Een vurig pleidooi van Mossadeq
voor Internationaal Gerechtshof
De Britten maken een eind aan hun
blokkade van radio-Berlijn
Z.-KOREAANSE OPPOSITIE NAM
STEEKPENNINGEN AAN
Gevluchte koningin van Jordanië
is nog steeds in Zwitserland
Trumans hulpplan goedgekeurd
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
De competentie van het Hof betwist
W eer verlenging
gijzeling gevraagd
Oostduitsers bedenken nieuwe plagerij
Dinsdag 10 Juni 1952
77e Jaargang No. 11434
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
,,lran: inzet van imperialisiische rivalen''
Overleg inzake staking
in V.S. vastgelopen
Nationalisatie is een
voorrecht der staten
Van communisten, beweert
Syngman Rhee
Franse spionnen vonden
kostbaar materiaal
Nieuwe opstand op Koje
Gegijzelde bestrijdt de
noodzakelijkheid
Onder bescherming van
de politie
De Egyptisch-Soedanese
conferentie geëindigd
Weerbericht
Besprekingen over het
Westelijke antwoord
,|Taft en Kefauver hebben
de grootste kansen
„Vliegende Driehoeken"
voor de R.A.F.
Grootste deel van de
wereld lijdt nog honger
WEER TWEE AANSLAGEN
IN TUNESIE
Denemarken laat Duitse
oorlogsmisdadigers vrij
Anderhalf milliard lager dan was aangevraagd
In één week 14 gevallen
van kinderverlamming
Directie:
J. BIJLSMA en C KRAK
Hoofdredacteur-
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 6264
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct. p. mjn.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elke woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal ƒ6.05, per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen ƒ0.49
QEKLEED in een zwart colbert met gestreepte broek en zwarte das en onder
steund door de Perzische gezant Hossein Navab en door zijn zoon, is gister
morgen de Perzische minister-president dr Mohammed Mossadeq voor de veer
tien rechters van het Internationale Hof van Justitie in het Vredespaleis te Den
Haag verschenen om de competentie van het Hof een uitspraak te doen in het
oliegeschil tussen Perzië en de Anglo Iranian Oil Company te betwisten. HU
sprak zeer langzaam, Af en toe zette hij zijn stem kracht by om op felle en
harf echtelijke wijze het Iraanse standpunt te verdedigen.
Staalarbeiders zullen hei werk
nog niei hervatten
De besprekingen van vertegenwoor
digers der Amerikaanse staalindustrie
en der vakverenigingen over 't geschil
bü de Amerikaanse staalindustrie zUn
volledig vastgelopen.
De voorzitter van de bond van arbei
ders in de staalindustrie, Murray, ver
klaarde, dat de staking zou worden
voortgezet. Volgens Stephens, de voor
naamste onderhandelaar van de zijde
der industrie, is de eis der vakvereni
gingen, alleen vakbondsleden aan te
stellen, het belangrijkste geschilpunt,
doch volgens Murray is ook een aantal
geldkwesties niet opgelost.
Volgens Murray en Stephens zijn
maatregelen getroffen, dat de vakbond
tijdens de staking bepaalde afdelingen
zal toestaan 't werk te hervatten, zo
dat de belangrijkste productie voor de
fensiedoeleinden kan voortgaan.
Zoals bekend had Truman de Senaat
verzocht geen stappen te ondernemen,
zolang het overleg tussen directies en
arbeiders nog gaande was.
De Belgische regering zal binnen
kort de inschrijving openstellen van
een nieuwe obligatielening, die haar,
naar verwacht wordt, 3 tot 4 milliard
frank zal opbrengen.
«HE mensheid zoekt reeds lang ge
schillen op te lossen door te luiste
ren naar de stem van de rede voor de
internationale gerechtshoven; veeleer
dan haar hulp te vinden in het geweld",
zo begon de Iraanse premier zijn plei
dooi. „De achtbare rechters van dit
Hof", zo ging hij verder, „zullen toege
ven, dat de totale onderwerping van
een natie aan de internationale autori
teit, een absoluut vertrouwen zou doen
veronderstellen. Het is niet om beledi
gend te zijn tegenover één dezer auto
riteiten van de V.N., als opgemerkt
wordt, dat een dergelijk vertrouwen
nog nergens bestaat en dat in elk pact,
handvest of protocol, de staten grenzen
hebben gesteld voor acties van de nieu
we autoriteiten en daaraan hebben ont
trokken, hetgeen zij beschouwden als
essentiële voorrechten van hun souve-
reiniteit en als grondslagen hunner on
afhankelijkheid". Mossadeq concludeer
de in verband hiermede, dat de grote
mogendheden, zoals Frankrijk en de
Ver. Staten zo voorzichtig waren ge
weest zélf de beperkingen van hun na
tionale competentie vast te stellen. „Is
het dan toegestaan", zo vroeg hij, „het
een kleine natie als Iran aan te reke
nen, dat zij zich verschanst achter de
strikte grenzen van het Handvest der
Ver. Naties, zowel als achter die van
haar eigen verklaring en zich radicaal
er tegen verzet, dat die grenzen wor-
Het proces, dat wordt voorbereid te
gen de elf gearresteerde Zuidkoreaan-
se parlementsleden (en tegen een aan
tal nog niet gearresteerden) moet aan
het licht brengen, dat oppositieleden
van communistische zijde geld hebben
ontvangen om de huidige regering ten
val te brengen. Het geld zou afkom
stig zUn uit Noord-Korea en Japan.
Volgens de oppositie waren de fond
sen vooral beschikbaar gesteld door
Politie zoekt nog naar
verdachten
Bij de jacht, die de Franse politie
heeft gemaakt op van spionnage ver
dachte communistische personen, is in
een kippenhok in Toulon o.m. een ver
slag gevonden van het geheime mari
nelaboratorium van Brusc bij Toulon,
waar nieuwe radarinstallaties voor be
strijding van duikboten worden De-
proefd. Voorts kwamen een kaart van
de havenwerken van Toulon, een plan
voor sabotering van de elektriciteits
voorziening van Toulon, bijzonderhe
den over militaire convooien naar In-
do-China en richtlijnen voor het orga
niseren en drijven van een spionnage-
bende aan het licht.
Vijf personen zijn aangehouden.
Agenten van de Franse contra-spion-
nagedienst zijn op zoek naar een aantal
personen, dat, naar men aanneemt,
is ondergedoken. j
Franse ministers hebben, onder lei
ding van premier Pinay, vergaderd ter
bespreking van de resultaten van hel
optreden der Franse politie in de ma
rinebasis Toulon. Men heeft in geen
der tot nu toe door het ministerie van
landsverdediging onderzochte documen
ten gegevens aangetroffen over be
paalde installaties of wapens, die (nog*
geheim worden gehouden.
Het ministerie heeft echter nog niet
de tijd gehad om alle door de politie
in beslag genomen stukken na te gaan.
Zuidkoreaanse zakenlieden, die belang
hebben bij handel op Japan, en die een
regering wensen onder een minder an
ti-Japans gezinde president.
In het politieke leven in Zuid-Korea
speelt geld een .belangrijke rol en de
grenzen der toelaatbaarheid zijn moei
lijk te trekken.
In zekere mate kunnen zowel te
genstanders als aanhangers van presi
dent Rhee elkander beschuldigen van
„corruptie".
Acht Amerikaanse soldaten en veer
tig communistische gevangenen zijn ge
wond bij een opstand in afdeling 76 van
het gevangenkamp op Koje.
De strijd ontbrandde, toen zesduizend
gevangenen een bevel, om zich in groe
pen van 150 man uit 't complex te bege
ven, niet opvolgden.
De Amerikaanse en Nederlandse man
schappen maakten gebruik van traan
gas en handgranaten en rukten op,
door tanks gesteund, de bajonet op 't
geweer, om de gevangenen in kleinere
eenheden te verdelen.
Om 8 uur plaatselijke tijd meldden
de officieren, dat ongeveer vierduizend
gevangenen waren overgebracht. De
gevangenen staken hun eigen voorra
den .benzine en petroleum in brand-
De gebouwen vlogen met geweldige
ontploffingen de lucht in.
Toen de operatie om over half ne
gen geëindigd was, waren 32 gevange
nen om het leven gekomen.
den oveschreden door een brutale han
delwijze?"
Voorrecht der staten.
HE zorg, elke inmenging in de natio-
u nale competenties te vermijden, was
ir. Iran wellicht groter dan elders. „Ons
grondgebied is de inzet geweest van
imperialistische rivalen en de Volken
bond heeft geen eind kunnen maken
aan de toestand, de gedurende de laat
ste vijftig jaar geconcentreerd was in
de Anglo-Iranian". Nationalisatie
maakte volgens de premier deel uit van
de voorrechten der staten. Men heeft
haar reeds in vele landen toegepast.
Het is voor Iran moreel en politiek
onmogelijk de zaak der nationalisatie
der olie-industrie in het geding te doen
zUn, zo verklaarde Mossadeq verder
De verdediger van het Iraanse stand
punt, de Belgische prof. Rolin. wees
erop, dat de competentie van het Inter
nationale Hof slechts bestaat in die
mate, als door beide partijen aanvaard
is. Iran heeft met de grootste voorzich
tigheid het Hof erkend.
De Britse delegatie, die eveneens bij
de zitting van het Hof aanwezig was,
zal naar vernomen wordt, niet antwoor
den op het pleidooi van dr. Mossadeq.
Men stelt zich op het standpunt, dat dit
een politieke uiteenzetting was, welke
niets te maken heeft met de aan de or
de zijnfle zaak.
Premier Mossadeq rechtsin gesprek
.met de pleiter voor Iran, de Belgi
sche professor Rolin. Links de En
gelse advocaten met hun traditionele
pruikentooi.
De zaak Hommerson
De rechter-commissaris, mr. J. Knot
tenbelt, heeft gisteren aan de recht
bank te Amsterdam opnieuw ver
lenging verzocht van de gyzeling van
de Zaandamse journalist, de heer A.
H. Hommerson. Mr Knottenbelt heeft
dit verzoek gegrond op de omstandig
heid, dat de heer Hommerson thans
reeds zes en dertig dagen in güzeling
vertoeft en alle gelegenheid heeft ge
had, zijn zegsman te noemen, maar dit
nog steeds niet heeft gedaan.
Voor de rechtbank, welke werd ge
presideerd door mr De Gaay Fortman
heeft de heer Hommerson betoogd,
dat hij juist op de gronden, door de
rechter-commissaris aangevoerd, zijn
zegsman niet zal noemen. Inmiddels
is immers duidelijk vast komen te
staan, dat door zijn weigering, de
naam van de zegsman te noemen, het
onderzoek tegen de onbekende dader
op geen enkele wijze is geschaad, zodat
er van noodzakelijkheid dezer gijzeling
geen sprake is.
De rechtbank heeft nog niet beslist
op het verzoek van de rechter commis
saris.
De vereniging van Amsterdamse
journalisten „De Amsterdamset Pers"
heeft aan mevrouw Hommerson en
haar vier kinderen te Zaandam een
zeer grote fruitmand gezonden met
een brief, waarin hun de sympathie
der vereniging wordt betuigd.
20.000 OP 16160
In de 2e klas le lijst van de 516e
Staatsloterij viel op nr. 16160 f 20.000.
Een trieste bijzonderheid in het hu
welijk van de koning en de koningin
van Jordanië is wereldkundig gewor
den, toen Vrijdagavond koningin Zaïn
van Jordanië, in het gezelschap van
haar zoon, plohseling uit haar hotel te
Lausanne verdween en voor zichzelf
en haar kinderen de bescherming van
De besprekingen, die 31 Mei zijn be
gonnen tussen vertegenwoordigers van
de Egyptische regering en van de Soe-
dancse partij der Mahdisten, dig een
onafhankelijk Soedan wil, zijn gisteren
geëindigd. Het doel der besprekingen
was een oplossing te vinden voor de
tegengestelde standpunten van beide
landen. Egypte wil koning Faroek ook
als koning van de Soedan erkend zien
en de Soedanezen wensen zelf hun
staatkundige lot te bepalen.
De Egyptische bladen schrijven, hoe
wel er namens de vergadering niets
is verklaard, dat er volledige over
eenstemming bereikt is. De leider van
het Egyptische gezinde „Soedanese
nationalistische blok" verklaarde, dat
zijn partij geen enkele overeenkomst
zal erkennen, die buiten de partij om
tot stand komt. Een lid der Soedanese
delegatie verklaarde: „Het is dwingend
noodzakelijk, dat er economische en
culturele eenheid tussen Egypte en
Soedan bestaat".
Verwachting tot hedenavond.
WEiNIG WIND
Droog weer met enkele overdrij
vende wolkenvelden. Zwakke tot
matige wind uit Westelijke rich
tingen. Weinig verandering in
temperatuur.
WOENSDAG: Zon op 4.20. onder
20.59. Maan op 0.00, onder 7.43.
lenernal Eisenhower voert momenteel besprekingen met zijn republikeinse
'ollega's in zijn verkiezingsactie. V.l.n.r.: Senator James Duff (Pennsyl-
vania) senator Henry Gabot (Mass), Eisenhower en Paul Hoffman.
De Britten hebben een eind gemaakt aan hun blokkade van het in West.
BerlUn gelegen gebouw van Radio-Berlyn, Wel hebben zü de eis gesteld, dat
allen, die het willen betreden, voorzien zullen zqn van een door de Westberlijn-
se autoriteiten verstrekte pas. Men is hiertoe overgegaan, omdat de Russen
hebben afgezien van maatregelen tegen de Westberiynse enclaves op Oostduits
gebied. Overigens hebben de Oostduitse autoriteiten een beslissing genomen,
welke een nieuwe blokkade tegen Berlijn zeer gemakkelqk zal maken. Alle
contracten op lange termijn voor de levering van grondstoffen en steenkolen
aan Westberlünse bedrijven zijn opgezegd. De Westberiyners zullen nu van
dag tot dag en wagen voor wagen moeten betalen, hetgeen hun ongeveer twee
maal zo duur komt als de oude regeling.
Vertegenwoordigers der Westelijke
mogendheden zijn gisteren in Londen
besprekingen begonnen over een Wes
telijk antwoord op de jongste nota van
Moskou over Duitsland. De Westelijke
ministers zijn het eind Mei te Parijs
eens geworden over de hoofdlijnen van
het antwoord en hebben daarover over
leg gepleegd met Adenauer. Fransen
en Amerikanen hadden gisteren een
gemeenschappelijk ontwerp, de Engel
sen kwamen met een eigen voorstel.
Minister Acheson zal op 23 Juni in
Londen aankomen, waar hij met zijn
Britse en Franse ambtgenoten, Eden
en Schuman, zal beraadslagen. Er zal
van gedachten worden gewisseld over
de algemene wereldsituatie, waarbij
vooral aandacht zal worden geschon
ken aan het vraagstuk Korea en aan
het verloop van de koude oorlog in
Europa.
OLIEVONDST TEN ZUIDEN VAN
FRANKFORT
Nabij Wolfskehlen, ten zuiden van
Frankfort, op de plaats waar verleden
jaar een grote uitbarsting van aard
gas voorkwam, heeft men thans olie
gevonden. Men weigerde evenwel te
zeggen op welke diepte de olie was
gevonden en hoe groot naar schatting
de olielaag is.
>y[
Op dertien na zijn thans de 1206 kies
mannen naar de nationale republikeinse
conventie, die de candidaat voor het
Amerikaanse presidentschap zal aan
wijzen, gekozen. De stand (niet offi
cieel) luidt. 462 voor senator Taft,
390 voor generaal Eisenhower, 130 voor
andere candidaten en 211 met nog geen
uitgesproken voorkeur of ,op de wip".
Bij de democraten hebben zich 246
afgevaardigden naar de democratische
partijconferentie voor senator Kefauver,
86 voor zijn collega Russell, bijgenaamd
„de favoriet van het Zuiden" en 85
voor de directeur van het Amerikaanse
hulpverleningsprogramma aan het bui
tenland, Harriman. uitgesproken.
de Zwitserse politie inriep. Haar echt
genoot, koning Talal is geestesziek.
VoIgei»3 berichten uit Jordanië zou de
koning reeds zUn afgezet. De Zwitser
se politie in afwachting van de
verdere ontwikkelingen in Jordanië
weigert mede te delen, waar zich ko
ningin Zaïn en haar zoon, kroonpriqs
Hoessein, bevinden. Zeker is echter,
dat zij zich ophouden bü het meer van
Genève.
Koning Talal heeft enkele dagen lang
zijn vrouw en kind gezocht. Zijn adju
dant heeft in Italië nasporingen ge
daan die uiteraard vruchteloos bleken.
Volgens te Genève verbreide geruch
ten zou de koning er later in hebben
toegestemd, weer te worden opgeno
men in de inrichting voor geestesizieken
in de buurt van Genève. In het afge
lopen jaar heeft hij daar reeds enkele
maanden doorgebracht.
Naar verluidt is een broer van de
koningin, prins Nassein. gisteren te
Lausanne aangekomen. Hij zou zich bij
zijn zuster en neef hebben gevoegd.
Eén en al vleuqel
Plan voor snelle opbouw van
de Britse luchtmacht
De Royal Air Force zal over enige
tijd de eerste luchtmacht ter wereld
zün, die de Gloster G. A.-5 de „Vlie
gende Driehoek" in gebruik heeft.
De aankoop van deze machines is ver
vat in een plan voor de bouw „met
zeer grote voorrang" van een groot
aantal nieuwe vliegtuigen, o.m. de
Hawker „Hunter", de Supermarine
„Swift" en een „All Weather" jacht
vliegtuig.
Over de Gloster G. A.-5 is nog wei
nig bekend. De machine vloog het
eerst in November 51. De G. A.-5 heeft
twee straalmotoren, die samen 15000
Engelse ponden stuwdruk leveren. Het
vliegtuig heeft een zware bewapening
en voert een uitgebreid radar-instru
mentarium mee. Vermoedelijk bestaat
de bemanning uit twee man. De „Vlie
gende Driehoek" is eigenlijk één en al
vleugel. Het toestel heeft een zuivere
driehoeksvorm. De basis van de drie
hoek bevindt zich aan de achterzijde
van het vliegtuig. De romp is als het
ware de loodlijn, die door de top van
de driehoek loopt.
De G. A.-5 is zeer wendbaar en kan
de brug vormen tussen snelheden van
ongeveer 600 kilometer per uur, tot
snelheden boven die van het geluid.
In een overzicht van de voedsel- en
landbouworganisatie der Verenigde
Naties wordt medegedeeld, dat een
groot deel der wereld nog honger lijdt
en ondervoed is.
Het gemiddelde dagelijkse dieet in
de minst ontwikkelde en dichtst be
volkte gebieden der wereld blijft nog
aanzienlijk beneden de reeds onvol
doende vooroorloijse gemiddelden al
dus dit overzicht. In het afgelopen jaar
vielen slechts geringe tekenen van ver
betering vast te stellen.
In de Arabische wijk van Sfax is
gisteren een transformator in de lucht
gevlogen door het ontploffen van een
daarin geplaatste granaat. Een gedeel
te van de Arabische en Europese w^ik
is thans van stroom verstoken. De
schade wordt geschat op een millioen
francs.
In Tunis is in de Arabische wijk een
kleine bom uit een auto geworpen.
Twee Arabieren werden gewond. Een
tweede bom richtte verwoestingen aan
in een gebouw van de Arabische wijk.
Binnenkort zullen de vijftien Duitse
oorlogsmisdadigers, die nog in Dene
marken gevangen zitten vrijgelaten
worden. De voornaamste figuren o.w.
de ex-Gestapo-man dr Mans Wassche,
zullen dezer dagen naar de Duitse grens
geleid en aan de Duitse grenspolitie
overgeleverd worden. Overigen worden
later vrijgelaten.
De Amerikaanse Senaat heeft giste
ren met 5911 stemmen het program
voor militaire en economische hulp
aan het buitenland tot een bedrag van
6.447.730.750 dollar definitief goedge
keurd en naar het Witte Huis gezon
den ter ondertekening door president
Truman. Het eindbedrag is büna an
derhalf milliard doUar minder dan de
door Truman gevraagde 7,9 milliard.
Volgens het thans goedgekeurde pro
gram krijgt Europa 3.415.614.750 dollar
aan militaire en 1.282.433.000 dollar
aan economische hulp. Hieronder zijn
begrepen 25 millioen dollar voor hulp
aan Spanje. Het Nabije Oosten en
Afrika krijgen samen ruim 560 millioen
militaire en ruim 181 millioen econ.
hulp. Azië en de Pacific bijna 565 mil
lioen militair en ruim 321 millioen eco
nomische Latijns Amerika bijna 58
millioen müitaire en ruim 20 millioen
economische hulp.
16.481.000 dollar gaat naar het inter
nationale kindernoodfonds van de V.N.
Truman heeft het recht naar eigen
inzicht maximaal tien procent van de
bedragen van het ene gebied naar het
andere over te schrijven.
De bedragen gelden voor het belas
tingjaar, beginnend Juli a.s.
In de week van 25 t/m 31 Mei zijn in
het gehele land 14 gevallen van kinder-
verlamming aangegeven, namelijk 2 in
Haskerland, 1 in A'dam. 1 op Texel
2 in Heerlen, 1 in Grevenbicht, 1 in
Munstergeleen, 2 in Nieuwstadt, 1 in
Simpelveld, 1 in Sittard, 1 in Spaubeek
en 1 in Stein.