Redactie van „Tagliche Rundschau" wordt om de haverklap gezuiverd Zal Charles Bohlen als ijsbreker fungeren? Goebbels lijfblad werd spreektrompet van de Sovjet-bezetting De bloedige Mau-Mau-ierreur in Kenia leeft weer op Joumalistielw beslommeringenm Oost-Duitsland Vroegere Tass-correspondent nam ex-nazi redactie in dienst Tweehonderd dorpsbewoners werden op barbaarse wijze afgeslacht Leiding barust nu bij paedagoog Dwaze beschuldigingen tegen nieuwe ambassadeur der V S. m Moskou zijn afdoende weerlegd Grote kans hangt af van omstandigheden Buitenlandse invloeden achter haatcampagne VRIJDAG 10 APRIL 1953 (Van onze correspondent DE VORIGE WEEK hebben hier in West-Berlijn twee redacteuren van orgaan der Sovjet-Russische Controle-Commissie, toevlucht gezocht. Een buitenland. Von Wulknitz, een bekende figuur uit Goebbels' ministerie diensten aan de Sovjets aanbood en nu naar West-Berlijn is gevlucht. Als liche Rundschau" gewonnen overtuiging, dat de Sovjet-Unie in werkelijkheid geheel niet nastreeft, benevens zijn dreigende inhechtenisneming. Deze schiedenis in herinnering van het enige dagblad in Duitsland, dat zich de Wat de „Tagliche Rundschau" schrijft, is de mening der Sovjets zelf. de „Tagliche Rundschau", het officieel hunner was de chef van de redactie van propaganda, die in 1948 zijn redenen noemde hij zijn bij de „Tag- het herstel der Duitse eenheid in het vlucht brengt opnieuw de roerige ge spreekbuis van Karlshorst mag noemen. UET BEGON in Mei 1945. Toen de soldaten van het rode leger nog volop bezig waren de laatste vij andelijke weerstandsnesten in de gewezen Duitse hoofd stad uit te roeien, legden andere leden van deze strijdkrachten reeds de grondslag voor een naar de wensen van Moskou fun gerend bezettingsregiem. Op een goede morgen van deze gedenkwaardige Meimaand reed een Sovjet-Russische autokolonne, vanuit Karls horst komend, de Prenz- lauer Allee af, zwenkte de straat Prenzlauer Berg in en stopte enkele ogenblik ken later met een ruk ach ter de tuinen van het grote ziekenhuis Friedrichshain. De enkele voorbijgan gers, die zich weer op straat waagden, bleven een ogenblik nieuwsgierig staan. Uit de auto's klommen geen zwaar bewapende rode ar- misten, maar uitsluitend Sovjet-Russische officieren, die alleen met een revolver waren bewapend en er he lemaal niet naar uitzagen, alsof ze wekenlang in de voorste linies van het front hadden gestreden. Hun laar zen waren blinkend gepoetst. Hun nieuwe, olijfkleurige blousen glansden in het licht van een zwakke Meizon en ook hun ronde petten had den van stof of kruitdamp blijkbaar nog nooit iets ge merkt. De onmiddellijke nabij heid van het ziekenhuis liet vermoeden, dat het hier le gerartsen betrof, die waar schijnlijk een nieuw lazaret zochten, maar deze veron derstelling bleek spoedig een vergissing te zijn. De offi cieren toonden namelijk niet de geringste belangstelling voor het ziekenhuis aan hun rechterzijde. Met ze kere schreden stapten zij op een groot grijskleurig ge bouw toe, dat juist aan de overkant van de straat was gelegen De toekijkende voorbij gangers kenden het grote ziekenhuis met het prachti ge aangrenzende park. Zij kenden echter ook het ge bouw am Friedriehshain 22. Daar was jarenlang de re dactie van Goebbels' lijf blad, de „Völkischer Beo- bachter", gehuisvest ge weest. Wat de Sovjets hier wilden, konden de toeschou wers slechts vermoeden. „Ze demonteren de Völki scher Beobachter", fluister den enkele elkaar schuchter toe. In dit geval hadden zij zich echter voor de tweede keer in de bedoelingen der rode officieren vergist. Zij betraden het gebouw, in specteerden de vertrekken en in plaats van het perso neel bijeen te roepen om de inrichting te demonteren, gaven zij bevel het bedrijf weer geheel in gereedheid te brengkn. Ieder keek ver baasd. Zou dit misschien een misplaatste grap zijn? UET ANTWOORD BLEEF NIET LANG UIT, want reeds enkele dagen later werd in de kiosken van het destijds nog ongedeelde Berlijn een nieuwe krant te koop aangeboden. Ze had het robuste, brede formaat van de gewezen „Völkischer Beobachter", was druktechnisch uitstekend verzorgd en van bui tengewoon goed papier vervaardigd. „Tagliche Rundschau, orgaan van de Sovjet-Russische militaire administratie in Duitsland", las de koper, als hij het blad in handen nam. „Niet slecht", heeft hij destijds ongetwijfeld gedacht, want in vergelijking met de organen der andere bezettende mogendheden was de „Tagliche Rundschau" een ware luxe uitgave, om van de andere kran ten, die langzamerhand weer verschenen, in het geheel niet te spreken. Hij bevatte meer dan driemaal zoveel papier als de overige bladen en werd boven dien voor een prijs aangeboden, die ver onder de productiekosten lag. krant. Hij werd gearresteerd, omdat hij te veel vriendschap met personen uit 'Vest-Berlijn had gezocht. In de plaats- van Bergelson kwam kapitein Pereswetow, die in het bijzonder voor de feuilletonrubriek verantwoordelijk was. Door de Duitse medewerkers van de krant werd hij als een zeer intel ligente, vriendelijke man gekarakteri seerd, die veel liefde voor het toneel toonde en een groot bewonderaar van de Franse letterkunde was. Pereswetow werd spoedig verliefd op zijn secretaresse, Ingeborg Kretsch- mann. Dat was in de ogen van Kirsa- now zijn eerste fout. Toen hjj kort daarop bovendien een recensie over Poesjkin in de „Tagliche Rundschau" liet afdrukken, waarin de beroemde dichter meer als Rus dan als sovjet mens werd geprezen, was ook zijn beurt gekomen. Hij werd door de NKWD uit zjjn bureau gehaald en verdween voor altijd. De weg van Pereswetow volgden spoedig de chef van de corresponden tieafdeling, majoor Bloch, en de chef van de redactie buitenland, Sigismund Epstein. Beiden waren nauw met el- 20 MAAKTE de Berlijnse bevolking kennis met het eerste product van de Sovjet-Russische journalistiek in Duitsland. Wie de krant eigenlijk maakte Herhaaldelijk werd deze vraag onder buitenlandse correspon denten gesteld. Men reed naar de rode persclub in Weissensee, men sprak met rode persofficieren, maar niemand slaagde er in dit geheim te onthullen. Tot het met dit geheim juist zo ging als met de meeste andere en het nog slechts een geheim was voor degenen, die meenden het te behoeden. In de schafttijden kon men op het grote plein voor het redactiegeoouw dikwijls een breedgeschouderde, ge zette officier waarnemen. Hij maakte enigszins de indruk van een teddy beer, die sluw uit zjjn kleine, toege knepen ogen keek. „Dat is toch Kirsanow", zeiden en kele correspondenten, die het groot ste gedeelte van hun bestaan in Ber lijn hadden doorgebracht. En zjj had den geljjk. Deze gezette man met de handen op de rug en de korte, stevige benen was niemand anders dan de ge wezen Tass-correspondent in Berlijn A. W. Kirsanow, die in 1936 in Berljjn- Tempelhof zijn intrek had genomen en zolang in de gewezen Duitse hoofd stad was gebleven, tot het Duits-Sov jet-Russische vriendschapspact in kan nen en kruiken was. Toen keerde hjj naar Moskou terug en verscheen in 1945 in de tros van het rode leger op nieuw in Berlijn. CRITIEK UIT MOSKOU J^IRSANOW, nu in de rang van over ste, was ditmaal echter niet alleen. Hij had een hele staf medewerkers meegebracht, die mét hem de taak moesten volbrengen een Duitse Praw- da uit te geven. Hij moest een voor beeld voor de overige kranten in de Sovjet-zone zijn en de sovjetiserings- plannen van Moskou handig bemante len en gelijktijdig bevorderen. Do „Tagliche Rundschau" moest lang zaam het sprookje van de machtige, vredelievende en onzelfzuchtige Sov jet-Unie verbreiden, een taak die ook destijds niet gemakkelijk was. Kirse- now kreeg dit vlug genoeg in de ga ten. Reeds na korte tijd regende het ver wijten uit Moskou op zijn schrijfbu reau. De „Tagliche Rundschau" was geen strijdorgaan, dat zonder aarze len voortschrijdt, om de Sovjet-belan gen te verdedigen en de andere bla den te tonen, hoe men naar de smaak van Moskou een krant maakt. De cri tici uit Moskou vonden fouten, die van objectivisme tot cosmopolitisme reikten. In het bijzonder werd hem het verwijt gemaakt, dat hij niet energiek genoeg tegen anti-sovjetti- sche opvattingen ten velde trok. In zijn rapporten aan Moskou schoof hij de schuld van mislukkingen altijd op zijn medewerkers. Zo begon de grote zuivering in de redactiestaf van de „Tagliche Rundschau", die tot op de dag van heden nog niet is opgehou den. Van alle medewerkers, die Kirsa- nov in 1945 uit Moskou meebracht, bevindt zich momenteel geen enkele meer in vrijheid. J-JET BEGON MET majoor Bergelson, Bergelson, Georgiër van afstam ming, leidde de kunstredactie van de kaar bevriend en werden bijna gelijk tijdig gearresteerd. Hun werden ver- zoenlijk gedrag en westelijke afwijkin gen verweten. Kroongetuigen: een leeg pakje Chesterfield in het bureau van Epstein en een Frans tijdschift bjj Bloch. ZONDEBOKKEN £)E CRITIEK uit Moskou nam echter ook na al deze arrestaties niet af en zo zag Kirsanow geen andere uit weg dan ook de rest van zijn mede werkers als zondebokken naar de ge vangenis te sturen. De chef van dienst, eerste luitenant Schmelow, en de chef van de redactie binnenland, Bernstein, kwamen het eerst aan de beurt. De beschuldigingen bewogen zich zoals bij alle anderen om de zelfde punten: cosmopolitisme, weste lijke afwijkingen. Bij Schmelow kwam men tot deze slotsom, omdat hij in West-Berlijn gekleurde sokken, had gekocht. Bernstein trad naar de smaak van~Ki*sanow„ niet soherp-jge- noeg op tegen degenen, die afwijzend tegenover de volledige sovjetisering der binnenlandse verhoudingen ston den er, tot meer matiging aanraadden. Daarna kon eerste luitenant Rosen- feld zijn koffers pakken. De deftige chef van het secretariaat ging te westers gekleed en ontbrak te dikwijls op scholingsavonden. In plaats daar van verscheen hij des te meer in bars en nachtclubs. Kirsanow meende bij hem ook een te sterke belangstelling voor westelijke literatuur te moeten waarnemen. Rosenfeld verliet in ge zelschap van twee ambtenaren zijn bureau en werd onmiddellijk naar de N.K.W.D. te Karlshorst gereden. Van dit „bezoek" keerde hy niet meer te rug. VREEMDE BEVORDERING JNTUSSEN HAD zich van de Duitse medewerkers van de „Tagliche Rundschau" een dergelijke paniek meester gemaakt, dat zij in grote groepen van het werk weg bleven. Zij hadden er geen zin in om dezelfde weg als hun Sovjetchefs op te gaan. Er waren dagen, dat Kirsanow de grootste moeite had om zijn krant klaar te krijgen. Omdat hij geen andere uitweg vond nam hjj zonder veel te overleggen een aantal journalisten in dienst, die zich vooral in Goebbels' tijden hadden on derscheiden. Lidmaatschap van de NSDAP was plotseling geen belem mering meer. Zo geraakte lieden als Von Wülk- nitz in een krant, die het zich volgens haar eerste nummer tot taak had ge maakt het facismc in Duitsland mei wortel en tak uit te roeien. Alras sloeg ook het uur voor Kir sanow zelf. Nadat hij eerst nog zijn plaatsvervanger, de Oekrainse eerste luitenant Parchomenko, geboeid uit zijn bureau had laten afvoeren, kreeg hij zelf het bevel naar Karlshorst te komen. Waar hij sindsdien is geble ven, weet niemand. Officieel werd de redactie medegedeeld, dat Kirsanow voor een hogere post was uitverkoren. LEGE REDACTIE 2UN OPVOLGER liet wekenlang op zich wachten. Toen hij, Nemsehi- kow genaamd, uit Moskou aankwam, vono hij in de Duitse redactie nog slechts verlaten schrijfbureaux. Alleen de gewezen nazi-journalisten waren gebleven. Allerijverigst zocht hij nu weken lang naar nieuwe medewerkers. Zijn pogingen werden echter met zo wei nig succes bekroond, dat hij zich ge dwongen zag een beroep te doen op de propaganda-afdeling der Oost-Duitse communistische partij. Na enig gehar rewar de Oost-Duitse communisten waren over dit beroep helemaal niet in hun nopjes stelden zij Nemschi- kow 21 medewerkers ter beschikking Wie nu meent, dat Nemschikow voor dit „succes" van de zijde van Moskou enige waardering zou oogsten, vergist zich. Hij werd hoofdredacteur van de „Illustrierte Rundschau", die vrijwel niet gelezen wordt en zo onbeduidend is, dat negentig procent der Berlijners dit geïllustreerde tijdschrift helemaal niet kent. Moskou stuurde Nemschikow naar de geïllustreerde uitgave van de „Tag liche Rundschau" en de complete Sov jet-redactie weer terug naar de Sov jet-Unie. ENKELE WEKEN daarna nam de Sovjet-paedagoog, overste Sokolow, zijn intrek in de redactie am Frie drichshain 22. Hij bracht tegelijk een heel nieuwe redactiestaf met zich mede. De leden daarvan moeten nu proberen, wat geen van hun talrijke voorgangers is gelukt, onder de be volking der Sovjet-zone de overtuiging te vestigen, dat de Sovjet-Unie de grootste, sterkste, technisch het verst ontwikkelde en ook in alle andere op zichten niet te overtreffen macht ter wereld is. Men is hier in West-Berlijn benieuwd, hoe lang overste Sokolow het met zijn staf zal kunnen bolwer ken. Meer dan een jaar zijn zelfs de grootste optimisten niet bereid hem te geven; hij moge dan nog over zoveel paedagogische eigenschappen beschik ken. Het onrecht en het leed in de Sovjet-zone kan ook hij niet uit de wereld schrijven. CHARLES BOHLEN, AMERIKA'S NIEUWE AMBASSADEUR te Moskou, is de afgelopen weken het middelpunt geweest van een controverse, die hij ze niet heeft veroorzaakt. Senator McCarthy en enige aartsreactionnaire me e- standers, die er geen been in zien hun eigenbelang te bevorderen, ook waar ït ren koste van het landsbelang mocht gaan, hebben allerlei insinuaties omtienc Bohlen gepleegd. Deze strekten zich uit van zijn levenswandel (hij is gelukkig getrouwd) tot zijn politieke betrouwbaarheid. Deze dolle beschuldigingen had- Jen één goede zijde namelijk dat de dwaasheid der beschuldigingen en be schuldigers aan de oppervlakte kwam. Want twee Senatoren van groot ge wicht kregen inzage van een geheim dossier omtrent Bohlen, dat door de F.B.I. was verzameld. Zij konden daarin volgens alleszins betrouwbare publicaties niets ergers ontdekken dan een briefje van een typiste over Bohlen, waarin het tikmeisje had verklaard, dat de aanwezigheid van Bohlen haar een rüiing over de rug had bezorgd! Men moet constateren, dat het wel heel gevaarlijk is, indien dit soort briefjes in een serieus dossier voorkomen. Niettemin: de taak van de F.B.I. is bij de wet uiterst streng beperkt. Deze veiligheidsorganisatie heeft de opdracht onderzoeken in te stellen. Conclusies trekken kan zij echter niet. En uit dien hoofde zou de F.B..I. in haar taak te kort zijn geschoten eigenmachtig een dergelijk briefje, hoe dwaas ook, opzij gelegd te hebben. QE DRIJFVEER van het verzet der aarts-reactionairen tegen Bohlen was het feit, dat h(j door wijlen Pre sident Roosevelt in het verhitte brein van MacCarthy vermoedelijk een communist of „mede-reiziger" was benoemd om deel te nemen aan de besprekingen van Yalta en Pots dam. (Te Yalta werden o.a. de voor waarden neergelegd, waaronder de Sovjet Unie, enkele maanden na de capitulatie, zou kunnen deelnemen aan de oorlog in het Verre Oosten; te Pots dam werden de voorwaarden voor Ja- pan's capitulatie neergelegd). Nu kan men het roerend met Sena tor McCarthy eens zijn, dat Yalta en Potsdam, maar vooral Yalta, de Rus sen een welkome gelegenheid heeft geboden tot Zuid-Oost-Azië door te dringen en dat het een „ongunstige overeenkomst" is gebleken. Een geheel andere zaak is daaraan te verbinden, namelijk dat de Amerikaanse onderte kenaars van dit tractaat „subversieve lieden" waren. Om zich op deze gron den te verzetten tegen Bohlen's be noeming is de reinste dwaasheid. McCarthy zou evengoed de Republi keinse President Herbert Hoover van „sabotage" hebben kunnen beschuldi gen, omdat het tijdens zijn bestuur (1929) was, dat de afgestudeerde Charles Bohlen een positie verwierf in het Amerikaanse Ministerie van Bui tenlandse Zaken. UAN DE ALLERLAAGSTE sport van deze diplomatieke ladder wist Bohlen zich in negentien jaar tot ge- gajlUop te werken de topgraad. Dit is noch uitzonderlijk snel en ook niet uitzonderlijk langzaam. Althans in dien men de blik vestigt op hen, die de topklasse van het Amerikaanse corps van beroepsdiplomaten hebben bereikt. Niet alleen slaagt het leeuwendeel der functionarissen er uiteraard niet in zo hoog te stijgen, bovendien is hef Amerikaanse corps diplomatique ge lardeerd met vooraanstaande lieden, die als bijvoorbeeld Winthrop Al- drich, de huidige Amerikaanse am bassadeur in Londen een dergelijke functie verwierven om de grote bete kenis, die zij voor de heersende partij hebben gehad (Dit laatste komt veelal overeen met het fourneren van een indrukwekkende som geld aan de ver- kiezingskas van de partij). Indien de beschuldigingen aan het adres van Bohlen geuit, onweerspro ken waren gebleven, dan zou zijn nut in Moskou dat toch reeds proble- |)E BLOEDIGE OVERVAL, die leden van de Mau Mau-beweging dezer dagen deden op het inboorlingendorp Lari, ten Noorden van Kenya's hoofdstad Nairobi, heeft meer dan tweehonderd doden geëist. Vrijwel tegelijk met deze massale slachtpartij werden overvallen gedaan op twee andere dorpen en op een politiepost; ook daarbij vielen enkele tientallen slachtoffers. De bloedige terreur van de geheimzinnige Mau Mau is, nadat zij de laatste maanden weinig van zich deed horen, in volle kracht herleefd en dat is voor het Britse koloniale bewind een bittere tegenvaller. Met een dodencijfer van omstreeks vijfhonderd gedurende de laatste twaalf maanden op haar kerfstok is de Mau Mau de meest moorddadige verzetsbewe ging, die Afrika in de laatste halve eeuw heeft opgeleverd. Hoewel zij in feite slechts gericht is tegen het blanke gezag, behoren tot haar meestal gruwe lijk verminkte slachtoffers niet slechts Europeanen, maar ook vele inboor lingen, die niet met haar streven sympathiseren en die derhalve weigerden, de geheime eed te zweren. Reeds die eedsceremonie, die door toverdokters wordt uitgevoerd en waarbij de deelnemers dierenbloed drinken en met bokkenbloed worden ingesmeerd, bewijst het barbaarse karakter van de beweging. Haar leden wanen zich „heilige strijders", die onder bescherming van de geesten staan en zij vrezen pijn noch dood. WAT IN LARI GEBEURD IS, tart tedere beschrijving. Een groep van driehonderd met revolvers, speren, zwaarden en hakmessen gewapende terroristen is het dorp in de nacht binnengedrongen en heeft omstreeks vijftig hutten in brand gestoken. De uis droge stro vervaardigde hutten vatten direct vlam en een aantal oude mensen en kinderen, die met tijdig konden vluchten, kwam in de vlam men om. Toen de opgeschrikte over levenden, mannen, vrouwen en kinde ren, probeerden te ontvluchten stuit ten zij op een ring tot de tanden ge wapende omsingelaars en werden op gruwelijke wijze afgeslacht. Bij het schijnsel der vlammen wer den kinderen voor de ogen van hun moeders in stukken gehakt, zwangere vrouwen werden op de meest barbaar se wijze gefolterd en mannen weiden, nadat men ben gedwongen had dit alles aan te zien met speren en hak messen afgemaakt. Tot de slachtoffers behoorde ook het dorpshoofd Luka, die samen met drie zijner vrouwen in stukken weid gesneden. Vele uren later kwamen de eerste overlevenden bij verderop gelegen po litieposten aan om verbonden te wor den. Onder hen waren vele kinderen, wie een arm was afgehakt, vrouwen die onbeschrijvelijk nusnandeld waren en mannen met steea- en snijwonden over het gehele lichaam. Vele andere slachtoffers zijn onderweg aan bloed verlies bezweken. In allerijl opgecommandeerde politie- tioepen en burgerwachten wisten een groot aantal daders te arresteren. Zij bleken allen stamgenoten van de ver moorden te zijn. UET BLOEDBAD, dat over Lari kwam, herinnert aan de vreselijae moordexpedities, die zo kenmerkend waren voor donker Afrika uit de dagen vóór de blanke penetratie aan dergenjxe bloedieesten een einde maakte. Het feit, dat zoiets kon plaats vinden on danks de „staat van alarm" en ondanas de scherpe maatregelen en ondanks de versterking van de politie met vijfdui zend man troepen uit Engeland, heeft de koloniale autoriteiten geschokt. De gebeurtenissen bieden steun aan die leden der blanke gemeenschap, die de regering verwijten, dat zij het Mau Mau-kwaad veel te lang heeft laten voortwoekeren door haar politiek van schipperen en plooien. Een vergadering van kiesgerechtigden te Nairobie heeft een motie van wantrouwen in het kolo niale bestuur aangenomen en heeft Londen om onverwijlde torse maat regelen gevraagd. Er zijn thans nieuwe troepen en vliegtuigen onderweg en men neemt aan, aat de regering met groter gestrengheid dan tevoren zal optreden. Dat daarbij vele slachtoffers aan de kant van de Mau Mau zullen vallen behoeft niet te worden betwijfeld. Dat er door al de onrust en de krijgsbedrij ven een hongersnood dreigt, kan de ellende voor de inboorlingen nog slechte vergroten. Doordat de Mau Mau kans heeft gekregen zich uitstekend te organiseren (hoogstwaarschijnlijk met hulp uit het buitenland) en door dat zij in de afgelopen jaren zulk een enorme omvang kon aannemen, zal de overheid nog zeer geruime tijd een onverbiddelijke strijd tegen haar heb ben te voeren. Meer en meer helt men in Kenya over tot de mening, dat com munistische agenten van de anti- blanken-campagne gebruik maken voor de strijd tegen Engeland aan de Oost kust van Afrika. TN LONDEN zijn de politici het niet eens over de te volgen politiek. Voor al in de linkervleugel van Labour zijn velen van mening, dat alleen door een politiek van groter integratie en van sneller ontvoogding der inboorlingen (met als einddoel het verschaffen van zelfregering zoals aan de Goudkust, waar Engelands rol is uitgespeeld) een algemeen bloedbad voorkomen kan worden. In Kenya wijst men er echter op, dat de bovenlaag van ontwikkelde inboorlingen nog maar uiterst dun is en dat een „zachte" politiek in dit ge- va! gelijk staat met vluchten voor het ondergronds geweld van Moskou. De Britse kolonie Kenya, die Noor delijk begrensd wordt door Abessynië en Zuidelijk door Tanganyika, telt een inboorlingenbevolking van om streeks vijf millioen. Er leven voorts omstreeks 30.000 Europeanen en 90.000 Indiërs. Uit de aanwezigheid van deze immigranten uit India moet men stel lig de belangstelling verklaren, die de regering van Pandit Nehru koestert voor het proces tegen de gevangen genomen Mau Mau-leider Jomo Keny- atta. Dit is te minder verwonderlijk als men voor ogen houdt, dat India vrij wel de gehele Oostkust van Afrika be schouwt als „afzetgebied" voor zijn overbevolking, waarvan jaarlijks veie tienduizenden zullen moeten emigre ren. In het kader van deze emigratie- politiek is iedere verzwakking van be staande blanke regiems in Afrika be langrijk; de immigranten uit India zijn in het algemeen veel intelligenter dan de zwarte bewoners van Afrika's Oostkust en zij komen daardoor in allerlei handelszaken snel tot welstand. Alleen reeds uit een oogpunt van bescherming der autochtone bevolking koesteren de regeringen van Afrikaan se gebieden (met name die van de Unie van Zuid-Afrika) steeds groter CHARLES BOHLEN als Sir Stafford Cripps matisch is geheel nihil zijn ge worden. De buitenwereld, toch reeds verontrust door de merkwaardige wijze waarop Mc Carthy een Amerikaanse instelling als de „Voice of America" het propaganda-apparaat, heeft be- critiseerd, zou dan weinig vertrou wen hebben gesteld in Bohlen: hoe zou het State Departement immers reageren op de rapporten van een ambassadeur, die in eigen land al nau welijks persona grata was? r)E LUCHT IS THANS naar ieders oevrediging (behalve die van Mc Carthy)-gezaivërd. Bohten is vertrok ken en zal niet veel meer kunnen doen dan zijn oor te Moskou te luisteren leggen. Toch is zijn taak ietwat ge makkelijker dan die van zijn onfor tuinlijke voorganger George F. Ken- nan. Kennan beging de onvoorzichtig heid zich, als diplomaat, op ondiplo matieke wijze uit te laten over zijn Russische 'gastheren. Hij gaf daar mee het Kremlin een welkomen aan leiding om hem „persona non grata" te verklaren. Kennan was dit al ge weest sedert hij zo onvoorzichtig was de sluier om de anonymiteit op te lichten, die een tijdlang om het be faamde maandbladartikel had gehan gen, waarin hij (onder het pseudo niem van „X") .een pleidooi had ge houden voor een beleid van Rusland») „beteugeling" door de Verenigde Sta ten. Kennan en Bohlen zijn vrienden. Zij ziin voorstanders van dezelfde politiek. Het verschil tussen beiden Is. dat Kennan de meer spectaculaire figuur Is, die steeds graag aan de weg heeft getimmerd en derhalve wat meer „In het oog Is gevallen". Bohlen Is veeleer de dinlnmaat, bewust van de betrek- keP'l'ieid der dingen en de wenselijk heid over meer dan één nacht ijs te gaan. yANZELFSPREKEND is hij als am bassadeur in Moskou, in dezelfde onfortuinlijke positie als elk ander ambassadeur: zijn gangen worden na gegaan, zijn bewegingsvrijheid is be perkt, zijn personeel heeft tot taak hem en zijn staf te beluisteren en er rapport over uit te brengen aan het Kremlin. De grote „kans", die hjj maakt, Is dat de omstandigheden hem zullen dwingen de taak ve/i „jjsbreker" tus sen Oost en West op zich te nemen. Tijdens de oorlog was het Brittannië's Sir Stafford Crinps, die door het sim pele feit van zijn aanwezigheid in Moskou, juist op het ogenblik, toen de Russen hun draai namen van Hitier naar de Westelijke geallieerden, zich de rol van „brilliante staatsman" zag opgedrongen, die zoals de pers het uitdrukte „naarstig had ge ijverd voor een beter begrip tussen Oost en West". Ditzelfde cliché kan eventueel Bohler's deel worden. Het hangt slechts af van de vraag of Ma- lenkov's vredesmanoeuvre werkelijk heid of schijn is. bezwaren tegen de toelating van immi granten uit India. Zuid-Afrika heeft deze immigratie zelfs geheel verboden en dat is de voornaamste reden voor de slechte verhouding, die er tussen de beide landen van het Gemenebest be staat. MOET AANNEMEN, dat zowel Moskou als New Delhi met meer dan gewone belangstelling toezien op wat er in Kenya gebeurt. De Mau Mau, die stellig haar gruwelijke werk begon uit verzet tegen economische wantoe standen en politieke overheersing door Engeland, loopt grote kans een instru ment te worden in de handen van bui tenlandse machten. Het is niet waarschijnlijk, dat dit de bedoeling i's geweest van de merk waardige man, die haar in het leven riep en tot grootheid bracht, Jomo Kenyatta. Hij studeerde in Engeland, waar hij een blanke vrouw trouwde, die hij, toen hij het land verliet, met haar beide kinderen onverzorgd achter liet. Zij heeft nimmer nadien enig levensteken van hem ontvangen. jyjEN 4" TYT i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 9