Impasse over Europese leger
na twee dagen opgelost
Eisenhower is bereid tot
ontmoeting met Stalin
Sultan
tegen
Hamid II beraamde coup
de Indonesische regering
Franse protocollen weer in studie
IS
Bacon-richtprijs
10 cent lager
F 63.5 millioen in
het Rampenfonds
Regering kocht buitenverblijf voor
politieke vluchtelingen
Westerling bood hem commando
over de APRA aan
Donderdag 26 FeBr. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaar8a"g No-11654
dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
J<LElN EUROPA" IS OPGELUCHT
Nog weinig vaststaands
over douane-unie
Met inpana van 1 Maart
Op drie voorwaarden
Zweeds vïiegtuig stortte
neer bij Eelde
WEERBERlCHl
Russische gezant verlaat
Israël
Korea voornaamste punt
in politieke commissie
Communisten worden uit
Georgia verdreven
Zuidslavisch Volksfront
krijgt nieuwe naam
ALLES fcfcRSÏ NAmK HET
RAMPENFONDS
Als tijdelijk onderdak tijdens hun onderzoektijd
De politieke gevangenen
worden zwaar bewaakt
Engelse taart (18 pond)
voor „Beurzen open''
Proces te D/akarta is
begonnen
PISSAREV OP WEG NAAR
RUSLAND
Strafvermindering voor
Indonesië-deserteurs
Balkanpact geparafeerd
MILITAIR LESTOESTEL
NEERGESTORT
Directie:
j. BIJLSVLA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
M KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 6264
Oen Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1.—. elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal f 6.05 per maand
r 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
DE ZES MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN van het „Kleine
Europa die gedurende twee dagen te Rome hebben geconfereerd, zijn er
gisteravond in geslaagd, de Frans-Duitse impasse over het Europese leger te
doorbreken. Zij hebben besloten, dat het verdrag inzake de Europese verdedi-
gingsgemeenschap in zijn tegenwoordige vorm aan de parlementen der aan
gesloten landen ter goedkeuring zal worden voorgelegd. De vijf protocollen,
die Frankrijk er aan had willen toevoegen, zullen door een commissie van mili
taire deskundigen worden herzien. Op deze wijze hoopt men te bereiken, dat
ze voor alle zes landen aanvaardbaar zullen worden. West-Duitsland had ze
gisteren reeds vóór de aanvang van de conferentie van de hand gewezen. De
ministers menen, blijkens het communiqué, dat na afloop van de conferentie
is uitgegeven, dat „het nodig is, een concreet bewijs te geven van hun wens
om het Europese eenheidsideaal te verwezenlijken".
DAARMEE Is in feite voldaan aan een
Amerikaanse wens. De republikeinse
regering heeft immers onlangs te ken
nen gegeven, dat mislukking van de po
gingen, om tot de oprichting van een
Europees leger te geraken, het einde van
de Amerikaanse hulp in de huidige
vorm zou kunnen betekenen. Nog voor
de ministers gisteren hun besprekingen
hervatten, ontving de Italiaanse premier
De öasperi de Amerikaanse ambassa
deur in het gebouw, waar de conferentie
werd gehouden. De Gasperi kon toen
reeds verzekeren, dat een accoord op
handen was.
Nog in de loop van de dag hebben de
deskundigen gezocht naar een formule
die de Franse verlangens voor alle deel
nemende landen aanvaardbaar zouden
kunnen maken. Zij zijn hierin niet ge
slaagd. Afgesproken is toen, dat Frank
rijk zijn eisen opnieuw z?l formuleren.
De deskundigen zullen dan voor de
tiende Maart de protocollen in een alge
meen aanvaardbare vorm gieten. Intus
sen kunnen de aangesloten landen de
parlementaire behandeling van het
Europese verdrag voortzetten. „Aange
kleed" of niet gewijzigd wordt het
verdrag in dit stadium niet meer, al zal
Frankrijk de protocollen er aan hechten
voordat de Nationale Vergadering er het
hare van gaat zeggen.
Generaal De GauHe handhaaft echter
zijn strikte afwijzing van de herbewa-
Blijkens de berekeningen van het
Landbouw-economisch Instituut leiden
de jongste prijsverlagingen voor im-
portgranen tot een daling van de kost
prijs in de baconmesterij van tien cent
per kg koud geslacht gewicht. In dter-
leg met de Stichting voor de Land
bouw heeft de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening beslo
ten de richtprijs voor baconvarkens
per 1 Maart a.s. dienovereenkomstig
te verlagen en derhalve op 2,38 per
kg geslacht gewicht te brengen.
DC overnameprijs van naar Engeland
te exporteren bacon, die sedert 8 De
cember 1952 is gebaseerd op de richt
prijs, verminderd met een prijsuitslag
van tien cent, zal derhalve met ingang
van 1 Maart op f 2.28 per kg geslacht
gewicht worden gesteld.
De regering van Guatemala heeft
zich solidair verklaard met de Argen
tijnse en Chileense aanspraken op de
Britse gebieden in de Antarctische
wateren.
President Eisenhower is bereid tot een
ontmoeting met Stalin en met iedere
andere staatsman, indien hieruit iets
goeds kan voortvloeien. Voor een onder
houd met Stalin zou aan drie voorwaar
den moeten worden voldaan: het zou in
overeenstemming moeten zijn met het
geen het Amerikaanse volk van zyn
president wil; het zou moeten plaatsvin
den met medeweten van de bondgenoten
en vrienden der Verenigde Staten en er
zou hoop moeten bestaan op een resul
taat dat bijdraagt tot de vrede.
De Amerikaanse president, die dit
mededeelde op een persconferentie, ver
klaarde zich verder bereid, de maar
schalk ergens halverwege tussen de Ver.
Staten en de Sovjet-Unie te ontmoeten.
Hij gaf verder als ziin mening te ken
nen. dat ieder vredesprogram enige be
palingen moet bevatten, die maken dat
het wordt nageleefd, b.v. door ïnspec-
ties.
Eisenhower kantte zich ertegen, dat
de overeenkomsten met Rusland, die oe-
trekking hebben op de geallieerde po
sities in Berlijn en Wenen zouden wor
den ongezegd. Dit zou leiden tot grotere
moeilijkheden in deze steden. Ook wei
gerde hij zich in critische zin uit te
laten over de ondertekening tijdens de
oorlog van overeenkomsten met Rus
land. Hij achtte het volkomen juist, dat
men tijdens de oorlogsjaren had Ge
poogd, op basis van vriendschap met de
Sovjet-Unie samen te werken. Wat de
V. S. thans doen, is niet anders dan het
verwerpen van verdraaide interpreta
ties van deze overeenkomsten.
Gistermiddag plus minus half één is
een Zweeds militair vliegtuig, type
Saab-Safir, ter hoogte van het vlieg
veld Eelde neergestort. De piloot kon
zich door middel van een parachute
redden. Hij bekwam slechts enkele
schaafwondjes. Het toestel vloog in
brand en werd totaal vernield.
Naar verluidt zijn generaal Zahedi en
twintig andere personen, o.w. oud-minis
ters en senatoren, Woensdag te Teheran
in arrest gesteld. Zij worden beschul
digd van samenzwering tegen de veilig
heid van de Perzische staat.
Verwachting tot hedenavond
FRAAI WEER
Droog en over het algemeen zon
njg weer. Koude ochtend met
hier en daar mist. Vanmiddag ech
ter zacht voor de tijd van hei
jaar. Weinig wind.
VRIJDAG: Zon op 7.31, ondei
18.16. Maan op 17.07, onder 6.59.
Nu Rusland zijn diplomatieke be
trekkingen met Israël heejt verbro
ken, heejt ook de Russische gezani
X'ershov het land moeten verlaten
Hier ziet men hem (rechts, met bril
net zijn echtgenote op het bure.a
voor uitreisvisa m 2 el Aviv.
pening van Duitsland in de tegenwoor
dige vorm. Bidault zal het dus stellig
nog zwaar te verduren krijgen.
QVER het Nederlandse voorstel tot vor-
ming van een douane-unie, dat
eveneens uitgebreid is besproken, valt
minder te vertellen. De leidende ge
dachten van het plan hebben algemeen
instemming ondervonden. Over de de
tails willen de ministers zich nognider
beraden. De Franse minister Bidault
heeft te kennen gegeven, dat hij voor
de gemeenschappelijk markt een afzon
derlijk verdrag wenst en dat dit punt
niet in het statuut voor de politieke ge
meenschap kan worden opgenomen.
De politieke commissie der V.N. heeft
gisteren de agenda voor haar bespre
kingen vastgesteld Korea komt hierop
voor als punt I, verder staan er o.m. op
een Griekse klacht over het vasthou
den van Grieken door Bulgarije, de
ontwapeningskwestie, gemeenschappe
lijke maatregelen van de V.N., de be
noeming van een secretaris-generaal en
een rapport van de afgetreden functio
naris over de personeelspolitiek der
V.N.
De oud-senator Cabot Lodge, leider
der Amerikaanse delegatie, heeft in een
scherpe rede de Russische machtheb
bers ervan beschuldigd, de oorlog in
Korea te voeren tot de laatste Chinees.
Voorts liet hij een scherp protest horen
tegen de vervolging van Joden en an
dere godsdienstige groepen in de Sov
jet-Unie.
Na 1 Maart a.s. zullen in de Ameri
kaanse staat Georgia leden van de com
munistische partij en personen, die zich
bezighouden, met ondermijnende activi
teit, buiten de wet worden gesteld. Al
dus een besluit van de wetgevende ver
gadering van de staat. Tot die datum
krijgen leden van ondermijnende orga
nisaties de tijd om uit die organisaties Vc
treden of de staat Georgia te verlaten.
Na die datum zal overtreding van de
wet gestraft kunnen worden met een
boete van maximaal 20.000 dollar en ge
vangenisstraf variërend van 1 tot 20
jaar.
Het Zuidslavische Volksfront heeft een
nieuwe naam aangenomen. Het heet
voortaan „Socialistisch verbond van
Zuidslavische werkers". Een federaal co
mité van 155 en een controlecommissie
van 19 leden zijn gekozen. Tot de geko
zenen behoort o.m. maarschalk Tito.
SNELTREIN BRUSSEL—AMSTERDAM
ONTSPOORD
De sneltrein BrusselAmsterdam is
gistermiddag in het station te Schaer-
beek bij Brussel ontspoord. De locomo
tief en het voorste wielenstel van een
wagon zijn uit de rails gelopen en in het
grint vastgelopen. Persoonlijke onge
vallen deden zich niet voo doch het
treinverkeer werd enigszins gestoord.
Tot gisteravond is bij het Nationale
Rampenfonds een bedrag binnenge
komen van 63,5 millioen gulden.
Flierbij bevinden zich 2 millioen
gulden, die juist uit Curagao waren
ontvangen. Dinsdagavond was de stand
59,7 millioen gulden.
Geen rechtstreekse hulp
Steeds meer verzoeken komen er bij
het hoofdkantoor van het Nationale Ram
penfonds binnen om zelf een bestemming
te mogen geven aan de opbrengst van
locale inzamelingen. Hoewel de bedoeling,
die aan een dergelijk streven ten grond
slag ligt, ongetwijfeld sympathiek is, moet
iedereen beseffen, dat hierop niet kan
worden ingegaan. Het zelf beschikken
over gelden zou aanleiding kunnen geven
tot de grootste onbillijkheden, waardoor
sommige plaatsen als het ware dubbele
hulp zouden krijgen en andere te weinig
Het Nationale Rampenfonds treedt op als
de overkoepelende organisatie om overal
steun te verlenen, waar deze nodig is.
TIJDENS DE GISTEREN VOORTGEZETTE BEHANDELING van de be
groting van Justitie heeft minister Donker meegedeeld, dat hij in Gelderland
een buitenverblijf heeft aangekocht, waar politieke vluchtelingen, die recht
streeks van achter het IJzeren Gordijn komen, tijdens hun onderzoektijd kun
nen verblijven. Sinds Mei 1945, aldus de minister van Justitie, zijn in
Nederland 25.000 politieke vluchtelingen aangekomen, waarvan er 2500 weer
zijn weggegaan. Bij die 25.000 waren o.a. 13.000 Ambonezen, 2300 Polen,
4200 displaced persons en 461 Russische mennonieten. De begroting van
Justitie werd ten slotte z.h.s. aangenomen, met aantekening, dat de CPN-fractie
tégen was.
ben bepaald, dat de geestelijke verzor
ging van buitenkerkelijken ten deel kan
vallen aan hen, die verzorging van
geestelijken en andere gezindten afwij
zen, Dit om geestelijk nihilisme te voor
komen.
gij de replieken zei- de heer Diepen
horst (AR) de Ambonezen niet ge
lijk te willen schakelen met de vluch
telingen, zoals de minister deed. Het
door de minister genoemde cijfer van
25.000 geeft volgens hem dan ook een
scheef beeld.
Komende op het gevangeniswezen zei
minister Donker voorts, dat de gestich
ten te Breda, Hoorn, Leeuwarden en
Groningen sterk beveiligd zijn. Op het
moment houdt een detachement politie
te Breda voorlopig de wacht, tot defi
nitieve voorzieningen zijn getroffen.
Recreatie bestaat daar nu slechts voor
afzonderlijke groepen en niet meer
voor alle gevangenen tezamen.
Als ongewenste politieke activiteit in
Nederland kwalificeerde minister Don
ker het deelnemen aan links en rechts
extremistische activiteiten. Dit geldt
ook voor buitenlandse journalisten, al
dus de minister, en dus ook voor Pis-
sarev en voor de Indonesische journa
listen Go en Sunito.
De minister verklaarde voorts, te heb-
In het Zaterdagavondprogram
ma van de „Beurzen open, dijken
dicht" zal een Engelse taart van
18 Engelse ponden worden ver
loot, die gistermorgen de Neder
landse ambassadeur in Londen,
mr D. U. Stikker is aangeboden
en gistermiddag per KLM op
Schiphol aankwam. Twee ex-mili
tairen die tijdens de oorlog in ons
land gelegerd waren, de heren G.
Wetting en E. M. C. Carty, zijn
op het idee gekomen voor het ge
troffen Nederland eenzelfde taart
te bakken, als zij schonken voor
de Engelse rampgebieden. Deze
bracht liefst f 14.000 op. Beide
bakkers besteedden er ruim 80
manuren aan. De taart kan een
jaar worden bewaard.
DRIE JAAR NADAT RAYMOND WESTERLING zijn geruchtmakende
coup tegen Bandung ondernam, met de bedoeling, uiteindelijk de macht in
indonesië te grijpen, moet thans een van zijn vrienden, Sultan Hamid II van
Pontianak, zich voor het hooggerechtshof te Djakarta verantwoorden wegens
opstand tegen het wettige gezag. De sultan wordt er namelijk van beschuldigd,
dat hij zich in Januari 1950 heeft gevoegd bij de onder bevel van Westerling
staande strijdorganisatie APRA, teneinde met deze Bandung te veroveren. Het
uiteindelijk doel was, de regering van Indonesië in handen te krijgen, de
minister van Defensie, diens staatssecretaris en de chef staf dood te schieten en
de macht over te nemen, wanneer het kabinet zich niet accoord verklaarde met
de instandhouding van de door de Nederlanders gevormde deelstaat Pasundan.
Subsidiair wordt hem ten laste gelegd, dat hij Westerling of Frans Najoan
heeft opgedragen, de staatsgreep uit te voeren, dan wel hen ervan op de hoogte
heeft gesteld, dat het kabinet op 24 Januari 1950 des middags zou vergaderen
en hun een plattegrond van de vergaderplaats heeft overhandigd.
mogelijk was, foto's te maken. In de
zaal werd fotograferen niet toegestaan.
Nadat de acte van beschuldiging was
voorgelezen, erkende de sultan op een
vraag van de president, mr Wirjono,
schuldig te zijn aan het nog meer sub
sidiair ten laste gelegde, namelijk dat
hij Westerling en Najoan heeft pogen
over te halen, de reeds genoemde drie
personen te vermoorden en de minis
ters onwettig van hun vrijheid te be
roven. Overigens ontkende hij iedere
schuld. Aan de aanval op Bandung zei
hij geen deel te hebben gehad.
Uit het verdere verhoor bleek, dat
Hamid II Westerling Op 24 Januari in
een café te Djakarta had ontmoet. Hij
had reeds eerder van hem gehoord, o.m
in verband met de zuiveringsactie op
Celebes, en vroeger al eens met hem
r\E belangstelling voor deze zaak was
zeer groot. Reeds enige uren was
het ongewoon druk in de omgeving van
het gebouw van het Hof, dat gelegen
aan het vroegere Waterlooplein on
der het Nederlandse gezag de Raad vap
Indië herbergde. Militaire politie en le
den van de mobiele brigade zetten het
erf van het gebouw af. Slechts perso
nen die in het bezit waren van een spe
ciale toegangskaart werden toegelaten.
De sultan werd reeds om zes uur des
morgens met een luxe auto naar de zit
tingszaak gebracht. De persfotografen
waren er toen nog niet, zodat het niet
over politieke kwesties gesproken. Wes
terling had toen gezegd, dat hij er te
gen was, dat Sukarno president zou
worden.
Westerling vormde APRA
Tevens vertelde hy, dat hy een strijd
macht had gevormd, de APRA. Hij bood
de sultan het commando hierover aan.
Hamid verklaarde, dat hij dit aanbod
had afgewezen. Westerling had tevens
gesproken over zijn voornemen een
aanval op Bandung te doen. Hamid had
na deze samenkomst tweemaal een be
spreking over deze zaak met vice-presi
dent Hatta. In een latere bespreking
met Westerling verklaarde hy zich be
reid, het commando over de APRA op
zich te nemen, mits deze uitsluitend uit
Indonesiërs zou bestaan, en mits hem
haar ligging en bewapening, alsmede de
herkomst van haar fondsen zon worden
medegedeeld. Aan deze voorwaarden
werd voldaan.
Op een verdere vraag van de presi
dent over het doel van de APRA zei
Hamid, dat deze strijdmacht was be
doeld ter handhaving van de federale
status van Indonesië. Het was namelijk
de bedoeling, deze op te heffen.
De aanval op de regering ging niet
door, omdat de kabinetszitting een half
uur eerder was afgelopen, dan was
voorzien, en omdat Westerling niet de
beschikking kon krijgen over de nodige
wapenen. Ook wilde Hamid toen al de
aanval niet laten doorgaan. Overigens
ontkende hij, dat hij zich reeds bij de
APRA had gevoegd. Aan de gestelde
voorwaarden was nog niet voldaan
Ook vertelde Hamid, dat hij Westerling
had uitgescholden, toen deze hem van
de aanval op Bandung vertelde.
Aan het einde van de zitting steloe
de president vast, dat verdachte niet
in staat was geweest, de gestelde vra
gen helder te beantwoorden. De behan
deling is geschorst tot Zaterdag. Dan
zullen getuigen worden gehoord.
Pissarev in de auto, waarmee hij
naar de Russische sleepboot werd
gebracht, die hem naar zijn vader
land zal voeren.
Met zeesleepboot „Priliv"
Gisteravond tegen zeven uur heeft
de door de Nederlandse regering uit
gewezen Russische journalist L. Pissa
rev aan boord van de Sovjetrussische
zeesleepboot „Priliv" de terugreis naar
zijn land aanvaard.
De heer Pissarev was al des middags
te vier uur onder politiebegeleiding per
auto naar het Steenen Hoofd te Am
sterdam gebracht, waar de „Priliv"
sinds twee dagen voor anker lag. Hij
bleef met zijn begeleiders in de auto
tot omstreeks kwart over zes, toep hij
over de loopplank van de zeesleepboot
werd geleid. Een auto van de Russische
ambassade wachtte op de kade, totdat
de „Priliv" zich van de wal had los ge
maakt.
Zij pakten flink aan in de
rampgebieden
Drie van de zes Indonesië-deser
teurs, die op 1 Februari te Schoon
hoven in voorarrest zaten en dadelijk
hun diensten voor hulpverlening in
het rampgebied aanboden, stonden gis
teren voor de krijgsraad te velde West
terecht. Deze Amsterdamse jongens,
behorende tot een groep van 1700,
die in 1946/48 weigerden naar Indo
nesië te vertrekken en die eerst drie
maanden geleden gearresteerd konden
worden, zagen hun dienstvaardigheid
beloond met een half ]aar verminde
ring van straf.
Omdat zij dadelijk hadden aange
pakt en zich te Ouderkerk aan de
IJsel en elders flink gedroegen, vorder
de de auditeur/militair tegen twee hun
ner, die van inschepingsverlof waren
weggebleven, zes maanden gevange
nisstraf met aftrek van voorarrest. Te
gen de derde deserteur werd een jaar
met aftrek gevorderd. De auditeur/mi
litair zei. dat deze verzachting van
straf in het licht der daden van de
verdachten bij de watersnood op haar
plaats was. De krijgsraad velde aan de
eisen conforme vonnissen.
Griekenland, Turkije en Zuid-Slavië
hebben Woensdag te Athene het ver
drag voor vriendschap en samenwerking
geparafeerd, waarover eind vorige week
overeenstemming werd bereikt.
Het verdrag zal Zaterdag, na te An
kara ondertekend te zijn. worden gepu
bliceerd. Een der tien artikeicn bevat
de wens, aal verdere militaire samen
werking tussen de drie landen zal ont
staan. Een defensieverdrag, waarover
reeds besprekingen gaande zijn, zal in
Maart worden ondertekend.
Een militair lestoestel stortte gister
morgen in de buurtschap „Klein Para
dijs1 te Beekbergen neer. De beide in
zittenden, de piloot-instructeur Kelder
uit Den Haag en de sergeant-vlieger
van de Zee, kwamen met de schrik
en enig letsel vrij. Het vliegtuig werd
geheel vernield. De oorzaak van hei
ongeval is nog onbekend.
Naar wij van de zijde van mr Wolt
huis te Groningen vernemen zal de
stichting Oud-politieke Delinquenten
haar werkzaamheden voortzetten, aan
gezien de Haagse kantonrechter by het
proces tegen de staat en dr W. Drees
de stichting naar zün mening niet heeft
gekwalificeerd als een verboden vsr-
•niiging.
