Egypte
de
over
Engeland en
accoord
sluiten een
Soedan
Acht en dertig millioen in
het Nationaal Rampenfonds
luidt
Verkiezing van parlement
overgangsperiode in
Pearson (Canada): Interventie in
China niet gewenst
Zware sneeuwstormen
Engeland en Wales
in
Ook Java getroffen door diverse
overstromingen
r~7~p|
Dorp op Tholen werd opnieuw
door het water bedreigd
Het springtij van
16 Februari as.
Wereldbank leent 114 millioen
aan Joegoslavië
De Koningin in het rampgebied
Vrijdag 13 Febr. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11643
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Einde van drie en vijftig jaar condominium
Over drie jaar valt de
beslissing
Laien V N. zich bepalen
iot Korea
Meer Amerikaanse hulp
voor Tsjiang in studie
Advocaat wil uitstel
van executie
Bossen in Schotland
ontworteld
VS overwegen hulp aan
getroffen landen
Duizenden mensen zijn
geëvacueerd
verhoging van de
Ter
productie
Besprekingen te Londen
over EVG-verdrag
Drie en twintig man
opgesloten in duikboot
Volledige breuk tussen
Sovjetblok en Israël?
Oostduitse Joden komen
onder politietoezicht
Acht bankiers adviseren omtrent belegging
„Holland-Day" in Detroit
Gat in de dijk kon
nog worden gedicht
Kolen en schroot in
ons land duurder
WEERBERICHT
Directie:
BULSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m-
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—. elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
r 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
JJ/4 EVEN LANGDURIGE als moeizame onderhandelingen zijn Engeland
en Egypte het eens geworden over de wijze, waarop aan Soedan gedurende
de eerstvolgende drie jaar zelfbestuur zal worden gegeven, alsmede over de
toekenning van het recht aan dat land, om daarna over zijn eigen politieke
toekomst te beslissen. Het accoord is gistermorgen te Cairo geparafeerd door
generaal Naguib voor Egypte en Sir Ralph Stevenson voor Engeland, nadat
des morgens de Britse regering haar goedkeuring aan de bepalingen van het
ontwerp had gehecht. De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Eden, heeft
gistermiddag van de aanvaarding van het accoord mededeling gedaan in het
Lagerhuis. De overeenkomst betekent, dat er een eind is gekomen aan het
Brits-Egyptische bestuur over Soedan, dat drie en vijftig jaar heeft geduurd.
voering der verkiezingen wordt in
handen gelegd van een commissie, be
staande uit een Brit, een Amerikaan,
een Indiër, een Egyptenaar en drie
door de gouverneur-generaal onder
toezicht van de eerste commissie te
benoemen leden. De derde commissie
tenslotte houdt een oogje in het zeil
bij de overdracht van het bestuursap
paraat door Britten en Egyptenaren
aan Soedanezen. Zij wordt samenge
steld uit een Brit, een Egyptenaar en
drie Soedanezen.
Eden heeft in zijn Lagerhuisrede deze
regeling „redelijk" genoemd, en ver
klaard dat Soedan ingeval het onaf
hankelijk zou willen worden, het recht
zou hebben tot het Britse Gemenebest
toe te treden. Thans volgt de terug
trekking van de Britse troepen uit de
zone langs het Suezkanaal.
|"\E overeenkomst heeft de vorm ge-
kregen van een reeks wijzigingen
van en aanvullingen op de begroting
van Soedan, zoals deze dooT de wetge
vende vergadering van het land is vast
gesteld. Daarin is onder meer vastge
legd, dat de overgangsperiode van drie
jaar. welke uiteindelijk tot vollediger
onafhankelijkheid dan wel tot aan
fluiting bij Egypte moet leiden, zal
beginnen met de verkiezing van een
nieuw parlement, zo mogelijk nog in
de loop van de volgende maand. Een
kwart van de leden van dit orgaan
dient te komen uit het onontwikkelde
Zuiden. Wanneer het nieuwe parle
ment dit wenst, moeten de Britse en
Egyptische troepen binnen drie maan
den na dato zijn teruggetrokken.
De gouverneur-generaal zal moeten
samenwerken met drie gemengde com
missies. De eerste, bestaande uit een
Brit, een Egyptenaar, een inwoner van
Pakistan en twee Soedanezen, moet
toezicht houden op de wijze, waarop
de gouverneur-generaal de hem ver
leende volmachten toepast .Zo zal zij
de afkondiging van de noodtoestand
moeten goedkeuren. Het parlement
houdt toezicht op de benoeming dezer
commissie.
De voorbereiding van en de uit-
De Canadese minister van Buiten
landse Zaken, Lester Pearson, heeft
Donderdag bij de opening van een al
gemeen debat over de buitenlandse
politiek in het Lagerhuis verklaard:
„Wij zjjn van mening, dat het doel der
V. N. in Korea het neerslaan van
aggressie is en niet tussenkomst in de
burgeroorlog in China."
Versterking van eilanden
voor storingsaanvallen
De Amerikaanse regering overweegt
op het ogenblik een verzoek van de
Chinese nationalisten om uitbreiding
van de militaire steun voor Quemoy en
de Tai-Tsjeng-eilanden voor de Chine-
■e kust, zo verluidt op Formosa.
Quemoy ligt 200 mijlen ten Zuidwes
ten van dit eiland en dertig mijl van
het door de communisten bezette Amoy,
de Tai-Tsjeng-eilanden liggen 200 mijl
ten Noordwesten van Formosa en dertig
mijl van de havenstad Wentsjeoe op het
Chinese vasteland.
Gewoonlijk goed ingelichte kringen
te Taipeh verklaarden dat Tsjiang Kai
Sjek de eilanden wil gebruiken als
bases voor storingsaanvallen op het
Chinese vasteland. Er zouden duizend
Amerikaanse officieren naar Formosa
worden gezonden om de militaire hulp
commissie onder leiding van generaal
Chase te versterken.
De zaak-Rotenberg
Emanuel Bloch, de advocaat van het
echtpaar Rosenberg, zal een beroep doen
op het oppergerechtshof, om de execu
tie van het echtpaar uit te doen stellen,
tot dat hij opnieuw bij het opperge-
recht in beroep zou zijn gegaan. In Oc-
tober wees dit hof het verzoek om in
beroep te mogen gaan af.
Indien het oppergerechtshof niet be
reid mocht zijn. deze zaak te herzien
wiï Blcch „andere stappen" onderne
men.
Canada zou al het mogelijke doen om
de vijandelijkheden tot Korea te be
perken en gebruik te maken van elke
gelegenheid om vredesonderhandelingen
te voeren. De Westelijke mogendheden
dienen geen militaire en economische
maatregelen te nemen, die „zeker niet
zouden worden gesteund en zelfs actief
zouden worden bestreden door belang
rijke niet-communistische landen in
Azië, zoals India".
Pearson duidde hier kennelijk, aldus
waarnemers, op de mogelijkheid van
een Amerikaanse blokkade of andere
maatregelen tegen continentaal China.
De minister verklaarde voorts, dat
de Westelijke mogendheden niet moeten
toegeven aan „de verleiding om aan
vallers te treffen op nieuwe plaatsen
en met nieuwe wapens, omdat zij wel
licht direct zelf zouden worden aange
vallen op nieuwe plaatsen zoals
Hongkong en met nieuwe wapens.
In verband met het op 16 Februari
a.s. verwachte springtij, zullen op de
zwakke punten van de dijken in het
rampgebied waarschuwings- en bewa
kingsposten worden opgesteld. Groepen
arbeiders, militairen, auto's cn mate
rialen worden gereed gehouden, om
direct op de bedreigde punten hulp te
kunnen bieden.
Zoals bekend zal het verwachte
springtij 40 centimeter hoger zijn dan
vóór 1 Februari j.1. verwacht was. Dit
verschil moet echter gering heten, ge
zien de grote invloed die de wind op
de waterstand heeft. Op 1 Februari
spanden de elementen storm en water
letterlijk samen. Niettemin is men thans
voorbereid op mogelijke nieuwe dijk
breuken.
„BEURZEN OPEN. DIJKEN DICHT"
OP TELEVISIESCHERM
De Nederlandse Televisie Stichting
zal de komende Zaterdagavonden extra
uitzendingen geven van de bijeenkom
sten. door de gezamenlijke omroepver
enigingen belegd, ten behoeve van de
actie ..Beurzen open, dijken dicht".
Zoals men weet, kreeg niet alleen
Nederland, maar ook Engeland een
zware slag tengevolge van het storm-
weekeinde van 1 Februari. Nog heeft
men de grote schade niet geheel kun
nen vaststellen, of Engeland wordt op
nieuw door de elementen getroffen.
Tengevolge van een sneeuwstorm uit
het Noordoosten zijn in Noord-Engeland
en Wales verscheidene dorpen geïso
leerd. Honderden auto's werden onder
een laag sneeuw bedolven. Ten minste
veertig hoofdwegen en tweehonderd
andere wegen zijn geheel geblokkeerd.
De sneeuw ligt op verschillende plaat
sen drie meter hoog. De storm wordt
ook in het Zuiden van Engeland ver
wacht.
In de bedreigde gebieden langs de
kust is een voorlopig alarmsysteem in
gesteld. Hopen zakken met zand liggen
gereed voor het zo nodig dichten van
bressen in dijken.
Aan de commissie voor Buitenlandse
Betrekkingen van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden, is een wets
ontwerp ter goedkeuring voorgelegd,
dat strekt tot de verlening van finan
ciële hulp aan de door watersnood ge
troffen Europese landen. Voorgesteld
wordt 25 millioen dollar (f95 millioen)
beschikbaar te stellen.
Tengevolge van zware regens zijn
Bantam en Rangkasbitung (West-Java)
onder water gelopen, waardoor de ver-
binding met andere gebieden is ver-
broken. De schade, die is aangericht, is
nog niet bekend. Het kantoor van So
ciale Zaken in Lebak heeft gaarkeukens
voor de slachtoffers ingericht. Over de
watersnood in Solo (Midden-Java)
meldt de correspondent van Aneta, dat
gevreesd wordt, dat de zware regens
van de laatste dagen de nood nog zullen
doen toenemen. In de stad Solo steeg
het water Dinsdag nog in de onderge
lopen wijken. In een dorpje staat het
water tot aan de daken van de huizen,
in een ander dorp zijn de huizen zelfs
overstroomd.
In Modjo (aan de noordkust van
Midden-Java) is bet water de dijk-
randen genaderd en kan er elk ogen
blik overheen slaan. Dinsdagnacht wer
den wederom 1000 personen geëva
cueerd, waardoor het totaal evacué's
thans is gestegen tot 7500.
De Wereldbank heeft Joegoslavië
vour de financiering van economische
ontwikkelingsplannen een lening in
Belgische francs. Franse francs, Zwit
serse francs. Engelse ponden, Duitse
marken, Italiaanse lires, Oostenrijkse
schilltugs, Noorse kronen. Zweedse
kronen en Nederlandse guldens be
schikbaar gesteld De lening bedraagt,
omgerekend in Nederlands geld, 114
millioen gulden.
De lening zal gebruikt worden voor
de aanschaffing 'van materieel, be
nodigd voor de uitvoering van 27 pro
jecten op het gebied van de energie
voorziening, de kolenwinning, de ver
werking van ertsen van non-ferro-
metalen, de productie van ijzer en staal,
de bosbouw, het vervoer en verschillen
de verwerkende industrieën. Door de
uitvoering van deze projecten, waarvan
de meeste binnen twee jaar en de
andere in 1953 gereed zullen zijn, zullen
de natuurlijke welvaartsbronnen van
het land beter benut worden.
Ook de Kali Dengkeng in het Klaten-
se (Midden-Java) is buiten haar oevers
getreden. Delen van de onderdistric
ten Karandowo, Bajat, Tjawas en Dju-
wiring zouden daardoor onder water
staan, doch tot op heden ontbreken na
dere gegevens.
Het regentschap Sragen (Midden-
Java) is eveneens door bandjirs geteis
terd.
Frankrijk wensl grotere
Britse steun
Engeland zal elk Frans voorstel steu
nen om de looptijd van het Atlantisch
Pact in overeenstemming met die van
het verdrag inzake het Europese Leger
te brengen van twintig op vijftig jaar.
zo is te Londen verklaard. Deze mede
deling is het resultaat van de besprekin
gen, die de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken, Bidault, momenteel in
de Britse hoofdstad voert. Bidault wenst
een grotere Engelse steun voor het Eu
ropese leger, teneinde aldus de kansen
op aanvaardig van het verdrag in de
Nationale Vergadering te vergroten.
Intussen is een groep van honderd
Franse parlementsleden van rechtse
partijen een actie ter bestrijding van
het verdrag inzake het Europese Leger
begonnen.
Sedert 15 Januari zijn 23 mensen op
gesloten in de Amerikaanse duikboot
„Haddock". Het geldt hier een proef om
de grens van het menselijk uithoudings
vermogen te bepalen, met het iog op
het gebruik in de toekomst van „atoom-
duikboten".
In het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden is voorgesteld, 25.000 ge
troffenen uit Nederland tot het Ame
rikaanse staatsburgerschap toe te laten.
Naar thans blijkt heeft de storm van
vorige week in de bossen van Schotland
enorme schade aangericht. Naar
schatting is een hoeveelheid van dertig
millioen kubieke voet aan pijnbomen
omgewaaid. Dat is ongeveer het dubbele
van de hoeveelheid hout, die vorig jaar
in Schotland mocht worden geveild.
Zwarte dag voor Joodse volk
De breuk tussen Israël en de Sovjet-
Unie zal waarschijnlijk worden gevolgd
door opzegging van de diplomatieke
relaties door Tsjecho-Slowakije, Polen
en andere landen van het communisti
sche blok. Men verwacht, dat z(j boven
dien gepaard zal gaan met een verster
king van de anti-Semitische campagne
in de Oosteuropese landen. Intussen
heeft Israël de uitvoer van citrusvruch
ten naar de Sovjet-Unie gestaakt. Er
moesten nog 225.000 kisten worden ge
leverd.
De Israëlische regering ontkent, dat
de aanslag op de Russische legatie te
Tel Aviv de reden van toet besluit van
Moskou tot verbreking der relaties met
Israël is geweest. Zij meent, dat het
besluit de climax van een voortduren
de campagne van openlijke vijandig
heid en kwaadaardige laster is geweest.
In feite is het de bedoeling, de Joodse
gemeenschap in de Sovjet-Unie te iso
leren. Mevrouw Golda Meijerson, de
eerste gezante van Israël in Moskou,
sprak op een bijeenkomst te Petah Tik-
vah dan ook van „een zwarte dag voor
het Joodse volk. inzonderheid voor de'
Joden in de Sovjet-Unie. voor wie de
Israëlische legatie een symbool van hun
band met het volk betekende".
Op bevel van de staatsveiligheids
dienst in de Russische zone van Duits
land zullen „alle niet-ariërs en in ge
mengde huwelijken levende personen"
onder toezicht worden geplaatst, zo
meldt de „Allgemeine Wochenzeitung
der Juden in Deutschland."
Woensdag heeft H.M. de Koningin opnieuw enkele gemeenten in het
rampgebied bezocht. De Koningin, die was gekleed in bontmantel,
hoofddoek en rubberlaarzen, stapt hier in Zijpe aan wal.
2IJ HET NATIONAAL RAMPENFONDS was gisteravond een bedrag van
acht en dertig millioen gulden binnengekomen. Hierin zijn niet begrepen
de dikwijls zeer grote bijdragen, die door velen in binnen- en buitenland zijn
toegezegd. Voor het beheer van de gelden heeft het fonds zich verzekerd van
de medewerking van een adviescollege, bestaande uit acht vooraanstaande ban
kiers, dat door het bestuur van het Rampenfonds regelmatig wordt geraad
pleegd. De financiën staan onder controle van de Rijksaccountanldienst. Het
geld wordt hij de Nederlandse Bank gedeponeerd, waarna het adviescollege
raad verschaft inzake belegging. Degenen, die thans reeds naar hun haard
steden terugkeren, kunnen, in afwachting van een algemene regeling, voor
schotten via de rampschadebureaux krijgen. Hulp voor bedrijfsschade valt uit
drukkelijk niet onder de arbeid van het fonds. Dit is overheidszaak.
HE giften in geld en goederen stromen
nog voortdurend binnen. Op enkele
schepen van de Rotterdamse Lloyd
bedroeg de gemiddelde bijdrage, die
door de bemanning van gezagvoerder
tot „Ketelbinkie", werd geofferd, meer
dan f 30.per hoofd! Op de veiling te
Gisternacht is op het eiland Tholen
weer een dijk doorgebroken, de z.g.n.
eerste dijk bij het dorp St. Maartens
dijk. Direct na de ontdekking, bij bet
aanbreken van de ochtend, begon men
met de dichting en men slaagde erin
het gat te sluiten. Deze dijk vormde de
enige waterkering voor het dorp, waar
tweeduizend mensen huizen. Het water
liep reeds de polder in. De dijk van de
Willem Adriaanpolder op N.-Beveland
is voor een groot gedeelte weggeslagen.
Herstel zal naar raming een millioen
vergen. Er aan stemmen op. om alleen
de binnendijk van de polder te ver
sterken en de rest aan het water prijs
te geven, in afwachting van het drie-
eilandenplan.
Ook in de Annapolder, op het zelfde
eiland, is de toestand ongunstig. Op
Walcheren zijn thans op ongeveer vijf
tien plaatsen de dijken gedicht of ver
stevigd. In Middelburg wordt via de
waterleiding éénmaal per dag water
aan de inwoners verschaft. Het water
wingebied van Middelburg wordt
drooggepompt. Volgende week zullen
er weer treinen rijden tussen Vlissingen
en Kapelle. De spoordijk is namelijk
weer hersteld.
Arnemuiden is nagenoeg droog. Ook
Terneuzen biedt alweer een vrij nor
male aanblik. Op Schouwen wordt met
man en macht gewerkt aan de verster-
ng van twee dijken. Het gevaar, dat
de haven van Zierikzee zal verzanden
is nog steeds acuut en eist spoedige
voorzieningen
Ook gisteren heeft Z.K.H. Prins
Bernhard een bezoek gebracht aan
verschillende plaatsen in het rampge
bied. Per helicoptère bezocht hij Klun-
dert, Poortvliet, Scherpenisse, St. Maar
tensdijk. St. Annaland, Nieuw-Vosse-
meer, Ooltgensplaat en Moerdijk. De
prins besteedde dit bezoek voorname
lijk aan een oriëntatie omtrent de vor
deringen die zijn gemaakt met het
herstel van de dijken, zulks vanwege
de komende springvloed.
Europese markt maakt:
De instelling van een gemeenschappe
lijke Europese markt voor kolen, ijzer
erts en schroot zal naar het zich laat
aanzien leiden tot een stijging der prij
zen in ons land voor deze grondstoffen.
Tot 1 April heeft de Nederlandse rege
ring toestemming tot handhaving van
ons huidige egalisatiestelsel. Wat daar
na zal gebeuren, staat nog niet vast.
Een stijging van de Nederlandse kolen-
prijzen zal echter onvermijdelijk zijn.
De prijs van schroot zal stellig even
eens stijgen. In dollars omgerekend be
rekenen de verschillende landen than=
de volgende prijzen per ton: Nederland
20.65. Frankrijk 31.85, Italië 46. België
40. Luxemburg 42 en Duitsland 37. Men
verwacht, dat de prijs in de KSG zal
komen te liggen op het Franse peil het-
hetgeen voor Nederland een verhoging
met rond vijftig procent inhoudt.
Het aantal griepgevallen met dode-
rl TD ln, Beieren bedraagt 301.
In Munchen alleen stierven 115 perso-
■P™"™ Amerikaanse regering heeft
300.000 dollar beschikbaar gesteld voor
de vluchtelingen uit de Sowjetzone.
Opperdoes bracht honderd kilo kroten,
geveild ten bate van toet Rampenfonds,
f 2.104.op. Philips te Eindhoven komt
met een half millioen gulden aan geld
en goederen de nood tegemoet. Het
personeel, dat reeds f 285.000.— bijeen
bracht, zal nog twee uur overwerken.
Naar eerst thans bekend wordt, schon
ken H. M. de Koningin en H.K.H.
Prinses Wilhelmina begin vorige week
reeds een belangrijk bedrag aan het
Rampenfonds. Doetinchem, dat zoals
lekend Middelharnis heeft geadop
teerd, bracht al meer dan een half
millioen gulden bijeen. Boeren schon
ken 83 stuks rundvee, 220 varkens,
bijna 1500 kippen en een bedrag van
ruim f 5.000.Totaalwaarde: minstens
f 60.000.De concertgebouw-benefiet
uitvoering bracht al meer dan f 16.500—
op. „The Ramblers" werkten een avond
in Antwerpen voor de vereniging
„Neerlandia". De opbrengst van deze
avond Fr. 60.000 is in het Rampen
fonds gestort In Groot Waalwijk is
bijna dertig mille opgehaald.
Gift van Lady L. Deterding
De burgemeester van de Amerikaanse
automobielenstad, Detroit, heeft Maan
dag 16 Februari tot „Holland Day" ge
proclameerd. Verschillende Belgische en
Luxemburgse gemeenten hebben plaat
sen in het Nederlandse rampgebied
geadopteerd. Er is in België reeds fr. 5
millioen opgehaald. Een veiling van
groenten en fruit uit Israël en Italië
Pari»1 m - °P He' Franse blad
„Paris-Normandie zamelde in drie
lag®n ,.tljd b<ina f 30.000— in In
Mrf'® 's blJna twee ton bijeenge-
braoht. Het secretariaat der V N is met
een inzameling onder haar employé*
egonnen. In Indonesië werd reeds
meer dan anderhalf millioen Runiah
'ngfameld- De Amerikaanse stad
t adopteert Brouwershaven. De
=a",faIma?tsShaPP« heeft f 50.000—
geschonken. Lady L. Deterding,
Parijs, schonk f 250.000—,
te
Verwachting tot hedenavond.
KOUD WEER
Overwegend zwaar bewolkt met
enkele verspreide sneeuwbuien.
Matige Noordoostelijke wind.
Lichte vorst tot temperaturen om
het vriespunt.
ZATERDAG: Zon op 7.58, onder
17.52. Maan op 8.02, onder 18.50.