Gemakkelijker invoer uit Europa
in V.S. dringend nodig
Japans parlement ontbonden
Weer dag van druk beraad
in eigen kring
Belgische regering verkeert in
grote moeilijkheden
V.S. werken aan
een atomische
luchtmacht
Kabinetswijziging in Egypte laat
nog op zich wachten
Parachutesprong in de Seine
Zweden vernieuwt
zijn vloot
,V*«dag 29 Augustus 1952 VERENIGDE DAGBLADEN
77 e Jaargang No. 11503
Dagblad voor Den HelderKoegrasTexelVlieringen en Anna Paulowna
Drie en zestig nieuwe
schepen in zes jaar
Bondsregering besprak
jongste Sowjetnota
Witham H. Draper trekt conclusies
Voorwaarde voor versterking Van de
economie in ons werelddeel
Integratie van Europa
vordert
Vier ex-nazi's pleegden
grof verraad
Nieuwe verkiezingen tegen 1 October
Hervatting van handel
met Peking-China?
Gratiebeleid wekt storm
van verontwaardiging
Weerbericht
Compensatie levert nog enkele problemen op
Prof.C.P.M. Romme ziet
,,enig licht"
Edenswittebroodsweken zijn voorbij
De olie-maatschappijen
verdedigden zich niet
Tegen de beschuldiging van
monopolisme
Rectores magnifici van
de Universiteiten
Uitstel tot na 3 September
Maher en Naguib ontkennen het oneens te zijn
V.S. dragen Japan voor als lid
der Verenigde Naties
Steun aan buitenlanders
De stopzetting afname
van baconvarkens
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
Verjaardagciimt van vtiagande Opa
De Zweedse marine is bezig met de
uitvoering van een uitgebreid opbouw
en vernieuwingsprogramma. In de loop
ven zes jaar zal de marine over drie
en zestig nieuwe schepen beschikken.
Vele der bestaande eenheden worden
rjd'erniseerd. De totale kosten van
prpgramma worden op zeshonderd
mijlio'en Zweedse kronen geschat. De
oorlogsvloot bestaat op het ogenblik
uit ongeveer 140 gevechtseenheden van
uiteenlopende typen, van moderne
«Sisers en oude „vestzakslagschepen"
tot snelle motortorpedoboten toe.
Volgorde agendapunten is
onaanvaardbaar
Zowel de Westduitse als de Oost-
duitse regering heeft Donderdag de
jongste Sowjetnota over Duitsland be
sproken. De Westduitse regering be
sloot een uiteindelijk oordeel over de
nota uit te stellen tot 3 September als
kanselier Adenauer is teruggekeefcL
Jacob Kaiser, de Westduitse minister
voor zaken geheel Duitsland betreffen
de, verklaarde dat de door de Sowjet-
unie voorgestelde volgorde van agen
dapunten voor een Viermogendheden-
conferentie onaanvaardbaar is. Vol
gens hem moet de notawisseling wor
den voortgezet tot over een conferen
tie met meer kans van slagen overeen
stemming zal zijn bereikt.
De Oostduitse regering heaft ver-
Waard bereid te zijn vertegenwoordi
gers naar een Viermogendhedenconfe-
rentie, zoals voorgesteld in de jongste
Sowjetnota. aan te wijzen. De Oost
duitse plaatsvervangende premier,
Nuschke. heeft verklaard: „Indien er
werkelijk viermogendhedenbesprekin-
gen zouden worden gehouden, waar
fundamentele kwesties zouden worden
opgehelderd, zou natuurlijk als eerste
stap tot algemene verkiezingen beslo
ten worden."
De Amerikaanse propagandist voor
natuurgeneeswijze, Bernard Mac-
Padden, bijgenaamd ,JDe vliegen
de grootvader", die alom bekend
staat door zijn gewaagde parachu
te-sprongen, tuil zijn 84ste verjaar
dag in Parijs vieren, met een
sprong vanuit een vliegtuig in de
Seine bij het Bois de Bologne. „De
vliegende grootvader" bij aan
komst op het vliegveld te Parijs.
tJET economische welzjjn van Europa Is slechts gebaat met uitbreiding van de
productie en een aanzienlijke verruiming van de mogelijkheden voor de
export. Daarvoor is het nodig, dat er meer wederzijdse handelsovereenkomsten
tussen de V.S. en de afzonderlijke Europese landen worden gesloten. Voorts
dient de invoer van Europese goederen in Amerika te worden vergemakkelijkt.
Alleen op deze wijze kunnen wij de financiële positie van onze Europese bond
genoten versterken zonder de eigen export in gevaar te brengen. Dit zijn de
voornaamste conclusies van het rapport dat ambassadeur Willlam H. Draper Jr.,
de Amerikaanse speciale vertegenwoordiger in Europa, aan president Truman
heeft gezonden. Het rapport heeft betrekking op de eerste zes maanden van
Drapers werk in Europa.
HRAPER dringt er in zijn uiteenzettin
gen op aan, dat de Amerikaanse dou
ane-voorschriften zodanig worden ge
wijzigd, dat buitenlandse goederen ge
makkelijker kunnen worden ingevoerd.
Verder acht hij een geleidelijke verla
ging van de Amerikaanse invoerbe
perkingen en invoerrechten nodig, als
mede een uitbreiding van de Ameri
kaanse regeringsgarantie tegen ont-
ValseConventie van Bonn
aan Ulbricht verkocht
De officier van justitie van het fede
rale opper gerechtshof te Karlsruhe, dr.
K. Wichmann, lieeft een voorlopig on
derzoek gelast tegen vier personen, die
ervan worden verdacht een vervalste
tekst van de contractuele overeen
komsten van Bonn tussen Weet-Duits
la nd en de Westelijke geallieerden san
de Oostduitse waarnemende minister
president Ulbricht te hebben verkocht.
Het viertal heet lid te zijn geweest
van de nationaal-socialistiscbe partij.
De aanklacht luidt: verraad, vervalsing
van documenten en omkoperij. De in
het Frans gestelde tekst werd 16 Janu
ari door Ulbricht op een persconferen
tie te Oost-Berlijn als een sensatie be
kendgemaakt.
Het Oostenrijkse staatsverdrag
Mexico heeft aangekondigd, de vol
gende bijeenkomst van de Algemene
Vergadering der V.N. te willen verzoe
ken om bespreking van de kwestie van
het Oostenrijkse staatsverdrag.
eigening en andere abnormale risico's
voor Amerikaanse particuliere investe
ringen in het buitenland.
In het rapport wordt voorts gewezen
op de belangrijke vorderingen die er
de laatste tijd met de politieke, eco
nomische en militaire integratie van
Europa gemaakt zijn.
De Europese defensie-uitgaven zijn
sedert het uitbreken van het Koreaan
se conflict meer dan verdubbeld. Alle
Navo-landen beschikken over een aan
zienlijk sterkere strijdmacht dan twee
jaar geleden. De Verenigde Staten heb
ben zich echter genoodzaakt gezien
Europa te helpen door de leverantie
van zware wapens en andere militaire
goederen, die in Europa nog niet in
voldoende mate vervaardigd worden.
Het z.g.n. „Offshore procurement"-
program, een vitaal onderdeel van o.e
wederzijdse steun bij de verdediging,
achtte Draper van eminent belang om
dat „het mes hierbij aan twee kanten
snijdt". Niet alleen zyn talrijke Euro
pese ondernemers in de gelegenheid
hun fabrieken uit te breiden en nieu
we producten te vervaardigen, doch bo
vendien stelt het plaatsen van Ameri
kaanse orders in Europa de vrije lan
den in staat de opbouw van hun de
fensie te versnellen.
De Amerikaanse regering laat een
programma ontwerpen, dat voor het
komende jaar voorziet in ket plaatsen
van militaire bestellingen ter waarde
van een milliard dollars in Europa, zo
wordt te Washington vernomen.
Het Japanse kabinet heeft gisteren
besloten het parlement te ontbinden en
tegen 1 October nieuwe algemene ver
kiezingen uit te schrijven. Bij decreet
heeft keizer Hirohito dit besinit be
vestigd. Oppositiebladen hadden reeos
enige tUd ontbinding van bet parle
ment en het houden van nieuwe ver
kiezingen geëist, omdat zo motiveer
de men zijn eisen nu Japan weer
onafhankelijk is, het land zo spoedig
mogelijk een nieuwe regering moet
hebben. Het huidige kabinet onder pre
mier Josjida bestaat nit liberalen.
Volgens politieke kringen te Tokio
heeft de zaak van de twee Britse zee
lieden, die door een Japans tribunaal
te Kobe tot dertig maanden gevange
nisstraf zijn veroordeeld wegens dief
stal van 1.700 yen, het besluit van de
regering om het parlement te ontbin
den, verhaast. Er werden in het parle
ment veel interpellaties over deze zaak
verwacht. Josjida zou van mening zijn,
dat het incident niet had moeten ge
beuren en hij zou de Britse autoriteiten
hebben verzocht concessies te doen,^ten
einde de oppositie te „ontwapenen".
De ontbinding geschiedt op een ogen
blik dat Japan op economisch terrein
moeilijkheden hoeft, ondfcr meer als
gevolg van invoerbeperkingen, in het
bijzonder die van het Sterlinggebied.
In bepaalde kringen stelt men als re
medie voor de hervatting van de han-
Naar verluidt staat België voor een
nieuwe regeringscrisis als gevolg van
het feit, dat Pholien, de minister van
justitie, de „beul van Breendonck", een
berucht rexist uit de bezettingsjaren,
uie ter dood was veroordeeld, gratie
heeft verleend. Dit besluit heeft bij
socialisten, voormalige verzetslieden en
Verwachting tot hedenavond.
TOENEMENDE BEWOLKING
Aanvankelijk zonnig, maar gelei
delijk van het Westen uit toene
mende bewolking. Nog vrijwel
overal droog weer. Zwakke tot
matige naar Zuidwest krimpende
wind, Iets warmer dan gisteren.
ZATERDAG: Zon op 5.48, onder
Maan op 17.15, onder 0.00.
personen die in concentratiekampen
hebben gezeten, grote verontwaardiging
veroorzaakt-
De storm heeft zulk een hoogte be
reikt, dat premier Van Zeeland de m
Mexico vertoevende minister Pholien
dringend naar Brussel heeft ontboden.
Hij zou daar heden aankomen. Pholien
zal zich moeten verdedigen tegen de
beschuldigingen, die in ver,band met
zijn gratiebeleid tegen hem zijn inge
bracht
De moeilijkheden voor de minister
zullen nog te groter worden:n" Don-
derdag een andere beruchte collabora
teur, die aanvankelijk ter do°d werd
veroordeeld is vrijgelaten. Het is Ariaen
van Coppenelle, die tijdens de bezet
ting hoofd van de gendarmerie is ge
weest. Hij werd in 1948 door een mili
tair tribunaal ter dood veroordeeld.
Deze straf is in Juli van het vorige
iaar veranderd in levenslange opslui
ting en in Juli van dit jaar in twintig
jaa® gevangenisstraf. Twee weken ge
leden is hij vrijgelaten met het oog
op zijn gezondheidstoestand. Thans be
vindt hij zich in het buitenland.
del met de communistische landen, in
de eerste plaats met China.
Waarnemers geloven niet, dat de re
gering, die de huidige zal opvolgen,
haar politiek zal veranderen, wegens
het stelsel van „speciale bestellingen"
van Amerikaanse zijde, die voor een
groot deel bijdragen tot het ir» even
wicht brengen van de Japanse econo
mie.
Gunstig getij voor Josjida?
In diplomatieke kringen te Londen is
mep van mening, dat het houden van
de verkiezingen de onderhandelingen
over de status der troepen der V.N. in
bet land zal vertragen.
Josjida heeft voornamelijk de steun
van de landbouwende bevolking. De
verkiezingen in October zouden samen
vallen met het inhalen van een rijke
rijstoogst en er zou tevredenheid bij de
boeren heersen. Volgens de normale
gang van zaken zou het parlement tot
Februari aanblijven. Tegen die tijd
tijd echter worden de belastingaansla
gen op de oogst rondgezonden.
(Van onze parlementaire redacteur)
QOK de dag van gisteren was nog geheel gewijd aan onderlinge beraadslagingen.
's Ochtends bezocht minister Beel minister-president Drees. Na drie kwartier
voegde ook minister Staf zich bij hen. Rond het middaguur ontving laatstge
noemde op het ministerie van Oorlog de leider der K.V.P., prof. Romme. Later
op de dag beraadden de P.v.d.A. en de K.V.P. zich in eigen kring. De Tweede
Kamerfractie was 's avonds, gedurende twee uren in spoedvergadering bijeen.
Om twaalf uur vervoegde prof. Romme zich opnieuw aan het ministerie van
Oorlog teneinde de beslissing van zijn fractie aan minister Staf mede te delen.
Na afloop van de bijeenkomst deelde prof. Romme ons mede, dat hij „enig licht"
zag. Minister Staf voegde hieraan toe, dat hy Vrijdagmorgen nog enkele bespre
kingen hoopte te hebben, waarna hy rapport aan H.M. de Koningin zal uit
brengen.
UEN gedeelte van de fractievergade
ring der KVP werd ook bijgewoond
door prof. Beaufort en de heer A. C. de
Bruyn. Algemeen had men in politieke
kringen de indruk, dat deze vergade
ring van beslissende betekenis zou
blijken te zijn, voor het verloop van
de nog steeds door minister Staf in sa
menwerking met dr Drees en prof.
Beel ondernomen pogingen om de KVP
voldoende compensatie aan te bieden
voor het verlies van de portefeuille
van Economische Zaken. Men achtte
het waarschijnlijk, dat de KVP ten
slotte toch zes zetels in het te vormen
kabinet zouden zijn aangeboden. De
post „reizende" minister van Buiten
landse Zaken zal aan een partijloos
man (mr Beijen?) komen, met mr
Luns als „zittende" minister. De com
pensatie zou, zo gaf men ons te ver
staan, enerzijds een zetelruil (bijvoor
beeld Justitie tegen Wederopbouw) en
anderzijds het instellen van een niet
in de vorige schema's opgenomen post
omvatten (bijvoorbeeld een vice-pre-
mier zonder portefeuille of een nieuwe
post in de sociaal-economische sector.).
Uit de mededelingen van prof. Romme
valt af te leiden; dat nog niet op alle
punten betreffende de compensatiepro
blemen gisteravond reeds overeenstem
ming was bereikt. Mocht minister Staf
er echter in slagen, heden een oplos
sing te vinden die de instemming heeft
van alle partijen, dan zou de uiteinde
lijke formatie van een vier-partijenka-
binet wellicht nog deze week gereed
kunnen zijn.
Opmerkelijke verklaring van
minister Finletter
Op het jaariykse congres van het
Amerikaanse Legioen, de organisatie
van oudstryders, heeft Finletter, minis
ter voor de luchtmacht, verklaard, dat
de Verenigde Staten een plan voor
atomische luchtstrydkrachten hebben
uitgewerkt, dat „de meest verwoesten
de" in de geschiedenis van de lucht
vaart zou kunnen zyn.
„Wij bouwen een atomische lucht
macht op om anderen duidelijk te ma
ken dat ze ons nooit moeten verplich
ten hiervan gebruik te maken", aldus
Finletter. Deze strijdmacht kon volgens
de minister een vredesmacht worden
genoemd, die klaar stond om te allen
tijde de Verenigde Staten te verdedi
gen.
Namens de Amerikaanse Senaatscom
missie voor de kleine bedryven is gis
teren medegedeeld, dat geen der zeven
grote oliemaatschappüen, welke zyn
beschuldigd van monopolistische prac-
tyken is ingegaan op het aanbod om te
verschijnen voor de genoemde commis
sie om de beschuldiging te bestrijden.
Door een woordvoerder van de com
missie is nog medegedeeld, dat men het
zeer goed kan begrijpen, dat de maat-
schappyen weigeren op de beschuldi
gingen in te gaan, terwyi een onder
zoek door de grand jury. en enige pro
cessen hangende zijn.
Premier Churchill en de minister van
Buitenlandse Zaken Eden, zullen in het
komende week-einde de volgende Brit
se stap met betrekking tot de Perzische
olie bespreken.
Diplomatieke waarnemers menen, dat
Amerika een snelle dollarhulp heeft
aangeboden in ruil voor een meer
realistische houding ten aanzien van
het dringende vraagstuk hoe de olie
industrie weer op gang kan worden ge
bracht. Men gelooft, dat. hangende da
hervattingen van de raffinage Enge
land bereid zou zijn het aan de markt
brengen van in voorraad liggende olie
te vergemakkelijken, mits het verze
kerd is van compensatie bij toekom
stige verkopen.
Bij K.B. is voor het studiejaar 1952/
953 benoemd tot rector-magnificus aan
de Rijksuniversiteit te Leiden prof. dr.
J. J. L. Duyvendak, te Utrecht, prof. dr.
V. J. Koningsberger en te Groningen
prof. mr. J. H. Beekhuis en van de
landbouwhogeschool te Wageningen de
hoogleraar prof. ir. G. Minderhoud, al
daar.
ue heer en mevrouw Eden zijn weer van hun twaalfdaagse huwelijks
reis uit Portugal teruggekeerd. Mevrouw Eden ontving bij aankomst op
het vliegveld uit naam van de BOAC-directie een bouquet bloemen. Op
de achtergrond minister Eden.
De Woensdag als onmiddeliyk te verwachten, aangekondigde kabinetswyziging
zaJ niet plaatsvinden voor 3 September, na de godsdienstige „Courban Bairam"
feesteiykheden. Premier Maher is voor een paar dagen vacantie naar Mcsra
Matroek vertrokken en voor zön vertrek heeft hy, wat ironisch, de persver
tegenwoordigers verzocht hem op de hoogte te houden van de „geruchten over
zijn eigen aftreden". Deze geruchten, die Woensdag in Caïro de ronde deden,
schynen uit Wafdistische kringen te stammen. De regering heeft het Donderdag
biykbaar niet nodig geoordeeld deze geruchten tegen te spreken. Wel ls er een
gemeenschappeiyke verklaring van Naguib en Maher gepubliceerd, waarin
nadrukkeiyk wordt ontkend, dat er een conflict tussen de generaal en de
premier zou bestaan.
komen om het agrarische hervormings
plan van het leger te bespreken. De
premier heeft meegedeeld, dat beslo
ten is het departement voor paspoor
ten en nationaliteitsbewijzen te reor
ganiseren teneinde de 25.000 in Egypte
verblijvende buitenlanders alle aan
moediging te geven om in Egypte te
werken en geld te beleggen. Hij heeft
opdracht gegeven het verlengen van
verblijfsvergunningen, tot op heden
voor buitenlanders een voortdurende
bron van ergernis, te vergemakkelij-
ken. In de afgelopen week is aan ruim
250 buitenlanders de Egyptische natio
naliteit verleend.
Aan Prins Mohamed Aly, een 77-ja-
rige neef van ex-koning Faroek, is of
ficieel meegedeeld, dat hy troonopvol
ger is van de zeven maanden oude
koning Achmed Foead, zolang geen
nieuwe wettige erfgenaam wordt ge
boren. Voor de geboorte van koning
Achmed is prins Mohamed Aly ook
reeds vermoedelijk troonopvolger ge
weest. Volgens het Wafdistische blad
,,A1 Misri" zal de Egyptische gezant in
Den Haag, die een neef is van konin
gin Narriman, worden teruggeroepen
en vervangen door een ander.
De V.S. hebben bij het secretariaat
van de Veiligheidsraad een resolutie
ingediend, die de toelating van Japan
tot de Verenigde Naties aanbeveelt
Volgens goedingelichte kringen is
Maher van plan zes of zeven nieuwe
ministers te benoemen en vier minte
ters te ontslaan. Deze kabinetswijzl
ging zal geen bijzondere politieke be
tekenis hebben. De nieuwe ministers
zouden in hoofdzaak technici zijn, die
niet behoren tot politieke groeperin
gen. Na de feestelijkheden zal de rege
ring in buitengewone zitting bijeen
Telegram aan de minister
Gisteren heeft de Stichting voor de
Landbouw aan de minister van Land
bouw een telegram gezonden van de
volgende inhoud:
„Heden ontvingen wij de mededeling,
dat met ingang van Maandag a.s., in
gevolge een door U genomen beslis
sing, de afname van varkens voor de
bacon-export zal worden stopgezet.
De Stichting voor de Landbouw, het
ten zeerste betreurend, dat deze be
slissing zonder voorafgaand overleg is
genomen, verzoekt Uwe Excellentie
dringend op deze beslissing terug te
komen, daar hierdoor het vertrouwen
in de ten deze zake gevoerde politiek
wordt ondermijnd".
