Kabinet-Mayer zendt EVG-verdrag naar Nationale Vergadering Het verschoningsrecht voor Nederlandse journalisten de Amerikaanse hulp voor de Oostduitse vluchtelingen Beatrix morgen vijftien jaar Verdienen zij het vertrouwen wel? Geheim rapport England-Spiel Europa zonder Duiisland ondenkbaar Spoedige hervatting van de strijd in Korea verwacht Rode haan kraait voor de derde maal in veiling te Zwaag Twee staatssecretarissen benoemd Vrijdag 30 Jan. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 11631 Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Versterkte afvoer l FRANKRIJK VOOR BELANGRIJKE BESUSSING West-Berlijn Bezet gebied moet een deelgenoot worden NOTA VAN MINISTER DONKER AAN TWEEDE KAMER Ernstige misdrijven zijn mogelijk WEERBERICH1 „G/adiatorenspel" of de noodzakelijke aanval Grote Drie wijzen Sovjet-nota af Voorwaarden vooraf zijn onaanvaardbaar Sfeeds vastere vermoedens van brandstichting Schade loopt weer de duizenden Indonesië overweegt represailles Omdat Nederland Aidit en Njoto uitwees Kaas, melkpoeder en poters naar Brazilië MEJ. Dr A DE WAAL BIJ OK. tN W. Directie: J. B IJLS MA en C. KRAK Hoofdredacteur H. M. KOEMANS BUREAU: Koningstraat 62—64 Den Helder Postgironummer 449041 Telefoon 2345 TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. m m Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den f 1.—, elk woord meet 5 cent Abonnementen per kwar taal 6.05 - per maand 2.02 bij vooruitbetaling plus incassokosten Weekabonnementen 0.49 (Foto Cas Oorthuys) Van vele kanten komt thans hulp voor de Oostduitse vluchtelingen. De Amerikaanse autoriteiten in Duitsland hebben aan het stadsbestuur van West- Berlijn 250.000 mark overgemaakt voor de aanschaffing van bedden, medische instrumenten, kindervoedsel en ande re noodzakelijke goederen. De capaci teit van de luchtbrug naar West-Duits- land, welke politieke vluchtelingen uit West-Bcrlijn wegvoert, zal worden op gevoerd van 5000 tot 10.000 personen per maand. Julius Meyer, de voorzitter van alle Oostduitse gemeenschappen, heeft aan de Westberlijnse autoriteiten medege deeld, dat de vlucht der Joodse leiders uit Oost-Duitsland een communistisch opzetje heeft doen mislukken. De Jood se leiders hadden op een bijeenkomst te Leipzig een verklaring moeten aan vaarden, waarin het Zionisme werd veroordeeld, de Joint werd veroordeeld als een westerse spionnagedienst en het bestaan van anti-semitisme in Oost- Duitsland werd ontkend. Meyer zeide tot tweemaal toe door de leiders van de controlecommissie der SED te zijn verhoord. Het bleek, dat deze functionaris bezig was, mate riaal te verzamelen voor een staats- proces tegen de Joodse leiders. Meyei had vele inlichtingen moeten verstrek ken en moeten verklaren dat het pro- ces-Slansky rechtvaardig was geweest. Oost-Duitsland heeft intussen de deur wijd opengezet voor ..vluchtelingen di« naar het Westen zijn gelokt", zo schrijft de Oostduitse Berliner Zeitung. Daar uit blijkt volgens Westberlijnse zegslie den, dat de communisten zich ernstig bezorgd maken over het verlies van duizenden goede arbeidskrachten. [)E FRANSE REGERING heeft, tezamen met een witboek ter toelichting, het verdrag inzake de Europese Verdedigingsgemeenschap bij de Nationale Vergadering ingediend. Het parlement zal er zich thans mee gaan bezighou den. Parijs verwacht niet, dat er binnen drie maanden een beslissing zal vallen. Eerst zullen verschillende parlementscommissies zich moeten zetten tot de bestudering van het verdrag en de aanvullende protocollen. Zij zullen zich dan ook moeten beraden op de argumenten, die de regering voor de aanvaar ding van het verdrag c.a. aanvoert. Deze komen hierop neer, dat slechts op continentale schaal georganiseerde eenheden op den duur kunnen blijven bestaan. Duitsland moet bij deze organisatie worden ingeschakeld, aangezien het als neutrale, gewapende macht, een groot gevaar voor de vrede zou kunnen blijken; bovendien zijn Europa en Duitsland zonder elkaar eenvoudig ondenk baar. GECONFRONTEERD met het Ooste- lijk blok. zo heet het in het wit boek, gevoelt Europa in toenemende mate de noodzaak om zichzelf te ver enigen en een gemeenschappelijke markt te stichten, zonder welke de nationale economieën tot stilstand en op de duur tot totale ondergang ge doemd zullen zijn. De deur moet ech ter open blijven voor besprekingen met Rusland. De kansen op een algemene regeling zullen, zo verwacht de Franse regering toenemen met de kracht van de vreedzame coalitie van Westelijke landen. Het is echter onmogelijk, verdere vorderingen te maken naar Europese eenheid, zonder dat er normale betrek kingen met Duitsland worden gescha pen. en zonder dat dit land van hezet gebied tot deelgenoot wordt gemaakt. Het eerste doel van de geallieerde strategie is. Europa zo ver mogelijk naar het Oosten te verdedigen. Dat zou op de duur zonder Westduitse bijdrage onmogelijk blijken. J Naar het oordeel van de Frspse regering zou een neutraal en gewapend Duitsland, in een door de Amerikanen en de Britten verlaten Europa dat onder Russische druk zou staan, een voortdurend gevaar voor de vrede op- De MINISTER VAN JUSTITIE, mr L. A. Donker, heeft de Tweede Kamer een nota doen toekomen, waarin de aspecten van een eventueel verschonings recht voor journalisten worden belicht. De bewindsman diende zijn nota in, ter voorbereiding van de gedachtenwisseling over de desbetreffende, door de heer Van Rijckevorsel c.s. voorgestelde motie. In de nota is buiten beschouwing gebleven de vraag of het wenselijk is, de mogelijkheid van gijzeling van getuigen, ten aanzien van journalisten uit te sluiten of te beperken. De minister van Justitie schrijft: „Al moge dan de journalistiek tot op zekere hoogte tot de vertrouwensberoepen gerekend kunnen worden, een typisch vertrouwensberoep is het zeker niet. Het argument, dat van regeringszijde aan de pers mededelingen van vertrouwelijke aard worden verstrekt, snijdt in zover geen hout, dat de toevoeging „van vertrouwelijke aard" in dat geval betekent: „Niet voor publicatie", en niet bedoelt de journalist ervan te trachten te weerhouden hierover ook te zwijgen, indien de rechter in verband met een aanhangige strafzaak het noodzakelijk mocht oordelen over de inhoud van die mededelingen te beschikken. UEN zeer belangrijk verschil tussen het beroep van journalist en de typische vertrouwensberoepen (geeste lijken, geneesheren) bestaat volgens mr Donker hierin, dat de laatste geregle menteerde beroepen zijn, welke alleen worden uitgeoefend door een duidelijk afgegrensde categorie van personen, die bovendien in geval van ernstige tekortkomingen van de uitoefening van dat beroep kunnen worden uitgesloten. Dat het beroep van journalist niet zou kunnen worden uitgeoefend zonder het rotsvaste vertrouwen, dat de vertrou welijke mededelingen die hij ontvangt, onder geen beding openbaar zullen worden, is moeilijk vol te houden. Wel zullen in dat geval lieden, die met min der oirbare motieven bepaalde berich ten in de pers opgenomen trachten te krijgen, terwijl zij zelf buiten schot willen blijven, er van worden weer houden, zich tot de journalist te wen den. Uit een oogpunt van algemeen belang is dit juist toe te juichen. Het Verwachting tot hedenavond. WEINIG VERANDERING Zwaar bewolkt met later in het Noorden van het land kans op enige regen. Matige tot vrij krach tige wind tussen West en Zuid west. Weinig verandering in tem peratuur. ZATERDAG: Zon op 8.22, onder 17.26. Maan op 19.18, onder 8.51. kón echter anders zijn, bijv. wanneer het algemeen belang meebrengt dat bepaalde gegevens of toestanden open baar gemaakt worden, en de zegsman er een te billijken belang bij heeft, dat zijn naam niet bekend wordt. Een andere belangrijke factor bestaat, aldus mr Donker, hierin, dat door het verschoningsrecht voor journalisten, de mogelijkheid zou worden geopend, dat straffeloos ernstige misdrijven worden begaan. Een journalist zou b.v. ertoe kunnen medewerken, dat een ambte naar straffeloos zijn ambtsgeheim zou schenden, zonder dat het algemeen be lang dit zou rechtvaardigen. De journalisten beroepen zich erop, dat zq uit een oogpunt van beroeps ethiek ook als getuige voor de rechter, verplicht zijn tot absolute geheimhou ding van datgene wat hun als geheim is toevertrouwd. Men kan betwijfelen, aldus de minister, of deze ereregel de facto zo onvoorwaardelijk geldt, als men voorstelt. Ook is het een vraag of deze ereregel wel inhaerent is aan het beroep van journalist. In België denken de journalisten daar klaarblijkelijk an ders over. Bovendien blijkt, dat ver schillende vooraanstaande Nederlandse journalisten een absoluut verschonings recht uitdrukkelijk afwijzen. Mr Donker geeft toe. dat conflictsitu aties, waarin de journalist komt te staan, als hij, wettelijk verplicht getui genis af te leggen, uit overwegingen van beroepsmoraal meent aan deze ver plichtingen niet te kunnen voldoen, zich zo 'Weinig mogelijk mogen voor doen, vooral als de betrokkenen in een conflict-situatie geraakt, omdat het al gemeen belang hem geen andere keuze zou laten. MILITAIRE KRINGEN in Tokio verwachten, dat er wel spoedig een einde zal komen aan de betrekkelijke rust aan het Koreaanse front, die thans reeds bijna twee jaar duurt. Dit voorjaar, misschien nog eerder, zal misschien één van beide partijen pogen, een doorbraak te forceren. De communisten zouden weieens het initiatief kunnen nemen. Zij schijnen zeer ernstig rekening te houden met de mogelijkheid van een landingsoperatie van de V.N acht-er de huidige frontlijn. Nadat in Mei 1951 het laatste Noordelijke offensief tot staan werd gebracht, hebben de communisten een overmacht aan troepen en materieel van twee of drie tegen een opgebouwd. Zij zullen waarschijnlijk ook de meerderheid in de lucht willen proberen te verkrijgen, ter dekking van het offensief te land. WeUswaar hebben zij meer vliegtuigen dan de verbondenen maar zij bezitten geen bases in Noord-Korea. dernomen. De toeschouwers hadden een in gekleurde omslag gebonden pro gramma in de hand en konden van een kazemat uit de aanval volgen, die in een zwaar communistisch spervuur doodliep. Hoffman wil nu weten, of deze aanval slechts een „gladiatoren- spel" was of dat hij militair noodzake lijk moet worden geacht. Een soort gelijke vraag is ook in het Britse La gerhuis te verwachten. rtE Republikeinse afgevaardigde Hoff- mann wenst van de Amerikaanse minister van Defensie, Wilson, een vol ledige verklaring over een Ameri kaanse aanval in Korea, die op Maan dag 19 Januari voor een aantal gene raals en oorlogscorrespondenten is on- leveren. Een dergelijk Duitsland zou zweven tussen twee uitersten: een kruistocht tegen het Oosten ter her overing van de verloren gebieden, dan wel een verbond met het Oosten om daardoor die gebieden te herkrijgen. Dit zou dezelfde omstandigheden scheppen die leidden tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Een Europees leger kan echter nooit wor den gebruikt ter verwezenlijking van nationale aspiraties. De voorgestelde regeling sluit dan ook de vorming van «en nieuw, voor de vrede gevaarlijk wapenarsenaal in Duitsland uit. De drie Westelijke mogendheden heb^ ben een antwoord gezonden op de jong ste Sowjel-nota over het „beknopte" Oostenrijkse vredesverdrag. De Sowjet- Unie had als voorwaarde voor haar deelneming aan besprekingen van de plaatsvervangers der ministers van Bui tenlandse Zaken gesteld, dat de Wes telijke mogendheden zouden afzien van haar voorstel tot vaststelling van een „beknopt" verdrag. De Westelijke mogendheden hebben deze voorwaarde als onaanvaardbaar verworpen, daar zij van oordeel zijn, dat nog voor het begin der besprekin gen geen voorwaarde gesteld dienen te worden. De plaatsvervangers zijn voor heden bijeengeroepen onder voorzitter schap van Amerika. GOUVERNEUR VAN NIEUW GUINEA ONDERSCHEIDEN. Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw de heer S. L. J. van Waarden burg. gouverneur van Nieuw Guinea. (Van een onzer redacteuren) De vermoedens, dat er in West-Fries land iemand rondloopt, die het spe ciaal voorzien heeft op de veiling te Zwaag of op de firma Pronk aldaar, beginnen steeds vastere vorm te krij gen, gezien het feit, dat gisteravond wederom brand is uitgebroken in een der emballageloodsen van de veiling, waarin ook uien van de firma Pronk zijn opgeslagen. Tegen half elf ontdekte een wacht meester van de Rijkspolitie een vuur gloed in de loods. Hij waarschuwde de Zwaager brandweer, die na een paar minuten al met de spuit ter plaatse was en dadelijk geassisteerd werd door de motorspuit van de firma Leeuw. Ook de brandweren van Hoorn, Blokker en Wognum werden gealarmeerd en ruk ten met groot materieel uit. Doch toen zij op het veilingterrein kwamen, be hoefden zij niet meer actief op te tre den, daar door de beide Zwager spui ten het vuur al was bedwongen. De schade aan verbrande emballage kr|ti nog niet precies geraamd worden, maar wel staat vast, dat er weer voor ette lijke duizenden verloren is gegaan. Dit is de derde keer in drie maanden tijd, dat de rode haan in het complex „Ban- gert en Omstreken" heeft gekraaid. De eerste keer was het medio November, De Indonesische regering heeft, na besprekingen in de sectie buitenlandse zaken van het parlement over de Ne derlandse maatregelen tegen de com munisten Aidit en Njoto, haar destijds over deze kwestie gegeven antwoord ingetrokken. Hierin werd gezegd, dat zij de Nederlandse maatregelen niet als een belediging van de Indonesische re publiek beschouwde. De regering poogt thans zoveel moge lijk bijzonderheden over deze maatre gelen te verzamelen en overweegt naar verluidt zelfs represailles. Vandaag zou voorts in de kabinets vergadering worden besproken, op wel ke wijze de kwestie van de Nederlandse militaire missie met Nederland zal wor den opgenomen. De hsndelsfederatie te Sao Paulo heeft de lijst van producten uitgewerkt, die zullen worden uitgevoerd naar en ingevoerd uit Nederland in het ksder van de handelsovereenkomst tussen Ne derland en Brazilië. Op de invoel lijst komen voorname lijk voor: doperwtjes, kaas, pootaardap- pelen, melkpoeder, meststoffen en ra dio-onderdelen. De voornaamste ex port-producten zullen koffie, cacao, tabak en katoen zijn. De Westduitse autoriteiten hebben gisteren de volgende bedragen toegewe zen voor invier uit Nederland: 10 mil- lioen DM voor weefsels, dekens enz. van wol, 300.000 DM voor volle melk poeder, 375.000 DM voor chocolade. Voorts kan rijst worden ingevoerd voor een niet genoemd bedrag. toen in de grote veilinghal een hoeveel heid fust verloren ging. Een week la ter brak er brand uit in een der fust- loodsen. De vuurzee was enorm en voor bijna anderhalve ton aan embal lagemateriaal is toen verloren gegaan. De in de nabijheid opgeslagen uien van de firma Pronk, leden toen geen scha de. Nadien is er nog tweemaal brand geweest in de schuur van de heer Kla ver, waar ook uien van de firma Pronk zijn opgeslagen. Beide keren kon men het vuur gauw bedwingen. AANDENKEN VAN CANADA VOOR H. M. DE KONINGIN. Koningin Juliana heeft een album met foto's van haar bezoek aan Canada in het afgelopen jaar ten geschenke gekregen. De Canadese ambassadeur in Nederland heeft Hare Majesteit dit al bum aangeboden in opdracht van de Canadese premier, als geschenk van de Canadese regering. MEJ. DE WAAL emancipatie W/iE zal betwijfelen, dat er rumoer is in het rustige stedeke aan het IJselmeer, Enkhuizen. Daar is ineens een levensgrote „kwestie" uit de lucht komen vallen. Over een gobelin nog wel, dat geen Enkhuizen's, maar Nederland's cultuurbezit moet worden genoemd. Er zijn met dit gobelin vreemde dingen gebeurd. Over deze zaken is een „geheim rapport" versche nen, dat is samengesteld door een commissie uit de raadsleden. Deze commissie had twee jaar voor haar onderzoek nodig. Intussen hing het doek te verkommeren. Het rapport was klaarblijkelijk belangrijker. Wij hebben een ontzaglijke hekel aan geheimdoenerij met zaken, die van algemeen belang moeten worden geacht. Het is bovendien een journalistiek principe, dat de journalist zélfs gehei men mag publiceren, indien hij meent daarmee dat algemeen belang te dienen. Zonder dit principe zou een vrije pers zelfs onbestaanbaar zijn. Het is verre van ons het de „Enkhui- zer Courant" kwalijk te nemen, dat haar redactie blijk geeft hiervan niet op de hoogte te zijn. Zij bewijst dit door een stukje in haar editie van gisteren, waarin zij opmerkt, dat „wij niet geschroomd hebben tot publicatie over te gaan". Nu willen wij wel uit de doeken doen, dat dit rapport hele maal niet geheim was! Het lag ten stadhuize naast de begroting, die iedereen kon inzien. Daarenboven was aan de commissie van onderzoek naar wij later vernamen vóór de dag, waarop het rapport aan de raads leden werd toegezonden, geen geheim houding opgelegd; terwijl het stuk ter inzage was gegeven aan de directeur van gemeentewerken, die in de gobelin kwestie een rol speelt! Wij kunnen ons voorstellen, dat B. en W. van Enkhuizen van deze publicatie zijn geschrokken. Zij hebben een fout gemaakt. Welaan, zij hadden moeten begrijpen, dat zij nu niet moeten pogen deze fout op een journalist af te wen telen. Tenslotte zouden wij nog willen opmerken, dat een discussie over deze kwestie (welke reeds plaatsvindt) alleen maar ernstig geschaad wordt door wat al te wilde en ondoordachte uitlatingen als „gebrek aan journalistiek fatsoen", welke opmerking door de Enkhuizer Courant Burgemeester Admi raal royaal in de schoenen wordt geschoven. Waar het om gaat is, dat onze publicatie niet alleen de gehele Neder landse pers, maar ook tal van andere instanties wakker heeft gemaakt. Een prachtig achttiende eeuws gobelin laat men nu eenmaal niet als oud be hang tot rafels en stof vergaan. _£_i OET is onze lezers bekend, dat deze naam één der afschuwelijkste perioden van de bezettingstijd aanduidt. Door arrestatie van een geheime agent slaagden de Duitsers er namelijk in twintig maanden lang direct contact met Londen te onderhouden. Vele voortreffelijke Nederlanders werden op deze wijze in de val gelokt. Ook het rapport van de parlementaire enquête-commissie bracht geen volle dige klaarheid in de zaak, omdat men niet in staat was vooraanstaande Engelsen onder ede te horen. De publicatie van het boek van Giskes, hoofd van de Duitse contra-spionnage in Nederland, België en Noord-Frank rijk, in Engeland onder de titel „London calling North Pole" heeft vragen in het Lagerhuis uitgelokt. Het is voor de Britten bijzonder pijnlijk uit de mond van een Duitser te moeten vernemen, dat zij twintig maanden lang op afschuwelijke manier voor de gen zijn gehouden. De Nederlandse ge.neime agent Lauwers, thans tandarts in Den Dolder, heeft hoewel hij onder Duitse dwang werkte in zijn telegrammen herhaaldelijk laten mer ken, dat hij gevangen genomen was. De Engelsen begrepen hiervan niets. Tot dat de heer Lauwers ronduit seinde, dat hij een gevangene was en uiteraard dientengevolge in een concentratie kamp werd opgesloten. Na zijn terug keer, meer dood dan levend, is de heer Lauwers tandarts geworden. Een Lagerhuislid heeft het willen doen voorkomen, dat Lauwers zou hebben gefaald. Het is niet prettig het te moeten zeggen, maar de Engelse geheime dienst heeft tijdens het Eng land-Spiel geslapen, met de dood van talloze dappere Nederlandse mannen als gevolg. Het is goed, dat het Engelse volk door het boek van Giskes, dat eerder in Nederland bij De Bezige Bij verscheen, met de werkelijke gang van zaken wordt geconfronteerd. Minister Eden heeft het Lagerhuislid dan ook duidelijk te verstaan gegeven, dat Lauwers geen enkele blaam rn treft. Al Bü Koninklijk Besluit van 29 Januari 1953 zijn met ingang van 1 Februari a.s. benoemd tot staatssecretaris van On- uerwijs, tvunsien en wetenscnappen, mej. dr A. de Waal te Utrecht, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en tot staatssecretaris van Financiën dr W. H. van den Berge te Voorburg, directeur-generaal voor fiscale zaken in' algemene dienst op het departement van Financiën. De minister van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen zal de staatssecretaris meer in het bijzonder belasten met de behandeling van de zaken van het middelbaar onderwijs, bet voorbereidend hoger onderwijs en van het nijverheidsonderwijs. De mi nister van Financiën is voornemens de staatssecretaris meer in het bijzonder de behartiging van de fiscale aangele genheden op te dragen. „Mijn benoeming beschouw ik als een onderscheiding op het gebied van he vrouwenemancipatie,' zo zeide de nieuwbenoemde staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mej. dr A. de Waal in een onderhoud met een ANP-redacteur. Dr De Waal heeft thans nog zitting in de Eerste Kamer voor de K.V.P. en ook in de Utrechtse gemeenteraad. De zaken die haar binnenkort als staatssecretaris zullen worden opgedra gen, zijn die van het Nijverheids- en het voorbereidend Hoger- en Middel baar Onderwijs. Volgens dr De Waal komt in deze sector een belangrijke plaats toe aan het vraagstuk van het onderwijs aan de meisjes.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 1