P.v.d.A. wil kabinet op smalle basis
Peking-China vindt deur gesloten
Zoon wilde zijn moeder wurgen
Geen oplossing van de oliekwestie
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Mr. Oud zweert bij de derde macht
Weer 23 doden in
Noord-ltalië
Noorse premier is
afgetreden
Zestienhonderd
in de eerste
bromfietsongevallen
helft van dit jaar
Woensdag 14 Nov. 1951
76e Jaargang No. 11259
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Algemene beschouwingen in de Tweede Kamer
Mr. Donker kondigt een
nieuw program aan
Poging om familieband
ie herstellen''
Strafvervolging tegen de
spion König
Oscar Torp volgt hem op
In totaal 23 doden373
zwaar, 281 lichtgewond
ACHT-EN-ZESTIG PUNTEN QP DE ASSEMBLEE-AGENDA
Rus Sobolef tot de orde geroepen
Daders van roofoverva'
op sigarenzaak gegrepen
Wysjinski kruiste de
degen met Acheson
Ko-hi B&jJteJk
De mislukte ballonvaart
„Bijna roekeloos" zegt
d'recteur-generaal
Lagere defensielasten
in Amerika
in
Gevechten ontbrand
Centraal Birma
Het State Department maakt bekend:
Toch vorderingen in
Washington
BUREAU:
Koningstraat 6264
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. mjn.
Kleine advertenties
(„Juttvi-tjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
(Van onze parlementaire redacteur)
pE verkiezing van 1952 wierp gistermiddag in de Tweede Kamer zijn scha
duwen vooruit. Men was samengekomen voor de algemene beschouwingen
over de Rijksbegroting voor 1952 en het was duidelijk, dat men dit keer niet
alleen een blik terug, maar vooral een blik vooruit zou werpen. Van de vijf
tien ministers waren er dertien aanwezig alleen de heren Stikker en Wem-
mers ontbraken en ook verscheen een Staatssecretaris op het appèl. Aan
vankelijk was de belangstelling van de afgevaardigden en van de toeschouwers
op de tribunes niet in overeenstemming met het gewicht der gebeurtenis, doch
allengs kwam er meer aandacht voor wat de vroede heren over 's lands zaken
zouden zeggen. De tegenstelling, die zich in de afgelopen maanden al zo vaak
gedemonstreerd heeft, was ook nu duidelijk zichtbaar.
^/OOR de V.V.D. is de toetreding tot
het zittende kabinet een opoffering
geweest, zo bekende mr. Ouci, de frac
tieleider van de V.V.D.toen hij aan
WOORAL openbaarde zich dit bij de
voorkeur voor of de afkeer van een
kabinet op brede basis. De fractie
voorzitter van de P.v.d.A., mr. Donker,
die het debat opende, kwam tot de con
clusie, dat het regeringsprogram zich
niet in alle onderdelen van het beleid
weerspiegeld eeft. Binnenkort, zo kon
digde hij aan, kan van de P.v.d.A. een
nieuw program verwacht worden,
waarin zal worden toegelicht, hoe zij op
korte en op lange termijn een sodalis
tische maatschappij ziet. Of en hoe lang
de P.v.d.A. aan de regering zal kunnen
blijven deelnemen, hangt af van de
regeringspolitiek. De P.v.d.A. is niet
doordrongen van de waarde van een
kabinet op brede basis. Hoe breder deze
basis is. des te minder krachtig moet
het beleid zijn, zo oordeelde mr. Don
ker en hij waarschuwde, dat zijn partij
bij een volgende gelegenheid wel eens
de voorkeur zou kunnen geven aan een
kabinet op sm.alle basis, of als niet
voldoende met de wensen van de
P.v.d.A. rekening gehouden wordt
aan een kabinet zonder de P.v.d.A. De
K.V.P., die voorstandster is van een
breed kabinet, heeft, naar zij zelf be
weert. nog al onaangename ervaringen
opgedaan met de kleinere in de rege
ring vertegenwoordigde partijen. De
C.H.U. toonde inderdaad aldus mr.
Donker dat haar fractie meermalen
verdeeld was en dat zij heen en weer
slingerde van gouvernementeel naar
oppositioneel. Bij de V.V.D. was het
nog erger. Daarom wilde de socialisti
sche woordvoerde gaarne van de heer
Oud weten, in hoeverre het beleid van
de heer Stikker in het kabinet en dat
van de fractie van de V.V.D. elkaar
dekken en zo er enige tegenstelling
mocht bestaan, wat dan 't ware V.V.D.-
standpunt is.
Ook gisteren zjjn tengevolge van de
stormen en overstromingen in Noord-
Italie weer drie-en-twintig personen
door verdrinking of door het instorten
Van huizen om het leven gekomen.
Steeds nieuwe steden en dorpen wor
den door de Po en haar zijrivieren on
der water gezet. Op sommige punten
was het peil van de Po zeven meter
boven normaal. Ook het water van
het Lago Maggiore en van het Meer
van Lugano stijgt nog steeds.
In Forli kwam een echtpaar om het
leven, toen een gedeelte van een kerk
toren door een storm werd losgerukt
en door het dak van hun huis sloeg.
De Rivièra wordt momenteel even
eens geteisterd door een zware storm
zijn politieke beschouwingen gekomen
was. In zekere zin vindt hij, dat wat
het huidige kabinet aangaat niet van
een brede basis gesproken kan worden.
Mr. Oud ontkende pertinent, dat zijn
fractie zich niet zou houden aan bin
dende afspraken. Ten aanzien van een
aantal punten heeft de V.V.D. zich ech
ter bij de kabinetsformatie vrijheid
voorbehouden. Van een kabinet op
smalle basis moet de heer Oud niets
hebben. Als goed politicus ziet hij ter
dege in. dat V.V.D., A.R.P. en C.H.U..
eventueel met de S.G.P. en de heer
Weiter van de K.N.P., als kleinere par
tijen tegen een verbond van K.V.P. en
P.v.d.A. weinig hebben in te brengen.
De behandeling van het wetsontwerp
betreffende het toezicht op het crediet-
wezen heeft dit de vorige week nog
bewezen. Vandaar, dat hij weer zijn
stokpaardje van de derde macht bereed
(Zie verder elders in dit blad)
Een gevangenisstraf van twee jaar
met aftrek en terbeschikkingstelling
van de regering eiste de officier van
justitie gistermiddag voor de Haagse
arrondissementsrechtbank tegen de 25-
jarige Rotterdamse fabrieksarbeider W.
H du Ch„ aan wie een poging tot dood
slag, gepleegd op zijn moeder, ten laste
was gelegd.
Verdachte had, na een woordenwis
seling met zijn moeder in haar woning
in Den Haag haar op de grond gewor
pen en getracht haar te wurgen. Een
buurvouw en een tuinman hadden ech
te bijtijds een einde aan de vechtpartij
weten te maken.
Tijdens de zitting bleek, dat de moe
der, die voor de tweede keer was ge
huwd, jaren geleden haar drie jeug
dige kinderen naar een gesticht had ge
bracht, waar zij tot hun meerderjarig
heid hadden moeten verblijven.
Tegen de Nederlander, die ervan
wordt verdacht onder de schuilnaam
König inlichtingen, welke belangen van
de Staat betreffen, in handen te hebben
gespeeld van een Tsj.-Slowaakse inlich
tingendienst, wordt terzake dit feit een
strafvervolging ingesteld door de offi
cier van justitie te 's-Gravenhage. De
verd. bevindt zich op grond van deze
verdenkingen krachtens bevel van de
Arrondissementsrechtbank in voorlopi
ge hechtenis.
De thans terecht staande zoon ver
klaarde, dat hij op die bewuste dag ge
poogd had de familiepand te herstellen,
en daarbij in een driftbui was ontsto
ken. In een psychiatrisch rapport werd
veroachte als sterk verminderd toere
keningsvatbaar geschetst.
Over veertien dagen zal de rechtbank
uitspraak doen.
De 54-jarige Noorse premier, Einar
Gerhardsen. is gisteren afgetreden en
heeft de koning aanbevolen Oscar Torp,
de fractieleider der Noorse socialisten,
tot premier te benoemen.
De afgetreden premier, die gedurende
zes jaar zijn functie heeft vervuld, ver
klaarde, dat hij zijn ontslag nam „voor
het een kwestie van gezondheid werd".
Maandag 19 November zal Oscar Torp
officieel de functie van premier overne
men.
GERHARDSEN
Het aantal bromfietsongevallen in de
eerste helft van 1951 bedroeg in totaal
1598. Daarbü werden 23 bromfietsers
gedood, 373 zwaar gewond en 281 licht
gewond. In het gehele jaar 1950 telde
men 1727 bromfietsongevallen, waarbij
36 bromfietsers werden gedood, 425 ern
stig en 303 licht werden gewond.
Bij een vergelijking tussen het aantal
bromfietsongevallen en het aantal rij -
wielongevallen komt men tot 13 onge
vallen per duizend bromfietsen, maar
slechts 2 ongevallen per duizend fietsen
Sedert de bromfiets op de Nederlandse
wegen is verschenen, heeft dit vervoer
middel in totaal onder zijn berijders
1514 slachtoffers geëist, waarvan 65 do
den en 826 zwaar gewonden. Per 100
bromfietsongevallen bedroeg het aantal
overledenen en zwaar gewonden te za
men 43. Voor het rijwielverkeer is dit
cijfer 42.
Dat betreft de leeftijden, vermeldt het
O.B.S. dat in de gehele onderzoeks
periode van Januari 1949 tot Juni 1951
70 der gedode bromfietsers ouder
was dan 50 jaar.
Vier factoren
De A.N.W.B. acht vier factoren voor
de veiligheid van de bromfietser van
groot belang, vooral bij die manoeuvres,
waarbij ander verkeer moet worden ge
kruist. en al dan niet voorrang moet
worden verleend. Op de eerste plaats
het uitblijven van een definitieve en
duidelijke wettelijke regeling betreffen
de rechten en plichten, voorts het nog
niet verplicht zijn van twee goede rem
men, ten derde het bij vele bromfiet
sen ontbreken van een mogelijkheid tot
ontkoppeling, welke juist bij kruispun
ten van veel belang is. en ten slotte het
niet voldoende herkenbaar zijn van de
bromfietsen ten opzichte van de ge
wone fietsen.
Twee zestienjarigen
Door de Amsterdamse recherche zijn
gisteravond de drie jongens gegrepen,
die Zaterdagavond in een sigaretten-
winkel in de hoofdstad de zevenjarige
dochter van de eigenaar neersloegen
en er met vijftig gulden van door gin
gen. Een van hen is drieëntwintig, de
andere twee zijn zestien jaar oud. Het
meisje had de politie bij haar opspo
ringswerk geholpen door een goed sig
nalement van de drie daders te geven.
Van het gestolen geld is niets meer
over.
Verwachting tot hedenavond
Zwaar bewolkt met plaatselij V
enige regen of regenbuien maar
later hie- er daar opklaringen.
Matige, langs de kust af en toe
vrij krachtige wind uit Noorde
lijke richtingen. Weinig verande
ring in temperatuur.
DONDERDAG: zon op 7.58, onder
16.50; maan op 17.12, onder 10.28.
rjE algemene vergadering van de Verenigde Naties heeft zich gisteren verenigd
met de uit 68 punten bestaande agen'la, welke reeds door de agenda-commissie
was goedgekeurd, doch thans nog de instemming van de assemblée behoefde.
Alle 68 punten werden overgenomen, doch dit geschiedde niet, dan nadat over
enkele punten, t.w. de klacht van het nationalistische China, het westerse voor
stel inzake een V.N.-commissie voor Duitsland en de klacht van Joegoslavië
dat het is blootgesteld aan vijandige handelingen van communistische landen,
scherpe debatten waren gevoerd. De Russische beschuldigingen aan het adres
van Amerika waren van dien aard, dat voorzitter dr. Nervo de Rus Sobolef
moest waarschuwen zich te onthouden van buitensporige taal.
Met 37 tegen 11 stemmen (de Oosteuropese landen, India, Afghanistan, Zwe
den, Israël, Guatamala en Birma) bij vier onthoudingen besloot de algemene
vergadering, ondanks bittere tegenwerpingen van communistische zijde, de
kwestie van de vertegenwoordiging van Peking-China in de V.N. voor een jaar
uit te stellen, hetgeen betekent, dat hierover op de huidige zitting niet officieel
kan worden gesproken.
£JE kwestie van de ver'egenwoordi-
ging van Peking-China in de Ver
enigde Naties bracht de grote tegen
standers Wysjinski en Acheson in de
arena. „Het is een vernederende toe
stand, dat he* communistische China
niet in de Verenigde Naties is ver
tegenwoordigd terwijl de zogenaamde
vertegenwoordigers van Tsjiang Kaï
Sjek wel aanwezig zijn. De Chinese
nationalistische regering toch is een
bende van reac*ionnairen, die ineen
gedoken op Formosa zit, onder een
scherm van Amerikaanse vliegtuigen
Dit betekent slechts een nieuwe Ame
rikaanse schending van het handvest"
aldus de Russische minister.
De Amerikaanse collega. Dean Ache
son, repliceerde, dat he' Chinese com
munistische bewind in Korea het ge
zag der Verenigde Naties tot het uiter
ste tart. „Daarom is het onmogelijk
een vertegenwoordiging van dit be
wind in de V.N. te overwegen. Het ge
drag der Chinese communisten is der
mate beneden peil, dat het enige ver-
be'ering zou moeten ondergaan, wil
Eden en de zwarte
kat in de UNO
Tijdens de rede, die minister Eden
voor de UNO hield, verwekte een
zwarte kat die plots over de tribune
sloop, grote hilariteit.
•7E MAKEN HET mij niet wijs, vrien-
den, maar volgens een stelletje ster-
rekundigen zijn er in zes dagen tijd,
niet minder dan vijftien vuurbollen
boven ons land waargenomen Dat wa
ren natuurlijk de engeltjes, die Sint
Maarten hebben gevierd. Dit is niet
zo luchtig: sinds in Juli de luchtbrug
werd ingesteld tussen West-Berlijn en
West-Duitsland, om het hoofd te bieden
aan beperkingen van Oostduitse en Rus
sische zijde, is tienduizend ton goederen
door de lucht vervoerd Langs de
normale weg heeft een Zwitserse dele
gatie uit Berlijn 23 oud-Chinese plas
tieken weggehaald. Deze kostbaarheden
waren voor de oorlog aan de Duitsers
uitgeleend en later door de directeur
van de staatsmusea in Oost-Berlijn in
beslag genomen Nu zijn ze geruild te
gen een theezeefje, een theeglas en twee
messen, die Lenin gebruikt heeft, toen
hij als balling in Zürich verbleef
In Rusland begint zich een sterke anti-
Joodse invloed te doen gelden. Net als
toen die behanger, zegt men nu, dat de
joden kapitalisten en volksmisdadigers
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii*
zijn. Het is een beetje sneu tegenover
meneer Marx, die immers zelf een jood
was. Uit een apotheek te West Ber-
dens graafwerkzaamheden een oude wa
terleiding gevonden van de oude Ro
meinse stad Colonia Agrippina (het te
genwoordige Keulen). Die Romeinen
wisten blijkbaar best hoe ze de water
voorziening moesten maken, want de
leiding die gevonden werd, stond nog
vol water. Net als mijn schoenen,
lijn hebben dieven dezer dagen een par- sinds het weer is omgeslagen. Volgens
tijtje vergift gestolen, genoeg om
200.000 mensen te dodien. Op 70 kilo
meter van Keulen hebben arbeiders tjj-
Ouds derde macht
weerkundigen zal het nog wel even du
ren ook met het slechte weer. Maar die
heren hebben al zo véék ongelijk ge
had. Het schijnt in Bulgarije een
slecht land voor spionnen te zijn. De
stand in het spionnenvangen tussen Bul
garije en Nederland ligt ongeveer 157-
1. Zaterdag zijn er weer 35 voor de
rechter gedaagd. Wij hebben nog maar
steeds niet meer dan die paar maanzie
ke knapen, die sigarettenvloeitjes en
dergelijk spul onder geheimzinnige
blikken onder elkaar uitwisselden. O
Wie zich interesseert voor Japanse mu
ziek kan in begin December weer ge
nieten. Dan komt de omroep van Japan
namelijk voor het eerst weer „in de
lucht".
het althans op dezelfde hoogte komen
als dat der barbaren".
De Britse vertegenwoordiger, Jebb,
gaf als zijn mening te kennen, dat ook
al zou er binnenkort een wapenstil-
s'and in Korea worden gesloten, het
nog verscheidene maanden zou duren
voordat de Ver. Naties zich met de
kwestie van toelating zouden kunnen
bezig houden.
\JADAT twee-en-twintig agendapun
ten in vlot tempo waren aanvaard,
verhief Malik zich van zijn zetel om
zich te verzetten tegen opneming van
de Chinese klacht, volgens welke de
Sowjetunie het Chinees-Russische ver
drag van 1945 heeft geschonden. Malik
verklaarde, dat er geen Chinees-Rus
sisch geschil betreffende de territoriale
integriteit of enige andere zaak be
stond. De werkelijke dreiging van het
Chinese volk kwam van Amerika. Het
betrof hier een „smadelijke en provo
cerend" agendapunt. Deze opmerking
belette de assemblée niet het agenda
punt met 30 tegen 8 stemmen en 13
onthoudingen aan te nemen.
De Zuidafrikaan G. P. Jooste ver
zocht het punt van de agenda te voe
ren, dat betrekking heeft op de behan
deling van de inwoners van Zuid-Afri-
ka, die uit Voor-Indië stammen. Het
betrof hier z.i. een binnenlandse aan
gelegenheid. Sir Benegal Rau (India)
verdedigde het standpunt van India en
zag zijn zienswijze door veertig leden
gedeeld. Een gedelegeerde stemde te
gen en twaalf (o.w. Nederland, Enge
land en China) onthielden zich van
stemming
(Zie verder elders in dit blad)
Hartige woorden tot mevrouw
Boesman
De Nederlandse ballonvaarders zijn
zich niet steeds bewust van de conse
quenties, die het ballonvaren voor
henzelf en voor hun passagiers mee-
brengt. Aldus sprak gistermiddag de
directeur-gereraal voor de luchtvaart
dienst, de heer J. W. F. Backer, tijdens
de zitting, waarin het ongeval werd
behandeld, dat op 30 April is overko
men aan de balion, waarmee mevrouw
Boesman en Godfried Bomans in de
Noordzee bij Zandvoort terecht kwa
men. Spreker eiste een berisping tegen
mevrouw Boesman.
De ballon was te Bloemendaal opge
stegen bij een Oostelijke windrichting.
Het bleek vrijwel onmogelijk te zijn,
hem goed startklaar te maken, aange
zien het publiek zich om de mand ver
drong, aldus verklaarden getuigen.
Ook de wind was ongeschikt voor een
tocht.
De directeur-generaal meende, dat
mevrouw Br esman zich onvoldoende
rekenschap had gegeven van de om
standigheden, waaronder zij haar
vlucht zou maken en betwijfelde, of zij
uit dit geval wel lering had getrokken.
Lovett stelt voor
Meer geld voor economische
hulp aan Europa
De Amerikaanse minister van defen
sie, Robert A. Lovett, heeft president
Truman een ontwerp-begroting voor
1953 voorgelegd, dat in vergelijking tot
de cijfers voor het lopende belasting
jaar een verlaging van de uitgaven met
tien milliard dollar Iaat zien. Het eind
cijfer beloopt ongeveer 54 milliard dol
lar. De president moet het voorstel
goedkeuren, alvorens het bij het Con
gres kan worden ingediend.
Lovett is tot een verlaging overge
gaan, om ontwrichting van de Ameri
kaanse economie te voorkomen, en om
dat hij rekening houdt met de moge
lijkheid, dat de Ver. Staten aan Europa
opnieuw voor een aanzienlijk bedrag
aan economische hulp zullen moeten
verlenen.
-Sp'onwas toch landloper
Het blijkt, dat Otto Maynard. die
Zondag in een hutje onder de brug
tussen Oakland en San Francisco is ge
arresteerd, geen spion is geweest, doch
een eerzame tuinman en amateur-foto
graaf. Hij heeft slechts uit vrees voor
de atoombom talloze gegevens aan
gaande kernsplitsing verzameld, ten
einde precies te weten, wat hij zou
moeten doen wanneer een aanva] met
dergelijke bommen zou worden onder
nomen. Omdat hij niet in het hutje
mocht wonen, zal hij alleen wegens
landloperij worden vervolgd.
Maandag hebben duizend gewapende
communisten een aanval gedaan op
Tada Oeoe en Ava, twee kleine steden
in Centraal-Birma. De steden werden
bezet. Garnizoen en politie, die in de
minderheid waren, trokken zich terug
naar Sagaing. Dinsdag zijn versterkin
gen van de regeringstroepen tot de
tegenaanval overgegaan. De gezinnen
van de militairen worden als gijzelaars
vastgehouden.
Van Cauwelaert herkozen tot
Voorzitter van Belgische Kamer
Op de gistermiddag gehouden verga
dering van de Belgische Kamer van
volksvertegenwoordigers is Frans van
Cauwelaert herkozen tot voorzitter.
Paul Struye werd opnieuw gekozen als
voorzitter van de senaat. Beiden beho
ren tot de C.V.P.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft Dinsdagavond
bekend gemaakt, dat geen nieuwe
basis voor een oplossing van het Brits-
Perzische oliegeschi) uit de onderhan
delingen te Washington tussen Ame
rikaanse functionarissen en de Perzi
sche eerste minister Mohammed Mos-
sadeq is ontstaan. De besprekingen
hebben drie weken geduurd.
Het State Department geeft uit
drukking aan zijn overtuiging, dat
hoewel geen oplossing is gevonden er
toch „vorderingen zijn gemaakt".
„De V, S. blijven hopen, dat de twee
partijen een wederzijds aanvaardbare
basis zullen kunnen vinden voor een
bevredigende oplossing en zullen al
het mogelijke blijven doen om de par
tijen hierbij te helpen", aldus het State
Department.
Joegoslavië heeft de prijzen van
een aantal levensmiddelen in de
staatswinkels drastisch verlaagd. Daar
door zijn ook de prijzen op de
markt aanzienlijk gedaald.
vrije