Zuiveringsgolf in Oost-Duitsland
bereikt nieuw hoogtepunt
Elten vreest voor zijn Lindelaan
verenigde noordhollandsé dagbladen
minister georg der in arrest
Naguib vestigt
dictatuur
BURGEMEESTER VAN ANDIJK
AAN DE DOOD ONTSNAPT
Raad van Europa wil delegatie
zenden naar Verenigde Staten
Geen Europese federatie zonder
economische grondslag
Nazi-complot
Rohling
Verdachte in 't proces-Oradour
ontkent alle schuld
Russische invloed wordi versterkt
Meer arrestaties in
nazi-complot?
ii 9n Piet mooie Pand u-art.
Auto door trein
gegrepen
Zaterdag 17 Jan. 1953
78e Jaargang No. 11620
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Geen kansen meer op
de Duitse eenheid
Alle partijen ontbonden
Dr Drees goot olie op
de golven
Secessiekwestie wordt
,,Blauw-Blauw gelaten
recht van
Antillen
Vragen over
secessie voor
Zachte oceaanlucht
verdreef de vorst
WEERBERICHT
Bonn beslist Dinsdag over
uitlevering
I|j|l!llllll!ll!lllllini!lllllliim!lll!llllllllll
OP onbewaakte overweg
Scherpe critiek op de
O.EES
Ontwikkeling in enige
etappes is beter
Mansholt pleit voor een
„groene pool
„Geen tijd ie verliezen"
Koningin Juliana op 28
Januari naar Arnhem
executiepeloton
Brand gesticht in Sowjet-
boekhandel te Jeruzalem
Kruiser „De Ruyter" dit
najaar in dienst
Directie:
J. 8IJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Post gironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
Van builenlandse "ken blijkt aan een drastische
zuivering te worden onderworpen. Niet alleen is de minister, dr Georg
ïdn ènfee andMebrnrH .n' s.taatsveili&heidsdienst georganiseerd, maar bovendien
Rerlfin^ Wïlï n!t ®nfJ,ssen sevanseii gezet, ontslagen, dan wel naar VVest-
Berlijn gevlucht. Ook zijn lagere functionarissen van de Chr. Dem. Unie, de partij
waarvan Dertinger een der leidende figuren was, in arrest genomen. Dertinger
J1"" I""0'1®. s'"ds September 1949 bekleed. Hij heeft een hoge Poolse
n«M« pIup "eeil VÜ°r 71,n aandee< >n het tot stand komen van het
hl. 5 erkenning van de Oder-Neissegrens. Thans wordt
™rhinrtln p- tf Z"" de Oostduitse republiek te hebben geageerd en in
verbinding te hebben gestaan met de Britse geheime dienst.
QEZE tegen de „burgerlijke elemen
ten" gerichte zuiveringsactie, wel
ke duidelijk maakt, dat Moskou zijn
greep op de Oostduitse republiek ver
sterkt en de hoop heeft opgegeven,
dat de vereniging van Duitsland op
zijn voorwaarden tot stand zal kunnen
komen, valt samen met een soortge
lijke actie in de rijen der Socialistische
Eenheidspartij. Hier worden allen uit
geschakeld, die niet in Moskou zijn
opgeleid en vervangen door jongeren,
die doorkneed zijn in de Moskovitische
leerstellingen.
Volgens een uitzending van radio-
Caïro heeft generaal Naguib gisteren
alle politieke partijen ontbonden en be
volen, dat haar geldmiddelen in beslag
moeten worden genomen. Gedurende
drie jaar zal er een overgangsbewind
worden uitgeoefend, om het democra
tische stelsel in Egypte te consolideren.
In die tüd zullen de partijen verboden
blijven.
Blijkens berichten uit Cyprus deden
vóór deze bekendmaking geruchten
over een poging, het regime van Na
guib omver te werpen, de ronde. Mo-
hamed Foead Serag el Din zou samen
met prins Abbas Halim en een vijf en
twintigtal officieren van het leger een
complot hebben gesmeed. De officie
ren zijn gearresteerd. Later is offi
cieel bekend gemaakt, dat er inder
daad een poging is gedaan. Naguibs re
gering omver te werpen en zijn mili
taire beweging te bederven.
Amigoe di Curagao":
Onder de titel „Biauw-Blauw" schrijft
het Antilliaanse dagblad „Amigoe ci
CuragaO" naar aanleiding van hetgeen
dr Drees in de Eerste Kamer heeft ge
antwoord op de critiek, in de Kamer ge
uit op het regeringsbeleid ten aanzien
van het recht van afscheiding o.a.:
„Dr Drees heeft olie op de golven ge
goten. Zijn rede was er een in de trant
van: praat niet over de moeilijkheden,
maak geen slapende honden wakker.
Maar het blauw-blauw laten van de
secessiekwestie geeft in de West geen
genoegdoening en het vraagstuk wordt
niet opgelost door geen kleur te beken
nen. Een redelijk overleg vereist een
scherpe omlijning van wat toegestaan
kan worden en voat niet."
Het lid van de Staten der Nederland-
se Antillen mr. I. C. Debrot (K.V.P.)
heeft de voorzitter der Antilliaanse
landsregering, mr. dr. M. F. da Costa
Gomez, de volgende vragen gesteld:
Is het juist, dat de Nederlandse rege
ring de landsregering heeft verzocht,
haar standpunt inzake het recht van
secessie in verband met het memoran
dum van vijf punten, waarover te New
York overeenstemming is bereikt, mede
te delen?
Zo ia, is de voorzitter van de rege
ringsraad dan bereid dit antwoord,
indien het reeds is verzonden, zo spoe
dig mogelijk openbaar te maken:
Het heeft lang geduurd, voordat
de vorst uit het gehele land. was
verdreven. Kwam in Den Hela
de temperatuur Donderdagmorge
al boven het vriespunt, in Zuta-
Limburg bleef het gisteren de ge
hele dag nog vriezend weer, mei
op grote schaal gladde wegen. D
aanvoer van warme lucht van a
Oceaan, die hier in onze kus pr -
vincie, de temperatuur tot vter a
vijf graden C. doet hijgen zal ook.
gedurende het weekeinde doo -
gaan. Er kan veel bewolking Olij
ven overdrijven, waaruit ook nog
enige motregen kan vallen. Ook t
de kans op mist nog groot. Een
verslechtering van het weer sta
ons niet te wachten, daar de de
pressies zich over IJsland „pr
Scandinavië bewegen en het we
over West-Europa maar nauwe
lijks in ongunstige zin beïnvloe
den. Wij gaan dan ook een zacht
en rustig Januari-weekend tege
moet.
Verwachting tot hedenavond.
WEINIG WIND
Op vele plaatsen mist,
droog weer, met hier en da
klaringen. Weinig wind en lichte
dooi.
ZONDAG: Zon op 8.39. onder
17.03. Maan op 9-58, onder 2
MAANDAG: Zon op 8-38' g"
17.04. Maan op 10.13, onder 22.oi.
De mogelijkheid bestaat, dat er nog
meer arrestaties zullen volgen van deel
nemers aan het nazi-complot in West-
Duitsland, zo is van Britse zijde te Bonn
verklaard. In elk geval zal de journalist
Bornemann worden gearresteerd, wan
neer hij in zijn woning te Dusseldorf
terugkeert. Het huis is reeds doorzocht;
er Zijn documenten gevonden.
Een vooraanstaand lid van de Liberale
Partij, df Ernst Achenbach, zal dé ver
dediging van Naumann op zich nemen.
Hasso van Manteuffel, voormalig
generaal der Duitse pantsertroepen en
thans militair deskundige van de vrije
democratische partij heeft uiting ge
geven aanzijn „grote afschuw" toen
men hem vertelde van de handelwijze,
waarvan de in de Britse zóne ge
arresteerde ex-nazi's beschuldigd wor
den. „Wjj doen ons best om de grond
slagen van onze staat te verzekeren
en daar zouden me zulke schurken pro
beren hem te ondermijnen. Het zou een
ramp geweest zijn wanneer het daar
toe was gekomen", zei hij. „We moe
ten dergelijke elementen heel goed in
de gaten houden".
Dertinger is steeds voorstander ge
weest van de hereniging van Duits
land en van het opgeven van het door
Polen bezette gebied ten Oosten van
de Oder-Neisse-linie. Hij heeft nog
lang betrekkingen onderhouden met
zijn politieke vrienden in het westelijk
deel van Berlijn. Zijn zoon bezocht tot
het begin van het vorige jaar eeó
school in West-Berlijn. Bovendien was
hij zeer bevriend met een rechter, dr
Eberhard Plewe, die in November vat:
het vorige jaar is gearresteerd. Vol
gens berichten uit Westduitse kringen
te Berlijn heeft hij via deze overi
gens zonder het zelf te bevroeden
de Britse geheime dienst geruime tijd
voorzien van vertrouwelijke medede
lingen over de politiek van Oost-
Duitsland. Bovendien en dat is op
zichzelf in Oostelijke kringen al een
reden voor arrestatie heeft hij op
zeer goede voet gestaan met de vroe
gere Tsjechoslowaakse ambassadeur
in Oost-Berlijn, Fischl, die enige
maanden geleden in het kader van het
proces-Slansky is ter dood gebracht.
Zijn politieke vrienden in West-Berljjn
vrezen dan ook, dat Dertinger evenals
Clementis tot de strop zal worden ver
oordeeld.
Het Westduitse kabinet zal Dinsdag
a.s. beslissen of de naar Duitsland ge
vluchte Nederlandse gevangenen zul
len worden uitgeleverd dan wel uit
gewezen.
■lllliüllilllll
ffiiiiiiiiiiiiiii
JA, in het mooie land van Noordscharwoü, zoals Dirk Witte het be-
J titelde, heeft één onzer redacteuren gezocht naar personen en
zaken, die u zeker zullen interesseren. In dit nummer van twaalf
pagina's vindt u anderhalve pagina gewijd aan de Langedijk, het
land, waar het hart van de (grove) tuinbouw klopt.
MAROKKO hebben wij in ons vorige Zaterdagnummer belicht als
11 het protectoraat, waar de Fransen met ongekende ijver bouwen.
Marokko is evenwel ook het land van de dramatische tegenstel
lingen. Wij geven ditmaal de keerzijde van de medaille.
I ETTEREN IN DE BAN DER MUZIEK luidt de kop van het artikel,
waarin onze muzikale medewerker op de kunstpagina enkele
auteurs, die al dan niet met kennis van zaken de muziek in hun
litteraire arbeid betrekken, de revue laat passeren.
VOOR U, MEVROUW, beschrijft Petra een bezoek aan het hoofd-
kantoor van het P.E.N. te Bloemendaal. geeft Hendrine verslag
van een show van bijoux in het Doelen Hotel te Amsterdam en
klom Saskia weer in de pen.
Op de onbewaakte overweg op de
Zwaagdijk nabij Hoorn is gisteravond
omstreeks zeven uur een auto waarin
de burgemeester van Andijk, mr. H. H.
Douma. de gemeentesecretaris en de
gemeente-opzichter zaten, door een uit
de richting Medemblik komende goede
rentrein gegrepen.
De auto werd enkele meters meege
sleurd, sloeg vervolgens achterover de
dijk af en belandde in de spoorsloot.
De drie inzittenden liepen slechts lichte
verwondingen op, doch de auto werd
zwaar beschadigd. Vermoedelijk is het
JN DE RAAD VAN EUROPA is Vrijdag uiterst scherpe critiek geoefend op
het werk van de Organisatie voor Furopcse Economische Samenwerking. Het
resultaat der debatten is, dat zal wö ufn overwogen, een kleine commissie naar
Amerika te zenden. Deze zal moeten pogen, de economische samenwerking tussen
de Atlantische Landen uit te breiden. Verder dient er een investeringsprogramma
voor staal, energie en voedsel te worden ontworpen en kapitaal voor verwezen
lijking ervan aan te worden getrokken. HandelsbelemmeringeiT moeten worden
verminderd, door betere productie dient de kans op vergroting van de export naar
Amerika en Canada te worden uitgebreid. Tenslotte heeft de vergadering de wens
uitgesproken, dat dollarbedragen voor de ontwikkeling van overzeese gebieden
ook in het moederland moeten kunnen worden besteed.
Aan deze beslissingen ging een scherp
debat vooraf. De Britse socialist Brown
zei, hierin bijgevallen door zijn Duitse
Mr. J J. R. SCHMAL BETOOGT TE STRAATSBURG:
Hoewel ik een overtuigend federalist
ben, moet ik me absoluut tegen het
ontwerp voor een internationale politie
ke gemeenschap verklaren. Aldus
samengevat luidde het oordeel, dat de
Nederlandse afgevaardigde mr. J. J. R.
Schmal gisteren in de Raad van Euro
pa heeft uitgesproken over het ontwerp
voor een Europese grondwet, door het
K.S.G.-parlement opgesteld en ter dis
cussie aan de raad voorgelegd. Het
debat blijkt op het ogenblik vooral te
gaan over de vraag, hoe een definitieve
breuk met Engeland kan worden voor
komen. De politieke commissie heeft
daarom voorgesteld, de raad tot een
centrum voor permanente discussie te
maken en hem enige malen per jaar
samen met de senaat der Europese
federatie te laten samenspreken ten
einde de belangen der zes landen aan
die der vijftien van de raad te toetsen.
Mr. Schmal had verschillende argu:
menten voor zijn afwijzend oordeel. Hu
meende, dat men geen politieke ge
meenschap met algemene bevoegdheden
?ou mogen stichten, wanneer deze
niet de middelen kreeg om de econo
mische eenwording der aangesloten
landen te verzekeren. In de conclusies
van de grondwetscommissie vindt men.
zo zet hij. niets terug van de onder
bouw der federatie, zoals deze zich in
de Kolen- en Staalgemeenschap en de
Defensiegemeenschap moet ontwikke
len.
De heer Schmal meende, dat de be
voegdheden van een politiek gezag zeer
lauwkeurig moesten worden omschre
ven en dat men beter deed, met een
ontwikkeling in etappes te beginnen,
waarbij telkens bepaalde stukken sou-
vereiniteit werden overgedragen. Op
ieze wijze zou men kunnen zien, of
Europa al dan niet rijp was voor ver
eniging.
en Scandinavische geestverwanten, dat
de O.E.E.S. werd geleid door steriele
economen en zichzelf had verlaagd tot
een postkantoor, waar de regeringen
rapporten konden deponeren. Er ging
van deze instelling verder niets uit.
Van Duitse zijde werd hieraan toege
voegd, dat een politiek van volledige
werkgelegenheid dringend noodzakelijk
was.
De Nederlandse liberaal Korthals,
leeft gepleit voor volledige afbraak van
de tolgrenzen in Europa. Industrie en
handel dienen te worden ingeschakeld
bij de voorbereiding der economische
eenwording van ons werelddeel. Ook
pleitte hij voor een directe discussie
tussen de Europese landen en de Ver.
Staten over de uitbreiding der econo
mische samenwerking tussen de Atlan
tische landen en werd hierin .bijgeval
len door de Britse socialist De Freitas.
De Belgische liberaal Motz heeft een
gezamenlijke Europese inspanning ver-
langd, om de achterstand in de ontwik- Qgyg/ QQVOerd 0V6T een
keling van kernenergie als technische
krachtbron in te halen.
ongeval te wijten aan de dikke mist.
De secretaris, de heer P. de Boer, die
over hoofdpijn klaagde, werd per auto
bus naar Andijk vervoerd. De rijks
politie stelde een onderzoek in. Een
kraanwagen van de fa. Geerlings en
Winkelaar uit Hoorn, sleepte het wrak
weg.
Minister S. L. Mansholt heeft tijdens
een bezoek van twee dagen aan Bonn
met de Westduitse Bondskanselier, dr.
Adenauer, en met de minister van
landbouw, W. Niklas, zijn plannen voor
de stichting van een Europese land-
bouwgemeenschap besproken. Op een
persconferentie heeft de heer Mansholt
aangedrongen op spoedige verwezen
lijking ervan. „We hebben geen tijd te
verliezen", zo zei hij. De minister zeide
de indruk te hebben gekregen, dat de
Denen na zijn besprekingen in Kopen
hagen niet meer zo afwijzend tegen
over de gedachte van een gemeenschap
staan.
Het heeft naar het oordeel van de
bewindsman geen zin, uitsluitend met
de zes landen van de Kolen- en Staal
gemeenschap te beginnen. Reeds aan de
oprichting van een landbouwgemeen
schap moet door veel meer landen wor
den deelgenomen. Deze gemeenschap
dient bovendien alle landbouwproduc
ten te omvatten.
Op 28 Januari zal Koningin Juliana
een bezoek aan Arnhem brengen om
het nieuwe gebouw voor de ouden
van dagen aan de Utreqhtseweg „Huis
en Haard" te openen Hare Majesteit
zal tevens een bezoek brengen aan de
instellingen en tehuizen voor ouden
van dagen, die te Arnhem in de loop
van 1952 zijn ingericht.
£)E Britse autoriteiten hebben na
twee jaar speuren een complot op
gerold van lieden, die in het Duits
land van Hitier voorname functies be
kleedden. Dat zij gearresteerd konden
worden, betekent, dat zij als „lichte ge
vallen" allang op vrije voeten rondlie
pen. En dat zij de weelde van deze
vrijheid misbruikten voor het smeden
van plannen om anderen opnieuw te
knechten.
Dit is niet de enige organisatie
van deze aard. Laten wij daar zeker
van zijn. De oude jongens hebben el
kaar weer gevonden en beginnen, be
gunstigd door een democratisch kli
maat, opnieuw.
Wie zich hierover verwondert, ls
naief. De tijd is voorbij, dat wij dage
lijks hoorden over de heropvoeding
van het Duitse volk. Daar is dan ook
geen spaan van terecht gekomen. Ade
nauer heeft de politieke wind mee ge
had, maar ook hij heeft in een „de
mocratisch" streven naar macht verge
ten dat men geen nieuw huis bouwt
op verrotte fundamenten
Het is volkomen begrijpelijk, dat
Frankrijk de angst om het hart slaat.
Wat moet dat straks met Duitse een
heden in het Europese léger? Wie ga
randeert een goede gezindheid van
deze troepen? Immers niemand!
De Amerikaanse en ook de West-
europese politiek is beslist te recht
lijnig geweest; te zeer op één doel ge
richt: n.1. versterking van de defensie.
Men vergat absolute zekerheid te ver
werven omtrent de betrouwbaarheid
van alle deelnemers.
Ons land is bezig een harde les te
leren. De uit Breda ontsnapte misda
digers zouden al uitgeleverd zijn, indien
Duitsland een goede verstandhouding
begeerde en zijn positie begreep. Het
irritante juridische gefoezel betekent,
dat Duitsland niet blindelings bereid
is met ons misdadigers misdadigers
te noemen.
De waarschuwing dat zachte heel
meesters stinkende wonden maken,
mocht niet gehoord worden. Moeten
we de wond nu dan laten stinken?
gINNENKORT zal de rechter moe
ten uitmaken of mr F. P. Th
Rohling. ou I-raadsheer-commissaris
in het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam, zich destijds aan meineed
schuldig heeft gemaakt. De beruchte
zaak-Menten blijft doorzieken zolang
er niet doorgebeten wordt. Minister
Donker is daarvan niet bang. Hetgeen
wij een gelukkig verschijnsel achten.
Geërgerd heeft ons het feit, dat de
ze mr Rohling van zijn positie ais
wethouder van Bloemendaal misbruik
heeft gemaakt door een „verklaring"
af te leggen waarin krj meedeelde dat
hij tegen de vervolgende substituut-of
ficier een aanklacht heeft ingediend
en deze heeft gezonden aan minister
Donker, die nota bene de vervolging
heeft gelast.
Wij blijven uiteraard buiten de vraag
of de heer Rohling meineed heeft ge
pleegd. Maar hij heeft wel bewezen
niet te begrijpen dat een gemeente
raad niet de plaats is om eigen zaken
publiek te maken en dat hij boven
dien de minister van Justitie heeft be
ledigd.
Hij had zijn openbare functies moe
ten neerleggen en moeten wachten op
de rechterlijke uitspraak. Dat was een
houding geweest, die respect had af
gedwongen.
De eerste verjaardag van koning
Ahmed Foead de tweede van Egypte
is Vrijdag officieel, maar rustig te
Cairo gevierd.
De voormalige sergeant-majoor van
de S.S., Karl Lenz, heeft Donderdag
en Vrijdag in het proces-Oradour te
r~
m
In de nacht van Woensdag op Don
derdag is te Jeruzalem een poging
gedaan de „Sowjet-boekwinkelin
brand te steken. Materiaal, dat de
brand moest veroorzaken, werd dooi
een ingegooide ruit naar binnen ge
worpen. Er ontstond een kleine Drand.
die door voorbijgangers kon worden
geblust. In de winkel werd een vlug
schrift aangetroffen, waarin stond:
Het Joodse woord, het Joodse boek,
de Joodse ziel en het Joodse lijf zijn
in Rusland verboden. Laat het Russi
sche woord in Israël verboden zyn
De bevolking van Elten, hel voormalige Duitse dorp, dat na de grenscorrecties Nederlands grondgebied is geworden,
maakt zich zorgen over haar fraaie Lindelaan. In de laatste oorlog zijn de fraaie lindebomen dusdanig beschadigd
dat ze een gevaar voor het verkeer flaaji worden. Er wordt gedacht aan omhakken.
Bordeaux zeer onaangename momen
ten doorgemaakt. Hjj ontkende name
lijk, dat hü in enig opzicht bij de gru
welijke massamoord betrokken was
geweest of er enige verantwoordelijk
heid voor droeg, hetgeen de voorzitter
van het tribunaal deed opmerken: „lf
was er dan zeker als toerist, niet?"
Gebleken is, dat Lenz zich heeft
bevonden voor de kerk. De hierin bij
eengedreven vrouwen en kinderen zijn
met machinegeweren beschoten, waar
na het gebouw in brand werd gesto
ken. „Wat deed u daar?" vroeg de
voorzitter. Lenz zei, dat hij bevel had
gekregen, daar te blijven staan. „Wat
een zacht baantje niet, voor een ser
geant-majoor?" was de repliek van de
voorzitter. Uit andere verklaringen is
echter duidelijk geworden dat Lenz het
commando voerde over een executie
peloton. Hij bleef dit ontkennen, hoe
wel hij toegaf, na een schietpartij
naar eert schuur te zijn gegaan, waar
hij ongeveer twintig lijken had zien
liggen.
Later verklaarde hij, dat hij rondom
het dorp had jelopen en alle huizen
en schuren in brand had zien staan.
Hij ontkende echter, er aan te hebben
deelgenomen.
In tegenstelling met andersluidende
berichten zal de kruiser „De Ruyter",
die, zoals bekend bij Wilton-Feijen-
oord in aanbouw is, pas in September
a.s. voorgoed in de vaart komen. Wel
zullen er vermoedelijk de volgende
maand enkele proeftochten mee op de
Noordzee worden gemaakt.
Men neemt bij Wilton-Feijenoord
aan, dat de kruiser in September ge
heel gereed zal zijn en hoopt dan op
het bezoek van H.M. de Koningin in
verband met de officiële overdracht
aan de Koninklijke Marine. Hiermee
zou dan het aangekondigde Koninklijke
bezoek aan de stad Schiedam sameu
kunnen vallen.