Wetenschappelijk onderzoek
partijen en verkiezingen
van
.Fysrsr.?
„Draaiboek" was grondslag van
grootse oplichting
Begin met een voetgangerstunnel
onder het Y te bouwen
Reeks
bekentenissen
duurt voort
in
Praag
Proces tegen Mau-Mau-leiders in
Xenya begonnen
Ru im honderd Navo-vliegbases in
West-Europa
Regeling voor ons land
onmogelijk
gONgE TAFEL-CONFERENTIE TE PARIJS
Verkiezingen-1956 de
toetssteen?
Nu vijftien jaar geëist
tegen vrouw, verdachte
imiHiiiiBiiiHitiiimiiiiiiwiiffliniiiiiiiiiiiHffliiifliiiiHntiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Jh Bennetje inU...
KERMISGLORIE
De Unesco-staf stelt zich
achter dr Jaime Bodet
Schrijvers draaiden de
cel in
Prof. Juliot-C urie zal
worden gezuiverd
Door de Franse communisten
Marken dringt aan op
dijk naar vaste wal
Dr. ir J A Rmpers adviseert Amsterdam
Goedkoopst en snelst te
realiseren
Hogere lonen in de bosbouw
n
Sjarett: Dit proces is
een klucht"
Kenjatta ontkent schuld
VS. vragen uit'evering
van corrupt ambtenaar
Franse mijnwerkersbond
wil een staking
Dertien in Nederland
Nieuwe arrestaties in
zaak-Combinatie
(Van onze parlementaire redacteur)
voor leden der wetgevende organen met alle kracht "ter hanT verklezln&cn
vorderd te worden." Aldus luidt de algemene concilie „5. a genomen en be
door de Franse Vereniging voor de Wetensehan der deelnemers aan de
de met dit onderzoek samenhangende vra^tukken te tn i' bespreking van
Ronde Tafel. Aan deze besprekingen die drTe li "TT5'®"16
naast een klein aantal Belgische en Franse deskundigen van i j namen
hoogleraren mr dr J. Barents ¥ttTtSSSS?3JS:
deel
dr W. Verkade en dr J. J. de Jong.
nE besprekingen over de mogelijkhe-
V den en moeilijkheden met betrek
king tot de bestudering van de politie
ke partijen hadden tot resultaat het op
stellen van een zeer uitgebreid plan van
onderzoek, dat in België, Frankrijk en
Nederland zal worden gebruikt als
richtlijn voor verdere studies.
Inzake de verkiezings-analyses werd
uitvoerig van gedachten gewisseld over
de te volgen methoden en de hierbij
na te streven doeleinden. Over de in
ons land bestaande plannen deelde prof
Barents mee, dat in beginsel reeds was
besloten het verkiezingsonderzoek in
een nauwe samenwerking tussen de
Kring voor Wetenschap der Politiek en
verschillende politieke en andere or
ganisaties aan te pakken. Het is de be
doeling allereerst met behulp van
plaatselijke studies de nodige ervaring
op dit gebied op te doen om dan later
bijvoorbeeld ter gelegenheid van de
Tweede Kamer-verkiezingen in 1956, op
grotere schaal te gaan werken. Te ge
legener tijd hopen wij op de resultaten
van dit belangwekkende en belangrijke
onderzoek terug te komen.
Het practische belang
LIET te Parijs besprokene heeft niet
alleen voor de beoefenaren van de
nog zo jonge wetenschap der politiek
maar ook voor de practische staatkun-
Moordzaak-Keesje Schreurs
De advocaat-generaal bij het ge
rechtshof te 's-Hertogenbosch heeft gis
termiddag een gevangenisstraf van vijf
tien jaar en ter beschikkingstelling van
de regering geëist tegen de 42-jarige
weduwe J. M. G.H. uit Zierikzee, we
gens moord op het tachtigjarige
Zeeuwse boertje Keesje Schreurs.
De misdaad is, zoals men zich zal
herinneren, begaan in Augustus 1946
te Bergen op Zoom, waar de verslage-
ne in het St. Catharina-gesticht zijn le
vensavond doorbracht. Behalve moord
waren de verdachte diefstal en verber
ging van de stoffelijke resten ten laste
gelegd. Zij werd in April van dit jaar
door de rechtbank te Breda veroordeeld
tot een gevangenisstraf van tien jaar
en ter beschikkingstelling van de rege
ring. Op 17 September is de openbare
behandeling van deze zaak voor het
hof in Den Bosch aangehouden.
Verdachte verklaarde gisteren, dat
haar onder verdachte omstandigheden
overleden echtgenoot, de wachtmeester
der rijkspolitie G., de moord op
Schreurs zou hebben begaan. Zij beken
de schuldig te zijn aan de beroving en
het mede doen verdwijnen van het
stoffelijk overschot in de achter het
huis aanwezige put.
f)E nougatfabrikant Willem Stuvé is
niet meer, lezen wij in een krant.
Dezer dagen is hij te Haarlem op 66-
jarige leeftijd overleden, aldus een
kort bericht, en met hém is een
van de meest bekende Nederlandse
kermismensen heengegaan. Wij
hebben Willem Stuvé zelf nooit
ontmoet, maar nu, bij het vinden
van zijn naam in die krant, doemt
er niettemin weer een irrële
wonderwereld in onze gedachten
op, een ver verwijderd wonderland
van schitterende eendagspaleizen en
hel verlichte kramen, van blinkend
spiegelglas en vergulde fagades, van
zorgeloze feestvreugde en chaoti
sche muziek van talloze pieremen
ten.
WIJ zien de kermis in haar glorietijd
1 weer voor ons: de vorstelijke, thans
zo goed als verdwenen stoomcar-
rousel, de draaimolen met zijn
bonte tierelantijnen en met goud
draad bestikte fluweelachtige dé
cordoeken, het mysterieuze (entje
van de waarzegster, waar de blo
zende maagden schoorvoetend bin
nentreden, de ijzingwekkende hoge
Turkse schommel met zijn feeste
lijke cirkel van witte lichtjes, de
schiettent, waar de jongemannen
hun bekwaamheid op de windbuks
gretig demonstreren, en ach, wat
al niet meer.
f)E geuren van de oliebollen, de palin
gen en de poffertjes dringen weer
in onze neusgaten en van verre
waaien de klanken va° de onover
troffen draaiorgels, de luide klap
pen op de Kop van Jut en het eens
gezind stemrumoer der talloze feest
gangers weer naar ons toe.
LIET is de kermis van vóór de oorlog,
welke dit heimwee in ons opwekt.
De kermis van nü zegt ons niets
meer, zij laat ons volkomen koud.
De sfeer is eens en voor goed ver
dwenen. Niet alleen, omdat wij zelf
zijn veranderd, maar omdat alle
mensen en mét hen ook de kermis
veranderden. Daarom is de dood
van Willem Stuvé in dit verband
misschien wel een symbolische.
Want een van de laatste "ware
kermismensen is heengegaan.
dige en wetgevende arbeid grote bete-
f511 bekend is binnenkort de
instelling te verwachten van een Staats
commissie, die tot taak zal hebben de
al-dan-ruet wenselijkheid te onderzoe-
i n vfn w(lz'gingen in ons kiesstelsel,
alsmede het ondernemen van een studie
of het wellicht aanbeveling verdient
°,nz® P°(i(ieke partijen, die ln ons
staatsbeste] zulk een gewichtige functie
hebben, bij de wet te regelen.
Bij de schriftelijke voorbereiding van
de Parijse Ronde Tafel is er van Neder
landse zijde ernstige aandacht gevraagd
voor de bijzonder grote betekenis om
zich grondig rekenschap te geven van
het sociologische en sociaal-psycholo
gische type van de te bestuderen partij
en haar leiding. „In Nederland kennen
wij niet minder dan vier onderling in
organisatie, mentaliteit en gedrag sterk
uiteenlopende typen", werd tijdens de
discussies betoogd. Dit vraagstuk werd
algemeen van zo groot belang geacht,
dat men er vele uren aan besteedde.
Ook de genoemde staatscommissie zal
zich ernstig met dit probleem moeten
bezig houden, wil zjj tot een practisch
uitvoerbaar resultaat komen. En ver
gissen wij ons niet, dan zou het enkele
feit van het bestaan van deze verschil
lende typen van partijen de staatscom
missie wel eens aanleiding kunnen ge
ven de regering voor te stellen af te
zien van een wettelijke regeling der
politieke partijen, aangezien het onmo
gelijk zou kunnen blijken te zijn in één
regeling alle partij-typen doeltreffend
te omvatten, zonder de partijen in de
uitoefening van haar normale en nood
zakelijke werkzaamheden ernstig te
schaden.
Dit ene voorbeeld maakt ons inziens
reeds voldoende duidelijk, hoezeer het
voortbestaan van ons democratisch be
leid mede afhankelijk kan zijn van en
gebaat kan zijn bij de resultaten van
de beoefening van deze nieuwe tak van
wetenschap.
(Advertentie. Ins Med.)
Ongeveer zeshonderd leden van de
staf van de organisatie der V. N. voor
onderwijs, wetenschap en cultuur
(UNESCO) hebben Maandag in een
resolutie hun instemming betuigd met
de motieven, die dr Torres Bodet er toe
hebben gebracht af te treden als direc
teur-generaal der organisatie.
Zoals bekend trad dr Torres Bodet af,
nadat de Algemene Vergadering de door
hem voorgestelde begroting voor 1953
en 1954 ten bedrage van 20.500 000 dol
lar tot 18 millioen dollar had besnoeid.
De Franse regering heeft laten weien,
dat het gebouw in een van de voor
steden van Pari.js nabij het Bois de
Boulogne. dat de Unesco tot dusverre
mocht gebruiken, niet lange, voor haar
beschikbaar is.
Er werd een volledig „draaiboek" op
gesteld, toen de kantoorbediende K. uit
Vlaardingen en de vertegenwoordiger
B. uit Rijswijk het plan opvatten, K.'s
patroon, een koopman uit Rotterdam,
f 3500 armer te maken. In dat draaiboek
werd nauwkeurig uitgewerkt, hoe de
heren de koopman zouden aanpakken
en wat er gezegd en geantwoord moest
worden.
Toen de plannen waren uitgewerkt,
heeft de vertegenwoordiger de koop
man opgebeld, en hem verteld, dat hij
als hoofdcommies der belastingen een
niet-officieel onderhoud met hem wen
ste. Het gesprek kwam tot stand. De
hoofdcommies vertelde toen, dat er in
de balans 1950/1951 van de koopman
enkele dingen niet klopten, die hij voor
f 3500 wel wilde wegpraten. De koop
kwam tot stand en de boeken werden
afgetekend.
Dadelijk daarna stelde de koopman
zich echter met zijn accountant in ver
binding; deze informeerde bij de belas
tingen en daar bleek de toedracht van
de zaak. Vervolgens is de politie er in
gemengd. De kantoorbediende werd het
eerst gesnapt. Hij was overmatig fleurg
en moest eerst uitslapen. Het ontwaken
zal wel minder prettig zijn geweest. De
vertegenwoordiger is later van zijn bed
gelicht. Hij had het door de kantoorbe
diende geschreven scenario nog in zijn
tas. Van het geld is drie mille terugge
vonden.
Naar te Parijs, verluidt zal de Franse
atoomgeleerde en winnaar van de no-
belprjjs, prof. Joliot-Curie, zich binnen
kort voor de communistische partij moe
ten verantworden.
Joliot-Curie, die een vooraanstaande
plaats in de communistische partij in
neemt, zou worden verweten, dat hij
tijdens de oorlog de voorraad voor het
atoomonderzoek belangrijk „zwaar wa
ter", waarver Frankrijk beschikte, aan
Engeland in plaats van aan de Sowjet-
Unie beschikbaar heeft gesteld en dat
hij betrekkingen met Duitse-autoritei-
ten zou hebben onderhouden.
Pleidooi voor Atlantisch
parlement
Het Amerikaanse „Comité voor At
lantische eenheid" heeft aangedrongen
op het instellen van een Noordatlan-
üsch parlement, om de NAVO op poli
tiek en economisch terrein grotere arm
slag te geven.
Een product van N.V. Noord-Hollandsche Margarinefabriek te Zaandijk,
onder controle van de Nederlandschc Vegetariërs Bond.
(Advertentie <ng Med.)
Uit vrees voor ontvolking
Een deputatie van drie Markers is
verleden week op audiëntie geweest bij
de minister van Verkeer en Waterstaat.
Zij vertegenwoordigen alle organisaties
op het eiland en verzochten uit naam
n deze, de verbindingsdük tussen
Marken en de vaste wal zo spoedig mo
gelijk tot stand te brengen.
Dagelijks trekken tweehonderd man
nen, vrouwen en scholieren naar de
vaste wal wegens hun werkzaamheden.
Velen hunner denken er over zich aan
de vaste wal te vestigen. De vrees be
staat, dat het eiland aldus ontvolkt zou
geraken, waardoor het als deviezenbron
jaarlijks wordt het door 250.000
vreemdelingen bezocht verloren zou
gaan. De gevraagde dijk kost naar
schatting 2,5 millioen gulden.
„Ik raad u aan de gemeenteraad er
van te overtuigen, dat een Hemtunnel
voor autoverkeer en personen en de
Meeuwenlaantunnel voor personen- en
rywiclverkeer noodzakelijk is. Ik raad
u echter tevens aan er op aan te stu
ren, dat de Meeuwenlaantunnel dade
lijk wordt aangepakt. Aan de Hemtun
nel is nog heel wat te studeren en te
overleggen met Ryk, Provincie en
Spoorwegen en ik weet uit ervaring,
dat dit tyd gaat kosten."
Aldus dr ir J. A. Ringers, oud-direc-
teur-generaal van het ministerie van
Waterstaat, gistermiddag op een lunch
van het departement Amsterdam van
de Maatschappij voor Handel en Nijver
heid Hij baseerde deze conclusie op
het feit, dat uitvoering van een Hem
tunnel en een IJ-tunnel tezamen de
budgetten van Rijk, Provincie en stad
Amsterdam zou overbelasten.
Spr. raamde de kosten voor de bouw
van de Meeuwenlaantunnel op 18 mil-
Het Egyptische kabinet heeft beslo
ten de koninklijke paleizen te Cairo en
Alexandrië tegen betaling voor het pu
bliek open te stellen.
Werkgevers en werknemers in de
bosbouw zijn het eens geworden over
een nieuw collectief contract. De week
lonen in Noord- en Zuid-Holland zullen
voor vakarbeiders van 17 tot 23 jaar op
lopen van f 27 tot f 46, de uurlonen van
f 0.54 tot f 0.92.
Slechts twee van de veertien be
klaagden, die thans in Praag terecht
staan wegens „hoogverraad en spion-
nage" moeten nog worden gehoord n.1.
Karl Svan, voormalig minister van
Nationale Veiligheid en B. Reinicht, ex-
onderminister van Landsverdediging.
De reeks „bekentenissen" werd gisteren
aangevuld met die van Rudolf Mar-
golius, ex-onderminister van Buiten
landse Handel, die zei, dat hij schuldig
aan hoogverraad, die van Otto
Fischl, ex-plv. minister van Financiën,
die van sabotage werd beschuldigd en
die van Otto Sling, voormalig secretaris
van de communistische partij te Brno,
die wordt beschuldigd van spionnage.
Te Kapenguria, in Kenya, is gisteren
in een klasselokaal van een school, dat
als rechtszaal wordt gebruikt, het pro
ces begonnen tegen Djomo Kenjatta en
vijf medebeklaagden. Kenjatta wordt in
de tenlastelegging de „leider" van de
Mau Mau genoemd, terwijl zijn vijf
medebeklaagden er van worden be
schuldigd hem hierin te hebben gehol
pen. De zes beklaagden worden „leden
van de Mau Mau" genoemd. Kenjatta
verklaarde niet schuldig te zijn aan het
hem ten laste gelegde.
Zijn verdediger Kapila, die wordt
bijgestaan door een Westindische rechts
geleerde, verzocht het proces veertien
dagen te verdagen. Dit was de tijd, die
de Britse advocaat, die de beklaagden
Onverminderd duurt de strijd te
gen de Mau-Mau in Kenya voort.
Hier ziet men een inlandse po-
litie-patrouille onder leiding van
een Britse commandant op onder
zoek in de buurt van Nairobi.
zal verdedigen, volgens hem tenminste
nodig had om Kenya te bereiken en de
verdediging voor te bereiden. De rech
ter besloot daarop het proces voor ne
gen dagen te verdagen.
De Zaterdag door inheemsen aange
vallen Meiklejohn is aan zijn verwon
dingen overleden. Zijn vrouw, die
eveneens zware steek- en snijwonden
opliep, bevindt zich nog in een critieke
toestand.
Een bejaarde Haagse dame en haar
bezoeker werden onwel, doordat de pe-
troleumvergasser op haar kamer een
gebrek aan zuurstof deed ontstaan. Haar
broer vond beiden in deerniswekkende
toestand en liet hen naar het zieken
huis overbrengen. Ze maken het thans
goed.
In Engeland onderzoekt men of het
geluid, waarmee vliegtuigen de geluids
barrière doorbreken, schade kan ver
oorzaken aan huizen, zulks naar aan
leiding van binnengekomen klachten.
Fischl en Sling zijn volgens de aan
klacht van Joodse afkomst. Fischl zou
„een der belangrijkste agenten van de
Israëlische spionnagedienst zijn ge
weest. Hij had de ontsnapping van
vele kapitalisten en vijanden van Tsje-
choslowakije naar het buitenland be
werkstelligd
Sling „bekende" schuldig te zijn als
lid van een groep samenzweerders, die
methodes la Tito, toepasten.
De Israëlische minister van Buiten
landse Zaken, Sjarett, heeft in Jeruza
lem verklaard, dat het proces in Praag
„een donkere en afzichtelijke vlek
werpt op de tot nu toe vlekkeloze ge
schiedenis van de IsraëlischTsjecho-
slowaakse vriendschap". Hij zeide, dat
het proces ten doel heeft een bedrei-
g'ng te vormen van de Joden in Tsje-
choslowakije. De beschuldigingen kun
nen gewoonweg niet ernstig worden
genomen. Het proces is een grote
klucht, aldus Sjarett.
Drie Amerikaanse soldalen in
Oost-Berlijn in arrest
De Oostduitse politie heeft drie Ame
rikaanse soldaten gearresteerd, die in
de mist over de Berlijnse zonegrens ge
dwaald waren. Volgens ooggetuigen
hadden de soldaten jachtgeweren bij
zich. Men neemt aan, dat zij op de ko
nijnenjacht waren.
lioen gulden, voor de Hemtunnel zou
men minstens op 100 millioen moeten
rekenen. „Begin daarom eerst met het
goedkoopste", aldus spr. „Dat zal men
er eerder doorkrijgen en bovendien zal
men de ervaringen die men opdoet met
de bouw van de eerste tunnel ten goede
kunnen doen komen aan die van de
tweede".
Vluchteling verbleet al halt
jaar in Amsterdam
Op verzoek van de Amerikaanse re
gering is te Amsterdam gearresteerd
de 42-jarige Harold J. Adonis, voorheen
secretaris van de gouverneur van New
Je.sey. Adonis wordt ervan verdacht,
dat hü 228.000 dollar heeft aangenomen
teneinde ambtenaren om te kopen die
belast waren met een onderzoek tegen
bepaalde speelholen. Hij hield reeds een
half jaar in ons land verbiyf en woon
de de laatste tijd in een pension. De
politie had hem reeds geruime tyd ge
schaduwd, maar kon pas tot aanhou
ding overgaan, nadat een verzoek om
uitlevering van de Amerikaanse rege
ring was ontvangen. Adonis heeft te
genover de vreemdelingenpolitie geen
bekentenis afgelegd.
Hij zou gistermorgen voor de officier
van Justitie worden geleid. Dit is ech
ter niet gebeurd, omdat de stukken,
die op zijn proces betrekking hebben,
wel al in ons land zijn aangekomen,
maar nog niet aan de justitie te Am
sterdam zijn doorgegeven. Voorlopig
zal Adonis in het Huis van Bewaring
aan de Weteringschans verblijf houden.
De acte van beschuldiging zal worden
getoetst aan het tussen Nederland en
de Ver. Staten gesloten uitleverings
verdrag, waarna de rechtbank advies
moet uitbrengen aan de minister van
Justitie. Deze beslist uiteindelijk.
Het bestuur van de niet-commur.isti-
sche Franse mijnwerkersfederatie „Force
Ouvrière" heeft Maandag medegedeeld
zijn leden te hebben verzocht om 18
December a.s. in staking te gaan, om
aldus kracht te kunnen bijzetten aan
eisen tot loonsverhoging en meer maat
schappelijke zekerheid. Het is niet be
kend hoeveel leden de „Force Ouvriè
re" telt.
Van de zijde van de Franse mijnraad
wordt verklaard, dat deze zich niet erg
ongerust maakt over de aangekondigde
staking. Gemeend wordt dat de ruime
termijn van aankondiging veel tijd
voor onderhandelingen overlaat. Men
beschouwt de stap van de „Force Ou
vrière" als een aanwijzing van de
groeiende socialistische tegenstand te
gen de politiek der regerig-Pinay, om
de lonen te stabiliseren.
1IET BRITS-EGYPTISCH
OVERLEG.
Te Cairo is officieel medegedeeld, dat
bij de Brits-Egyptische onderhande
lingen over de Soedan vorderingen
worden gemaakt. Generaal Naguib
heeft besprekingen gevoerd met de
Britse ambassadeur, sir Ralph Steven-
son.
De Noordatlantische Verdrags-Orga-
nisatie (NAVO) heeft Maandag mede
gedeeld, dat er thans meer dan hon
derd vliegvelden in West-Europa wor
den of zijn aangelegd als bases voor de
luchtstrijdkrachten van de NAVO. Een
woordvoerder van de NAVO verklaar
de, dat er in Noorwegen en Denemar
ken zeven vliegvelden aangelegd zijn
of hun voltooiing naderen, in Neder
land dertien, België veertien, Frank
rijk een en veertig, West-Duitsland vijf
en dertig, Luxemburg een en Italië
twaalf.
Er zijn voorts nog vele bases in En
geland, Noord-Afrika, Griekenland en
Turkije, aldus de woordvoerder.
In kringen, die in nauwe betrekking
staan tot de NAVO wordt verklaard,
dat men mag verwachten, dat het ge
stelde doel voor oorlogsvliegtuigen voor
de verdediging van West-Europa (4000
toestellen) tegen het einde van dit jaar
zal worden bereikt.
Zoals bekend, zijn thans in Neder
land de volgende vliegvelden in gebruik
Schiphol (niet-militair), Leeuwarden
Twenthe. Soesterberg, Deelen, Valken
burg, Gilze-Rijen, Iepenburg (wordt nog
in gereedheid gebracht), Volkel. Wel
schap, Woensdrecht en Eelde. Voorts
wordt in het Zuiden van ons land een
veld in gereedheid gebracht.
Werden deven bestolen?
De politie van Nice heeft een zekere
Pierre Poggio aangehouden, die ver
moedelijk betrokken is geweest bij de
plundering van de Nederlandse kust
vaarder Combinatie. Hij was aan .boord
van het piratenschip Esmee, toen dit de
Combinatie overviel. Poggio zal naar
Tanger worden overgebracht.
Voorts zijn twee Amerikanen en twee
Denen aangehouden, die hebben ge
varen op het Deense jacht Jes B 106.
Dit heeft gestolen sigaretten naar Tou-
l°n overgebracht, waar ze zijn verstopt
op een landgoed. De mannen hebben
waarschijnlijk de sigaretten gestolen
van de Esmee. welks opvarenden de
rokertjes buit maakten bij de plunde-
r ng van de Combinatie. Zij zullen te
Toulon wegens smokkelarij terecht
staan.
