Verenigde Staten hopen
doeltreffende
een
vorm van
op
eenheid
Nederland ziet af van verdere
Amerikaanse financiële hulp
Vietminh sloot militair accoord
met Moskou en Peking
Reacties in Verenigde Staten op
Nederlands grootmoedigheid
Engeland is in opschudding over
ter dood veroordeelde jongen
Martinus Nijhoff
Op eigen benen
Uitlevering
Zo niet, dan „nader beraad over de
buitenlandse politiek
Martinus Nijhoff
overleden
De Indonesiërs zijn
vreemdelingen
Heden formele eis
om uitlevering
Ooie de Oranjefontein beschadigd
De regering sfeit zich ten taak de
gunstige situatie te handhaven
Woensdag 28 Jan. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11629
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Foster Pulles waarschuwt Europa
Ver. Staten zal nimmer
een oorlog beginnen
HOGE RAAD BESLIST
Hulpverlening in twee
etappes
DE ZEVEN ONTSNAPTEN
Foster DullesDit besluit
dwingt respect af
Slachtafval, rum en arak
naar West-Duitsland
AARDOLIEVONDST IN
NOORD-BRABANT
Onze goud- en dollarreserves zijn voldoende
Als positie slechter wordt
recht op nieuw verzoek
Voor de Elzassers geen
„collectieve schuld'
Parlementsleden wensten een Lagerhuisdebat
WEERBERICH1
Directie:
J. 8ULSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Deo Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1— elk woord meei
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
f 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen f 0.49
"0 H°OP GEVESTIGD op een samengaan van Frankrijk en Duitsland
in een Europese Verdedigingsgemeenschap, zodat deze landen elkaar niet
meer zullen kunnen bevechten. Ongelukkig genoeg is er een zekere stilstand
in deze ontwikkeling gekomen, waarom president Eisenhower de heer Stassen
en mij heeft verzocht, poolshoogte te gaan nemen in Europa, zonder er enige
verplichting aan te gaan. Mocht het blijken, dat er geen kans bestaat om tot
een doeltreffende vorm van eenheid te geraken, en wanneer in het bijzonder
Frankrijk, Duitsland en Engeland hun eigen weg zouden willen gaan, dan zou
het zeker nodig zijn, dat wjj ons nog eens gaan beraden over Amerika's buiten
landse politiek met betrekking tot Europa." Aldus gisteravond de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Foster Dulles, in een rede voor de televisie,
de eerste, die hij na het optreden der nieuwe Amerikaanse regering hield, Hy
wees er in dit verband op, dat van de veertig milliard dollar aan hulp aan het
buitenland er dertig milliard naar West-Europa waren gevloeid, sinds het einde
van de oorlog.
communisten de macht pogen te grij
pen: in Korea, in Indo-China waar
Frankrijk een groot deel van zijn mili
tair vermogen verslijt, in de Arabische
landen met hun rijke olievoorraden, in
Afrika, waar zij de inheemsen tegen
de Westerlingen pogen op te zetten. Hij
maakte duidelijk dat de Verenigde Sta
ten in hun eigen belang nauwlettend
aandacht
er in de
moeten wijden aan
wereld omgaat en
hetgeen
dat zij
Hoewel Dulles niet kon mededelen,
welke politiek president Eisenhower
zou gaan volgen om aan de communis
tische bedreiging in de wereld het hoofd
te bieden, zeide hij wel, dat zij zou
worden gekenmerkt door openhartig
heid, eenvoud en rechtvaardigheid. Bo
vendien kon hij twee aanwijzingen ge
ven aangaande de richting: De ene is
negatief, zo zei hij. De Verenigde Sta
ten zullen nimmer de Russische om
singelingsstrategie pogen te beantwoor
den door zelf een oorlog te beginnen.
De andere is positief: wij zullen pro
beren, bij andere volkeren een zoda
nige liefde en eerbied voor de vrijheid
te wekken, dat zij nimmer werkelijk
door het despot'sme kunnen worden
opgeslokt
De Russische communisten hebben
tot dusverre vele volkeren verzwolgen,
aldus de minister. Maar er bestaat nog
zoiets als indigestie. De zuiveringen en
de processen in Oost-Europa en d^
massa-executies in communistisch Chi
na waren volgens Dulles een teken
dat de mensen daar wederspannig en
ongelukkig zijn.
In het kader van zijn rede gaf Dulles
een summier overzicht van de verschil
lende punten in de wereld waar de
Dinsdagmorgen in de vroegte is in
Den Haag overleden de dichter Marti
nus Nyhoff. Hij is 58 jaar oud gewor
den en werd op 20 April 1894 geboren
uit het bekende Haagse geslacht van
boekhandelaren en uitgevers.
Martinus Nijhoff studeerde in Am
sterdam in de rechten en in Utrecht in
de Nederlandse letteren en groeide ver
der op in het geestelijke klimaat van
Verwey's tijdschrift „De Beweging". Hij
heeft nadien zeer grote invloed op het
letterkundige leven in Nederland ge
had zowel als redacteur van De Gids
(1926—1933) als door zijn wekelijkse
critieken in de Nieuwe Rotterdamse
Courant. Zijn eerste bundel gedichten,
De Wandelaar, verscheen in 1916. Na
dien is van zijn hand een groot aantal
bundels gedichten, spelen en vertalin
gen uitgegeven. Met zijn in 1924 uitge
geven bundel Vormen verwierf hij de
poëzieprijs van Amsterdam. Verder noe
men we nog „Kinderkruistocht" (1926).
„Gedachten op Dinsdag" (een bundel
critieken 1932 het toneelwerk „In Hol
land staat een huis" geschreven samen
met Anton van Duinkerken, alsmede
de vertaling van Shakespeare's toneel
spel „De Storm".
De reparaties van de „Oranje" in
Tandjong Priok blijken in een dusdanig
tempo te verlopen, dat het vertrek 24
uur vervroegd is en thans is vastge
steld op Dinsdag 3 Februari, des och
tends om 11 uur uit Trndjong Priok.
vrienden en bondgenoten nodig hebben.
Zoals bekend hebben de beide Indo
nesiërs, die enige tijd geleden te Am
sterdam gearresteerd zijn, een verzoek
aan de Hoge Raad gedaan om te ver
klaren, dat zij niet als vreemdelingen
kunnen worden behandeld.
Overeenkomstig de conclusie van de
advocaat-generaal, prof. Langemeijer,
heeft de Hoge Raad thans in raadka
mer beslist, dat dit verzoek wordt afge
wezen. Naar de mening van de Hoge
Raad kunnen de verzoekers naar ons
geldend recht niet anders worden be
schouwd dan als vreemdelingen. Beide
Indonesiërs waren in arrest gesteld
wegens communistische activiteit. De
mogelijkheid tot uitwijzing bestaat
thans. De regering zal hieromtrent be
slissen.
HET communistische Chinese leger zal slechts in Indo-China ingrijpen, wanneer
de troepen der Vietminh verslagen zijn en zich op hun laatste posten hebben
teruggetrokken, aldus de voornaamste militaire clausule in een militair verdrag
tussen China en de Vietminh. Dit is niet de enige afspraak van deze soort.
Er bestaat nog een op 21 Maart 1951 tussen Vietminh, China en de Sowjet-Unie
getekend accoord, volgens hetwelk in twee fazen militaire hulp zal worden
verleend. De eerste fase omvat het zenden van militaire leiders en het opleiden
en uitrusten van troepen. De tweede, rechtstreekse militaire hulp, zou pas
beginnen wanneer de Vietminh zou worden verslagen.
taal worden er in de militaire distric
ten vijftig jongelieden, allen lid van de
partij, uitgekozen voor de opleiding tot
vlieger. Zij ontvangen hun training op
vliegvelden in China.
LIET bestaan van deze afspraken is
volgens het Franse persbureau AFP
geopenbaard door Pham Le Bong, een
vroegere financiële raadsman van de
Vietminh, die zich in 1951 wegens zijn
anti-communistische gezindheid heeft
losgemaakt van deze groep en naar Bao
Dai, het staatshoofd van Vietnam, is
overgegaan. Hij vertelde verder, dat de
leiding der Vietminh reeds sinds 1948 is
omringd door communistische Chinese
en Russische raadslieden. Ieder kwar-
Dr. Helm, de Nederlandse zaakge
lastigde te Bonn, zal heden het ver
zoek van de Nederlandse regering om
uitlevering van de zeven uit Breda ont
snapte oorlogsmisdadigers aan de West-
duitse regering overhandigen. Hij is
gisteravond na besprekingen in Den
Haag in de Westduitse hoofdstad te
ruggekeerd.
Het onderzoek naar de verblijfplaats
van de vijf nog voortvluchtige oorlogs
misdadigers heeft, zo is te Bonn mede
gedeeld, nog geen resultaat opgeleverd.
De twee, die thans gevangen zitten,
kunnen twee maanden worden vastge
houden, hetgeen lang genoeg is voor de
uitleveringsprocedure.
SENAAT KEURT BENOEMING VAN
STASSEN GOED.
De Amerikaanse Senaat heeft de be-
noeming vsn Hsrold Stsssen tot diiec-
teur van het bureau voor wederzijdse
beveiliging goedgekeurd- Stassen zal de
minister van buitenlandse zaken. Foster
Dulles vergezellen op diens reis naar
Europa.
JOHN Foster Dulles, de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, heeft de Nederlandse re
gering gisteren gelukgewenst met
haar besluit, af te zien van ver
dere Amerikaanse dollarhulp, tn
het lopende belastingjaar. „Deze
daad dwingt de bewondering van
het Amerikaanse volk af", zegt
Dulles. „Onze Nederlandse vrien
den hebben een zware strijd, tnM-
ten voeren om hun onafhankelijk
heid van buitenlandse economische
steun op te heffen. Het waren
vooral de Nederlandse vasthou
dendheid, de ijver en de offer
vaardigheid, die het land
stelden de ontzaglijke moeilijkhe
den van na 1945 te boven te ko
men. De krachttoer van het Ne
derlandse volk is des te opmer
kelijker, omdat de defensie-in
spanning van Nederland binnen
de NAVO is toegenomen, sinds de
oorlog in Korea begon, aldus
Dulles. Ten slotte drong Dulles
aan op een verdere Nederlandse
inspanning voor zijn defensie,
waarbij de Ver. Staten door wa
penleveranties willen helpen.
De heer Clarence E. Hunter,
directeur van de speciale missie
voor economische samenwerking
van het MSA in Nederland, heeft
als gevolg van het Nederlandse
besluit bij de directeur van het
bureau voor Wederzijdse Beveili
ging, Harold Stassen, zijn ontslag
aangeboden. De Amerikaanse am
bassadeur in ons land. Selden
Chapin, meende, dat Nederland na
de bevrijding een nieuwe mijlpaal
heeft bereikt, nu het afziet van
Amerikaanse economische steun.
„Mijn regering en het Amerikaan
se volk", zo zeide Chapin, „heb
ben alle bewondering voor het
vastberaden en krachtige streven
van het Nederlandse volk om zijn
economie te herstellen en uit te
breiden en tegelijkertijd zijn ver
dediging te versterken. De dank
betuiging van het Nederlandse
volk en zijn regering voor de ver
leende hulp zal in mijn land zeer
op prijs worden gesteld". Chapins
verklaring besluit met de wens.
dat de gemeenschappelijke pro
blemen die nog zullen komen,
door de reeds gesignaleerde vast
beradenheid en de samenwerking
zullen kunnen worden opgelost.
«1IÉ
i
i
De „Oranjefontein'', die de vortge
week bij een aanvaring voor Vlis-
singen werd beschadigd, toonde de
velen die bij het binnenslepen van
het schip in de Amsterdamse haven
kwamen kijken, een gat van onge-
voor drie bij vier meter in de
boegwand.
De Westduitse autoriteiten hebben
gisteren een bedrag van 1 millioen DM
beschikbaar gesteld voor de invoer van
slachtafval uit Nederland. Voorts kun
nen nog rum en arak uit Nederland
worden ingevoerd voor een bedrag van
300.000 DM.
Als onderdeel van het intensieve
onderzoek van de Nederlandse bodem
verricht de Nederlandse Aardolie
Maatschappij thans een boring in het
land van Altena tussen Andel en Veen.
Deze boring heeft Dinsdag de aanwe
zigheid van een geringe hoeveelheid
aardolie aangetoond. Het is nog te
vroeg om tot een waardering van deze
vondst over te gaan; daartoe zullen
langdurige proeven noodzakelijk zijn.
Deze boring is de tweede welke in het
land van Altena door de N.A.M. wordt
verricht. Het enige olieveld is zoals be
kend in Oud- en Nieuw Schoonebeek
(Drente).
QE Nederlandse regering heeft de ambassadeur der Verenigde
Staten van Amerika, alsmede het hoofd van de M.S.A.-missie te
Den Haag verzocht de Amerikaanse regering er van in kennis te
stellen dat zij, na zorgvuldige overweging van de huidige economi
sche positie van het land, er toe heelt besloten ai te zien van een
verzoek tot het verkrijgen van economische hulp voor het fiscale
jaar 1952-1953.
nE REDENEN, welke de regering tot
dit besluit hebben bewogen, zo deelt
bet ministerie van Buitenlandse Zaken
mee, houden verband met het feit, dat
de goud- en dollarreserves sinds medio
1952 op onverwachte wijze en in be
langrijke mate zijn toegenomen. Geble
ken is, dat deze toeneming der conver-
tibele reserves zodanig is, dat het voor
1952/1953 te verwachten dollartekort op
kasbasis geheel kan worden gedekt.
De beslissing van de Nederlandse re
gering laat het gebruik maken van
reeds eerder toegewezen economische
hulp onverlet. Deze zal beschikbaar
blijven totdat de toewijzingen geheel
zullen zijn uitgeput. Daarnaast zal geen
enkele wijziging worden gebracht in de
beschikbaarstelling aan Nederland van
de zo onmisbare militaire hulp en
offshore orders, welke ongewijzigd zul
len worden voortgezet. Tenslotte zal
Nederland gebruik kunnen blijven ma
ken van Amerikaanse hulpverlening
in het kader van het technical assistan-
ce programma. Mocht de toestand
slechter worden, dsn zil een nieuw
verzoek om economische hulp warden
gedaan.
Op eigen benen
DE NEDERLANDSE REGERING heeft
de mening uitgesproken, dat thans met
vereende kracht zal moeten worden
gestreefd naar een situatie, waarin ons
iand blijvend onafhankelijk kan zijn
van buitenlandse economische hulpver
lening. Bij dit streven is de medewer
king van de Verenigde Staten onont
beerlijk. De noodzakelijkheid van deze
Amerikaanse medewerking tekent zich
scherper dan ooit af nu Nederland voor
de eerste maal sinds de aanvang van
het Europese herstel programma geen
economische hulp meer zal ontvangen.
De Nederlandse regering heeft aan
ook met klem gewezen op de grote be
tekenis voor Nederland van toenemen
de offshore orders, waaraan zij boven
economische hulp sterk de voorkeur
geeft, aangezien Nederland langs deze
weg in de gelegenheid wordt gesteld
zijn structurele dollartekort te vermin
deren door het leveren van een volle
dige tegenprestatie. Om dezelfde rede
nen hoopt de Nederlandse regering dat
de regering der Verenigde Staten bij
zondere aandacht zal besteden aan het
opheffen van de handelsbelemmeringen,
welke een gezonde ontwikkeling van
het handelsverkeer tussen West-Europa
en Noord-Amerika nog steeds in de weg
staan.
Dankbaarheid
nE AMERIKAANSE economische hulp-
verlening heeft in zeer belangrijke
mate bijgedragen tot het economisch
herstel van ons land. In totaal ontving
Nederland 966 millioen dollar, waarvan
bijna 150 millioen in de vorm van le
ningen en ruim 816 millioen in de vorm
van schenkingen. Daarnaast ontving
Nederland nog belangrijke indirecte
financiële steun ter financiering van
zijn tekorten in het intra-Europese be
talingsverkeer. Een vergelijking van de
huidige situatie met de omstandighe
den, waarin ons land in 1948 verkeerde,
stelt de betekenis van de hulpverlening
wel zeer duidelijk in het licht. Namens
Nederlandse regering de regering der
Verenigde Staten deelgenoot gemaakt
van baar grote erkentelijkheid voor de
ontvangen hulp.
Voorstel van commissie uit
Frans parlement
De juridische commissie van de
Franse Nationale Vergadering heeft
voorgesteld, de bepalingen van de wet
op de collectieve schuld inzake oorlogs
misdaden niet van toepassing te ver
klaren op Fransen, die door de Duit
sers tot dienstneming in de weermacht
zijn gedwongen. Volgens de wet zijn
alle leden van nazi-organ'saties die te
Neurenberg misdadig zijn verklaard,
schuldig aan wat afdelingen dezer or
ganisaties ten laste wordt gelegd, ten
zij zij het tegendeel kunnen bewü en
Het voorstel van de commissie houdt
rechtstreeks verband met het proces-
Oradour, waar twaalf door de Duitsers
gepreste Elzassische SS-ers terecht
staan.
Bij de getuigenverhoren in het pro
ces komen telkens weer dramatische
bijzonderheden naar voren. Getuigen
vertelden, hoe zij de lijken van kinde
ren hadden gevonden in de ruïne van
de kerk van Oradour, temidden van de
stoffelijke resten der andere vermoor
de dorpsbewoners. Een landbouwer had
de SS-ers 's avonds na de moordpartij
uit het dorp zien terugkeren, luid zin
gend en zwaar beladen met allerlei
het gehele Nederlandse volk beeft de goederen, die zij hadden geroofd.
De minister weigert gratie te
bevorderen
Vijftig leden van de Labourfractie in
het Britse Lagerhuis hebben gepoogd,
het leven te redden van een negentien
jarige jongen, die wegens doodslag op
een politieman ter dood is veroordeeld.
Hun poging is mislukt. Zij vroegen
Dinsdag een speciaal debat aan over de
weigering van de minister van Binnen
landse Zaken, om de jongeman, Derek
Bentley, voor gratie bij de Koningin
voor te dragen. De speaker we:gerde
het debat, omdat het tegen de parle
mentaire regels zou zijn.
Derek Bentley en zijn zestienjarige
vriend Christopher Craig raakten in
dertijd betrokken bij een vuurgevecht.
Craig schoot daarbij een politieman
dood: hij kon om zijn leeftijd echter
niet ter dood worden veroordeeld. De
jury bevond Bentley schuldig aan dood
slag. doch beval hem voor clementie
aan. Het vonnis heeft in Engeland zeer
veel stof doen opwaaien.
De betrokken parlementsleden ver
zamelden gisteren, nadat hun verzoen
was afgewezen, handtekeningen van
parlementsleden onder een gratiere-
quest aan de Koningin. De minister van
Binnenlandse Zaken, sir David Max
well Fyfe, heeft aan de vader van
Bentley medegedeeld, dat hij ondanks
de hem verstrekte nieuwe gegevens
geen aanleiding ziet wijziging te bren
gen in zijn afwijzend standpunt.
Bentley zou hedenmorgen vorden op
gehangen.
yANDAAG maken wij elders melding
van het overlijden van de dichter
M. Nijhoff, een der grootsten van ons
volk. Deze man, stammend uit het
bekende Haagse geslacht van uitgevers,
is de typische vertegenwoordiger van
een generatie, die de vorige wereld
oorlog bewust heeft meegemaakt zijn
eerste verzen schreef hij gedurende de
mobilisatie van 1914 tot 1918 die
dus nog een heimwee kon koesteren
naar de ongeschondenheid van de jaren
vlak na de eeuwwisseling; en de dichter
die niettemin de tijd, waarin hij tot
volwassenheid rijpte, wilde verstaan
zonder hem geheel in zijn geestelijke
waardegang te kunnen opnemen. De
literatoren van Nijhoff's leeftijd (1894-
1953) waren het leven nog maar nauwe
lijks binnen, toen zij het radicaal zagen
veranderen.
Wij geloven, dat dichters als Nijhoff
het bijzonder moeilijk hebben gehad in
de laatste jaren, omdat zij een betere
wereld van zo nabij hebben gekend.
Uit deze gebrokenheid zijn evenwel
werken van onvergankelijke schoonheid
opgebloeid. Naast spottende en cynische
verzen, gedichten van sterke ontroering
en tederheid) hoewel Nijhoff wist, dat
de mensheid hem niet zou verstaan.
Op verzoek van mevrouw Nijhoff
zullen wij een nauwkeurige levens
beschrijving eerst na de teraarde r?"i
bestelling publiceren.
^EDERLAND heeft dus de Verenigde
Staten ervan in kennis gesteld, dat
het besloten heeft af te zien van een
verzoek tot het verkrijgen van econo
mische hulp voor het fiscale jaar 1952-
1953. Het is wel duidelijk, dat de
regering hiertoe niet dan na zorgvuldige
overweging van de huidige economische
positie van het land is overgegaan.
Trouwens, reeds vroeger hebben wij
gemeld, dat de Verenigde Staten te
kennen hadden gegeven het op hoge
prijs te zullen stellen, indien Nederland
eigener beweging dit besluit zou nemen,
omdat in het andere geval de hulp wel
eens kon worden geweigerd.
Enerzijds hadden wij het liever
anders gezien. Van een spontane reactie
op de gunstige economische positie van
ons land is geen sprake. Amerika heeft
ons tot deze beslissing min of meer
aangezet. Wij kunnen ons deze houding
van de regering overigens wel weer
voorstellen, want wie ettelijke jaren
lang de hand heeft opgehouden, erkent
nu eenmaal moeilijk, dat hij in zijn oude
kous genoeg heeft gespaard om rustig
te kunnen leven.
Betekent dit nu, dat ons land voor
goed uit de moeilijkheden is? Geenszins.
Reeds in de Millioenennota is opge
merkt, en het is door de ministers van
Financiën en Economische Zaken in de
Kamer herhaald, dat deze gunstige
toestand aan een aantal buitengemeen
ongewisse omstandigheden te danken is.
Ons land heeft zich nadrukkelijk het
recht voorbehouden later weer eens
te kloppen, indien zulks nodig mocht
zijn. Dat is verstandig. Wij moeten ons
niet beter voordoen dan wij zijn.
Inmiddels is 966 millioen dollar in
onze kas gevloeid, waarvan 150 millioen
als leningen en 816 millioen als
schenking. De militaire hulp blijft van
kracht alsmede de technische hulp in
het kader van het technische bijstand
programma.
Nu meer dan ooit moeten wij op eigen
kompas varen. Het is te hopen, dat een
koers zal worden bepaald, die het het
bedrijfsleven mogelijk maakt zich
krachtig en vrijelijk te ontwikkelen,
omdat de toekomst van ons land
hiervan afhangt. ZhJ
[~)E Nederlandse regering heeft besloten
formeel uitlevering te vragen van de
zeven ontvluchte oorlogsmisdadigers.
Duitsland is van oordeel dat uitwijzing
op juridische complicaties zou kunnen
stuiten.
Wij zijn van oordeel, dat ieder langer
talmen van de Duitse autoriteiten
gevolgen heeft, die een goede Europese
samenwerking in het gedrang brengen.
Wie zegt ons, dat de Duitse toeristen,
die in het zomerseizoen (thans in
burger) een kijkje in ons land komen
nemen, geen mensen zijn, die in vijf
lange jaren met hun halve laarzen op
onze vrijheid hebben rondgestampt?
En het is zeker niet onze schuld, dat
wij aan dingen gaan denken, die wel
zeven jaar geleden zijn, maar die wij
nimmer zullen vergeten. Moge de
regering erop toezien, dat van dit i i
uitstel geen afstel komt. uhJ
Verwachting tot Woensdagavond
VRIJ ZACHT
Zwaar bewolkt met af en toe eni
ge regen o. motregen Krachtige
tot harde Zuidwestelijke wind
Vrij zacht.
DONDERDAG: Zon op 8.25, ondei
17.22. Maan op 16.54, onder 8.19