„Die Helder Buyrt
nederig
geleden een
vier eeuwen
plekje grond
STEGEMAN
Historische „OldenbarneveHsdijk
op enkele plaatsen nog zichtbaar
Tivoli biedt de volgende week
interessant programma
belang voor
grondstructuur
r
mmy
wn
diepzeeduik
Uit de geschiedenis van Den Helder (1)
Gewichtige datum
1 April 1781
Nieuws uil Wielingen
Sporenelementen zijn «en
groot
't
s rwsvs- -
N.H. Kampioenschappen
schoontijden - paren
Nieuwe commandant
van Rijkspolitie
Bouwkas heeft plan voor
34 woningen
IN HET KORT
TUSSEN HAAKS EN KU1TJE
„Stad en Ommelanden" op
Neijjoarsvezide
Tekenfilm van Toonder en jaaroverzicht
Met .Sportfilm '51-'52"
wordt besloten
V.V.V. werkt aan lijst van
hotels en pensions
legen overschaltmg
dient men te waken!
Julianadorp
Voetbalvereniging
JVC
heeft nieuw bestuur
De oogst' van de straat
Zijpe
Gezondheidszorg
Stierenkeuringen
Zand
Bridgeuitslagen
Scheepvaart berichten
fu„V—*tr" "I I
nONTIFRnAG 8 JANUARI 1953
JN HET RIJKSARCHIEF te Haarlem berust temidden van vele waardevolle
historische folianten een oude atlas, die in alle bescheidenheid een antwoord
geeft op de vraag, hoe Den Helder er een kleine vierhonderd jaar geleden bij
lag. De Alkmaarse landmeter Louis Pieterszoon was zo vljjtig en voor het
late nageslacht zo vriendelijk) om in 1577 dit nederige stukje van de Lage Lan
den aan de zee in kaart te brengen. Het was in de meest letterlijke zin van het
woord een nederig piekske grond, want groot waren de moeiten en zorgen der
bewoners om hun woonstee en deswege ook hun hoofd! boven water te
houden. Men wist toen nog niet te werken met zinkstukken en keileem., stort-
steen en bitumen, men ltende nog maar de allereerste beginselen van de strijd
tegen „onze erfvijand" het water. Het kleine eiland Husiduna vermocht zijn
weinig trotse kruin maar nauwelijks boven de altijd aggressieve golven van
de Noordzee te verheffen. En het zou nog meer dan een kwart eeuw duren al
vorens, dank zij de bemoeiingen van raadspensionaris Johan van Oldenbarne-
velt, een „zanddijk" werd aangelegd tussen Ilusiduna en het Oghe Callinghe,
een ander klein eilandje, dat zich vijftien kilometer Zuidelijker tegen het ge
weld van de zee verzette.
WIE in den jare 1953 langs de Jan
Verfailleweg de stad verlaat en bij
„Duinoord" linksaf slaat langs de lage
duinenrij in de richting van Callantsoog,
kan op verschillende plaatsen die oude
„Zanddijk" of „Oldenbarneveltsdijk"
nog zien. Deze meer dan driehonderd
jaar oude dijk vormde de bescheiden
barrière, waartegen de branding stuk
liep en.... mitlioenen zandkorreltjes
de eerste duintjes bouwden. Wind en
zee wierpen daar, tegen dat zwakke
dijklichaam, de zandheuvels op, die hun
vat op het land steeds kleiner maak
ten. Op het ogenbik gaan we de weg
terug, want door verschillende oorza
ken niet in de laatste plaats doordat
tijdens de bezettingsjaren het onder
houd aan de strandhoofden achterwege
is gebleven heeft de buitenste duin-
regel sterk geleden. Even ten Zuiden
van Huisduinen zijn zelfs hele duinen
rijen weggeslagen, een proces dat voort
gang vindt niettegenstaande de Rijks
waterstaat de laatste jaren de strand
hoofden een voortreffelijke beurt heeft
gegeven en zelfs een tweetal nieuwe
heeft aangelegd.
de rookworst
met de iijne
zachte
rooksmaak
(Advertentie,
Med.)
Naar wü vernemen heeft de N.V.
Bouwkas Noord-Nederlandse Gemeen
ten, waarbij sinds enige tijd ook de ge
meente Den Helder is aangesloten, een
plan ontworpen dat voorziet in de
bouw van 34 woningen in onze gemeen
te. Nadere mededelingen hieromtrent
kunnen zeer binnenkort worden ver
wacht.
Voor de H.B.S.V., de leerlingenver
eniging der Rijks HBS, wordt heden-
en morgenavond in Casino (aanvang
kwart voor acht) het toneelstuk
„Ideetje op de vensterbank" opgevoerd.
De sociale werkster van de Neder
lands-hervormde gemeente houdt op
werkdagen (behalve op Maandag)
spreekuur van 'morgens negen tot tien
uur, en bovendien op Dinsdag- en Don
derdagavond van zeven tot acht uur,
aan het adres Tweede Vroonstraat 8,
telefoon 2469.
Gisteren verlieten onze haven Hr.
Ms. mijnenveger „Walcheren" met be
stemming Rotterdam, Hr. Ms. mijnen
veger „Schouwen" naar Zierikzee en
Hr Ms. onderzeebootjager „Queen
Wihclmina" naar Viissingen.
De Duitse kunstvaarder „Margare"
tha", onderweg van Hamburg naar
Neuss, kwam gisteren in Nieuwediep
aan en zette de reis binnendoor voort.
Aan de gemeentelijke visafslag te
Den Helder werd verleden week aan
gevoerd: 412 kg bot, 3959 kg garnalen,
731 kg haring, 165 kg kaan, 375 kg ka
beljauw, 845 kg sardien, 2540 kg schar.
9498 kg schol, 174 kg tarbot, 2983 kg
tong, 14292 kg wijting. 40 kg lever.
De Gr| ininger-vereniging „Stad en
Ommelanden" houdt op Dinsdag 13 Ja
nuari on| acht uur in „Casino" de tra
ditionele .Neijjoersvezide". Men is van
zins er weer een gezellige avond van
te maken, (compleet met „piepen mit
tabak"), waarop men onder andere kan
luisteren naar de „veurdroager Jan
Zijl".
MAAR we begonnen met iets te ver-
tellen over die oude kaart, gete
kend toen van een zanddijk nog geen
sprake was. Huisduinen, de oudste ne
derzetting op het eilandje bestond
reeds lang, maar allengs waren zich ook
bewoners wat meer Oostelijk gaan ves
tigen. Omstreeks 1500 werden de eerste
huizen gebouwd in „die Helder Buyrt",
zoals Louis Pieterszoon dit gehuchtje
op zijn kaart aanduidt. Deze buurt lag
ongeveer een kilometer ten Noorden
van het huidige „Oud Den Helder", dus
waar nu het Marsdiep stroomt In de
loop der jaren moest men steeds meer
land aan het water prijsgeven. Een
duincomplexje, dat „die Helder Buyrt"
tegen de woelingen van het Marsdiep
beschutte, werd „achterloops" en ging
de weg die tijdens de Tweede Wereld
oorlog het duin op Onrust, aan de
Zuidwestpunt van Texel, ging: het vond
zijn graf in de golven. De inham van
de Dijk tussen de batterij Vismarkt (de
huidige „Jutterburcht" van de padvin
ders) en het fort „Oostbatterij" herin
nert aan deze overwinning van de zee
op het land.
In de tweede helft van de zeventiende
eeuw werd aan de Zuidzijde van het
Marsdiep een wierdijk aangelegd, die
reeds hetzelfde beloop had als de Dijk
van tegenwoordig. Deze wierdijk leed
menigmaal zware schade, maar werd
nooit doorbroken. In de jaren 1746
1774 werd deze dijk van een zware
steenglooiing voorzien, volgens het stel
sel van Pieter van der Deure en Pieter
Straat. Sedert 1900 werd deze zeewe
ring nog verscheidene malen verhoogd
en verzwaard, zoals oudere Nieuwedie-
pers zich nog levendig kunnen herin
neren. De ..Ringmuur" kwam en ten
slotte het allesbehalve fraaie versiersel,
dat de Duitsers van beton op de kruin
van de Dijk plantten. Deze betonnen
barrière was overigens niet bedoeld om
de zeewering te verstevigen, maar als
een onderdeel van de „onneembare"
Atlantik-wall". Het ziet er naar uit, dat
we tot in lengte van jaren met dit on-
aesthetische obstakel zijn opgescheept.
Huisduinen in verval
MAAR terzake. In de tweede helft van
de achttiende eeuw zag het er in
de „Helder Buyrt" al aanmerkelijk
rooskleuriger uit. Er stonden driehon
derd huizen en het aantal inwoners be
droeg ruim tweeduizend. Van een verval
DIJ herhaling is ons gebleken, dat
vele lezers belangstelling heb
ben voor de geschiedenis van
Den Helder, Huisduinen en Koe-
gras. Dat geldt zeker niet alleen
geboren en getogen Nieuwdedie-
pers. Ook onder hen, die eerst
sedert weinige jaren of nog kor.
ter staan ingeschreven in het be
volkingsregister van Den Helder,
zijn er verscheidenen, die iets
naders willen weten over het ver
leden van dit door velen geliefde
en door talloze anderen ver
guisde stukje Nederland. Zelfs
onze medewerker Mentor, die zich
met allerhande moeilijkheden
pleegt bezig te houden, kreeg,
von een trouwe lezer hei verzoek,
enige opheldering te verschaffen
over enkele duistere pnn'en in de
historie van onze stad en haar
omgeving. Mentor verzocht ons,
hem, in deze met raad en daad bij
te. staan. Wij meenden dat het
beste te kunnen doen. door enkele
artikelen te wijden aan ren stukje
locale geschiedenis. Het eerste uit
deze serie treft de lezer hierbij
aan.
van Huisduinen was echter nog geen
sprake. Dat was nog steeds een flink
dorp, waar niet minder dan zestig com
mandeurs of kapiteins van walvisvaar
ders of koopvaardijschepen hun woon
stee hadden. Ook de zetel van het be
stuur was nog te Huisduinen gevestigd.
Pas in het begin van de negentiende
eeuw tijdens de Franse overheersing
werd het centrum van de plaatselijke
overheid verplaatst naar Den Helder,
nadat Huisduinen in 1805, door de ver
anderingen in het landsbestuur, de uit
oefening van zijn eigen recht had ver
loren.
Intussen was er het een en ander ge
beurd, waardoor Huisduinen in verval
geraakte. In de eerste plaats ging het
met de walvisvaart slechter en slechter,
waardoor een belangrijke bron van in
komsten langzaam maar zeker opdroog
de. Een tweede oorzaak lag in het tot
«tand komen van de haven „Het
Nieuwe Diep". Nadat men reeds van
1770 tot 1780 door het aanleggen van
stenen dammen en het uitdiepen van
het vaarwater had getracht, hier een
haven voor koopvaarders te maken,
richtte de Admiraliteit van Amsterdam
op April 1781 een brief aan de Staten
van Holland, waarin werd aangedron
gen op de aanleg van een veilige haven
voor 's Lands schepen van oorlog. „Het
Nieuwe Diep" bij de Kelder" werd als
meest geschikte plaats daarvoor aanbe
volen.
Op die gedenkwaardige datum be
gon in feite de geschiedenis van Den
Helder ais oorlogshaven. Maar eerst
moest er is niets nieuws onder de
zon, heeft Salomo reeds gezegd een
commissie het voorstel nader bestude
ren. Laten we deze commissie even de
tijd gunnen om deze gewichtige taak
met de nodige zorgvuldigheid te ver
richten en besluiten wij daarom dit
eerste artikeltje met te vermelden, dat
deze studiecommissie op 20 April 1781
door de Staten van Holland werd inge
steld.
WÜ kunnen uiteraard nog niet veel vertellen over de films, die van mor
gen af in de Helderse bioscopen gaan. Van de rolprent, die tot en met Maan
dag in Tivoli draait, is ons alleen de naam bekend (Dubbel spel), en zo is
het ook gesteld met de film, die tot en met Maandagavond in de Witte wordt
vertoond (Jonge levens in de branding). In het laatste theater wordt de film-
week Dinsdagavond voortgezet met „De roep der wildernis", waarin Sabu
optreedt, terwyi in Tivoli op Dinsdag en Woensdag de aandacht wordt ge
vraagd voor ,,'t Zit in de lucht", ongetwijfeld de beste film van de komiek
George Formby.
Tevoren willen wij ditmaal eni^e
aandacht schenken aan het voorpro
gramma, dat van Vrijdagavond af ge
durende de gehele week in de grootste
bioscoop op het doek wordt gebracht.
Daar is dan in de eerste plaats „Goede
voornemens", het jaaroverzicht van
Polygoon, dat ook in deze materie in ons
land zo'n uitstekende naam bezit. Deze
reportage zal wel even geestig zijn als
de „bundeling van flitsen", die in vo
rige jaren werd opgedist.
Tivoli biedt voorts „De gouden vis",
een zeer geroemd tekenfilmpje van de
Nederlandse kunstenaar Maarten Toon
der, dat ook in het buitenland grote
waardering vond. Op Donderdagavond
besluit Tivoli de filmweek (9 tot en
met 15 Januari) met de „Sportfilm 1951
De Vereniging voor Vreemdelingen
verkeer „Den Helder" wil voor de aan
vang van het zomerseizoen een lijst
samenstellen met de hotels hier ter
stede, met daarnaast een opgave van
z.g. „toeristische pensions", dat zijn
pensions die van belang kunnen zijn
voor vreemdelingen (al of niet landge
noten), die hier slechts weinige dagen
komen verblijven. Omdat deze lijsten
tijdig moeten worden verspreid, heeft
de V.V.V. de medewerking ingeroepen
van de hotelhouders en van de pension
houders, die voor opneming in aanmer
king komen. De namen en adressen
kunnen worden opgegeven bij het se
cretariaat van de VVV, ark „De Vraag
baak", bij de Postbrug.
Het is morgen hoog water om 0.10
en 13.00 uur, en laag water om 6.55 en
18.55 uur. De temperatuur van het zee-
watér was 1,0 graden Celsius.
1952", waarvoor de directie grote be
langstelling verwacht van de zijde der
Helderse sportbeoefenaars. Polygoon
Profilti vervaardigde dit product, dat
een aaneenschakeling is van sporteve
nementen uit de journaals. Hoewel de
film niet instructief is, wordt toch dui
delijk in beeld gebracht tot welke pres
taties men het kan brengen. Er zijn on
der andere opnamen in van de Tour de
France, de Ronde van Nederland, de
cup-final NewcastleBlackpool. de
Olympische winterspelen, de Tulpen
rally, vele interland-voetbalwedstrijden,
ontmoetingen roeien, zeilen, boksen,
zwemmen, kortom voor iedere sport
liefhebber is er iets bij.
mm A rl
Rinsema
De nieuwe commandant van het
District Alkmaar van de Rijks
politie, majoor J. R. Hoogkamer,
heeft dezer dagen de leiding van
de Rijkspolitie in de kop van
Noord-Holland overgenomen van
de majoor A. C. van Gorkum, die
ongeveer een jaar lang het com
mando heeft gevoerd en thans is
verplaatst naar de Algemene In
spectie te Den Haag. Majoor Hoog
kamer diende tien jaar bij de ge
meentepolitie te Amsterdam en is
sinds 1946 aan de Rijkspolitie
verbonden.
De voetbalvereniging JVC hield de
zer dagen een ledenvergadering, voor
namelijk bedoeld, om te voorzien in de
vacature van penningmeester, die is ont
staan door het plotseling overlijden van
de heer T. Speur. Na de opening werd
ter nagedachtenis van de overledene
een minuut stilte in acht genomen. Bij
de verkiezing toonde de heer L. Tigche-
laar zich bereid, een bestuursfunctie te
bekleden, hetgeen algemeen instem
ming vond. Het bestuur werd als volgt
samengesteld: L. Tigchelaar, voorzit
ter: A. Hoornsman, vice-voorzitter; E.
Zon, secretaris-penningmeester: C.
Bregman Pzn., tweede penningmeester:
J. Hoornsman, commissaris.
Gevonden: inker en rechter heren
handschoen, blauwe leren dameshand
schoen, een paar motorhandschoenen,
stofbril, handwarmer, shagdoosje, num
merbord GZ 58310.
Verloren: wollen grijze herenshawl,
beschermkap van hulpmotor, blauw
kinderwantje.
De politie te Julianadorp verschaft
omtrent deze gevonden en verloren
voorwerpen inlichtingen.
Door de leden van de afdeling Zijpe—
Callantsoog is in het afgelopen jaar we
derom een druk gebruik gemaakt van de
artikelen, eigendbm van het Witte Kruis,
die benodigd rijn bij de huisverpleging
van zieken. Door 380 leden zijn in totaal
655 verschillende artikelen gebruikt.
Het is wel een verheugend verschijn
sel, dat van de twaalf ligtenten, die de
afdeling bezit, er in 1952 slechts twaalf
in gebruik zijn geweest. Een bewijs, dat
de t.b.c. zich in dalende lijn bevindt.
De gewone jaarlijkse stierenkeuringen,
die vanwege de Provinciale Commissie
tot Bevordering van de Rundveefokkerij
ln Noord-Holland worden gehouden, zijn
voor wat de gemeente Zijpe aangaat vast
gesteld op Vrijdag 27 Maart in 't Zand
om elf uur en in Sint Maartenvlotbrug
om twee uur.
De uitslagen van de wedstrijden van
„Up en Down" waren deze week als volgt:
A-lijn: A. Strooper—J. Louter 28»/.; A.
van der Voort—H. Roozen 22'/,; T. Blok
land—S. Lenting 21; D. den Brasem—P.
Koopman 17*/*; L. KoopmanP. de Wit
16*/*; R. HertoghP. Strooper 14.
B-lijn: Jb. de WitTh. Leek 24*/.; W.
de Wit—H. Schilder 24Vs; H. Veul—mevr'
De Leeud 23'/«; Anton Strooper—mr. Kriek
18; W. Hertogh—K. Slik 17; F. Hendriks—
mej. T. de Wit 12*/,.
Lezing van
Hippolytushoet
Sporenelementen ^"^"viiaraan alle
,lig de kapstok te krnde verschyn-
iet-verklaarbare worden opgehan-
selen bü Plant c_ pn |r Rinsema. toen
gen, zo ie'-d afde|jngen Wieringen van
hij voor de afdel'ngei d(J vcr
Ie Holl. Mij van in hotel Kaan
voor Bed.Ufsvoorllchtingn^iding hl(>Id
te Hippolytushoef een^ de
spr. verbond aan d(,zcn aanzien
waarschuwing, om vcrvallcn. Spo-
niet in ov"dr^' *n inderdaad leiden
;rSnehy pl.nli en
zijdi? mag denken.
Elk organisme is tenIn plant
paalde scheikundige hoe.
of dier komen gegeid vru grote
veelheden voor vani - ajjlim na-
stof, phosfor. calcium, r daar.
trium, magnesium °t J.l«-e )ine-
naast komen nog uiterst g u0.
borin^um,
S? uSkWneXveclheden. nodig
ziin voor opbouw en instandhouding
van Plant, mens of d.er, vat men same
onder de naam „sporenelementen
Hoeveel van deze stoffen zun no°
zakelijk? Uiterst weinig, b.v. twintig
koeien hebben voor de opbouw en in-
standhouding van haar hchaam gedu
rende ruim 250 jaar genoeg aan êen Kg
kobalt!
Wanneer ontstaat nu een tekort aan
deze sporenelementen? Over 't alge
meen kan men zeggen, dat b.v. lizer wel
voldoende in de grond aanwezig )s.
Een te hoge zuurgraad van de gmnd lfc
oorzaak dat deze sporenelementen
niet voldoende in opneembare vorm
voor de plant aanwezig zijn. Daardoor
kent men voor de fruitteelt in de
Betuwe een ziekte, veroorzaakt door
ijzergebrek. De Denen gebruiken b.v.
i.izerzouten als meststof en bereiken
daarmee grotere opbrengsten, maar een
afdoende verklaring hiervan schijnt
nog niet aanwezig te zijn. Ijzergebrek
bij mens en dier kan oorzaak zijn van
bloedarmoede.
Mangaangebrek komt ln Nederland
ook in de kop van Noord-Holland, veel
voor. Haver, bieten. aardappelen
groeien slecht, hebben bleke bladeren,
sterven vroeg af. Bij het vee geeft het
voeren van mangaan-arm gras soms
aanleiding tot afwijkingen in het been-
derstelsel en onvruchtbaarheid meent
men. maar dit laatste is nog niet ge
heel zeker.
Bariumgebrek, waarvan zich het
laatste jaar twee gevallen hl dff kop van
Noord-Holland hebben voorgedaan,
veroorzaakt hartrot bij bieten en het
bruin en glazig worden van koolrapen.
Een hoge zuurgraad, droogte en een
slechte grondstructuur bevorderen het
boriumgebrek. Dit komt aan de zee
kant weinig voor. daar zeezout ook iets
borium bevat. Dieren en mensen heb
ben er waarschijnlijk geen behoefte
aan. Jodium schijnt voor planten min
der nodig te zijn, maar is voor mens en
dier des te noodzakelijker. Jodiumgc-
brek veroorzaakt het struma bij de
mens, in ergere vorm oorzaak van
zeker type van idiotie. (Zwitserland
Ver. Staten, z.g. crétins).
Kobalt is blijkbaar niet noodzakelijk
voor planten, maar in hoge mate voor
dieren. Kobaltgebrek maakte tot voor
kort veeteelt in Nieuw Zeeland en Flo-
nda onmogelijk, daar de jonge dieren
met wilden groeien en ten slotte stier
ven. In 1939 werd de oorzaak ontdekt
en het strooien van superphosfaat met
kobaltzouten deed de moeilijkheden
verdwijnen In Nederland heeft zich
kobaltgebrek bij kalveren ook voorge
daan: b.v. in Julianadorp. De z.g. Hk-
]UCÏ' dl? z'ch in het Oosten van ons
!fnd' °°k «Jus op lichtere gronden
eeh v i SChnjf,t men toe aan kot/1-
gebrek. In ons land verdwijnt deze af-
wriking met het toedienen van koper-
vat een klein' jeetje kobalt be-
Kopergebrek veroorzaakt de ze ont
einninesziekte. Haver b.v. vormt eeen
Voor gras is kopergebrek h?n«t
In De Beemsfer
verenlglng ÏÏL!p-
ren worden gehouden.
VOOi
an
pa-
135. Jimmy Brown kon niet nalaten
met zijn beide handen eens in de kist
met juwelen te tasten. Er waren edel
stenen bij, die nog groter dan walno
ten waren en die zo schitterden, dat
Jimmy er pijn in zijn ogen van kreeg.
Wat dieper lagen er ook prachtige col
liers en tiara's, helemaal bestaande uit
briljanten van het „zuiverste water".
„Wat moet die Mahf/radja aan wie al dat
moois hoort, ontzaggelijk rijk zijn", zei
Jimmy tegen kapitein Toontje terwiil
hü voorzichtig een der kostbare tiara's
op zijn hoofd zette en in een spieael
ging kijken hoe dat hem wel stond 't
Is een milhardair", antwoordde kapitein
Toontje. „Dit was zo gezegd het huwe
lijkscadeau dat hu wilde schenken aan
een nichtje, dat ergens in Engeland
woont. Ik ben alleen bang. dat het een
beetje als mosterd na de maaltijd komt
hoewel zij het om die redenen wel niet
zal weigeren in ontvangst te nemen"
^nwij"heTr|fA"? Jjf ft* «el
eTz^^Sf V2
wat de opbrengst betreft en bij vee v»,
oorzaakt het de z.«. weide diarrhe,
het grij» worden der haren, beginneJ
bij de ogen. Het onderkennen van k*
pergebrek door grondonderzoek
moeiliikcr. daar een laag koperp«(J
tagc niet beslist gehouden is aan he
voorkomen van ziekten: dit kan eve,
goed gebeuren bij een hoog kop,,
gehalte. De oplosbaarheid van de vom
waarin het koper voorl|imt is mede
lepalende factor.
Voor Wieringen noemde sprek»
mangaangebrek cn gebrek aan ko»,
en kobalt de meest voorkomende nw.
"eliikhcden. Als oorzaken hiaojl
noemde hij: het lyer gebruiken vat,
"eziiiverde meststoffen en het gebrul,
■ren van meer producten van eigen b».
drijf waardoor minder sporenelementen
in de grond worden gebruikt. Een
regelde stalme«t- of eomnnstvooraï.
nin-» kan het gebrek opheffen.
Hii raadt de boeren aan pas dan hui,
•frond on sporenelementen te laten oti.
derzoekén. wanneer onverklaarbir,
afwijkingen bil gewassen of dieren
daprtoe aanleiding geven. Dit te meer
daar men nog niet *oed weet welkt
waarde aan de getallen, waarmee de
uitkomsten van dit onderzoek worden
aangeduid, voor sommige sporea.
elementen moet worden toegekend.
Aan het eind van deze boeiende uit.
enzetting. beantwoordde snreker rug
verschillende vragen die uit de vergt
dering voortkwamen.
AalsdIJk. 6-1 van Rotterdam te N'«»
York Abbekerk. Japan—Rotterdam, 7-1
te Aden Almkerk. R'dam—AustraH
6-1 van Fremantle nar Adelalda Ak
oherat. R'dam-Buermt Alrea, 6-1 van Ui
Palma» naar Rectfe Arge». A| -
Middellandie Zee, 6-1 van Algierg
Napels Armtlla it), 7-1 van Haiph
te Singapore Algenib. S-l van
te Buenos Atrea Altair. 7-1 van
werpen te R'dam Abbedtjk, 6-1 vu
New York naar R'dam Amor, 6-1 vu
Alfteri naar Burrlana Averdijk, U
van Houiton t# Beaumont Akkn»
dijk. R'dam—Calcutla. 6-1 t« Madras -
Alcvone. R'dam—Ca lcutta. 6-1 tc Ma dm
Amsteldlep. 6-1 van Hallfax naar
derland Blntang. Kararhi—Pac Kust
6-1 te Zamboanga BoacMontaln, 7-1
van Bremen ta Hamburg Bah. A daro-
Indonesie. 7-1 t# Tandjong Prtok - Ban-
tam. New York—Java. paaa. M
naar Belawan Botaaevain. Rn da Ja-
neiro— Japan. 5-1 van Yokkalchi
N'agoya CortUa (t). Speita—I
Golf. paaa. 6-1 Runeal Jebel naar Bahigti
Ceram. R'dam—Perzlache Goll. 6-1 m
Genua naar Port Said Chama (t). Mera
el Ahmadl—Stanlow paai 6-1 Kaap h
niaterre JDCTOtrdijk. Vai.couv«|v«e|
dagn. 3-1 ta San Pranctaco - DeMa^l
6-1 van Porto Alefrt naar Italal Em-
dracht. R'dam—Alaxandrié, 6-1 vaa b-
kenderun Fairaea. R'dam—Sydnag, I-I
van Melbourne Parrnaum. 16-1 vu
New Orleane ln Nederland verwacht j-
Gouwe. 7-1 ca. 16 uur van Turku voa»
Umuiden verw. Gooiland. Porto Akpt
A dam. pasa. 6-1 Fernando Noronha t
Las Palmaa Helder, Boca Granda-
Gent. paaa. 6-1 Llxard Heatla, Perw-
A'dam. 7-1 ta San Juan Heelsuia,
van R'dam ta Charleaton verwacht H«-
ltcon, 6-1 van Porta Cardon naar Mar*'
calbo Ittarsum, 6-1 van R'dam na|t
Hampton Roada Japara (KRL), Cal-
cutta—Indonesië 6-1 ta Rangoon 7°*-
van Oldenbarnevelt. Melbourne—AMM*
6-1 dwart Kreta Kertoaonn. Pac. Kuit
Calcutta, 7-1 te Balik Papan i erwa*
Kltpfontetn. A dam—Ooat Afrika. M
te Lorenzo Marquez Laertet. Adina-"
Indonesië. 6-1 vin Aden naar Penanf
Langkoeas. Tandjong Pnok—R'dam, U
vtn Djeddah naar Suez Laurenakgfl
Calcutta—Rotterdam. 7-1 te Karachl -
Leopoldskerk. Rotterdam—Perzische Goll,
7-1 te Bahrein LeuvefkCtfc
CalcuttaRotterdam, paaa 6-1 I1"
rim naar Port Said Lopperaum. 6-1
Casablanca ta Vlaardingen verwacht
Merwede, vertr. 8-1 van R'dam naar
mington Meerkerk. R'dam— Kobe.
6-1 Malta naar Alexandrté
6-1 ter rede van Tunts Modjok»
6-1 van Tandjong Pnok naar K dm
Singapore Mltra (t). Singapore—
llngton, pats. 6-1 ten noorden van W
bok Ntgerstroom, West-Afrika—'Aduk
6-1 van Dakar Óolmarsum. New O'-
leans—Nederland, 8-1 te Le Havrvi V"
wacht Omalu (t). 8-1 van Chltllfl
te Singapore OranJeaUd. CnstoMW
Vdam, e-i oo mijl oost-noordoost w1
Fayal naar Plymouth Oraatea. A'dam—
Barranqullla, e-1 nabij Barbados n**|
Trinldad Prins Fredenk Hendrik, r'
van Londonderry naar Eleuslabay
Prin» Maurita. Malaga—Brlatol. van 6 0,1
7-1 Kaap Flniaterre gepaaaeerd.
Papendrecht (t), 17-1 van Curacao u
Kaapstad verwacht Polyphemua, A'4**
Indonesië. 7-1 te Port Said verwacht -
Print Willem III, Valencle—R dam.
dwart Kaap St Vincent Rita (t). 8"1
van Pladju naar TJUatJap Hueblaï.
vancouver—Calcutta, 10-) te ManllU «r»
wacht Ruyt, Yokohama—Zuid Am«*l
6-1 dwart Eiland Palawan naar Mirl -
Riinkerk. R'dam—Calcutta, 6-1 van
,*y Rotula (t), R'dam—Curacao,
ta Curacao Rijndam, New York-
Rdam. 6-1 140 mijl zuid van Kaap Sab»
Rijnland. A'dam—Buanos Aires. P*5?
a „KMp Fr'° n*6r Montavldeo
«rnhem. v«m. 10-1 van Narvlk naar
dam en Vlaardingen Stad Maairt
lanrtV*u Rd*m n,ar Klrkenaea -
eno' Aiwa—A'dam. 7-1 tc M°°
slbaJak. vertr. 7-1 van Rd,"J
Sn k "n,,on v,i Willemstad - str*.É
otnda (Japan-Ooat-Afrlka, 6-1 n rn v
n 'ar Mottelbaai - Saparoea.
van Accra naar Cape Coa.t - Sun*»»!
v.? 7 done"* 7-1 v.m te Pon s'.
4 1,'c - Telretlat, A^am-Ind."^1''
Air. rl Swc'tcnham - Ttba. BuO*
ciie kR<Um' «-1 ten anker San
Tandt Sul Toaarl. RotteH^B
ta d,0n« Prl"k. 6-1 van Port Sudan
0 Waterman. Rotterdam—',u*"'r
1 1B0 mui -.n„l#rr( na»'
—Middellang
10 1 naar Megara -
Voor T t rft' 3 uur V4in Bucnof
uWtn v*rwacht Willem BUjJ
Waterman,
Parnevt wt>t v«n Finlittrr#
aramarib® - Waa, A»dftm
**«n
wacht0"* PT,ok R diim 8-1 Ie Su6»
naar Pn": Wl"dr.oht, 5-1 van
le pn!! i Sa'd - Wlnsum, 7-1 van
Konenh Z«'land <SSM>. 7-1
van Pm U M*thll - ZUpanbarg,
Rdam Mr Brlndigl.
ver-
H.iV ton"1
I ,»g°*