Relletjes in Z.-Afrika eisten vier en
twintig doden en vele gewonden
PoIïHg van Kimberley werd door
duizenden inheemsen aangevallen
Nieuwe Duif se leger in een jaar
iijds op de been
Dr Chaim Weizmann, president
van Israël, overleden
Nieuwe Waterweg nog steeds
door „Faustus" versperd
Nieuwe mogelijkheden voor onze
technici in Columbia
Zuivelfabriek „De Ommelanden'
wordt verkocht
H-bom ontploft?
Hem-tunnel klaar
vóór IJ-tunnels
1
Maandag 10 Nov. 1952
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 77e Jaargang No. 11564
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Grotendeels schuld van
Britten, zegt Malan
Knaap van zestien jaar
schoot ouders neer
In '53 maximaal 35000
ton bacon naar Engeland
NA RATIFICATIE EUROPEES DEFENSIEVERDRAG
Eerst vrijwilligers, dan
dienstplicht
Joodse wereld rouwt
Weerbericht
Westduitsers kozen
gemeenteraden
Adlai Stevenson leider
der Democraten?
Fransen weer in de aanval
Schepen met niet te grote diepgang kunnen
echter weer passeren
Engeland zendt kranen
en „kamelen"
De reis van Prins Bernhard
Hernieuwde strijd tegen
de zee
Overeenkomst met de
stakers bleek onmogelijk
Hele veestapel in Vaals
wordt afgemaakt
Europese Assemb'ée in
Januari bijeen
Weer een aetherpiraat in
Drenthe opgespoord
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Jutterijes' tot 15 woor
den f i elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incasso rosten
Weekabonnementen f 0 49
I)E GESPANNEN toestand in Zuid-Afrika is gedurende het afgelopen weekeind
op verschillende plaatsen opnieuw tot uitbarsting gekomen In de inheemsen-
wijken van de diamantstad Kimberley in het Noordelijk deel van de Kaap-
provlnele, kwam' het Zaterdag tot hevige ongeregeldheden. Door het optreden
van de politie werden aldaar dertien inheemsen, w.o. twee vrouwen gedood en
vijf en dertig gewond.JBjj relletjes in East Londen zijn Zondag acht inheemsen
fn gedood. De politie is de situatie weer meester, doch de
toestand bljift vooral in Kimberley zeer gespannen. Het Afrikaans Nationaal
Congres, dat een staking voor onbepaalde duur van niet-blanken had aangekon
digd, heeft besloten deze uitsluitend tot de dag van heden te beperken.
£)E ongeregeldheden in Kimberley be
gonnen toen enkele negers in een
cafe gasten lastig vielen. Zij schopten
tegen bierpullen en begonnen in een
naar het café leidende gang met stenen
t® gooien. Vervolgens probeerden de
Afrikanen de geldlade te lichten. De
hulp van de politie werd ingeroepen.
Toen de bus met agenten kwam aan
rijden, werd deze door de negers met
stenen bekogeld. Het café, enkele ge
meentelijke kantoren en het postkan
toor werden in brand gestoken. Ook
Volgens het Amerikaanse tijdschrift
„Los Angelos Examiner" is onlarigs op
èep klein eiland van de Eniwokgroep
een waterstofbom tot ontploffing ge
bracht. Het 800 meter brede en 4800
meter lange koraaleiland zou door de
explosie in gas en stof zijn opgegaan
Een woordvoerder van de Amerikaanse
commissie voor atoomenergie heeft ge
weigerd zich over het bericht uit te
laten.
De politie van Miami, in de Ameri
kaanse staat Florida, heeft Zaterdag
meüegedeeld dat een zestienjarige jon
gen heeft beicend zijn ouders te hebben
doodgeschoten, omdat zij hem van
school wilden nemen en hem een be
trekking wilden doen vervullen.
De jongen werd gearresteerd aan het
stuur van een auto, waarin zich twee
geweren, een jachtgeweer, een revol
ver, twee jagersmessen en een „mache
te" (een lang mes, met gebogen lem
met! bevonden. De lijken van de ver
moorde ouders zijn veertien dagen ge
leden in hun woning te Kearny, in de
staat New Jersey, 1600 km ten Noorden
van Miami, gevonden.
In 1953 zal Nederland maximaal 35000
ton bacon aan Engeland leveren tegen
264,43 gulden per 100 kilogram. Uit deze
prijs kan een kilogtamprijs geslacht ge
wicht van baconvarkens van 2,25 tot
2,30 gulden, naar gelang van kwaliteit
worden afgeleid.
De overeenkomst kwam na uitvoerige
onderhandelingen tussen vertegenwoor
digers van de Engelse en Nederlandse
regering te Londen. De oude overeen
komst loopt aan het einde van dit jaar
af.
Koppensnellers aan het werk
In het berggebied van Luzon (Philip-
pijnen) hebben twee koppensnellers
twee jagers onthoofd. De hoofden wer
den aan een vrouw aangeboden, die
door een der koppensnellers het hof
werd gemaakt.
de brandweer arriveerde, doch deze
werd eveneens met een regen van ste
nen ontvangen en kon daardoor aan
vankelijk niets uitrichten. Op een ge
geven ogenblik was de politie omringd
door duizenden vijandige inbooilir.gcn,
die als één man tot de aanval overgin
gen. De politiemannen, die zich aan al
le kanten door de opdringende inheem
sen zagen omringd, waren uit zelfver
dediging wel gedwongen te vuren. Met
achterlating van de hierboven vermel
de doden en gewonden, trokken de in
heemsen zich ten slotte terug. De poli
tie bleef met vrachtauto's door le stad
patrouilleren. Enkele politiemannen
werden lichtgewond.
Het incident in East London ont
stond, toen de politie een Onwettige bij
eenkomst van inheemsen wilde ver
spreiden. Ook hier werd zé met stenen
bekogeld en moest toen het vuur ope
nen.
Rede van Malan
P)R MALAN, de Zuidafrikaanse mi-
nister-president, heeft Zaterdag
avond in een toespraak te Johannesburg
verklaard, dat het ontstaan van de on
gehoorzaamheidsactie gedeeltelijk is
veroorzaakt door de Britse koloniale
politiek. Hij veroordeelde het „ongeluk
kige Britse besluit" om de inwoners
van de Britse kolonie aan de Goudkust
zelfbestuur te verlenen. „Het gevolg
hiervan is geweest, dat inboorlingen in
alle delen van Afrika zelfbestuur eisen".
De Westduitse commissaris voor de-
fensie-aangeiegenheden. Theodor Blank,
heeft verklaard, dat West-Duitsland na
de ratificatie van het verdrag voor het
Europese leger met 40 generaals, 250
kolonels, 900 luitenant-kolonels 2500
majoors. 6300 kapiteins en 12300 luite
nants zal bijdragen tot het Europese
ieger. In het geheel zouden er 22000
officieren zijn, vijf prodent van de ge
hele strijdkracht en nog een aantal
.speciale diensten".
Aanvankelijk zou de strijdkracht be
staan uit vrijwilligers, doch later zou
aan het parlement een dienstplichtwet
aangeboden worden. Men zou rekening
houden met principiële dienstweige
ring. Het op de been brengen van de
„Europese strijdkracht van Duitse na
tionaliteit" zou negen tot twaalf maan
den vergen.
Een commissie van onbesproken
reputatie zou de regering bijstaan bij
het benoemen van de officieren, waar
bij men vooral op de „onafhankelijke
democratische beginselen" zou letten.
Een commissie, bestaande uit kerke
lijke personen, vertegenwoordigers van
ISRAËL rouwt. Gistermorgen vroeg is
haar president, dr Chaim Weizmann,
op acht en zeventigjarige leeftijd over
leden. Met dit heengaan heeft de Jood
se wereld een gevoelig verlies geleden.
Weizmann kan als de grootste figuur
van de Zionistische wereldorganisatie
worden beschouwd. Hij werd in 1948
door de voorlopige regering als eerste
president gekozen van de nieuw ge
vormde staat Israël. De begrafenis van
de overleden president zal Woensdag
te Rehovoth plaats vinden. Op verzoek
van de overledene zal het eenvoudige
grafteken geen melding maken van
Partij of godsdienst. Scholen, winkels
en kantoren zullen twee dagen geslo
ten zijn. In het land is een week rouw
hitgeschreven. Overal verschenen bu
het vernemen van de dood van de grote
leider omfloerste vlaggen.
Weizmann werd in 1874 bij Grodno
tn het Tsaristische Rusland geboren.
Hij was een uitstekend leerling, doch
mocht door allerlei bepalingen als Jood
hiet een universiteit bezoeken. Hij reis
de met weinig geld en behaalde in
Duitsland zijn doctorstitel in de schei
kunde. Omstreeks 1904 was hij leraar
in Zwitserland en begon een rol tt spe
ten in de Joodse beweging. Vele jaren
was hij er voorzitter van.
Weizmanns grote wetenschappelijke
gaven hebben in de eerste wereldoorlog
ertoe bijgedragen, dat Engeland uit een
impasse in zijn wapenindustrie geraax-
Verwachting tot hedenrvond:
MEER «VIND
Overwegend zwaar bewolkt
net enkele buien. Matige tot
Krachtige en voornamelijk langs
d Waddenkust nu en dan harde
rdwestelijke wind Weinig
v indering in temperatuur
''SDAG: Maan op 7.53. ondei
1 55. Maan op 0.52. onder 14 31
jeugdorganisaties en vakverenigingen
zou toezien op de „innerlijke orde" van
het nieuwe Duitse leger. De soldaat
diende vrijheid en democratie zelf te
ondervinden. Zonder dit zou hij niet
voor deze beginselen kunnen strijden.
Verlies voor CDU en communisir. i
Zondag zijn in Noord-Rijnland
Westfalen, Neder-Saksen en Rijnpalts
gemeenteraadsverkiezingen gehouden.
Ruim 70 pet van de vijftien millioen
stemgerechtigde leden ging naar de
stembus.
Reeds zijn de totale uitslagen binnen
gekomen van het Rijnland, wearuit
blijkt, dat de CDU 66 zetels verloor en
de communisten 59 zetels moesten af
staan. Daartegenover stond een winst
van 24 zetels voor de Sociaal Democra
ten, 102 voor de Vrije Democraten en
79 voor de Onafhankelijken.
Adlai Stevenson heeft meegedeeld,
dat hij zich actief zou blijven be
moeien met de zaken in de Democra
tische Partij. Hij gaf verslaggevers af
schriften van een telegram van presi
dent Truman, waarin deze hem „het
hoofd van onze partij" noemde.
De troepen der Franse Unie hebben
in een gebied 70 km ten Noordwesten
van Hanoi weer een groot offensief
ingezet. Het offensief ging gepaard
met grote luchtoperaties w.o. landin
gen van parachutisten. Ook de marine
neemt aan de operaties deel. De snelle
ontplooiing van de aanval schijnt de
tegenstander te hebben verrast.
ONRUST IN BOLIVIA
In de Boliviaanse provincie Chapere
zijn vierduizend inheemsen in opstand
gekomen. Zij maakten zich schuldig
aan roof en brandstichting. Politie
afdelingen zijn naar de woelige plaat
sen gedirigeerd.
De „Faustus" heeft de Nieuwe
Waterweg versperd. Foto boven:
Het schip beukt de pier. Vrijdag
nacht sloeg het over het haven
hoofd en zonk in de Nieuwe Wa
terweg. Foto rechts onder: Van de
gezonken „Faustus" is niets meer
te zien. De grotere zeeschepen
wachten voor de toegangspoort tot
Rotterdam of zoeken noodgedwon
gen een andere haven op.
TWEEDE KAMER WENST
Zeer vele leden van de Tweede Ka
mer, aldus het voorlopig verslag van
de commissie van rapporteurs over de
begroting 1954 van Verkeer en Water
staat, zijn belangstellend naar het oor
deel van de minister omtrent de ver
bindingen van Noord-Holland ten Noor
den van het Noordzeekanaal met de
rest van het land. Zij achten het niet
wenselijk, dat eventuele IJ-tunnels ge
reed zouden komen, voordat de Hem-
tunnel in gebruik is. Zij vroegen de
minister daarom te overwegen op de
begroting voor 1953 reeds een memorie-
post te plaatsen voor een bij de Hem-
brug te bouwen tunnel. Daarna zouden
deze Kamerleden gaarne van de minis
ter vernemen, welke maatregelen hij
denkt te nemen om enige verbetering
te brengen in de huidige onhoudbare
toestand bij de verschillende ponten
(lange wachttijden etc.)
In New York hebben de Ameri
kaanse en Franse ministers van Buiten
landse Zaken besprekingen gevoerd
o.a. over de kwesties Marokko en Tu
nesië.
MOG STEEDS wordt de Nieuwe Waterweg door de gezonken Panamees „Faustus"
geblokkeerd en nog steeds is een belangrijk gedeelte van het scheepvaart
verkeer naar de Rotterdamss haven gestremd. De Nieuwe Waterweg is echter
niet geheel afgesloten, zodat o.a. Victory- en Liberty-schepen kunnen passeren.
Geladen tankschepen kunnen echter nog niet binnenkomen en deze vormen een
derde gedeelte van het binnenkomende tonnage.
Kleine marinevaartuigen doen thans
al het mogelijke om de positie van de
dwarsliggende „Faustus" nauwkeurig te
bepalen. Men stelt alles in het werk om
de diepganggrenzen, die voorlopig op
pRINS Bernhard heeft tijdens zijn be
zoek aan Cartagena diepgaande
gesprekken gevoerd met de Colum-
biaanse autoriteiten, als gevolg waar
van mag worden verwacht, dat de Co-
lumbiaanse regering Nederlandse des
kundigen opdracht zal geven een nieu
we strijd tegen de zee te gaan voeren,
CHAIM WEIZMANN
alles voor zijn volk
te die wa« ontstaan door een gebrek
aan aceton, dat alleen in Duitsland te
verkrijgen was. Hij wist een nieuwe
methode voor dit product te ontwikke-
ir„,err.:'"«e'™'ïocmn3«hhs
g.cndwet van Israël binnen dertig da
gen worden gekozen.
Eden in de Verenigde Stalen
Eden, de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken, is Zaterdag per
vliegtuig te New York aangekomen
Hij zal twee weken in de VS blijver.
.R ontmoetingen hebben met zijn
Amerikaanse en Franse collega's en
-en kort bezoek aan Canada brengen
Sr zijn geen regelingen getroffen vooi
;en gesprek met Eisenhower.
DESTUUR en commissarissen van de
enAnAhoiiAifn f u Weinlr inmi* tilP1 Lr -
producten „De Ommelanden" te Gro
ningen hebben Zaterdag in een bui
tengewone bestuursvergadering beslo
ten „De Ommelanden" thans definitief
te verkopen. Aan de stakers is acht
dagen tijd gegeven de staking op te
heffen. Deze termün is thans om.
Het voltallige bestuur, alsmede de
iirecteur van „De Ommelanden" heeft
vorige week nog besprekingen gevoerd
met het college van rijksbemiddelaars
in s-Gravenhage. Men heeft toen van
de zijde van „De Ommelanden" het
'aatste definitieve voorstel aan de
voorzitter van het college van gijksbe-
niddelaars, mr J. A. Berger, overhan
digd. Toen dit geen resutlaten had.
ontving mr 3er.er bericht, dat, wan
neer de staking vóór 8 November niet
zou worden opgeheven, de fabriek defi
nitief zou worden verkocht.
Het bestuur van „De Ommelanden"
heeft thans gebruik gemaakt van de
machtiging door de leden verstrekt, om
de fabriek te verkopen. Van vandaag
af worden door „De Ommelanden" ook
alle bemiddelingspogingen van de hand
gewezen. Eén van de verkoopsvoor-
waarden is, dat ter bescherming van
het thans werkende personeel geen der
stakers weer in dienst mag worden ge
nomen. Er zijn thans vijf candidaat-
kopers, waarvan vier in staat zijn het
bedrijf te exploiteren. Van deze vier
candidaten is er een Nederlandse com
binatie van zuivelfabrieken, een buiten
lands concen en twee combinaties van
financiers. Men zal verkoop-adverten
ties plaatsen in buitenlandse bladen
voor Amerika, Nieuw-Zeeland, Dene
marken en Engeland.
„De Ommelanden" heeft zich steeds
toegelegd op export en heeft daardoor
een belangrijke plaats op de wereld
markt ingenomen. Het vorige jaar werd
voor een bedrag van f 20.000.000 gulden
geëxporteerd. Wanneer er geen staking
zou zijn geweest, zou dit bedrag dit
iaar waarschijnlijk tot f 30.000.000 zijn
opgevoerd.
en wel in het noordelijk tleel van Zuid-
Amerika, waar het verlies van strand
langs de kust leder jaar toeneemt.
Ook heeft de Prins besprekingen ge
voerd met Columbiaanse mijnautori-
telten, die verlangend schijnen een
Nederlands-Columbiaanse maatschap
pij voor de exploitatie van de koper
mijnen op te richten.
Prins Bernhard heeft Vrijdag een
rustige dag gehad. Aan het hoofd
van een ruiterstoet maakte hij een rit
van twee uur in de omgeving van Bo-
gota. Zaterdag voerde de Prins tal-
rjke besprekingen en bracht hij o.m.
een bezoek aan de zoutmijnen, die
zich vijftig kilometer buiten Bogota
bevinden, en aan het nationale mu
seum in deze stad. Des avonds zat de
Prins aan aan een feestmaal, dat hem
werd aangeboden door een aantal Ne
derlandse vestingen in Columbia.
Hierna gaf Prins Bernhard een recep
tie in de Los Lagartas-club.
Gisteren heeft de Prins rust gehou
den. Vandaag vertrekt hij naar Quito,
de hoofdstad van Ecuador.
Mond- en klauwzeer
Op een boerderij in de gemeente
Vaals werd dezer dagen een geval van
mond- en klauwzeer geconstateerd. Het
vee op deze hoeve was niet'ingeënt Om
uitbreiding van de gevreesde ziekte te
voorkomen heeft de districtsinspecteur
van de veeartsenijkundige dienst op
dracht gegeven, dat de gehele veesta-
pel moet worden afgemaakt. Zaterdag
werden reeds 91 koeien, runderen en
kalveren naar de slachthuizen te Heer
len en Kerkrade overgebracht Heden
zullen ongeveer 100 varkens eveneens
naar de genoemde slachthuizen worden
getransporteerd.
zeven en negen meter zijn bepaald, zo
spoedig mogelijk op te voeren. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat men zal
trachten de „Faustus" op te blazen,
want normale lichting schijnt door de
sterke stromingen ter plaatse een on
begonnen karwei.
Later is bekend geworden, dat de
Britse admiraliteit op verzoek van Ne
derland twee kranen van zeshonderd
ton, twee bergingsvaartuigen en tien
„kamelen", grote cylinders, die men
laat zinken, aan het wrak vastmaakt en
vervolgens door het inpompen van lucht
naar de oppervlakte brengt.
De „Koningin Emma" van de dienst
Hoek van HollandHarwich van mij.
„Zeeland" was Zaterdagmiddag het eer
ste schip, dat sedert Vrijdagmiddag de
Nieuwe Waterweg heeft kunnen verla
ten. De „Nieuw Amsterdam", welke
voor Hoek van Holland lag te wachten,
werd via IJmuiden naar Amsterdam ge
dirigeerd en de „Maasdam" naar Viis-
singen.
Het Amerikaanse troepentransport^
schip „General D. S. Sturgiss", dat met
een aantal Nederlandse en Belgische
Korea-strijders voor Hoek van Holland
lag, is naar IJmuiden gevaren, waar de
militairen in het holst van de nacht de-
barkeerden. In het restaurant van de
Hoogovens werden zij door de staats
secretaris mr Kranenburg toegesproken.
Te Parijs is Zaterdag bekend ge
maakt, dat ce plaatsvervangende mi
nisters van de Raad van Europa, die
verleden week in Straatsburg bijeen
gekomen zijn, bcsloien hebben de As-
seblée van de Raad van Europa in
Januari in .engewone zitting bij
een te roepen teneinde kennis te ne
men van de eerste rapporten van de
constitutionale commissie van de As-
semblée, die door de KSG is gevormd
voor het opstellen van een verdrag
voor een Europese politieke ge
meenschap.
De plaatsvervangende ministers
hebben tevens besloten, dat aan het
Internationale Verbond van Vrije
Vakverenigingen en het Internatio
naal Verbond van Christelijke Vak
verenigingen een raadgevende status
binnen de Raad van Europa wordt
verleend.
De gemeentepolitie van Emmen
beeft gisteren in samenwerking met
de afdeling storingsdienst van de PTT
in Zuid-Oost-Drente weer een geheime
zender opgespoord Ditmaal was het
de „Ramblers", welke werd geëxploi
teerd door R uit Zwartemeer. De
zendinstallat'e met toebehoren is in be
slag genomen.