij
zich eindelijk bij het arrest van de
Hoge Raad neerleggen.
In de 16 jaren, die op het eerste von
nis volgden, diende de heer E. 17 re
visie-verzoeken in, die alle werdan
afgewezen, In 1948 verspreidde hij de
brochures, waarin de rechterlijke
macht werd beledigd.
Voor de Groningse Rechtbank be
toogde hij, dat de normale weg blijk
baar niet geschikt was voor herziening
van het bedoelde vonnis, weshalve hij
krachtiger middelen had beproefd.
De officier van Justitie eiste vijftig
gulden boete of 25 dagen hechtenis.
De heer E. deelde na het aanhoren
van deze eis mede, dat hij ook thans
Weer bij de Hoge Raad zal belanden,
opdat zoals hij het zeide het
recht zegeviere.
De minister aan het woord
jyjINISTER LIEFTINCK nam alle tijd
voor de verdediging van het ont
werp. Hij splitste zijn rede in vijf pun
ten. Toen de vergadering om ruim zes
uur werd geschorst, tot des avonds, en
hij meer dan anderhalf uur gesproken
had, had hij er twee behandeld. Hij le
verde een uitvoerige historische be
schouwing ter motivering van het feit,
dat hij aanvankelijk met een perma
nent wetsontwerp gekomen was en
bestreed het rapport van het (Katho
lieke) Centrum voor Staatkundige Vor
ming over het ontwerp, waarin op ver
schillende gronden beweerd was, dat
zijn ontwerp een staatssocialistisch ka
rakter draagt.
Over de urgentie van het wetsont
werp zei minister Lieftinck onder
meer, dat credietcontröle in tal van
landen bestaat. Men kan de crediet
beweging niet alleen beheersen met
het disconto. Blijvende credietcontröle
ir, stellig niet overbodig. Hij bestreea
de stelling van de heer Oud, dat de
regering in de laatste jaren te veel met
kort crediet zou hebben gewerkt. Lo
pende uitgaven en kapitaalsuitgaven
zijn niet uit schatkistpapier gedaan
Voorts kantte spr. zich tegen de be
perking in tijdsduur, door de heer
Janssen voorgesteld. Daardoor wordt
weer een probleem in de ijskast gezet.
Nadat verschillende sprekers in twee
de instantie het woord hadden ge
voerd, werd de vergadering verdaagd
tot hedenmiddag.
(Adve tentie, lng. Med.)
De Nederlandse Hoge Commissaris te Djakarta, de heer Lamping, heeft giste
ren een bezoek van drie kwartier gebracht aan de Indonesische premier, dr.
Sukiman. Na afloop hiervan heeft Sukiman aan een verslaggever van Aneta
medegedeeld, dat de Indonesische regering een antwoord heeft ontvangen op de
vragen, die gerezen zijn in verband met het voornemen van Nederland tot wijzi
ging van de grondwet. Dit wijkt niet veel af van hetgeen dienaangaande reeds
bekend was geworden. Verdere stappen van de Republiek Indonesia zullen af
bangen van een bespreking in de kabinetsraad op hedenavond. Dr. Sukiman
verklaarde, dat een volledig beeld van de kwestie was verkregen en sprak de
hoop uit, dat deze moeilijkheden zullen worden overwonnen.
dat de voorgestelde wijzigingen van de
grondwet in geen enkel opzicht veran
dering brengen in de status van Nieuw-
Guinea, zoals deze was na de overdracht
van de souvereiniteit aan Indonesië.
Ook in het standpunt van de Nederland
se regering is geen wijziging gekomen,
zodat de mogelijkheid, om door onder
handelingen tot oplossing van het ge
schil over het betrokken gebiedsdeel te
geraken, op geen enkele wijze wordt
beïnvloed. De Nederlandse regering
heeft het daarom niet noodzakelijk ge
oordeeld, over de wijzigingsvoorstellen
tevoren overleg te plegen met Indonesië
Leze hebben bovendien reeds ge-uime
tijd 'n onderwerp van publieke discus
sie in Nederland gevormd en konden
derhalve voor Indonesië niets nieuws
meer inhouden.
„Er is niets veranderd"
Blijkens een communiqué van de Ho
ge Commissaris heeft deze een antwoord
van de Nederlandse regering op de vra
gen van Iridonesie aan dr. Sukiman
overhandigd, waarin wordt uiteengezet,
Omtrent de vijftienjarige Leo Prins
uit Zwijndrecht, die zich op 2 October
j-1 aan emigratie per s.s. Volendam
naar Canada had onttrokken, is na
overleg met zijn in Canada wonende
moeder besloten, de jongen voorlopi?
hier te lande ten huize van een oom
van vaderszijde te doen verblijven.
Een 23-jarige chauffeur, Gommans
uit Sevenum was gisteren bezig met
graafwerkzaamheden in een sloot langs
ae weg Venray-Horst. Het zand, dat hij
uitgroef, werd op een vrachtauto ge
gooid. Plotseling stiet hij bij het schep
pen op een landmijn, waaraan 'n draad
was verbonden. Gommans sloeg deze
draad met zijn schop stuk. waardoor de
mijn tot ontploffing kwam. Vrij ernstig
gewond, werd hij in het ziekenhuis van
Horst opgenomen. In zijn onderlichaam
bevinden zich verschillende scherven.
De besprekingen >n Korea
De verbondenen hebben gisteren de
communistische voorstellen, om de be
standslijn te laten samenvallen met de
tegenwoordige frontlinie, vierkant ver
worpen. Zy herhaalden hun eis, dat
aan de vaststelling van deze lijn een
regeling van alle andere kwesties zou
voorafgaan. Overigens betekent deze
gang van zaken niet, zo is van Ameri
kaanse zyde verklaard, dat de bespre
kingen nu gans en al in het honderd
zouden zyn gelopen. Het heeft reeds
vaker zo geleken, maar intussen zyn
er toch vorderingen gemaakt.
De communisten hebben met steun
van tanks een aanval ondernomen in
hetzelfde gebied, waar zij ook Zondag
aanvielen. De verbondenen wierpen
eveneens tanks in de strijd en slaag
den er in, hun stellingen te behouden.
Volgens Chinese krijgsgevangenen
beschikken de Noordelijken over atoom
raketten. Deze worden niet gebruikt,
omdat zulks zou „indruisen tegen het
internationale recht".
Amsterdamse telefoon telt
ruim 60 000 aansluitingen
Hedenochtend is in Amsterdam de
eerste groep telefoonnummers met zes
cijfers in dienst gesteld. Het waren 600
nummers van de nieuwe centrale in
West, die tegelijkertijd in gebruik werd
genomen. Het aantal telefoonaansluitin
gen in de Hoofdstad heeft de 60.000
overschreden.
Verminderde bouwactiviteit
een van de oorzaken
Het aantal geheel werkloze Neder
landse mannen is in de afgelopen maand
van 55.083 gestegen tot 64.093. Deze stij
ging is vooral een gevolg van de afloop
der seizoenwerkzaamheden. Door de
verminderde bouwactiviteit nam voorts
de werkloosheid toe onder de bouw
arbeiders, de arbeiders in de houtver
werkende industrie en onder de losse
arbeiders. In vergelijking met October
1950 valt een stijging van het totale
werkloosheidscijfer met ruim dertig
duizend waar te nemen. De beperking
der bedrijvigheid in de bouwvakken en
de weerslag daarvan in andere bedrij
ven is voor een belangrijk deel de oor
zaak hiervan. Er zyn 13.982 werkloze
bouwarbeiders tegen vorig jaar 10.357
In Noord-Holland steeg het werk
loosheidscijfer vergeleken met de vori
ge maand van 13963 tot 16446. Vorig
jaar waren er in onze provincie 9510
werklozen. Dit betekent, dat over het
gehele land op elke duizend mannelijke
beroepsbeoefenaars 28 werklozen zyn.
K. Lotsy geen candidaat voor F.I.F.A.
presidentschap Brenttord komt
in Nederland trainen
Herhaaldelijk duiken, evenals en
kele jaren geleden, geruchten op als
zou de heer K. J. J. Lotsy zich candi
daat laten stellen voor het president
schap van de Internationale Voetbal
Federatie, de FIFA. Desgevraagd ver
klaarde de heer Lotsy dat op de eer
ste plaats het geenszins zeker is, dat
de heer Jules Rimet op het FIFA-
congres te Helsinki, in Juli van het
volgend jaar te houden, als voorzitter
zal aftreden, hoewel die mogelijkheid
wel bestaat. „Ik kan echter", zo zeide
de heer Lotsy, „met grote beslistheid
verklaren, dat ik onder geen voor
waarde mij candidaat voor die functie
zal laten stellen, omdat mij daarvoor,
in verband met mijn drukke werk
kring, de tijd ontbreekt.
Het team van Brentford, dat
Woensdag in het Olympisch Stadion
te Amsterdam tegen het voorlopig Ne
derlands elftal uitkomt, welke ontmoe
ting bedoeld is als training voor onze
spelers met het oog op de wedstrijd
Vijftien reizigers omgekomen
Op het station van Walpertskirchen
(bij München) is Donderdagmorgen een
personentrein op een stilstaande goede
rentrein ingereden. De eerste wagen
achter de locomotief werd geheel ver
nield, doordat de tweede wagen er over
heen schoof. Volgens totdusver ontvan
gen berichten zijn 15 personen om het
leven gekomen en 15 personen ernstig
gewond.
De bestuurder van de personentrein
en de verkeersleider van het station
Walpertskirchen zijn gearresteerd. Vol
gens spoorwegautoriteiten is dit de
grootste spoorwegramp in Duitsland se
dert het einde van de oorlog.
Vele doden en gewonden lagen tussen
de wrakstukken geklemd en moesten
met behulp van snijbranders worden
bevrijd.
Uit een voorlopig onderzoek is reeds
gebleken, dat de gearresteerde verkeers
leider de schuldige is. In plaats van de
personentrein naar een vrij perron te
leiden had hij deze naar een ander
perron gedirigeerd waai ëen goederen
trein op het punt stond te vertrekken.
Bradley verklaart-
Atoomdeskundigen dragen een
grote verantwoordelijkheid
De stafchefs zyn het er over eens,
dat Amerika zijn strategische en tac
tische luchtmacht onverwijld aanmer
kelijk moet uitbreiden, zo heeft gene
raal Omar Bradley, voorzitter van de
Amerikaanse commissie van chefs van
staven in een rede te Chicago ver
klaard. Het vliegtuig is nog steeds het
beste middel, om de atoomkracht op
het slagveld en naar het hart van welk
groot en uitgestrekt land ook te slin
geren, aldus de generaal.
Hij verklaarde, dat de stafchefs tot
hun opvatting waren gekomen, nadat
zij mede de bijdrage tot de verdediging
van Europa in beschouwing hadden
genomen. Bradley sprak ook over
atoombommen van „elke grootte" en
gaf als zijn oordeel te kennen, dat de
genen, die de atoomgeheimen van het
land kennen, een grote verantwoorde
lijkheid dragen. Zij zouden een cata
strofe kunnen uitlokken, door zich te
lang vast te klampen aan verouderde
opvattingen. Bradley meende, dat de
wereld vertrouwen kon stellen in het
Amerikaanse leiderschap op dit ge
bied.
PRESIDENT TRUMAN IN KEY WEST
President Truman is te Key West
(Florida) aangekomen voor een werk-
vacantie, die misschien zes weken zal
duren, Truman zal zijn „State of the
Union"-rede en enkele redevoeringen
op financieel en economisch gebied
opstellen.
NederlandBelgie, arriveert reeds
Maandag te Amsterdam. Het gezel
schap vertrekt pas Vrijdagmiddag van
Schiphol voor de terugreis. Dit lang
durig verblijf te Amsterdam heeft een
bijzondere reden. Het ligt namelijk in
de bedoeling van de ook in ons land
zeer bekende trainer van Brentford,
Jimmy Hogan hij trad reeds in 1912
als trainer van DFC op om gedu
rende de dagen, waarop men in de
hoofdstad verblijft, ernstig te trainen
met het oog op de zeer belangrijke
leaguewedstrijd, welke de club Zater
dag 17 November moet spelen tegen
de leiders, Sheffield United.
Op Woensdag 14 November zal op
het AFC-terrein een oefenwedstrijd
plaats vinden tussen twee teams met
het doel te komen tot de samenstelling
van het Nederlands Jeugdelftal, dat
Zaterdag 24 November te Breda tegen
de jeugdploeg (spelers tot 20 jaar) van
Belgie zal spelen.
De Luxemburgse Wielerbond heeft
de organisatie van de wereldkampioen
schappen op de weg in 1952, welke in
het Groothertogdom zullen worden ge
houden, toevertrouwd aan een parti
culiere onderneming.
De Luxemburgse keuzecommissie
heeft enkele spelers in de achterhoede
en de middenlinie van de ploeg, die
Zondag 11 November in Den Bosch
tegen Zuid-Nederland speelt, van plaats
doen verwisselen. Het elftal komt uit
in de volgende opstelling: doel: Mag-
nani (National. Schiff lange)achter:
Bettinger (Spora) en Wagner (Fola,
Esch)midden: Fickinger (Progres,
Niedercorn), Mond (Jeunesse, Esch)
en Guth (Union Sportive, Luxem
burg) voor: F. Muller (Red Star,
Merl), Nuerenberg (Progres, Nieder
corn), Gales (Spora), Revenig (Spora)
en Dahm (Progres, Niedercorn).
Haarlem en DWS gaan elkaar
de leiding betwisten
Voor de eerste klassers zijn Zondag
in verband met het inhaalprogramma,
slechts vijf wedstrijden vastgesteld. De
belangrijkste ontmoeting is de wed
strijd tussen Haarlem en DWS, waarbij
de eerste plaats in IA op het spel staat.
Daar de roodbroeken op eigen terrein
spelen, geven wij hun de beste kan
sen. RCH zal het in de uitwedstrijd te
gen Vitesse niet gemakkelijk krijgen de
achterstand op leider Wageningen ge
deeltelijk weg te werken. De andere,
minder belangrijke wedstrijden zijn:
Enschedese BoysEDO, Heerenveen
GVAV, en Chevremont—HBS.
Aartsbisschop Beran zou naar een
klooster oij Brno in Moravie zyn over
gebracht. Dit is de derde verandering
van verblijfplaats van de Praagse aarts
bisschop sinds zijn gevangenneming.
De Amsterdamse politie heeft de 32-
jarige boekhoudster van een kleine
machinehandel aangehouden, die ervan
verdacht wordt in acht maanden tijd
15 000 gulden te hebben verduisterd. De
vrouw heeft bekend. Van het geld is
niets meer over.
Minister Stikker in Parijs-
(Vervolg van pag. 1)
Het programma voor technische
huip noemde de minister een van de
gc lukkigste initiatieven van de V.N. in
de afgelopen jaren. Deze samenwer
king tussen de landen opende de weg
naar wederzijds begrip en legde con
tacten over de gehele wereld. In dit
verband herinnerde hij er aan, dat in
Nederland binnen afzienbare tijd een
internationaal academisch instituut zou
worden geopend, waar onderwijs zal
worden gegeven omtrent de ontwik-
Kelingsproblemen van die landen, wel
ke behoefte gevoelen aan technische
hulp. De grootste moeilijkheid van de
technische hulp-verlening voor de V.N
was volgens de spreker ongetwijfeld
de kwestie van het kapitaal.
£EN VRAAGSTUK, dat deze algeme-
vergadering ongetwijfeld zou bezig
houden, was het probleem van de
vluchtelingen, dat nog steeds buiten
gewoon urgent is. Hiervan gaf de brief
die Koningin Juliana onlangs aan pre
sident Truman had geschreven, een
welsprekende getuigenis. Minister
Stikker was van oordeel, dat de verga
dering niet uiteen mocht gaan, voordat
de gedachten op dit punt tot meer
klaarheid zouden zijn gekomen.
Na zijn waardering te hebben uitge
sproken voor de gestage arbeid van
de V.N. voor de ontwikkeling van het
internationale recht, wijdde minister
Stikker ten slotte een woord van
dankbaarheid aan de gastvrijheid van
het Franse volk, dat onder meer met
het ontwerpen van het plan-Schuman
bewezen had op constructieve wijze
tot de vrede te kunnen bijdragen.
(Van onze speciale verslaggever).
|)E defensie vraagt enorme sommen gelds. Daar is de burger al aan gewend.
Het verwondert hem dus niet, dat hij getallen hoort noemen van vele
millioenen als hij de grote bouwwerken bezoekt, die op het ogenblik voor het
leger op de Veluwe en in Steenvvijkerwold worden uitgevoerd. Eerder ver
wondert het hem, dat hij bij zulk een bezoek herhaaldelijk geconfronteerd
wordt met een rationeel streven naar zuinigheid. Er wordt daar bij die bouw
werken, waar omgesprongen wordt met getallen waar een gewoon mens van
duizelt, op de kleintjes gepast. Niet alleen, dat de administratie voortdurend
onder controle staat van de accountantsdienst van het Ministerie van Oorlog,
dat er een scherp toezicht wordt uitgeoefend op lonen en prijzen, dat er een
particulier bureau voor efficiency is ingeschakeld: ook de wijze waarop het
werk wordt aangepakt getuigt van het ernstig streven de kosten zo laag mo
gelijk te houden. (Het werk wordt in regie uitgevoerd, omdat een aanbeste
ding om verschillende redenen onmogelijk was).
De uitvoering geschiedt met grote
snelheid en met inzet van veel mate
riaal. Op elke bouwplaats treft men
grote machines die enorm veel werk
verzetten. Niettemin zijn op elk werk
een kleine duizend arbeiders aan de
arbeid. En er wordt hard gewerkt! Zo
veel materiaal is er nodig, dat van te
voren uitvoerig moest worden nage
gaan of de capaciteit van de Neder
landse industrie voldoende was om al
les te kunnen leveren. In Ermelo wordt
gebouwd in een skelet van tevoren
gereed gemaakte onderdelen van ge
wapend beton. Daartoe moesten zeven
fabrieken worden ingeschakeld. Graag
had men meer projecten in staal
opgetrokken (vanwege het snelle tem
po dat daarmee bereikt kan worden»
doch de industrie durfde het niet aan.
Dat bleek later mee te vallen. De ex
port viel tegen maar nu kan men na
tuurlijk niet meer veranderen. Nu
wordt alleen de kazerne te Oldebroek
in staal opgetrokken. In één week tijd
verrees het staal-skelet voor een ge
heel logiesgebouw van twee verdiepin
gen en souterrain. Steenwijkerwold en
Nunspeet worden gebouwd als een ske
let van gewapend beton.
Scherpe controle.
Het gehele werk wordt gecontro
leerd door een centraal kantoor, waar
ongeveer 90 mensen werken. En hoe
gecontroleerd! Op tekeningen en sta
ten wordt precies bijgehouden hoever
de verschillende werken vorderen en
welke onderdelen dus eventueel priori
teit moeten hebben bij de toewijzing
van materialen en arbeidsvermogen.
Van alle machines, bulldozers, dragli
nes, trilmachines, stoomwalsen, kra
nen, van alle vrachtauto's en karren
wordt van dag tot dag bijgehouden
waar ze ingezet zyn en wat er mee ge
presteerd wordt. Behalve de hoogoven
slakken voor de wegen (die uit Duits
land komen) worden uitsluitend Ne
derlandse materialen gebruikt.
Waar terwille van het bouwwerk tij
delijke voorzieningen getroffen wor
den (waterleiding, electriciteit, toevoer
wegen en magazijnen) heeft men ge
tracht die meteen een definitief karak
ter te geven. Na anderhalve week was
het hoogspanningsnet gereed en direct
daarna de waterleiding. Op het ogen
blik is men reeds bezig de centrale
verwarming te monteren. Dat betekent
voor sommige bouwwerken zes weken
na de aanvang van het werk! Met men
sen is al het zelfde gebeurd. Er lopen
opzichters rond, die na de oplevering
der gebouwen met het toezicht op het
onderhoud zullen worden belast. Zij
kunnen nu al beginnen met de inrich
ting van een archief en zijn meteen
van alle details op de hoogte. Er wordt
gewerkt is ons verzekerd op de
goedkoopste wijze die voor zulke grote
objecten gepresteerd kan worden. Als
men zich realiseert dat er sinds 1939
geen genie-officieren meer opgeleid
zijn en dat de eerste nieuwe officieren
de dienst pas in 1953 zullen komen ver
sterken, dan kan men begrijpen dat de
Genie op het ogenblik onder hoog
spanning werkt. Maar het is dankbaar
werk. Het is in werkelijkheid een stunt
die geleverd wordt. Vanaf de vorm der
aannemerscombinatie tot en met de
omvang van het werk en- het tempo
derland geheel nieuw. Het weer heeft
tot nu toe zeer meegewerkt en als de
winter niet als spelbreker optreedt, kan
alles inderdaad op tijd klaar zijn.
Het werk te Ermelo is het meest
spectaculaire op het gebied van uitvoe
ring. Het is werkelijk imposant om te
zien hoe de betonnen balken en por
talen soms duizenden kilo's zwaar
als een blokkendoos door de grote
kranen in elkaar worden gezet. Die
kranen zijn in de nacht van Zaterdag
op Zondag op het werk gebracht, want
zij moesten een spoorlijn passeren en
de electrische bovenleiding moest tij
delijk afgebroken worden.
In Oldebroek wordt men getroffen
door de snelheid, in Steenwijkerwold
imponeert de bouw omdat de kazerne
daar op een vlakte ligt, in Nunspeet is
de ligging en situatie zeer merkwaar
dig. Hier moest een hoogteverschil van
acht meter overwonnen worden en
het was dus van het grootste belang
het peil juist te kiezen. Daardoor kon
men bereiken, dat er geen grond aan
of afgevoerd behoeft té worden. Wat
op de ene plaats teveel is kan elders
weer worden gebruikt. Werk met werk
maken, noemen de bouwers dat. Ook
valt het op dat men een zeer rationeel
gebruik weet te maken van het werk
materiaal. Doordat op ieder werk de
stadia der uitvoering voor de afzonder
lijke gebouwen met opzet verschillend
zijn, kan men dezelfde bekistingen b.v.
meerdere malen gebruiken.
Ongetwijfeld heeft men op deze wij
ze in deze tijd van gebrek aan bouw
materialen, aan werkkrachten en aan
kapitaal bij de aannemers, de juiste
vorm en de juiste werkwijze gevonden
om deze geweldige opdracht uit te voe
ren en als er geen onverwachte moei
lijkheden komen, zal de Genie en zul
len de uitvoerders er alle eer aan be
halen.
Ned. Hervormde kerk: Beroepen te
Leeuwarden: J. T. Wiersma te Delft.
Beroepbaarstelling: de heer K. M. de
Bruyn, cand. te Gouda, stelt zich be
roepbaar.
Geref. kerken: Beroepen te Aarlan-
derveen: W. J. van Hoek te Zuilichem.
Chr. Geref. kerken: Bedankt voor
Enschede: A. Hilbers te Oud-Beiler-
land. J
Giften en legaten. - Voor het her-
Wed '"gestorte toren van de
werd derV' Gemeente van Jorwerd
van de uitvoering, is dit alles voor Ne- j land een^«"ontvangen"Jan
