Frankrijk wil de grootst mogelijke vrijheid van handelen in EVG Koningin en Prins stelden zich op de hoogte van situatie op Texel Dulles zal het Congres en bondgenoten raadplegen Franse SS-ers in cassatie Van der Vaart Smit koesterde Musserts foto in zijn cel Bonn gevoelt zich achteruitgezet Vorstelijk rendez-vous op landweg tussen Zevenhuizen en Oostersluis Pleidooi voor het behoud van /Vee/. militaire missie in Indonesië Zaterdag 14 Febr. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 11644 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna HET EUROPESE LEGER IN GEVAAR? Adenauer in een zeer moeilijke positie DE Franse ontwerp-protocollen schij nen in te houden, dat Frankrijk een grotere mate van vrijheid verkrijgt, om troepen aan het Europese leger te ont trekken ten behoeve van acties in de overzeese gebieden. Het wil bovendien de beslissingen inzake status en be vorderingen van de Franse officieren in eigen hand houden en verder garan ties verkrijgen, dat het bij stemmingen in de organen van de gemeenschap nooit door Duitsland zal kunnen wor den overstemd. Bij elke Amerikaanse stap in Verre Oosten in Vertrouwen was aan hem niet besteed Storingen brengen koud weer en sneeuw WEERBERICHT Frankrijk is bereid onderhandelen tot Oos^europese petroleum komt in één hand Blind meisje zonder handen geslaagd voor telefoniste Nationalisten blokkeren haven van Amoy Israëls belangen in de Sovjet-Unie Rechercheurs zonder Adonis vertrokken Soda-rndustrie komt definitief in Delfzijl Go en Sunito ingehaald in Djakarta Vijftienhonderd slachtoffers door aardbeving in Toeroef r~ Nieuwe zorg voor de Zeeuwse boeren Vonnissen verwekken deining in Elzas BIJZONDERE REIS VAN DOKTER WAGEMAKER Koninklijke troost in zes Texelse gezinnen Schotse nationalisten bliezen brievenbus op Directie; BIJLSVLA en C. KRAK Hoofdredacteur: a M. KOEMANS BUREAU: Koningstraat 6264 De n Helder Post giro nummer 449041 Telefoon 2345 TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. m.m. Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den t 1.—. elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 6.05 - per maand r 2.02 bij vooruitbetaling plus incassokosten Weekabonnementen f 049 THANS IS BEKEK D GEWORDEN, wat de Franse voorstellen tot aanvul ling van het verdrag inzake het Europese leger inhouden. Het zijn er in het geheel zes, stuk voor stuk gegoten in de vorm van een protocol. Ze hebben tn jeite de bedoeling, Frankrijk zoveel mógelijk de souvereiniteit over zijn eigen troepen te doen behouden, zonder dat daardoor zijn positie in de nog te vormen Europese verdedigingsgemeenschap wordt ondergraven ten gunste van die van West-Duitsland. In Bonn is men dan ook van oordeel, dat de Franse voorstellen de grenzen van het aanvaardbare overschrijden. De leider van de Westduitse socialisten, Ollenhauer, is van mening, dat zij in jeite aan de idee van een als één geheel optredend Europees leger de doodsteek toe brengen. Voor Duitsland houden zij een sterke achteruitzetting in, aldus Ollenhauer. In Parijs blijkt men van gevoelen te zijn, dat de Franse voorstellen voor de toekomst van de EVG zeer gevaarlijk kunnen blijken te zijn. Het stemrecht van de aangesloten landen is voor de eerstkomende acht tien maanden aldus geregeld, dat Frank rijk, West-Duitsland en Italië ieder drie Nederland en België twee en Luxem burg een stem. heeft. Daarna zal het aantal stemmen van elk land afhanke lijk worden van het aantal soldaten en van het bedrag aan geld, dat het aan de EVG bijdraagt. Dan zou dus het aan tal stemmen van Frankrijk kunnen da len naarmate het meer troepen naar In- do-China zendt en zijn militaire en financiële bijdrage aan de EVG dien overeenkomstig kleiner wordt. Het aan tal Duitse stemmen zou in elk geval constant blijven en misschien zelfs gro ter kunnen worden, naarmate dit land meer troepen op de been mag brengen. Om te ontkomen aan de gevaren, die het hierin ziet. heeft Frankrijk nu voor gesteld. de stemmenverhouding van 3, 3, 3, 2, 2, 1 in de gemeenschapsorga nen te handhaven. Hoewel nog geen officieel Duits com mentaar voorhanden is, mag men wel aannemen, dat Bonn in dit voorstel met name een achteruitzetting van West- Duitsland zal zien, en de door de Frec, se verlangde vrijheid tot onttrekking van troepen aan het Europese leger zal beschouwen als een verzwakking van de EVG. Adenauer zal dan ook, zo meent men in bepaalde kringen in Paiijs. gedwon gen worden, df door onderhandelingen te streven naar wijziging van de ge wraakte voorstellen (dat zou echter het gevaar inhouden, dat de Franse Natio nale Vergadering van bekrachtiging van het verdrag afziet) óf de Bondsdag, die op dit punt zeer gevoelig is. met deze achteruitzetting te verzoenen. Albrecht von Kessel, de Westduitse veitegen- woordiger voor het Europese leger te Parijs, is te Bonn aangekomen, waar hij de Franse voorstellen met de West duitse regering zal bespreken. DE Amerikaanse minister van'Buiten landse Zaken, John Foster Dulles, heeft aan leden van de senaatscom missie voor buitenlandse aangelegen heden de verzekering gegeven, dat de Dr H. W. van der Vaart Smit. die wegens zijn politieke activiteiten tijdens de oorlog, in Bergveen was gedetineerd, blijkt weinig lust te hebben in een bekering tot de democratie. De minister van Justitie heeft in zjjn antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid Scheps, inzake aan deze gedetineerde verleende bewegingsvrijheid, althans gewezen op het feit, dat Van der Vaart Smit tijdens zijn verblijf in het „open" kamp Bergveen ongeoorloofde contacten met oud-politieke delinquen ten had. Nadat hij in de Haagse straf gevangenis was opgesloten, vonden be wakers een portret van wijlen Mussert in zijn cel. Dit alles is ter sprake gekomen, naar aanleiding van het feit, dat de kamp leiding van Bergveen, waar Van der Donderdag woei er een sneeuw storm uit het Noordoosten, dte gisteren al flink was geluwd. Uit Scandinavië, waar de laatste da gen weer een drukgebied voor komt, wordt koude lucht aange voerd. Hierdoor kwam gisteren de temperatuur vrijwel niet bo ven het vriespunt, en kwamen nog enkele sneeuwbuien voor. Aan de Oostflank van het hoge- drukgebied boven de Oceaan ten Westen van Ierland, bewegen storingen met regen en sneeuw van IJsland over Schotland naar de Noordzee. Vandaag trekt een van deze storingen ten Westen van ons land naar het Zuiden. Dat kan ook in onze kustprovin cies nog enig# sneeuw brengen. Het overwegend koude winter weer zal, afgezien van mogelijk enige korte onderbrekingen, ae eerstkomende dagen nog voort duren met 's nachts enkele graden vorst. De wind, die vandaag naar het Zuiden is gedraaid, kan later weer naar meer Noordelijke rich ting ruimen. Verwachting tot hedenavond. wind uit zuidelijke richtingen Aanvankelijk plaatselijk °Pj5'a~ ringen. Laier vooral in het Wes ten van het land toenmende be wolking met kans op enige sneeuw- Zwakke tot matige wind uit Zui delijke richtingen. Ongeveer de zelfde middag-temperaturen. ZONDAG: Zon op 7.56. onder 17.53. Maan op 8.18, onder 20 22. MAANDAG- Zon op 7.54. onder 17.55. Maan op 8.32, onder 21.51. Vaart Smit verbleef, de gedetineerde toestemming had gegeven een reis naar Groningen te maken, voor medisch onderzoek. De gedetineerde had echter, inplaats van gebruik te maken van de openbare vervoermiddelen, met een kennis meegelift. Het zodoende overge spaarde geld besteedde hij in een res taurant. De betrokkene gaf mede hier door blijk niet te passen in het geheel op vertrouwen gebaseerde regime van een „open" gesticht. Bovendien bleek voorwaardelijke iiivrijheidstelling, iets waarop de gedetineerden in Bergveen worden voorbereid, voor hem niet te verwachten. Meu heeft hem onder ge leide, ongeboeid en zonder dat er ge bruik werd gemaakt van de transport- stok (een stok, die in de broekspijp van de gevangene wordt gestoken, zo dat weglopen bemoeilijkt wordt) over gebracht. Marokko's toekomst De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Bidault. heeft een brief aan de Sultan van Marokko doen overhandi gen, waarin wordt medegedeeld, dat Frankrijk bereid is onderhandelingen met de Sultan aan te knopen „over de vooruitstrevende ontwikkeling van de democratische instellingen" in Marokko. De brief van Bidault is een antwoord op de boodschap van de Sultan van 12 Januari. In de boodschap wordt op een spoedig begin van de onderhandelingen aangedrongen. Volgens het onafhankelijke Weense blad „Die Presse" wordt in de Sowjet- satellietstaten de oprichting van een grote gecombineerde olieonderneming voorbereid, waaraan Roemenië, Honga rije, Tsjecho-Slowakije. Oost-Duitsland en de Sowjetzone van Oostenrijk zullen deelnemen. Er zullen regelingen wor den getroffen voor de productie, raffi nage. het vervoer en de verkoop van olieproducten. De olievelden van Zis- tersdorf in Oostenrijk, welke door de Russen worden geëxploiteerd, hebben bezoek gehad van een speciale Sowjet- oliecommissie. Dit wordt in verband gebracht met de plannen voor een Oosteuropese oliecombinatie. Franziska Cratochwill, een blind Weens meisje zonder handen, heeft de zer dagen met goed gevolg een examen gedaan voor telefoniste van de Oosten rijkse posterijen. Tien jaar geleden tij dens de oorlog, werden haar handen afgerukt en sloeg het ..licht" haar uit de ogen door de ontploffing van een handgranaat, die ze had gevonden.... Ver. Staten eerst het Congres en hun bondgenoten zullen raadplegen, alvo rens een nieuwe stap in het Verre Oosten te doen. Dulles zou voorts, volgens de leden der commissie, ge zegd hebben, dat president Eisenho- wer niet voornemens is, een blok kade van de Chinese kust in te stellen. Deze senatoren verklaarden de in druk te hebben dat Dulles voor»era ,ïs is de Amerikaanse bondgenoten vol-, ledig op de hoogte te houden en te raadplegen, teneinde bij elk toekoms. tig optreden der verbondenen eensge zindheid te verzekeren. Kanonneerboten van de Chinese nationalisten blokkeren sinds gisteren de haven van Amoy, op het vasteland van China. Vier schepen kruisen voor de haven en laten geen enkel handels vaartuig passeren. Tenminste één Brits schip met een lading kunstmest is naar Hongkong teruggekeerd, omdat het de haven niet binnen kon komen. Nederland wordt genoemd a's behartiger De Israëlische radio-omroep heeft Vrijdagavond omgeroepen, dat de mo gelijkheid bestaat dat Nederland na het verbreken der Russisch-Israëli- sche betrekkingen, de belangen van Israël in de Sowjet-Unie zal behartigen Het ministerie van Buitenlandse Zijken in Den Haag kon nog geen commentaar op dit bericht geven. Dc raadsman van de Amerikaan Ha- rold J. Adonis, heeft aan de minister van Justitie het verzoek gedaan Adonis, in afwachting van de beslissing over zijn door de Verenigde Staten gevraag de uitlevering, in vrijheid te stellen, onder door de minister te bepalen voor waarden. Gisteravond zijn de twee detectives uit New Yersey, die speciaal naar Ne derland waren gekomen, zonder Adonis per KLM-toestel naar Amerika terug gekeerd. De minister van Economische Zaken heeft een tweedaags w-erkbezoek ge bracht aan stad en provincie Gronin gen. Tijdens dit bezoek heeft hjj te kennen gegeven, dat de soda-industrie definitief in Delfzijl zal woorden geves tigd. De vestiging van nevenbedrijven is niet onwaarschijnlijk. De minister deelde verder mede, dat er binnen een maand een nieuwe industrialisatienota zal worden ingediend. De heren Go en Sunito, die door Ne derland zijn uitgewezen, zijn gisteren in Djakarta aangekomen, waar zij door honderden werden begroet. Ook was een lid van de sectie buitenlandse za ken van het parlement aanwezig. Zij werden met bloemen omhangen en in optocht van het vliegveld naar het kantoor van het Indonesische pers bureau Antara gebracht. Het Perzische plaatsje Toeroet, gele gen op ruim 300 km ten Oosten van Teheran, is door een aardbeving volko men verwoest. Vrijwel alle inwoners in totaal vijftienhonderd, zijn gedood of gewond. Artsen en eerste-hulpmate- riaal zijn naar de plaats van de ramp gezonden. Volgens nadere berichten zijn er al leen in Toeroet zeker duizend doden. Vijf en dertig honderd personen zijn naar schatting dakloos. Zeven dorpen zijn verwoest, drie zwaar beschadigd. Een groot gevaar in Zeeland vormt de mogelijkheid van broei in het door de overstroming vochtig geworden hooi. Hooistekers controleren daarom alle hooibergen, die in het water hebben gestaan. Wordt de ijzeren staaf heet, dan wordt de berg gespit, teneinde de haard te verwijderen Het proces-Oradour De veertien Elzassers, die tezamen met zes Duitsers te Bordeaux zjjn ver oordeeld wegens hun aandeél in de massamoord te Oradour-Sur-Glane in Juni 1944, zijn van hun vonnis in hoger beroep gekomen. Onder hen bevindt zicb de ter dood veroordeelde sergeant Ge- orge Boos- De Duitse sergeant-majoor Karl Lenz, die eveneens ter dood werd veroordeeld, heeft ook beroep aangete kend. De andere verdachten zijn veroor deeld tot dwangarbeid of gevangenis straffen van vijf tot twaalf jaar. (Van een onzer redacteuren) j/ORPORAAL-CHAUFFEUR J. Boer van het regiment „Johan Willem Friso" viel de hoge eer te beurt, H.M. de Koningin te mogen brengen van Zevenhuizen, nederig gehuchtje in de Noordoosthoek van de Dertig Gemeenschappelijke Polders op Texel, naar de Oostersluis, waar de zee dit belangrijke waterschap zo verraderlijk besprong. Door het witbesneeuwde polderland schokkerde de jeep over het weggetje, stukgereden door zware drietonners, die in hoog tempo materiaal voor de zeewering hadden aangevoerd. Het tochtige legerwagentje kreeg, nog vlak bij Zevenhuizen, een tegenligger. Een gesloten jeep van de Rijkswaterstaat, waaruit tot grote verrassing van de weinige toeschouwers Z.K.H. Prms Bernhard stapte. Koningin en Prins begroetten elkaar hartelijk op deze afgelegen plaats, waar het rendez-vous ook voor hen kennelijk nog onverwacht kwam. De Prins was reeds om kwart voor tien met zijn particuliere sportvliegtuigje PH-PBB op „De Vlijt" aangekomen, om, vergezeld van wethouder S. de Waard de situatie bij de Oostersluis en aan de Noorderdijk op te nemen. De Koningin had de oversteek gemaakt met de „Dokter Wagemaker", die de normale dienst voer. HAAR bij de Oostersluis heeft de zee- wering ternauwernood het water geweld kunnen keren. De smalle dijk tussen Oost en de IJzeren Kaap was goeddeels weggevreten door de gulzige brekers van het hoog opgejaagde wa ter. Zelfs de mannen, die in een ver bitterde strijd met de elementen en het horloge het gevaar hieljten keren, kunnen niet precies meer navertellen, hoe alles in die bange nacht en het daaropvolgende etmaal is verlopen. Maar het is gelukt, en de Koningin heeft gezien hoe ernstig het er daar heeft voorgestaan. Terug in de comfortabele Cadillac, op de achterbank gezeten tussen de Commissaris der Koningin, mr dr J. E. baron de Vos van Steenwijk, en burge meester C. de Koning, liet H.M. zich ••aar een ander bedreigd punt brengen: de Noorderdijk, de smalle zandstrook, die de ondergelopen polder „Eendracht" van „Het Noorden" scheidt. Ook deze dijk heeft het gehouden, maar nog altijd zijn honderden mannen in volle iclie om de beschadigingen te herstel en en de kruin te verhogen. Het Alk- naarse aannemersbedrijf fa. Daalder >ouwt. met assistentie van 250 militai- en van het regiment ..Johan Willem "nso" en een aantal DU W.-arbeiders, een dubbele bekisting op de dijk, waar lussen zand wordt gestort. Ook dit object kon door H.M. de Koningin niet anders worden bereikt ''an in de jeep, dwars door een brede I p weiland Het gezelschap, dat bij de i igens achterbleef, zag in de verte de ëagline werken en volgde de donkere bet wit van ie be sneeuwde Noorderdijk. De Koningin i i zien over de gang van zaken in- ',,sn door kanitein Nahuijs. luitenant Cnlik"r en opzichter Boor. Zij waren bescheiden in hun mededelingen., maar PM. begreep ook zonder suggestieve uitleggingen, dat hier een enorm stuk werk was verzet. Zij sprak Haar grote waardering uit voor de betoonde ener gie. het andere IUIST waren de jeeps in wagentje zaten ir J. H. Burgt, hoofdingenieur-directeur van de Rijkswaterstaat in de directie Noord- Holland. en ir C. Krijn, hoofdingenieur van de Provinciale Waterstaat terug gekeerd op de Derde Dwarsweg, waar de auto's ter hoogte van boerderij „Lucrosa" geparkeerd stonden, toen de P.H.-P.B.B. naderde. Het vliegtuigje cirkeld» een paar maal laag over het land. Prins Bernhard, gezeten naast majoor Gcrben Sonderman. zwaaide naar zijn Gemalin, die deze begroeting enthousiast beantwoordde. De autotocht werd in snelle vaart voortgezet, dwars door de polder ..Eier- land", naar de vuurtoren op het Noor delijkste puntje van het eiland, waar de zee is doorgedrongen tot op luttele tientallen meters van het hoge duin, waarop, de stoei e stenen toren staat. De Koningin liet zich niet door de ijzig- koude Noordooster weerhouden om te voet door de besneeuwde duinstrook te gaan en af te dalen naar het strand. (Zie vervolg pag. 4) De vonnissen tegen de Elzassers, die indertijd tot dienstneming bij de SS ge dwongen zijn geweest, hebben in de El zas een storm van verontwaardiging veroorzaakt. Te Colmar hebben burge meesters en parlementaire afgevaardig den besproken. wat er moet gebeuren. Er is een actie begonnen om geld in te zamelen voor de gezinnen der ver oordeelden. Men meent, dat de betrok ken militairen hadden behoren te wor den vrijgesproken en dat de ware schul digen, de commandant van de SS-divisie Das Reich, generaal Lammerding, en kapitein Kahn, die de betrokken com pagnie commandeerde en de slachting aanrichtte, moeten worden opgespoord en voorgeleid. De Britse autoriteiten hebben echter over de uitlevering van Lammerding, die in Dusseldorf woont, nog geen beslissing genomen. Men vreest, dat het komende weekend demonstraties zullen worden gehouden. De prefecten uit de Elzas hebben in Pa rijs met de regering overlegd, wat zij moeten doen ter handhaving van de or de. Reeds is om een debat in de Natio nale Vergadering gevraagd. Van het vonnis van het militaire tri bunaal te Bordeaux is slechts beroep op de Hoge Raad mogelijk. Deze gaat alleen de toepassing van de wet na. doch sDreekt zich over het vonnis zelf niet uit. De Franse maarschalk Juin is per vliegtuig uit Parijs naar Indo-China vertrokken. Hij zal ook een bezoek aan Korea brengen. Donderdagavond is te Edinburgh in Schotland een nieuwe brieven bus, de enige, die in Schotland tot het opschrift „E 2 R" (Elisabethll Reginadroeg, opgeblazen. De bus was op 22 November van het vo rige jaar geplaatst en sindsdien waren al eerder pogingen aange wend het bouwsel op te blazen. Ook werd de bus al eens bescha digd door hamerslagen. Men schrijft de aanslagen toe aan Schotse nationalisten, die zeggen dat de Engelse koningin wel de tweede Elisabeth van Engeland, doch de eerste van Schotland is. In een hoofdartikel over de Neder landse Militaire Missie in Indonesië schrijft de „Suara-Merdeka". dat als men het sentiment laat meespreken dit tot ongewenste gevolgen kan lei den. Men moet alvorens een besluit in deze te nemen de zaak van alle kan ten overwegen. „Wij voor ons Oaseren deze overwe gingen op de practische behoefte en op die wijze kan het leger er de vruchten van plukken". De „Suara Merdeka" wijst er op dat de missie wat de voertaal betreft geen moeilijkheden ontmoet. De leden ervan zijn in staat in het Indonesisch onderricht te geven, indien dit nodig is. E" ,in,?ien zÜ toch te weinig Indone sisch kennen, kunnen zij hun toevlucht nemen tot de Nederlandse taal, al is dat dan ook minder gewenst. Deze taal „IL r°„n Yan kennis het leger uitmaakt, hoeft voor de maatschappij geen bezwaar op te leveren. De poli- tieke bezwaren moet men zelf weten te overwinnen. Voor de invoer van kaas uit Neder land hebben de Westduitse autoriteiten gisteren een bedrag van 12.6 millioen DM vrijgegeven. Voor de invoer van dranken (behalve rum en arak) even eens uit Nederland is een bedrag van 60.000 DM toegewezen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 1