Hof in Karlsruhe zet Adenauer
de voet dwars
r
Mevr. Willinge Prins-Visser
hoogleraar te Wageningen
Pinay houdt zich staande
Churchills a.s. reis naar de V.S.
van grote betekenis
l
Mist eist nog steeds slachtoffers
Avondklok in Casablanca
en Tunis opgeheven
Verdragen met het Westen nu in
ernstig gevaar
Plan voor herstel wereldeconomie
Telegramgesprek
Eisenhower-
MacActhur
.Woensdag io Dec. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 77e JaarEans No- 11590
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
STAATSCRISIS IN WEST-DUITSLAND
D
Hoogspanning in Bonn
Weer drie moorden
door de Mau-Mau
Gezant van Israël moet
Polen verlaten
Gemenebest-conferentie
in Londen ten einde
Malan verlangt extra
bevoegdheden
Vietminh haalt* bakzeil
Zó kan het ook
Intree-rede over de
arbeid der huisvrouw
Man bij Goes in sloot geraakt en verdronken
Veertig schepen in de
knoop bij Krefeld
LONDEN
Toch nog enige doden
Uitvoering herstelplan in
Korea begint spoedig
Duitse kranten verschijnen
met noodedities
Levenslanggeëist voor
drievoudige moord
te Varsseveld
Nederlandsestukken niet
naar Amerika
De vrouw in de politiek
Frankrijk feit slechis
40.000 werklozen
Stembusstrijd in Libanon
eist een dode
Na hei feest de kater
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
nen mm
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den t i.—elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 1 0.49
E DAG van gisteren heeft voor de YVcstduitse regering van Adenauer een
nieuwe zware tegenslag gebracht. In Karlsruhe werd de plenaire zitting van
het Staatsgerechtshof voor Grondwetzaken ter behandeling van een verzoek van
Bondspresident Heuss over de verhouding tussen de Wetduitse verdragen met
het Westen en de grondwet van de Bondsstaat, geopend. Reeds tijdens de ope
ningstoespraak van de president, Höpker-Asschoff, sloeg de bom in. Hij ver
klaarde n.1., dat de door president Heuss gevraagde uitspraak van het Hof door
de twee kamers van het Hof beschouwd zal moeten worden als een bindend
arrest voor alle latere beslissingen over hetzelfde punt. De betekenis van dit be
sluit van het Hof ligt vnl. hierin, dat men verwacht, dat het door de voltallige
zitting van he Hof aan de Bondspresident te geven advies ongunstig zal uitval
len voor de regering. In elk geval is door deze uitspraak van het Hof de ratifi
catie door de Bondsdag van de Conventies van Bonn en het Europese Legerverdrag
In de huidige tekst in zeer ernstig gevaar gebracht. De Bondskanselier riep zijn
regering gisteravond nog voor een bijzondere zitting bijeen. Ook had hij reeds
een bespreking met president Heuss.
HE GANG van zaken komt in het kort
op het volgende neer. Vorige week
heeft de regering naar het schijnt in
lichtingen gekregen over de te ver
wachten mening van het voltallige Hof
ten aanzien van deze kwestie. Omdat
dr Adenauer een zo snel mogelijke in
stemming van de Bondsdag met de
voorgestelde Verdragen wenst, gaf hij
de beschouwing van de juridische kant
van de zaak in handen van de Tweede
Kamer van het Hof, waarvan werd
aangenomen dat zij in meerderheid het
standpunt van de regering ten aanzien
van de verdragen deelde. Deze ma
noeuvre der regeringspartijen is nu
mislukt. De gisteren genomen beslissing
van het Hof sluit de mogelijkheid uit,
dat één der beide Kamers in de kwes
tie der grondwettigheid van de Verdra
gen een, van die van het voltallige Hof
afwijkend, oordeel zal geven.
Weliswaar betekent het besluit van
het Hof niet, dat de Bondspresident
door het advies strikt gebonden zou
worden, doch men neemt niet aan, dat
hij de Verdragen tegen het advies van
het hoogste gerecht in zou onderteke
nen.
Staatssecretaris dr Lenz, Adenauers
naaste r.'.edewerker, verklaarde gister
middag, dat een openlijke staatscisis is
uitgebroken. Hij kon niet antwoorden
op de vraag welke instantie een be
slissing zou vellen nu de meningen van
Gerechtshof en regering lijnrecht
Opnieuw zijn gisteren door de Mau-
Mau in Kenya drie moorden gepleegd.
Het eerste slachtoffer was Hoessein
Kandji Dossa Madhini, een lid van een
vooraanstaande Mohammedaanse fami
lie in de provincie Thika. Dertig man
drongen het huis binnen en vroegen
om een geweer. Toen Madhini ant
woordde, dat hij er geen had, begonnen
de Afrikanen met lange messen op hem
in te hakken. Zijn vrouw werd ernstig
gewond en ook drie van zijn zeven kin
deren werden aangevallen. De bende
verliet het huis met de kreet: „Ga maar
naar India terug.
De beide andere slachtoffers zijn een
blanke winkelier en een Afrikaan.
De Poolse regering heeft op de Is
raëlische legatie te Warschau een nota
doen overhandigen, waarin wordt ver
klaard, dat de Israëlische gezant" als
ongewenst persoon wordt beschouwd.
Dit meldt de Israëlische radio. Onlangs
heeft de Tsjechische regering een der
gelijke stap tegen Israël genomen, vlak
na het proces-Slansky.
DE REIS van de Britse premier Win-
ston Churchill en een aantal hoge En
gelse autoriteiten, die overigens niet
vóór April zal plaats hebben omdat
men verwacht dat Eisenhower dan
eerst voldoende vertrouwd zal zijn met
diverse belangrijke problemen, wordt
van grote betekenis geacht. HU zal dan
de nieuwe president van de Ver. Sta
ten een plan van het Britse Gemene
best voor herstel van de wereldecono
mie voorleggen. Het plan is uitgewerkt
door de premiers en andere staatslie
den van het Gemenebest, die de afge
lopen tien dagen in Londen hebben ver
gaderd om middelen te vinden tot her
stel van de economische positie van het
Gemenebest.
De conferentie in Londen eindigde
gisteravond. Vandaag zullen de resul
taten bekend gemaakt worden. De voor
naamste punten, waarover in de confe
rentie overeenstemming zijn bereikt,
zijn o.a.: Alle landen van het Britse
Gemenebest, die tot het Sterlinggebied
behoren, zijn vastbesloten elk voor zich
de tering naar de nering te zetten, het
geen meer uitvoer, minder invoer en
maatregelen tegen de inflatie zal in
houden. Het Gemenebest zal zich eerst
tot Europa en daarna tot de Ver. Staten
wenden met een verzoek om medewer
king voor de uitvoering van het plan
voor versterking van de positie van ne
Pond Sterling en vrijmaking van de in
ternationale handel. Er zullen maat
regelen worden genomen tot verhoging
der productie en verbetering van ae
levensstandaard in de onontwikkelde
gebieden van het Gemenebest. Voort
wordt gesproken over grootscheepse
agrarische en industriële plannen en ïn-
tegenover elkaar staan. De regering, zo
zeide hij, ziet in het besluit van het
Hof een ontoelaatbare beperking van
de juridische besluitvaardigheid van
beide Kamers van het Hof. Lenz ver
klaarde, dat een voltallige zitting van
het Hof eerst bindende besluiten kan
némen, wanneer beide afzonderlijke
Kamers het niet met elkaar eens kun
nen worden.
Welke consequenties regering en re
geringspartijen uit deze situatie zullen
trekken, valt op dit ogenblik niet te
overzien. Of de oplossing nu zal moeten
komen langs parlementaire weg, door
nieuwe onderhandelingen met de ver
dragspartners of door het betwisten der
bevoegdheden van het Staatsgerechts
hof, is nog een volkomen open vraag.
Een andere mogelijkheid is nog, dat
president Heuss zijn verzoek om een
adviserende uitspraak van het voltal
lige Hof zou kunnen intrekken.
In de strijd tegen de
ongehoorzaamheid
De Zuidafrikaanse regering heeft
twee wetsontwerpen opgesteld, om op
te kunnen treden tegen de ongehoor
zaamheidscampagne contra de apart
heidsbepalingen. Een der ontwerpen zou
het deelnemen aan een ongehoorzaam
heidscampagne met de bedoeling de
wet te negeren, tot een nieuw misdrijf
maken, waarvoor zware bestraffing mo
gelijk zou worden gemaakt. Het andere
ontwerp zou de regering buitengewone
bevoegdheden geven in gebieden, waar
geweldpleging voorkomt. De wetten
gaan eind Januari naar het parlement.
WYSJINSKI MOPPERT OP
DE VER. NATIES
Wysjinski, de Sowjet-minister van
Buitenlandse Zaken, heeft gisteren bij
zijn vertrek uit New York naar Mos
kou verklaard, dat het werk van de
Algemene Vergadering der Ver. Naties
als werktuig van de vrede, niet bevre
digend is. „Hoewel haar werk nog niet
is voltooid blijkt, dat de Algemene
Vergadering niet haar plicht, te strij
den voor de vrede, vervult". Klaar*
kelUk doelde Wysjinsky op het aan
vaarden door de Algemene Vergade
ring van de Indische resolutie over
Korea. De amendementen van de
Sowjet-Unie op deze resolutie werden
door de Vergadering verworpen.
Franse mobiele eenheden, die een be
dreigde Franse post ten Zuiden van
Nam Dinh in de Tonkinese delta te hulp
waren gesneld, hebben een aanval van
de Vietminh afgeslagen, waarbij 290 op
standelingen werden gedood. De Fran
sen verloren 17 man aan doden en 50
man aan gewonden of vermisten. Bij
een andere aanval van de Vietminh in
hetzelfde gebied verloren de opstande-
productieovereenkomsten lingen 47 man aan doden ten gevolge
- 1-- van het optreden van de Franse artille
rie. De aanval Werd afgeslagen.
ternationale
ter voorkoming van grote schomme
lingen van de prijzen van vitale grond
stoffen.
Wat Churchills reis betreft, verwacht
men ook, dat hij in de V.S. zal spreken
over de buitenlandse politiek in 1
Verre Oosten en uitwisseling
atoomgeheimen.
van
DE OORLOG IN KOREA
De zich op de kruiser Helena in con
ferentie bevindende a.s. president van
de Ver. Staten, Eisenhower, heeft tele
grammen gewisseld met generaal Mac-
Arthur. Eisenhower verzocht om het
plan van Mac Arthur voor beëindiging
van de Koreaanse oorlog.
TOEN ZES uieken geleden in het
dierenpark in Wassenaar een
tijgertje werd geboren, wilde het
moederdier de baby niet voeden.
Ook een hond bleek voor die taak
niet te voelen. In allerijl liet men
toen uit de Ver. Staten een speciaal
melkpreparaat komen. En nu wordt
het tijgertje onder het wakend oog
van de chimpansee „Kossy" door
mevr. Louman, echtgenote van de
eigenaar van het park, met de fles
gevoed.
ANDER buitengewoon grote belang
stelling heeft gistermiddag in de
aula van de Landbouwhogeschool te
Wageningen mevr. C. W. Willinge Prins-
Visser, oud-presidente van de Neder
landse Bond van Plattelandsvrouwen,
haar ambt als hoogleraar in de land-
bouwhuishoudkunde aanvaard met het
uitspreken van een rede, getiteld „De
arbeid van de huisvrouw". Mevr. Wil
linge Prins-Visser is de eerste vrouwe-
Ipke hoogleraar aan de Landbouwhoge
school.
Onder de talrijke aanwezigen bevon
den zich o.a. mevr. N. Smit-Avis, par
ticulier secretaresse van H. M. de Ko
ningin, mej. mr. M. A. Tellegen, direc
trice van het kabinet der Koningin, mi
nister Mansholt en echtgenote, ir A. W.
van de Plassche, directeur-generaal
van de Landbouw en dr ir S. L. Lou-
Aangezien de Belgische spoorwe
gen gen elk jaar met grote tekorten hebben
het te kampen, zal worden overgegaan tot
«hm rJi«M«i*ir.nVi/\ 1 M lr\«T v-v, 1M rf trOM I 1 t AT Al 1 C_
drastische inkrimping van alle tot dus
ver toegekende reducties.
WEERBERICHT
Verwachting tot hedenavond.
MEER WIND
Overwegend zwaat bewolkt met
voornamelijk in de Zuidoostelijke
helft van het land nog nevel of
mist. Hier en daar enige nente
neerslag. Matige tot vr\ krachtige
in het Westen van het land tot
krachtig toenemende Zuidelijke
wind. Een langzame stijging van
temperatuur, maar aanvankelijk
op de meeste plaatsen nog lichte
forst.
DONDERDAG: Zon op 8.38, onder
16.29. Maan op 2.06, onder 13.09.
MOG STEEDS veroorzaakt de mist in ons land en de overige landen van West-
Europa ernstige ongevallen. De heer B. F. uit Heinekenszand geraakte, door
de mist misleid, in een sloot langs de Rüksweg Goes—Middelburg en kwam in
de modder om het leven. Het slachtoffer laat een vrouw en drie kinderen achter.
BH de massale aanvaring op de Rün bü Krefeld blüken veertig schepen te zijn
betrokken. Eerst gistermorgen kon men, toen de mist wat optrok, een overzicht
krijgen van het ongeluk, dat reeds Maandagmorgen was geschied. In totaal zün
waarschUnlük slechts elf vaartuigen beschadigd.
het invoeren van rookloze stookplaat
sen, waardoor men niet alleen de mist
zou bestrijden, maar ook veel brand
stof besparen.
Eén van de slachtoffers van de
mist is het Duitse vissersvaartuig
„Mariënburg", dat bij de Franse
kust uit de koers raakte, bij Dieppe
de grond liep en omsloeg....
LIET ONGEVAL op de Rijn begon
n met het Nederlandse schip „Damco",
dat wilde bijdraaien, omdat het alle
zicht verloor, en daarbij in aanvaring
kwam met een ander schip. Hierop zijn
verscheidene in beide richtingen varen
de slepen in elkaar verward geraakt.
Gistermorgen kon de knoop in zoverre
worden ontward, dat het verkeer
stroomopwaarts kon worden hervat. Het
verkeer in de richting Nederland bleef
gisteren echter nog gestremd.
Gedurende de afgelopen dagen is
weer duidelijk geworden, hoe groot het
nut is van de witte streep op de weg.
Talloze weggebruikers hebben hun
waardering geuit over de op vele ver
keerswegen (helaas nog lang niet vol
doende) aanwezige rijbaanindelingen en
kantmarkeringen.
Het luchtverkeer in West-Europaon-
dervindt nog steeds de handicap van de
mist. Doordat op Schiphol de vliegtui-
een wel konden opstijgen, maar met
landen, is bijna de gehele K.L.M.-vloot
GISTERMORGEN is de mist in Lon-
den voor een belangrijk deel opge
trokken. Voornamelijk in de buiten
wijken veroorzaken mistbanken en be
uzelde wegen nog moeilijkheden. Vol
gens de „Daily Herald" is de mist mede
te wijten aan de tallozen open haarden
in de Londense huizen en de duizenden
fabrieksschoorstenen. Het blad bepleit
aan
("jFSCHOON ZOWEL in Tunis als Ca-
sablanca de avondklok door de
Franse autoriteiten is opgeheven en
de uiterlijke rust grotendeels schijnt
weergekeerd, blijft de toestand gespan
nen. Een trein onderweg van Tunis naar
Sousse werd met machinegeweren be
schoten. Een Tunesiër kwam om het
leven, enkele andere reizigers werden
gewond. In Casablanca zijn de Marokka
nen na de staking van Maandag weer
aan het werk gegaan. De Franse resi
dent-generaal bracht een bezoek aan
de Arabische voorstad, waar zich de on
geregeldheden voordeden. Gisteravond
steeg de spanning in de stad weer even
toen Mohammedaanse sprekers op hoe
ken van straten bijeenkwamen en voor
bijgangers tot gewelddaden tegen de
Fransen probeerden r.an te zetten. De
politie verrichtte enige arrestaties.
Nog deze maand zal een begin wor
den gemaakt met de uitvoering van
het herstelplan der Ver. Naties voor
Korea. Oorspronkelijk was het de be
doeling met de uitvoering van dit plan
te beginnen na het totstandkomen van
een wapenstilstand. Het gehele plan
tot herstel van de oorlogsschade zal
naar raming vijf jaar in beslag nemen.
Het eerste deel van het programma
zal vooral gericht zijn op sociaal en
economisch herstel.
In Beni Mellal, 250 km ten Zuidoos
ten van Casablanca, zijn gisteren twee
Marokkanen gedood en zeven gewond.
Hier kwamen n.1. inheemsen bijeen om
de vrijlating te eisen van een Marok
kaan, die tot twee weken gevangenis
straf was veroordeeld. De politie werd
met stenen bekogeld en opende het
vuur. Beni Mellal is een van de woest-
ste delen van Marokko. De inheemsen
uit deze streek staan bekend om hun
grote onafhankelijkheidszin. Men is
overigens van mening, dat er geen ver
band bestaat tussen dit incident en de
ongeregeldheden te Casablanca.
Door de staking van het grafische
personeel in de Westduitse Bondsrepu
bliek is de „Nürnborger Nachrichten"
uitgekomen met een noodeditie van vier
pagina's in schrijfmachineschrift.
Deze uitgave is gereed gemaakt met
behulp van schrijfmachine, schaar, de
lijmpot. De gereedgemaakte pagina's
werden geclicheerd en van de cliché's
werd de oplage gedrukt. Er is nog geen
uitzicht op een snel einde van het con
flict. Ook andere kranten maken nood-
edities.
wes, directeur-generaal van de Voedsel
voorziening.
De nieuwe hoogleraar zei in haar re
de o.m. dat er alle reden is om de uiter
mate belangrijke arbeid van de huis
vrouw nader te bestuderen, uit de re
sultaten van welke studie wellicht een
basis kan worden verkregen voor een
zakelijker waardering van deze typisch
vrouwelijke arbeid, welke nog al te dik
wijls niet voldoende wordt geappreci
eerd. Spreekster vestigde er de aan
dacht op, dat de arbeid van de huis
vrouw zwaarder is dan die van kantoor,
personeel en van vele fabrieksarbeid
sters. De oorzaak van het hoge energie
gebruik der huisvrouw is te zoeken in
de lange werkdag, in het vele lopende
en staande werk, vooral het trappenlo
pen, en in het verrichten van verschil
lende veel energie vereisende werk
zaamheden.
De officier van justitie bU de Arn
hemse arrondissementsrechtbank heeft
gistermiddag tegen de 54-jarige D. J. L.
te Varsseveld levenslange gevangenis
straf geëist wegens „moord, gepleegd in
rustig en rüp beraad".
Zoals bekend heeft L. begin Augustus
een drievoudige moord gepleegd door
vergift te mengen door het eten van
zijn slachtoffers, de twee broers H. G.
en B. te L. en hun zuster W. J. te L.
HU gebruikte hiervoor tien gram van
een zeer gevaarlijk insectendodend mid
del.
Regering deelt mede:
Rechtbank in olieproces
eiste overlegging
De Amerikaanse regering heeft tegen
een aantal grote oliemaatschappUen een
proces aanhangig gemaakt wegens over
treding van de anti-trust-wetgeving. De
gang dezer procedure heeft de bezorgd
heid der Nederlandse regering gaande
gemaakt. De rechtbank heeft namelUk
de betrokken maatschappU bevolen, een
aantal in het algemeen aangeduide docu
menten of copieën daarvan, welke deel
uitmaken van in Nederland gevestigde
maatschappijen, over tè leggen.
De Nederlandse regering heeft als
haar mening te kennen gegeven, dat in
een procedure, gevoerd tegen de Ame
rikaanse aandeelhouders van Neder
landse maatschappijen, de overlegging
van Nederlandse archiefstukken niet
kan worden gevergd. Zij zal daarom
geen toestemming geven voor de ver
zending der bedoelde stukken naar de
V. S.
Volgend laar onderzoek in
vier Europese landen
De internationale associatie voor
politieke wetenschappen zal volgend
jaar beginnen met een gedetailleerde
studie van de rol der vrouw in het
politieke leven in vier Europese lan
den. Zij ondervindt daarbU de steun
van de UNESCO.
De studie zal betrekking hebben op
Frankrijk; West-Duitsland en Joego
slavië. Men zal o.m. nagaan de rol van
de vrouw bij verkiezingen, in volks
vertegenwoordiging en gemeenteraad,
haar invloed in politieke partijen, ver
eniging en pers. Ook zal haar indirec
te invloed via gezinsleven en natio
naal leven onder de loupe worden ge
nomen. Bij het onderzoek zal worden
samengewerkt met vrouwenbonden en
wetenschappelijke instellingen in de
betrokken landen.
De regcring-Pinay weet zich nog
steeds, zU het soms maar ternauwer
nood, staande te houden. Ook gisteren
kreeg Pinay in de Franse Nationale
Vergadering weer een vertrouwens
votum. Gestemd werd over het rege
ringsvoorstel om de begroting artlkels-
gewUze te behandelen. Er werden drie
honderd stemmen voor en tweehonderd
een en negentig stemmen tegen uitge
bracht.
Pinay heeft verklaard, dat het de
plicht van zün regering is met Frank-
rijks bondgenoten te spreken over een
gedeeltelüke verlichting van de finan
ciële lasten in Indo-China. Doch, zo zei
Bloedige incidenten hebben zich by
de Zondag in Libanon gehouden ge
meentelijke verkiezingen voorgedaan.
Een der slachtoffers is Obeid Issa, een
jong en befaamd lid van de bali te Bei
roet. tevens een der candidaten. Issa is
Maandag in een ziekenhuis te Beiroet
overleden. Dinsdagmorgen is een af
vaardiging van studenten bü de presi
dent van de republiek gaan protesteren
tegen de „lage moord" op Issa.
hij, slechts een regering, die is verze
kerd van het vertrouwen van haar
volksvertegenwoordiging kan dergelyke
onderhandelingen beginnen. Volgens
Pinay is een hervorming van het be
lastingstelsel vereist. Naar hy verklaar
de heeft Frankrijk slechts 40.000 werk
lozen. De productie is het laatste jaar
weer gestegen. Hij ontkende dat het
land in een toestand van „economische
stagnatie" verkeert. Pinay drong aan op
continuïteit van de regering. Hij zeide
dit voordat de Vergadering tot stem
ming overging en bleek met zijn woor
den dus succes gehad te hebben.
HE Amerikaanse diplomaat Kohier is
in een alleronaangenaamst parket
geraakt. Toen hij met zijn vrouw in een
allerfleurigste stemming van een feest
je terugkwam, reed zijn auto, aan het
stuur waarvan zijn ega zat, tegen een
telegraafpaal. De politie vond het toen
maar beter, de echtelieden op te ber
gen: ze werden later op borgtocht vrij-
gelaten. Intussen was toen reeds geble
ken, dat Kohier iji zijn wagen een dos
sier met belangrijke documenten over
Tunesie en Marokko waarvan de
herkomst geheim moest blijven in
zijn auto had liggen. Deze verregaande
slordigheid zal waarschijnlijk het eind
van zijn 21-jarige carrière in overheids-
dienst betekenen. Het State Department
heeft maatregelen tegen hem gelast.