Kleindiersportvereniging „H en O
overladen met gelukwensen
In October
over de
kwam een
Wesiduitse
baialjon
grens
HCSC1 bevocht op Bla uw Wit 1
keurige 4-1 overwinning
Vrienden van oude volkscultuur
in Amsterdam bijeen
Oostduitse
deserteurs vertellen
Qgjjjg jaar in de lieth*hh*rij"
Prachtig geschenk: ,G J. H. Verlegen-beker
Tijdens feestavond drie
ere leden benoemd
SS. w- F- Langerak (groep
Goverts steunde voor-
en achterhoede
Kok schoot voor SRC
driemaal raak
V/ieringerwaard had pech
Beste bridgers kwamen
uit Schoorl
Van Twuiver en Arkel
kampioen van Schagen
Vijf en tachtig bendeleden op
Midden-Java gedood
Congressen over lekespel, vo'ksdans, zang
dialecten en andere vo'kseigene zaken
Alom op'eving van de
belangstelling
In ijliempo
II
Op 20 November 1922 werd de Klelnni.,.
Omstreken" opgericht, en Zaterdag heeft zij m l veMnI*te* -Den Helder en
werd verzorgd door het gezelschap van WiUv u„ l avondPr°8ramm*. da'
I .i. h»., t- 'Ocnte receptie de meeste aandacht.
ne voorzitter, de heer T. Borgerding kwam »uj„.
„m de vele welgemeende gelukwensen tT£,nL t h***1 8<,em 18 k°rt
i wn te kunnen beantwoorden Verteeenwnnr
digers van verenigingen buiten de stad spraken in h„„ r.a ve«r8:enwoor-
.„„„..UI. b.w.nd.rtn, A voor bU„M„ .««.„w'ul!;™ w,,™
»(eer. v
Nadat de voorzitter onder meer de
wethouders mr Mulder en Van Loo had
welkom geheten, zag hij terug op de
voorbije jaren, waarin de vereniging
zowel voorspoed als tegenslag heeft ge
kend. Tijdens de oprichtingsvergade
ring, die in gebouw „Irene" werd ge
houden, trad het huidige ere-lid, de
heer J. A. Melief, op als president. Toen
de eerste voorbereidende werkzaamhe
den waren verricht, werd het volgende
bestuur gekozen: B. Faber (voorzitter),
N. J. van Wolferen (secretaris), J. J.
Schenkels (penningmeester), J. C. Boe-
ling (tweede voorzitter) en A. Zwier-
stra (commissaris). In 1926 was voor
het eerst sprake van een samenwerking
met de postduivenverenigingen „Het
Noorden" en „Victoria". Onder hilari-
téit vernamen de aanwezigen nadere
bijzonderheden over een tentoonstelling
id 1924, die een financieel tekort ople
verde. Het gemeentebestuur stelde toen
„zowaar", aldus de heer Borgerding,
èen subsidie beschikbaar van tweehon
derd gulden. Hij verzuimde later even
wel niet, het college van B. en W. har
telijk te danken voor de medewerking,
die vrijwel voortdurend werd ondervon
den. Zo krijgt de vereniging ook voor
de Kersttentoonstelling weer de be
schikking over de BLO-school.
Het twintigjarig bestaan, dat in de
oorlog viel, werd niet gevierd. Vanzelf
sprekend niet. want er was in de klein-
diersportwereld een droeve situatie ont
staan. Er was geen voer meer, en er
werd zelfs beslist, dat alle duiven
moesten worden afgeslacht. De ver
plichting kwam af, dat de dood van elke
vogel moest worden aangetoond middels
het inleveren van een poot met de ring
er aan. Het pleit voor de leden, dat zij
na de bevrijding hun liefhebberij onge
broken opnieuw opvatten. Op 28 Fe
bruari 1947 kwam de „omvorming" van
de vereniging tot stand. Daaraan was
reeds geruime tijd behoefte geweest. Zo
ontstond de splitsing in de groepen
hoenders, duiven, konijnen en kanaries.
Dit jaar trad de aquariumvereniging
„Rasbora" toe als lid.
Niet zonder trots werd melding ge
maakt van de jubileumtentoonstelling
in 1947, en van de nationale tentoon
stelling in 1949, waarover evenwel een
schaduw werd geworpen door het over
lijden van de ere-voorzitter, de heer G.
J. H. Verstegen.
De eerste spreker die Zaterdagmiddag
zijn gelukwensen aanbood, was wethou
der Van Loo. Deze wees op de lief
hebberij van de leden als een belang
rijke vrije-tijdsbesteding, en stelde het
op hoge prijs, dat het gemeentebestuur
voor deze feestelijke receptie was uit
genodigd. Het zou ons werkelijk te ver
voeren, alle sprekers in deze kolommen
san het woord te laten. Daarom vol
staan wij, met hun namen te noemen:
R. Douma (Raad van Beheer en Neder
landse Hoender.bond), J. F. van Wijn
gaarden (Helderse Gemeenschap), Kos
(„Het Noorden"), Schendelaar (De
Gup). Melief (ere-leden), C. J. Schel-
linger (burgemeester van Koedijk, oud-
voorzitter), H. van Rietbergen (Neder
landse Bond van Sierduiven), H. J. Ves-
Sies (Kennemer Pluimvee Vereniging),
H. J. de Flart, J. Jimmink, J. Riemers
(Victoria), W. Bruul (Kanaria), C. Zits
(Streven naar Beter), P. Bontes (Nieu-
wterfneèn) (?ut en Genoe«en.
r-, Gewaardeerde geste
r Douma bracht een ere-saluut
aan de dames, daar zij haar echtgenoten
iSJS!Sïï.iI-e^hebbera trouw terzijde staan,
sympathiek was de toespraak ook van
de heer Melief, die namens de ere-leden
een beker aanbood voor de tentoonstel
ling die binnenkort te Beverwijk wordt
gehouden, waar ook de Helderse hoen-
dergroep vertegenwoordigd zal zijn.
Burgemeester Schellinger bood een zil
veren beker aan, namens zichzelf en de
twee zoons van wijlen de heer Verste
gen. Deze geste werd buitengewoon op
prijs gesteld, daar de heer Verstegen
nog steeds voortleeft als een zeer des-
Kundige steunpilaar van de vereniging
De beker droeg de inscriptie „G. J. H.
Verstegen-beker". De heer Langerak
bood namens de groep Sierduiven onder
meer twee vaantjes aan, met de op
schriften „Den Helder en Omstreken"
en „groep Sierduiven".
In zijn slotwoord dankte de heer Bor
gerding. die ook reeds elke spreker af
zonderlijk had geantwoord, allen nog-
maal hartelijk voor de gelukwensen,
bloemen en fraaie geschenken. Zeer in
zijn schik toonde hij zich onder meer
voor de voorzittershamer van de heer
De Flart. Vervolgens richtte de heer
Borgerding zich tot zijn voorganger, de
heer H. Toes. die hem in dit vereni
gingsleven had ingewijd.
Feestavond
Het cabaretgezelschap zette 's avonds
de kroon op het feest. Willy Rex en
Nol van Dijk vermaakten de kleindier-
liefhebbers en hun gasten, onder wie
burgemeester en mevrouw Rehorst, met
vlotte schetsen en leuke liedjes. De an
dere medewerkenden waren Tiny Alma
(operette-melodieën), Leslie Davis
(piano) en Rudi van Olf (kunstfluiter),
die niet minder bijdroegen tot het wel
slagen van deze feestavond.
Aan het begin van de avond bood de
heer De Haas nog enkele geschenken
aan, en in de pauze maakte de voorzit
ter bekend, dat een zevental heren was
benoemd tot ere-lid en lid van
verdienste. Deze eer viel te beurt aan
de heren Sturk, Toes en Stam (ere
leden) en Kalter. Van der Ent, Hofman
en Langerak (leden van verdienste).
Zaterdag heeft HCSC een zwaar bevochten maar verdiende overwinning
behaald op Blauw Wit 1. Het was jammer, dat de regen af en toe als spelbreker
optrad, hetgeen aan het peil van de wedstrijd vanzelfsprekend geen goed deed.
Het zag er voor de rust niet naar uit, dat HCSC de punten zou thuis houden. Wel
hadden onze stadgenoten gedurende het grootste gedeelte van de eerste helft het
beste van het spel, maar de voorhoede wist van de verschillende kansen niet te
profiteren. De backs van Blauw Wit waren forse verdedigers. Soms te fors, het
geen hun op twee strafschoppen kwam te staan.
De ster van het veld was Goverts.
Onvermoeibaar was hij een steun zo
wel voor de voor- als de achterhoede.
Nadat de eerste aanvallen van HCSC
waren afgeslagen kwamen de Blauw-
Witten opzetten, maar zij vonden
Graaff op zijn post. Wij dachten De
Haan de score te zien openen, doch
zijn schot werd gestopt. Even later
was het Ruiten die alleen voor de
Wieringerwaard heeft dit jaar het
geluk beslist niet aan haar zijde. In de
derde wedstrijd van deze competitie
woest men G. Kater missen en na de
strijd tgen SRC ziet het er naar uit,
dat Van Balen enkele weken niet in
doel zal staan wegens een flinke enkel
blessure. En dat is nog niet alles:
Wind heeft naar alle waarschijnlijkheid
Mn knietje opgelopen, terwijl Struik
fn Vonk eveneens met een zwakke
bnie sukkelen
De roodbroeken hebben tegen SRC de
kans op winst in de eerste helft ver
speeld. Toen waren zij aanzienlijk ster
ker, maar zij misten een schutter en
doorzetter. Al in de vijfde minuut werd
een fout in de achterhoede door de
gevaarlijke en productieve Kok goed
afgestraft. Daarna was het woord aan
de roodbroeken, hoewel de uitvallen
vah de Schagers zeker niet ongevaar
lijk waren. Éénmaal moest de paal
doelman Van Balen te hulp komen. Na
een half uur kwam echter de gelijkma
ker, toen na een goede aanval Breed
raak schoot. Dat ene doelpunt was een
karige beloning.
In het tweede gedeelte van de twee
de helft voltrok zich het noodlot voor
de roodbroeken. Nadat Breed opnieuw
had gescoord en Van Balen was uitge
zien, bracht Kok met een nijdige
kopbal de ploegen weer naast elkaar
en negen minuten vóór tijd bracht hij
e?n hattrick op zijn naam (23). Wat
2ich daarna nog voor het doel van
SRC afspeelde laat zich moeilijk be-
Mhriiven. In de laatste minuten knal
de Verblaauw een vrije trap wegens
hands enorm hard in. Het werd een
corner, die heel Wieringerwaard bij
doelman Tromp bracht, en een doei-
^orsteling, die pas door het eindsig
naal van scheidrechter Sannes aan een
e'nde kwam. SRC won dus.
De strijd om het bridgekamploen-
schap van Schagen, voortreffelijk ge
organiseerd door de bridgeclub „Scha
gen", heeft Zaterdagavond voor dc
derde maal een nieuw kampioenskop
pel opgeleverd. De titel en „De Gou
den Engel-wisselbeker" verhuisden
naar Schoorl, naar het koppel Van
Twuiver-Arkel, dat op waarlijk over
tuigende wtfae de concurrenten over
won.
Er werd in negen lijnen met 72
koppels gespeeld. De wedstrijdleiding
berustte bij de heer Hille, administra
teur van de Nc Bridgeclub, die aan
het einde van de avond een lans brak
voor aansluiting bij deze landelijke
organisatie. Er zijn namelijk in deze
buurt geen clubs aangesloten, maar
wellicht komt daarin na 17 November,
als verenigingsbesturen met bestuurs
leden van de bond zullen confereren
nog verandering.
Na spannende en prettige uren zijn
de volgende prijswinnende koppels te
voorschijn gekomen:
Groep A: 1 Fam. Sombroek, Bergen
41 punten; 2 Redeker-Kuiper, Scha-
gen-Valkkoog 40% pnt.; 3 Lenting-
Van der Voort, 't Zand 34% pnt.
Groep B: 1 Half f-Jonker, Schoorl
39 pnt.; 2 gebr. Lem, Schagen 36 pnt.:
3 Dekker-Kistemaker, Valkkoog 35%
pnt.
Groep C- 1 Mevr. de Wit-Kroon,
Schagen 39% Pnt-i 2 dr Herionf,
Mevr" De Boorder, Stompetoren 39%
pnt.; 3 fam. Zwart, Schagen 33% pnt.
Groep D: 1 Blokland-Koopman, 't
Zand 38 pnt.; 2 fam. Tichelhoven,
Schoorl 36 pnt.; 3 De Boorder-Kan,
Stompetoren en fam. Koorn 31 pnt.
Groen E: 1 Schram-Kramer, Sint
Pancras 38% pnt.; 2 Ligthart-Wit,
Zijdewind 37% pnt; 3-Fam. Breg-
man, Julianadorp en fam. Van Ketel,
Schagen 35% pnt.
Groep F: 1 Ploeger-Bruin, Schagen
42 pnt fam. E. Veen,«Beverwijk
41% pnt. 3 Groot-Suiker, Zijdewind
36% pnt.
Groep G: 1 Bosman-Schaaf sma,
Schagen 42 pnt.; 2 Dekker-Boontjes,
Valkkoog 34% pnt.; 3 Bes-Tesselaar,
Tuitjenhorn 33 pnt.
Groep H: 1 fam. Beekma, Schagen
41% pntï 2 Vlam-Westra, Warmen-
h,iiven 34 pnt.; 3 fam. Broersma.
Schagen en Boontjes-Eriks, Petten 32
"""Groep J- 1 Van Twuiver-Arke),
Schoorl 44% pnt.; 2 mej Ige^z-mevr.
Niestadt, Schagen 35 pnt., 3 Lem-
Peetoom, Schagen c.4 pnt.
Clubwedstrijd: 1 R-KBG> Schagen
205% pnt.; 2 Schoorl 177% pnt.,
BC. .Schagen" 175 pnt; 4 Beverwijk
159% pnt.; 5 Valkkoog 157 pnt.,
Petten 148 pnt.
keeper kwam te staan, doch ook hij
zag geen kans de Keeper te passeren.
In de twaalfde minuut had de links
buiten der gasten succes. Met een
prachtige kopbal gaf hij zijn club de
leiding (0-1). HCSC kreeg hierna een
duidelijk overwicht, maar doelpunten
bleven uit. Een kwartier voor rust
werd Van Veen in het beruchte gebied
ten val gebracht. De strafschop werd
door hem benut (1-1).
Na de thee een gelijkopgaande
strijd, waarbij de verdedigingen op de
voorgrond traden. Na een kwartier
spelen bemachtigde De Haan de bah
Zuiver plaatste hij naar Van Veen, die
onmiddellijk inschoot (2-1). Blauw
Wit kwam nu fel opzetten en menig
gevaarlijk moment ontstond voor het
doel van HCSC. Na een goed opgezet
te aanval schoot Van Veen hard in.
Zijn schot werd maar gedeeltelijk ge
stopt. Wel probeerde hij de bal nog te
pakken te krijgen, doch de keeper der
gastheren wist niet beter te doen dan
hem vast te houden. Ook deze hier
voor toegekende strafschop werd in
een doelpunt omgezet. In de laatste
minuut plaatste Goverts de bal naar
De Haan, die nu rechtsbuiten speelde.
Deze ondernam een ren langs de lijn
en plaatste daarna r.aar Van Veen,
ere 1:1 aar stond om nummer vier in
de touwen te jagen. (4-1).
Ook deze keer kon HCSC 3 het
niet tot eei overwinning brengen. Het
elftal verloor met 5-2 van Blauw Wit
2. HCSC 4 ging tegen Blauw Wit 3
ten onder. Hier was de uitslag 1-8. De
junioren kwamen met een 9-1 over
winning uit Winkel thuis.
De staf van het militaire commando
in midden-Java deelt mede. dat Don
derdag bij gevechten ten Zuidwesten
van Brêbes tussen een bende van 200
man en een afdeling van het leger 85
bendeleden zijn gedood.
De staatssecretaris van oorlog Mr.
aan Korea o.a.
Kranenburg inspecteerde by zijn bezoek
Hr. Ms. Piet Hein".
HIT NAJAAR wordt in het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam
een drietal landelijke congressen gehouden door organisaties, die onze oude
Nederlandse „volkscultuur", welke de laatste jaren weer een opleving door
maakt, in ere houden, bewaren cn stimuleren. Deze organisaties zijn het Werk
centrum voor het Lekespel, de Nederlandse Volksdans Raad en de Raad voor de
Nederlandse Volkszang. Op dc drie congressen, voor het tot stand komen van
welke het ministerie van O. K. en W. grote steun heeft verleend, worden geen
beslissingen van nationaal belang genomen, doch men is er voornamelijk om
geestverwanten te ontmoeten, ideeën uit te wisselen en zich .te oriënteren en te
bezinnen.
^ATERDAG werd het eerste congres
over het lekenspel gehouden.
De twee volgende congressen over
volksdans en volkszang zullen resp.
op 29 November en 13 December
plaatshebben. De hoofdstad scheen
deze afgelopen Zaterdag trouwens he
lemaal wel een verzamelplaats van
lieden, wie de Nederlandse Volkscul
tuur en het Nederlandse taal- en
volks-eigen na aan het hart ligt. In
het eerbiedwaardige Trippenhuis aan
de Kloveniersburgwal namelijk, het
gebouw van de Kon. Ned. Akademie
van Wetenschappen, werd voor de
eerste maal een bijeenkomst gehon
den van de zo onmisbare medewer
kers der Centrale Commissie voor
Onderzoek van het Nederlandse Volks
eigen.
Op het congres in het Kon. Insti
tuut voor de Tropen poneerde de heer
Ben Groeneveld, voorzitter van het
Werkcentrum voor het Lekespel, een
aantal stellingen, waarop een uitvoe
rige discussie volgde, welke de hoofd
schotel vormde van het programma.
Aan deze discussies werd deelgeno
men door leiders en leden van jeugd-
groeperingen en culturele verenigin
gen, onderwijskrachten, letterkundi
gen, regisseurs, beoefenaars en pro
motors van het lekespel. Men kwam
o.m. tot de volgende conclusies: het
lekespel is er in de eerste plaats om
het spelen zelf, de opvoering komt op
het tweede plan; het lekespel is een
uitstekend hulpmiddel tot zelfont
plooiing en kan dienen tot bewustwor
ding van een vormgeving aan eigen
persoonlijkheid. Voorts was men van
oordeel, dat men door midden van het
lekespel kon getuigen van wat de ziel
beroert en dat het een directe vorm
kan zijn om van zijn eigen gemoeds
aandoening te worden verlost. Het
spontane spel op eigen tekst en een
door een auteur vastgelegde tekst zijn
het vlak, waarop wordt gespeeld.
Des middags werden verscheidene
lekespelen, waaronder maskerspelen,
opgevoerd door A.J.C. en andere groe
pen.
kwamen Zaterdagmiddag de mede
werkers der Centrale Commissie voor
onderzoek van het Nederlandse Volks
eigen bijeen. Voor de eerste maal in
het 22-jarig bestaan van de Commis
sie was een honderdtal van de onge
veer vijftienhonderd stille werkers en
verzamelaars tezamen gekomen, dit
maal allen uit Noord-Holland om met
elkander persoonlijk kennis te maken,
na een dikwijs jarenlange correspon
dentie en uitwisseling van gegevens.
Deze medewerkers, die over het ge
hele land verspreid zijn, doen belan
geloos en liefdevol zeer belangrijk
werk voor de verrijking van de kennis
omtrent de Nederlandse dialecten,
onze volksliederen, personen,- steden-
en veldnamen en andere onderdelen
van het Nederlandse volkseigen. Zij
ontvangen vragenlijsten van de Cen
trale Commissie met de meest uiteen
lopende vragen, bijv.: „Wie brengt de
kinderen in uw streek en waar ko
men zij vandaan?" of „op welke dag
treden in uw streek de boerenknechts
in dienst?" Dank zij deze medewer
kers kon men ook kaarten samenstel
len, waarop te lezen is, waar in ons
land tegen een haring haorink, hjerug,
naoienk of herrik wordt gezegd of
waar tegen een brandnetel stikel,
breinekei of brannietel.
Leden van de Centrale Commissie
hielden Zaterdagmiddag uiteenzettin
gen over het doel, de werkmethoden
en de moeilijkheden van het onderzoek,
waarna een vruchl/iare discussie
volgde. Ook voor de medewerkers in
de andere provinciën zullen dergelijke
bijeenkomsten worden georganiseerd.
L1IERHEEN worden alle deserteurs ge-
n zonden, die in West-Berlijn aanko
men. Dicht opeengepakt zitten zij in
de wachtkamers der strijdgroep, wach
tend op het ogenblik, dat zij voor het
eerste verhoor naar binnen zullen wor
den geroepen. Hier moeten zij niet al
leen de omstandigheden van hun vlucht
in geuren en kleuren vertellen, maar
Uit vele landen Kwamen dames naar Engeland om tc dingen naar de titel
„Miss World". Van links naar rechts Vera Marks (Duitsland), Sanny Weitner
(Nederland) en Marl ne Dee (Engeland).
(Van onze correspondent te Berlijn)
DE stroom deserteurs uit het Oostduitse leger, die in Mei van dit jaar inzette,
blijft onverminderd aanhouden. De maand October bracht weer een ge
middelde van twintig tot dertig per dag, zodat men maandelijks ongeveer
een compleet bataljon bijeen krijgt. Blijft dit verder zo voortgaan, dan kan men
in de Duitse Bondsrepubliek spoedig de eerste divisie opstellen, die uitsluitend
uit gewezen wapendragers van het Oostduitse leger bestaat. Intussen heeft men
in West-Berlijn zijn handen vol om de gevluchte militairen zo snel mogelijk naar
West-Duitsland over te vliegen. Alvorens het echter zo ver is, dat zij met een
gratis vliegbiljet in hun zak op het vliegveld Tempelhof staan, moeten zij zich
nog aan een vrij langdurige procedure onderwerpen. Evenals alle andere vluch
telingen moeten zij eerst op hun betrouwbaarheid getest worden. Het kaf moet
eerst van het koren gescheiden worden cn dit is de taak van een bijzonder
bureau, dat door dc „Strijdgroep tegen Onmenselijkheid' wordt geleid.
tevens moeten zij alles mededelen, wat
hun over hun onderdeel bekend is, zo
als bewapening, voeding, legering, aard
der militaire oefeningen, het politiek
onderwijs enzovoort. Er zijn deserteurs
met wie men geen moeite heeft en die
vlot en eerlijk opbiechten wat zij we
ten. Er zijn er echter ook, die de waar
heid geweld aan doen. Deze menen
een of ander verhaal te.kunnen fanta
seren om zich bijzonder interessant te
maken. Zij vergeten echter, dat hun
ondervragers de verhoudingen in het
Oost-Duitse leger zo nauwkeurig ken
nen. dat ieder leugen vrijwel onmid
dellijk wordt ontdekt.
W/IJ hebben dezer dagen enige ver-
horen van gevluchte militairen per
soonlijk bijgewoond. Enkele der be
langwekkendste laten we hieronder
volgen. Daar is dan in de eerste plaats
luitenant Erwin Rizakowitz. comman
dant van een batterij zware granaat
werpers in het eerste regiment der
volksdivisie Schwerin. Luitenant Riza
kowitz werd onder andere de vraag ge
steld, in hoeverre de herbewapening in
Oost-Duitsland reeds is voortgeschre
den. Hij antwoordde daarop: „De her
bewapening is niet alleen een voldon
gen feit, maar zij heeft practisch zelfs
een hoge stand bereikt. Mijn batterij
stonden bijvoorbeeld alleen reeds tien
middelzware granaatwerpers en twee
zware granaatwerpers van Sovietrus-
sisch maaksel ter beschikking. Boven
dien is mij bekend, dat mijn onderdeel
tankafweergeschut, artillerie, tanks en
gepantserde verkenningswagens bezit.
De politieke officieren motiveren deze
herbewapening met de opmerking, dat
het Oostduitse leger bereid moet zijn
de Westduitse arbeiders te hulp te snel
len, zo spoedig bijvoorbeeld in geval
van een algemene staking troepen te
gen hen zouden worden ingezet.
In het politiek onderricht werd vtU-
wel" telkens de vraag gesteld, welke
houding wij jegens familieleden en
vrienden in West-Duitsland moeten
aannemen. In 1951 was ik zelf politiek
officier en hpb op aanwijzing van de
politieke leiding in het leger het ant
woord moeten geven: zolang uw vader
of broeder aan de overzijde het anglo-
amerikaanse imperialisme ondersteunt,
is hij een verrader der arbeidersklasse,
bijgevolg niet uw vader of broeder,
maar uw vijand, die u moet neerschie
ten".
I ATEN we een andere officier aan-
het woord. Het is kapitein Helmut
Kirsten, commandant van de vijfde
compagnie aan de officiersschool voor
infanterie in Naumburg. Over de stem
ming in het Oostduitse leger verklaar
de hi.i: ..De negatieve stemming, de on
tevredenheid, die uiteindelijk tot het
besluit leidt te deserteren, is in de al
lereerste plaats aan de verwarrende
verklaringen der politieke officieren
toe te schrijven, die de misstanden in
de zone, in de satellletenstaten en in
de Sovjet-Unie door eenzijdige bericht
geving en het onderdrukken van Iede
re tegegestelde mening uit de wereld
pogen te praten.
Uiteindelijk gaat het Iedereen op lijn
zenuwen werken, wanneer hij van des
morgens tot 's avonds te horen krijgt,
dat de Sovjet-Unie het grote voorbeeld,
Stalin de wijze leider is, en dat alten,
die dit niet geloven, saboteurs of ver
raders zijn, die vernietigd moeten wór
den. Van de ene kant moeten w|j, zoals
het heet, „zij aan zij met het Sovjet-
leger de vredelievende Sovjet-L'nio
verdedigen", maar contact met Sovjet
soldaten is niet gewenst, het onderwijs
in de Russische taal werd al jaren ge
leden afgeschaft, opdat een gesprek
van mens tot mens onmogelijk wordt.
Wij zijn verplicht Sowjetrussische offi
cieren te groeten, maar de voor Sov-
jetrusaische soldaten gereserveerd®
coupé's mogen wij niet gebruiken".
UEN andere officier completeerde dit
beeld nog op volgende wijze: „U 2ult
zich verbaasd hebben, dat in de laatste
weken de in Eggesin, Torgelow en Pro-
ra gelegerde divisies het grootste ge
deelte der deserteurs hebben geleverd,
die naar West-Berlijn zijn gevlucht. Ik
behoorde tot het tweede regiment van
de divisie in Eggesin. dat in de buurt
van Karpin in Mecklenburg in tenten
is ondergebracht. Eigenlijk hadden in
deze streek op 1 November een groot
aantal kazernes gereed moeten zijn,
waarin de jonge recruten zouden wor
den gelegerd, die de laatste maanden
werden aangeworven. Zonder opgave
van redenen werden wij in September
uit onze kazernes naar Mecklenburg ge
transporteerd, waar wij als werkkrach
ten bij het bouwen van nieuwe kazer
nes werden gebruikt. Wij slapen in ten
ten op nat, dun stro. Onze dienst be
gint 's morgens om half zes en eindigt
s' avonds om elf uur. De manschappen
moeten zich buiten in primitieve was
gelegenheden wassen. Het eten wordt
op het werk gebracht, maar is meestal
slecht toebereid. Bij gebrek aan koks
zorgen kellners voor de kost. Als men
om ongeveer zeven uur 's avonds in 't
tentenkamp terugkeert, is het vrijwel
onmogelijk eetgerei of kleding schoon
te maken. In plaats hiervan moeten de
manschappen tot elf uur 's avonds aan
zelfstudie doen of krijgen een voor
dracht van de politieke officier te ho
ren. Dertig meisjes van de arbeids
dienst „Dienst voor Duitsland", wier
onderdeel in onze streek was ingezet,
hadden reeds na enkele weken zoveel
schade aan hun gezondheid geleden,
dat zij in een ziekenhuis moesten wor
den opgenomen. De meesten lijden aan
longontsteking of nier- en blaasziek
ten."
TJIT deze verklaringen kan men zich
reeds ongeveer een beeld vormen
van de toestanden, die in het Oostd":'se
leger heersen. In ijltempo wil men rn
leger uit de grond stampen. De textiel
bedrijven werken dag en nacht aan de
vervaardiging van uniformstoffen. De
lederfabrieken voeren vrijwel uitslui
tend bestellingen van het leger uit.
Iedere dag komen meer Sowjet-Russi-
sche wapens aan. Maar kazernes of an
dere behoorlijke legeringsmogelijkheden
heeft men niet. Desondanks worden
steeds meer recruten onder de wapens
geroepen. Slecht gevoed en primitief ge
huisvest, heeft hun moreel reeds na
enkele dagen een ernstige knak gekre
gen. Honderden deserteren. Duizenden
anderen blijven achter, omdat zij bang
ziin op hun vlueht gesnapt te werden
of omdat zij geloof hechten aan het ver
zinsel van hun politieke officier, dat zij
na aankomst in West-Berlijn in het
Franse Vreemdelingenlegioen zullen
moeten dienen. Maar ook met deze
groep kan men moeilijk een strijd- en
betrouwbaar leger vormen.
