Verenigde Staten hopen doeltreffende een vorm van op eenheid Nederland ziet af van verdere Amerikaanse financiële hulp Vietminh sloot militair accoord met Moskou en Peking Reacties in Verenigde Staten op Nederlands grootmoedigheid Engeland is in opschudding over ter dood veroordeelde jongen Martinus Nijhoff Op eigen benen Uitlevering Zo niet, dan „nader beraad over de buitenlandse politiek Martinus Nijhoff overleden De Indonesiërs zijn vreemdelingen Heden formele eis om uitlevering Ooie de Oranjefontein beschadigd De regering sfeit zich ten taak de gunstige situatie te handhaven Woensdag 28 Jan. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 11629 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Foster Pulles waarschuwt Europa Ver. Staten zal nimmer een oorlog beginnen HOGE RAAD BESLIST Hulpverlening in twee etappes DE ZEVEN ONTSNAPTEN Foster DullesDit besluit dwingt respect af Slachtafval, rum en arak naar West-Duitsland AARDOLIEVONDST IN NOORD-BRABANT Onze goud- en dollarreserves zijn voldoende Als positie slechter wordt recht op nieuw verzoek Voor de Elzassers geen „collectieve schuld' Parlementsleden wensten een Lagerhuisdebat WEERBERICH1 Directie: J. 8ULSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H M. KOEMANS BUREAU: Koningstraat 62—64 Deo Helder Postgironummer 449041 Telefoon 2345 TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. m.m Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1— elk woord meei 5 cent Abonnementen per kwar taal 6.05 per maand f 2.02 bij vooruitbetaling plus incassokosten Weekabonnementen f 0.49 "0 H°OP GEVESTIGD op een samengaan van Frankrijk en Duitsland in een Europese Verdedigingsgemeenschap, zodat deze landen elkaar niet meer zullen kunnen bevechten. Ongelukkig genoeg is er een zekere stilstand in deze ontwikkeling gekomen, waarom president Eisenhower de heer Stassen en mij heeft verzocht, poolshoogte te gaan nemen in Europa, zonder er enige verplichting aan te gaan. Mocht het blijken, dat er geen kans bestaat om tot een doeltreffende vorm van eenheid te geraken, en wanneer in het bijzonder Frankrijk, Duitsland en Engeland hun eigen weg zouden willen gaan, dan zou het zeker nodig zijn, dat wjj ons nog eens gaan beraden over Amerika's buiten landse politiek met betrekking tot Europa." Aldus gisteravond de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Foster Dulles, in een rede voor de televisie, de eerste, die hij na het optreden der nieuwe Amerikaanse regering hield, Hy wees er in dit verband op, dat van de veertig milliard dollar aan hulp aan het buitenland er dertig milliard naar West-Europa waren gevloeid, sinds het einde van de oorlog. communisten de macht pogen te grij pen: in Korea, in Indo-China waar Frankrijk een groot deel van zijn mili tair vermogen verslijt, in de Arabische landen met hun rijke olievoorraden, in Afrika, waar zij de inheemsen tegen de Westerlingen pogen op te zetten. Hij maakte duidelijk dat de Verenigde Sta ten in hun eigen belang nauwlettend aandacht er in de moeten wijden aan wereld omgaat en hetgeen dat zij Hoewel Dulles niet kon mededelen, welke politiek president Eisenhower zou gaan volgen om aan de communis tische bedreiging in de wereld het hoofd te bieden, zeide hij wel, dat zij zou worden gekenmerkt door openhartig heid, eenvoud en rechtvaardigheid. Bo vendien kon hij twee aanwijzingen ge ven aangaande de richting: De ene is negatief, zo zei hij. De Verenigde Sta ten zullen nimmer de Russische om singelingsstrategie pogen te beantwoor den door zelf een oorlog te beginnen. De andere is positief: wij zullen pro beren, bij andere volkeren een zoda nige liefde en eerbied voor de vrijheid te wekken, dat zij nimmer werkelijk door het despot'sme kunnen worden opgeslokt De Russische communisten hebben tot dusverre vele volkeren verzwolgen, aldus de minister. Maar er bestaat nog zoiets als indigestie. De zuiveringen en de processen in Oost-Europa en d^ massa-executies in communistisch Chi na waren volgens Dulles een teken dat de mensen daar wederspannig en ongelukkig zijn. In het kader van zijn rede gaf Dulles een summier overzicht van de verschil lende punten in de wereld waar de Dinsdagmorgen in de vroegte is in Den Haag overleden de dichter Marti nus Nyhoff. Hij is 58 jaar oud gewor den en werd op 20 April 1894 geboren uit het bekende Haagse geslacht van boekhandelaren en uitgevers. Martinus Nijhoff studeerde in Am sterdam in de rechten en in Utrecht in de Nederlandse letteren en groeide ver der op in het geestelijke klimaat van Verwey's tijdschrift „De Beweging". Hij heeft nadien zeer grote invloed op het letterkundige leven in Nederland ge had zowel als redacteur van De Gids (1926—1933) als door zijn wekelijkse critieken in de Nieuwe Rotterdamse Courant. Zijn eerste bundel gedichten, De Wandelaar, verscheen in 1916. Na dien is van zijn hand een groot aantal bundels gedichten, spelen en vertalin gen uitgegeven. Met zijn in 1924 uitge geven bundel Vormen verwierf hij de poëzieprijs van Amsterdam. Verder noe men we nog „Kinderkruistocht" (1926). „Gedachten op Dinsdag" (een bundel critieken 1932 het toneelwerk „In Hol land staat een huis" geschreven samen met Anton van Duinkerken, alsmede de vertaling van Shakespeare's toneel spel „De Storm". De reparaties van de „Oranje" in Tandjong Priok blijken in een dusdanig tempo te verlopen, dat het vertrek 24 uur vervroegd is en thans is vastge steld op Dinsdag 3 Februari, des och tends om 11 uur uit Trndjong Priok. vrienden en bondgenoten nodig hebben. Zoals bekend hebben de beide Indo nesiërs, die enige tijd geleden te Am sterdam gearresteerd zijn, een verzoek aan de Hoge Raad gedaan om te ver klaren, dat zij niet als vreemdelingen kunnen worden behandeld. Overeenkomstig de conclusie van de advocaat-generaal, prof. Langemeijer, heeft de Hoge Raad thans in raadka mer beslist, dat dit verzoek wordt afge wezen. Naar de mening van de Hoge Raad kunnen de verzoekers naar ons geldend recht niet anders worden be schouwd dan als vreemdelingen. Beide Indonesiërs waren in arrest gesteld wegens communistische activiteit. De mogelijkheid tot uitwijzing bestaat thans. De regering zal hieromtrent be slissen. HET communistische Chinese leger zal slechts in Indo-China ingrijpen, wanneer de troepen der Vietminh verslagen zijn en zich op hun laatste posten hebben teruggetrokken, aldus de voornaamste militaire clausule in een militair verdrag tussen China en de Vietminh. Dit is niet de enige afspraak van deze soort. Er bestaat nog een op 21 Maart 1951 tussen Vietminh, China en de Sowjet-Unie getekend accoord, volgens hetwelk in twee fazen militaire hulp zal worden verleend. De eerste fase omvat het zenden van militaire leiders en het opleiden en uitrusten van troepen. De tweede, rechtstreekse militaire hulp, zou pas beginnen wanneer de Vietminh zou worden verslagen. taal worden er in de militaire distric ten vijftig jongelieden, allen lid van de partij, uitgekozen voor de opleiding tot vlieger. Zij ontvangen hun training op vliegvelden in China. LIET bestaan van deze afspraken is volgens het Franse persbureau AFP geopenbaard door Pham Le Bong, een vroegere financiële raadsman van de Vietminh, die zich in 1951 wegens zijn anti-communistische gezindheid heeft losgemaakt van deze groep en naar Bao Dai, het staatshoofd van Vietnam, is overgegaan. Hij vertelde verder, dat de leiding der Vietminh reeds sinds 1948 is omringd door communistische Chinese en Russische raadslieden. Ieder kwar- Dr. Helm, de Nederlandse zaakge lastigde te Bonn, zal heden het ver zoek van de Nederlandse regering om uitlevering van de zeven uit Breda ont snapte oorlogsmisdadigers aan de West- duitse regering overhandigen. Hij is gisteravond na besprekingen in Den Haag in de Westduitse hoofdstad te ruggekeerd. Het onderzoek naar de verblijfplaats van de vijf nog voortvluchtige oorlogs misdadigers heeft, zo is te Bonn mede gedeeld, nog geen resultaat opgeleverd. De twee, die thans gevangen zitten, kunnen twee maanden worden vastge houden, hetgeen lang genoeg is voor de uitleveringsprocedure. SENAAT KEURT BENOEMING VAN STASSEN GOED. De Amerikaanse Senaat heeft de be- noeming vsn Hsrold Stsssen tot diiec- teur van het bureau voor wederzijdse beveiliging goedgekeurd- Stassen zal de minister van buitenlandse zaken. Foster Dulles vergezellen op diens reis naar Europa. JOHN Foster Dulles, de Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft de Nederlandse re gering gisteren gelukgewenst met haar besluit, af te zien van ver dere Amerikaanse dollarhulp, tn het lopende belastingjaar. „Deze daad dwingt de bewondering van het Amerikaanse volk af", zegt Dulles. „Onze Nederlandse vrien den hebben een zware strijd, tnM- ten voeren om hun onafhankelijk heid van buitenlandse economische steun op te heffen. Het waren vooral de Nederlandse vasthou dendheid, de ijver en de offer vaardigheid, die het land stelden de ontzaglijke moeilijkhe den van na 1945 te boven te ko men. De krachttoer van het Ne derlandse volk is des te opmer kelijker, omdat de defensie-in spanning van Nederland binnen de NAVO is toegenomen, sinds de oorlog in Korea begon, aldus Dulles. Ten slotte drong Dulles aan op een verdere Nederlandse inspanning voor zijn defensie, waarbij de Ver. Staten door wa penleveranties willen helpen. De heer Clarence E. Hunter, directeur van de speciale missie voor economische samenwerking van het MSA in Nederland, heeft als gevolg van het Nederlandse besluit bij de directeur van het bureau voor Wederzijdse Beveili ging, Harold Stassen, zijn ontslag aangeboden. De Amerikaanse am bassadeur in ons land. Selden Chapin, meende, dat Nederland na de bevrijding een nieuwe mijlpaal heeft bereikt, nu het afziet van Amerikaanse economische steun. „Mijn regering en het Amerikaan se volk", zo zeide Chapin, „heb ben alle bewondering voor het vastberaden en krachtige streven van het Nederlandse volk om zijn economie te herstellen en uit te breiden en tegelijkertijd zijn ver dediging te versterken. De dank betuiging van het Nederlandse volk en zijn regering voor de ver leende hulp zal in mijn land zeer op prijs worden gesteld". Chapins verklaring besluit met de wens. dat de gemeenschappelijke pro blemen die nog zullen komen, door de reeds gesignaleerde vast beradenheid en de samenwerking zullen kunnen worden opgelost. «1IÉ i i De „Oranjefontein'', die de vortge week bij een aanvaring voor Vlis- singen werd beschadigd, toonde de velen die bij het binnenslepen van het schip in de Amsterdamse haven kwamen kijken, een gat van onge- voor drie bij vier meter in de boegwand. De Westduitse autoriteiten hebben gisteren een bedrag van 1 millioen DM beschikbaar gesteld voor de invoer van slachtafval uit Nederland. Voorts kun nen nog rum en arak uit Nederland worden ingevoerd voor een bedrag van 300.000 DM. Als onderdeel van het intensieve onderzoek van de Nederlandse bodem verricht de Nederlandse Aardolie Maatschappij thans een boring in het land van Altena tussen Andel en Veen. Deze boring heeft Dinsdag de aanwe zigheid van een geringe hoeveelheid aardolie aangetoond. Het is nog te vroeg om tot een waardering van deze vondst over te gaan; daartoe zullen langdurige proeven noodzakelijk zijn. Deze boring is de tweede welke in het land van Altena door de N.A.M. wordt verricht. Het enige olieveld is zoals be kend in Oud- en Nieuw Schoonebeek (Drente). QE Nederlandse regering heeft de ambassadeur der Verenigde Staten van Amerika, alsmede het hoofd van de M.S.A.-missie te Den Haag verzocht de Amerikaanse regering er van in kennis te stellen dat zij, na zorgvuldige overweging van de huidige economi sche positie van het land, er toe heelt besloten ai te zien van een verzoek tot het verkrijgen van economische hulp voor het fiscale jaar 1952-1953. nE REDENEN, welke de regering tot dit besluit hebben bewogen, zo deelt bet ministerie van Buitenlandse Zaken mee, houden verband met het feit, dat de goud- en dollarreserves sinds medio 1952 op onverwachte wijze en in be langrijke mate zijn toegenomen. Geble ken is, dat deze toeneming der conver- tibele reserves zodanig is, dat het voor 1952/1953 te verwachten dollartekort op kasbasis geheel kan worden gedekt. De beslissing van de Nederlandse re gering laat het gebruik maken van reeds eerder toegewezen economische hulp onverlet. Deze zal beschikbaar blijven totdat de toewijzingen geheel zullen zijn uitgeput. Daarnaast zal geen enkele wijziging worden gebracht in de beschikbaarstelling aan Nederland van de zo onmisbare militaire hulp en offshore orders, welke ongewijzigd zul len worden voortgezet. Tenslotte zal Nederland gebruik kunnen blijven ma ken van Amerikaanse hulpverlening in het kader van het technical assistan- ce programma. Mocht de toestand slechter worden, dsn zil een nieuw verzoek om economische hulp warden gedaan. Op eigen benen DE NEDERLANDSE REGERING heeft de mening uitgesproken, dat thans met vereende kracht zal moeten worden gestreefd naar een situatie, waarin ons iand blijvend onafhankelijk kan zijn van buitenlandse economische hulpver lening. Bij dit streven is de medewer king van de Verenigde Staten onont beerlijk. De noodzakelijkheid van deze Amerikaanse medewerking tekent zich scherper dan ooit af nu Nederland voor de eerste maal sinds de aanvang van het Europese herstel programma geen economische hulp meer zal ontvangen. De Nederlandse regering heeft aan ook met klem gewezen op de grote be tekenis voor Nederland van toenemen de offshore orders, waaraan zij boven economische hulp sterk de voorkeur geeft, aangezien Nederland langs deze weg in de gelegenheid wordt gesteld zijn structurele dollartekort te vermin deren door het leveren van een volle dige tegenprestatie. Om dezelfde rede nen hoopt de Nederlandse regering dat de regering der Verenigde Staten bij zondere aandacht zal besteden aan het opheffen van de handelsbelemmeringen, welke een gezonde ontwikkeling van het handelsverkeer tussen West-Europa en Noord-Amerika nog steeds in de weg staan. Dankbaarheid nE AMERIKAANSE economische hulp- verlening heeft in zeer belangrijke mate bijgedragen tot het economisch herstel van ons land. In totaal ontving Nederland 966 millioen dollar, waarvan bijna 150 millioen in de vorm van le ningen en ruim 816 millioen in de vorm van schenkingen. Daarnaast ontving Nederland nog belangrijke indirecte financiële steun ter financiering van zijn tekorten in het intra-Europese be talingsverkeer. Een vergelijking van de huidige situatie met de omstandighe den, waarin ons land in 1948 verkeerde, stelt de betekenis van de hulpverlening wel zeer duidelijk in het licht. Namens Nederlandse regering de regering der Verenigde Staten deelgenoot gemaakt van baar grote erkentelijkheid voor de ontvangen hulp. Voorstel van commissie uit Frans parlement De juridische commissie van de Franse Nationale Vergadering heeft voorgesteld, de bepalingen van de wet op de collectieve schuld inzake oorlogs misdaden niet van toepassing te ver klaren op Fransen, die door de Duit sers tot dienstneming in de weermacht zijn gedwongen. Volgens de wet zijn alle leden van nazi-organ'saties die te Neurenberg misdadig zijn verklaard, schuldig aan wat afdelingen dezer or ganisaties ten laste wordt gelegd, ten zij zij het tegendeel kunnen bewü en Het voorstel van de commissie houdt rechtstreeks verband met het proces- Oradour, waar twaalf door de Duitsers gepreste Elzassische SS-ers terecht staan. Bij de getuigenverhoren in het pro ces komen telkens weer dramatische bijzonderheden naar voren. Getuigen vertelden, hoe zij de lijken van kinde ren hadden gevonden in de ruïne van de kerk van Oradour, temidden van de stoffelijke resten der andere vermoor de dorpsbewoners. Een landbouwer had de SS-ers 's avonds na de moordpartij uit het dorp zien terugkeren, luid zin gend en zwaar beladen met allerlei het gehele Nederlandse volk beeft de goederen, die zij hadden geroofd. De minister weigert gratie te bevorderen Vijftig leden van de Labourfractie in het Britse Lagerhuis hebben gepoogd, het leven te redden van een negentien jarige jongen, die wegens doodslag op een politieman ter dood is veroordeeld. Hun poging is mislukt. Zij vroegen Dinsdag een speciaal debat aan over de weigering van de minister van Binnen landse Zaken, om de jongeman, Derek Bentley, voor gratie bij de Koningin voor te dragen. De speaker we:gerde het debat, omdat het tegen de parle mentaire regels zou zijn. Derek Bentley en zijn zestienjarige vriend Christopher Craig raakten in dertijd betrokken bij een vuurgevecht. Craig schoot daarbij een politieman dood: hij kon om zijn leeftijd echter niet ter dood worden veroordeeld. De jury bevond Bentley schuldig aan dood slag. doch beval hem voor clementie aan. Het vonnis heeft in Engeland zeer veel stof doen opwaaien. De betrokken parlementsleden ver zamelden gisteren, nadat hun verzoen was afgewezen, handtekeningen van parlementsleden onder een gratiere- quest aan de Koningin. De minister van Binnenlandse Zaken, sir David Max well Fyfe, heeft aan de vader van Bentley medegedeeld, dat hij ondanks de hem verstrekte nieuwe gegevens geen aanleiding ziet wijziging te bren gen in zijn afwijzend standpunt. Bentley zou hedenmorgen vorden op gehangen. yANDAAG maken wij elders melding van het overlijden van de dichter M. Nijhoff, een der grootsten van ons volk. Deze man, stammend uit het bekende Haagse geslacht van uitgevers, is de typische vertegenwoordiger van een generatie, die de vorige wereld oorlog bewust heeft meegemaakt zijn eerste verzen schreef hij gedurende de mobilisatie van 1914 tot 1918 die dus nog een heimwee kon koesteren naar de ongeschondenheid van de jaren vlak na de eeuwwisseling; en de dichter die niettemin de tijd, waarin hij tot volwassenheid rijpte, wilde verstaan zonder hem geheel in zijn geestelijke waardegang te kunnen opnemen. De literatoren van Nijhoff's leeftijd (1894- 1953) waren het leven nog maar nauwe lijks binnen, toen zij het radicaal zagen veranderen. Wij geloven, dat dichters als Nijhoff het bijzonder moeilijk hebben gehad in de laatste jaren, omdat zij een betere wereld van zo nabij hebben gekend. Uit deze gebrokenheid zijn evenwel werken van onvergankelijke schoonheid opgebloeid. Naast spottende en cynische verzen, gedichten van sterke ontroering en tederheid) hoewel Nijhoff wist, dat de mensheid hem niet zou verstaan. Op verzoek van mevrouw Nijhoff zullen wij een nauwkeurige levens beschrijving eerst na de teraarde r?"i bestelling publiceren. ^EDERLAND heeft dus de Verenigde Staten ervan in kennis gesteld, dat het besloten heeft af te zien van een verzoek tot het verkrijgen van econo mische hulp voor het fiscale jaar 1952- 1953. Het is wel duidelijk, dat de regering hiertoe niet dan na zorgvuldige overweging van de huidige economische positie van het land is overgegaan. Trouwens, reeds vroeger hebben wij gemeld, dat de Verenigde Staten te kennen hadden gegeven het op hoge prijs te zullen stellen, indien Nederland eigener beweging dit besluit zou nemen, omdat in het andere geval de hulp wel eens kon worden geweigerd. Enerzijds hadden wij het liever anders gezien. Van een spontane reactie op de gunstige economische positie van ons land is geen sprake. Amerika heeft ons tot deze beslissing min of meer aangezet. Wij kunnen ons deze houding van de regering overigens wel weer voorstellen, want wie ettelijke jaren lang de hand heeft opgehouden, erkent nu eenmaal moeilijk, dat hij in zijn oude kous genoeg heeft gespaard om rustig te kunnen leven. Betekent dit nu, dat ons land voor goed uit de moeilijkheden is? Geenszins. Reeds in de Millioenennota is opge merkt, en het is door de ministers van Financiën en Economische Zaken in de Kamer herhaald, dat deze gunstige toestand aan een aantal buitengemeen ongewisse omstandigheden te danken is. Ons land heeft zich nadrukkelijk het recht voorbehouden later weer eens te kloppen, indien zulks nodig mocht zijn. Dat is verstandig. Wij moeten ons niet beter voordoen dan wij zijn. Inmiddels is 966 millioen dollar in onze kas gevloeid, waarvan 150 millioen als leningen en 816 millioen als schenking. De militaire hulp blijft van kracht alsmede de technische hulp in het kader van het technische bijstand programma. Nu meer dan ooit moeten wij op eigen kompas varen. Het is te hopen, dat een koers zal worden bepaald, die het het bedrijfsleven mogelijk maakt zich krachtig en vrijelijk te ontwikkelen, omdat de toekomst van ons land hiervan afhangt. ZhJ [~)E Nederlandse regering heeft besloten formeel uitlevering te vragen van de zeven ontvluchte oorlogsmisdadigers. Duitsland is van oordeel dat uitwijzing op juridische complicaties zou kunnen stuiten. Wij zijn van oordeel, dat ieder langer talmen van de Duitse autoriteiten gevolgen heeft, die een goede Europese samenwerking in het gedrang brengen. Wie zegt ons, dat de Duitse toeristen, die in het zomerseizoen (thans in burger) een kijkje in ons land komen nemen, geen mensen zijn, die in vijf lange jaren met hun halve laarzen op onze vrijheid hebben rondgestampt? En het is zeker niet onze schuld, dat wij aan dingen gaan denken, die wel zeven jaar geleden zijn, maar die wij nimmer zullen vergeten. Moge de regering erop toezien, dat van dit i i uitstel geen afstel komt. uhJ Verwachting tot Woensdagavond VRIJ ZACHT Zwaar bewolkt met af en toe eni ge regen o. motregen Krachtige tot harde Zuidwestelijke wind Vrij zacht. DONDERDAG: Zon op 8.25, ondei 17.22. Maan op 16.54, onder 8.19

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 1