NAVO-conferentie begint vandaag! tevreden viertal
Beperking van Britse invoer
veroorzaakt grote schade
Franse delegatie verliet de
Beheerschapsraad der V.N.
Minister In 't Veld kondigt
nationale premielening aan
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Nieuwe bressen in
de Po-dijken
He t Duitse
probleem
Zaterdag 24 Nov. 1951
76e Jaargang No. 11268
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Meningsverschil over herbewapening?
Mossadeq doet intocht
in Teheran
Meer samenwerking op
alle gebied verlangd
Bestaande afspraken worden niet nagekomen
Nederlandse handel is
zeer verstoord
RUSLAND PROTESTEERT
Bij AMERIKA
Uit protest tegen een
ongewenst voorstel
Adenauer is tevreden
In de stad heeft men
groter inkomen nodig
Verdachte boekte een
belangrijke winst
Canada heeft plaats voor
18.000 emigranten
Honderd millioen gulden voor woningbouw
Ko-hl B-eAieÈ
Dit jaar komen 54 000
woningen gereed
BUREAU:
Koningstraat 62-
Den Helder
-64
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
1LDU (MANT
TARIEVEN;
Advertenties: 16 ct. p. mjn.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 5.15, per maand
1.72 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
VANDAAG begint te Rome de zitting van de raad van ministers van de landen
i van het Noordatlantische Pact. Deze omvat de ministers van buitenlandse
zaken, defensie en financiën der aangesloten landen. De conferentie wordt be
schouwd als de grootste vergadering, tot dusverre in het kader van de NAVO
gehouden. Er worden debatten verwacht over zeer belangrijke kwesties, zoals
een nauwe samenwerking op allerlei terrein, en het tempo der herbewapening.
Ten aanzien van het laatste zullen zich misschien meningsverschillen voordoen
tussen de ministers en de militaire leiders.
Bezoek aan Egypte was
succesvol
De Perzische premier Mossadeq Is
gisteren uit Cairo te Teheran aange
komen. Dadelijk na aankomst op het
vliegveld is hij naar het paleis van de
gjah gereden. Langs de weg van het
vliegveld naar de stad is hjj door naar
schatting honderdduizend mensen uit
bundig toegejuicht.
Mossadeq reisde met een door de
Egyptische regering gecharterd vlieg
tuig. Bij zijn vertrek verklaarde de
pl.v. Egyptische minister van buiten
landse zaken. Ibrahim Farag Pasja, dat
een overeenkomst was bereikt krach
tens welke Egypte Perzische olie zou
kopen. Mossadeqs bezoek werd succes
vol genoemd.
Perzie zal koning Faroek ook als ko
ning van de Soedan erkennen.
Het Britse vliegdekschip Illustrious is
met een flinke troepenmacht aan boord
uit Portsmouth haar het Midden-Oosten
vertrokken.
NA DE IJSREVUE HET CIRCUS
In het Amsterdamse Carré is de ijs-
revue geprolongeerd tot 16 December.
Daarna zal Circus Strassburger er weer
zijn intrek nemen.
JN ZEKERE zin is de conferentie gis
teren reeds begonnen, toen com
missies zijn bijeengekomen ter voorbe
reiding van voorstellen en rapporten
over de punten, die aan de orde zullen
komen. De commissie voor samenwer
king op niet-militair gebied heeft de
laatste hand gelegd aan een vérstrek
kend rapport over economische, socia
le en culturele samenwerking. Men
meent te weten, dat hierin voorstellen
zijn opgenomen, betrekking hebbende
op de mogelijkheid van nauwere poli
tieke banden tussen de verdragslan-
den.
Het hoogtepunt van de conferentie
komt Maandag. Dan zullen de gene
raals Eisenhower en Gruenther en de
economische deskundige Averell Har-
riman, de voorzitter van de raad der
wijzen, hun uiteenzettingen over mili
taire en economische vraagstukken
geven. Naar verluidt wil de militaire
commissie het tempo van de herbewa
pening versnellen. Indien dat zo is,
zullen er waarschijnlijk meningsver
schillen ontstaan met de ministers van
financiën. Deze kennen immers maar
al te goed de weerslag die dit zou
hebben op het levenspeil hunner vol
keren.
Op deze conferentie zal verder het
Europese leger ter sprake komen naar
aanleiding van het rapport, dat de
Franse minister Robert Schuman
hierover zal uitbrengen.
De zeer drastische beperking van de
Britse invoer blijkt voor de Nederland
se handel op Engeland uitermate nadeli
ge gevolgen te hebben. Het is n.1. ge
bleken, dat contracten en verdragsver
plichtingen niet worden nagekomen. Het
gevolg is, dat tal van Nederlandse be
drijven moeilijkheden krijgen bij de be
taling van hun credieten.
Toen Engeland op 7 November zijn
invoer stopzette, had men algemeen de
indruk, dat bestaande afspraken ge
stand zouden kunnen worden gedaan.
Britse maatschappijen hadden vaak
aanzienlijke orders in Nederland ge
plaatst en soms al een deel van de prijs
vooruit betaald. Goederen werden ver
vaardigd of aangekocht en opgeslagen.
Daarvan kan niets worden afgeleverd
De Nederlandse exporteur kan het ont
vangen geld niet voor andere transac
ties gebruiken, waardoor hij in moei
lijkheden komt. Zowel de Nederlandse
Rusland heeft bij Amerika geprotes
teerd wegens schending van de Siberi
sche grens door een Amerikaans vlieg
tuig. In de protestnota wordt gezegd,
dat Russische jagers op het vliegtuig
hebben geschoten. De nota is op 7 No
vember te Moskou overhandigd. Gene-
raai Ridgway is verzocht een onderzoek
in te stellen.
Er wordt een toestel der Amerikaan
se marine met tien man aan boord ver
mist. Het was een bommenwerper, die
op patrouille was voor de weerdienst
en sinds 6 November niet op zijn basis
is teruggekeerd. Men neemt te Wash
ington aan, dat dit toestel in het Rus
sische protest wordt bedoeld.
lUeelfeti'cht
Verwachting tot hedenavond
Overwegend zwaar bewolkt met
nu en dan regen. Aanvankelijk
weinig wind en plaatselijk nevel
of mist Later matige tot krachtige
en mogelijk tot hard toenemende
wind tussen Zuid en Zuid-West.
Zachter.
ZONDAG: Zon op 8.15. onder
16.38. Maan op 3.36, onder 14.30
MAANDAGZon op 8.17, onder
16.37. Maan op 4.59, onder 14.44.
als de Britse handel is over deze gang
van zaken uitermate verstoord.
Momenteel liggen voor vele millioe-
nen guldens vers fruit voor Engeland
in Nederlandse koelhuizen. Deze voor
raad zou tot in Januari worden afgele
verd. Het wordt door bederf waarde
loos en kan nergens anders worden ver
kocht. Plaatsing op de eigen markt zou
alleen tegen afbraakprijzen mogelijk
zijn, hetgeen het faillissement van de
betrokken exporteurs zou betekenen.
In handelskringen wil men nu aan
drang op de regering gaan oefenen, om
te bereiken, dat nu ook geen vlees- en
zuivelproducten meer naar Engleand
worden geleverd. Deze kan men elders,
zelfs in het dollargebied, zeer goed
plaatsen. Ook zouden niet langer Britse
industrieproducten moeten worden ge
kocht.
IlliiWttllllliiftlllllinillllWHWMIIIIMMHIIllWHnitl
Toestand in Frankrijk iets
verbeterd
In het kustgebied van de Adriatische
zee zijn de dijken van de Po onder een
nieuwe vloedgolf op acht plaatsen be
zweken. Wederom zijn duizenden per
sonen uit hun huizen verdreven en de
inwoners van zeven dorpen in het over
stromingsgebied werden gewaarschuwd
zo gauw mogelijk te vluchten. Hier ziet
men nu hetzelfde trieste beeld als in de
gebieden, die eerder overstroomd wer
den.
Het water in het ondergelopen gebied
in de Provence (Frankrijk) zakt lang
zaam. Ook in de gezwollen Rhöne en
diens zijrivieren zakt het water lang
zaam .De Loire stijgt nog steeds en in
Bourgondie, nabij Nevers en Macon, is
de toestand ernstiger geworden.
L
V.l.n.r. Acheson (Verenigde StatenAdenauer (W est-Duitsland)Schuman
(Frankrijk) en Eden (Engeland) na afloop van hun conferentie te Parijs, die
tot bevredigende resultaten heeft geleid.
De Franse delegatie heeft Vrijdag de
vergadering van de Beheerschapsraad
der V.N. verlaten uit protest tegen een
voorstel van Irak, om politieke kwesties
te bespreken, verband houdende met de
positie der afhankelijke landen.
De Franse gedelegeerde Pignon meen
de, dat de commissie uitsluitend een
technische taak heeft en vroeg uitstel,
om eerst overleg met zijn regering te
kunnen plegen. Dit werd afgewezen,
waarop hij de zaal verliet. Nadien werd
op Engels verzoek de vergadering tot
Maandag verdaagd.
De politieke commissie heeft het
debat over het Westelijke ontwapenings
voorstel voortgezet. Tegen alle verwach
tingen in kwam Wysjinsky niet aan het
Ons volk vindt
De Westduitse kanselier Konrad
Adenauer is gisteren per vliegtuig uit
Parijs naar Bonn teruggekeerd. Bij zijn
aankomst in Bonn verklaarde Adenau
er uiterst verheugd te zijn over de bui
tengewoon hartelijke ontvangst, die
hem in Parijs door de ministers van
buitenlandse zaken van de Westerse
grote mogendheden was bereid. Hij
was voorts zeer tevreden met de vor
dering van de onderhandelingen.
Druk wordt er gesproken over
de kwestie of het rechtvaardig is,
dat de lonen en salarissen in de
grote stad hoger zijn dan op het
platteland. Het NIPO heeft dit
probleem ook onder de loupe ge
nomen, door een aantal opinie
onderzoekers de vraag te laten
stellen: „Welk inkomen heeft vol
gens u een gezin van man, vrouw
en twee opgroeiende kinderen om
nèt rond te kunnen komen?"
Het gemiddelde' antwoord van
alle ondervra igcle/i over het ge
hele land luidde: „f 62.per
week" De bewoners van de grote
steden (100.000 en meer inwoners)
meenden, dat zo'n gezin f 67.—
nodig zou hebben.
In de middelgrote steden (van
20.000 tot 100.000 inwoners) dacht
men het met f 81 oer week te
kunnen redden. In de kleine ge
meenten (onder de 20 000 inwo
ners) was men al heel bescheiden,
want daar noemde men als week
loon: f 58.per week.
woord. Aangenomen wordt nu, dat "hij
heden op het voorstel zal antwoorden.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Acheson, heeft verklaard,
dat hij bemoedigd was door de eerste
reacties op het Westelijke voorstel. Hij
zeide te hopen op een ernstig Russisch
antwoord, dat bereidheid tot samenwer
king tot uitdrukking brengt en tot voor
uitgang zal leiden.
De commissie ad hoe heeft de vervan
ging van de Balkancommissie door een
speciale sub-commissie met vijftig te
gen vijf stemmen en drie onthoudingen
goedgekeurd.
De zaak Rinchard
Tijdens de voortzetting van het pro
ces tegen de Belgische chirurg dr. Rin
chard, die er o.m. van wordt beschul
digd de wethouder van La Louviere, De
Berghe aan de Duitsers te hebben ver
raden, slaagde de verdachte erin aan te
tonen, dat er best een andere reden ge
weest zou kunnen zijn, waardoor de
wethouder werd gearresteerd. Het As
sisenhof besloot het dossier, dat de Duit
sers in 1940 van de zaak De Berghe
hebben aangelegd, te laten opsporen.
Zulks op voorstel van de beschuldigde
zelf, die daardoor een belangrijke winst
heeft kunnen boeken.
Volgende week aanmelding
voor Australië mogelijk
Canada is nog steeds het belangrijk
ste emigratieland. Volgend jaar zullen
circa 18.000 Nederlanders daar geplaatst
kunnen worden, zo werd door het com
missariaat voor de emigratie medege
deeld. De landverhuizing is nu eerst
in volle gang, hetgeen ook nodig is.
door de enorme bevolkingstoename in
ons land. In de periode 19001949 was
de bevolkingstoename in Nederland
92.2%, tegen bijv. in Belgie 28%.
Slechts gering is het aantal der
genen, die in de vreemde mislukken,
verpauperen, of naar het vaderland
terugkeren. Men schat hun aantal op
circa drie procent van het totaal aan
tal landverhuizers.
In de eerste zes maanden van 1951
vertrokken er 22.454 Nederlandse emi
granten. Hoezeer de landverhuizing
sedert het einde van de oorlog is toe
genomen blijkt wel uit het feit, dat
Canada in 1946 slechts negen immi
granten ontving, in 1947: 2361, in 1948:
6899, in 1949: 6855, in 1950: 7033 en in
de eerste helft van dit jaar: 11.187 per
sonen. Naar Nieuw-Zeeland vertrok
ken tot 30 Juni 1950 slechts 886 per
sonen.
De aanmelding voor emigratie naar
Australië zal volgende week weer wor
den opengesteld, zo deelde het com
missariaat voor de emigratie nog mede.
De grootste Engelse automobiel
fabrieken, de Austin en de Morris, heb
ben een fusie aangegaan.
In een te 's-Hertogenbosch gehouden openbare bijeenkomst heeft de minister
van Wederopbouw en Volkshuisvesting, mr. dr. J. in 't Veld, als een der middelen
om het tekort aan gelden voor de woningbouw in te lopen, een nationale premie
lening van honderd millioen gulden aangekondigd met als kleinste coupures
stukken van 25.daarnaast zal de mogelijkheid worden opengesteld in te
schrijven op een obligatie-woningbouwlening op een rentevoet van vier procent.
De overwerkactie, die de vakbeweging wenst te beginnen en de spaaractie van
de werknemer van een kwartje per week met daarbij een kwartje van de werk
gever, achtte de minister goede middelen om het tekort mede te helpen inlopen.
Alleen de laatstgenoemde actie reeds zou een bedrag van vijftig millioen per
jaar betekenen.
VV/E BIBBEREN nog een beetje na van
die spionnage-affaire van een tijdje
geleden. Ten gerieve van de landver
raders en buitenlandse pottenkijkers
heeft de legerleiding enkele maatrege
len genomen, die naar ik veronderstel,
dienen om ons nieuwe spionage
sensaties te besparen. Zo heeft men be
kend laten majeen, dat een Nederlandse
soldaat de regering dertig gulden per
dag kost. Gistermiddag kwam de me
neer van de rubriek „U kunt 't geloven
of niet", precies vertellen wat een divi
sie kost aan uitrusting, salarissen, Ionen-
enzovoort. U kunt het geloven of niet,
maar als ik spion was bleef ik veilig
achter het ijzeren gordijn of liet me
de Hollandse kranten toezenden en ik
stemde af op Hilversum. Mijn toe
stel zou ik niet op radio-Hamburg zet
ten, want daar beledigen ze luisteraars.
Toen enige weken geleden een uitzen
ding 's avonds werd besloten, kon men
de omroeper horen zeggen: ..Goede
nacht en welterusten en blijf 'r niet in.
Het was een uitgesproken gedachte. In
elk geval zal hij zelf wel niet geble
ven zijn, dacht ik zo. In Neurenberg
is bij het station een onontplofte bom
gevonden. Het zal u zeker opvallen
dat mijn foto, in het midden van dit
dagelijkse stukje papierverspilling, erg
onduidelijk is. Dat ligt hem aan het
feit, dat in de Kodak-fabrieken te
Rochester een grote brand is uitgebro-
Theodoor droomt zich al in 't Stadion
ken, waardoor honderden tonnen foto
papier zijn verbrand. De schade be
draagt vijf millioen gulden, q Na deze
ramptijding voor de amateurfotografen
een blij nieuwtje voor de wielrijders.
Op de fietsen- en motorententoonstel
ling, die deze maand in Londen werd
gehouden, zag men naast fietsen in
prachtige kleuren als helrood, citroen
geel, paars en violet, het duurste rij
wiel, dat in Engeland vervaardigd
wordt. Het wonder heet „Concours"
Het heeft een versnelling, verstelbaar
voor tien snelheden, een gegraveerd
stuur (mooi!), sprintwielen en raceban
den uit één stuk. Dit laatste is nu be
drog, want banden uit één stuk zijn
lek. Net zo goed als een man uit meer
dan één stuk, een gebroken man is.
Nog meer gewield moois lil het fiere
Albion. En dat is de „woontrailer", een
soortement woonwagen, die zo in trek
is gekomen, dat de gemeenten zelfs ge
hele parken hebben laten aanleggen. De
woontrailer-familie is uitgebreid met
een nieuw type, dat „Statesman" heet.
Deze bevat zitkamer, eetkamer, kinder
kamer, slaapkamer voor kinderen, twee
logeerkamers, keuken, badkamer en'
boven nog een slaapkamer voor pa en
moe Statesman-bewoner. -
Wanneer men door gezamenlijke
inspanning ar in slaagt de tekorten in
te lopen" aldus de minister, „dan kan
men voor 1952 rekenen op 50.000 wo
ningen. Cijfers, die de minister noemde
achtte hij die van het aantal woningen
die in dit jaar gereed zijn of nog zul
len komen n.1. 54.000 tot 55.000 het
meest vermeldenswaard. Dit jaar heeft
de bouwwereld het record van 1934
geslagen. In dat jaar werden n.1. 52.600
woningen gebouwd.
lander alleen aanvaardbaar, indien hij
leert bedenken, dat het dagelijkse le
ven vaak snél een verandering van in
stelling vraagt, indien tegenstribbelen
een controverse tuSsen denken en doen
zou scheppen, die ernstige gevolgen
kan hebben.
Het Nederlandse volk zal er verstan
dig aan doen het Duitse probleem te
bezien langs lijnen van opportuniteit.
Alleen op die manier kan het met zich
zelf in het reine komen. Wij stellen ons
voor hierop in een volgend artikel na
der in te gaan.
TN de gemeenschap der vrije volkeren
is het probleem van Duitslands we
deropstanding een van de belangrijkste.
De actualiteit van deze kwestie hangt
nauw samen met de verscherping van
de verhouding tussen de Oostelijke en
Westelijke statenblokken. Wij mogen
zelfs vaststellen, dat een slagvaardige
eenheid van West-Europa ondenkbaar
:s zonder dat Duitslands positie nauw
keurig is bepaald.
Het is begrijpelijk, dat de Westeuro-
pese landen geen enthousiasme kunnen
opbrengen wanneer het gaat om de toe
komst van Duitsland. De Verenigde
Staten staan er anders tegenover. Zij
hebben het optreden van Hitiers solda
ten en politie nimmer aan den lijve on
dervonden. Zij bleken spoedig na de
oorlog bereid verbroederingspogingen
te lanceren, waarvan de Westeuropese
volkeren zich verre hielden. Oók in
Nederland wist men, dat de Nazi-partij
destijds een betrekkelijk gering aantal
leden telde, doch men had bovendien
ervaren, dat de Duitse zucht naar
macht niet uitsluitend in partijkringen
te vinden was. Wij hebben meer dan
eens met grote bitterheid in ons hart
kennisgenomen van het feit, dat na
1945 in West-Duitsland nauwelijks
mensen te vinden waren, die eerlijk
durfden bekennen het Hileriaanse ver
toon mooi gevonden te hebben....
Wij hebben de Duitse zelfinkeer en
verbijstering om wat er allemaal ge
schieden kon onder het mom van „ge-
sundes Volksempfinden" gemist. Niet,
dat Nederland het Duitse volk tot in
lengte van jaren op de knieën wenst,
maar een eerlijke en openhartiger be
tuiging van spijt, een minder luidkeels
roepen van „wij hebben het niet ge
weten", ware op het psychologische
vlak van het Duitse probleem verstan
diger èn nuttiger geweest.
Het Duitse volk draagt van deze hou
ding beslist niet alleen de schuld. De
toespitsing der tegenstellingen tussen
Rusland en Amerika heeft ertoe geleid,
dat Duitsland aan twee kanten -in de
watten werd gelegd. Zowel Rusland als
Amerika begrepen, dat de bundeling
van krachten economisch, politiek en
militair van de grootste betekenis
is, zelfs een doorslaggevende factor. En
voor deze eisen van de practijk moesten
gevoelsoverwegingen wijken. Dit werd
weliswaar niet openlijk uitgesproken,
maar de tendens wees onweersprekelijk
in deze richting.
Geen wonder, dat in West-Europa
en met name in Frankrijk en Neder
land een gevoel van ontstemming,
van onlust ontstond, dat, aanvankelijk
verborgen, in de laatste tijd niet te
onderdrukken was.
Geen mens ter wereld kan het het
Duitse volk kwalijk nemen, dat het met
beide handen de kansen grijpt, die er
liggen. Maar aan de tactiek, aan de
„toon" ontbreekt welhaast alles! Het is
naar onze mening vreemd, dat de Duit
se kranten vol staan met klaagliederen
over de handelwijze der Westelijke mo
gendheden, terwijl wij geen felle aan
klachten tegen subversieve, ex-Nazi
elementen konden ontdekken. Men ver
oordeelt deze lieden niet, men poogt
hun handelen te verklaren! In ons land
en elders doen wij niet veel anders dan
nuchter vaststellen aan de hand van
feiten, dat belangrijke groepen in
Duitsland van de gelegenheid gebruik
maken een ouderwetse en ons welbe
kende grote mond op te zetten. Uit een
hele serie gegevens daaromtrent me
moreren wij een zeer recente aanval op
H.M. de Koningin.
De Duitser gaat langzaamaan weer
eisen stellen. Van enige bescheidenheid
is allang geen sprake meer. Men lette
wel: het is verre van ons de Duitser te
dwingen tot een chronische houding
van boetvaardigheid. Maar tussen het
boetekleed en nationalistische praal
zucht is een groot verschil
Om het maar rondweg te zeggen: de
geallieerde plannen worden in West
Europa gevoeld als een noodzakelijk
kwaad. Wij zijn er bijzonder huiverig
van te praten op voet van vertrouwen.
Dat in de jaren na 1945 nog geen ver
trouwen kon ontstaan is een direct ge
volg van politieke omstandigheden,
waarvan de Duitse leiders tot nu toe
psychologisch een volstrekt verkeerd
gebruik hebben gemaakt.
Wij schrijven deze dingen zonder
rancune. Wij schrijven deze dingen óók
in het besef van het feit, dat vele fat
soenlijke, eerlijke Duitse mannen en
vrouwen ons standpunt kunnen ver
staan en billijken. En voorts begrijpen
en aanvaarden wij, dat Duitsland op
een of andere wijze in de defensieve
blokvorming moet worden ingescha
keld. Maar wij mogen met het oog op
het jongste verleden wat minder luid
ruchtigheid van onze Oostelijke nabu
ren verwachten.
Deze overwegingen wjj zijn ons
ervan bewust liggen uitsluitend op
het terrein van het gevoel. Wij zijn er
evenzeer zeker van, dat zij aan de prac
tijk vóóraf gaan. De plannen van de
geallieerden, de besprekingen in Duits
land, de geslaagde conferentie van
Adenauer in Parijs zijn voor de Neder-
(Lees verder kolom 5)
