Ernstige politieke crisis in de Unie
van Zuid-Afrika
Britse hongerrantsoenen een fabel
1
Strijd
gaat om de souvereiniteit van
het parlement
Uitspraak Hoge Raad
onaanvaardbaar?
Actie van Torch'
commando?
.Verschanste rechten"
Nog geen gelijkschakeling
Malans uitweg
Nu ook toeristendeviezen
voor Joegoslavië
De Amerikaanse voorraad
atoombommen
Lijk gevonden in de Biesbos
Bacchus wint het van
Lucullus
X'
Zwart maken en
omzetten
110 KILOMETER
PER UUR
5
Dure groenten
Hoger levenspeil
ZATERDAG 29 MAART 1952
(Van onze correspondent in Kaapstad).
J-JET Hooggerechtshof te Bloemfontein (de „Hooge Raad" van Zuid-Afrika)
heeft dezer dagen de kieswet-1951, waarby de Kaapse kleurlingen op een
aparte kiezerslijst werden geplaatst, onverbindend verklaard als zijnde in
str(Jd met de z.g.n. „verschanste rechten" in de 42 jaren geleden door het
Britse Parlement vastgestelde Zuid-Afrikawet. Deze rechterlijke beslissing,
die in opdracht van de Verenigde Partij (oppositie) door vier kleurlingen
was uitgelokt, heeft de Unie van Zuid-Afrika gestort in de ernstigste con
stitutionele crisis van haar bestaan sedert 1910. Immers: niet alleen ziet de
regering-Maian zich gesteld voor het faillissement van haar apartheidspoli
tiek, ook het parlement, dat b(j het Statuut van Westminster in 1931 volledig
souverein werd verklaard, ziet z(jn souvereiniteit thans beknot door artikelen
uit een wet, die ln Londen werd gemaakt in de slotfase van het Britse kolo
niale bewind over de vier provincies Kaapland, Natal, Transvaal en Oranje-
Vrflstaat,
Pyrrhus-overwinning zal blijken te
zijn, nu de Nationale Partij voor de
blanke kiezers kan treden met de leuze:
„Wij wensen een politiek van apartheid
en blank leiderschap de Verenigde
Partij daarentegen houdt haar kleurlin-
genbeleid geheim en zet kleurlingen
en blanken op één kiezerslijst. „Denkt
om de toekomst van uw kinderen!
r\R MALAN, wiens aftreden nog op
de dag van de uitspraak door de
Verenigde Partij (van wijlen generaal
Smuts) geëist werd, heeft verklaard
dat de uitspraak van het Hooggerechts
hof onaanvaardbaar is omdat zij de
souvereiniteit van het parlement van
een onafhankelijk land aantast. Op de
vraag van de leider der oppositie,
Strauss, welke in concreto de plannen
der regering zijn, antwoordde de 77-
jarige leider der Nationalisten, dat hij
dit wel zal mededelen, zodra de tijd
daarvoor rijp is geworden.
Het behoeft wel geen betoog, dat dit
conflict tussen Hooggerechtshof en
Parlement een situatie heeft gescha
pen, die de mogelijkheid van grote
moeilijkheden en zelfs van ernstige
onrust en openlijke conflicten in zich
draagt Behalve de parlementaire op
positie, die uiterst fel tegen de rege-
ring-Malan gekant is, heeft ook het
Torch-commando een bond van me
rendeels Engels sprekende oudstrijders
aanvaarding van de rechterlijke uit
spraak en aftreden van het kabinet,
dat voor de kieswet verantwoordelijk
is,' geëist.
Dr Malan, die tijdens de historische
Volksraad het enige voorbeeld van
kalmte was, heeft op de eis van af
treden zelfs niet met één woord ge
antwoord. „Wij zullen de souvereini
teit van het parlement en de onaan
tastbaarheid van zijn wetgevende ar
beid beschermen". Meer wilde hij niet
verklaren. En dus werd zijn redevoe
ring van nauwelijks vijf minuten een
ware anticlimax in de spanningen, die
gedurende de laatste weken waren op
gehoopt rond het ganse complex van
vraagstukken, die door dit rechtsge
ding aan de orde zijn gesteld.
nEZE spanningen zijn door de uit-
spraak van het Hof en door de sum
miere verklaring van dr Malan eerder
toe- dan afgenomen. Zij worden met
name in Kaapstad, waar het parlement
vergadert en waar op het ogenblik
vijftigduizend mensen uit alle delen
van het land bijeen zijn voor de vie
ring van de Van Riebeeckfeesten, sterk
gevoeld. Men heeft in sommige krin
gen zelfs rekening gehouden met de
mogelijkheid, dat het Torchcommando,
welke leiding zich in een sfeer van ge
heimzinnigheid hult, gewelddadig zou
kunnen optreden. Aan deze veronder
stelling ligt niet alleen de verklaring
van het Commando zelf, maar ook het
commentaar van de oppositiepers, die
een volksbeweging tegen de regering
aanbeveelt, ten grondslag. Mensen die
het weten kunnen geven echter onom
wonden te verstaan, dat het Torch
commando, waartegen dr Malan op
grond van de z.g. anti-communisten-
wet nog dezer dagen ernstig heeft ge
waarschuwd, er zich wel voor wachten
zal ook maar één stap naast de heir
baan van de democratische middelen
te doen.
Dit wil intussen niet zeggen, dat de
constitutionele crisis, als regering en
oppositie haar niet benaderen met
wijsheid en voorzichtigheid, niet tot
de meest ernstigste gevolgen kan lei
den. Omdat het Hof zich beroepen
heeft op de Zuid-Afrikawet van 1909
en derhalve een Londense wet onaan
tastbaar voor latere wijzigingen in
Zi id-Afrik, bij eenvoudige meerder
heid van stemmen heeft verklaard, zet
ten de nationalisten alle stekels van
hun onafhankelijk!- jidszin overeind.
En omdat iedere uitspraak van het Hof
tot dusver als onaantastbaar heeft ge
golden, grijpen de volgelingen van
Strau<=s de gelegenheid dankbaar aan
om de regerin" alvast van rechtsver
kraehtini en dictatoriaal optreden te
beschuldigen.
HE „verschanste rechten" in de Afri-
ka wet, die onder meer betrekking
hebben op de kiesrechten der kleur
ingen, kunnen volgens deze wet alleen
maar opgeheven worden met een
meerderheid van tweederde der stem
men van Volksraad en Senaat samen.
Over zulk een meerderheid beschikt
het kabinr t-Malan niet. Maar boven
dien, dr Malan en de zijnen stellen
zich op het standpui-., dat de bepalin
gen van de Afrikawet vervallen zijn
toen het Zuidafrikaanse parlement bij
het Statuut van Westminster in 1931
absolute souvereiniteit verkreeg. Een
parlement, zo redeneren zij, dat tot de
jongste dag onderworpen blijft aan
bepalingen van een wetgever, die de
provincies van de Unie slechts als ko
loniaal gebied beheerde, is niet souve
rein.
Wat gaat er nu gebeuren? Er is op
het ogenblik niemand, die hierop een
zeker antwoord kan geven. En zulks
te minder, omdat de politieke tegen
stellingen in de Unie, nu er weer al
gemene 'verkiezingen in zicht zijn,
scherper zijn dan ooit. Het enige wat
met zekerheid gezegd kan worden is.
dat de Verenigde Partij door de uit
spraak van het Hooggerechtshof een
grote overwinning heeft behaald. Maai
het is nog de vraag of het niet een
RONDER twijfel zou een dergelijke
verkiezingsleuze, gezien tegen de
achtergrond van de actuële crisis, met
name op het platteland grote weer
klank vinden. Weliswaar heeft het
huidige conflict slechts betrekking op
een betrekkelijk kleine bevolkings
groep van gemengd ras, die zich
hoofdzakelijk rond Kaapstad en aan
de Oostelijke grens van de Kaappro
vincie heeft gevestigd, maar het prin
cipe van blank politiek leiderschap
is er in feite mee gemoeid.
En, hoezeer de blanke bevolking hier
ook door de politieke problemen ver
deeld moge zijn, over één ding is men
het ondanks alles toch in feite eens:
dat er van politieke gelijkschakeling
tussen de 2% millioen blanken en de
tien millioen kleurlingen (die nog
grotendeels in stamverband en in eigen
beschavingssfeer leven), nog in geen
tientallen jaren sprake zal kunnen
zijn. Dr Malan en de zijnen die
streven naar een in de verre toekomst
te verwezenlijken federatieve samen
werking van bevolkingsgroepen met
souvereiniteit in eigen kring komen
daar rond voor uit. De „apartheid" is
het schibboleth van al hun politieke
daden en de thans onverbindend ver
klaarde kieswet-1951 was er het logi
sche gevolg van.
Maar de Verenigde Partij, die geen
duidelijk geformuleerd kleurlingenbeleid
heeft, maakte van de juridische gele
genheid gebruik om de aan de poli
tiek van de regeringspartij noodzake
lijke wettelijke basis te ontnemen en
het kabinet, zo mogelijk tot aftreden
te dwingen.
TNTUSSEN is er een nieuw element
aan de ontwikkeling toegevoegd. In
een nachtelijke zitting van de Volks
raad heeft dr Malan (die de tijd wel
zeer snel „rijp" geacht heeft!) mede
gedeeld, dat het kabinet een wetsvoor
stel zal indienen, waarbij aan de rech
terlijke macht de bevoegdheid wordt
ontnomen om een oordeel uit te spre
ken over de rechtsgeldigheid van wet
ten, die door het parlement worden
aangenomen. Deze nieuwe wet zal gel
den met terugwerkende kracht tot
1931, toen het parlement bij het Sta
tuut van Westminster souverein werd
verklaard.
Hoewel men algemeen toegeeft dat
Malan de enige uitweg, die er voor
hem open stond, ontdekt heeft, ver
wacht men toch dat zijn aangekondigd
wetsvoorstel eerst recht de poppen aan
het dansen zal brengen. Het Torch
commando heeft tenminste alvast me
degedeeld, dat „het gehele land in staat
van alarm gebracht zal worden als Ma
lan de immoraliteit begaat de hand uit
te steken naar het Hooggerechtshof".
Daartegenover verklaart het hoofdkwar
tier van de Nationale partij, dat het
Hof zelf in 1937 vaststelde, dat het be
oordelen van de rechtsgeldigheid van
wetten buiten zijn bevoegdheid viel en
dat Malan het Hof thans aan die uit
spraak wil houden. Zulks is trouwens
ook in overeenstemming met de hou
ding van Smuts inzake de Indiërs en
wat van alles beslissende betekenis
is door deze nieuwe wetgeving kan
het parlement werkelijk souverein
worden.
Het gaat er nu maar om. of het wets
ontwerp van de regering dermate „wa
terdicht" zal zijn, dat het tegen een
nieuwe juridische krachtproef bestand
is. Want dat de parlementaire opposi
tie de komende nieuwe wet aan het
Hooggerechtshof ter beoordeling zal
voorleggen, dat staat thans reeds vast.
Zuid-Afrika gaat nog vele weken van
spanning en politieke onrust tegemoet.
De reeks van landen, waarvoor toe
ristendeviezen beschikbaar worden ge
steld, is thans uitgebreid met Yoego-
Slavië. Voor toeristenreizen naar dit
land kan men nu ook per persoon in
totaal een tegenwaarde van maximaal
f 400.per kalenderjaar opnemen. Per
dag mag per persoon ten hoogste over
een tegenwaarde van f 50.worden be
schikt. Voor kinderen, die op 1 Januari
1952 nog geen veertien jaar waren, zijn
deze bedragen respectievelijk f 200.—
en f 25.
Afrika wel is. Dat men bijv. binnen de grenzen van deze staat treinreizen kan
Afrika wel is. Dat men bijv. binnen de grenzen van deze staat treinreizen kan
maken van 36 uur en langer over geheel geëlectrificeerde lijnen, is maar aan
weinigen bekend. Uit bijgaand kaartje kan men zich een beeld vormen van ae
grote uitgestrektheid van de Unie van Zuid-Afrika.
atoomgeleerde Louis
heeft op een bijeenkomst van leiJi
van Amerikaanse verzekeringsi2n?
schappijen medegedeeld dat de v o
over vijf jaar over voldoende atoom
bommen zullen beschikken om in
levend schepsel ter wereld om hl
leven te kunnen brengen. Hij
dat, indien tienduizend atoombom™.
tegelijkertijd tot ontploffing rourf!?
worden gebracht, de daardoor ontmii?
kelde radio-aciviteit zo groot is dl
een einde zou worden gemaakt anl
alle leven op aarde. "n
Rietsnijders hebben op de Beversln'
plaat, een rietgors in de Biesbos, h,
lijk gevonden van een vrouw.
lichaam moet er reeds geruime tijd
legen hebben. De Rijkspolitie, die dir!
een onderzoek heeft ingesteld, heeft n.
identiteit van het slachtoffer noe
kunnen vaststellen. Men schat, dat dl
vrouw ongeveer veertig vijftig
oud is.
Zweedse communist verdween
Een vooraanstaand functionaris Van
de Zweedse communistische partij uit
Göteborg heeft volgens „Svenska Dae
bladet" met zijn ln Polen geboren
vrouw Zweden verlaten. Deze functio
naris zou in nauw contact hebben ge"
staan met de spion Enbom, die onlangs
werd gearresteerd. Het echtpaar zou
zich thans in een der landen achter het
„ijzeren gordijn" bevinden. De reis was
grondig voorbereid.
Riden
Van onze correspondent te Londen)
IIET beeld van de hongerende Engelsman, die voedselpakketten uit Amerika
Duitsland ontvangt, moet met een korreltje, of beter nog: een bail zout
worden genomen. Geen enkele Brit behoeft met een rammelende maag naar
bed te gaan, hde laag de rantsoenen ook in de ogen van buitenlanders mogen
zijn. Trouwens, we vragen ons af waar al die schrikkelijke hongersnood-ver
halen vandaan komen. Tot in de kleinste cafetaria's toe kan men altijd nog een
uitgebreide maaltijd krijgen, terwijl men op vrijwel alle menu's de woorden
„vlees", „vis", „konijn" en „kip" kan tegenkomen. En als men een keer net
genoegen smaakt als gast aan een Engelse huistafel te zitten, dan krijgt men
beslist niet de indruk dat schraalhans in de keuken heeft gestaan.
dan in Nederland en voor hazen en
OPPERVLAKKIG bezien is het En-
gelse distributie-pakket nogal ka
rig. Per week ontvangt de Brit twee
ons boter en margarine, een half ons
bak- en braadvet, anderhalf ons spek
en ham, een ons kaas, een ons vlees,
iets meer dan een half pond suiker en
anderhalf ons chocolade- of suiker
werk. Maar hiertegenover staat, dat
worst en andere vleeswaren vrij zijn,
evênals buitenlandse kaassoorten, vis,
vlees-in-blik en wild. De redenering,
dat al deze bonloze levensmiddelen te
duur zijn voor de „gewone man" en
daarom alleen op de tafels der beter
gesitueerden te vinden zijn, gaat al
leen voor bepaalde vleessoorten op.
Edammer kaas b.v. is iets duurder
konijnen betaalt men zelfs twee a drie
keer zo weinig....
In het buitenland wordt herhaalde
lijk de vraag gesteld, waarom het uit
de oorlog stammende distributie-stel
sel nog steeds niet is afgeschaft. Gaat
het Engeland slechter dan andere lan
den? wordt hier aarzelend aan toege
voegd. Ligt het misschien aan de om
standigheid, dat Groot-Brittannie ver
reweg het grootste gedeelte van zijn
voedselproducten moet invoeren?
Dat het Engeland tn economische
zin slechter zou gaan dan Nederland
of Frankrijk, is beslist onjuist. Eerder
is het omgekeerde het geval. Het feit
echter, dat Groot-Brittannie wat de
bevrediging van zijn noodzakelijke le
vensbehoeften betreft niet autarkisch
is, heeft er wèl iets mee te maken. Het
afschaffen van het distributie-systeem
zou de binnenlandse consumptie van
Lachend stak de machi
nist zijn hoofd uit het
raampje van de grote loco
motief.
„Mooi hè, Jan!", riep hij
naar beneden. De jongen op
het perron kreeg een kleur
van verlegenheid. „Ik heet
geen Jan, meneer!" zei hij.
„Ik heet Popie!" „Een
prachtnaam", vervolgde de
machinist, terwijl hij het
kleine ijzeren deurtje open-
Maak in onderstaand figuur
alle vakjes waar een punt
in staat zwart.
Er komen dan, naast el
kaar, drie tekeningen te
ik je de machine laten machinist op de locomotief voorschijn. Zet de namen
zien". Plots voelde Popie komen. Ik was er zo van Y.ai«eze voorwerpen, van
twee sterke handen in zijn onder de indruk, dat ik des «nks naar rechts m.de vax-
zij, hij zweefde door de avonds in bed alle krukken, Jes' Alle lette" «ebben nu
lucht en stond met een reu- stangen en meters nog uit „en n"mmer- Verander dan
mijn hoofd kon opnoemen, d® onderstaande cijfers
de Ik voelde me zelf al machi- letters eQ knJ«l een kort
IO
1
IX
l<4
IX
X
1
II
1
11
zen zwaai boven aan
laddertje. „Oh", riep
jongen vol bewondering nist op zo'n grote Jumbo-lo- njmpje'
toen hij al die meters, peil- comotief. De machine
glazen, handles, stangen en stampte en we denderden
1-14-8-3 13-8 1-14-8-3
9-13-4-2-4-8 12-13-4-7 3-4
12-11-13-7 4-8
2-13-4-5-9-14-9-14 13-8
1-11-13-7
buizen zag, „hoe weet U
daar allemaal wijs uit en
hoe gaat-ie nu rijden?"
Zwarte Ko deed zijn best
om alles zo duidelijk moge
lijk uit te leggen. „Ja, jon
gen", zei hij tenslotte, „ik
kan me voorstellen dat je
deed en langs een ladder- dit allemaal erg mooi vind.
tje naar beneden ging.
„Maar mijn naam moet je
ook niet uitpoetsen! Ze
noemen me Zwarte Ko en
waarom denk je?" „Ik denk
omdat U Uw gezicht nooit N\R\J J
wast!" antwoordde Popie \V
grinnikend. De machinist x
moest zich aan een. koperen
stang van de maclfoe vast
houden om niet tï vallen
van het lachen, „jij bent
me een mooie!" zei hij ten
slotte. „Maar toen ik jouw
leeftijd had, was ik ook niet
voor de poes. Ze konden me
altijd bij de locomotieven
vinden. Ja, ik wilde direct
al machinist worden". „Dat
wil ik ook!" zei Popie, die
door de gu'le lach van
Zwarte Ko zijn verlegen
heid te boven was gekomen.
„Ach meneer, gaan we een
stukje rijden en mag ik
dan sturen?!" „Poeh", grap
te de machinist, „jij wil al-
Toen ik zo jong was als jij
mocht ik ook eens bij de
door het holst van de nacht
met grote snelheid over de
rails. De kilometer-teller
wees 110 kilometer per uur
aan en de wind rukte aan
mijn petje dat echter muur
vast op mijn hoofd zat. Er
kwam een station in zicht
en langzaam drukte ik de
hefboom terug. Maar tot
mijn grote schrik consta
teerde ik dat de locomotief
geen vaart minderde. On
gerust keek ik de stoker
aan. We probeerden alles,
maar de machine stoof
voort. Met onverminderde
snelheid passeerden we het
station. In een flits zag ik
Deze drie Chinezen
mogen er wel wezen.
Ze zingen; „Ping-pang Pie"
les in één keer. Nee, rijden van do-re-mi-fa-si,
mag je nu niet. maar kom
maar eens boven. dar. zal
van do-re-mi-sol-la...,
teken ze nu maar na!
door! schreeuwde ik boven voortrazende onbemande
de stationschef nog met een het lawaai uit tegen de sto- locomotief. De open brug
rode vlag zwaaien, maar ker. „Ga jij maar naar bin- kon niet ver weg zijn In-
toen ijlden we weer verder, nen!". Ik zette de zaag in eens klonk er zo'n ongeloof
de donkere nacht in. Alle de grote stalen schakel die lijke harde knal dat ik uit
seinen stonden onveilig, de de verbinding met de trein mijn bed opveerde en met
machine stampte en schok- vormde. Hoelang ik ge- dekens en al dwars door
te, het was een wanhopige zaagd heb weet ik niet,
toestand. „De brug over de maar plots schoot de scha- slaapkamer rolde. Mijn
grote rivier is open!" stot- kei los van de trein en de- moeder kwari verschrikt
terde de stoker, die totaal ze zette met nog grotere toesnellen, maar moest toen
overstuur was. Ik behield snelheid de dollemansrit verschrikkelijk harH iaph»„
gelukkig mijn kalmte. In voort. Ook de stoomleiding, rlljk hard lachen
een kastje vond ik een die met de remmen van de ze me met de span-
ijzerzaag. „Ga mee!", com- trein was verbonden, brak. *""6 nog op mijn gezicht
mandeerde ik. We klommen Plots schoten alle wielen half onder de tafel vond
samen over de kolenwagen vast en gierend en pieoend n„ i„
heen en stapten, terwijl de kwamen de treinwagons tot locomotief kSt in 't wa-
trein voortraasde, over op stilstand. Met kloppend hart ter!" hakkelde ik. „Malle
het eerste personenrijtuig, luisterde ik naar het weg- jongen!" antwoordde ze al-
zaag de koppeling stervende geluid van de leen, „je hebt gedroomd!"
Een schilderijtje
klein en duur,
Moet bij Miesje aan
de muur.
Ze timmert flink,
het klinkt alom
Maar plots hangt daar
de spijker krom.
„Verdraaid!" roept Mies,
„dat valt niet mee!"
Want de volgende spijker
breekt in twee.
Ik wou dat ik dat 'S Middags pas hangt
snappen kon!
Die muuT l\jkt me zowaar I Maar Mies is „ief tev"e
van beton! £«'jy?
bepaalde voedselproducten enorm ver-
hogen. Dit zou weer een vergroting
der import ten gevolge hebben, die op
haar beurt de handels-, i.c. de beta
lingsbalans in ongunstie mate zou be-
invloeden. En een nog verdere vér.
slechtering van de betalingsbalans
kunnen de Britten zich onder de hui-
dige omstandigheden niet veroorloven.
De gaten moeten gestopt worden; niet
vergroot.
De handhaving van het distributie
pakket is voorts een belangrijk onder
deel van de deflationnistische politiek
der Engelse regering geworden. Zij
hangt nauw samen met de voedselsub
sidies, welke door de Tories tot een
maximum van 2.6 milliard gulden zijn
teruggebracht en die de gerantsoeneer
de levensmiddelen op een betrekkelijk
laag prijzenpeil drukken. Wordt het
distributie-stelsel opgeheven, m.a.w,
wordt de binnenlandse consumptie
vergroot, dan zullen de prijzen als
raketten naar boven schieten. De be
ruchte inflatie-spiraal zal dan in wer
king treden en het einde zal zoek zijn.
HAAROM, dank zij het door voedsel
subsidies ondersteunde distributie,
stelsel, zijn bepaalde, gerantsoeneerde
levensmiddelen aanzienlijk goedkoper
dan op het contingent. Boter b.v. kost
slechts 1,30 per Engels pond (circa
450 gram), margarine 0.60, vlees
0.90 en suiker f 0.27. Bonloze pro
ducten daarentegen zijn tamelijk- prij
zig. Eieren ('s winters gerantsoeneerd,
's zomers meestentijds vrij! doen 0 25
per stuk. terwijl melk 0.50 per liter
kost. Groenten .zijn wel bijzonder
duur. vergeleken met de Hollandse
prijzen. Voor een nietig kropie sla be
taalt men gauw 0.50 a 0.60 en voor
een pond tomaten 0.75.
Terugkomend op ons uitgangspunt,
moet men dan ook tot de conclusie ko
men, dat de grootte van het Engelse
levensmiddelenpakket nog wel mee
valt En ook wat de priizen betreft. Is
de Britse huisvrouw vaak beter af dan
veie mensen on het contingent wel
eens denken. Een andere zaak ts of
men van de Engelse keuken houdt.
Maar dat is een kwestie van smaak:
T."ao gebrek aan inerer'i^nien.
Wij kunnen ons levendig voorstel
len dat het taaie Engelse meelworstje
geen genade in de ogen van verwende
Europeanen kan vinden. Ook de ge
kookte koffie, de zwart-geroosterde
boterham met witte bonen, het in
houdsloze vleespasteitje, de smakeloze
groenten en al die andere gerechten,
welke men in Groot-Brittannie krijgt
te slikken, zullen geen buitenlander
doen watertanden. De Britten, die
eerder ep Bacchus dan op Luculhis
verliefd worden, houden er echter van.
En waarlijk, het zouden geen Britten
zijn, als ze hun kookkunst aan de
smaak van vreemdelingen zouden aan
passen.
JEN SLOTTE nog iets over de lonen.
Over het algemeen kan gezegd wor
den, dat het Engelse loonpeil hoger
hgt dan het Nederlandse. Een ge
schoolde arbeider, die negentig hon
derd gulden per week verdient, be
hoort niet tot de uitzonderingen. Mijn
werkers en havenarbeiders gaan zelfs
wel met 120 gulden naar huis. Dit zijn
hele bedragen, temeer als men de be
lastingtabellen in aanmerking neemt
Een gehuwd man met twee kinderen
en een. inkomen van vijfduizend gul
den per jaar, staat slechts 12,50 aan
de fiscus af. Als hij zesduizend of ze
venduizend gulden vei dient, eist de
staat respectievelijk 130 en 330 gulden
voor zich op. De belastingen gaan, zo
als men wel opgemerkt zal hebben,
progressief naar boven. Iemand met
een inkomen van vijftigduizend gul
den per jaar houdt ongeveer de helft
over, terwyl iemand die een millioen
verdient geen uitzondering in En
geland zestigduizend gulden in han
den houdt
?"e®enover deze betrekkelijk hoge
inkomens der arbeidersgroepen staan
abnormaal hoge huurprijzen, alsmede
uitzonderlijk hoge accijnzen op tabak
e« gedistilleerd. De werkman, die geen
eigen woning bezit, of niet in een nins
woont, dat door huurwet beschermd
(?lle gemeubileerde woningen),
betaalt tien tot dertig gulden per week
aan zijn huisbaas. Het goedkoopste
pakJe sigaretten kost 1,75, een pakje
~fk f 4, een glaasje jenever 1.25-
Ondanks deze abnormaal hoge prij
zen zien de Britten nog kans elk jaar
voor acht milliard gulden de lucht in
te blazen. Hun goklust komt ze jaar
lijks op zeven milliard gulden te staan,
!?Tn$'.*e respectievelijk vijf en één
milliard gulden aan biertjes en bios-
coopjes kwijtraken. Als men naast de-
ze fantastische bedragen het bedrag
vani 14 milliard gulden zet dat Groot-
Bnttannie dit Jaar aan zijn bewape*
hing zal uitgeven, dan kan men beslist
niet zeggen dat de Engelsen, als natie,
het mes op de keel is gezet.