Verkiezingswedloop in V.S.
is feller dan ooit
ZUID-AFRIKA IS GESCHOKT DOOR
HET OPROER IN PORT ELIZABETH
Meerderheid van siemmen
garandeert niet de zege
Project van grootse allure
c. s.
Hoe de Amerikaan
zijn president kiest
Tegen concurrentie
van Japan en India
De politiek van vrije en snelle
opvoeding schijnt mislukt
r
Aan de vooravond van de vierde November
De katoenindustriëlen
zoeken samenwerking
De kiesmannen
Vijftien onzekere staten
Een open vraag
Uncfe dunt: ,,M do-ud u-un beiden"
BRUSSELS NOORD-ZUIDVERBINDING
Badkamers in
Naturellen doodden hun
beste vrienden
Onbeg.lij,p,etij,fc
Xt u-lijhe:cL?
f.oiilieJkt leuctie
Is God Almachtig?
Gestolen auto in Mainz
achterhaald
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1952
(Van onze correspondent te New-York)
Hef zal de lezer langzamerhand wel duidelijk zijn geworden, dat
de verkiezingswedloop in de Verenigde Staten ditmaal teller
is dan ooit is geweest. De beide candidaten zijn er in geslaagd
ongekende meningsverschillen onder de kiezers teweeg te brengen.
Alle gelederen van de bevolking zijn op de meest grillige wijze
verdeeld. Statistici, die tevoren doorgaans tot op één percent
nauwkeurig de uitslag kunnen vertellen, doen thans het zwijgen
toe. Het is immers juist dit ene percent, dat de doorslag kan geven
ONDER die omstandigheden zijn
verrassingen niet uitgesloten. In
1948, toen vrijwel elkeen reeds
lang van te voren de overwinning aan
de Republikeinse partij had toege
zwaaid uw correspondent is er nog
trots op toen een overwinning van de
Democraten te hebben voorzien
grabbelde Truman door zijn moedige
persoonlijke campagne voldoende
stemmen voor Dewey's neus weg om
Adlai Stevenson
ZIEN we links en rechts pogingen
van regeringen om hier in West-
Europa samen te werken en voor
gezamenlijke belangen de handen ineen
te slaan Schumanplan, West-Euro-
pese Verdediging, Atlantisch Pact, Bene
lux sinds 1950 blijkt er ook particu
lier op dit punt iets gedaan te worden.
Dezer dagen is Amsterdam hiervan ge
tuige geweest, toen daar vergaderden
katoen-experts uit tien West-Europese
landen, die de problemen op hoog niveau
van hun industrieën gezamenlijk onder
de loupe namen.
Dank zij veelomvatttend voorberei
dend werk hebben de deelnemers een
inzicht kunnen krijgen in de kracht,
die men gezamenlijk op de wereldmarkt
vertegenwoordigt. De continentale West-
Europese industrie blijkt 1700 millioen
vierkante yards katoenen manufactu
ren te exporteren. Tegenover India (770
millioen vierkante yards), Japan (1100
millioen), Engeland (865 millioen) en
Amerika (800 millioen) staat West-
Europa dus veruit aan de kop. Bij enige
ordening van de bedrijven en verhou
dingen kan Europa een kracht opbren
gen, die gemakkelijk de gevreesde en
niet af te wenden concurrentie van Ja
pan en India zal kunnen weerstaan.
"pENEINDE dit te bereiken, verklaarde
men van mening te zijn, dat een fi
nancieel en monetair beleid gevoerd
moet worden, dat erop gericht is een
vrije Europese nandel te verzekeren.
Verder speelt bij de initiatiefnemers ver
in het achterhoofd door interne orde
ning van de productie van garens en
katoenen stoffen het concurrerend ver
mogen op de markten buiten Europa te
verhogen.
Het feit, dat één bedrijf hier soms
84 verschillende types garens vervaar
digt een bedrijfsgrondslag, die de
Amerikanen krankzinnig vinden be
gint men langzamerhand ook absurd te
noemen. Mogelijk kan deze West-Euro-
Pese samenwerking in de toekomst
tot een beperkte specialisatie leiden,
waarbij men in plaats van elkaar de
orders af te snoepen, elkaar de orders
*al kunnen toespelen. Wel is men er zich
*an bewust, dat een dergelijke vereen
oudiging enorme problemen opleveri
maat men de smaak van de gebiuikers
fir eenmaal niet met één slag kan uni-
zijn partij voor nog vier jaar veilig te
kunnen stellen. Of zijn campagne van
het lopende jaar, waarin hij niet zich
zelf en zijn gezin, doch een gescheiden
gouverneur (Stevensen) bij de kiezers
aanbeval, even doeltreffend is geweest,
moet nog blijken. De aanwijzingen zijn,
dat de Republikeinen dit jaar, ten op
zichte van 1948 enige terreinwinst zul
len maken. Of deze voldoende zal blij
ken om de presidentszetel te ver
overen, valt echter niet te voorspellen,
hoewel de meerderheid der publieke
opinie precies dit verloop van zaken
voorziet.
Het geldt hier immers geen
rechtstreekse verkiezing. Het is
driemaal eerder geschied, dat
een man tot president van de
Verenigde Staten werd verko
zen, die in de stembusslag num
mer twee werd. Deze kans doet
zich dit jaar opnieuw voor.
Want het getrapte systeem van
verkiezingen in de Verenigde
Staten leidt er namelijk toe, dat
niet het totaal aantal burgers,
maar de 48 staten de overwin
naar bepalen.
DE kiezer stemt wel op Eisenhower
of Stevenson, maar in de practijk
stemt de New Yorker of de Cali-
forniër op een aantal kiesmannen uit
zijn eigen staat. Het aantal kiesman
nen van elke staat is vastgesteld over
eenkomstig de bevolkingsdichtheid. Ge
steld nu dat Eisenhower in de volgende
staten met tussen haakjes het aan
tal kiesmannen, dat deze naar het Col
lege van Kiesmannen afvaardigen
een enorme stemmenwinst boekt: Ari-
zona (4), Iowa (10), Vermont (3), Ne-
braska (6), Maine (5), Nevada (3), dan
heeft hij daarin een totaal van 31 kies
mannen verworven. Doch gesteld, dat
Stevenson in de staat California de
overwinning behaalt met een meerder
heid van precies één stem, dan kan hij
daarmee een slemmenvoorsprong van
millioenen geheel te niet doen. Cali-
fornië heeft immers 32 kiesmannen, en
alle kiesmannen zijn verplicht hun
stem uit te brengen op de candidaat,
die in hun staat de meerderheid be
haalde. Dit is uiteraard een willekeu
rig voorbeeld, dat echter duidelijk de
mogelijkheden aangeeft. In totaal be
staat het Kiescollege uit 531 kiezers,
Een meerderheid van 266 kiesmannen
is dus vereist.
DE 435 leden van het Huis van Af
gevaardigden worden elke twee
jaar herkozen. De huidige samen
stelling van het Huis is 200 Republi
keinen, 231 Democraten, één onafhan
kelijke en drie open plaatsen. Gezien
de tendenz naar rechts, zal het nie
mand verbazen indien het Huis na 4
November een Republikeinse meerder
heid zal hebben. In de Senaat waar
elk lid zes jaar aanblijft wordt elke
twee jaar een derde van het aantal
leden gekozen. De Democraten hebben
hier momenteel een krappe voorsprong
van 4947. Maar het aantal zetels, dat
ditmaal omstreden wordt, schijnt het
de Democraten makkelijker te maken.
Er zijn namelijk vijftien zetels in het
spel, in staten, waar niemand durft te
voorspellen welke partij er momenteel
de overhand heeft. Van deze vijftien
onzekere zetels zijn er thans 11 door
Republikeinen bezet en vier door De
mocraten. De verwachting is derhalve,
dat de Senaat wel Democratisch zal
blijven.
VjUELKE van beide candidaten in het
Witte Huis moge belanden, het voor
uitzicht is, dat de wetgevende macht
gedurende ten minste de eerste twee
jaar van zijn bewind (in 1954 wordt
immers opnieuw een Huis verkozen en
worden er weer 32 Senaatszetels om
streden) verdeeld zal zijn. De afgelo
pen twee jaar was er nominaal al
thans van een mate van homogeni
teit sprake, met zowel Huis als Senaat
in het Democratische kamp. Maar in de
practijk stemden, zowel in het Huis als
in de Senaat, de Zuidelijke Democraten
met de Republikeinen mee. Of er dus,
summa summarum in Huis en Senaat
een sterk verschillende krachtsverhou
ding zal ontstaan, is nauwelijks te ver
wachten.
Wat de verkiezingen van vier No
vember van zo groot belang doet zijn,
is veel minder wie er wint, dan wel
welke entourage de overwinnaar om
zich zal verenigen.
Üfiilifl
■±-ï'-v"-
sm.CM/CA&O jr</A/--r/s*E5
Eisenhower
(Van onze speciale verslaggever)
M ET de opening van de tunnel, die
het Noord- en Zuid-station van de
Belgische hoofdstad per spoor met
met elkaar verbond, is een gigantisch
stuk Xverk verricht, onder de Jardin
Botanique door langs de Rue Packeco
naar het Congres station en vervolgens
naar het eveneens nieuwe Centraal
station, dat een meesterstuk is van
architectuur, eenvoud en moderne
snufjes. Het laatste gedeelte naar het
geheel vernieuwde Gare du Midi, dat
aanstonds Centraal nog in schoonheid
zal moeten overtreffen is nog niet ge
heel klaar. Maar de treinen rijden
er al.
Het is nu tenminste mogelijk voor
de internationale reizigersgroep om, ko
mende van het Noorden, rustig te blij
ven zitten in de trein, die hem verder
naar het Zuiden zal moeten brengen.
Velen zullen zich herinneren, hoe voor
heen aan het Gare du Nord evenals
Midi een kopstation een taxi of
tram genomen moest worden, om zijn
treinreis te kunnen vervolgen. Het was
een voor de Belgische hoofdstad be
paald onwaardige situatie.
Op werkelijk grootse wijze is dit
probleem opgelost. Het Gare du Nord
werd ongeveer een .kwartier wandelen
meer Noordelijk verplaatst, halverwege
Nord en Midi, werd het Gare Central
gebouwd, waarvoor tientallen gebou
wen moesten worden afgebroken. Gare
Congres verrees uit het niets tussen
Nord en Central, en Gare Chapelle zal
nog verrijzen tussen Central en Midi.
Goedkoper dan met de overvolle
trams kunnen de Brusselaren thans van
en naar hun werk in de ver uiteen-
liggende stadsdelen gebracht worden.
Voor slechts vijf francs per rit on
geveer veertig cent kan men het
traject afleggen.
En wie zich na gedane zaken ver
moeid of onprettig zou 'voelen, heeft
nu bovendien de gelegenheid in het
geheel met marmer beklede Centraal
station nog even een warme douche
tc gaan nemen, een luxe, waarmee we
vermoeden dat Brussel de wereldpri
meur heeft; zoals het waarschijnlijk
ook een wereldprimeur zal hebben met
de luchtverversing van zijn stations
hallen, van waaruit men per roltrap
de verschillende perrons kan bereiken.
Die luchtverversing is een iuchtver-
warming. De buitendeuren van het
station staan wagenwijd open. Maar
wie naar binnen gaat, voelt zich plot
seling opgenomen door een warme
luchtstroom. Warme lucht, van twee
zijden naar buiten persend uit de zij
kanten van de deuropening, vangt de
koele luchtstroom van buiten het sta
tion op, verwarmt deze en maakt dat
er dus in de hal zelf een altijd frisse
maar ook aangename atmosfeer is.
(Van onze correspondent in Kaapstad)
MEN kan zonder overdrijving zeggen, dat geheel Zuid-Afrika (en niet alleen
het blanke deel der bevolking) diep geschokt is door het oproer in Port
Elizabeth. Men heeft, voor het eerst sinds vele jaren, weer gezien welke explo
sieve oerdriften zich ontladen als een duizendkoppige zwarte menigte zich met
barbaars geweld op een kleine blanke minderheid stort. De gecultiveerde leiders
van het zwarte volksdeel tonen zich evenzeer ontsteld als de blanken, die zulke
gebeurtenissen wel het allerlaatst in Port-Elizabeth hadden verwacht. Men kan
aannemen, dat het gebeurde een terugslag zal betekenen voor de toch reeds zo
moeilijke samenwerking der verschillende rassengroepen in dit land.
hun lijken werden ontkleed en gruwe
lijk verminkt. Het gepeupel was toen
zó door het dolle heen, dat het de aan
rukkende politieversterkingen niet
lettende op bevelen en waarschuwings
schoten op de meest doldrieste wij
ze aanviel. Na gevechten die zeven
uren duurden, werd het oproer ten
slotte in geweersalvo's en stromen
bloeds gedempt.
conclusie over: volkomen onbegrijpe
lijk! Het meest mysterieuze is wel, dat
de zwarte rampokkers hun beste vrien
den hebben afgeslacht. Men denke
maar aan Rudolph Brandt, de eigenaar
van de verwoeste bioscoop. Hij was
een man van Amerikaanse origine, hij
bewoog zich in de grote naturellenwijk
als een vrieno der zwarten en had, om
hun opvoeding te stimuleren, midden
in hun wijk de grootste en mooiste
naturellenbioscoop van de Unie ge
sticht. Hü had geen persoonlijke vijan
den, hij was een idealist, een liberaal
denkend man van progressieve begin
selen.
hij de eerste, die
zijn vrouw werd
mishandeld, zijn
r\E feiten komen, ontdaan van alle
U politieke franje, hierop neer: Twee
politiemannen wilden op het station
van de door 40.000 naturellen bewoon
de stadswijk New Brighton een paar
zwarte jongemannen aanhouden, die
verdacht werden van diefstal. De jon
gens verzetten zich tegen hun arresta
tie. Omstanders vielen daarop de poli
tie aan en binnen weinige ogenblikken
stroomden duizenden opgewonden ne
gers toe, die aangevuurd door fana
tieke vrouwen het station met ste
nen bombardeerden, het postkantoor
en vijf winkels in brand staken., auto's
omver wierpen en de politie bestook
ten met alles wat zij maar in handen
ronden krijgen.
Vrijwel tegelijkertijd ontstond op
roer in de wijkbioscoop; vier blanken,
onder wie de eigenaar en een vijftien
jarige knaap, werden doodgeslagen,
Toen ik zeven uren later in Port-
Elizabeth arriveerde was alles weer zo
vredig, als ware er niets gebeurd.
Slechts de verbrande en verwoeste ge
bouwen, de overvolle ziekenhuizen en
de zwaarbewapende politiepatrouilles
waren er nog, als getuigen van het
barbaars geweld, dat de avond tevo
ren, als een plotselinge storm over een
eerwcud, in New Brighton gewoed had
VOOR ieder, die deze
gebeurtenissen met
ogen benadert, blijft er
afschuwelijke
„Westerse"
slechts één
Desniettemin was
doodgeslagen werd,
onteerd en zwaar
personeel gestenigd.
De stadswijk, waarin het barbaarse
oproer ontstond, is een der mooiste
model-buurten voor zwarte bevolking
in Zuid-Afrika Port-Elizabeth is er
trots op en terecht. De wijk is mo
dern, de straten zijn er ruim, de hui
zen uitstekend. Dat juist hier. waar
men dacht de zwarte bevolking reeds
goeddeels te hebben opgeheven tot
Europees peil, zulk een woeste uit
barsting van zinneloos geweld kon
plaats vinden, is zonder meer raadsel
achtig. Men zoekt naar verklaringen,
doch vindt er geen.
HIT ALLES wordt misschien nog on-
begrijpelijker als men weet, dat de
stadsraad van (overwegend Engels
sprekend) Port-Elizabeth in zijn natu-
rellenpolitiek het meest progressief,
van geheel Zuid-Afrika is. Men kent
hier geen passenstelsel. geen beperking
op vestiging van naturellen, geen
avondklok. Port-Elizabeth streefde er
sinds vijftien jaren naar, de andere
steden van de Unie een voorbeeld te
geven in het op progressieve wijze
aanvatten van het rassenprobleem. Men
gaf er de naturellen vrijwel absolute
vrijheid en probeerde hen, ten koste
van grote kapitalen, snel toegankelijk
te maken voor Europese ideeën.
„Met één klap", zo zei mU een der
leiders van dit werk, „hebben wij
thans alles verloren. De barbaarse ex
plosie heeft niet alleen mensenlevens
en gebouwen verwoest, zij heeft voor
lopig ook een groot deel van ons idea
lisme weggeslagen. Wij hebben een
harde les geleerd; wij hebben van onze
goedbedoelde arbeid dezelfde bittere
vruchten geplukt als de Engelsen in
Kenya. Wij hebben teveel haast gehad;
de opstand heeft er ons aan herinnerd,
dat naturellenopvoeding een werk van
lange duur is."
HE Zuidafrikaanse pers, die de ge-
beurtenissen op uiterst ernstige toon
commentarieert, is het er over eens dat
deze hysterische gewelddaden wellicht
het best de kortzichtigheid illustreren
van die leder der Verenigde Naties, die
de apartheidspolitiek van Zuid-Afrika
op korte termijn willen doen verdwij
nen. Zowel de nationalistische als de
oppositiebladen geven eenstemmig te
verstaan, dat de millioenenmassa der
naturellen nog geenszins rijp is voor
maatschappelijke en politieke gelijk
stelling met de Europese mens- de
woeste massa-opstand van Port-Éliza-
beth maakt dit, zo schrijft men, volko
men duidelijk voor ieder die niet ho
rende doof en ziende blind wil zijn.
Het leidende regeringsblad „Die
Burger" geeft de schuld aan de leiders
van de zogenaamde geweldloze ver
zetsactie, die krachten hebben opge
roepen welke zij niet meer onder con
tróle kunnen houden en die thans, doch
te laat, met betuigingen van veront
waardiging en medeleven komen aan
dragen Vrijwel alle bladen eisen een
streng onderzoek en afdoende maatre
gelen ter voorkoming van dergelijke
uitbarstingen.
VELE MENSEN beantwoorden deze
vraag ontkennend. Zij zeggen;
„Als God werkelijk almachtig was,
zou er niet zoveel ellende op deze
aardbol zijn Want God is immers lief
de". Anderen beantwoorden deze vraag
bevestigend op grond van het getuige
nis van de bijbel. Persoonlijk reken ik
mij tot deze laatste groep van mensen
en ik wil dus met de bijbel getuigen:
„Ja, God is werkelijk almachtig!"
Wat houdt nu het begrip „almacht
Gods" in? Niet het abstracte, dat God
alles kan. Deze opvatting leidt tot der
gelijke vragen als bij de Middeleeuwse
theoloog Thomas van Aquino of God
b.v. kan maken, dat verleden er niet
geweest is en of Hij doen Kan, wat Hij
niet doet en of Hij, wat Hij doet, beter
kon doen.
Gods almacht betekent, dat Hij mach
tig is over alles, zoals een vorst in de
oudheid over zijn onderdanen.
HE ellende op aarde hangt samen met
's mensen ongehoorzaamheid aan
Gods wil. God wil gezondheid, vreugde,
geluk. Maar deze dingen ontvangt de
wereld slechts in gehoorzaamheid aan
Hem. En de gehoorzaamheid, die God
vraagt, is vrijwillige gehoorzaamheid,
geen cadavergehoorzaamheid. Cadaver-
gehoorzaamheid is voor God waarde
loos en, naar ik hoop, ook voor u.
God wil op zo'n manier over ons al
machtig zijn, dat Hij ons hart wint door
de liefde. Geen andere almacht Gods,
dan die werkt in de liefde, kan ons
hart openen. Want ons hart kan en wil
niet gedwongen worden. Afgedwongen
liefde bestaat er niet, is geen liefde.
Gods almacht hangt samen met Zijn
liefde.
De ware goddelijke almacht sluit dus
de hoogste vrijheid van de mens, de
vrijwilligheid der liefde in.
God heeft macht over alles, kan alles
wat Hij wil en wat uit Zijn wezen
voortkomt. Zijn doel zal Hij bereiken,
want uiteindelijk is Gods almacht on
weerstaanbaar. Daarvan verwachten
wij het Koninkrijk Gods, de heerschap
pij van Gods liefde in de hemel en op
aarde, het Rijk, waarin God zal zijn
alles in allen.
WIJ hebben een God. Zijn wezen i»
liefde. Maar de echte, ernstige,
goddelijke liefde kan zegenen en toor
nen. Dat geeft schrik aan hem, die
God verwerpt; troost, steun en ver
trouwen aan hem, die gelooft
Toen Benjamin Franklin, de uitvin
der van de bliksemafleider, als een ge
vierd man uit Engeland naar Amerika
terugkeerde, stond hij dromend op het
voorste dek van het schip. „Ik dacht",
zo vertelde hij, „aan al de lofprijzin
gen, die ik in Europa ontvangen had
en aan de triomfen, die mij in mijn
vaderland Amerika in het vooruitzicht
gesteld waren. Ik kwam me voor als
een middelaar tussen de oude en
nieuwe wereld. Daar kletterde uit de
wolken, die zich ongemerkt boven ons
samengepakt hadden een felle bliksem
straal omlaag en de mast, waarbij ik
stond, was van boven tot onder open
gespleten. De slag had mij tegen het
dek geworpen. Toen ik weer bij
kwam, was mijn eerste woord: „Ik
dank U, God!" Waarvoor dankte ik?
Dat de almachtige Schepper mij het
leven opnieuw had geschonken? Daar
aan dacht ik pas later. Ik dankte God,
dat Hij mij eraan herinnerde, wie Hij
was en wie ik was."
QOD is groot en wij begrijpen Hem
niet. Hij is de Almachtige. Schep-
D.?r t'.?s hemels en der aarde. Onverge
lijkelijk is Zijn macht en ondoorgron
delijk Zijn heerlijkheid. Het heelal is
het werk van Zijn handen. Meer dan
dertig millioen zonnen bewegen zich
met een razende snelheid door het
hemelruim. En met deze zonnen ook
hun planeten. En nooit vindt daar een
botsing plaats. Wij, op de aarde, reizen
in elke seconde 29 km door het hemel
ruim, Mercurins 47 y, km en de zon 57
km per seconde. Jupiter, die veertien
honderd maal groter is dan de aarde,
draait zo razend snel om zijn as, dat hij
ondanks zijn grootte slechts 10 uur
nodig heeft voor een omwenteling, ter
wijl de kleine aarde 24 uur nodig heeft.
En achter al de zonnen en manen en
planeten van het heelal, die zich met
de snelheid van een orkaan voortbe
wegen langs vaste banen, staat de
scheppende en ordenende hand van de
Almachtige. Geen gedachte kan begrij
pen. geen woord kan zeggen, boe Hii
is. Zijn Majesteit is hoog verheven
beven mensengedachten en wij zijn
niet waardig Zijn kinderen genaamd te
worden.
WIJ zijn maar kleine mensen. Welnu,
God wil Zich met ons. kleine men
sen, bemoeien. Hij is de Almachtige,
heeft macht over alles en zal door ''e
onweerstaanbare kracht van Zijn lief
de. die Hij ons geopenbaard heeft in
het kruis van Zijn zoon, Ziin doel be-
teiken. Alles zal dit plan Gods dienen
o.a. ook de genezingen uit vroeger en
later tiid. Want in Gods Koninkrijk zal
geen ziekte, geen pijn en geen dood
meer znn. Want zo snreekt God zelf
(Gen. 17:1) ..Ik ben God. de Almach
tige. wandel voor Mijn aangezicht en
wees onberispelijk". C. J. RASCH
Diet deed een poging tot
oplichting
Te Haren (Gr.) is dezer dagen een
Morris-auto gestolen, toebehorende aan
een arts. Van deze diefstal werd een
pensiongast verdacht, die in de buurt
op kamers had gewoond en na de ver
missing van de auto spoorloos was
verdwenen.
Men zag hem er tevens op aan, dat hij
in het pension tafelzilver, sieraden en
geld had weggenomen. De jongeman is
tnans door de recherche té Mainz ge
arresteerd. Hij bleek met de wagen, na
hem van een ander nummerbord met
bijpassend nummerbewijs te hebben
voorzien, naar Frankfort te zijn ge-
reden. Hjj had hem daar voor 2000
mark aan twee mannen verkocht, wel
fL 'n ontvangst genomen, maar
niet de auto geleverd La'er snapte
men hem. toen hij probeerde de auto
opnieuw en nu aan een Amerikaanse
officier, te verkopen.
