Verdrag tussen de Grote Vijf
Val van Loeang Prabang kan
ernstige gevolgen hebben
Malan
Stad wordt nog versterkt
Helicopter-dienst Brussel
-Rotterdam op 1 Augustus
Geen verder overleg met de
Rooms-Katholieken
KAPITEIN VAN ORANJE
EEN WEEK GESCHORST
r
Westen voelt er niet voor
Londen: Negatieve
geste
Bezorgdheid in Indo-China
Eden wordt opnieuw
geopereerd
Nederland dankt de
wereld
Meer vlees voor de
Britten
De militaire parade
in Amsterdam
OOK GISTER GEEN
VOORUITGANG
Tunnel onder huizen
stortte in
Woensdag 29 Aprü 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaarüang No-11705
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
H.M. DE KONINGIN MORGEN 44 JAAR
VOORSTEL VAN MINISTER MOLOTOV
Peking waarschuwt
Thailand
Tito en „Die Wahrheit'
Weer onbekende duikboot
bij Zuid-Afrika
Kerk en Staat in Joegoslavië
Wet tot beperkte
godsdiens tvrijheid
Voorlopig alleen
vrachtvervoer
Panmoendjon
De aanvaring in de Rode Zee
Manoeuvre in strijd
met het gebruik
Vijf mensen in slaap
gedood
Vlammen schieten uit de
kratermond van Aso
WEERBERICHT
Directie:
BULSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M. KOEMANS
BUREAO:
Koningstraat 6264
Oen Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. m.m
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den f 1—. elk woord meer
5 cent
Abonnementen oei kwar
taal 6.05 - per maand
- 2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0 49
(Foto Paul Huf)
[)E RUSSISCHE regering is bereid deel te nemen aan besprekingen ter
sluiting van een pact russen de vijf grote mogendheden, aldus een door de
Sovjet-minister van Buitenlandse Zaken Molotov ondertekende verklaring van
de regering te Moskou. De Sovjet-regering is er van overtuigd, dat er geen
omstreden of onopgeloste vraagstukken bestaan, die niet langs vreedzame weg
kunnen worden opgelost. Met deze vijf landen worden kennelijk bedoeld: de
Verenigde Staten, Sovjet-Unie, Engeland, Frankrijk en Peking-China. De ver
klaring was gericht aan een groep personen, die onlangs een gelijkgestemde
oproep had ondertekend, die uitging vin de communistische wereldvredes
beweging, en waartoe o.a. behoren prof. Joliot-Curie (Frankrijk). Nenni
(Italië), Joseph Wirth (Duitsland), Ilja Ehrenburg (Rusland). De Pravda
schreef gisteren in een hoofdartikel, dat de vrede in de gehele wereld verzekerd
zal zijn, als de vijf grote mogendheden werkelijk met elkaar in vrede willen
leven. De verklaring van Molotov is gisteren door de premier van communis-
tisch-China, Tsjoe en Lai, en door de Bulgaarse regering met instemming
begroet. In Westerse kringen is één en ander echter met veel reserve ontvangen.
IN LONDEN waren politieke waar
nemers van mening, dat deze nieuwe
Russische geste een stap terug bete
kent, vergeleken met andere recente
verzoeningsgezinde gebaren van het
Kremlin. Communistisch China, een der
bedoelde vijf mogendheden, is geen lid
der Ver. Naties en niet erkend door
de Ver. Staten, die nog geen enkele
geneigdheid hebben getoond Tsiang
Kai Sjek te laten schieten voor Mao
Tse Toeng c.s. Een woordvoerder van
het Britse ministerie van Buitenl. Za
ken achtte de kans, dat het Westen op
dit Sovjet-denkbeeld zal ingaan
zeer veel kleiner dan die betreffende
aanvaarding van een voorstel tot vier-
mogenahedenbesprekingen, dus zonder
Peking-China.
Een soreker van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken
noemde het sluiten van een verdrag
tussen de vijf grote mogendheden,
door Molotov voorgesteld overbodig ge
zien het bestaan van het handvest der
Ver. Naties, dat het grootste gedeelte
van 's wereld landen omvat. Hii voeg
de er aan toe: „Het Russische antwoord
aan het congres van de (Communisti
sche wereldvredesbeweging is weer
een staaltje van de gebruikelijke Sov
jetpropaganda. De regering der Ver.
pAK-SENG, een vooruitgeschoven post in Indo-China, die werd verdedigd
door Franse en inheemse troepen, is in handen van de communistische
Vietminh gevallen. De post ligt 90 k.m. ten Noord-Oosten van Loeang
Prabang, de residentie van de koning van Laos. Het behoud van deze stad is
van grote betekenis voor het verdere verloop van de strijd in Indo-China.
Franse vliegtuigen voeren versterkingen aan. Alle strijdbare burgers zijn
Ingeschakeld bij werkzaamheden met het oog op een beleg van de stad.
Diplomatieke missies maken zich ernstige zorgen over de mogelijkheid van
een val van Loeang Prabang. Als de Vietminh-strijdkrachten daardoor de
rivier de Mekong zouden bereiken, zouden zij toegang hebben tot Siam
(Thailand) en Birma. De val van de residentie zou zelfs van invloed kunnen
zijn op de militaire situatie in Malakka, daar de weg door de lucht dan vrij
zou zijn voor de aanvoer van Chinese voorraden naar de grens van Malakka
ten behoeve van de aldaar strijdende communistische guerrilla s.
Azië, met inbegrip van een aanval op
VELE vluchtelingen uit Laos hebben
al hun heil gezocht door uit te wij
ken naar Thailand, waar hun door de
overheid verblijfplaatsen zijn aange
wezen. Het communistische persbureau
„Nieuw China" heeft Thailand er gis
teren van beschuldigd voorbereidingen
te treffen voor „het helpen van de
Franse kolonisten bij het voeren van
een aggressie-oorlog in Indo-China Het
bureau merkte op, dat de regering van
Thailand op aansporing van de Ame-
rikaanse regering in Thailand strate-
gische hoofdwegen naar Laos, Birma en
Cambodja heeft aangelegd of hersteld
De Chinese beschuldigingen aan het
adres van Thailand hebben in goed in
gelichte kringen te Londen vrees ver
wekt, dat de vredesstappen in Korea
misschien een voorteken zijn van ster
kere communistische stoten in Zuidoost-
Siam (Thailand). De verklaring uit
Peking vergrootte de ongerustheid over
de tegenstrijdigheid tussen het nieuwe
offensief van de Vietrr1 'h in Laos en
de vredesstappen van Moskou.
Het radio-station van de Vietminh
heeft een aantal punten omgeroepen,
gedecreteerd door de „verzetsregering
van Laos". Iedereen, die de „verzetsbe
weging" tegenwerkt, zal worden ge
straft. De bevolking moet het „bevrij-
Het communistische blad in Neder-
Saksen „Die Wahrheit" heeft Dinsdag
een „zelfcritiek" gepubliceerd, omdat in
een kruiswoordraadsel in het blad de
naam van maarschalk Tito was voorge
komen. De verantwoordelijke redacteur
werd „gebrek aan waakzaamheid" ver
weten bij het controleren van de puzzle,
die afkomstig was van een „burgerlijke
publiciteitsfirma".
dingsleger van Laos" voeden. Familie
leden van personen, die aan Franse
zijde vechten, moeten deze tot desertie
aanzetten en verraders moeten aan de
kaak worden gesteld.
Voor de vierde maal in zes weken is
in de Indische Oceaan ter hoogte van
de Zuidafrikaanse kust een onbekende
duikboot waargenomen. De eigenaar
van een hotel aan de mond van de ri
vier de TJmtate, ongeveer 150 km ten
Noord-Oosten van de Zuidafrikaanse
stad East London. zei dat hij Maandag
middag een duikboot heeft waargeno
men. Het onbekende vaartuig dooK on
der toen een vissersboot naderde.
Naar het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken meedeelt, zal minister
Eden binnen enige dagen een tweede
operatie moeten ondergaan „met het
oog op het hardnekkige karakter van
de geelzucht", waaraan de minister
reeds sinds vorig jaar lijdt. -
Eden vertoeft nog in een kliniek te
Londen, waar hij op 12 April een gal
blaas operatie heeft ondergaan. Waar
schijnlijk zal het nu aanzienlijk langer
duren, voordat hij zijn werkzaamheden
kan hervatten. Aanvankelijk had men
gedacht, dat de minister acht weken
van het „Foreign Office" zou weg
blijven.
Vanavond van 20.40 tot 21.00 uur
wordt over Hilversum 2 (298 m.) in
het VPRO-programma een Nederland
se versie uitgezonden van het door de
Wereldomroep voor 26 landen vervaar
digde dankprogramma, waarin H. M.
de Koningin het slotwoord spreekt.
Dit program, waarvoor uit vele lan
den hartelijke woorden van waardering
zijn ontvangen, vervangt de toespraak
over „De vrouw in het bedrijf".
Het Britse wekelijkse vleesrantsoen
zal volgens mededeling van de Britse
minister van de Voedselvoorziening van
17 Mei af worden verhoogd met 3 pence
tot 2 shilling per persoon. Voorts zal
zeer spoedig een hoeveelheid blikvlees
vrij van rantsoen worden gegeven
Tijdens te Brussel gevoerde ocspri
kingen over de instelling van een ge
regelde luchtverbinding Brussel—Ant
werpenRotterdam per helicoptère, is
komen vast te staan, dat de Sabena in
de loop van dit jaar geregelde diensten
zal openen met Sikorski's 55, plaats
biedend aan pl.m acht personen en
met ruimte voor post en enige vracht.
De dienst op Rotérdam zal per 1 Au
gustus a.s. aanvangen.
Teneinde ervaring op de route op te
doen zal de Sabena aanvankelijk alleen
vracht vervoeren. Waarschijnlijk reeds
van 1 September en in ieder geval van
1 October af zullen ook passagiers wor
den meegenomen. De dienst zal voors
hands tweemaal per dag op werkda
gen worden gevlogen.
Do Sabena beschouwt de per 1
-ugustus in te stellen dienst niet
Is een tijdelijk experiment, maar is
cornemens deze te handhaven, totdat
lotere toestellen in gebruik kunnen
vorden genomen, welke betere exploi-
tiemogelijkheden bieden.
De door de Sabena voor het beoogde
doel geschikt geoordeelde landings
plaats bij de Hofdijk wordt inmiddels
door de gemeente op korte termijn in
gericht.
De Joegoslavische regering heeft beslo
ten de betrekkingen tussen kerk en staat
te regelen zonder verdere pogingen tot
overleg met de Rooms-Katholieke Kerk.
De besprekingen tussen de regering en
de Rooms-Katholieke bisschoppen werden
vorige week afgebroken, omdat het Vati-
caan volgens de regering de bisschoppen
opdracht had gegeven tot het stellen van
onmogelijke eisen.
Het Vaticaan eiste toelating van reli
gieuze scholen, volledige erkenning van
kerkelijke huwelijken en rehabilitatie
van „oorlogsmisdadigers", zoals kardinaal
Stepinac.
De regering is bezig met het opstellen
van een wetsontwerp tot regeling van de
betrekkingen tussen kerk en staat op wet
telijke grondslag. Dit ontwerp garandeert
iedere ingezetene vrijheid van godsdienst,
maar verbiedt het geven van godsdienst
onderricht op school of in particuliere
woningen en het houden van religieuze
Betreffende hel grote militaire céfilé,
lat op de morgen van Koninginnedag te
\msterdam wordt afgenomen, kunnen
vij nog mededelen, dat de eigenlijke
dechtigheid begint om elf uur. hoewel
'iet vanzelf spreekt dat degenen, die de
stoet willen zien, vèr van te voren een
plaatsje langs de route dienen te ver
weren. De colonne zal te zien zijn op
de volgende punten: Van Baerlesti aat.
Vondelbrug, Const. Huvgensstraat, Bi 1-
derdijkstraat. Frederik Hendrikstraat
Frederik Hendrikplantsoen.
processies bulten de terreinen van een
kerk zonder specale toestemmng van de
burgerlijke autoriteiten.
De besprekingen over het wetsontwerp
tussen de regering en de andere religieuze
groeperingen zijn bevredigend verlopen.
Staten ziet nog steeds uit naar een
handelen van de Russische leiders ter
bevordering van de vrede, innlaats vas
daarover louter te praten".
Ook in Parijs wordt de reële waarde
van Molotovs verklaring ontkend.
De Algemene Vergadering der Ver.
Naties heeft reeds in 1949 en 1950 een
overeenkomstig Rnss!—h
worpen. In 1951 werd een dergelijk
aanbod ook door Truman van de hand
gewezen.
OOK GISTEREN is bij de besprekin
gen van de bestandsdelegatie te Pan
moendjon in Korea practisch geen
vooruitgang geboekt. Generaal Harri-
son. hoofd van de geallieerde delegatie
heeft gedreigd de besprekingen, die
juist weer drie dagen aan de gang zijn,
te zullen verdager, als de Noordelijken
niet met iets „constructiefs" komen.
..Wij zijn niet van plan mee te doen
aan langdurig nutteloos gepraat", zo
merkte hii op. De bijeenkomst duurde
39 minuten en is op verzoek van de
communisten tot heden verdaagd.
Nam II, de leider der Noordelijken,
verklaarde, datde aanneming van
het Noordelijke voorstel inzake de
krijgsgevangenen, spoedig een einde
zou kunnen maken aan de bloedige oor
log. Op zijn beurt beschuldigde hij de
geallieerden ervan de voortgang van
het overleg te belemmeren.
De activiteit langs het gehele Kore
aanse front is sterk verminderd.
De Nederlandse regering heeft in na
volging van andere landen, een maat
regel afgekondigd, welke ten doel heeft
het vervoer van wapens en strategische
goederen naar communistisch-China te
gen te gaan.
DE 79-jarige dr D. f. Malan heeft on
langs in Zuid-Afrika een duidelijke
stembusoverwinning behaald. Men zou
kunnen zeggen, dat Zuid-Afrika op
nieuw gekozen heeft voor de „apart
heidspolitiek". Dit betekent, dat dit
beleid in de komende vijf jaar in zijn
uiterste consequenties zal worden toe
gepast en dat er een einde gemaakt zal
worden aan de situatie, dat het Hof
van Appèl in Bloemfontein van tijd tot
tijd zekere delen van de rassenwetge-
ving onwettig verklaart.
De laatste tijd hebben wij enige ge
sprekken gehad met mensen, die juist
van een reis door Zuid-Afrika waren
teruggekeerd. Zij verklaarden, dat het
probleem van Zuid-Afrika niet ligt in
de rassenkwestie, maar in de eerste
plaats in de verhouding tot Engeland.
Deze gedachte kwam dan ook in Britse
perscommentaren tot uiting. Daarin
werd de vrees uitgesproken, dat de na-
tionalisten binnen afzienbare tijd een
republiek los van het Britse Gemene
best zouden uitroepen.
Onze correspondent weet te melden,
dat Zuid-Afrika dat niet za] doen!
Malan heeft nog geen meerderheid van
tweederde behaald en de Engelse
groep is economisch bijzonder sterk.
Indien wij deze overwegingen plaatsen
tegen een achtergrond van de „bewust
wording" van het zwarte ras, dan zal
men inzien, dat geen regering in dit
opzicht risico zal willen nemen.
Dit wordt wel bevestigd door het
bericht, dat dr Malan met twee zijner
ministers de kroningsplechtigheid in
Londen zal bijwonen en tevens de con
ferentie van eerste ministers van het
Gemenebest.
Daarna zal de heer Malan een reis
door Europa maken en ook ons land
bezoeken. Hij promoveerde vijftig jaar
geleden tot doctor in de theologie
aan de rijksuniversiteit in Utrecht. |7-|
DE RAAD VOOR DE SCHEEPVAART te Amsterdam heeft gisteravond
uitspraak gedaan inzake de schuldvraag bij de merkwaardige aanvaring
tussen het m.s. „Oranje" en het m.s. „Willem Ruys" op 6 Januari in de Rode
Zee. De Raad heeft de kapitein van de „Oranje", de heer H. W. Hemmes,
schuldig verklaard aan de aanvaring en heeft hem de bevoegdheid om als
kapitein te mogen varen ontnomen voor de tijd van één week. De Raad is
voorts tot de conclusie gekomen, dat de kapitein van de „Willem Ruys", de
heer C. C. Goedewagen, onschuldig is aan de aanvaring.
Gistermiddag had de inspecteur-ge
neraal voor de Scheepvaart, de heer C.
Moolenburgh, als zijn conclusie uitge
sproken, dat de aanvaring is te wijten
aan een verkeerde manoeuvre van de
„Oranje". Hij stelde de Raad voor, ka
pitein Hemmes van de „Oranje" de be
voegdheid om als kapitein te varen te
ontnemen voor de tijd van vier weken.
Ook de inspecteur-generaal achtte ka
pitein Goedewaagen van de „Willem
Ruys" niet medeschuldig aan de aan
varing.
De kapitein van de „Oranje", aldus de
heer Moolenburgh, heeft zich vergist in
de afstand tot het andere schip, maar
wat veel erger is: hij heeft een ma
noeuvre willen uitvoeren, welke niet in
overeenstemming is met het goede zee-
mansgebruik Hij heeft de voorzichtig
heid uit het oog verloren en zijn schip
Links gezagvoerder C. C. Goede
waagen van de „Willem Ruys" en
rechts gezagvoerder Hemmes van de
„Oranje" bij het verlaten van de
zaal, waarin de Raad voor de
Scheepvaart zitting hield.
in een positie ten opzichte van een
ander schip gebracht, waarin het nooit
had mogen komen, aldus de inspecteur-
generaal voor de Scheepvaart.
Voordat de heer Moolenburgh tot
deze conclusie kwam. hadden de beide
kapiteins hun verklaringen afgelegd
en waren zes schepelingen: de stuurlie
den, de roergangers en de uitkijken, ge
hoord als getuigen. Kapitein Hemmes
verklaarde, dat naar zijn mening de
kapitein van de „Ruys" niet naar bak
boord had mogen gaan, omdat de
„oranje eerder was begonnen met ma
noeuvreren en kapitein Goedewaagen
kon aannemen, dat het schip hiermee
zou doorgaan. Kapitein Hemmes ver-
^ht .VOurti' dat hij niet We kracht
achteruit had laten slaan, omdat de
schepen elkaar dan op een fatale plaats
Sj geraakt. Het was niet
Vi?-,, ool'Hg geweest zo dicht bij de
„Willem Ruys" te komen. Hij had op
ven a van 'wee mijl willen blij-
Te Swinton in Noord-West-Enge!and
£™Sn vroeg een niet mee: m
gebruik zunde spoorwegtunnel inge-
vernietd3 °°v tWee huizen werden
om w i V1! Ders°nen in hun slaap
vW kwamen. De slachtoffers.
het nHnWvPneil een. m.an werden met
„f. kJ, hun hulzen in de tun-
nel bedolven.
rl»TrirfU.r^"fen- werc)en gewond door
de gedeelteliike instorting van een d?r.
huis. De tunnel loont over een lenrte
^"/enjm"]j0nder Swinton dooi en
werd gedurende de oorlog gebruikt
als munitie-opclagnlaats
De Japanse vulkaan Aso is nog niet
kreehtlt gekomen. Gisteren weiden
rr chtige bevingen geregistreerd, gloei
ende as werd de lucht in geslingerd en
mnTT,," m ,en uit de kratermond
toog op Men verwachtte een nieuwe
uitbarsting. Vermoedelijk zijn den,g
tinderen van de groep die juist op het
:~V3n de Keers^ «itbars,i£ de
nrn nm het leven gekomen
Verwachting tot hedenavond:
enkele buien
Veranderlijke bewolking mef en
kele buten. Matige, af en toe
krachtige Z W. wind Weinig ver
andenng in temperatuur.
DONDERDAG Zon op 5.13, ondet
<10.03; maan op 22.20; onder 5.08.
