Kracht der Westerse strijdmacht
is nog onvoldoende
Om het lot van een elfjarig kind
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11529
Maar we zijn op de goede weg
Portugees schip
vergaan
Willig
oor voor
in Europese
Engeland waarschijnlijk naar een
lagere levensstandaard
het Britse plan
Assemblee
Klein-Europa
Kennan gaat toch
naar Moskou terug
Wysjinski naar Alg.
Vergadering V.N.
Joegoslavische moeder vecht
met Amerikaanse rechtbank
Dinsdag 30 Sept. 1952.
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
GENERAAL RlDGWAY SPRAK IN PARIJS
Leger kan niet zonder
steun van de vloot
Nader beraad over het
verdrag met Oostenrijk
Nog geen verbetering
van het weer in zicht
(mef honderd man)
GROMYKO NAAR
MOSKOU
„Plan Marshallvoor
Oost-Europa
Het 51ste Britse Labour-Congres
Attlee en Bevan broederlijk naast elkander
Conferentie zal politiek
der partij opstellen
Jovanka Tito
Toscanini trekt
nog steeds!
Minister Donker over de
Nat. Reclasseringsdag
„Voormalig Verzet" vraagt
audiëntie aan
Over gratie aan Willy La ges
Beneluxministers half
October naar Knokke
Londen zal dr. Mossadeq
voor 4 Oct. antwoorden
Directie:
BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 049
INDIEN er thans oorlog zou komen, zouden wjj een verdedigende strijd moeten
1 voeren of wel een vertragingstactiek moeten toepassen. De verenigde Westerse
strijdkrachten in Europa zijn thans nog over de gehele linie ontoereikend om op
gelijke voet het hoofd t-c kunnen bieden aan een krachtige aanvaller, verklaarde
generaal Matthew Ridgway, opperbevelhebber der Westerse verbonden strijd
krachten in Europa, gisteren in Parijs. Wjj moeten, aldus Ridgway, er nogmaals
np aandringen, dat de regeringen der statenleden van het Noordatlantisch Ver
drag ons een absoluut minimum aan strijdkrachten ter beschikking stellen. Wij
sunnen het niet met minder doen. En zolang ik commandant ben, zullen wij
ook aan dit minimum vasthouden.
TN antwoord op een hem door een
journalist gestelde vraag of hij meen
de, dat het moreel in het Westen was
verslechterd, zei Ridgway: „Integen
deel, ik zie een zeer positieve en defi
nitieve verbetering. Begrijpt u mij
goed: In mijn verklaring is geen critiek
besloten. Wat betreft de opbouw der
Westerse verdediging in Europa is het
mogelijk, dat het menselijkerwijs ge
sproken onmogelijk was meer te doen
aan hetgeen tot dusverre is geschied."
„Main Brace"
Sprekend over de oefening „Main
Brace", zejde generaal Ridgway, dat
het doel hiervan was geweest te zien
hoe de leiding van vloot- en lucht-
Het Amerikaanse ministerie van
SUitenlandse Zaken heeft gisteren be
kend gemaakt, dat George Kennan,
die door het Moskouse blad „Praw-
da" een „lasteraar onder het mom
van diplomaat" is genoemd', naar
GEORGE KENNAN
Moskou terug zal keren om zijn werk
zaamheden als ambassadeur te her
vatten.
De woordvoerder van het ministe
rie, Michael McDermott, zeide, dat
niet de Sowjet-regering zelf tegen
Kennans verklaringen had geprotes
teerd. Kennan heeft de vorige week
het leven in Moskou vergeleken met
de tijd, dat hij in 1952 door de Nazi's
in Berlijn was geïnterneerd.
De Amerikaanse, Britse en Franse
plaatsvervangers voor een verdrag met
Oostenrijk zullen zich spoedig beraden
over de stappen die moeten worden
gedaan in het licht van de jongste Rus
sische nota, waarin het door het Wes
ten voorgemelde verkorte verdrag met
Oostenrijk wordt afgewezen.
Werd tijdens een korte verbetering
by zonnig weer Zondag veertien
graden Celsius gemeten, gisteren
kwam de temperatuur hier in
Noord-Holland niet hoger dan
twaalf graden Celsius. Een front
met enige regen trok in de mor
gen over, gevolgd door enkele
buien, welke plaatselijk met wat
onweer gepaard gingen. Een
nieuwe actieve depressie trekt dit
keer eens niet zoals de meeste
voorgangers ten Noorden van ons
voorbij, maar ten Zuiden. Het
centrum van deze depressie met
stormweer langs de Franse West
kust trekt vandaag langs Frank
rijk naar het Oosten, Voorname
lijk in de Zuidelijke helft van ons
land kan enige regen vallen. Bij
ons wordt de regenkans tijdel jk
iets kleiner, maar toch wijzen de
vooruitzichten nog niet on een be
langrijke weersverbetering. Het
nog te koude weer met af en toe
nog een enkele bui zal voortduren,
waarbij de wind vandaag via Zuid
naar het Zuid-oosten zal trekken
Weerbericht
Verwachting tot hedenavond
KRIMPENDE WIND
Half tot zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen, voornamelijk
in de Zuidelijke helft van het land
Overwegend matige wind tussen
Zuid en Oost en ongeveer dezelfde
middag-temperaturen.
WOENSDAG: Zon op 6.41, onder
18.18. Maan op 17.20, onder 3.41
- i - i
I machteenheden der Atlantische staten
zou reageren, indien het leger een be
roep om hulp op haar zou doen. Hij
wees op het ook in Korea gebleken be
lang van een nauwe samenwerking tus
sen leger, vloot en luchtmacht. Hij
sprak zich uit over het tijdelijk sta-
tionneren van marine-onderofficieren
bij legeronderdelen in Noorwegen en
het gedurende enige tijd als waarne
mers toevoegen van leger-onderofficie-
ren aan de bemanningen van oorlogs
bodems.
Admiraal McCormick, opperbevelheb
ber der Atlantische zeestrijdkrachten,
heeft op een Maandagmiddag te Luxem
burg gehouden persconferentie ver
klaard, dat het verloop van de oefening
„Mainbrace" heeft aangetoond, dat
daarmede een grote stap voorwaarts is
gedaan in de richting van het instellen
van een Atlantisch opperbevel. De ad
miraal zeide voorts dat „het succes van
elke operatie te land in Europa in oor
logstijd afhankelijk is van de steun; die
ae vloot kan geven."
Slechts twaalf man gered
Naar eerst thans bekend wordt, is
het Portugese schip „Joao Costa",
dat op weg was van New-Foundland
naar Portugal, op 23 September
ten Zuid-Westen van de Azoren ver
gaan. Aan boord bevonden zich honderd
mensen, daarvan zyn er slechts twaalf,
die op kleine vletten ronddreven door
het Amerikaanse schip „Compass" op
gepikt-
De gezagvoerder van de Compass"
meldde eerst geen hulp nodig te heb
ben, doch berichtte later, dat zijn
schip machinestoring had opgelopen
en het zoeken naar andere overleven
den heeft moeten opgeven. Naburige
schepen is verzocht alsnog naar over
levenden van de Portugees uit te
zien.
EEN LUCHTVAARTOVEREENKOMST
TUSSEN NEDERLAND EN PERU
Er is een luchtvaartovereenkomst
tot stand gekomen tussen Nederland
en Peru, waarbij aan Nederland het
recht wordt verleend luchtlijnen te ex
ploiteren via de Antillen, resp. via Su
riname, over Venezuela, Columbia,
Equador naar Peru en verder gelegen
punten. Wederkerige rechten zijn aan
Peru verleend voor lijnen naar Am
sterdam.
De Sowjet-minister van Buitenlandse
Zaken, Andrej Wysjinsky, zal de Sow-
jet-delegatie voor de Algemene Verga
dering der V.N. leiden. De Algemene
Vergadering begint veertien October tc
New-York.
De Sowjetambassadeur te Londen.
Andrej Gromyko, zal hedenmiddag
naar Moskou vertrekken. Op de am
bassade van de Sowjetunie te Londen
weigert men de reden van dit bezoek
bekend te maken.
POLITIE VERSTERKINGEN NAAR
THAILANDS NOORDGRENS
Naar gemeld wordt, heeft het Thai-
landse ministerie van Binnenlandse
Zaken politieversterkingen naar de
Noordgrens van het land gestuurd ten
einde een intocht van soldaten vande
Chinese nationalisten te kunnen ver
hinderen, die' op handen zou zijn.
Ook gisteren hield de Europese As
semblee zich bezig met een debat over
de verhoudingen tussen „Klein Europa"
en Engeland en acht andere tot de Raad
van Europa behorende landen. Men ver
wacht, dat de Assemblee haar zitting
van dit jaar vandaag zal beëindigen
met een aanvaarding van een advies
aan de regeringen om het Britse plan
voor het leggen van nauwe banden tus
sen Engeland en de Kolen- Staalgemeen
schap te volgen. Tijdens de eerste helft
van het debat was er zo goed als geen
oppositie tegen het plan te horen. Gro
te figuren als Spaak en Reynaud von
den het zelfs niet nodig het debat bij te
wonen. De Belgische socialisten Larock
en Bohy hielden een vurig pleidooi
voor het plan. Alles moet, aldus Bohy,
worden gedaan om een verdere ver
scheuring van Europa te voorkomen.
Ook de Chr.-Htst. Nederlander
Schmal sprak zich uit voor het Britse
plan.
De Britse conservatieve afgevaardig
de Amery merkte tijdens het debat op,
dat men eigenlijk niet heeft te doen
met eén Brits plan, doch met een plan
van de politieke commissie van de As
semblee. Deze commissie werkte n.1. de
voorstellen uit in een advies om: 1. De
waarnemers der negen niet-deelnemen-
de landen toe te laten in het Kolen- en
Staalparlement en hun het recht van
spreken te geven; 2. Soortgelijke waar
neming te garanderen in de ministerraad
der gemeenschap; 3. De buitenstaanders
ook uit te nodigen de onderhandelingen
bij te wonen over de vorming van een
politiek gezagsorgaan; 4. Het Secreta
riaat van de Raad van Europa in
Straatsburg te ontwikkelen als werk
apparaat voor alle gemeenschappen. De
Assemblee heeft Zaterdag reeds zo iets
als een voorschot op deze plannen ge
geven, door zich uit te spreken voor de
vorming van een Europees gerechtshof
onder de vleugelen van de vijftien na
ties.
CLEMENT ATTLEE, de Britse ex-premier van de Labour-regering, en Aneurin
Bevan, de aanvoerder van de linkervleugel-oppositie in de Labour-partü,
zaten gisteren broederlijk naast elkaar op cie eerste dag van het een en vijftigste
taarliikse congres van de Britse Labour-partij, dat wordt gehouden te More-
cambe in Lancashire, het centrum van de Britse textielindustrie. Het congres
wordt bijgewoond door twaalfhonderd afgevaardigden, die tezamen 4.967.000
leden van vakverenigingen en 1.135.000 politieke partijleden vertegenwoordigen.
r\E conferentie, welke een week zal
duren, zal de politiek van de partij
instellen die zal worden gevolgd in
komende strijd tegen Churchills
conservatieve regering. Voor het pro
gram kan worden opgesteld, moeten
de afgevaardigden beslissen in hoe
verre zij het eens zijn met de politiek
van Bevans aanhangers en andere
militante elementen, die menen, dat
de „oude garde" de ontwikkeling van
de toestand niet bijhoudt.
Harry Earnshaw, de voorzitter van
de Labour-partij, waarschuwde, dat
economische omstandigheden welucht
binnenkort Groot-Brittannle kunnen
dwingen een lagere levensstandaaid
te aanvaarden. Het grootste vraag
stuk was volgeni Earnshaw net ver
kopen van zoveel goederen naar net
buitenland, dat de invoer kon worden
betaald. Op het ogenblik koopt Enge
land nog steeds meer dan het ver
koopt
Ka'-nshaw was van oordeel, dat er een
groot investeringsprogram zou moeten
komen, dat zou kunnen worden uitge
voerd, indien de Britten het zpnder
een flink aantal dingen doen, die zy
eter of gebruiken Het herstelprogram
van Labour moest volgens de voor
zitter getuigen van werkelijkheidszin
en eerlijk en vastberaden zijn.
De Assemblee wijdde ook haar aan
dacht aan een mogelijke verbreding van
haar Europese basis. De Griek Maccas
wierp de vraag op, of de tijd voor een
aansluiting van Joego-Slavie bij de
Raad nog niet in zicht was. De Engels
man Beamish zeide, dat landen als Oos
tenrijk, Finland, Portugal en Zwitser
land bij voorbaat hartelijk welkom zou
den zijn in het Straatsburgse gezelschap.
Daarnaast riep hij de Assemblee op, ook
te blijven denken aan de landen achter
het „IJzeren Gordijn". Hij stelde een
rapport van de speciale commissie, die
zich de belangen van deze landen heeft
aangetrokken, voor, waarin een Dlan
van vier punten tot ondersteuning van
de in het Sowjetblok levende volken
werd aanbevolen. Voorbereiding van 'n
nieuw plan-Marshall voor deze landen, t
herleving van de handel tussen Oost en j
West, versterkte voorlichting via de
radio en meer hulp aan vluchtelingen,
aldus het program, dat de commissie
aanbeval. De Assemblee heeft er met
algemene stemmen haar goedkeuring
aan gehecht.
JVT is Jovanka Tito, de derde
vrouw van het Joegoslavische
staatshoofd. Het huwelijk van maar
schalk Tito met deze acht en twin
tig-jarige vrouw, dat in het geheim
had plaatsgevonden, werd eerst
wereldkundig tijdens het bezoek,
dat de Britse minister van Buiten
landse Zaken, Anthony Eden on
langs aan Belgrado bracht. Jovanka
Tito is majoor in het Joegoslavische
leger en nam gedurende de oorlog
deel aan de strijd der partïsanen.
Gisteravond werd in de Kon. Festi
val Hall in Londen een Toscanini-
concert gegeven, waarvoor enorme
belangstelling bestond. Op onze foto
ziet men mensen, die zich reeds
vier en twintig uur van te voren
voor het plaatskaartenbureau let
terlijk hadden ingenesteld om zich
van een plaatsje in de concertzaal
te kunnen voorzien.
Vrijdag voor de V.P.R O.
Op Vrijdag- 3 October van 19.50 tot
20 uur zal de minister van Justitie,
mr L. A. Donker, voor de VPRO een
toespraak houden in verband met de
Nationale Reclasseringsdag. Gedeti
neerden van de jeugdgevangenis te
Zutphen zullen voor muzikale omlijs
ting van deze toespraak zorgen.
Het hoofdbestuur van de nationale
federatieve raad van het Voormalig
Verzet Nederland heeft telegrafisch
een onderhoud aangevraagd met de
minister van justitie om te spreken
over de gratieverlening aan de oor
logsmisdadiger Willy Lages.
Naar alle waarschijnlijkheid zal de
Benelux-conferentie omstreeks 15 Oc
tober in „La Reserve" aan het Al-
bert-strand te Knokke worden ge
houden. Aan deze conferentie, die
naar men aanneemt twee dagen zal
duren, zullen ministers deelnemen.
7ES maanden was de thans elfjarige Ivan Perecnik, toen
de Duitsers in zün vaderland Joegoslavië hem, na zijn
vader te hebben doodgeschoten en zijn moeder naar het
concentratiekamp van Auschwitz te hebben gezonden, in
een weeshuis deden opnemen. Doch hij bleef daar niet lang.
Een kinderloos Sudctcnduits echtpaar nam hem aldra in
huis en voedde hem op als hun eigen zoon.
op te sporen. Zodra zij wist,
waar Ivan zich ophield, eiste
zij haar kind op.
In eerste aanleg was haar
eis door het gerechtshof van
het Amerikaanse Hoge Com
missariaat in West-Duitsland
verworpen, waarbij twee van
de drie rechters zich uitspra
ken voor het doen blijven
van Ivan bij zijn Duitse
pleegouders. Deze uitspraak
verwekte hevig rumoer in de
Joegoslavische pers, speciaal
toen de voorzitter van het
Amerikaanse gerechtshof,
Clark, zeide dat zij gedeelte
lijk was gegrondvest op de
overtuiging, dat de jongen
beter in het democratische
West-Duitsland, dan in het
communistische Joegoslavië
opgevoed zou kunnen wor
den.
Nieuwe zitting
Jongen wil bij Duiise
pleegouders blijven
[NE oorlog kwam ten einde,
u het Sudetenduitse echt
paar Sirsch moest naar West-
Duitsland uitwijken en de
moeder van Ivan, de thans
42-jaige Pavla Pirecnik, stel
de, via het Rode Kruis, alles
in het werk om haar kind
pavla Pirecnik verzocht per-
soonlijk gehoord te wor
den en een nieuwe zitting
van het gerechtshof werd
uitgeschreven. Een der Ame
rikaanse rechters was nu
van mening veranderd en hij
sprak zich uit voor het toe
wijzen van de elfjarige jon
gen die zelf te kennen had
gegeven bij zijn pleegouders
te willen blijven aan zijn
moeder.
De president-rechter Clark
hield, nadat het oordeel van
het Hof bekend was ge
maakt, een „persoonlijke"
felle toespraak, waarin hij
zich verzette tegen de me
ning van zijn beide mede-
rechters en hieromtrent on
der meer zeide: „Nog nooit
heb ik dergelijke ongezonde
denkbeelden in zulke uitste
kende bewoordingen horen
uiten".
Dë elfjarige Ivan, die zeer
op zijr. Duitse pleegmoeder
is gesteld, ook al weet hij
dat zij niet zijn eigen moeder
is, verklaarde Maandag, in
't bijzijn van verslaggevers:
„Ik zal vechten wanneer zij
proberen mij mee te nemen."
En tegen zijn pleegmoeder
zeide hij: „Lr.at mij toch bij
u blijven,"
J-JET mag een opvallend verschijnsel
worden genoemd, dat Rusland in de
debatten in Straatsburg zo weinig is
genoemd. Natuurlijk, bij het inrichten
van de Europese Defensie Gemeen-
schap stond het communistische ge.
vaar om de hoek en de economische
aaneensluiting in de Kolen- en Staal-
Gemeenschap is eveneens gegrond op
de gedachte, dat Europese verdeeld
heid het onafhankelijk voortbestaan
van het oude werelddeel zou belemme
ren. Niettemin blijft het voor de op
pervlakkig beoordelaar vreemd, dat de
Sowjet-Unie in feite niet ter sprake is
gekomen. Betekent dit, dat de dreiging
uit het Oosten aan het verminderen
is? Het is mogelijk, dat de Westerse
vastberadenheid inderdaad de Russen
tot de grootste voorzichtigheid maant.
Over concrete gegevens beschikken
wij niet.
Belangrijker is, dat de kern van
alle tegenstellingen in Straatsburg niet
de Sowjet-Unie was, maar Duitsland.
Op zichzelf niet onbegrijpelijk, indien
men bedenkt, dat Duitsland in het
jongste verleden Europa onder de voet
heeft gelopen. De wegen der diploma,
tie en politiek worden onnaspeurlijk,
indien men zich herinnert, welk een
haast de grote mogendheden hadden
om Duitsland tot volwaardige partner
te maken, daarbij gedreven door de
wil dit land aan het zoet gefluit van
de vogelaar uit het Kremlin te ont
trekken. Wij willen niet zeggen, dat
deze haast beslist onzalig is geweest,
maar het is evident, dat Duitsland
zélf er zoveel profijt van heeft ge
trokken, dat thans Frankrijk en En
geland de wederopstanding van het
Duitse volk met grote zorg gadeslaan.
De Verenigde Staten en Engeland
hebben daar gelijkelijk aan meege
werkt. De hoogst zonderlinge en zeer
onbevredigende situatie doet zich nu
voor, dat in een klein federaal Europa
(van de zes landen dus) niet Frank
rijk, maar Duitsland de toon zal aan
geven.
WIJ hebben vroeger meer dan eens
geschreven, dat de tegenstelling tus
sen de Verenigde Staten en Rusland
geleid heeft tot de ontvoogding van
het verslagen Duitsland in een tempo,
dat niemand en waarschijnlijk de
Duitsers zelf ook niet na 1945 voor
mogelijk had gehouden. Het is de Duit
ser niet kwalijk te nemen, dat hij van
die stemming zo royaal mogelijk ge
bruik heeft gemaakt. En dat hij dit
nóg doet. Er wordt in Duitsland ont
zaglijk hard gewerkt. Men vraagt er
niet om allerlei sociale voorzieningen:
eerst werken, eerst het verloren ter
rein terugwinnen, daarna wordt wel
verder gekeken. Nederlandse touris-
ten gaan „als vanouds" langs de Rijn
en amuseren er zich. Duitsers bezoe
ken ons land in drommen. Wij kunnen
daaraan altijd nog niet wennen; niet
uit rancune of haat. maar omdat tus
sen een door de omstandigheden op
gelegde zakelijke relatie en een stem
ming van vernieuwde vriendschap een
groot verschil is.
Frankrijk en Engeland zijn zich de
ernst van de toestand bewust. Frank
rijk wil Engeland als tegenwicht tegen
de Duitse macht: Engeland mag niet
buiten Europa blijven, Duitsland niet
machtig worden. Maar alle water van
de zee wast niet af, dat Engeland niet
tegenstaande alle liefdesverklaringen
wèl buiten Europa blijft en dat Duits
land zeer machtig is.
MEN verbaze zich niet: de geschiede
nis herhaalt zich ook hier. De beide
stromingen vinden haar bedding in
het clericalisme van De Gasneri. Schu-
man en Adenauer: en in het anti-cle-
ricalisme van Eden, Spaak en Mollet.
Frankrijk, dat de binding zou moeten
zijn. is verdeeld in twee fronten: de
„sunra-nationalisten", die iedere fede
ratie, ook de kleinste, hliide begroeten;
de „nationalisten", die alleen een fede
ratie wensen, indien daarin aan iedere
deelnemende natie recht zal wederva
ren.
Wij geloven, dat het gehele pro-
bleem van de Europese federatie veel
sprekender wordt, indien men het van
deze rijde benadert. Maar tevens veel
moeilijker op te lossen. Het verwondert
ons telkens in ons land beide stromin
gen om het altaar der federatie ver
enigd te vinden. Van de andere kant
laat dit zich ook wel verstaan, omdat
Nederland geen of nog slechri weinige
belangen overzee heeft en dientenge
volge meer dan ooit tevoren on het
vasteland van Europa is aangewezen.
Het is ons niet geheel duidelijk in
welke richting onze regering koerst.
Dat zij geneigd is minder dar. weleer
op Engeland te letten, zou ztlr af te
leiden uit het ontreden van de beide
ministers van buitenlandse zaken in de
bijeenkomst te Luxemburg, die aan
Straatsburg voorafging.
Dat de kleine federatie van Europa
een zó begeerlijk doel is. dat het b in-
delings moet worden nagestreefd is
op zijn minst twijfelachtig.
Maandag is van gewoonlijk betrouw
bare Londense zijde vernomen, dal de
Britse regering voornemens is binnen
de door de Perzische premier dr Mos
sadeq gestelde antwoord termijn van
tien dagen te reageren op de jongste
Perzische voorstellen ter regeling van
het oliegeschil. Mossadeqs termijn
loopt vier October af. De Perzische
regering had gedreigd de diplomatieke
betrekkingen met Groot-Britannie te
zullen verbreken, indien vóór die da
tum geen antwoord was ontvangen
De Britse en Amerikaanse regerin-"
gen wisselen thans van gedachten
over de vorm van haar. naar verwach
ting gemeenschappelijke, antwoord op
de Perzische tegenvoorstellen.
