Algemene Vergadering der VN in
New York geopend
Moedgevend Benelux—gesprek
o:
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11542
Eén minuut voor gebed en meditatie
Nederlander spionneerde voor
Tsjechische geheime dienst
M'
D
Mau-Mau staat gouverneur van
Kenya naar het leven
Frankrijk wordi niet voldoende
door de VS gesteund
Over
weer
zes weken
bijeen
Assemblée
Woensdag 15 Oct. 1952
^Dsgblad^voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
ItjJjET KAPITOOL VAN DE VREDE"
Koningin Elisabeth naar
Australië
Doodde vrouw haar baby?
Lester Pearson (Canada)
tot voorzitter gekozen
Lege sigarettendoosjes in een Haags tramhuisje
Officier van justitie eiste
twee jaar
Abnormaal koude dagen
voor October
Twee Fireflies boven
Curagao neergestort
A s. week verklaring van
Churchill
Zal deel van het leger
Indo-China verlaten?
Een vragenrubriek
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur.
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
In 1954 op reis
Koningin Elizabeth van Engeland en
Prins Philip zullen in het begin van
1954 een bezoek brengen aan Australië
en Nieuw-Zeeland. ZU zullen tevens
Ceyion bezoeken, aldus is gisteravond
door het „Buckinghampaleis" bekend
gemaakt.
Het koninklijk paar zal in December
1953 uit Engeland vertrekken, het
grootste deel van de maand Januari
1954 in Nieuw-Zeeland verblijven en
daarna Australië bezoeken tot begin
April. De koninklijke reis naar Austra
lië is reeds tweemaal uitgesteld. De
eerste maal wegens ziekte van wijlen
koning George de zesde, de tweede maal
aan het begin van dit jaar, toen konin
gin (toen nog prinses) Elizabeth en
prins Philip hun reis naar Australië in
Kenya, moesten onderbreken wegens
het overlijden van koning George.
De Amsterdamse recherche heeft een
44-jarige vrouw gearresteerd, op grond
van de verdenking, dat zij ruim zeven
jaar geleden, dus onmiddellijk na de
bevrijding, haar pasgeboren baby van
het leven heeft beroofd. De moeilijke
omstandigheden, waarin de vrouw des
tijds verkeerde, zouden de aanleiding
zijn geweest.
is de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties
t. 'morgen bijeengekomen in het zojuist geheel voltooide, fraaie eigen gebouw
[pi v *aJ d00rr Warren Austin (V.S.) het „Kapitool van de Vrede" is
van a 00rd?* dr Nervo, leider van de Mexicaanse delegatie en voorzitter
cle vorige Alg. Vergadering het woord nam, verzocht hij de afgevaardigden
n J- ,en een minuut stilte in acht te nemen voor gebed en meditatie.
der deze afgevaardigden bevinden zich o.a. de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Acheson; zijn Russische collega Wysjinski, de Britse minister
van staat Selwyn Lloyd, mevr. E. Roosevelt, mevr. Laksjimi Pandit, zuster van
de premier van India en leidster van de Indische delegatie en Sir Moh. Khan,
minister van Buitenlandse Zaken van Pakistan. Ook de burgemeester van New-
York was ter verwelkoming aanwezig. Bij geheime stemming werd de Canadese
minister van Buitenlandse Zaken, Lester Pearson, tot voorzitter van deze zevende
zitting van de Alg. Vergadering gekozen.
1AE eerste bijeenkomst van de agenda-
commisie van de Alg. Vergadering
die gisteren het werk van de Algemene
Vergadering had moeten regelen en
moeten besluiten of een algemeen debat
over Tunesië, Marokko en de apartheid
in Zuid-Afrika moest worden aanbe
volen, werd tot vandaag uitgesteld.
Dr Nervo gaf in zijn openingsrede
een overzicht van de internationale ont
wikkeling sedert de vorige zitting, die
yOOR de Haagse rechtbank stond gis-
termiddag terecht één der hoofd
personen uit het veelbesproken rege
ringscommuniqué van 29 October 1951,
waarin omstandig mededeling werd ge
daan over de activiteiten van de Tsje
chische geheime dienst in Nederland,
welke mededelingen destijds door velen
niet au serieux werden genomen. Aan
verdachte, de 34-jarige planoloog dr. D.
E. K. uit Den Haag, was spionnagc voor
de Tsjechische inlichtingendienst ten
laste gelegd.
K., geen communist, doch wel iemand
met linkse sympathieën, zou eerst de
Tsjechen hebben geholpen bij het be-
spionneren van Nederlanders in Praag,
waar zijn echtgenote op de Nederland
se legatie werkte, en zou later in Den
Haag, zij het weinig belangrijke, inlich
tingen hebben verstrekt aan de Tsje
chische geheime dienst, onder meer
door zijn berichten in een leeg sigaret
tendoosje in een Haags tramhuisje te
deponeren, waar een ander ze kwam
ophalen (de zgn. „dode brievenbus").
De officier van Justitie, mr. Over-
beek, meende, dat met het deponeren
van de inlichtingen het misdrijf van de
spionnage was voltooid, en eiste twee
jaar gevangenisstraf met aftrek.
Verdachte's raadsman, mr. Lam-
brechtsen, meende echter, dat eerst van
een voltooid delict kon worden gespro
ken, indien was bewezen, dat de gege-
Nieuwe depressie op komst
Maandag steeg het kwik tot zeven
graden Celsius, maar gisteren
kwam de temperatuur hier in
het midden van Noord-Holland
niet hoger dan vijf d zes graden.
Zover wij kunnen nagaan is dit
een rtcord-koude herfstdag, zo
vroeg in October in deze eeuw
waargenomen. In De Bilt werd
ruim vijf graden Celsius gemeten,
hetgeen deze eeuw ook nog niet
zo vroeg was voorgekomen. Een
groot deel van de dag viel flis-
teren regen bij een straffe Noord
oosten wind. Vandaag kunnen nog
enkele buien vallen, afgewisseld
niet opklaringen, maar het blijft
te koud. Over Zuid- en Midden-
Engeland trekt vandaag alweer
een regenzone van een nieuwe
Oceaan-depressie naar het Noord
oosten. Kans op regen blijft de
komende dagen hierdoor proot en
de temperatuur, die gemiddeld de
laatste dagen vijf d zes graden be
neden normaal lag, zal ook de ko-
niende dagen nog te laag blijven.
Het is dan ook geen wonder, dat
wen overal over het koude weer
hoort klagen.
Weerberichf
Verwachting tot hedenavond:
hogere middagtempera-
turen
Aanvankelijk weinig wind, later
zwakke tot matige wind tussen
West en Zuid. Droog en vrij zonnig
Weer. Koude ochtend, 's Middags
hogere temperaturen dan gisteren-
Donderdag:
Zon op: 7.06 onder 17.44
Maan op: 4.18 onder 1S.35
vens in handen van een buitenlandse
mogendheid waren geraakt. Aangezien
dit bewijs niet was geleverd, conclu
deerde hij tot vrijspraak. Mr. Lam-
brechtsen was voorts van mening, dat
het regeringscommuniqué over deze
affaire geen ander doel had gehad dan
de regering te helpen bij de verdediging
van de begroting van Binnenlandse
Zaken, waarop de B.V.D. voorkomt.
Verdachte zélf verklaarde schuldig te
zijn. Hij zei, niet onder dwang van een
politieke partij tot spionnage te zijn
gekomen, doch beheerst te zijn geweest
door een grote afschuw voor de oorlog.
Amerika was in zijn a(gien het land, dat
op oorlog aanstuurde. De rechtbank zal
op 28 October uitspraak doen.
in Parijs werd gehouden. De creditzijde;
zo zeide hij, is niet erg bemoedigend.
Na zeven jaar V.N.-werk moeten wij
erkennen, dat wij tegenover een toe
stand staan, waarin de mogelijkheden
voor vrede donkerder zijn, inplaats van
dat wij onze eerste doelen hebben be
reikt. Na onderhandelingen, geduldiger
dan ooit in de geschiedenis der wereld,
wordt de Koreaanse kwestie nu weer
door kanonnen besproken. Hij verdedig
de wat de Koreaanse zaak betreft het
door de V.N. in Panmoendjon voorge
stelde beginsel van de vrijwillige repa
triëring der krijgsgevangenen en drong
er bij de Alg. Vergadering op aan, het
Mexicaanse, en alle andere, voorstellen
te bestuderen, die een einde aan de
oorlog in Korea zouden kunnen maken.
Volgens dr Nervo moet de V.N. ac
tief zoeken naar middelen om de ideo
logische kloof, die overal ter wereld aan
de dag treedt, te overbruggen.
Twee Fireflies van de Marine Lucht
vaartdienst zijn gisteren boven het
landgoed Groot Sint Joris op Curapao
tegen elkaar gebotst en neergestort. De
luitenant ter zee derde klasse P. Dek
ker werd gedood. De luitenant ter'slee
twee klasse H. Moekardanoe wist zich
met een parachute te redden. Hij liep
lichte schrammen op. De oorzaak van de
botsing is niet bekend. De Fireflies
oefenden in formatie vliegen. Het onge
luk is het eerste vliegongeval met do
delijke afloop op de Antillen.
De nieuwe voorzitter, Pearson, is
nauw met de V.N. en de Noordatlanti-
schc Verdragsorganisatie verbonden. Hij
heeft alle bijeenkomsten van de Alge
mene Vergadering bijgewoond. Bij de
stemming voor het voorzitterschap wa
ren geen candidaten gesteld. Hij kreeg
51 stemmen, mevr. Pandit 4 en voorts
vijf onthoudingen.
Trygve Lie bracht John D. Rocke-
feller, die de grond voor het nieuwe ge
bouw der V.N. beschikbaar stelde en de
Amerikaanse regering, die 65 millioen
dollar leende voor de bouw, hartelijk
dank.
De Br i»se atoomornp'
De Britse eerste minister Winston
Churchill heeft gisteren in het Lager
huis verklaard, dat hij de volgende week
een verklaring zal afleggen over de
Britse atoomproef op de Monte Bello-
eilanden. Churchill voegde er aan toe,
dat hij alle bijzonderheden, voor zover
zij met het geheime karakter van de
zaak te verenigen zijn, zou mededelen.
(Door Harold King)
UET feit, aldus schrijft Reuters cor-
respondent Harold King, dat de Ver.
Staten hebben aangekondigd, dat zjj in
c"e agendacommissie der Alg. Vergade
ring der V.N. zullen stemmen voor een
behandeling van de kwesties Tunesië en
Marokko, heeft in Frankrijk het gevoel
verlevendigd, dat het niet die steun
krjjgt van Amerika, die het als deelge
noot van het Atlantisch Pact meent te
moeten ontvangen. Qok is men van oor
deel, dat de andere Navo-landen geen
billijk deel dragen van de zo zware oor
logslast, die op Frankrjjks schouders
nE Beneluv-confcrentle In Knokke is geëindigd. Tol voorbij het middernachtelijk
D ,„,r waren dc achttien ministers nog in vergadering bqeen. Daarna werd een
„iteegeven en zeide minister-president Drees: „Wij zijn tot goede
resultaten gekomen, besloten is de banden tussen de drie landen zo sterk als
«Her «te huidige omstandigheden mogelijk is aan te halen." Vele belemmeringen
onder de hu g evenwicht 7ijn van de betalingsbalansen zijn verdwenen,
daartoe, als h t gebie(j van de buitenlandse handel met derden
andere zijn bestlZ. drIe re(fcringen gaan bHjkens de
zal een sterke nogmaajs volledig accoord met de opvatting, dat
uitgegeven verklaring g yan dp Benclux-landen eerst zal kunnen worden
volledige eeon -^ grote verschjiien tussen de economieën der drie landen
verwcrkelukt. Directe bestudering van diverse problemen zal worden
uit de weg zijni ge wckcn zul|en de Benelux-ministers weer bijeenkomen
a3nlTrLdtaat van deze onde. zoekingen onder ogen te zien.
TOT
rt
hun spijt moesten de ministers
voldoende op^d^weder-
h'^elfeit dat het loonpeil in Nederland
enige neiging tot stijgen vertoont. Doch
de loonpolitiek mag zeker niet de be
talingsbalansen in gevaar brengen en
daardoor de werkloosheid vergroten.
Doel der regeringen blijft de kosten
van levensonderhoud zo iaag mogelijk
te houden en het levenspeil der volke
ren te verhogen.
Om de voorwaarden en de samenstel
lende factoren van loon- en prijspoli
tiek na te gaan zal een speciale com
missie worden ingesteld onder minis
teriële leiding die in de drie landen
contact zal opnemen met de beroeps
organisaties. Om de problemen der pro
ductiekosten en de daaruit voortvloei
Een hoekr in het hotel te Knokke
(België) waar op het ogenbilk een
belangrijke conferentie van de Be
nelux-ministers wordt gehouden.
Van links naar rechts ziet men o.a.
de Nederlandse ministers Suurhof,
Mansholt en Drees.
ende handelskwesties tussen België en
Nederland te onderzoeken en te trach
ten tot gemeenschappelijke regelingen
te komen, zullen bedrijfstakgewijs com
missies van werkgevers en werknemers
worden gevormd.
TENEINDE een geleidelijke samen-
groeiïng van de verschillende on
derdelen van hun economisch beleid te
verzekeren hebben de drie regeringen
besloten: 1 Een permanente ministe
riële groep in te stellen, die ermee be
last is de daadwerkelijke toenadering
te verzekeren in belangrijke regerings
beslissingen op economisch gebied; 2.
er zullen nauwe contacten bestaan tus
sen de Nederlandse Bank, de Nationale
Bank van België en Luxemburgse in
stanties met medewerking der regerin
gen; 3. de nauwe samenwerking op het
gebied van de buitenlandse handels
politiek zal worden versterkt.
rust in verband met de strijd tegen de
communisten in Indo-China.
In Parijs is men over het bedrag dat
het in de kader der hulpverlening van
de Ver. Staten voor het lopende belas
tingjaar zal ontvangen (525 millioen dol
lar) teleurgesteld. Aan de Franse mi
nister voor Indo-China, Letourneau,
was indertijd in Washington beloofd, dat
er ongeveer 125 millioen dollar extra
beschikbaar zou worden gesteld. Dit is
nu tot 25 millioen, dus met 100 millioen
dollar verminderd.
In Franse regeringskringen vreest
men, dat door deze tegenvaller een deel
van het Franse troepencontingent uit
Indo-China naar het moederland terug
geroepen zal moeten worden met alle
noodlottige gevolgen van dien.
Over het Amerikaanse besluit om de
kwesties Tunis en Marokko op de
agenda van de Alg. Vergadering te wil
len plaatsen zei Jacques Bardoux, voor
zitter van de commissie voor Buiten
landse Zaken van de Franse Nationale
Vergadering gisteren:
„Ik betreur dit besluit, vooral om de
delicate toestand waarin het Amerika
brengt, dat van Frankrijk zonder ver
goeding of garanties machtiging heeft
verkregen om luchtbases in Marokko te
bouwen. Het komt me voor, dat dit feit
belangrijk genoeg is voor Amerika om
zich minstens van stemming te onthou
den".
Havenstaking in Austra'ië
Dinsdag is in Australië een havensta
king van 24 uur gehouden. Het werk
lag in alle havens stil. De staking vorm
de een protest tegen verlaging der lonen
en verlenging der arbeidstijden.
VANDAAG zullen onze lezers in
de krant weer EEN NIEUWE
RUBRIEK vinden. Wij hebben
haar „Vragen staat vrij" genoemd,
omdat zij onze lezers wil helpen
in het oplossen van kwesties,
waarmee zij zelf geen weg weten.
Het staat een ieder volkomen vrij
vragen te stellen op alle gebieden
van het leven.
Men behoeft niet bevreesd te zijn,
dat vertrouwelijke zaken openlijk
in de krant zullen worden behan
deld. Afgedrukt worden problemen
van algemene aard. Persoonlijke
vragen zullen wij schriftelijk be-
antwoorflen. Hoe men zulk een
brief moet inkleden wordt elders
in dit blad aangegeven.
De briefschrijver kan ervan over
tuigd zijn, dat ons antwoord hem
op zo kort mogelijke termijn zal
bereiken.
Wij vertrouwen erop, dat onze
lezers deze „service" naar waarde
zullen weten te schatten.
„MENTOR" zal zijn rubriek van
nu af aan iedere Woensdag laten
verschijnen.
HOOFDREDACTIE
P het ogenblik, dat onze lezers
deze regels onder ogen krijgen,
is in het nieuwe gebouw van
de Verenigde Naties te New
York opnieuw een groot aantal van
de belangrijkste staatslieden ter we
reld bijeen om gemeenschappelijke
belangen te bespreken en daardoor de
vrede en rust op aarde te dienen. Ten
minste, héél eenvoudig gezegd, is dit
precies de bedoeling van het instituut,
dat met zoveel warmte de verouderde
Volkenbond kwam vervangen. De Ver
enigde Naties zijn er uitsluitend
ten dienste van de volkeren, die er
naar verlangen „vrij van vrees en vrij
van angst" te kunnen leven.
Het zou zo moeten zijn, dat iedere
delegatie als het ware stond te trap
pelen van ongeduld om samen met an
dere groepen aan de slag te kunnen
gaan, teneinde nieuwe plannen voor
verhoging van het algemene welzijn te
mogen realiseren. Zo is het misschien
wel enkele jaren geweest, maar wij
kunnen ons niet voorstellen, dat er
vandaag nog één staatsman is, die er
gens in zijn achtergedachten de illusie
koestert, dat deze algemene vergade
ring een frisser en rooskleuriger beeld
te zien zal geven dan de vorige.
Het is bijzonder gemakkelijk over
deze dingen te schamperen, maar het
is een uitzonderlijk verdrietige ge
dachte, dat het forum van de hoogste
internationale samenwerking in een
paar jaar tijd verworden is tot een
spreekgestoelte, waar koude oorlogen
met warme hoofden en hete zinnen
worden uitgevochten en waar rede
voeringen worden gehouden, die soms
eigenlijk verhulde oorlogsverklaringen
inhouden. Want, laten wij vooral goed
begrijpen, dat er uitlatingen uit
speeches, op vorige vergaderingen ge
houden, te citeren zijn, die eigenlijk
een „casus belli" betekenen. En die
dat vroeger ook feitelijk zouden zijn
geweest.
ET deze opmerking geven wij
tegelijkertijd het nut van de
Verenigde Naties aan. Het is
een zeer menselijke gedachte,
dat men tevreden moet zijn met wat
men onder bepaalde omstandigheden
kan bereiken. Wie altijd naar de hoog
ste toppen mikt, loopt kans de zaken,
die wat lager liggen, over het hoofd te
zien. De UNO heeft hooggestemd de
top der menselijke mogelijkheden wil
len beklimmen. Maar de staatslieden
hebben tijdig begrepen, dat deze top
niet te bereiken was. In plaats van een
positieve bijdrage tot vrede en rust te
leveren, is de UNO als het ware een
psychiatrische inrichting geworden,
waar met moeilijkheden beladen lie
den kans krijgen hun overspannen in
zichten publiekelijk af te reageren.
Dat is geen onvriendelijkheid of on
eerbiedigheid. Wij kunnen het niet
helpen, dat wij deze grote staatslieden
vaak stakkerds vinden, die door hun
diverse regeringen met een aantal pro
blemen worden opgescheept, die zij
(zomin als een ander) kunnen verwer
ken. Dit geestelijk-mislukte proces
leidt dan tot uitbarstingen van boos
heid, die even venijnige antwoorden
uitlokken. De kuur duurt meestal een
paar maanden. De „hoogheden" gaan
uiteen, opgelucht als na het gebruik
van een moreel laxeermiddel; bet op
sparen van nieuwe „proppen" duurt
gewoonlijk opnieuw een jaar en tegen
die tijd zijn de microfoons en de tele
visiecamera's in het UNO-gebouw weer
neergezet en staan de tolken klaar om
de knapste scheldkannonades prompt in
een andere taai over te brengen.
\CHTEN onze lezers, dat zulke
vertoningen van zielesehoonwas-
serij geen zin hebben? Zij zou
den iets moeten weten van de
pracirk van zenuwartsen om te kun
nen begrijpen, dat een kind, dat m zijn
jeugd véél geplaagd is, later tot een
veiwror.gen mens kan uitgroeien. Wat
te zeggen van vrouwen en mannen die
iedere dag opnieuw door de ernstigste
zorgen worden geplaagd? Voor hen
misschien privé al eens zenuwartsen;
in het openbaar het rostrum der Ver
enigde Naties tijdens de algemere ver
gadering, die gisteren is begonnen.
Dit beeld, wij weten Let. is niet bij
ter opwekkend. Het is bekend, dat
heel wat leden van delegaties met „ge
mengde gevoelens" naar de Verenigde
Staten zijn vertrokken. In hun hart
vragen zij zich wellicht af of de onge
twijfeld hoge kosten, aan hun uitzen
ding verbonden, wel waardevolle re
sultaten kunnen opleveren.
Zij dienen te bedenken, dat het in
ieder geval belangrijk is, dat er ge
praat wordt, afgezien van de waarde
van hetgeen wordt gezegd. En boven
dien: al moge dan de algemene verga
dering van de Verenigde Naties vrij
wel uitsluitend teleurstellingen bren
gen, de lagere organen van de UNO
doen zoveel goed, vaak voortreffelijk
werk, dat degene, die zich ervan be
wust is, dat bij met bescheiden maten
moet. meten, wellicht iets van tevre
denheid kan opbrengen. Het is ten
slotte beter, dat allen éénmaal per
jaar bijeenkomen dan dat zij voor goed
uit elkander gaan, met alle gevolgen
van dien.
De gouverneur van Kenya (Brits O.
Afrika), Sir Evelyn Baring, heeft een
brief ontvangen, waarin zijn leven
wordt bedreigd en die is getekend na
mens „het hoge gerechtshof van de
„Mau-Mau" De gouverneur, die een reis
door het land maakt, heeft de brief niet
zelf gelezen, maar men heeft hem dc
inhoud ervan verteld. Sir Evelyn be
sloot echter In zjjn reisplannen geen
verandering te brengen.
De brief werd ontvangen, nadat de
politie de aanhouding bekend had ge
maakt van twee inheemsen, die worden
beschuldigd van moord op het opper
hoofd Waroe-Hioe van de Kikoejoes, die
vorige week het slachtoffer werd van
een aanslag door de anti-blanke Mau-
Mau-organisatie. De arrestatie is de
eerste sedert de moorden en de aan
vallen op boerenbedrijven enkele weken
geleden zijn toegenomen. De twee ge
arresteerde mannen zijn lid van de stam
der Kikoejoes. Een politie-officier heeft
verklaard, dat een derde arrestatie bin
nenkort wordt verwacht.