Een familieraad in de Paarlvallei
Schijnwelvaart bij economische
achteruitgang
Amsterdammers stalen chocolade
Geen behoefte aan een Duitse
reclame-invasie
Immigratie in Australië in een
beslissend stadium
Drieduizend ooms en ianies, neven en
n^iggies om oude muur bijeen
Het
nieuwe
boek
>>Mijn naam is Van der Merwe!
Zuidafrikaans geslacht
met vele leden
Schoolmeesier bleef
behouden
ALS DE STERREN
Nood in Indonesië stijgt snel
Culfuur bevolkingsrubber kreeg zware klappen
Dieptepunt is nog niet
bereikt
Julianadorp
Melkcursus gedurende de
zomermaanden
Vliegtuig stortte in
Westeinderplas
Petten
Bridgenieuws
Bij een suikerwerkenfabriek in Krommenie
GLIMLACHJE
Heemschut'' protesteert
tegen ontsiering
Warmenhuizen
Veilingsvereniging gaat
vergaderen
Om het kampioenschap
Oplichters en inbreker
veroordeeld
Meeste vreemdelingen zoeken ander werk na
afloop van hun contract
De room raakt van
de melk
Zilveren Jubileum
Feike Asma
VRIJDAG 25 APRTT,
(Van onze correspondent te Kaapstad)
QNLANGS heb ik in de Paarlvallei, waar de druiven rgpen sinds de Huge
noten er hun wingerden plantten, een bijzonder vreemde vergadering bijge
woond: om een oud, verweerd stuk muur zaten drieduizend mensen van 6 tot
96 jaar, die allemaal tegen elkaar konden zeggen: „Mijn naam is Van der
Merwe De enorme Zuidafrikaanse stam der Van der Merwes kwam in familie-
*rgadering bueen op de voorvaderlijke boerderij „De Hoop", welker vrucht-
bare gronden gouverneur Simon van der Stel op g September 1692, toen de
leeuwen en olifanten er nog vrij rondzwierven, in eigendom gaf aan de negen
tienjarige Schalk Willem van der Merwe. Zij is thans 'n modern, efficiënt bedrijf
en de huidige eigenaar bewoont een huis, dat met zijn statige pilaren, zijn.blin-
kend witte muren en zijn bijgebouwen eerder aan een kapitale buitenplaats dan
aan een boerderij doet denken.
MAAR in het dennebos, dicht bij de
i l oude begraafplaats der eerste Van
der Merwe's, die hun doden op eigen
grond begroeven, staat nog een brok
stuk verweerde, bruine kleimuur op een
oude, uit ongelijke rotsblokken samen
gestelde fundering. En die weinige,
oude stenen zijn de duizenden Van der
Merwes in Zuid-Afrika dierbaarder dan
welke schepping van hedendaagse
bouwmeesters ook: het zijn de laatste
resten van het huis, dat hun stamvader
heeft gebouwd. Daar kwamen zij bijeen
uit alle hoeken van het land, vaak dui
zenden kilometers ver. Zij kwamen om
'n familiedag te houden. Met elkaar en
voor elkaar wilden al die Van der Mer
wes een monument bouwen rondom het
oude stuk muur in de Paarlvallei, als
een hulde aan de doden. Maar voor de
levenden wilden ze, met elkaar en voor
elkaar, minstens honderdduizend gul
den bijeen brengen, opdat de jongens en
de meisjes van de clan, die wèl goeie
hersens maar geen rijke vaders hebben,
toch zouden kunnen studeren.
„Aandag asseblief!"
LIET monument is er gekomen, het
staat om de oude muur als een wach
ter van graniet. En die ton gouds is er
ook gekomen, hij is in de veilige hoede
van een comité dat (natuurlijk) uitslui
tend uit Van der Merwes bestaat. Om
het monument in te wijden en om de
totstandkoming van het fonds te vieren
waren ze. met drieduizend stamgenoten,
een gehele dag in vergadering bijeen
onder de ruisende bomen van de Paarl
vallei. Uw correspondent was er de
enige, die niet Van der Merwe heette.
Stel u zijn verbazing voor, toen een
overijverige voorzitter hem plotseling
voor de microfoon trok en tot de drie
duizend vergaderden sprak: ..Hier 'S
een Nederlander, die natuurlijk óók
Van der Merwe heet. Hij is helemaal
van overzee gekomen om jullie toe te
spreken. Aandag asseblief!"
Wat doet een verbijsterd mens in
zulke omstandigheden? Van der Mer
wes in Nederland, uw correspondent
heeft gemeend in uw geest te handelen
door de Zuidafrikaanse naamgenoten
hartelijk namens u te groeten en hen
voor de volgende drie eeuwen „alles
van die beste" te wensen.
Niet alleen in de tegenwordige
tijd wil men graag de onderwij
zer honden, die men heeft. Dat
was ook in vroeger jaren het ge
val Maar ook toen was er reeds
het vraagstuk van de dienstplicht.
In „De schoolbeleen uitgave
van de N.O.V. afdeling Veisen-
IJmuidenlazen we het volgende,
over wat destijds in Dirkshorn
gebeurd is.
Het was in het jaar 1838. De
schoolmeester Aris de Heer in
Dirkshorn, moest opkomen en \n
verband met de moeilijkheden,
die men toen had met België, zou
het wel eens mogelijk kunnen zijn
dat het lang zou duren, voor hij
weer terug was. Zo geliefd was
deze schoolmeester in Dirkshorn,
dat de inwoners zich herinnerden,
dat men een plaatsvervanger kon
kopen. De nodige maatregelen
werden getroffen en het stuk, dat
werd opgemaakt en dat nu in de
vergeelde archieven werd gevon
den, luidt o.m. als volgt:
„De ondergetekenden verbinden
zich om, ingeval Aris de Heer,
onderwijzer te Dirkshorn, m°et
voldoen aan de Nationale militie,
de onderstaande gelden zonder
voorwaarde te willen geven, ten
einde gemelde persoon *zich m
staat kan stellen tot aankoop van
iemand in zijn dienst en hij alzo
tot genoegen van zichzelf en wel
voornamelijk tot nut der school-
jeugd in zijn betrekking werk
zaam kan blijven
Uit de lijst van ondertekenaren
blijkt, dat er een bedrag van
1315.— beschikbaar werd ge
steld, waarbij we nog aanteke
nen, dat een arme weduwe haar
geit beschikbaar stelde om te
verkopen. Gebruikt werd het gele
echter niet, want genoemde Aris
de Heer werd voor de militaire
dienst afgekeurd.
Jeugd en ouderdom.
JN de vroege morgenuren werden er,
op de plaats waar in de zeventiende
eeuw de kinderen van Schalk, Willem
en Anna geboren zijn, drie zuigelingen
gedoopt. Een der oudste grijsaards van
het geslacht onthulde met een ontroe
rende toespraak het prachtige, granie
ten monument; drie en vier geslachten
tegelijk werden op de gevoelige plaat
vereeuwipi en één der bekendste leden
van de stam, de Kaaplandse kerk-
moderator (en oud-Utrechts student) dr
A. J. van der Merwe. hield de feestrede.
Zeven uren lang was de stam in op
gewekte vergadering bijeen, etend,
drinkend, herinneringen ophalend uit
het grijs verleden en zich verdiepend in
de verwikkeldste familieverhoudingen.
Toen stapten de duizenden weer in hun
in de nabije bossen geparkeerde auto's
en vingen de reis naar huis aan: voor
sommigen meer dan tweeduizend kilo
meter lang! Maar zij waren allen tevre
den en zeer voldaan.
Als ge in Zuid-Afrika voor het
vervelende feit komt te staan, dat
ge u niet de naam herinnert van
'n man, die u als vriend begroet,
dan zegt ge eenvoudig: „Dag,
meneer Van der Merwe, hoe gaat
het?" Er is vijftig procent kans,
dat ge goed hebt geraden! Want
de Van der Merwe's 2ijn hier
menigvuldig als de sterren rond
het Zuiderkruisge breekt er
figuurlijk gesproken de nek
over. Ze komen allemaal uit
Nederland; in Dubbeldam, bij
Dordrecht, werd in het begin van
de zeventiende eeuw hun stam
vader geboren. Acht jaar na Jan
van Riebeeck kwam Willem
Schalkzoon van der Merwe („van
de Merwede") naar de Kaap. als
busschieter in dienst van de Oost-
Indische Compagnie. Maar hij
verwisselde de soldatenrok al
gauw voor de boerenkiel; op 5
Mei 1661 werd hij „vrij-burger"
van zijn nieuwe vaderland. Uit
zijn huwelijk met de dochter van
één der Compagnie-schrijvers
werden dertien kinderen geboren.
Maar zijn zoon Schalk Willem
overtrof hem in kinderrijkdom,
want diens huwelijk met de
Hugenote Anna Prevott werd
verrijkt met zeventien kinderen.
En dat was nog maar het begin.
Vandaag zijn er 23.000 nakome
lingen uit de mannelijke lijn, die
met trots in hun stem zeggen:
„Mijn naam is Van der Merwe".
Een naam met de klank en de
kleur van oud goud, beproefd en
gelouterd in een weergaloze his
torie van bijkans drie eeuwen.
Het ligt in de bedoeling van de Hol
landse Maatschappij van Landbouw, ai-
deling Den Helder en Anna Paulowna
om in samenwerking met de Coöpera
tieve Zuivelfabriek ,Vooruitgang-K.oe-
gras" G.A. te Julianadorp een ment
cursus te organiseren, gedurende de zo
mermaanden van dit jaar. Zo mog -
lijk zal men deze cursus houderi
Anna Paulowna en Julianadorp. uc
komstige leerlingen moeten ten minste
?p 1 Me 1952 de leeftijd van zestien
jaar hebben bereikt.
(Van onze Indonesische correspondent)
Wie in de lobby op of het terras van
Hotel Des Indes aan het Molenvliet
te Djakarta neerstrijkt om zijn „ijskof
fie" of „gin tonic" te savoureren, kan
zijn ogen te gast laten gaan bij een
onafgebroken parade van de mooiste
en kostbaarste auto'9. Het lijkt wel
haast of iedereen in de Indonesische
hoofdstad tegenwoordig met een spik-v
splinternieuwe „slee" rijdt. Helaas is
al deze uiterlijke weelde slechts schijn.
In werkelijkheid wordt de financieel-
eeonomische toestand van Indonesië
dagelijks zorgelijker. En vooral in de
laatste maanden gaat het angstig-snel
bergafwaarts. De handel ligt „plat",
met de cultures gaat het slecht, de
onproductieve Staatskosten stijgen
voortdurend.
Vanwaar dan al deze luxe? Er is
inderdaad een korte periode geweest,
waarin enorme sommen verdiend zijn
en zich onder een groot deel der be
volking vrijwel plotseling een bijzon
dere mate van welvaart ontwikkelde.
Maar die welvaart had slechts een
zwakke basis, namelijk die van de
speculatieve en uiterst conjunctuur
gevoelige rubberprijs. De rubber be
heerst zeker veertig procent van de
Indonesische economie en zo lang de
prijzen van dit product zeer hoog la
gen en vooral Amerika alles afnam,
verdiende de bevolking in brede lagen
tamelijk veel geld. Dat geld kwam
voor een flink deel direct aan haar
ten goede, dank zij de enorme arealen
bevolkingscultuur en de vele remil-
ling-bedrijven, welke in Indonesische
of Chinese handen zijn. In Januari van
dit jaar bedroeg de rubber-export nog
83 000 ton, maar intussen is er iets
gebeurd, dat op de rubbermarkt in
Indonesië een totale ineenstorting tot
gevolg heeft gehad. De rubberprijzen
op de wereldmarkt gingen omlaag en
in Februari nam Amerika maatrege
len tot beperking van de import door
bepaalde kwaliteits-eisen te stellen,
waaraan in elk geval de bevolkings
rubber niet kan voldoen.
Het gevolg is, dat in gro.te gebieden,
vooral op Sumatra en Borneo de rub-
bertap vrijwel stilstaat, terwijl ver
werkingsindustrieën gesloten wor
den In angstwekkend snel tempo
komt de hele bevolkingsrubberproduc-
tie tot stilstand. De consequenties
liggen voor de hand. In de eerste
plaats Veroorzaakt de staking van de
tap een enorme werkloosheid; daar
door sluipt overal de armoede binnen.
Het is geen wonder, dat dit een ver
hoging van de criminaliteit mede
brengt en dus ook een weer kennelijk
toenemende onveiligheid.
De handel in andere goederen krijgt
eveneens een grote klap. Vele impor
teurs zitten met grote, duur inge
kochte voorraden, waarvoor thans
plotseling geen voldoende markt
meer bestaat. Om liquide te blijven
zijn zij gedwongen deze voorraden
met ontzaglijke verliezen van de hand
te doen.
Deze toestand werkt snel door. Men
meent, dat binnen afzienbare tijd ook
in Amerika wel weer aanvoer van de
lagere kwaliteiten rubber nodig zal
zijn. Maar het is zeer de vraag of
Indonesië, dat in 1951 meer dan de
helft van de Amerikaanse behoefte
aan deze rubber dekte, dan in staat
zal blijken om te leveren. Het is be
kend, hoe moeilijk het is om een pro
ductie-apparaat, dat buiten bedrijf is,
weer in werking te stellen; dit geldt
wel speciaal voor agrarische produc
tie met een structuur als die van de
kleine bevolkingsrubber-ondernemin
gen in Indonesië. Men verwacht des
wege ook voor de naaste toekomst een
ernstige terugslag op de economie van
dit land, zelfs al zou de Amerikaanse
rubberimport-beperking weer worden
opgeheven.
Gisteren is een „Sea-otter" van de
Marine-luchtvaartdienst bij de Leimui-
derdijk in de Westeinderplas gestort.
Behalve dat de bemanning een nat pak
opliep, gebeurden er echter geen per
soonlijke ongelukken.
't Is mijn broeder, door Argye
M. Briggs. Uitg. J. H. Kok N.V.
te Kampen.
Dit boek, dat in het Amerikaans on
der de titel „This, my brothër" ver
scheen, brengt ons in de sfeer der ras
sendiscriminatie en beschrijft ons een
arme negerjongen, die voor arts stu
deert. Het is een boek. dat beschamend
is voor de blanke, ook al worden bij
de blanke vriend van de jongen ten
slotte de weerstanden tegen het ande
re ras gebroken.
Als steeds was de vertaling van Nel
Bergmans uitstekend.
Bijbelse ency clopaedie, door
prof. F. W. Grosheide c.s. Uitg.
J. H. Kok N.V. te Kampen.
De uitgever heeft met deze uitgave
elke bijbellezer een dienst bewezen
Zoals reeds in het voorwoord wordt
gezegd, bespreekt dit werk geen dog
ma's en evenmin kerkgeschiedenis,
ambtelijke theologie, wijsbegeerte ot
christelijke kunst. Het pretendeert
uitsluitend woorden uit de bijbel te
verklaren. Maar door deze beperkte
doelstelling is het niet minder waarde,
vol. Eerder heeft het daardoor voor de
bijbellezer aan waarde gewonnen. De
naam van de hoofdedacteur, prof.
Grosheide, die, zoals bekend, voorzit
ter is van het Nederlands Bijbelge
nootschap, waarborgt dat deze ency-
clopaedie met grote kennis van zaken
is samengesteld.
Het werk is verlucht met talrijke
kaarten, photo's en tekeningen.
Huurlin gen herder, door Jan
Overdu in. Uitgave J. H. Kok
N.V. te Kampen.
Dit boek kan worden beschouwd als
christelijke romankunst van de eerste
orde. Het bevat geen zoete bekerings
geschiedenis en dringt evenmin met
bijbelteksten de lezer een oplossing
op. Het boek tekent de strijd van een
dorpspredikant, die in een groot inner
lijk conflict geraakt. Doet hij de keus
als fatsoenlijk, zelf ingenomen predi
kant, dan zal hij met zijn gemeente
geen last hebben. Doet hij de keus als
mens, die ook alleen van genade moet
leven, dan komt hij in conflict met
zijn gemeente.
Het boek werpt geijkt christelijk
moralisme in de waagschaal en bevindt
het te licht. Dit is zijn verdienste, wel
ke hoog kan worden aangeslagen.
De uitslag van de deze week gespeelde
onderlinge bridgewedstrijd is als volgt
W. BoontjesJ. Vriesman 50 pt, fa
milie Geensen 46,5 pt, M. BeerseD.
Boontjes 44 pt, G. en L Rademaker 43.5
pt, T. Watertor—J. Geensen 42,5 pt, C.
en J. de Groot 40 pt, A. van der Vlies
C. Vriesman 38 pt, mevr. De Kuiper—
J. Eriks 31,5 pt.
VOOR DE HAARLEMSE RECHTBANK
Het leven is voor sommigen een bonte
schakering van tragische gebeurtenis
sen. Door de zuigkracht van de moei
lijke omstandigheden worden deze men
sen vaak in de kolk van misdaad ge
trokken. Zo verging het in ieder geval
de 41-jarige Amsterdamse chauffeur B.
F. de Cl., een man. die zich nog nooit
aan een ernstig feit had schuldig ge
maakt.
Maar daar was de droeve omstandig
heid van zijn kind, dat aan de gevrees
de ziekte, t.b.c. leed met de financiële
gevolgen daaraan verbonden. En toen
begin Februari zijn auto werd gestolen
zat hij figuurlijk diep in de put. Geheel
ontmoedigd klaagde hij zijn nood aan
de 42-jarige los werkman D. A. uit Am
sterdam, een aardige vent. met zeven
tien veroordelingen wegens vermogens
delicten. „Kop op. kerel, als je wilt.
kun je wat verdienen. Voor mismoedi-
ging, koop je niets!" troostte dezbe. En
daarmede was feitelijk de teerling ge
worpen. Ook voor een jarenlange
vriend van de chauffeur, de 30-jarige
los werkman L. H. C. H., uit Amster
dam, die zonder werk. geen raad wist
om een baby-uitzet voor zijn te ver
wachten vierde kind bijeen te vergaren!
Met een gehuurde auto is het drie
tal in de nacht van zestien op zeventien
Februari er op uit getrokken. Eerst
naar Zaandam, waar zij een metaalw-a
renfabriek zouden bezoeken. Welk een
tegenslag. Daar werkten arbeiders in
de nachtploeg. „Kop op!" zei leider D
A. opnieuw. Dan maar naar Kromme
nie! Daar is een suikerwarenfabriek.
Cfiocolade-broden zijn ook veel waard!
Alles dreigde aanvankelijk te mis
lukken. Steeds gingen ér auto's en voet
gangers voorbij de fabriek. Doch ein
delijk viel de rust en daarmede de ge
legenheid om aan te pakken. De leider
maakte een raam open en verschafte
zich op die manier toegang tot de fa
briek. Verscheiden dozen met choco
lade-broden bracht hij naar L. H. C. H.,
die bij de ingang stond om het gestole-
ne aan te pakken en in de auto 1*
zetten. B. F. de C. bleef als chauffeur
in de auto. Naar diens huis te Amster
dam werd later de waar vervoerd. Jaar
heeft de Politie de gehele vermiste
hoeveelheid in beslag genomen.
Het slot van de geschiedenis speelde
Zich Donderdagmorgen voor de Haar
lemse Rechtbank af, waar het drietal
om beurten verantwoording moest af
leggen.
Wegens diefstal met inklimming re-
quireerde de officier van justitie mr
Van der Burg tegen D. A. één jaar en
drie maanden afzondering. Acht maan
den, waarvan vier voorwaardelijk met
drie jaar proeftijd, olus onder toezicht-
stelling van de R.K. Reelasseringsver-
eniging hoorde L. H C. H. tegen zich
eisen. Medeplichtigheid aan diefstal in
vereniging werd de chauffeur B. F. de
C. ten laste gelegd. Zeven maanden,
waarvan vier voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd en onder toezichtstelling
van de R. K. Reclassering werd tegen
hem gevorderd.
Over veertien dagen horen de drie
delinquenten wat over hen is beslist.
„Sht! Er zit een vijl in!"
Bij de Nederlandse Spoorwegen be
staat zeker belangstelling en open oog
voor een zo goed mogelijke aesthetische
vormgeving en verzorging, teneinde de
schade door dit bedrijf aan de schoon
heid van ons land toegebracht, te be
perken of zelfs geheel te herstellen.
Thans echter bereikt de Bond Heem
schut het bericht, dat de directie der
Duitse Bondsspoorwegen concessie
heeft verleend tot het inrichten van
3000 goederenwagons als reclamewagen.
Dit betekent, dat deze wagens die nor
maal in bedrijf blijven, aan beide kan
ten over twee derden van dc zijden
met een reclamevoorstelling worden
beschilderd, die ongeveer 12 M2 opper
vlakte heeft.
Als deze actie voldoende geld op
brengt, zal zij gevolgd worden door
een grote uitbreiding van dit reclame
systeem. De Bond Heemschut heeft zich
tot de minister van Verkeer en Water
staat gewend en de vrees geuit, dat de
ze wagens ook naar ons land zullen
komen en het zullen ontsieren met
Duitse reclames.
Wij zijn benieuwd, of men over de
middelen beschikt om dit reclame
barbarisme tegen te gaan.
De „Arbeitsgemeinschaft gegen die
Auswüchse der Auszenreklame, Hil-
chenbach in Westfalen" heeft reeds
met kracht geprotesteerd tegen dit re
clamesysteem.
De veilingsvereniging „Warmenhui-
enz" houdt op 8 Mei haar jaarverga
dering. Uit het verslag van de veiling
bleek ons, dat de omzet in het jaar
1951 een bedrag van f 2.176.714 heeft
belopen. De aanvoer van verschillen
de producten was gering en deze vor
men voor het veilinpbestuur een bron
van moeilijkheden. Zo zal het naar
alle waarschijnlijkheid ook gaan met
de bloemkool, die deze zomer voor het
eerst sinds lange tijd weer op de vei
ling zal worden aangevoerd. De tuin-
bouwvereniging „De Noord" stelt daar
om voor, dat het bestuur alle moge
lijke maatregelen zal nemen om te
verzekeren, dat de prijs die de aan
voerders zullen krijgen, niet aanzien
lijk beneden die op andere veilingen
zal zijn
De tuinbouwvereniging „Groente
teelt" in Sint Maarten stelt voor, po
gingen in het werk te stellen om de
eventuele heffing op export naar Bel-
die te storten in het minimumprijzen-
fonds in plaats van in het egalisatie
fonds.
Het bestuur stelt voor om het vei
lingspercentage te verlagen en de 0.2
procent verhoging, opgelegd door het
Bedrijfschap, voor rekening van de
veiling te nemen.
De uitslagen van de zevende ronde
om het kampioenschap
van
Warmen-
huizen zijn als
volgt:
M. J. de Groot
188
188
25
7,52
A. Dekker
175
125
25
5,00
M. A. de Groot
225
225
16
14,06
W. Hoogeboom
275
193
16
12,06
G. Sevenhuisen
125
125
23
5,43
J. Swan
175
114
23
4.95
J. Slikker
175
164
31
5,29
M. J. de Groot
188
J88
31
6,06
Er moeten nu nog twee rondes ge
speeld worden. De volgende ronde is
aanstaande Dinsdag in café Slikker.
Sirenge straHen
De Haarlemse Rechtbank heeft de
29-jarige verfspuiter B. W. L. uit Zaan-
dam wegens oplichting tot acht maan
den gevangenisstraf met aftrek van
preventief, plus vier maanden voor
waardelijk met drie jaar proeftijd ver
oordeeld. Met het geven van valse
voorstellingen had hij twee Zaandam-
se predikanten bewogen resp. 25 en
f 15 at te staan. De officier van justi
tie mr Van der Burg vond veertien
dagen geleden het gebeurde zó laak
baar. dat hij een jaar zitten als de juis-
te straf zag.
De zaak van de 31-jarige Zaandamse
koopman H. M. H., die twee weken
geleden had gediend is teruggewezen
naar de Rechtercommissaris. Deze ver
dachte was ervan beschuldigd ver
scheidene kennissen voor aanzienlijke
bedragen te hebben opgelicht.
De 21-jarige Amsterdamse koekenbak
kersknecht A. A. K.. die twee maal in
de Zaandamse goederenopslagplaats
van de Ned. Spoorwegen had ingebro
ken en daar totaal voor zestienhonderd
gulden aan cigaretten en overhemden
had weggenomen, heeft van de Haar
lemse Rechtbank één jaar met aftrek
van preventief gekregen. Twee jaar
jeugdgevangenisstraf was gevorderd.
(Van onze correspondent in Australië)
UET nieuws dat vijf Duitse immigranten uit Australië gedeporteerd zullen
worden zal hier niemand bevreemden. Het verbaast de meeste mensen hier
eerder, dat er niet veel meer van de tienduizenden onder contract uitkomende
emigranten, die binnen de vastgestelde twee jaar hun contract verbreken, naar
hun oude land worden teruggestuurd. Het betreft hier vijf van de 632 West-
duitse vaklieden, die een half jaar geleden werden gecontracteerd voor werk
aan het grootse hydro-electrische project in de Snowy River, dat straks een
groot gedeelte van de industrieën van Nieuw Zuid-YValés van electrische stroom
zal voorzien.
MISSCHIEN vraagt men zich af, waar-
om deze vijf Duitsers gedeporteerd
moeten worden wanneer uit de politie
rapporten blijkt, dat alleen reeds in de
staat Nieuw Zuid Wales tussen de
30.000 en 40.000 contract-immigranten
vóór het beëindigen van hun twee-jarig
arbeidscontract hun betrekking verla
ten hebben.
In de eerste plaats moet op een ge
geven ogenblik natuurlijk een voor
beeld gesteld worden. Bovendien wei
gerden deze vijf contractbrekers, nadat
zij opgespoord waren, ander werk,
waarvoor zij geselecteerd en uitgezon
den waren, aan te nemen.
Dat een groot aantal contract-immi
granten fatsoenlijk genoeg is om zich
aan hun verplichtingen te houden, ook
al bevallen werk en omgeving hun niet
zozeer, mag blijken uit het feit, dat na
genen, die zich aan de verbintenis heb
ben gehouden, hun betrekking verla
ten en ander of elders werk zoeken.
Dit is niet geheel onbegrijpelijk,
wanneer men nagaat uit welke be
drijfstakken de meeste immigranten na
afloop van hun overeenkomst weglo
pen. De best betaalde en prettigste be
roepen, waarop ook de Australiërs tuk
zijn, hebben het minste last van het
weglopen van immigranten. Zo ver
liest de wol-industrie slechts 32% van
degenen, die hun contract uitdienden
en de ijzer- en staalindustrie slechts
34%.
De zwaarste verliezen lijden de
houtzagerijen in de „bush" met 71%,
de constructiewerken voor de water
voorziening, natuurlijk eveneens in het
binnenland, met 60%, de spoorweg
aanleg ook weer vrij ver van de
grote steden met 71% en de wegen
bouw met 58%. Dus allemaal betrek
kingen die de nieuwelingen uit Euro
pa wat ver van de steden brengt.
Het zijn juist die takken van het
afloop van de twee jaar 57% van de- bedrijfsleven, die 't moeilijkste Austra
lische arbeidskrachten houden, omdat
zij ook voor de gemiddelde Australiër
niet voldoende aantrekkelijk zijn. De
Australiër gaat dit soort werk doen
wanneer hij even wat geld opzij wil
leggen en verlaat het weer wanneer
hij genoeg bij elkaar heeft. De fat
soenlijke contract-emigrant zingt het
twee jaar uit, spaart het nodige en
gaat dan na afloop van zijn contract
naar „gezelliger" oorden.
Ook hierin begint echter thans ver
andering te komen. De sinds enige tijd
ingevoerde strenge crediet-beperkin-
gen maken, dat er voor Europese im
migranten minder muziek zit in bont,
juwelen en andere luxe industrieën.
Ook krijgen zij hierdoor minder gele
genheid om met geleend geld hun eigen
fabriekje of zaakje te beginnen.
Dit, gepaard aan het feit dat de
baantjes en betrekkingen nu niet meer
zo voor het opscheppen liggen, als een
jaar geleden, maakt dat de immigrant
zich nog wel even bedenkt, voordat hij
na afloop van zijn contract zijn werk
kring verlaat.
Met betrekking tot de meest begeer
de baantjes begint er thans een zeke
re verzetshouding tegenover „nieuwe"
Australiërs te ontstaan. Er komt voor
het meest begeerde werk concurrentie
en wanneer dit het geval is, wordt de
vreemde eend in de bijt niet meer zo
vriendelijk aangkeken, als toen er voor
ieder meer dan genoeg was.
Het succes der immigratie zal er in
niet onbelangrijke mate van afhangen,
of de „nieuwe" Australiërs deze nieu
we situatie weten te begrijpen en te
aanvaarden. Wil de doorsnee immi
grant het werk nemen dat er te krij
gen is, dan zal over deze kwestie wei
nig of niet worden gesproken en ge
schreven. Wordt het een dringen om
de overgebleven room tussen oude en
nieuwe Australiërs, clan zal dit onge
twijfeld een groeiend verzet tegen de-
immigratie in zijn huidige vorm en
omvang met zich brengen.
Op 22 Mei 1927 volgde Feike Asma,
thans één van de bekendste organisten
van ons land, zijn vader op als bespeler
van het orgel van de geref kerk te Den
Helder ën op dezelfde datum van dit
jaar is het dus een kwart eeuw geleden,
dat hij zijn loopbaan als musicus begon.
Al spoedig werd hij benoemd tot orga
nist van de Hooglandse Kerk te Leiden,
ni op 1 Juli 1933 en precies tien jaar
later verwisselde hij deze functie voor
die van organist van de Evang. Luth.
Kerk te Den Haag. Zowel in Leiden als
in zijn tegenwoordige woonplaats slaag
de hij er in, evenals vroeger zijn leraar
Jan Zwart, door geregelde concerten
meer begrip voor de orgelkunst te wek
ken. Ook als dirigent verwierf hij be
kendheid. Hij studeerde daartoe onder
leiding van Eduard Flipse, Jan Koetsier
en, in Italië, van Paul van Kempen. Bij
de concertpianist Hugo van Dalen stu
deerde hij compositie en piano. Voor
Philips' Phonografische Dienst trad hij
op als vertolker van de grote orgelwer
ken voor gramofoonplaten. Voor de vie
ring van het jubileum zijn een ere-
coinité en een comité van uitvoering ge
vormd, waarin tal van vooraanstaande
personen, vooral uit de muziekwereld,
zitting hebben.
Op Woensdag 28 Mei a.s. zal in de
Evang. Luth. Kerk te Den Haag een
huldigingsconcert gegeven worden,
waarbij de jubilaris een album met
handtekeningen zal worden aangeboden.
De secretaris van het Uitvoerend Co
mité, de heer Gradus Wendt, Philo-
sofenallee 33a te Zwolle, zal daartoe
gaarne adressen van sympathiserenden
ontvangen.
