VANDAAG VERJAART TELEVISIE
Uitbreiding van aantal zenduren
is een eerste vereiste
Lopik zal de kroning van Britse
koningin uitzenden
De martelgang
van een spreker
Mr. J. J. Sprenger v. Eijk
overleden
Protest tegen gratie aan
Wiliy Lages
Magazijnchef plunderde een
tabakszaak
Dat ging niet goed
NAM vraagt concessie
bij Winschoten aan
Voor lagen anhydriet en
steenzout
Zeer natie September
met bijna record koude
Een mil/ioen voor het
Roode Kruis
Nederlandse vlieger in de
V.S. verongelukt
Vliegurenpenning bij KLM
Chinese piraienvrouw weer in actie
'tl Tteruietje. inkt...
Maatregelen
Heel West-Europa overspannen door televisienet
Technici werkenhard aan
voorbereidingen
Schenking van Stichting
voor de Landbouw
De Urne en irian:
Nederland is in principe
bereid besprekingen
te hervatten
AVRO-bestuur laat zich
voorlichten
Twee achtjarige meisjes
door vrachtauto gedood
(Advertentie, tng. Med.)
t
Directeur der Artillerie-
Inrichtingen
In het Diaconessenziekenhuis te
Utrecht is overleden mr J. J. Sprenger
van Eijk, in leven directeur van de
Artillerie-Inrichtingen aan de Hembrug.
Hü was in sportkringen bekend door
zijn herhaalde deelneming aan de Rallye
van Monte-Carlo, welke hij in 1929 won,
Mr. Sprenger van Eijk is in 1888 in
Pen Haag geboren. Hij promoveerde in
Utrecht in de rechten en trad in 1921
als afdelingschef in dienst van de
Staatsmijnen in Utrecht. Gedurende de
mobilisatie van 1939—1940 was hij aan
vankelijk als reserve-officier van alge
mene diensten toegevoegd aan de terri
toriale bevelhebber in Limburg, doch
reeds op 12 October 1939 werd hij als
zodanig verbonden aan de Artillerie-
Inrichtingen. In 1946 werd hij directeur
van dit bedrijf. Het stoffelijk overschot
wordt Vrijdag te Zutfen ter aarde be
steld.
Een zestiental personen richt zich
onder de naam „protest gratieverle
ning" tot het Nederlandse volk om
in een openbare vergadering te pro
testeren tegen de verlening van gra
tie aan Willy Lages. Zij eisen volle
dige garanties van de regering tegen
een eventuele vermindeilng van straf
en een eventuele invrijheidsstelling.
Het secretariaat van deze actie wordt
waargenomen door mevr. Kuipers-
Blanche Koelensid, Gentscstraat 133,
Scheveningen.
Een magazijnchef en twee chauffeurs
van een Rotterdamse tabaksgrossier zijn
gearresteerd wegens diefstal van siga
retten. Samen met een inmiddels geëmi
greerde collega heeft de chef voor
t' 25.000 aan sigaretten gestolen en aan
sigarettenwinkeliers verkocht. Toen de
collega verdween zette de chef de chauf
feurs onder druk. De drie mannen zijn
gearresteerd, vier sigarenwinkeliers zijn
geverbaliseerd.
MAANDEN geleden aanvaardde de
raad van Huybergen, een kleine ge
meente in Brabant, in beginsel het
voorstel om vijftien woningen te bou
wen ten behoeve van militairen, die in
de nieuwe kazerne bij Ossendrecht zul
len worden gelegerd. Het Rijk zou dan
bovendien bouwvolume beschikbaar
stellen voor vijftien woningen voor in
gezetenen van Huybergen. Intussen
zijn plannen gemaakt, die dezer dagen
in de raad in behandeling kwamen.
Tot verrassing en onaangename ver
rassing van B. en W. is het voorstel
thans gekelderd. Vier raadsleden heb
ben namelijk hun steun aan het plan
ingetrokken.
Waarom dan toch, informeerde
burgemeester van Agtmaal.
Omdat wij er niets voor voelen,
militairen naar een plattelandsgemeente
te halen. Dat gaat nooit goed, zei de
oppositie. En daar bleef het bij. Een
der wethouders zei. dat hij zeer na
drukkelijk geen enkele verantwoorde
lijkheid loenste te aanvaarden voor de
woningnood in de toekomst. Het bouw
volume voor 1053 is reeds verbruikt en
wat 1054 zal brengen moet worden af
gewacht.
De Nederlandse Aardolie Maat
schappij (N.A.M.) heeft bij Ged. Staten
van Groningen een concessie aange
vraagd voor een oppervlakte van 2825
hectare in de omgeving van Winscho
ten. Bij een boring zou hier anhydriet
en steenzout in exploitabele hoeveel
heden zijn aangetoond. Het steenzout
bevat bovendien kaliumzouten, waar
voor eveneens concessie is aange
vraagd.
De N.A.M. heeft zich bereid ver
klaard de exploitatie der lagen aan
derden over te dragen.
Er zijn in deze eeuw slechts
twee jaren voorgekomen, waarin
er in September te Den Helder
meer regen is gevallen dan dit
jaar, namelijk in 1018 en in 1951.
Vrijwel in geheel Noord-IIolland
viel meer dan honderd mm tegen
normaal ruim vijftig mm regen.
In Den Helder 139 mm, in de
Wieringermeer 120 mm. Langs de
gehele Noordzee- en Waddenkust
is veel regen gevallen. In Zuid-
Holland hier en daar 130 tot 150
mm. In Leeuwarden 107, in Gro
ningen 72, De Bilt 76, Vlissingen
112, Maastricht 64 en in Twente
slechts 40 mm. Er is niet alleen
geklaagd over het vele regenwa
ter, maar ook over de koude. Dit
met recht, Want te De Bilt werd
een etmaal-gemiddelde berekend
van 11.4 graden Celsius (normaal
14 graden), hetgeen de laatste 250
jaar slechts één keer lager is ge
weest, namelijk in 1912, toen 10.7
graden werd berekend. Wij heb
ben dus een buitengewoon koude
herfstmaand achter ons liggen,
waaraan wij maar liever niet wil
len terugdenken. Van fraai en
rustig nazomer-weer is dan ook
geen sprake geweest. Ook scheen
de zon minder dan normaal, te
De Bilt 142 uur tegen 153 uur nor
maal. Vooral voor de land- en
tuinbouw was deze dikwijls zo
mooie maand nu veel te nat en te
koud. Nu wij al zo aan de koude
zijn gewend, zal October zeker
niet tegenvallen, ïvant ook in
deze maand kan nog mooi weer
voorkomen. Dit bleek verleden
jaar, toen October zelfs een record
aantal uren zonneschijn bracht en
bijzonder droog bleef.
Hoewel de preciese cijfers van alle
afdelingen nog niet binnen zijn, staat
thans wel vast dat de opbrengst van de
Roode-Kruiscampagne 1952 het millioen
heeft overschreden.
In de nabijheid van Luke Airforce
Base (Arizona) is Maandag de 24-jarige
reserve sergeant-vlieger C. de Kok van
de Nederlandse luchtmacht die in de
Verenigde Staten tot vlieger was opge
leid met een vliegtuig verongelukt en
om het leven gekomen. Sergeant De Kok
was ongehuwd en in Scheveningen
woonachtig.
De KLM heeft een nieuwe onderschei-
ding ingesteld voor haar personeel na
melijk de vliegurenpenning. Deze wordt
uitgereikt aan vliegers, telegrafisten,
boordmecaniciens, stewards en stewar
dessen, die tenminste 20.000, 15.000 of
10.000 vlieguren op hun naam hebben
staan. Voor het eerst zal deze worden
verleend aan vijf en zeventig leden van
het vliegend personeel in een plechtig
heid ter viering van het 33-jarig be- I
staan op Dinsdag a.s.
Het toepassingsverbod voor koper j
en koperlegeringen is met ingang van
heden voor een aantal artikelen opge
heven.
De Koningin is jarig. De T.V. brengt een bezoek aan het paleis Soestdijk.
Vanuit de vensters worden de feestelijkheden verslagen. Links de commen
tator, die aan de hand van de uitgezonden beelden bijzonderheden vertelt.
ken en altijd is er op een essentieel
moment wel iemand zoek en geregeld
krijgt de regisseur de schrik van zijn
leven omdat de belichting plotseling
weer niet in overeenstemming blijKt
te zyn met die tijdens de repetitie, en
steeds weer wordt het uiterste ver
langd van het improvisatie-vermogen,
geduld en goede wil.
VOOR DE CAMERA
I-IET optreden voor T.V. is voor velen
die zich er aan gewaagd hebben,
aan de ene kant een boeiende beleve
nis en aan de andere kant een martel
gang geweest. Vooral voor de mensen
die met praten een bepaald onderwerp
moesten behandelen. Dat begon al op
de repetitie, die, laten we zeggen,
vastgesteld was op 's morgens 10 uur.
De geachte spreker begroet met een
zekere zelfbewustheid de regisseur en
de cameramensen. Iedereen is vrien
delijk tegen hem en voorkomend. Al-
thans gedurende een paar minuten,
want dan blijkt plotseling niemand
EN nou gaan we onze tanden eens
laten zien aan Am'erika. Die Yan
kees hebben ons vaderlandse melk
vee regelrecht voor het gezicht ge
slagen, door invoerbeperkingen te
treffen op boter en kaas. Op een
conferentie met een ingewikkelde
naam, die vandaag in Geneve be
gint, zal Nederland toestemming
vragen om maatregelen tegen Ame
rika te mogen nemen.
HU! Geen Yankee die nop een oog
dicht doet. Want het is nu niet
Europa-op-z'n-kleinst, dat ten aan
val trekt, doch die machtige staat,
daar vlak bij Texel. We zullen ze
leren, die Amerikanen. We zullen ~e
niet direct economisch blokkeren,
viaar wel zullen we elk blikje spt-
nazie dat naar de V.S. gaat, voorzien
van het schimpwoord „liuijkk
hebbers dat jullie benne!' En onze
ambassadeur in Washington ^a.
persoonlijk tegen het hek van h
Witte Huis spugen. Ziezo!
EN geen Nederlander draagt meer een
haibaberibah-das! Die swing-nozem
sokken en die Truman-jakken wil
len we hier ook niet meer zien.
Gewoon invoerbeperkingen treffen.
Je hebt enkele lieden, die zeggen
dat we onze kaas en boter maar naar
de landen achter de staalvltrage
moeten sturen, onder het motto
„Kaassie-kaassie" of „botertje tot de
boom". Maar dat mag niet, want dan
sturen de Amerikanen ons geen
machines, wapen:, voedsel, textiel,
radio's, dollars en beschaving meer.
Wat we dan over houden is alleen
maar kaas en boter
TJA, zuivel op zuiveldat is de duivel,
zoals onze voorouders zeiden.
„Stop," zegt de luidspreker, „wat
is dat voor een das?"
De geachte spreker kijkt veront
waardigd naar de prachtige das die
zijn vrouw hem kortgeleden nog voor
zijn verjaardag gegeven heeft, maar
de regisseur is van mening dat het
dessin en de kleur niet deugen en dus
zit hjj vijf minuten later met de zacht-
groene-das-met-een-aardig-streepje om
van één der lichtjongens. „Toe maar,"
hoort hij de regisseur zeggen.
En hij begint opnieuw: „Waarde
kijkers."
„Stop," zegt de luidspreker: „U
kijkt in de verkeerde camera."
En als hem dan uitgelegd is dat
onder de lens van de camera die op
hem gericht is een rood lampje gaat
branden waar hij op heeft te Jetten,
dan komen de eerste tekenen der on
zekerheid. Want onder zijn volgende
„waarde kijkers" ziet hij ze plotseling
allemaal: een paar mensen die hem
willen belagen met camera's, enkele
lieden die hem op veilige afstand be
dreigen met microfoons, een meneer
die hem bemoedigend toeknikt en
voor hem volkomen onbegrijpelijke
Peter Schilperoort van „The Dutch
Wing College Band", Dusty Evans
en Sylvain Poons brengen iets van
de oude jazz-sfeer in de huis-
kamers.
Plannen om het volgend jaar de kro
ningsplechtigheid via de televisie in
Nederlandse huiskamers te brengen, zijn
thans in een vergevorderd stadium van
ontwikkeling. Het plan bestaat een ke
ten van verschillende relayeerstations
in te richten, waardoor Frankrijk, Bel-
gie, Nederland en misschien Wcst-Duits-
land en Denemarken als liet ware in
een Europees televisienet zijn opgeno
men.
„Hoe dan ook, Nederland zal de kro
ningsplechtigheid op de televisie kun
nen ontvangen," zo verklaarde mr. J.
W. Rengelink, secretaris aan de Neder
landse televisiestichting, met nadruk.
„De methode volgens welke de ont
vangst verzekerd zal zijn hebben we
nog niet vastgesteld, maar door de^ tech
nici wordt daaraan hard gewerkt".
In Mei '53 gaat de heer Rengelink
naar Londen om daar met de BBC over
de zaak te praten.
De Duitse televisie-autoriteiten heb
ben inmiddels aan haar Nederlandse col
lega's al gevraagd de uitzending ook
naar hun land te relayeren. Gaat dat
door, dan zou er geen reden zijn om
ook niet Kopenhagen mee te laten pro
fiteren via een tussenstation in Ham
burg. In ieder geval is al vastgesteld,
dat de zender in Lopik tevens een her
uitzending naar Duitsland kan verzor
gen.
Vast staat dat zowel Frankrijk als
Belgie meedoen. Daardoor is één van
de mogelijkheden, dat Nederland het
programma krijgt doorgezonden van
zenders in Lille en Brussel. Een andere
mogelijkheid blijft een directe ontvangst
uit Engeland.
De heer Rengelink was van mening,
dat alles binnen vier maanden in kan
nen en kruiken kan zijn.
Voor hulp aan onontwikkelde
en noodgebieden
Als onderdeel van de hulp aan onont
wikkelde en noodgebieden, onder auspi
ciën van de CARE-organisatie (Coope-
rative for American remittanees to
Europe) heeft de Stichting voor de
Landbouw als symbolisch voorbeeld
gelden beschikbaar gesteld voor twaalf
ploegen en twaalf z.g. lanöbouw-werk-
tuig-pakketten. Genoemde goederen
zullen worden uitgereikt in Grieken
land, India en Pakistan in de meest
behpeftige gedeelten voor gezamenlijk
gebruik door de boeren aldaar.
(JA een rustperiode van
twee jaar is de pira-
tenvrouw Wong Pai Mei,
de weduwe van een Chi
nese zeerover, op weg'
naar het Chinese vaste
land om daar haar parti-
sanen te reorganiseren
voor de strijd tegen de
communisten.
ALS mevrouw Smith-
field uit Greetland
(Engeland) in Nieuw-
Zeeland arriveert, zal
haar eerste brief uit het
moederland een epistel
van de rechtbank te Hr-
lifax zijn, waarin haar
wordt verzocht een boete
van twee pond te betalen
wegens té snel rijden.
Haar zaak kwam voor
juist nadat zij was ver
trokken.
WTERELDNUDISME is
de beste remedie tegen
oorlog, aldus Rev. Isley
Boote van de American
Sunbathing Association.
„Het zou n.l. moeilijk zijn
te zeggen 'welke man uw
vijand is als alle soldaten
geen kleren dragen."
Y'IDENS de televisie
uitzending van een
congres in Chtcago zagen
de kijkers een van de ge
delegeerden heerlijk op
zijn nagels bijten. Ook de
echtgenote van de nagel
bijterzat voor haar
televisie-toestel. Zij stuur
de onmiddellijk een tele-
gram naar haar weder
helft: „Ik dacht dat ik je
dat had afgeleerd."
DE twaalfjarige Roget
Sundberg sloot zijn
ogen om op een kinder
feestje een meisje te kus
sen. Hij bonsde zo hard
met zijn hoofd tegen dat
van zijn vriendinnetje,
dat hij naar een zieken
huis te Stockholm moest
worden overgebracht, al
waar hij enkele uren la
ter overleed.
T)E plaatselijke pers van
Hyderabad maakte
melding van het feit, dat
voor de eerste maal in de
geschiedenis een trein op
tijd het Centraal Station
was binnengekomen. De
volgende dag volgde
evenwei een rectificatie;
de trein was op de kop
af vier en twintig uur te
laat gearriveerd.
De minister zonder portefeuille, mr.
Luns, heeft gistermiddag aan de waar
nemend hoge commissaris van Indonesië
meegedeeld, dat de Nederlandse rege
ring in principe bereid is tot hervatting
dcr besprekingen mev Indonesië.
Onlangs heeft de waarnemend hoge
commissaris, de heer Susanto Tirtoprod-
jo, namens zijn regering het voorstel
gedaan de besprekingen, die in Februari
1952 werden onderbroken, te hervatten.
TDETER geen start dan een slechte start" heeft wiiiam \r
vóór de Nederlandse Televisie Stirhtin» t, R fcns *e,eSd ver
gen met het nieuwe medium. Welnu Vogt heeft Jemü l* kennis bren*
is slecht geweest en aan T.V. is geen redeliikJ b* sckregen, want de start
van het publiek te winnen Daarvoor e kans &ebodcn om de sympathie
experimentele periode de opzet'smS Eï™*® "et -eerste *aar de
Dat is jammer, want Nederland lijkt een uitennat orsanisatie-vorm te verward.
De Lage Landen maken het voor de tShnufv Beschikt land voor televisie,
grondgebied te bestrijken ea. ons volk is In V""" f\eInakkeli'k nm he* S«'i>ele
gebied, door zijn huiselijke aard. Daarom zal "v" hier «T* d.ankbare afzej-
grond krijgen maar vóór het zover is zal er h'Ji V aan ?e
de eerste plaals een enorme uitbreiding van hei V "!0eten *ebeuren-
vrij kostbare ontvangapparaten behoorlijk rendaberwordTn gYmakkT"
,TP>' H'M vodr hom- te hebben en staat
hij eenzaam en verlaten in een klein
zaaltje vol snoeren en kabels en ca
mera s en schijnwerpers en mensen die
hem van de ene hoek naar de andere
dwingen onder het motto „pardon",
terwijl ze een decorstuk verplaatsen,
een stoel aansjouwen of een lamp
richten. De,geachte Spreker ziet niet
angst in het hart het kostbare mate
riaal dat hij ter illustratie van zjjn
lezing heeft meegebracht, uitpakken
en opstellen. Om half twaalf hoort hij
de regisseur zeggen: „We gaan begin
nen"; om twaalf uur hoort hij het
zelfde en om half één hoort hij het
besluit vallen „dat het beter is om
eerst maar te gaan eten."
Om half twee zit de geachte spre
ker achter een gammel triplex-bureau
en nu hoort hij de stem van de regis
seur via een luidspreker zeggen:
„Daar gaan we dan begint U
maar."
En de geachte spreker begint.
„Waarde kijkers," zegt hij, want hij
is zich bewust dat hij niet voor de
radio spreekt.
F)E consequenties van een belangrijke
opvoering van het aantal uitzen
dingen zijn niet gering. In de eerste
plaats zal daarvoor ergens het (vele)
geld vandaan moeten komen en in de
tweede plaats zullen er nieuwe stu
dio's moeten verrijzen want het kerk
je in Bussum, van waaruit tot nu toe
uitgezonden wordt, is in de huidige
situatie eigenlijk al te klein.
Overigens is het voor de mensen die
werkzaam zijn bij de televisie juist nu
de meest charmante periode. Wie de
enthousiastelingen daar in het be
nauwde kerkje aan het werk heeft
gezien, zal dit direct beamen. Deze
lieden beleven steeds opnieuw de aan
trekkelijke spanning rondom de vraag
of het lukken zal of niet. Want altijd
moet er vlak vóór de uitzending nog
wel even een camera worden nageke-
handgebaren staat te maken, een in-
specient, die hem kennelijk staat aan
te kijken met een gezicht van „ook
dit gaat eens voorbij," een afgrijselijke
batterij lampen boven, naast en op
hem. En de stem van de regisseur,
galmend en beminnelijk: „Waarom
0aat U niet verder?"
En dan gaat hij verder. Met de
moed der wanhoop. En oni vier uur
zegt de regisseur dat er geen tjjtl
meer is, dat de repetitie voortreffelijk
was geweest, maar dat hij tijdens de
uitzending nog even moet denken aan
het volgende en „het. volgende" is dan
een korte samenvatting die 10 minu
ten duurt.
Dan mag hij gaan, de geachte spre
ker. Ais hij maar oin half acht terug
is om geschminkt te worden.
Als hij zit te eten komt hij plotse
ling tot de «ontdekking dat iedereen
naar hem kijkt met een gezicht van
„Wat heeft die vent een gekke das
om" en hij morst met zyn soep.
HET GELUKT
QM half acht komt er een juffrouw
in zijn leven die hem vol smeert
met vette viezigheid en poeder en om
half negen zit hij weer achter dat
malle triplex-bureau en zegt: „Waar-
He kijkers". En hij vergeet ze allemaal:
de mensen die vlak voor zijn gezicht
heen en weer rijden met camera's,
waarvan dan weer op do ene en dan
weer op de andere het rode lichtje
aanfloept; plotseling begrijpt hij ook
de gebaren van de meneer met de
koptelefoon op, hij merkt niets meer
van de hitte die intussen werkelijk on
dragelijk is geworden en het gezicht
van de inspiciënt laat overduidelijk
blijken dat juist de inhoud van deze
causerie nog aan zijn leven ontbrak.
In de trein naar huis voelt de ge
achte spreker zich een rijk en geluk
kig mens. Hij verlangt naar een bad,
want de consequenties van de hitte
voelt hij op zijn gehele lichaam, maar
de regisseur heeft hem in de pauze
bijna ontroerd en plechtig de hand ge
drukt met de toevoeging dat het meer
dan voortreffelijk was geweest.
Het was voor de geachte spreker
een vreemde, maar uiterst boeiende
dag, waarvan de waarde in geen en
kel opzicht is gedaald toen zijn vrouw
hem oegroette met de woorden: „Hoe
kom je aan die malle das?"
EERLIJKE KANS
Dit stukje onvervalste sfeer uit de
studio in Bussum hebben we gege
ven voor de historie. Want nu is alles
nog nieuw maar spoedig zal televisie
ook in Nederland gewoon zijn. Ook
voor de mensen die cr mee moeten
werken en de liefde en het enthou
siasme waarmee ze dit het eerste jaar
gedaan hebben, geeft hen het recht
hun verlanglijstje gepubliceerd te zien.
En dat lijst je houdt in: geef T.V.
een eerljjke kans laat het een zui
ver volksbezit worden zonder een nare
concurrentiestrijd tussen omroepver
enigingen. Want die strijd is dodelijk
voor het medium door ons kleine taal
gebied niet het zo beperkte talent. Zet
ons niet per week 4 verschillende bui
tenlandse overzichten voor, geef ons
geen 4 verschillende naaicursussen,
probeer ons niet te trekken in een be
paald religieus of politiek vlak want
daarvoor hebben we genoeg aan de
kerk en de krant. Geef de televisie ePn
eerlijke kans om «Ie waarde er van ln
onze maatschappij te bewijzen. Iaat
ons dan bij wijze van uitzondering
een voorbeeld nemen aan elk ander
land waar T.V. is geïntroduceerd en
een normale organisatie opbouwen.
Al was het alleen maar om te voor
komen dat elke buitenlander die thuis
is in het televisievak, zon kunnen zeg
gen: „Wat hebben jullie een malle
das om!"
Over besfe organisatievorm
Gezien de critiek, welke in de laatste
tijd in de pers is geoefend op de orga
nisatie en de statuten van de AVRO,
->eft het algemeen bestuur van deze
vereniging besloten, zich op hoog niveau
te laten voorlichten over de vraag, wel
ke voor een grote landelijke organi
satie als de AVRO de meest aanbeve
lenswaardige organisatievorm moet wor
den geacht en welke de rechten harer
leden dienen" te zijn.
Het algemeen bestuur is voornemens,
drie hoogleraren aan Nederlandse uni
versiteiten, een Leidse, een Amster
damse en een Utrechtse, uit te nodigen,
over bedoelde aangelegenheden geza
menlijk van advies te dienen. Het ligt in
de bedoeling dit advies te publiceren.
In Oude Bildtzijl (Fr.) zijn gistermid
dag twee achtjarige meisjes, toen zij
aan het fietsen waren door een vracht
auto aangereden. Beide kinderen werden
door een achterwiel van de auto geraakt
en waren op slag dood.
