Luc. Vrind bekijkt
wereld uit de
hoogte
de HOGE VELUWE KLAAR
oni bezoekers te ontvangen
VAN
SPANJE BIJKEUKEN
A-PACT
in de
Schiereiland werd opgenomen
Amerikaanse strategie
Kwaliteit van het leger wordt
gaandeweg verbeterd
en museum op hun best
Park
Een beeldatlas
Nieuwe toekomst
voor Palestijnse
Arabieren
Militair rumoer
D
M
PUZZLE-RUBRIEK
Ondernemend persfotograaf
kocht zich eigen vliegtuig
Licht en ruimte
Tussen twee kaken
Koreaans voorbeeld
Rechtstreeks
Luchtbases
Een potentieel
bruggenhoofd
ZATERDAG 11 APRrL 1958
XTAN de 36-jarige persfo-
tograaf Luc. Vrind be
weert men niets kwaads,
wanneer men van hem
zegt, dat hij iedereen en
alles uit de hoogte be
kijkt en pas in zijn ele
ment is, als hij de hoogte
heeft. Luc. Vrind is na
melijk Neerlands eerste
en enige vliegende pers
fotograaf. Een eerste klas
vakman, die de euvele
moed gehad heeft uit het
na-oorlogse overschot aan
vliegtuigen een zo goed
als nieuwe „Auster"
verkenningstoestel re
kopen, en daarmee voor
taan te gaan werken. Zes
mille heeft hem dit geval
gekost. Eenvoudig, omdat
de Engelse vliegtuigfabri
kant, die de „restanten"
in zijn branche aan net
einde van de oorlog tegen
sterk gereduceerde prijs
van de Britse regermg
had teruggekocht, wel
pleizier had in die onder
nemende Nederlander.
Zes mille, het was te geef
voor een zo kostbaar ap
paraat, dat nog maar 96
vlieguren verwerkt had.
Natuurlijk kostte het ding
wel een paar gulden meer
voor het op Schiphol
stond. Vijf-en-twintig
honderd gulden maar
liefst. Daar zorgde de
Nederlandse fiscus voor,
LUC. VRIND
hoogvlieger
die een dergelijke uitrus
ting voor een persfoto
graaf als luxe zag en zich
dus rustig zijn aandeel
liet betalen.
UET is alweer enige jaren geleden,
dat dit gepasseerd is. In 1948 speel
de het zich af, en Luc. is het dus al
weer bijna vergeten. Op dit ogenblik
spelen hem andere affaires door het
hoofd, als bij voor
beeld het idee om
voor de schooljeugd
een beeld-atlas van
Nederland samen te
stellen, die duidelij
ker dan de gebruike
lijke kaarten de aard
rijkskundelessen kan
verlevendigen. En dan
verder een mogelijke
samenwerking met
Bert Haanstra, de be
kende cineast, om
luchtfilms over ons
land te maken.
Wie in gesprek met
Luc. Vrind komt,
vraagt zich al gauw
af, hoe het mogelijk
is, dat Luc. heelhuids
door het avontuur ge
komen is, dat met de
aankoop van dit vlieg
tuig begon. „Nauwe
lijks gebrevetteerd en
terug in Holland
in drie weken werd ik
in Engelrind opgeleid
tot piloot kreeg
ik opdracht lucht
foto's te maken in
Rome in verband met
het Heilig jaar. Hoe
lang of ik dacht on
derweg te zijn? vroeg
m'n opdrachtgever
voor ik vertrok. Een
dag of twee, zei ik.
Ja, veertien dagen
heb ik nodig gehad
om er te komen. Wist
ik veel van naviga
tie? Uit de lucht
leken alle spoorlijnen op elkaar. En
nergens kwam je „luchtbordjes" tegen,
die je vertelden waar je was, wanneer
je een poosje in de mist of in een
sneeuwbui gezeten had. Boven Me-
demblik heb ik zelfs wel gevlogen,
dat ik niet meer wist, hoe ik naar
Amsterdam moest komen. Tegenwoor
dig zal me dat boven Nederland niet
gauw meer gebeuren. En wanneer het
dan toch eens voor zou komen, wel,
dan heb je geleerd maar even een
N.S. stationnetje op te zoeken, of een
wegkruising met een A.N.W.B.-bord.
Be plaatsnaam op de stationsmuur of
het oranje „Amsterdam"-bordje bren
gen ja dan wel weer thuis. Je krijgt
zo langzamerhand een soort vogel
instinct".
TR speelt een glimlach over het
scherpe gezicht van Luc, wanneer hij
op dit ogenblik teruggrijpt in zijn her
innering. „Ja, ja", zegt hij, „voor
vreemde situaties hebben we in het
begin wel gestaan. Terugkomend uit
Italië moesten we ergens in de heuvel
achtige velden van Bourgogne een
noodlanding maken. Dat liep goed af.
maar de ganse bevolking van het
tWnie ClhaMès was uitgelopen. Een
c^ernaante bevolking, die ons met de
wijn uit haar beroemde streek weer
wait van de schrik wilde laten be
komen. Er was een wedijver om ons
hun beste fles mee te geven. We zijn
er een paar dagen langer gebleven.
De Verenigde Naties hebben een be
drag van 40 millioen dollars beschik
baar gesteld voor de uitvoering van
een ontwikkelingsplan, dat het moge
lijk moet maken 20.000 uit Pal-stina
gevluchte Arabische gezinnen een be
staan te verschaffen in het dal van de
Jordaan.
Het plan, dat is uitgewerkt door Ne
derlandse en Zweedse economisten, een
Italiaanse architect en een Franse in
genieur, voorziet in de aanleg van een
dam in de rivier de Yarmuk, waar
door twee waterkrachtstations zullen
kunnen worden gebouwd en een opper
vlakte van 38.000 hectaren land in het
Jordaandal zal kunnen worden be
vloeid.
historische vondst in
klagenfurt.
Te Klagenfurt is een deel van een
Psalter gevonden uit de Carolingische
Periode (768S14> De vondst werd in
een kerk gedaan door een zekere Hans
Malloth. Het boekgedeelte bevat prach
tige minaturen.
dan misschien strikt nodig was. Het
was de beste wijnstreek van Frankrijk
en we werden uitgenodigd voor een
jrichtpartij. „Une chasse de sanglier".
En wij maar niet weten wat dat zou
zijn. Laat het een wilde zwijnenjacht
zi.in, met ons als eregasten naast de
opperjagermeester. Wat hebben we in
cmze rikketik gezeten. Geen schot ge
lost natuurlijk, er stiekum tussen uit
geknepen, en later aan de dis het
hoogsta woord gehad".
Luc. Vrind kan veel vertellen. Maar
zijn vak verstaat hij ook. Uit de op
pervlakte van een provincie honderd
vierkrnte meter „schieten", die precies
karakteriseren wat gevraagd wordt,
een detail durven te kiezen, dat ogen
schijnlijk onbelangrijk is, maar precies
de emotie geeft, die bij een beschou
wing van het geheel verloren zou
grnn, Luc. kan het.
Dat is het, wat zijn werk waardevol
maakt. Dat is het ook, wat hem doet
slagen in het economische avontuur,
dat hij begon. Een economisch r.vcm
tuur? Ongetwijfeld. Voor welke kosten
denkt men wei te komen staan? Iedere
vijftig vlieguren vindt strenge inspec
tie plaats van zijn .Auster", iedere dui
zend vlieguren moet er een nieuwe
motor in. Het, ziin voorschriften, waar
aan men zich maar heeft te houden.
AUeen aan onderhond kost het jaar
lijks zeker twee mille. Gelukkig d?.t
Luc. bij de a'zet van ziin producten
niet aehankeliik is van Nederland al
leen. Steeds eroter wordt de belang
stelling van het buitenland voor ziin
werk. En vooral ook van industriële
ziide. Het maakt hem mogelijk de be-
npr'-to v'ie"- en foto-tiid, die het Ne
derlandse klimaat bieat, volledig uit
te buiten.
HARMONIE TUSSEN NATUUR EN TECHNIEK
spel van licht en schaduw op zee
I S HET WONDER, DAT WIJ TROTS ZIJN op het royale stukje natuur-
reservaat, dat het Nationale Park de Hoge Veluwe heet? Wij hebben er
weer eens gedoold, uren ongestoord gewandeld en in het Kröller-Müller-museum
de Van Goghs bekeken. Op de Veentjeswei dartelen de konijntjes. De tuin-
fluiter, de zwartkop en de specht, de zeldzame duinpieper en de gewone woud
duif, zij zijn hier allemaal „thuis". Soms steekt een roedel herten de weg over,
zo duidelijk en gedecideerd, dat niet alleen de vreemdeling, maar zelfs de
streekbewoner opgetogen raakt.
stelling van deze beeldenzaal valt
min of meer samen met de her
denking van Vincent van Gogh's ge
boortedatum. Rijksmuseum Kröller
Müller neemt met een grote tentoon
stelling actief deel aan die herdenking.
Maar daarnaast is er in het museum
nog zo veel van Vin-ent van Goghs te
zien, dat men op de komst van die
tentoonstelling echt niet hoeft te wach
ten om derwaarts te tijgèTi. De verza
meling was en is zó rijk, dat, ook ten
tijde dat de officiële herdenkingsten
toonstelling in Den Haag of in Amster
dam is, er in KröllerMüller toch al
tijd nog een hele zaal met Van Gogh»
te kijk hangt.
AL wéér staat een zomerseizoen op
het punt werkelijkheid te worden.
Als het eenmaal Pasen is geweest
dan gaat het snel. Dan staat de wereld
rondom ons zó in het groen. De huis
vrouwen zijn er het eerste bij; heur
feest van de schoonmaak staat waar
schijnlijk dichter bij de natuur dan wij
denken!
Maar wie er óók vlug bij zijn met het
maken van toebereidselen voor de jo-
yeuse komst van de zomer, dat zijn de
mensen van de Hoge Veluwe. De Hoge
Veluwe maakt zich mooi voor de eerste
zomerdag. Er wordt een stroom van
bezoekers verwacht. Een stroom, die
niet alleen uit natuurliefhebbers pur
sang bestaat, maar ook uit kunstlief
hebbers
Want op Paaszaterdag is in het Rijks
museum Kröller—Müller de voorhang
weggevallen voor een nieuwe zaal, die
uniek is in West-Europa: de beelden
zaal.
E ARCHITECTUUR van deze beel
denzaal is geheel afgestemd op de
expositie van grote beeldhouw
werken, die licht en ruimte rondom
zich nodig hebben om tot hun recht te
komen. Eindelijk kan dit museum nu
zijn machtige beeld van Ossip Zadkine
de plaats geven welke het toekomt.
KröllerMüller is een uitzonderlijk
boeiende verzameling grote en kleine
plastieken rijk, ook en vooral van
eigen bodem. Met name van de eerste
belangrijke Nederlandse beeldhouwer
der twintigste eeuw, M-ndes da Costa,
vindt men hier een uitgelezen collectie
werken. In de hoge, koele ruimte van
deze nieuwe beeldenzaal komt alles
wat er te zien valt en wat tot nog toe
ongezien moest blijven open en eerlijk
tot zijn recht. Men kan nu „afstand"
nemen en het licht en de schaduw rond
de vormen laten werken. Kortom, de
.ruimte", het „volume", is nu eindelijk
een zichtbaar functioneel element van
het plastische kunstwerk geworden.
Bovendien, derde attractie van het
museum in deze dagen, zijn allerlei
zelden vertoonde schilderijen uit depót
gekomen. Ook de bezoekers, die ae
verzameling KröllerMüller meenden
te kénnen, komen nu dus voor ontdek
kingen te staan. Nu de voorbereidse
len achter de rug zijn en het gordijn is
opgegaan, roept de meest moderne
temppl der beeldende kunst in Neder-
-
land alle belangstellenden een hartelijk
welkom toe.
Uit het jaarverslag van de Hoge ve
luwe over 1952 blijkt, dat het aantal
bezoekers is opgelopen van 226.000 ia
1951 tot ruim 290.000 in 1952.
't Is nu voorjaar op de Hoge Veluwe.
't Zal er deze dagen, als het zonnetje
wat meewerkt, goed toeven zijn. On
danks de vele mensen zal het er ver
kwikkend stil zijn. Stiller dan door de
week. Want hóe afgelegen de Hoge Ve
luwe ook is, zij ligt tegenwoordig toen
ietwat angstwekkend „ingeklemd'
tussen twee kaken van onnatuur. Ener
zijds het schietterrein de Harskamp.
Anderzijds het militaire vliegveld Dee-
len, dat heel wat hectaartjes van da
Hoge Veluwe heeft weggekaapt!
Terwijl wij van de week de schona
wandeltocht maakten van het jachtslot
In de eenzaamheid der landduinen
van het Nationale Park „De Hoge
Veluwe",
DE PYRENEEëN VORMEN EEN NATUURLIJKE VERDEDIGINGSGRENS. Het berglandschap is woest,
onherbergzaam en systeemloos. De ketens staan dwars op elkaar. Een stuk of tien modern uitgeruste divisies
zouden hier een oprukkend millioenenleger tot staan kunnen brengen. Er zijn weinig bergpassen en wegen.
In de wintermaanden zijn deze door sneeuwmassa's versperd. De natuur heeft er tankvallen van duizend
meter diep geschapen. Voor een aanvallend gemechaniseerd leger zijn de Noordspaan.se bergen het ongunstigste oor
logsterrein. Hitiers legioenen bleven er in 1940'41 ook vóór staan.
schijnt generaal Omar Bradley nogal
sterk de nadruk te hebben gelegd op
,4e noodzakelijkheid van gunstig ge
legen en natuurlijk beschermde con
centratiegebieden aan de rand van het
p,OK MASSALE LUCHTLANDINGSOPERATIES zouden de Pyreneeën SP°""
G' bezwaarlijk kunnen forceren. Legeronderdelen zouden dan over een af
stand van meer dan 100 kilometer moeten worden verplaatst. Volgens mili- Overigens ziet het er niet naar uit, Met de vervaardiging van lichte ranks
i v, dat de Amerikanen een dergelijke mi-
taire deskundigen zouden ze weinig kunnen uitrichten. Bovendien wordt het litaire politiek als uitgangspunt nemen. en veldartillerie schijnt ook een begin
se militaire betrekking met de V.S.
kan volstaan. Verder heeft Spanje een
militair verdrag met Portugal, zodat het
eigenlijk het schiereiland van het A-
pact kan worden genoemd.
DE Amerikanen hebben in Zuid-
Korea gezien, hoe snel een pri
mitief leger tot een deugdelijke macht
van betekenis kan worden opgewerkt.
Met dit voorbeeld voor ogen heeft het
Pentagon waarschijnlijk Spanje be
keken. Daarom wordt niet zo zeer be
lang gehecht aan het Spaanse leger
als wel aan „Spanje als bastion". Naast
de bescheiden Amerikaanse leveranties
ptoduceert de Snaanse oorlogsindustrie,
die hoofdzakelijk in Bilbao en Barce-
lopa is geconcentreerd, uitstekend licht
materiaal, zoals geweren, machine
pistolen, mitrailleurs, granaten enz.
Spaanse leger in staat geacht om dergelijke verrassende aanvallen met succes De gezamenlijke krachtsnspanning van te zijn gemaakt.
m j i u - j i -i de NATO-landen houdt zekere waar-
het hoofd te bieden, hoewel het, wat modern oorlogsmateriaal en uitrusting borgen in De Elb Rij en IJsellinie
betreft, een heel eind achter de mode aankomt. Toch moet zijn bruikbaarheid zijn stuk voor stuk gegarandeerd, maar pvt^n^pWphre^van^etf?antnnrt
„iet worden onderschat. Volgens de laatste gegevens kan Spanje dertig tot w^nP De Umegen ver& in
veertig divisies mobiliseren en na verloop van enkele maanden dubbel zoveel. in landen en continenten denken. De sjeerne staat en er is groot tekort aan
De Spaanse soldaten zijn goed geoefend en gedisciplineerd. Er is hier echter ^fdri|*apj| ^nd^contrö"?' te^krij- wewiwèt^ier^e^aan toe,^aar het
een groot tekort aan zware artillerie, luchtdoelgeschut, tanks en transportmid- gen_ zijn een "onc]erdeel van een we- vertoont tekenen van verwaarlozing,
delen, om over straalvliegtuigen, raketwapens en radarinstallaties maar liever reldomvattendfc strategie. e e m 611U r el d n"se m o d e r n i s e e r d
te zwijgen. Daarentegen beschikt Spanje over enkele duizenden ervaren pilo-
ten, die voor een goed deel in het buitenland zijn opgeleid, en die vertrouwd
zijn met straaljagers. Min of meer in het geheim heeft de Spaanse luchtmacht.
die thans uit een kleine duizend ouderwetse vliegtuigen plus een handjevol
modern vliegmateriaal bestaat, gedurende de laatste jaren een kader kunnen
vormen in het buitenland, onder andere in Portugal, Argentinië, V.S. en zelfs leidingen werden getroffen moet men
t- t-, i A i i - i i„_ "ch geen overdreven voorstelling ma-
in Engeland! Door de Amerikaanse wapenleveranties, die reeds in bescheiden ken gpanje is voor de V.S. zo onge-
omvang op gang zijn gekomen, wordt de kwaliteit van het Spaanse leger veer een bijkeukentje van het A-pact.
Dat betekent op de eerste plaats de
VAN het Amerikaans-Spaanse ver
drag, dat enkele jaren in de
lucht heeft gehangen terwijl be
neden op de begane grond de voorbe-
te worden. Op het ogenblik wordt aan
de s'ratepische verbinding Algeciras
Hendaye gewerkt, maar om een en
ander enigermate in overeenstemming
met de eisen des ti.jds te brengen, vergt
de Spanjaarden zonder
flinke dollarcredieten kunnen pres
teren.
Sint Hub'ertus naar de Pampel en van
daar naar het museum, daverden bo
ven ons hoofd de motoren en dreunde
langs de horizon de droge stem van het
geschut.
Het luidruchtig bewijs onzer militai
re paraatheid verneemt men tegen
woordig op de stilste plekjes van de
Veluwe, in de noordhoek en langs de
zuidzoom. Ook het schichtige hert raakt
er allengs aan gewend en ziet het
vliegtuig voor een vreemde vogel aan.
Maar dwalend door de Hoge Veluwe
schrikt men er toch wel even van op
er. dan doet het geluid toch wel pijn
aan de ziel.
(Advertentie, Ing. Med.)
gaandeweg verbeterd.
N AMERIKAANSE militaire kringen
I gaat men uit van een theorie, die
hopenlijk niet actueel wordt, maar
waarmee toch rekening moet worden
gehouden. Als de Russen het in hun
hoofd halen om een massale opmars in
Westelijke richting te forceren, aldus
redeneert men, kunnen ze in laatste
instantie slechts voor de Pyreneeën tot
staan worden gebracht. Worden ze
ergens onderweg tegengehouden, dan
is het nog van het grootste belang, dat
van het potentiële bruggenhoofd
Spanje uit, in het tweede stadium van
een oorlog, de geallieerde tegenaanval
kan worden georganiseerd. Daarom
moeten in Spanje de nodige voorzorgs
maatregelen worden genomen, al be
hoeven deze nog niet te betekenen, dat
het zwaartenunt op het Spaanse leger
wordt gelegd.
ET grote voortvarendheid is de
modernisering van de vliegvel
den ter hand genomen. Gedu
rende de oorlogsjaren werden onder
leiding van Duitse ingenieurs enkele
vliegvelden aangelegd. Na de oorlog
kreeg een Amerikaanse firma verlof
om er een paar te bouwen. Het werk
strategische luchtmacht van de V.S.
in Spanje een „touch of home" te
geven en dat de wederzijdse militaire
leidingen nauw contact met elkaar op
nemen, in een sfeer, die evengoed
droge sherry als coca-cola verdraagt.
Die sfeer bestaat reeds. Zoals de zaken
thans staan, is het niet waaschijnlijk,
Het spreekt vanzelf dat het realisdat de Amerikanen in Spanje hard van moest wegens betalingsmoeilijkheden
tisch rekeninv houden met alle even- staPel zullen lopen. Het zou trouwens worden stopgezet. Ondertussen zijn
ook te kostbaar worden om het mime- vorderingen gemaakt. Vóór de oorlog
taaktesten niet erg aantrekkelijk ts riek sterke Spaanse leger modern uit beschikte Spanje maar over één inter-
voor de landen die ten Noorden van te rusten, ofschoon dat gezien het nationaal bekende luchthaven, Barajas,
Jri r\ l fe't dat de NATO-divisies bij één tege- bij Madrid. Thans heeft het, behalve
ae Pyreneeen liggen. Daar keert men worden geteld wel in de aard Barajas, dat een oppervlakte van tien
zich, bang dat eigen veiligheid in het der dingen zou liggen. Maar op dit vierkante kilometer heeft, zes grote en
eidranp zou komen teven alle arm- punt zijn er enkele militair-politieke een slordige twintig kleinere vliegvel-
giarang zou nomen tegen aue argu factoren jn het spe] die hier verder den ne technische uitrusting ook mct
inenten, die de verdedigmgsmogeltjk- niets terzake doen. Bovendien is de radarinstrumenten wordt snel verbe-
heden aan de periferie van het Euro- Spaanse regering niet erg belust om terd. Het werk, dat de Amerikaanse
l „i n voorlopig tot het Atlantisch Pact toe firma moest neerleggen is al lane door
pese continent bepleiten. Destijds te treden, als het met een rechtstreek- andere Amerikanen weer opgenomen
Puzzle 288. Een Lente-puzzle (Opl.)
De 15 woorden, die uit samenvoe
ging van twee woordgroepen uit elk
der twee afdelingen, waren te vormen,
waren in alphabetische volgorde:
1 Voorspoed, 2 Regenboog, 3 Overlast,
4 Legerplaats, 5 IJdelheid, 6 Kring
loop, 7 Paardensport, 8 Afvalsysteem,
9 Avondlicht, 10 Sportveld, II Fruit
oogst, 12 Eigendom, 13 Erfrecht, 14
Stamboom, 15 Torenhaan.
Zoals men ziet vormen de eerste
letters van boven naar beneden gele
zen: VROLIJK PAASFEEST.
Met een prijzenswoordige ambitie
hebben velen van onze lezers naar
deze oplossing gezocht. Wij mochten
dan ook een zeer groot aantal oplos
singen ontvangen, v,
Na loting onder de inzenders van
een correcte opl. is de wekelijkse prijs
van f 5.ditmaal ten deel gevallen
aan: de heer J. A. v. Wessel, Govers-
straat 34 in Den Helder.
Gefeliciteerd! Deze prijs zal worden
toegezonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 289. De ontbrekende cijfers.
In de volgende doorgaande verme-
™|Y"ldl£inS van vijf getallen, elk van
DRIE cijfers, is van elk het cjjfer der
eenheden weggevallen. Deze vijf cij
fers zijn alle verschillend. Er is geen
nul bij. De kruisjes stellen de ontbre
kende cijfers voor.
23x maal 37x maal 92x maal 81x maal
64x is 43067916965304.
Gevraagd wordt de vermenigvuldi
ging geheel volledig in te zenden.
Oplossingen (per briefkaart) tot en
met Donderdag 16 April aan de Re
dactie van dit blad. (Onder de inzen
ders van een correcte oplossing wordt
weer een prijs van f 5.verloot.)