Wrak van „Faustus" wordt in dé
zeebodem begraven
Schumans voorstel inzake Saar
was „uiterste bod"
Communistisch China bereidt
vijfjarenplan voor
Maarschalk Papagos vormt een
nieuwe Griekse regering
Merkwaardige vergissingen in Peru
Politiemannen vormden
een verzetsgroep
alvast
Economie
Dinsdag J 8 Nov. 1952
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
77e Jaargang No. .11571
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
ALLES GEREED VOOR
Gevaren voor de duikers ie groot
Waterzuilen van meer
dan tien meter hoog
Fabriek te Groesbeek
prooi der vlammen
Onderhandelingen met
Bonn worden hervat
De Philippijnen nodigen
Eisenhower uit
Bemanning van „Esmee"
vrijgelaten
Nederland spaarde ruim
7 millioen
Onverdroten dienstijver
met droevig gevolg
Landsbestuur drastisch
gewijzigd
WEERBERICHT
Russen brengen Deense
vissersboot op
Nu nood aan de meeuw komt..
Ministers worden reeds Woensdag beëdigd
Buitenlandse politiek wordt
niet veranderd
KSG wil nauw contact
met Engeland
„Coup" van Warouw in
Oost-lndonesië
Prins Bernhard: echtgenoot of zoon
van de Koningin?
H'
TWFF ME'SJFS VFRMiST
Directie:
BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.na.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
HET Is een hel, daar onder water", zeiden gisteren de Britse experts, die hun
medewerking verlenen bij de berging van de „Faustus". „Er staan zware
stromingen en bovendien is er teveel bovenwater, dat van de Rijn afkomt. De
tegenstroming vanuit zee bruist daar pal tegen in". De duikers van onze Konink
lijke Marine, die tijdens het weekend op gezette tijden naar het wrak op de zee
bodem afdaalden, onderschreven dit volkomen. Eén hunner is Zaterdag op het
nippertje aan de dood ontsnapt, toen een gevaarlijke, kolkende stroom hem
onder het wrak dreigde te zuigen. Nadat alle kansen voor een normale berging
bekeken waren, heeft men na overleg met de Engelse experts besloten om het
wrak van de Panamees in de zeebodem tebegraven! Met dieptebommen
wil men een krater maken in de kleilaag, waarop het wrak rust. Deze laag
varieert van een diepte van 50 cm tot 2 meter.
QELUKT het deze laag stuk te slaan,
dan zal men op een diepe zandlaag
terecht komen. Door het zand onder het
wrak weg te zuigen, zal dit gaandeweg
in de bodem verdwijnen, waarmee dan
de „Faustus" letterlijk zijn zeemansgraf
zal hebben gevonden. Het hoofd van
de Britse opruimingsdienst, comman-
der Black, zal belangrijke adviezen bij
de werkzaamheden kunnen geven. Hij
heeft deze methode namelijk meerma
len toegepast in Calais, met wrakken
van blokkadeschepen van dezelfde
grootte als de „Faustus". De Neder
landse marine kent het systeem ook en
zij heeft dan ook een plan voor het la
ten wegzinken van het wrak ter tafel
gebracht.
Het wrak ligt momenteel met de
masten naar de zee gekeerd. Deze mas
ten hebben zich, zo meldden de dui
kers, reeds in de grond geboord. Straks
Er was weinig meer te redden
Gisteravond omstreeks kwart over
negen ontstond brand in de borstelfa-
briek „Lola" te Groesbeek, vlakbij de
spoorlijn Nljmegen-Kleef. In korte tijd
stond het fabrieksgebouw, dat eigendom
is van de gemeente Groesbeek, in lich
terlaaie.
Het vuur vond voedsel in de houten
vloeren zodat er aan redden niet te
denken viel. De plaatselijke brandweer
werd bijgestaan door de brandweer van
Nijmegen, welke direct met groot ma
terieel uitrukte. De fabriek vervaardig
de voornamelijk afwasborstels, voor ex
port naar Amerika, Denemarken en
Zweden. Er waren grote voorraden
hout, cellulose en afgewerkte materia
len opgeslagen. De fabriek is verzekerd
tegen bedrijfsschade.
Saarbrücker Zeitunq onthult
De Saarbrücker Zeitung, een nauw
met Franse kringen verbonden dagblad,
heeft een authentiek genoemd bericht
over de Saarkwestie gepubliceerd,
waaruit zou blijken, dat het door
Adenauer verworpen Franse voorstel
het uiterste was, waartoe Frankrijk be
reid was. Adenauer schijnt het niette
min te hebben verworpen, omdat de
bepalingen inzake de economische unie
tussen het Saargebied en Frankrijk
hem niet zinden.
Volgens het Franse voorstel zou de
politieke autonomie van het Saarge
bied worden gewaarborgd. De regering
zou verantwoordelijk zijn jegens het in
vrijheid gekozen parlement, waarbij het
Saarstatuut zou moeten worden geëer
biedigd. De naleving hiervan zou on
der controle staan van een Europese
autoriteit. De economische unie met
President Quirino van de Philippij
nen heeft medegedeeld generaal Eisen
hower te hebben uitgenodigd de Phi
lippijnen vóór of na zijn voorgenomen
reis naar Korea te bezoeken. De Phi-
lippijnse president heeft verder mede
gedeeld, zelf voornemens te zijn een
bezoek te brengen aan Fermosa en
Australië. Data zijn hiervoor nog niet
vastgesteld.
Frankrijk zou aan deze regeling wor
den aangepast De. bevolking zou zich
uiteindelijk over het statuut moeten
uitspreken.
De Saarbrücker Zeitung meldt ver
der, dat de Fransen voor voortzetting
der onderhandelingen zijn, omdat zij
binnen afzienbare tijd tot een positief
resultaat zullen leiden.
In Parijs is dit bericht niet recht
streeks bevestigd. Slechts is gezegd, dat
geen politieke doch slechts economi
sche kwesties een accoord tussen Frank
rijk en Duitsland in de weg staan.
zal de romp van het schip volgen. Men
j heeft het vertrouwen, dat de zandlaag
het schip voor 't grootste deel kan op
nemen. Het schip zal tien a twaalf me
ter moeten zakken, wil de Nieuwe Wa
ter weg ook bij laag water weer een
veilige toegansweg voor de scheepvaart
vormen.
Vanochtend vroeg is de „Operatic
Sluipwesp" (deze naam heeft de „be
grafenis" onofficieel reeds verkregen)
begonnen. Met dieptebommen, die een
waterzuil van tien tot vijftien meter
de lucht In persten, is de aanval op de
zeebodem ingeluid. Binnen afzienbare
tijd zal het wrak verdwenen zijn. Men
hoopt spoedig met het zandzuigen te
kunnen beginnen. De kosten hiervan
bedragen rond 50.000,per week.
Politie van Tanger zoekt naar
Amerikaanse bandieten
De uit vier Britse en Nederlandse
matrozen bestaande bemanning van het
Nederlandse scheepje „Esmee", die op
8 November te Tanger is gearresteerd
wegens medeplichtigheid aan de over
val op het Nederlandse schip Combina
tie in de Middellandse Zee, is gisteren
vrijgelaten. Slechts de kapitein van het
vaartuig, Eddie Engelsman, is gevan
gen gehouden. De schuld van de matro
zen staat overigens vast.
Intussen zoekt de internationale poli
tie van Tanger thans naar twee Ame
rikanen, Sydney Paley en Elliot Forest
genaamd, die naar haar oordeel de lei
ding van de piratenstreek tegen de
Combinatie hebben gehad. Men ver
moedt, dat de beide heren, die in smok
kelaarskringen goed bekend zijn, zich
in een Franse haven ophouden. De
Franse politie is gewaarschuwd.
Overigens gaan er geruchten, dat er
ook enkele bekende Amerikaanse ban
dieten, namelijk Lucky Luciano en de
rechterhand van Frank Costello, in
Tanger zouden vertoeven om „orde op
zaken te stellen".
Gedurende de maand October is er
voor een bedrag van 79 millioen bij
de Nederlandse spaarbanken ingelegd.
Er werd 71,9 millioen terugbetaald,
zodat er 7.1 millioen werd gespaard.
Sedert Januari van dit jaar werd er
811,8 millioen ingelegd en terugbe
taald 749.8 millioen, zodat er 62
millioen werd gespaard. In de over
eenkomstige periode van het vorige
jaar was er een ontsparing ten berdage
van 137.4 millioen.
Overdreven dienstijver is de aanlei
ding geweest tot vreemde gebeurtenis
sen bij het politiecorps van het Lim
burgse dorp Brunssum. Twee dienaren
der wet, de heren P. B. en P. H. en
enkele anderen, waren op voorstel van
een hoofdagent begonnen met het or
ganiseren van een verzetsgroep, voor
het geval we weer een bezetting te
verduren zouden krijgen. De Ijverige
dienders hadden natuurlijk wapens en
munitie nodig. De laatste verduister
den zij uit 'n voorre,ad oorlogstuig, wel-
De centrale raad van de Chinese
communistische volksregering heeft
een ingrijpende wijziging van het bc-
stuursstelsel goedgekeurd, welke nood
zakelijk is geworden in verband met
«en „grootscheepse economische en
culturele opbouw" Verwacht wordt,
dat volgend jaar een begin zal worden
gemaakt met de uitvoering van China's
eerste vijfjarenplan.
Er zijn bestuurscommissies ingesteld
voor de zes voornaamste gebieden van
het eigenlijke China en voor Tibet en
Binnen-Mongolië, die zelfbestuur heb-
Verwacnting tot hedenavond.
t DROOG EN KOUD
Aanvankelijk hier en daai mist
Overigens overdrijvende wolken
velden maar droog weer Matige
tot zwakke wind tussen Oost en
Noord Aanhoudend koud weer,
vVOENSDAG: Aon op 8 07 onder
'6 43 Maan op 10 52 »nder 17.36
ben. Verder zullen vier organen op
het hoogste niveau worden gesticht,
namelijk een nationale raad voor het
opstellen van economische plannen,
een comité voor de lichamelijke ont
wikkeling, een ministerie voor hoger
onderwijs en een comité voor de strijd
tegen de ongeletterdheid. Tot voorzit
ter van het nieuwe „planbureau" is
benoemd Kao Kang, die wordt be
schouwd als eventuele opvolger van
Mao Tse Toeng.
De bemanning van een Deense vis
sersboot heeft, gisteren medegedeeld,
dat zij heeft gezien dat het Deense vis
sersvaartuig „Halsnaes" door Russen
in de Oostzee werd opgebracht Aan
ooord van de „Halsnaes" bevonden
',ich vier personen.
Twee opvarenden van een andere
Deense vissersboot, die enige dagen ge
leden werd opgebracht, zijn teruffgé-
keerd. Zij deelden mede dat de schip-
oet en de boot nog worden vastgehou
den.
Het Deense ministerie van Buiten-
tandse Zaken onderneemt stappen bij
Ftussi'bp en Oostduitse autoriteiten
voor de terugkeer van de mannen en
hun boten.
ke in de loop van de tijd was gevormd
van door de burgers ingeleverde wa
pens en munitie. Terzake van deze
verduistering werden ze destijds door
de Maastrichtse rechtbank tot f 25.
subs. tien dagen veroordeeld, van welk
vonnis ze in hoger beroep waren ge
gaan bij het gerechtshof in Den Bosch.
De advocaat-generaal bij dit Hof liet
enkele harde waarheden over de hoof
den der verdachten klinken. Er was
door anderen immers de indruk ge
wekt, dat het hier een.... communis
tische sabotagegroep betrof, welke op
vatting steunde op halve waarheden
en onjuiste voorstelling van zaken. De
aanleiding tot de oprichting van het
Brunssums verzet was echter de (z) on
derlinge dienstijver der agenten, door
welke zij promotie probeerden te ma
ken. De advocaat-generaal noemde het
„bekrompen en getuigend van een
kinderachtige mentaliteit, wanneer men
zich tot zulke ongehoorde sprongen
laat verleiden, wegens het zich gepas
seerd voelen bij promoties. Op dit punt
moet men op zijn superieuren ver
trouwen. De politie moet op haar tel
len letten, aldus de advocaat-generaal,
Nu de winter nadert en de koude haar invloed doet gelden, gaat het er voor
de meeuwen minder mooi uitzien. Vogelvrienden vormen dan hun toe
verlaat, omdat die nog wel eens wat eetbaars te missen hebben.
Koning Paul van Griekenland heeft
Maandagmiddag maarschalk Papagos,
die de verkiezingen op zo overweldi
gende wijze heeft gewonnen, ontvan
gen en hem opdracht gegeven, een
nieuwe regering te vormen. Papagos
heeft medegedeeld, dat het nieuwe ka
binet reeds Woensdag zal worden be
ëdigd. Van de driehonderd zetels in het
parlement heeft Papagos' party, de
uiterst rechtse Griekse concentratie er
241 bezet, bjj 49 pet. van het aantal
stemmen. De centrumpartijen kregen
met 36 pet. stemmen 59 zetels, de com
munisten en onafhankelijke groepe
ringen bij ruim 14 pet. geen enkele.
Maarschalk Papagos heeft verklaard,
dat zijn concentratie zal streven naar
verhoging van de levensstandaard der
arbeiders en naar een goed function-
neren van het overheidsapparaat. Ar
beid, zelfopoffering en geloof in de
zending van Griekenland onder de
vrije volkeren zouden het land betere
tijden brengen. Zowel in Joegoslavië
als in Turkije gelooft men dat de over
winning van Papagos geen verande
ring zal brengen in de relaties van
Griekenland met deze beide buursta
ten, maar deze integendeel zal stimu
leren.
Het hoge gezagsorgaan van de Kolen-
en Staalgemeenschap heeft aan Enge
land voorgesteld, over te gaan tot de
uitwisseling van inlichtingen inzake
investeringen, productie, bevoorrading
en markten. Bovendien is voorgesteld,
overleg te plegen over alle kwesties,
die beide partijen aan elkaar wensen
voor te leggen.
van
première
ght" heeft f 7000
De Nederlandse
want zij moet haar eigen gezag schra- Chaplins film „Limelig...
gen". Hij eiste f 100.— boete, subs. een opgeleverd, ten bate van de kas van
maand tegen P. B. en P. H„ die demu- de afd. Kunst van het Prins Bernhard-
nitie hadden verduisterd. fonds.
Alexander Papagos is in 1906 in
dienst van het Griekse leger getreden,
nadat hij aan de militaire academie te
Brussel had gestudeerd Hij vocht in
de Balkanoorlog, in de eerste wereld
oorlog en in de ongelukkige campagne
in Klein-Azië. Toen de Italianen in
1940 Griekenland binnenvielen, werd
hij benoemd tot opperbevelhebber. Hij
weigerde na de inval der Duitsers zijn
land te verlaten en werd gevangen ge
nomen. De Amerikanen bevrijdden
hem in 1945. Hij heeft voorts de com
munistische opstand gedempt.
Eesprekingen in Diakarta
Overste Warouw, de stafchef van het
territorium O.-Indonesië, heeft Zondag
via radio-Makassar doen omroepen, dat
hij het commando in dit gebied heeft
overgenomen. Hij is hiertoe overgegaan
op grond van de houding van zijn chef,
Zodra Sukarno de geschillen in het le
ger heeft opgelost, zal Warouw het com
mando weer aan de bevelhebber over
dragen. Warouw heeft een beroep op
de president gedaan, regeringsvertegen
woordigers naar de daerahs te zenden
om de juiste toestand in het leger uit
een te zetten.
De rapporten over het gebeurde in
Makassar hebben Zondagochtend de re
gering te Djakarta bereikt. Maandag
morgen is de zaak in de ministerraad
besproken. De minister van defensie
was hierbij niet tegenwoordig, maar
heeft besprekingen gevoerd met een
aantal hoge officieren van de land
macht. Zondagavond ontmoette hij o.m.
de chef-staf, generaal majoor Simatu-
pang.
GEN. SCHOLTEN DROEG LEIDING
AMBONEZENKAMPEN OVER.
In een vergadering van de kamplei
ders der Ambonezenkampen in Ne
derland heeft de hoofdleider van de
woonoorden, gen. majoor P. Scholten,
zijn functie overgedragen aan zijn op
volger, de heer J. van Ringen.
Steeds meer Nederlandse
vlaggen verschijnen er in
de straten van de Peru
viaanse hoofdstad Lima, nu
prins Bcrnhard daar ver
blijf houdt. Afgelopen
weekeinde konden we in
het centrum van de stad
nog maar twee straten ont
dekken waar er niet één
was uitgehangen. Alleen
zijn vele vlaggen op de
verkeerde manier gehesen,
namelijk op de wijze van
de Fr ,nse tricolore, met de
banen verticaal.
Het is overigens niet
vreemd dat er, zover van
„huis", meer van dergelijke
vergissingen uit goede be
doeling te constateren zijn.
Dat men in Zuid-Amerika
niet op de hoogte is van
vele dingen, ons vorsten
huis en volk betreffende,
mag ook al niet vreemd
heten, wanneer men na
gaat hoe weinig in Neder
land bekend is over Zuid-
spontaan de opmerking:
„Werkelijk?"
Een journalist kwam, voor
de aankomst van de prins,
de Nederlandse gezant vra
gen, of prins Bernhard pre
sident van Nederland was.
Amerika. Zo vroeg een
gast, die met prins Bern
hard dineerde, heel belang
stellend cf de prins ge
huwd was. Op het ant
woord: „Jawel, en ik heb
vier kinderen", kwam
Een andere persman infor
meerde of de prins een zoon
of de echtgenoot van konin
gin Juliana was.
Gisteren is de prins op
een plechtige bijeenkomst
in het stadhuis van Lima
tot eregast van de stad uit
geroepen. Hij bracht tegen
bezoeken aan de voorzitters
van Senaat en Huis van Af
gevaardigden en van het
hooggerechtshof en aan de
kardinaal-aartsbisschop
Quevara.
Prins Bernhard heeft pre
sident Odria vereerd met
het grootkruis in de orde
van de Nederlandse Leeuw,
Ook verscheidene andere
Peruviaanse autoriteiten, on
der wie de minister van
buitenlandse zaken, werden
onderscheiden. De prins zelf
ontvangt van de president
het grootkruis in de orde
van de „Zon van Peru".
oe ontzagijk verweven de proble
men zijn, waarmee de regering te
maken heeft, blijkt alleen al uit het
feit, dat in het voorlopig verslag op
hoofdstuk X van de rijksbegroting
(Economische Zaken) een paragraaf is
gewijd aan het internationale econo
mische beleid, maar dat in het voorlo
pig verslag van Buitenlandse Zaken
over de O.E.E.S. (organisatie voor
Europese economische samenwerking)
alsmede over „verdere economische
vraagstukken" wordt gesproken! In
dien v/ij bedenken, dat deze punten
bovendien onder de competentie van
de minister van Financiën vallen en
ten slotte, dat ons land eigenlijk op het
niveau van de internationale samen
werking maar geringe zeggenschap
heeft, dan zal men wel begrijpen waar
om men somtijds aan de debatten in de
Kamer geen touw meer kan vastkno
pen. Zij, die deze indruk krijgen, kun
nen wij alleen troosten met de ge
dachte, dat het kamerlidschap hoe lan
ger hoe meer gelegd wordt op schou
ders van experts, die zelfs voor eigen
fractiegenoten meestal volkomen on
verstaanbare taal spreken.
Vandaar ook, dat in het voorlopige
verslag op Economische Zaken zeer
veel leden willen weten op welke ter
reinen de economische integratie zich
naar de mening van de minister zal
voltrekken, „indien een politieke inte
gratie verantwoord wil zijn". De kern
van de vraag is dus, welke bevoegd
heden op economisch gebied een Euro
pees politiek gezag zal moeten krijgen
om te kunnen functionneren. Wij heb
ben in ander verband al eens opge
merkt, dat iedere stap in de richting
van eenwording van Europa_ een ver
lies van nationale souvereiniteit be
tekent. En naarmate de internationale
organen effectiever gaan werken, kan
er voor de nationale volksvertegen
woordigingen op zijn hoogst een con
trolerende positie ontstaan met maar
heel weinig recht van spreken.
r\eze onzekerheid spreekt ook uit de
opmerkingen van de kamerleden
over de betalingsbalans en de export.
Het is bekend, dat de betalingsbalans
gunstig is, maar terecht vraagt men
naar de factoren, welke daarop van
invloed zijn geweest. In hoeverre wa
ren deze factoren van tijdelijke aard?
En wat zal er geschieden, indien de
conjuctuur zich in ongunstige zin wij
zigt? En indien onze crediteurspositie
nog verder zal stijgen, zullen wij dan
niet in dezelfde moeilijkheden, als
enige tijd geleden België, geraken?
Wij zeiden reeds eerder, dat de inter
nationale economische positie van ons
land mede afhankelijk is van de stand
in de Nederlandse industrie. Er is. wij
schromen niet dit woord te gebruiken,
na 1945 roofbouw op onze industrie
gepleegd. De overheid heeft haar het
geld niet gelaten om tot nieuwe inves
teringen over te gaan, hetgeen tot ge
volg heeft, dat het werklozenvraagstuk
thans nijpender is dan ooit. Nu kan
men wel van hogerhand de industria
lisatie propageren, maar de overheid
heeft tegelijkertijd het kweken van de
noodzakelijke overschotten onmogelijk
gemaakt, in dit verband is een artikel
van mr H. F. van Leeuwen in „Econo
mische-Statistische Berichten" van 22
October van dit jaar interessant. Hij
zegt, dat „de harmonie tussen de finan
cieringsbehoeften en het karakter der
besparingen ontbreekt". De heer Van
Leeuwen spreekt over een vicieuse
cirkel, die moet worden doorbroken.
De oplossing ligt in een wijziging van
de financieringspolitiek van het Rijk.
„De voortzetting van de in de laatste
jaren gevolgde tactiek is thans niet
meer geboden door de eisen van iiet
evenwichtsherstel onzer economie.
Voor productieve renderende uitgaven
zal voortaan geleend moeten worden,
liefst direct op naam der bedrijven en
fondsen waarvoor de middelen nodig
zijn. Ook de ambitie om de staatsschuld
aanmerkelijk te verlagen zal dienen te
worden getemperd. Langs deze aan
gegeven weg kan de behoefte van de
schatkist aan inkomsten uit oclastineen
niet onaanzienliik worden verminderd;
in dit licht krijgt het aandringen op
belastingverlaging, welke de besparin
gen weer stimuleert een reëel karak
ter".
Uet is, zoals wij vroeger hebben opge
merkt: indien het werkloosheids
probleem inderdaad zo ernstig is als de
regering wil doen voorkomen, dan is
het tevens duidelijk, dat zij dit nimmer
zelf afdoende ter hand kan nemen. Op
vangen van werkloosheid dient door
het particuliere bedrijf in eerste in
stantie te geschieden. Neen, zegt de
regering: daarvoor zorg ik; ik stuur
een groot aantal van de beste mannen
naar het buitenland Nederland biedt
op den duur voor zoveel mensen immers
geen plaats en het overschot regel ik
wel via overheidswerken".
Deze weg zal naar het bankroet
lijden. Misschien niet naar
bankroet van het Rijk, maar naar
van de particuliere ondernemer. r,n
wat moet dat Rijk, indien er bij hem
niets meer te halen is?
Prof. Zijlstra, de nieuwe minister
van Economische Zaken, heeft een
bijna bovenmenselijke taak. Hij zal zijn
overtuiging niet kunnen verwaarlozen;
daarbij moet hij het Nederlandse be
lang dienen en de internationale ont
wikkeling op de voet volgen, terwijl hij
ten slotte alle gebeurtenissen niet in de
hand kan hebben, omdat veel van wat
er geschiedt van algemene internatio
nale factoren afhankelijk is.
Zijn antwoord aan de Kamer zien
wij met de grootste belangstelling tege
moet.
In 's-Hertogenbosch worden twee
meisjes van respectievelijk tien en elf
aar vermist. De beide kinderen be-
'aven zich gistermiddag naar school.
Zij ziin daar echter niet aangekomen,
terwijl ieder spoor ontbreekt.
het
dat
En